Hướng dẫn truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi khai thác thủy sản vi phạm quy định về bảo vệ nguồn lợi thủy sản

Hướng dẫn truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi khai thác thủy sản vi phạm quy định về bảo vệ nguồn lợi thủy sản (Hình từ Internet)

Ngày 12/6/2024, Hội đồng Thẩm phán Toà án nhân dân tối cao ban hành Nghị quyết 04/2024/NQ-HĐTP hướng dẫn áp dụng quy định của Bộ luật Hình sự về truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi liên quan đến khai thác, mua bán, vận chuyển trái phép thủy sản.

Hướng dẫn truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi khai thác thủy sản vi phạm quy định về bảo vệ nguồn lợi thủy sản

Cụ thể việc dẫn truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi khai thác thủy sản vi phạm quy định về bảo vệ nguồn lợi thủy sản được hướng dẫn tại Nghị quyết 04/2024/NQ-HĐTP như sau:

(1) Người nào khai thác thủy sản mà vi phạm quy định về bảo vệ nguồn lợi thủy sản thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội hủy hoại nguồn lợi thủy sản quy định tại Điều 242 Bộ luật Hình sự 2015 (được sửa đổi, bổ sung năm 2017), nếu có đủ yếu tố cấu thành tội phạm.

(2) Phương tiện, ngư cụ bị cấm quy định tại điểm a khoản 1 Điều 242 Bộ luật Hình sự 2015 (được sửa đổi, bổ sung năm 2017) là các phương tiện, ngư cụ quy định tại Phụ lục II ban hành kèm theo Thông tư 01/2022/TT-BNNPTNT sửa đổi, bổ sung một số Thông tư trong lĩnh vực thủy sản.

(3) Khai thác thủy sản trong khu vực cấm quy định tại điểm b khoản 1 Điều 242 Bộ luật Hình sự 2015 (được sửa đổi, bổ sung năm 2017) là khai thác thủy sản trong vườn quốc gia, khu dự trữ thiên nhiên, khu bảo tồn loài - sinh cảnh, khu bảo vệ cảnh quan, khu bảo vệ nguồn lợi thủy sản hoặc khai thác trong các khu vực khác có quy định cấm theo quy định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

(4) Khai thác thủy sản trong khu vực cấm có thời hạn quy định tại điểm b khoản 1 Điều 242 Bộ luật Hình sự 2015 (được sửa đổi, bổ sung năm 2017) là khai thác thủy sản trong khu vực quy định tại Phụ lục III ban hành kèm theo Thông tư 01/2022/TT-BNNPTNT sửa đổi, bổ sung một số Thông tư trong lĩnh vực thủy sản.

(5) Khai thác loài thủy sản bị cấm khai thác quy định tại điểm c khoản 1 Điều 242 Bộ luật Hình sự 2015 (được sửa đổi, bổ sung năm 2017) là khai thác loài thủy sản thuộc Nhóm I Phụ lục II ban hành kèm theo Nghị định 37/2024/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 26/2019/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thủy sản.

Thủy sản thuộc Nhóm II Phụ lục II ban hành kèm theo Nghị định 37/2024/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 26/2019/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thủy sản cũng được coi là loài thủy sản bị cấm khai thác nếu việc khai thác chúng không đáp ứng đủ điều kiện theo quy định.

(6) Phá hoại nơi cư ngụ của loài thủy sản quy định tại điểm d khoản 1 Điều 242 Bộ luật Hình sự 2015 (được sửa đổi, bổ sung năm 2017) là hành vi làm suy giảm, gây tổn hại hoặc mất đi môi trường sống, hệ sinh thái thủy sinh, khu vực thủy sản còn non tập trung sinh sống, đường di cư của loài thủy sản thuộc Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ.

Được biết, Nghị quyết 04/2024/NQ-HĐTP hướng dẫn áp dụng một số quy định tại các điều 347, 348 và 349 về hành vi xuất cảnh, nhập cảnh để khai thác thủy sản trái phép; các điều 242, 244 về hành vi liên quan đến bảo vệ nguồn lợi thủy sản; Điều 287 về hành vi cản trở hoặc gây rối loạn hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông để khai thác thủy sản trái phép; các điều 188, 189, 198 và 341 về hành vi xâm phạm trong lĩnh vực thương mại thủy sản của Bộ luật Hình sự 2015 (được sửa đổi, bổ sung năm 2017).

Xem thêm tại Nghị quyết 04/2024/NQ-HĐTP có hiệu lực từ ngày 01/8/2024.

Trường hợp người phạm tội đã bị xét xử trước ngày Nghị quyết 04/2024/NQ-HĐTP có hiệu lực theo đúng các quy định, hướng dẫn trước đây và bản án đã có hiệu lực pháp luật thì không căn cứ vào Nghị quyết 04/2024/NQ-HĐTP để kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm.