Phân tích nhân vật Mạnh trong Củ khoai nướng lớp 7? Học sinh lớp 7 có phải tham gia lao động và hoạt động xã hội không?

Văn học Việt Nam vô cùng đa dạng và độc đáo với nhiều phong cách khác nhau. Mỗi phong cách là một điểm nhấn với những tác phẩm đầy ý nghĩa. Tạ Duy Anh cũng vậy, ông với tác phẩm “Củ khoai nướng” đã xây dựng thành công nhân vật Mạnh- một đứa trẻ ngây thơ đầy lòng tự trọng.

Mạnh là một cậu bé nông thôn. Công việc thường ngày sau khi đi học về của cậu là đi chăn trâu. Cái lành lạnh dù chớm hè , trong đầu cậu hiện lên một làn khói thơm phức. Đó là làn khói của nồi cơm mới nấu trắng phau , ấm nóng như mời gọi. Nhưng từ giờ đến tối cậu cần tìm việc gì đó để giết thời gian cho đến lúc trời tối. Và cậu đã tìm thấy một củ khoai. Và củ khoai này cũng là chìa khóa giúp bộc lộ những vẻ đẹp cũng như phẩm chất đáng quý của Mạnh.

Mạnh là một cậu bé vô cùng hồn nhiên và biết nghe lời. Sau mỗi buổi học, Mạnh phụ giúp gia đình chăn trâu. Thay vì bỏ trâu ở đó để chúng tự trông coi nhau thì Mạnh cũng rất có trách nhiệm dù mình vẫn chơi việc mình nhưng vẫn để ý đến đám trâu xem có ngoan ngoãn gặm cỏ hay không. Cậu ngây thơ hồn nhiên đếm từng con sáo; nhảy chân sáo hay dò la những anh bạn khổng lồ rồi tìm kiếm thức ăn còn ẩn sâu đâu đó quanh đây. Và rồi cậu đã tìm thấy một thức quà của thượng đế để dành cho cậu. Một củ khoai lang. “một đám mầm khoai đỏ au, mập mạp, tua tủa hướng lên trời”; “ Nó bị sót lại từ trước Tết và bây giờ nó sẽ rất ngọt.” Và đứa trẻ ngây thơ ấy đã nghĩ ngay đến món khoai lang nướng thơm ngon.

Cũng từ củ khoai lang nướng ấy, tác giả đã xây dựng mộ cậu bé Mạnh có lòng tự trọng đáng quý. Cậu vô cùng mong chờ củ khoai thơm phức ấy “Mùi khoai nướng vẫn ngào ngạt và Mạnh đành ngồi chết dí, không dám động cựa” và mùi khoai ấy đã thu hút nhân vật đặc biệt. Đó là hai ông cháu ăn mày. Cũng như mạnh đứa cháu ấy cũng rất thèm muốn củ khoai kia nhưng người ông lại khác. Ông chỉ muốn xin ít lửa để hút thuốc nhưng Mạnh lại lo lắng, lo rằng ông cháu ấy sẽ xin củ khoai của cậu. Nhưng sau đó cậu nhận ra mình thật ích kỉ vì đáng ra cậu có thể chia sẻ củ khoai cho hai ông cháu đó và vui vẻ thưởng thức thì khi đó khoai sẽ ngon và ngọt biết bao nhiêu. Chính sự tự trọng của ông lão ăn mày đã khơi dậy lòng tự trọng của Mạnh. Lòng tự trọng ấy đã khiến cậu hổ thẹn vì sự ích kỷ của mình. Và cậu cũng ý thức được tình thương, sự vị tha và lòng thương người.

Qua nhân vật Mạnh, tác giả muốn gửi đến độc giả thông điệp sâu sắc: hãy sống chan hòa, yêu thương và cùng san sẻ với mọi người. Có như vậy thì cuộc sống sẽ ngọt ngào thắm đượm hơn rất nhiều.

Tác phẩm "Củ khoai nướng" là 1 tác phẩm thành công của Tạ Duy Anh, bởi lối viết văn trẻ trung mộc mạc và giàu tình cảm. Câu chuyện kể về 1 một cậu bé chăn trâu tại 1 cánh đồng quê và những con người ở đó. Nhân vật cậu bé Mạnh là nhân vật chính trong câu chuyện, ấn tượng là cậu bé có tâm hồn đẹp, có lòng tự trọng và tình yêu thương vô cùng đáng quý đối với người nghèo khổ.

