Thông tin chung về bệnh Đậu mùa khỉ hiện nay thế nào? Biện pháp dự phòng bệnh đậu mùa khỉ cho nhóm có hành vi nguy cơ lây nhiễm HIV/AIDS thế nào?

Mục lục bài viết

• Thông tin chung về bệnh Đậu mùa khỉ hiện nay thế nào?
• Đối tượng cần phổ biến thông tin về các biện pháp dự phòng bệnh đậu mùa khỉ cho nhóm đối tượng có hành vi nguy cơ lây nhiễm HIV là ai?
• Biện pháp dự phòng bệnh đậu mùa khỉ cho các nhóm có hành vi nguy cơ lây nhiễm HIV/AIDS như thế nào?

Thông tin chung về bệnh Đậu mùa khỉ hiện nay thế nào?

Căn cứ tại tiểu mục 2.1 Mục 2 Hướng dẫn ban hành kèm theo Công văn 1289/AIDS-DP năm 2023, đưa ra nội dung thông tin chung về bệnh Đậu mùa khỉ như sau:

Bệnh Đậu mùa khỉ (monkeypox) là một bệnh truyền nhiễm do vi rút gây ra. Bệnh đậu mùa khỉ không phải là bệnh mới, bệnh được ghi nhận lần đầu tiên vào năm 1958 trên các đàn khỉ được nuôi để nghiên cứu, do đó có tên là bệnh Đậu mùa khỉ.

Bệnh Đậu mùa khỉ là bệnh lây truyền từ động vật sang người, việc lây truyền từ người sang người khi tiếp xúc trực tiếp gần, lây qua vết thương hở, dịch cơ thể, giọt bắn lớn của đường hô hấp và qua tiếp xúc với các vật dụng, đồ dùng bị nhiễm mầm bệnh. Sự lây truyền có thể xảy ra qua nhau thai từ mẹ sang thai nhi hoặc khi tiếp xúc gần trong và sau khi sinh.

Theo WHO, tỷ lệ tử vong khi mắc bệnh theo thống kê trước đây dao động từ 0-11% nói chung và cao hơn ở trẻ nhỏ. Theo Trung tâm kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (CDC Hoa Kỳ), tỷ lệ tử vong của bệnh Đậu mùa khỉ liên quan đến nhóm vi rút Đậu mùa khỉ nhánh Tây Phi là 1%, và có thể cao hơn ở những người bị suy giảm miễn dịch.

Ngày 23/7/2022, WHO đưa ra tuyên bố đậu mùa khỉ là trường hợp khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng. Đến ngày 11/5/2023, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khẳng định bệnh đậu mùa khỉ không còn là tình trạng khẩn cấp về y tế công cộng gây quan ngại quốc tế (PHEIC).

Theo thông tin của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), đặc điểm của những người mắc bệnh đậu mùa khỉ như sau: 97,5% ca bệnh là nam; 79% từ 18-44 tuổi; Trong số những người báo cáo về lịch sử tình dục, 90% là nam có quan hệ tình dục đồng giới.

- Trong số những người mắc Đậu mùa khỉ và biết kết quả xét nghiệm HIV, gần 50% là có kết quả xét nghiệm HIV dương tính.

Tại Việt Nam, đến ngày 5/10/2023 đã ghi nhận 09 ca mắc bệnh ĐMK trong đó có những ca nhiễm HIV và ở trong nhóm MSM.

Thông tin chung về bệnh Đậu mùa khỉ hiện nay thế nào? Biện pháp dự phòng bệnh đậu mùa khỉ cho nhóm có hành vi nguy cơ lây nhiễm HIV/AIDS thế nào? (Hình từ Internet)

Đối tượng cần phổ biến thông tin về các biện pháp dự phòng bệnh đậu mùa khỉ cho nhóm đối tượng có hành vi nguy cơ lây nhiễm HIV là ai?

Căn cứ tại Mục 1 Chương VI Hướng dẫn ban hành kèm theo Công văn 1289/AIDS-DP năm 2023 thì các đối tượng cần phổ biến thông tin về các biện pháp dự phòng bệnh đậu mùa khỉ cho nhóm đối tượng có hành vi nguy cơ lây nhiễm HIV gồm có:

- Cộng đồng nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM), người chuyển giới (TG), người lưỡng tính;

- Nhóm nghiện chích ma túy, bệnh nhân Methadone;

- Người nhiễm HIV, bệnh nhân AIDS;

- Cán bộ y tế tại các cơ sở y tế cung cấp dịch vụ cho các đối tượng trên.

Biện pháp dự phòng bệnh đậu mùa khỉ cho các nhóm có hành vi nguy cơ lây nhiễm HIV/AIDS như thế nào?

