Bản án về khiếu kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính trong lĩnh vực quản lý đất đai số 526/2024/HC-PT

TÒA ÁN NHÂN DÂN CẤP CAO TẠI HÀ NỘI

BẢN ÁN 526/2024/HC-PT NGÀY 21/09/2024 VỀ KHIẾU KIỆN QUYẾT ĐỊNH HÀNH CHÍNH, HÀNH VI HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

Ngày 21 tháng 9 năm 2024, tại trụ sở, TANDCC tại HN mở phiên toà xét xử phúc thẩm, công khai, vụ án hành chính thụ lý số 332/2024/HC-PT ngày 31 tháng 7 năm 2024, về việc: “Khiếu kiện Quyết định hành chính, hành vi hành chính trong lĩnh vực quản lý đất đai”. Do có kháng cáo của người khởi kiện, đối với Bản án hành chính sơ thẩm số 21/2024/HC-ST ngày 20 tháng 5 năm 2024 của Tòa án nhân dân tỉnh BG.

Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm số 10098/2024/QĐ-PT ngày 04 tháng 9 năm 2024, giữa các đương sự:

1. Người khởi kiện: Ông Phạm Công T, sinh năm 1974; trú tại: Thôn Sỏi, xã Tân Sỏi, huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang; vắng mặt.

Người đại diện theo ủy quyền: Bà Phạm Thị M, sinh năm 1992; địa chỉ:

1705B Tòa nhà Sông Nhuệ, phường H, quận Hà Đông, thành phố Hà Nội; có mặt.

Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp: Luật sư Đỗ Ngọc T, Công ty Luật TNHH H, thuộc Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội; có mặt.

2. Người bị kiện:

2.1. Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Giang; người đại diện theo pháp luật: Ông Lê Ánh Dương, chức vụ: Chủ tịch; người đại diện theo ủy quyền: Ông Lê Ô P, chức vụ: Phó Chủ tịch (theo Văn bản ủy quyền số 84/QĐ-UBND, ngày 12/01/2024); có đơn xin vắng mặt.

Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp: Ông Ngô Văn X, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường; Ông Nguyễn Văn T, Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Thế; có đơn xin vắng mặt.

2.2. Chủ tịch UBND huyện YT, tỉnh BG; người đại diện theo pháp luật: Ông Nguyễn Ngọc S, chức vụ: Chủ tịch; người đại diện theo ủy quyền: Ông Nguyễn Văn T, chức vụ: Phó Chủ tịch (theo Văn bản ủy quyền số 5302/QĐ-UBND ngày 29/12/2024); có đơn xin vắng mặt.

3. Người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan: Chủ tịch UBND huyện YT, tỉnh BG; người đại diện theo theo pháp luật: Ông Nguyễn Ngọc S, chức vụ: Chủ tịch; người đại diện theo ủy quyền: Ông Nguyễn Văn T, chức vụ: Phó Chủ tịch; có đơn xin vắng mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Căn cứ các tài liệu trong hồ sơ và bản án sơ thẩm, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

[1]. Người khởi kiện Ông Phạm Công T trình bày và yêu cầu:

