Các bước viết bài nghị luận xã hội về một tư tưởng, đạo lí Ngữ văn lớp 11?

Các bước viết bài nghị luận xã hội về một tư tưởng, đạo lí

Bước 1. Hiểu rõ đề bài

- Tư tưởng, đạo lí: Xác định rõ tư tưởng, đạo lí mà đề bài yêu cầu bạn nghị luận. Đó có phải là một câu nói nổi tiếng, một quan niệm sống, hay một vấn đề xã hội nào đó?

- Yêu cầu của đề: Đề bài yêu cầu bạn làm gì? Giải thích, chứng minh, bàn luận, hay kết hợp cả ba? Bạn cần phải hiểu rõ yêu cầu để định hướng cho bài viết của mình.

Bước 2. Tìm hiểu, thu thập thông tin

- Đọc tài liệu: Tìm đọc các tài liệu liên quan đến tư tưởng, đạo lí mà bạn đang nghiên cứu. Có thể là sách, báo, bài viết trên mạng, hoặc những câu chuyện, ví dụ thực tế.

- Suy ngẫm cá nhân: Liên hệ tư tưởng, đạo lí đó với những gì bạn đã trải nghiệm, những gì bạn quan sát được trong cuộc sống.

- Trao đổi với người khác: Thảo luận với bạn bè, thầy cô, hoặc những người có kinh nghiệm để có thêm nhiều góc nhìn khác nhau.

Bước 3. Lập dàn ý

Mở bài:

- Giới thiệu vấn đề: Nêu rõ tư tưởng, đạo lí cần nghị luận.

- Đưa ra câu hỏi gợi mở hoặc một dẫn chứng thú vị để thu hút sự chú ý của người đọc.

- Nêu luận điểm chính của bài viết.

Thân bài:

- Luận điểm 1: Giải thích ý nghĩa của tư tưởng, đạo lí.

Dẫn chứng: Lấy ví dụ từ cuộc sống, từ những nhân vật lịch sử, từ các tác phẩm văn học... để minh họa.

Bình luận, phân tích: Giải thích tại sao ví dụ đó lại chứng minh được luận điểm.

- Luận điểm 2: Phân tích ý nghĩa của tư tưởng, đạo lí trong cuộc sống hiện đại.

Liên hệ với thực tế: Đưa ra những ví dụ cụ thể về việc áp dụng tư tưởng, đạo lí đó trong cuộc sống hiện nay.

Đánh giá: Đánh giá tác động tích cực hoặc tiêu cực của tư tưởng, đạo lí đó đến cá nhân và xã hội.

- Luận điểm 3: (nếu có)

Tiếp tục đưa ra các luận điểm khác để làm rõ hơn vấn đề.

Kết bài:

Khẳng định lại luận điểm chính.

Nêu ý nghĩa, tầm quan trọng của tư tưởng, đạo lí đó.

Đưa ra lời khuyên, gợi mở cho người đọc.

Bước 4. Triển khai viết bài cần chú ý

- Sử dụng ngôn ngữ: Ngôn ngữ rõ ràng, mạch lạc, sử dụng các từ ngữ giàu hình ảnh, gợi cảm.

- Cấu trúc câu: Đa dạng các kiểu câu để tránh sự nhàm chán.

- Lập luận chặt chẽ: Các luận điểm phải được trình bày một cách logic, có sự liên kết chặt chẽ với nhau.

- Dẫn chứng phong phú: Dẫn chứng phải đa dạng, có tính thuyết phục cao.

Bước 5. Kiểm tra và hoàn thiện:

- Đọc lại bài viết: Kiểm tra lỗi chính tả, ngữ pháp.

- Sửa chữa: Điều chỉnh câu văn, đoạn văn cho hay hơn.

- Hoàn thiện: Thêm bớt một số chi tiết để bài viết hoàn chỉnh hơn.

Yêu cầu cần đạt

Nội dung

Chuyên đề 11.1. TẬP NGHIÊN CỨU VÀ VIẾT BÁO CÁO VỀ MỘT VẤN ĐỀ VĂN HỌC TRUNG ĐẠI VIỆT NAM

- Biết các yêu cầu và cách thức nghiên cứu một vấn đề văn học trung đại Việt Nam.

1. Các yêu cầu và cách thức nghiên cứu một vấn đề văn học trung đại Việt Nam

- Biết viết một báo cáo nghiên cứu.

2. Cách viết một báo cáo nghiên cứu

- Vận dụng được một số hiểu biết từ chuyên đề để đọc hiểu và viết về văn học trung đại Việt Nam.

3. Một số vấn đề có thể nghiên cứu về văn học trung đại Việt Nam

- Biết thuyết trình một vấn đề của văn học trung đại Việt Nam.

4. Yêu cầu của việc thuyết trình một vấn đề của văn học trung đại Việt Nam

Chuyên đề 11.2. TÌM HIỂU NGÔN NGỮ TRONG ĐỜI SỐNG XÃ HỘI HIỆN ĐẠI

- Hiểu được ngôn ngữ là một hiện tượng xã hội và là một bộ phận cấu thành của văn hoá.

1. Bản chất xã hội - văn hoá của ngôn ngữ

- Nhận biết và đánh giá được các yếu tố mới của ngôn ngữ trong đời sống xã hội đương đại.

2. Các yếu tố mới của ngôn ngữ: những điểm tích cực và hạn chế

- Biết vận dụng các yếu tố mới của ngôn ngữ đương đại trong giao tiếp.

3. Cách vận dụng các yếu tố mới của ngôn ngữ đương đại trong giao tiếp

Chuyên đề 11.3. ĐỌC, VIẾT VÀ GIỚI THIỆU VỀ MỘT TÁC GIẢ VĂN HỌC

- Nhận biết được một số đặc điểm nổi bật về sự nghiệp văn chương và phong cách nghệ thuật của một tác giả lớn.

1. Khái niệm phong cách nghệ thuật, sự nghiệp văn chương của một tác giả

- Biết cách đọc một tác giả văn học lớn.

2. Một số yêu cầu và cách thức đọc một tác giả văn học

- Biết viết bài giới thiệu về một tác giả văn học đã đọc.

3. Cách viết bài giới thiệu về một tác giả văn học

- Vận dụng được những hiểu biết từ chuyên đề để đọc hiểu và viết về những tác giả văn học khác.

4. Thực hành đọc và viết về một số tác giả văn học lớn

- Biết thuyết trình về một tác giả văn học.

5. Yêu cầu của việc thuyết trình về một tác giả văn học