Căn cứ tại tiểu mục 2.2 Mục 2 Chương VI Hướng dẫn ban hành kèm theo Công văn 1289/AIDS-DP năm 2023 hướng dẫn các biện pháp dự phòng bệnh đậu mùa khỉ cho các nhóm có hành vi nguy cơ lây nhiễm HIV/AIDS gồm có như sau:

- Nguyên tắc dự phòng:

+ Tăng cường tuân thủ thực hành phòng ngừa và kiểm soát nhiễm khuẩn trong cơ sở KBCB.

+ Áp dụng phòng ngừa lây nhiễm qua “tiếp xúc” và “giọt bắn” khi chăm sóc các trường hợp bệnh xác định và bệnh nghi ngờ.

+ Trong trường hợp có các thủ thuật tạo khí dung, bắt buộc áp dụng thêm các biện pháp dự phòng qua “không khí”.

+ Điều tra, truy vết, xác định người tiếp xúc gần nhằm theo dõi, quản lý và tư vấn cách tự theo dõi sức khỏe theo hướng dẫn của Bộ Y tế.

+ Quản lý người nhà NB và khách thăm có liên quan đến ĐMK.

- Biện pháp phòng bệnh không đặc hiệu:

+ Tránh tiếp xúc gần gũi với người mắc hoặc nghi mắc bệnh Đậu mùa khỉ, tránh tiếp xúc trực tiếp với những vết thương hở, dịch cơ thể, giọt bắn và các vật dụng, đồ dùng bị nhiễm mầm bệnh.

+ Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi, tốt nhất che bằng khăn vải hoặc khăn tay hoặc khăn giấy dùng một lần hoặc ống tay áo để làm giảm phát tán các dịch tiết đường hô hấp; rửa tay bằng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn ngay sau khi ho, hắt hơi. Không khạc nhổ bừa bãi nơi công cộng.

+ Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn tay.

+ Người có triệu chứng phát ban cấp tính không rõ nguyên nhân kèm theo một hoặc nhiều triệu chứng nghi ngờ cần chủ động liên hệ với cơ sở y tế để được theo dõi, tư vấn kịp thời. Đồng thời, cần chủ động tự cách ly, tránh tiếp xúc gần với người khác, bao gồm cả quan hệ tình dục.

+ Người đến các quốc gia/vùng lãnh thổ có lưu hành dịch bệnh Đậu mùa khỉ (khu vực Trung và Tây Phi), cần tránh tiếp xúc với động vật có vú (chết hoặc sống) như: động vật gặm nhấm, thú có túi, động vật linh trưởng có thể chứa vi rút đậu mùa khỉ. Khi quay trở về Việt Nam cần chủ động khai báo với cơ quan y tế địa phương để được tư vấn.

+ Đảm bảo an toàn thực phẩm; thực hiện lối sống lành mạnh, tăng cường vận động thể lực, nâng cao sức khỏe.

+ Nhân viên y tế chăm sóc, điều trị cho người bệnh nghi ngờ hoặc xác định mắc bệnh Đậu mùa khỉ cần sử dụng trang phục phòng hộ (PPE) thích hợp.

- Biện pháp phòng bệnh đặc hiệu:

Đến nay, kết quả một số nghiên cứu cho thấy vắc xin Đậu mùa trước đây có hiệu quả nhất định trong việc phòng chống bệnh đậu mùa khỉ. Hiện một số ít quốc gia đã phê duyệt sử dụng vắc xin phòng bệnh Đậu mùa/Đậu mùa khỉ thế hệ mới (thế hệ 2, 3) để sử dụng phòng, chống bệnh Đậu mùa khỉ 5,6,7.

Tới thời điểm hiện tại, WHO không khuyến cáo tiêm vắc xin phòng, chống bệnh Đậu mùa khỉ một cách rộng rãi, chỉ tiêm cho những người có nguy cơ cao như nhân viên y tế, người tiếp xúc trực tiếp với trường hợp bệnh và việc tiêm vắc xin được xem xét, quyết định đối với từng trường hợp cụ thể khi có tiếp xúc và sau khi tiếp xúc với trường hợp bệnh.

- Kiểm dịch y tế biên giới:

Khuyến cáo cho hành khách tự theo dõi sức khỏe trong vòng 21 ngày sau nhập cảnh, hạn chế tiếp xúc, tập trung nơi đông người. Khi có triệu chứng phát ban, nhức đầu, sốt, ớn lạnh, đau họng, khó chịu, mệt mỏi và nổi hạch cần hạn chế tiếp xúc người khác và tới cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn, chẩn đoán, điều trị.