Thửa đất số 209B, tờ bản đồ số 13 nằm trên đường ĐT.292 tại thôn Sỏi, xã Tân Sỏi, huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang mà hiện nay đang quản lý, sử dụng có nguồn gốc là của cụ Nguyễn Thế Dũng sử dụng từ trước những năm 1945, được UBND huyện Yên Thế cấp GCNQSDĐ vào năm 2000, với tổng diện tích là 211m2. Đến năm 2007, cụ Phạm Công H đã nhận chuyển nhượng của cụ Dũng toàn bộ diện tích đất trên, cụ H cũng được cấp GCNQSDĐ, diện tích là đất là 211m2. Năm 2014, ông Th được tặng cho toàn bộ diện tích đất nêu trên từ cụ H. Hợp đồng tặng cho có ghi nhận việc tặng cho phần diện tích 211m2 đất, trong đó có 136m2 đất ở và 75m2 đất thuộc quy hoạch hành lang giao thông. Mặc dù, diện tích đất mà gia đình đang quản lý sử dụng là 211m2, nhưng khi UBND huyện Yên Thế cấp GCNQSDĐ, lại không ghi 75m2 đất thuộc quy hoạch hành lang giao thông, mà chỉ ghi 136m2 đất ở. Từ sau khi được cấp GCNQSDĐ gia đình vẫn tiếp tục quản lý, sử dụng toàn bộ diện tích 211m2 đất nêu trên. Tháng 3/2022, UBND huyện Yên Thế thực hiện Dự án cải tạo, nâng cấp đường ĐT.292, đoạn từ cầu Bố Hạ đến thị trấn Phồn Xương qua địa bàn xã Tân Sỏi. Theo đó, gia đình bị UBND huyện Yên Thế lấy đi một phần diện tích đất là 24.48m2 để thực hiện dự án. Tuy nhiên, khi lấy đất của gia đình để làm đường, đã không thực hiện đúng các quy định của pháp luật về đất đai, không có Quyết định thu hồi đất và không bồi thường, hỗ trợ về đất, tài sản trên đất khi thu hồi. Không đồng ý với hành vi này, ngày 08/04/2022 ông Th nộp đơn khiếu nại lần đầu với nội dung: Khiếu nại hành vi hành chính của Chủ tịch UBND huyện Yên Thế trong việc thu hồi đất, bồi thường về đất và tài sản trên đất khi thu hồi không đúng quy định của pháp luật. Ngày 03/11/2022, ông Th nhận được Quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu số 4470/QĐ-UBND ngày 26/10/2022 của Chủ tịch UBND huyện Yên Thế. Không đồng ý với quyết định này, ngày 19/11/2022 ông Th nộp đơn khiếu nại lần hai đến chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang. Ngày 06/4/2023, ông Th nhận được Quyết định giải quyết khiếu nại lần hai số 505/QĐ-UBND ngày 05/4/2023 của Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang. Không nhất trí với kết quả giải quyết khiếu nại, ông Th khởi kiện đề nghị: Hủy Quyết định số 4470/QĐ- UBND ngày 26/10/2022 của Chủ tịch UBND huyện Yên Thế, về giải quyết khiếu nại lần đầu; Hủy Quyết định số 505/QĐ-UBND ngày 05/04/2023 của Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang, về giải quyết khiếu nại lần 2; Hủy Kết luận thanh tra số 263/KL-UBND, ngày 14/12/2021 của Chủ tịch UBND huyện Yên Thế; Buộc Chủ tịch UBND huyện Yên Thế thực hiện việc thu hồi đất, bồi thường hỗ trợ về đất và tài sản trên đất theo đúng quy định của pháp luật.

[2]. Người bị kiện:

[2.1]. Chủ tịch và UBND huyện Yên Thế trình bày:

- Về trình tự, thẩm quyền giải quyết: Ông Phạm Công T, khiếu nại hành vi hành chính của Chủ tịch UBND huyện Yên Thế, về việc đã lấy đất của gia đình ông Th để mở rộng đường tỉnh lộ 292 đi qua xã Tân Sỏi, huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang nhưng không đền bù tiền đất và tài sản trên đất. Ngày 26/10/2022, Chủ tịch UBND huyện Yên Thế ban hành Quyết định số 4470/QĐ- UBND, về việc giải quyết khiếu nại (lần đầu). Việc giải quyết khiếu nại là đúng thẩm quyền, đúng trình tự, thủ tục theo quy định Luật khiếu nại năm 2011, khoản 2 Điều 204 Luật Đất đai năm 2013.

