Cơ quan nào có trách nhiệm kiểm tra giám sát Quỹ đảm bảo nghĩa vụ tài chính cho việc chấm dứt hoạt động và tháo dỡ nhà máy điện hạt nhân?

Cơ quan nào có trách nhiệm kiểm tra giám sát Quỹ đảm bảo nghĩa vụ tài chính cho việc chấm dứt hoạt động và tháo dỡ nhà máy điện hạt nhân? (Hình từ internet)

Về vấn đề này, THƯ VIỆN PHÁP LUẬT giải đáp như sau:

Quỹ đảm bảo nghĩa vụ tài chính cho việc chấm dứt hoạt động và tháo dỡ nhà máy điện hạt nhân là gì?

Theo Điều 3 Quyết định 09/2014/QĐ-TTg thì Quỹ đảm bảo nghĩa vụ tài chính được hiểu là quỹ do Tổ chức có nhà máy điện hạt nhân quản lý, được thành lập nhằm bảo đảm đủ nguồn kinh phí cho việc chấm dứt hoạt động và tháo dỡ nhà máy điện hạt nhân.

Yêu cầu quản lý Quỹ đảm bảo nghĩa vụ tài chính cho việc chấm dứt hoạt động và tháo dỡ nhà máy điện hạt nhân được quy định như sau:

- Đảm bảo các nhiệm vụ thu và sử dụng nguồn vốn của Quỹ thực hiện theo đúng quy định của Quyết định 09/2014/QĐ-TTg và pháp luật hiện hành có liên quan.

- Bảo đảm an toàn, bảo toàn và phát triển nguồn vốn của Quỹ, nâng cao hiệu quả hoạt động của Quỹ.

- Thực hiện công tác kế toán, kiểm toán và công khai tài chính theo quy định của pháp luật.

Nguồn thu của Quỹ đảm bảo nghĩa vụ tài chính cho việc chấm dứt hoạt động và tháo dỡ nhà máy điện hạt nhân

Nguồn thu của Quỹ được quy định tại Điều 5 Quyết định 09/2014/QĐ-TTg như sau:

(1) Nguồn thu của Quỹ bao gồm:

- Nguồn tích lũy từ doanh thu bán điện: Tổ chức có nhà máy điện hạt nhân phải trích từ doanh thu bán điện hàng năm để nộp vào Quỹ; nguồn tích lũy này được hạch toán vào giá thành sản xuất điện của nhà máy điện hạt nhân. Tỷ lệ trích trên doanh thu bán điện hàng năm của nhà máy điện hạt nhân như sau:

+ Trong 5 năm hoạt động đầu tiên: Tỷ lệ trích bằng 1%;

+ Trong 5 năm hoạt động tiếp theo: Tỷ lệ trích bằng 2%;

+ Trong thời gian hoạt động tiếp theo: Định kỳ 5 năm một lần, Bộ Công Thương chủ trì xem xét, trình Thủ tướng Chính phủ quyết định điều chỉnh tỷ lệ trích trên cơ sở đề nghị của Tổ chức có nhà máy điện hạt nhân và Kế hoạch tháo dỡ nhà máy điện hạt nhân được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.

- Nguồn thu khác:

+ Tiền lãi phát sinh hàng năm sau khi thực hiện các nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước được nhập vào Quỹ;

+ Các nguồn thu hợp pháp khác.

(2) Thời điểm trích, nộp Quỹ:

- Quỹ được tính toán trích, nộp từ thời điểm nhà máy điện hạt nhân đưa vào vận hành thương mại.

- Định kỳ hàng năm, trong thời hạn 30 ngày sau khi kết thúc năm tài chính, Tổ chức có nhà máy điện hạt nhân phải nộp khoản tiền được tính theo quy định tại Điểm a Khoản 1 Điều 5 Quyết định 09/2014/QĐ-TTg vào Quỹ.

(3) Điều chỉnh nguồn thu của Quỹ:

- Trong thời hạn 05 năm trước thời điểm thực hiện tháo dỡ nhà máy điện hạt nhân được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, Tổ chức có nhà máy điện hạt nhân phải đánh giá số dư Quỹ, dự toán tổng chi phí cần thiết cho việc thực hiện chấm dứt hoạt động và tháo dỡ nhà máy điện hạt nhân.

Lưu ý: Trường hợp số dư của Quỹ không đủ so với kinh phí cần thiết cho việc chấm dứt hoạt động và tháo dỡ nhà máy, Tổ chức có nhà máy điện hạt nhân phải lập kế hoạch để huy động đủ nguồn kinh phí bổ sung vào Quỹ trước thời điểm bắt đầu tháo dỡ nhà máy 01 năm.

- Trong trường hợp thiên tai, thảm họa bất khả kháng, phải tháo dỡ nhà máy điện hạt nhân, trường hợp số dư của Quỹ không đủ, phần kinh phí cho tháo dỡ nhà máy điện hạt nhân còn thiếu được huy động từ Tổ chức có nhà máy điện hạt nhân, hỗ trợ từ ngân sách nhà nước và các nguồn hợp pháp khác.

Cơ quan nào có trách nhiệm kiểm tra giám sát Quỹ đảm bảo nghĩa vụ tài chính cho việc chấm dứt hoạt động và tháo dỡ nhà máy điện hạt nhân?

Căn cứ Điều 11 Quyết định 09/2014/QĐ-TTg quy định về việc giám sát và kiểm toán hoạt động của Quỹ như sau:

- Các Bộ: Công Thương, Tài chính tổ chức kiểm tra, giám sát việc quản lý Quỹ theo các quy định tại Quyết định 09/2014/QĐ-TTg và các quy định pháp luật hiện hành có liên quan.

- Quỹ có trách nhiệm thuê tổ chức kiểm toán độc lập thực hiện kiểm toán hàng năm theo quy định và chịu sự kiểm toán của Kiểm toán Nhà nước.

Ngoài ra, quy định về tổ chức thực hiện như sau:

- Bộ Công Thương:

+ Chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Khoa học và Công nghệ kiểm tra, giám sát tình hình trích, nộp, quản lý và sử dụng Quỹ;

+ Chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính hướng dẫn:

++ Nội dung báo cáo về tình hình quản lý và sử dụng Quỹ;

++ Hồ sơ, trình tự và thủ tục thực hiện: Điều chỉnh tỷ lệ trích, nộp Quỹ; thẩm định, phê duyệt quyết toán Quỹ.

- Bộ Tài chính ban hành quy định việc quản lý, sử dụng nguồn vốn tạm thời chưa dùng đến của Quỹ; phối hợp với Bộ Công Thương hướng dẫn việc quản lý và sử dụng Quỹ.

(Điều 14 Quyết định 09/2014/QĐ-TTg)

Như vậy, Bộ Công Thương có trách nhiệm chủ trì phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Khoa học và Công nghệ để kiểm tra giám sát Quỹ đảm bảo nghĩa vụ tài chính cho việc chấm dứt hoạt động và tháo dỡ nhà máy điện hạt nhân. Đồng thời, Quỹ cũng chịu sự kiểm toán của Kiểm toán Nhà nước.

Đoàn Đức Tài