Hướng dẫn phân tích tác phẩm Yêu Ly? Học sinh lớp 9 được học những kiến thức văn học nào?

Nội dung chính

• Hướng dẫn phân tích tác phẩm Yêu Ly của Lưu Quang Thuận ngữ văn lớp 9?
• Học sinh lớp 9 được học những kiến thức văn học nào trong môn Ngữ văn?
• Yêu cầu cần đạt môn Ngữ văn lớp 9?

Hướng dẫn phân tích tác phẩm Yêu Ly của Lưu Quang Thuận ngữ văn lớp 9?

Dưới đây là mẫu hướng dẫn phân tích tác phẩm Yêu Ly như sau:

Trước khi viết

(1) Lựa chọn đề tài

Trước tiên, hãy liệt kê những kịch bản văn học bạn đã đọc, đặc biệt những vở bi kịch hoặc có yếu tố xung đột kịch mạnh mẽ. Nếu là một bài viết phân tích bi kịch, bạn có thể chọn vở kịch có chủ đề sâu sắc và có những xung đột mang tính chất định mệnh hoặc đối kháng cao. Tuy nhiên, bạn có thể chọn bất kỳ thể loại kịch nào mà mình yêu thích.

(2) Tìm ý cho bài phân tích

Xác định chủ đề và nội dung chính qua xung đột kịch: Đọc tóm tắt hoặc toàn bộ kịch bản để hiểu rõ tình tiết và các xung đột. Các xung đột giữa các nhân vật hoặc giữa ý chí và số phận thường là yếu tố quan trọng trong kịch. Ví dụ, trong tác phẩm Yêu Ly, xung đột nằm ở sự giằng co giữa tình cảm cá nhân (tình chồng vợ, cha con) và lý tưởng lớn lao của nhân vật (khát vọng lập công, phụng sự đất nước).

Xác định đặc trưng của thể loại kịch trong tác phẩm: Ôn lại các đặc điểm của kịch nói chung và thể loại kịch cụ thể của tác phẩm (hài kịch, bi kịch, chính kịch). Ví dụ, nhân vật bi kịch thường có những điểm tốt nhưng dễ bị cuốn vào sai lầm hoặc mù quáng vì lý tưởng. Trong Yêu Ly, nhân vật chính có ý chí và lý tưởng cao đẹp, sẵn sàng hy sinh cá nhân và tình cảm gia đình để theo đuổi sự nghiệp, qua đó chịu những mất mát và trả giá đau đớn.

Lựa chọn một số phương diện nổi bật để phân tích: Từ kịch bản đã chọn, xác định yếu tố nổi bật để phân tích sâu, có thể là nhân vật, lời thoại, hành động, hoặc xung đột nội tâm. Ở Yêu Ly, bài phân tích mẫu nhấn mạnh đến động cơ hành động của nhân vật và mâu thuẫn nội tâm, thể hiện qua những quyết định khó khăn và sự đau đớn khi phải lựa chọn giữa tình cảm cá nhân và nghĩa vụ lớn lao.

Xác định hiệu quả thẩm mỹ của tác phẩm: Nếu là hài kịch, yếu tố thẩm mỹ sẽ nằm ở sự hài hước và châm biếm những thói hư tật xấu, nhằm tôn vinh những giá trị tốt đẹp. Đối với bi kịch, hiệu quả thẩm mỹ thường nằm ở sự thanh lọc tâm hồn, khơi dậy lòng trắc ẩn và ý thức nhân văn. Tác phẩm Yêu Ly có thể gây xúc động và giúp người đọc trân trọng những giá trị đạo đức như tình cảm gia đình, tinh thần trách nhiệm với đất nước, sự kiên định lý tưởng.

(3) Lập dàn ý

Dàn ý tham khảo:

Mở bài: Giới thiệu tác phẩm, tác giả và nhận định chung về tác phẩm (ví dụ như đặc trưng của xung đột kịch, sức hấp dẫn của tác phẩm).

Thân bài:

Phân tích nội dung và chủ đề chính: Dựa trên những chi tiết cụ thể của tác phẩm, lý giải về xung đột và chủ đề xuyên suốt. Chứng minh bằng các sự kiện trong kịch để thấy được sự đấu tranh hoặc giằng co giữa các bên (ví dụ như giữa tình cảm và lý tưởng).