- Về nội dung vụ việc: Thực hiện Quyết định số 2458/QĐ-UBND ngày 10/12/2020 của Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang, về việc phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án: Cải tạo, nâng cấp ĐT.292 (đoạn từ cầu Bố Hạ đến thị trấn Phồn Xương), huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang. UBND huyện Yên Thế xây dựng Kế hoạch số 36/KH-UBND ngày 30/8/2021. về việc thu hồi đất, bồi thường GPMB để thực hiện Dự án: Cải tạo, nâng cấp ĐT.292 (đoạn từ cầu Bố Hạ đến thị trấn Phồn Xương), huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang. Trong quá trình triển khai điều tra, khảo sát, ngày 30/8/2021, UBND huyện Yên Thế có Thông báo số 14/TB- UBND, về việc thu hồi đất để thực hiện dự án cải tạo nâng cấp đường tỉnh 292 đoạn từ cầu Bố Hạ đến thị trấn Phồn Xương. Ngày 12/01/2022, Chủ tịch UBND huyện Yên Thế có Thông báo số 04/TB-UBND, về việc giải tỏa HLGT phục vụ thi công Dự án. Ngày 14/01/2022, UBND huyện Yên Thế có Kế hoạch số 06/KH- UBND đảm bảo an ninh trật tự trong việc thi công Dự án. Ngày 24/02/2022, Chủ tịch UBND huyện Yên Thế có Thông báo số 9/TB-UBND, về việc giải tỏa HLGT phục vụ thi công Dự án. Ngày 21/3/2022, UBND xã Tân Sỏi lập biên bản xác định diện tích thực tế thực hiện kế hoạch bảo vệ thi công đối với hộ Ông Phạm Công T, trong đó xác định diện tích bảo vệ thi công làm đường là 29,88m2. Kiểm tra hồ sơ, tài liệu có liên quan đến quyền sử dụng đất của hộ Ông Phạm Công T, thôn Sỏi, xã Tân Sỏi thấy: Theo hồ sơ cấp Giấy CNQSDĐ cho Ông Phạm Công T năm 2014, gồm: Hợp đồng tặng cho QSDĐ được lập giữa cụ Phạm Công H (vợ là cụ Nguyễn Thị Tình) với Ông Phạm Công T, diện tích đất tặng cho là 211m2 (136m2 đất ở và 75m2 đất HLGT). Hợp đồng được UBND xã Tân Sỏi xác nhận và đóng dấu ngày 27/5/2014. Đơn đề nghị cấp GCNQSDĐ ngày 12/5/2014 đã ghi: Tờ bản đồ số 13, thửa 209b, địa chỉ: Thôn Sỏi, xã Tân Sỏi; diện tích 211m2, (136m2 đất ở; 75m2 đất HLGT) được UBND xã Tân Sỏi ký xác nhận, đóng dấu ngày 27/5/2014. Ngày 21/7/2014, UBND huyện Yên Thế cấp GCNQSDĐ cho Ông Phạm Công T theo Quyết định số 767/QĐ-UB, diện tích được cấp là 136m2 đất ở, thời hạn sử dụng lâu dài; phần diện tích đất HLGT không có trong GCNQSDĐ của Ông Phạm Công T. Năm 2021, trong quá trình triển khai thực hiện một số Dự án mở rộng đường trên địa bàn huyện Yên Thế, có một số hộ dân có ý kiến liên quan đến diện tích đất hành lang giao thông ghi trong GCNQSDĐ, Chủ tịch UBND huyện Yên Thế đã thành lập Đoàn thanh tra. Dựa vào kết quả thanh tra của Đoàn thanh tra, ngày 14/12/2021 Chủ tịch UBND huyện Yên Thế ban hành Kết luận thanh tra 263/KL-UBND. Việc Chủ tịch UBND huyện Yên Thế chỉ đạo thành lập Đoàn thanh tra, tiến hành thanh tra công tác cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của các hộ gia đình, cá nhân và ban hành Kết luận thanh tra được thực hiện theo đúng trình tự, thủ tục của Luật thanh tra năm 2010, Nghị định số 86/NĐ-CP, ngày 22/9/2011 của Chính phủ và Thông tư số 05/2014/TT- TTCP, ngày 16/10/2014 của Thanh tra Chính phủ quy định về tổ chức, hoạt động, quan hệ công tác của Đoàn thanh tra và trình tự, thủ tục tiến hành một cuộc thanh tra. Kết luận số 263/KL-UBND, ngày 14/12/2021 của Chủ tịch UBND huyện Yên Thế, về công tác cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của các hộ gia đình, cá nhân được tiến hành đúng quy định của Luật thanh tra. Trên cơ sở kết quả xác minh, ngày 26/10/2022, Chủ tịch UBND huyện Yên Thế ban hành Quyết định số 4470/QĐ-UBND giải quyết đơn khiếu nại của Ông Phạm Công T (lần đầu).