Mở đầu câu chuyện viết lại, sau trận mưa rào, Mạnh đi chăn trâu và tìm tìm một việc gì đó trong khi trâu đang mải miết gặm cỏ. Chợt phát hiện ra 1 đám mầm khoai đỏ au, mập mạp, tua tủa. Kinh nghiệm đủ cho cậu biết bên dưới lớp đất kia là những củ khoai lang béo ngậy từ Tết còn sót lại. Cứ thế, những hình ảnh một bữa tối ấm áp, ngon lành với củ khoai lang nướng cứ xuất hiện dồn dập trong tâm trí cậu, nghĩ thôi đã "ứa nước miếng". Mạnh nhanh nhẹn đi nhóm lửa, vốn sinh sống ở đồng quê đồng nghĩa với việc phải lao động từ nhỏ, vì thế những công việc này không làm khó được cậu bé. Bụng của Mạnh đã réo lên từ bao giờ khi nghĩ đến việc được sưởi ấm bên đống lửa và "lắng nghe thứ hương thơm chết người" trong thời tiết se lạnh, thú vị như thế này.

Chi tiết "Mạnh đã có việc để làm, mà lại là một công việc làm người ta háo hức" và "Với bất cứ đứa trẻ trâu nào thì điều đó cũng tương đương với một kho báu", chuyện sẽ chẳng có gì bất ngờ nhưng tác giả lại khéo léo buộc nút thắt để dẫn đến đoạn cao trào, đặt nhân vật Mạnh vào tình huống "khó thở" từ đó bộc lộ phẩm chất của mình. Câu chuyện càng trở nên hấp dẫn khi có sự góp mặt của 2 nhân vật "ông cháu lão ăn mày xóm bên".

Có lẽ hình ảnh củ khoai nướng trong đầu cậu đang dần tan biến khi thấy bóng dáng 2 ông cháu ăn mày đi đến. Cậu ngây thơ nghĩ rằng "bữa tối" của cậu sẽ bị 2 ông cháu kia làm phiền, cậu thấy bối rối đành "ngồi chết dí" và lẩm bẩm "Chà, ông cháu lão mà ngồi dai là củ khoai cháy mất. Đã có mùi vỏ cháy. Lửa sẽ lấn dần vào cho đến khi biến củ khoai thành đen thui mới thôi". Như đoán ra được nỗi ái ngại của Mạnh, ông lão ăn mày giải thích rằng mình chỉ đến xin lửa và không hề có ý định "chén mất" củ khoai nướng của cậu. Câu nói vô hình như cào xé, gào thét trong nội tâm của Mạnh, cậu xấu hổ, rõ ràng dù không muốn nhưng cậu cảm thấy day dứt, thấy bản thân thật ích kỉ. Cậu thấy mất hứng thú với "bữa tối ngon lành" - thứ mà vừa mới đây, cậu thèm khát biết nhường nào, giờ nó lại chẳng mang lại cảm giác háo hức, mong chờ cho cậu nữa. Cậu thầm ước "Giá như có 3 củ khoai, chí ít cũng là 2 củ...". Mạnh đã cố dối lòng mình rằng bản thân "chẳng có lỗi gì sất" nhưng kì lạ là, cậu lại chẳng thể chạm vào củ khoai.

Cậu đã giải quyết sự bối rối áy náy trong lòng bằng cách chiến thắng sự ích kỷ của mình - đem 1 nửa củ khoai bọc trong gói giấy báo đến cho cậu bé ăn mày. "Giờ đây mới là lúc cậu sống trọn vẹn với cảm giác ngây ngất của người vừa được ban tặng một món quà quý giá", món quà ấy chính là niềm vui, hạnh phúc khi cậu bé biết cho đi.

Mặc dù mới chỉ là một cậu bé, Mạnh đã đưa ra lựa chọn rất đúng đắn, ý nghĩa. Và dù đói, dù cậu cần nửa còn lại nhưng Mạnh lại cảm thấy lâng lâng đến mức chính mình tự hỏi liệu đây có phải là một giấc mơ?

Tác phẩm "Củ khoai nướng" của Tạ Duy Anh là một câu chuyện đầy cảm động, ý nghĩa, gần gũi với bạn đọc. Đặc biệt hơn, nhận vật cậu bé Mạnh đã để lại ấn tượng sâu sắc cùng nhiều bài học nhân sinh quý giá trong lòng người đọc.