Phân tích các yếu tố nghệ thuật: Tập trung vào các yếu tố đặc trưng như xung đột, lời thoại, cách xây dựng nhân vật và mạch cốt truyện, đồng thời lý giải hiệu quả thẩm mỹ mà tác phẩm mang lại.

Kết bài: Khẳng định lại giá trị và ý nghĩa của tác phẩm, nhấn mạnh sức lan tỏa và giá trị nghệ thuật cũng như thông điệp nhân văn mà tác phẩm gửi gắm.

Viết bài

(1) Triển khai bài viết

Dựa trên dàn ý, hãy phát triển các luận điểm chính. Trong quá trình viết, kết hợp nhiều thao tác phân tích, đánh giá và so sánh để làm rõ các ý và sự nổi bật của xung đột kịch trong tác phẩm.

(2) Phân tích và đánh giá cụ thể

Chú trọng phân tích và đánh giá từng chi tiết điển hình và sau đó tổng hợp lại để có cái nhìn khái quát hơn. Tránh kể lại toàn bộ nội dung kịch; thay vào đó, hãy tập trung vào các yếu tố chính của xung đột và tính cách nhân vật để thể hiện rõ đặc trưng của thể loại kịch.

(3) Bố trí luận điểm hợp lý

Các luận điểm chính nên bám sát theo các đặc trưng của thể loại hoặc nhấn vào điểm nổi bật nhất của tác phẩm, sau đó liên hệ với các đặc điểm còn lại để bài viết trở nên mạch lạc và chặt chẽ.

Lưu ý: Nội dung hướng dẫn phân tích tác phẩm Yêu Ly của Lưu Quang Thuận môn Ngữ văn lớp 9 chỉ mang tính chất tham khảo!

Hướng dẫn phân tích tác phẩm Yêu Ly của Lưu Quang Thuận ngữ văn lớp 9? Học sinh lớp 9 được học những kiến thức văn học nào trong môn Ngữ văn? (Hình từ Internet)

Học sinh lớp 9 được học những kiến thức văn học nào trong môn Ngữ văn?

Căn cứ Mục 5 Chương trình giáo dục phổ thông môn Ngữ văn ban hành kèm theo Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT có quy định về kiến thức văn học trong môn Ngữ văn mà học sinh được học như sau:

- Tưởng tượng trong tác phẩm văn học

- Nhan đề và cách đặt nhan đề văn bản

- Đề tài và chủ đề, cách xác định chủ đề; kết cấu

- Cốt truyện, bối cảnh, nhân vật, ngôn ngữ trong truyện cười, truyện lịch sử

- Cốt truyện đơn tuyến và cốt truyện đa tuyến

- Các thủ pháp nghệ thuật chính của thơ trào phúng

- Một số yếu tố thi luật của thơ thất ngôn bát cú và thơ tứ tuyệt luật Đường: bố cục, niêm, luật, vần, nhịp, đối

- Một số yếu tố hình thức của một bài thơ: từ ngữ, hình ảnh, bố cục, mạch cảm xúc

- Xung đột, hành động, nhân vật, lời thoại, thủ pháp trào phúng trong kịch bản văn học (hài kịch)

- Một số yếu tố hình thức của thơ tự do (sáu, bảy chữ): số lượng câu, chữ, vần, nhịp

- Người đọc và cách tiếp nhận riêng đối với một văn bản văn học

- Nội dung phản ánh và cách nhìn cuộc sống, con người của tác giả

Yêu cầu cần đạt môn Ngữ văn lớp 9?

Căn cứ theo Chương trình giáo dục phổ thông môn Ngữ văn ban hành kèm theo Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT có quy định về yêu cầu cần đạt trong nội dung nói và nghe lớp 7 bao gồm:

(1) Nói

- Trình bày được ý kiến về một vấn đề xã hội; nêu rõ ý kiến và các luận điểm; sử dụng lí lẽ và bằng chứng thuyết phục (có thể sử dụng công nghệ thông tin để tăng hiệu quả trình bày).

- Biết trình bày bài giới thiệu ngắn về một cuốn sách (theo lựa chọn cá nhân): cung cấp cho người đọc những thông tin quan trọng nhất; nêu được đề tài hay chủ đề của cuốn sách và một số nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật.

(2) Nghe

- Nghe và tóm tắt được nội dung thuyết trình của người khác.

- Nắm bắt được nội dung chính mà nhóm đã trao đổi, thảo luận và trình bày lại được nội dung đó.