Những người được bảo vệ theo Bộ luật Tố tụng hình sự 2015

Những người được bảo vệ theo Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 (Hình từ Internet)

Về vấn đề này, LawNet giải đáp như sau:

1. Những người được bảo vệ theo Bộ luật Tố tụng hình sự 2015

Những người được bảo vệ theo khoản 1 Điều 484 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 bao gồm:

- Người tố giác tội phạm;

- Người làm chứng;

- Bị hại;

- Người thân thích của người tố giác tội phạm, người làm chứng, bị hại.

2. Quyền và nghĩa vụ của những người được bảo vệ 

Quyền và nghĩa vụ của những người được bảo vệ theo khoản 2 và khoản 3 Điều 484 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 như sau:

* Người được bảo vệ có quyền:

- Đề nghị được bảo vệ;

- Được thông báo, giải thích về quyền và nghĩa vụ;

- Được biết về việc áp dụng biện pháp bảo vệ; đề nghị thay đổi, bổ sung, hủy bỏ biện pháp bảo vệ;

- Được bồi thường thiệt hại, khôi phục danh dự, bảo đảm các quyền và lợi ích hợp pháp trong thời gian bảo vệ.

* Người được bảo vệ có nghĩa vụ:

- Chấp hành nghiêm chỉnh các yêu cầu của cơ quan bảo vệ liên quan đến việc bảo vệ;

- Giữ bí mật thông tin bảo vệ;

- Thông báo kịp thời đến cơ quan có trách nhiệm bảo vệ về những vấn đề nghi vấn trong thời gian được bảo vệ.

3. Quy định về cơ quan, người có thẩm quyền quyết định áp dụng biện pháp bảo vệ

Quy định về cơ quan, người có thẩm quyền quyết định áp dụng biện pháp bảo vệ theo Điều 485 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 như sau:

- Cơ quan có thẩm quyền áp dụng các biện pháp bảo vệ gồm:

+ Cơ quan điều tra của Công an nhân dân;

+ Cơ quan điều tra trong Quân đội nhân dân.

- Người có thẩm quyền ra quyết định áp dụng biện pháp bảo vệ gồm:

+ Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra của Công an nhân dân có thẩm quyền ra quyết định áp dụng biện pháp bảo vệ đối với người được bảo vệ trong các vụ việc, vụ án hình sự do cơ quan mình thụ lý, giải quyết, điều tra hoặc theo đề nghị của Viện kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân cùng cấp; đề nghị của Viện kiểm sát nhân dân tối cao;

+ Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra trong Quân đội nhân dân có thẩm quyền ra quyết định áp dụng biện pháp bảo vệ đối với người được bảo vệ trong các vụ việc, vụ án hình sự do cơ quan mình thụ lý, giải quyết, điều tra hoặc theo đề nghị của Viện kiểm sát quân sự, Tòa án quân sự cùng cấp; đề nghị của Viện kiểm sát quân sự trung ương.

- Viện kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân các cấp nếu xét thấy cần áp dụng biện pháp bảo vệ đối với người được bảo vệ thì đề nghị Cơ quan điều tra trực tiếp thụ lý vụ án hình sự ra quyết định áp dụng biện pháp bảo vệ đối với người được bảo vệ. Đề nghị phải được thể hiện bằng văn bản.

Cơ quan điều tra Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Cơ quan điều tra Viện kiểm sát quân sự trung ương nếu xét thấy cần áp dụng biện pháp bảo vệ đối với người được bảo vệ trong vụ việc, vụ án hình sự do cơ quan mình thụ lý, giải quyết, điều tra thì báo cáo Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát quân sự trung ương có văn bản đề nghị với Cơ quan Cảnh sát điều tra, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an, Cơ quan điều tra hình sự, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Quốc phòng ra quyết định áp dụng biện pháp bảo vệ.

4. Các biện pháp bảo vệ với những người được bảo vệ

Các biện pháp bảo vệ với những người được bảo vệ theo Điều 486 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 như sau:

- Khi có căn cứ xác định tính mạng, sức khỏe, tài sản, danh dự, nhân phẩm của người được bảo vệ bị xâm hại hoặc bị đe dọa xâm hại do việc cung cấp chứng cứ, tài liệu, thông tin liên quan đến tội phạm thì cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng quyết định áp dụng những biện pháp sau đây để bảo vệ họ:

+ Bố trí lực lượng, tiến hành các biện pháp nghiệp vụ, sử dụng vũ khí, công cụ hỗ trợ và các phương tiện khác để canh gác, bảo vệ;

+ Hạn chế việc đi lại, tiếp xúc của người được bảo vệ để bảo đảm an toàn cho họ;

+ Giữ bí mật và yêu cầu người khác giữ bí mật các thông tin liên quan đến người được bảo vệ;

+ Di chuyển, giữ bí mật chỗ ở, nơi làm việc, học tập; thay đổi tung tích, lý lịch, đặc điểm nhân dạng của người được bảo vệ, nếu được họ đồng ý;

+ Răn đe, cảnh cáo, vô hiệu hóa các hành vi xâm hại người được bảo vệ; ngăn chặn, xử lý kịp thời các hành vi xâm hại theo quy định của pháp luật;

+ Các biện pháp bảo vệ khác theo quy định của pháp luật.

- Việc áp dụng, thay đổi các biện pháp bảo vệ quy định tại khoản 1 Điều 486 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 không được làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người được bảo vệ.