Các trường hợp bình ổn giá theo Luật Giá

Các trường hợp bình ổn giá theo Luật Giá (Hình từ Internet)

1. Tiêu chí thực hiện bình ổn giá đối với hàng hóa, dịch vụ

Căn cứ Điều 15 Luật Giá 2012 quy định về hàng hóa, dịch vụ thực hiện bình ổn giá là hàng hóa, dịch vụ thiết yếu cho sản xuất, đời sống được quy định theo các tiêu chí sau:

- Nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu và dịch vụ chính cho sản xuất và lưu thông;

- Hàng hóa, dịch vụ đáp ứng nhu cầu cơ bản của con người.

2. Danh mục hàng hóa, dịch vụ được bình ổn giá

Tại khoản 2 Điều 15 Luật Giá 2012 quy định về danh mục hàng hóa, dịch vụ thực hiện bình ổn giá bao gồm:

- Xăng, dầu thành phẩm;

- Điện;

- Khí dầu mỏ hóa lỏng;

- Phân đạm; phân NPK;

- Thuốc bảo vệ thực vật theo quy định của pháp luật;

- Vac-xin phòng bệnh cho gia súc, gia cầm;

- Muối ăn;

- Sữa dành cho trẻ em dưới 06 tuổi;

- Đường ăn, bao gồm đường trắng và đường tinh luyện;

- Thóc, gạo tẻ thường;

- Thuốc phòng bệnh, chữa bệnh cho người thuộc danh mục thuốc chữa bệnh thiết yếu sử dụng tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh theo quy định của pháp luật.

Lưu ý: Trường hợp cần thiết phải điều chỉnh Danh mục hàng hóa, dịch vụ thực hiện bình ổn giá được quy định tại khoản 2 Điều 15 Luật Giá 2012, Chính phủ trình Ủy ban thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định.

Căn cứ vào Danh mục hàng hóa, dịch vụ thực hiện bình ổn giá phía trên, cơ quan nhà nước có thẩm quyền được quy định tại Điều 18 Luật Giá 2012 quyết định loại hàng hóa, dịch vụ cụ thể để áp dụng biện pháp bình ổn giá phù hợp trong từng thời kỳ.

3. Trường hợp thực hiện bình ổn giá

Trường hợp thực hiện bình ổn giá được quy định tại Điều 16 Luật Giá 2012 như sau:

- Việc bình ổn giá được thực hiện trong các trường hợp sau:

+ Khi giá hàng hóa, dịch vụ thuộc Danh mục quy định tại khoản 2 Điều 15 Luật Gía 2012 có biến động bất thường;

+ Khi mặt bằng giá biến động ảnh hưởng đến ổn định kinh tế - xã hội.

4. Biện pháp bình ổn giá

Tại Điều 17 Luật Giá 2012 quy định về biện pháp bình ổn giá như sau:

Áp dụng có thời hạn một hoặc một số biện pháp sau để thực hiện bình ổn giá phù hợp với các trường hợp được quy định tại Điều 16 Luật Giá 2012:

- Điều hòa cung cầu hàng hoá sản xuất trong nước và hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu; hàng hoá giữa các vùng, các địa phương trong nước thông qua việc tổ chức lưu thông hàng hóa; mua vào hoặc bán ra hàng dự trữ quốc gia, hàng dự trữ lưu thông;

- Các biện pháp về tài chính, tiền tệ phù hợp với quy định của pháp luật;

- Trong trường hợp cần thiết, lập quỹ bình ổn giá đối với mặt hàng cần bình ổn giá thuộc Danh mục hàng hóa, dịch vụ thực hiện bình ổn giá nhằm mục tiêu hỗ trợ cho bình ổn giá; sử dụng quỹ bình ổn giá khi giá của hàng hóa, dịch vụ đó biến động bất thường hoặc tác động xấu đến nền kinh tế và đời sống.

Quỹ bình ổn giá được lập từ các nguồn sau:

+ Trích từ giá hàng hóa, dịch vụ;

+ Tự nguyện đóng góp của tổ chức, cá nhân;

+ Viện trợ của nước ngoài;

+ Các nguồn tài chính hợp pháp khác.

- Đăng ký giá đối với hàng hóa, dịch vụ thuộc diện bình ổn giá. Các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh chỉ thực hiện đăng ký giá đối với hàng hóa, dịch vụ thuộc diện bình ổn giá trong thời gian Nhà nước áp dụng biện pháp bình ổn giá;

- Kiểm tra yếu tố hình thành giá; kiểm soát hàng hoá tồn kho; kiểm tra số lượng, khối lượng hàng hóa hiện có;

- Áp dụng biện pháp hỗ trợ về giá phù hợp với quy định của pháp luật và cam kết quốc tế;

- Định giá cụ thể, giá tối đa, giá tối thiểu hoặc khung giá phù hợp với tính chất của từng loại hàng hóa, dịch vụ theo các nguyên tắc, căn cứ, phương pháp quy định tại Luật này.

5. Thẩm quyền và trách nhiệm quyết định áp dụng biện pháp bình ổn giá

Tại Điều 18 Luật Giá 2012 quy định về thẩm quyền và trách nhiệm quyết định áp dụng biện pháp bình ổn giá như sau:

- Chính phủ quyết định chủ trương và biện pháp bình ổn giá đối với các trường hợp Mục 1, 2, 3.

- Bộ Tài chính, các bộ, cơ quan ngang bộ theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao và phân công của Chính phủ hướng dẫn và tổ chức thực hiện biện pháp bình ổn giá do Chính phủ quyết định.

- Ủy ban nhân dân cấp tỉnh theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn tổ chức triển khai thực hiện biện pháp bình ổn giá do Chính phủ quyết định và hướng dẫn của Bộ Tài chính, các bộ, cơ quan ngang bộ; trong trường hợp thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh, tai nạn bất ngờ, căn cứ vào tình hình thực tế tại địa phương quyết định biện pháp bình ổn giá cụ thể tại địa phương.

- Cơ quan ban hành quyết định áp dụng biện pháp bình ổn giá chịu trách nhiệm quyết định thời hạn áp dụng biện pháp bình ổn giá.

- Cơ quan, cá nhân quyết định áp dụng biện pháp bình ổn giá chịu trách nhiệm về quyết định của mình theo quy định của pháp luật.

Ngọc Nhi