Quyết định số 4470/QĐ-UBND, ngày 26/10/2022 của Chủ tịch UBND huyện Yên Thế là đúng quy định của pháp luật, lý do: Diện tích đất 29,88m2 là phần đất hành lang giao thông, tiếp giáp thửa đất số 209b, tờ bản đồ số 13 của gia đình Ông Phạm Công T, không đủ điều kiện để được cấp GCNQSDĐ, nên ông Th không đủ điều kiện để được bồi thường theo quy định tại khoản 4, Điều 82 Luật đất đai; về tài sản được ông Th tạo lập trên đất HLGT, nên ông Th cũng không được bồi thường phần tài sản nằm trên đất HLGT theo quy định tại khoản 2, Điều 92 Luật đất đai. Việc Ông Phạm Công T đề nghị huỷ Quyết định số 4470/QĐ-UBND ngày 26/10/2022, hủy Kết luận số 263/KL-UBND ngày 14/12/2021 của Chủ tịch UBND huyện Yên Thế là không có căn cứ. Đề nghị bác đơn yêu cầu khởi kiện của Ông Phạm Công T.

[2.2]. Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang trình bày:

- Về trình tự, thẩm quyền giải quyết: Ngày 26/10/2022, Chủ tịch UBND huyện Yên Thế có Quyết định số 4470/QĐ-UBND, về việc giải quyết khiếu nại của Ông Phạm Công T, (lần đầu). Không nhất trí với Quyết định trên, Ông Phạm Công T có đơn khiếu nại. Chủ tịch UBND Bắc Giang tỉnh đã giao Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bắc Giang xác minh, đối thoại với công dân theo quy định; kết luận và đề xuất biện pháp giải quyết. Ngày 05/4/2023, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang đã có Quyết định số 505/QĐ-UBND, về việc giải quyết khiếu nại của Ông Phạm Công T, (lần hai). Việc giải quyết khiếu nại tại Quyết định số 505/QĐ- UBND ngày 05/4/2023 là đúng thẩm quyền theo quy định tại khoản 2, Điều 21; đúng trình tự, thủ tục theo quy định tại các Điều: 36, 37, 38, 39, 40 Luật Khiếu nại năm 2011; khoản 2, Điều 204 Luật Đất đai năm 2013.

- Về nội dung vụ việc: Thực hiện Quyết định số 2458/QĐ-UBND, ngày 10/12/2020 của Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang, về việc phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án: Cải tạo, nâng cấp đường tỉnh 292, (đoạn từ cầu Bố Hạ đến thị trấn Phồn Xương), huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang, (sau đây gọi tắt là Dự án); UBND huyện Yên Thế xây dựng Kế hoạch số 36/KH-UBND, ngày 30/8/2021 về việc thu hồi đất, bồi thường GPMB để thực hiện Dự án. Ngày 21/03/2022, UBND xã Tân Sỏi lập biên bản xác định diện tích thực tế thực hiện kế hoạch bảo vệ thi công đối với hộ ông Th, trong đó xác định diện tích bảo vệ thi công làm đường là 29,88m2 đất. Không nhất trí, ông Th có đơn khiếu nại hành vi hành chính của UBND huyện Yên Thế: Khi thực hiện Dự án, UBND huyện Yên Thế đã không có quyết định thu hồi đất, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ đối với diện tích gia đình ông Th đang sử dụng. Chủ tịch UBND huyện Yên Thế đã thành lập Tổ xác minh, tham mưu, đề xuất biện pháp giải quyết khiếu nại của ông Th. Trên cơ sở báo cáo xác minh, đề xuất của Tổ xác minh, ngày 26/10/2022, Chủ tịch UBND huyện Yên Thế có Quyết định số 4470/QĐ-UBND, về việc giải quyết khiếu nại của ông Th, trú tại thôn Sỏi, xã Tân Sỏi, huyện Yên Thế (lần đầu) trong đó có nội dung: “Giữ nguyên hành vi hành chính của Chủ tịch UBND huyện Yên Thế về việc chỉ đạo các các quan chuyên môn, UBND xã Tân Sỏi trong việc thực hiện bảo vệ thi công làm đường vào 29,88m2 đất HLGT tại thửa đất số 209b, tờ bản đồ số 13 hộ ông Th được cấp Giấy CNQSDĐ năm 2000 để mở rộng đường tỉnh 292”. Không nhất trí, ông Th có đơn khiếu nại gửi Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang. Qua xác minh thấy như sau: Thửa đất hộ ông Th đang sử dụng có nguồn gốc do bố mẹ ông Th (là cụ Phạm Công H, cụ Nguyễn Thị Tình) nhận chuyển nhượng của ông Nguyễn Thế Dũng, (vợ là bà Lương Thị Ch) năm 2007; vợ chồng ông Dũng, bà Ch đã được UBND huyện Yên Thế cấp GCNQSDĐ năm 2000, với diện tích 211m2 (trong đó 136m2 đất ở - lâu dài, 75m2 đất HLGT - tạm giao); năm 2007, cụ H, cụ Tình được UBND huyện Yên Thế cấp GCNQSDĐ đối với thửa đất trên. Năm 2014, cụ H, cụ Tình lập Hợp đồng tặng cho con trai là ông Th QSDĐ. UBND huyện Yên Thế cấp GCNQSDĐ ông Th với diện tích 136m2 đất ở, không cấp đất HLGT vào GCNQSDĐ. Năm 2022, khi Nhà nước thực hiện Dự án, các cơ quan thực hiện công tác GPMB đã lấy vào 29,88m2 đất HLGT do gia đình ông Th đang sử dụng, (gia đình ông Th không được cấp Giấy chứng nhận QSDĐ năm 2014 đối với phần diện tích đất này), trên đất HLGT có sân bê tông của gia đình ông Th, nhưng gia đình ông Th không được bồi thường, hỗ trợ về đất và tài sản trên đất. Diện tích đất 29,88m2 UBND huyện Yên Thế lấy làm đường thuộc đất HLGT, không đủ điều kiện để được cấp GCNQSDĐ, nên gia đình ông Th không đủ điều kiện để được bồi thường theo quy định tại khoản 4, Điều 82 Luật đất đai. Về tài sản được tạo lập trên đất HLGT là không đúng quy định, nên gia đình ông Th không được bồi thường tiền theo quy định tại khoản 2, Điều 92 Luật đất đai. Khiếu nại của ông Th là khiếu nại sai. Việc Ông Phạm Công T đề nghị bồi thường tiền theo giá đất ở đối phần diện tích 29,88m2 (là đất HLGT) và bồi thường đối với tài sản trên đất HLGT là không có cơ sở giải quyết. Giải quyết khiếu nại của Chủ tịch UBND huyện Yên Thế tại Quyết định số 4470/QĐ-UBND, ngày 26/10/2022 đối với Ông Phạm Công T là đúng quy định của pháp luật. Mặc dù, quyết định giải quyết chưa viện dẫn đầy đủ điều khoản cụ thể theo quy định tại điểm e, khoản 2, Điều 31 Luật khiếu nại năm 2011. Tuy nhiên, việc thiếu sót này không làm thay đổi bản chất nội dung giải quyết vụ việc. Việc Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang ban hành Quyết định số 505/QĐ-UBND, ngày 05/4/2023 là căn cứ vào hồ sơ tài liệu thu thập được và các quy định của pháp luật gồm: Khoản 4, Điều 82; khoản 2, Điều 92; Điều 204 Luật đất đai năm 2013; Điều 21, điểm e, khoản 2, Điều 31 Luật khiếu nại năm 2011. Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang ban hành quyết định giải quyết khiếu nại với nội dung: Thống nhất với nội dung giải quyết khiếu nại của Chủ tịch UBND huyện Yên Thế tại Quyết định số 4470/QĐ- UBND, ngày 26/10/2022 về việc giải quyết khiếu nại của Ông Phạm Công T, trú tại thôn Sỏi, xã Tân Sỏi, huyện Yên Thế, (lần đầu). Quan điểm của Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang: Quyết định số 505/QĐ-UBND ngày 05/4/2023 của Chủ tịch UBND tỉnh về việc giải quyết khiếu nại của Ông Phạm Công T, trú tại thôn Sỏi, xã Tân Sỏi, huyện Yên Thế, (lần hai) là đúng quy định của pháp luật về khiếu nại, đất đai và các quy định khác có liên quan. Việc Ông Phạm Công T đề nghị Toà án tuyên huỷ Quyết định số 505/QĐ-UBND, ngày 05/4/2023 của Chủ tịch UBND tỉnh là không có căn cứ pháp luật. Đề nghị Tòa án: Bác đơn yêu cầu khởi kiện của Ông Phạm Công T.

Tại Bản án hành chính sơ thẩm số 21/2024/HC-ST ngày 20 tháng 5 năm 2024 của Tòa án nhân dân tỉnh BG, đã quyết định: Căn cứ khoản 1, Điều 30, các khoản 3, 4 Điều 32, Điều 116, Điều 193, Điều 204, Điều 205, Điều 206, khoản 1, Điều 348 của Luật tố tụng hành chính; khoản 2, Điều 24; khoản 2, Điều 36 Luật đất đai năm 1993; khoản 1, Điều 75; khoản 2, Điều 82; khoản 3, Điều 157 Luật đất đai năm 2013; Điều 26, Điều 27, Điều 28; Điều 36; các khoản 1,4 Điều 37; khoản 3, Điều 38; Điều 39 Luật thanh tra năm 2010; Điều 32 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về án phí và lệ phí Tòa án. Xử, Bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của Ông Phạm Công T về việc đề nghị Tòa án giải quyết: Hủy Quyết định số 4470/QĐ-UBND ngày 26/10/2022 về giải quyết khiếu nại lần đầu của Chủ tịch UBND huyện Yên Thế; Hủy Quyết định số 505/QĐ-UBND ngày 05/4/2023 về giải quyết khiếu nại lần 2 của Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang; Hủy Kết luận thanh tra số 263/KL- UBND ngày 14/12/2021 của Chủ tịch UBND huyện Yên Thế. Đình chỉ xét xử đối với yêu cầu khởi kiện của ông Th về nội dung: Buộc Chủ tịch UBND huyện Yên Thế thực hiện việc thu hồi đất và bồi thường hỗ trợ về đất và tài sản trên đất theo đúng quy định của pháp luật về đất đai. Ngoài ra, Tòa án cấp sơ thẩm còn quyết định về án phí, thông báo về quyền kháng cáo theo quy định của pháp luật.

Ngày 29/5/2024, Ông Phạm Công T kháng cáo đề nghị: Sửa bản án sơ thẩm, chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện.

Tại phiên toà phúc thẩm:

Người khởi kiện giữ nguyên nội dung kháng cáo; người khởi kiện và Luật sư đề nghị: Sửa bản án sơ thẩm và chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện.

Người bị kiện và người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị kiện đều vắng mặt.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội có quan điểm: Đề nghị Hội đồng xét xử phúc thẩm áp dụng khoản 1 Điều 241 Luật Tố tụng hành chính, bác kháng cáo của người khởi kiện, giữ nguyên Bản án hành chính sơ thẩm số 21/2024/HC-ST ngày 20 tháng 5 năm 2024 của Tòa án nhân dân tỉnh BG.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án và đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1]. Về tố tụng: Tòa án cấp sơ thẩm thực hiện đúng quy định của Luật Tố tụng hành chính. Người bị kiện, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan có đơn đề nghị xét xử vắng mặt. Hội đồng xét xử căn cứ Điều 255 Luật Tố tụng hành chính xét xử vắng mặt theo quy định.

[2]. Về đối tượng, thời hiệu, thẩm quyền khởi kiện: Ngày 12/10/2023, Ông Phạm Công T khởi kiện yêu cầu hủy Quyết định số 4470/QĐ-UBND ngày 26/10/2022, về giải quyết khiếu nại lần đầu của Chủ tịch UBND huyện Yên Thế; hủy Quyết định số 505/QĐ-UBND ngày 05/04/2023, về giải quyết khiếu nại lần hai của Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang. Đây là quyết định hành chính quản lý nhà nước quy định tại khoản 6 Điều 22 Luật Đất đai, nên thuộc đối tượng khởi kiện theo khoản 2 Điều 3 Luật Tố tụng hành chính. Tòa án nhân dân tỉnh BG căn cứ khoản 1 Điều 30, khoản 4 Điều 32, điểm a khoản 2 Điều 116 Luật Tố tụng hành chính xác định đối tượng khởi kiện, thời hiệu, thẩm quyền thụ lý giải quyết là đúng quy định của pháp luật. Ngoài ra, ông Th còn đề nghị xem xét hủy Kết luận thanh tra số 263/KL-UBND ngày 14/12/2021 của Chủ tịch UBND huyện Yên Thế.

[3]. Xét yêu cầu khởi kiện và đơn kháng cáo:

[3.1]. Yêu cầu hủy Quyết định số 4470/QĐ-UBND ngày 26/10/2022 của Chủ tịch UBND huyện Yên Thế; Quyết định số 503/QĐ-UBND ngày 05/4/2023 của Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang, xét thấy:

[3.1.1]. Về trình tự, thủ tục, thẩm quyền: Căn cứ Luật Khiếu nại năm 2011, việc Chủ tịch UBND huyện Yên Thế và Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang ban hành các quyết định trên là đúng trình tự, thủ tục, thẩm quyền ban hành văn bản.

[3.1.2]. Về nội dung: Thực hiện dự án ĐT 292 (cải tạo, nâng cấp đường giao thông). Tại Biên bản làm việc ngày 21/3/2022 của UBND xã Tân Sỏi xác định, diện tích thực tế thực hiện kế hoạch bảo vệ thi công làm đường đối với hộ cụ Phạm công H (chủ hộ) - Ông Phạm Công T (chủ sử dụng đất) là 29,88m². Việc ghi phần diện tích đất hành lang giao thông tạm giao, trong GCNQSDĐ của cụ Phạm công H (bố đẻ Ông Phạm Công T), được UBND huyện Yên Thế cấp GCNQSDĐ ngày 12/11/2007, với diện tích 211m² (trong đó có 136m2 đất ở, 75m2 đất hành lang giao thông) là không đúng theo quy định của Luật Đất đai năm 1993, 2013 và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Đất đai qua các thời kỳ.

Nội dung này đã được Chủ tịch UBND huyện Yên Thế khẳng định tại Kết luận thanh tra số 263/KL-UBND ngày 14/12/2021. Theo hợp đồng tặng, cho quyền sử dụng đất được lập giữa cụ Phạm Công H, Nguyễn Thị Tình với Ông Phạm Công T (con cụ H), thì diện tích đất tặng cho ông Th là 211m2 (trong đó có 136m2 đất ở, 75m2 đất hành lang giao thông). Hợp đồng đã được UBND xã Tân Sỏi xác nhận ngày 27/5/2014. Ông Th đã được UBND huyện Yên Thế, cấp GCNQSDĐ, ngày 21/7/2014, diện tích 136m2 đất ở (trong GCNQSDĐ, số BU 663059, cấp cho Ông Phạm Công T không có diện tích 75m2 đất hành lang giao thông). Từ khi nhận GCNQSDĐ ngày 21/7/2014 đến nay, ông Th không có ý kiến hay khiếu nại gì, về việc diện tích đất được cấp ghi trong GCNQSDĐ ít hơn, so với diện tích đã ghi trong hợp đồng tặng, cho và trong đơn đề nghị xin cấp GCNQSDĐ. Như vậy, có căn cứ khẳng định diện tích 29,88m2 đất, do UBND huyện Yên Thế lấy làm đường thuộc đất HLGT, không có trong GCNQSDĐ, mà UBND huyện Yên Thế đã cấp ngày 21/7/2014 cho ông Th. Nên diện tích đất và tài sản (sân bê tông) được tạo lập trên đất HLGT, không được bồi thường là đúng theo quy định của Luật Đất đai. Do đó, việc Chủ tịch UBND huyện Yên Thế, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang đã ban hành quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu, lần hai theo hướng không bồi thường về đất và tài sản trên đất, đối với phần đất giải tỏa hành lang giao thông là có căn cứ pháp luật. Tuy nhiên, do tại phiên tòa người khởi kiện rút một phần yêu cầu, đối với nội dung buộc Chủ tịch UBND huyện Yên Thế thực hiện việc thu hồi đất, bồi thường đất và tài sản trên đất. Do đó, bản án sơ thẩm đã đình chỉ đối với yêu cầu khởi kiện này là có căn cứ.

[3.2]. Đối với yêu cầu về việc hủy Kết luận thanh tra số 263/KL-UBND ngày 14/12/2021 của Chủ tịch UBND huyện Yên Thế: Trong quá trình triển khai thực hiện Dự án ĐT.292. Do có một số hộ dân có ý kiến, liên quan đến diện tích đất hành lang, ghi trong GCNQSDĐ. Chủ tịch UBND huyện Yên Thế đã thành lập Đoàn kiểm tra, xem xét việc cấp GCNQSDĐ cho các hộ dân. Trên cơ sở kết quả thanh tra, ngày 14/12/2021, Chủ tịch UBND huyện Yên Thế đã ban hành Kết luận số 263/KL-UBND, có nội dung: “Đối với xã Tân Sỏi, việc cấp 39 GCNQSDĐ có ghi phần diện tích đất hành lang giao thông, tạm giao và lâu dài, hình thức sử dụng đất hành lang là "sử dụng riêng", (trong đó có 28 GCNQSDĐ ghi thời hạn đất là tạm giao, 11 GCNQSDĐ ghi thời hạn là lâu dài) cho các hộ gia đình là không đúng theo quy định của Luật đất đai năm 1993, 2013 và các văn bản hướng dẫn thi hành luật Đất đai qua các thời kỳ", (trong danh sách GCNQSDĐ đã cấp không có hành lang giao thông, kèm theo Báo cáo của Đoàn Thanh tra tại số thứ tự 02, tên Ông Phạm Công T). Xét thấy, kết luận thanh tra là văn bản do UBND huyện Yên Thế ban hành, trong đó kết luận những nội dung liên quan đến quản lý nhà nước về đất đai trên địa bàn một số xã, thị trấn trong đó có xã Tân Sỏi. Tại kết luận có đề cập các biện pháp xử lý, trong đó giao Chủ tịch UBND xã Tân Sỏi phối hợp Giám đốc Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai, cấp lại GCNQSDĐ cho các hộ gia đình, cá nhân theo đúng quy định của pháp luật đất đai. Như vậy, Kết luận của Chủ tịch UBND huyện Yên Thế là văn bản hành chính, có liên quan cần xem xét trong quá trình giải quyết vụ án. Văn bản này không làm ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của ông Th, nên đây không phải là quyết định hành chính bị kiện. Vì vậy, việc cấp sơ thẩm đã thụ lý và bác nội dung yêu cầu này của ông Th là chưa phù hợp quy định của pháp luật. Tuy nhiên, việc bác nội dung yêu cầu này của ông Th, không làm ảnh hưởng đến bản chất việc giải quyết vụ án, do vậy Tòa án cấp sơ thẩm cần rút kinh nghiệm, khắc phục sai sót trong việc thụ lý giải quyết các vụ án hành chính.

[4]. Từ những nhận định nêu trên, việc Tòa án cấp sơ thẩm đã bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của người khởi kiện là có căn cứ, đúng pháp luật. Tại phiên tòa phúc thẩm, người khởi kiện không xuất trình thêm được tài liệu, chứng cứ mới để chứng minh cho nội dung kháng cáo. Do vậy, cần bác kháng cáo và giữ nguyên quyết định của bản án hành chính sơ thẩm.

[5]. Quan điểm đề nghị của đại diện Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội: Xét thấy, các căn cứ và lập luận của Kiểm sát viên tại phiên tòa là có căn cứ, được Hội đồng xét xử chấp nhận.

[6]. Về án phí: Do kháng cáo không được chấp nhận, nên Ông Phạm Công T phải nộp án phí hành chính phúc thẩm.

Vì các lẽ trên, Căn cứ khoản 1 Điều 241 Luật Tố tụng hành chính; Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về mức thu án phí, lệ phí Tòa án.

QUYẾT ĐỊNH

[1]. Bác kháng cáo của người khởi kiện Ông Phạm Công T (do Bà Phạm Thị M là người đại diện theo ủy quyền làm đơn).

[2]. Giữ nguyên Bản án hành chính sơ thẩm số 21/2024/HC-ST ngày 20 tháng 5 năm 2024 của Tòa án nhân dân tỉnh BG.

[3]. Về án phí: Ông Phạm Công T phải nộp 300.000đ (ba trăm nghìn đồng) tiền án phí hành chính phúc thẩm. Được đối trừ số tiền 300.000đ (ba trăm nghìn đồng) tiền tạm ứng án phí do Ông Phạm Công T đã nộp, tại Biên lai thu số 0001350 ngày 28 tháng 6 năm 2024 của Cục Thi hành án dân sự tỉnh Bắc Giang (đã nộp đủ).

[4]. Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, kháng nghị đã có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án.