BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN *****	CÔNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc ******
Số: 82/2003/QĐ-BNN	Hà Nội, ngày 04 tháng 09 năm 2003

 

QUYẾT ĐỊNH

VỀ VIỆC BAN HÀNH TIÊU CHUẨN NGÀNH “QUY ĐỊNH VỀ CÔNG TÁC ĐIỀU TRA PHÁT HIỆN SINH VẬT HẠI CÂY TRỒNG”

BỘ TRƯỞNG BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN

Căn cứ Nghị định số 73/CP ngày 01 tháng 11 năm 1995 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức bộ máy của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn;
Căn cứ Pháp lệnh Bảo vệ và Kiểm dịch thực vật ngày 08 tháng 8 năm 2002 của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;
Căn cứ Nghị định số 86/CP ngày 08 tháng 12 năm 1995 của Chính phủ quy định phân công trách nhiệm quản lý nhà nước về chất lượng hàng hóa;
Căn cứ Nghị định số 58/2002/NĐ-CP ngày 03 tháng 6 năm 2002 của Chính phủ quy định Điều lệ Bảo vệ thực vật, Điều lệ Kiểm dịch thực vật, Điều lệ quản lý thuốc bảo vệ thực vật;
Căn cứ Quyết định sô 135/QĐ-BNN-KHCN của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành ngày 01/10/1999 về việc ban hành Quy chế lập, xét duyệt và ban hành Tiêu chuẩn ngành;
Theo đề nghị của Vụ trưởng Vụ Khoa học Công nghệ và Chất lượng sản phẩm,

QUYẾT ĐỊNH:

Điều 1. Nay ban hành Tiêu chuẩn ngành:

10 TCN 224 – 2003 “Quy định về công tác điều tra phát hiện sinh vật hại cây trồng”.

Điều 2. Quyết định này có hiệu lực sau 15 ngày, kể từ ngày đăng Công báo.

Điều 3. Các Chánh văn phòng Bộ, Vụ trưởng Vụ Khoa học Công nghệ và Chất lượng sản phẩm, Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật, Thủ trưởng các đơn vị liên quan chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này./.

 

KT. BỘ TRƯỞNG BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN THỨ TRƯỞNG Bùi Bá Bổng

 

TIÊU CHUẨN NGÀNH 10 TCN 224 – 2003

PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRA PHÁT HIỆN SINH VẬT HẠI CÂY TRỒNG
Surveillance method of plant pests (Soát xét lần 1)

1. Những quy định chung

Tiêu chuẩn này quy định những nguyên tắc, nội dung, phương pháp, chỉ tiêu theo dõi chủ yếu trong công tác điều tra phát hiện sinh vật hại cây trồng, phục vụ cho công tác phát hiện, dự báo và phòng trừ sinh vật hại đạt hiệu quả cao, tiết kiệm chi phí, an toàn cho người, động vật, sinh vật có ích và môi trường.

2. Phạm vi, đối tượng áp dụng

2.1. Phạm vi áp dụng: Tiêu chuẩn này bắt buộc áp dụng trong hệ thống tổ chức chuyên ngành Bảo vệ và Kiểm dịch thực vật.

2.2. Đối tượng áp dụng:

- Áp dụng điều tra phát hiện sinh vật hại cây trồng trên phạm vi cả nước;

- Áp dụng trong công tác điều tra phát hiện các loại sinh vật hại, sinh vật có ích chính, chủ yếu trong từng giai đoạn sinh trưởng, phát triển của cây trồng chính ở từng địa phương. Đối với những cây trồng mới phải điều tra theo dõi thành phần sinh vật hại, sinh vật có ích; sau đó xác định các loại sinh vật hại chính, chủ yếu và sinh vật có ích chính;

- Những cây trồng có ý nghĩa kinh tế, giá trị hàng hóa và những loại cây trồng có triển vọng phát triển ở địa phương bao gồm: cây lương thực, cây thực phẩm, cây công nghiệp, cây ăn quả, cây có ích khác và các yếu tố có liên quan (giống, thời vụ, thời tiết, địa hình, giai đoạn sinh trưởng cây trồng);

- Theo dõi sinh vật hại và sinh vật có ích chính có khả năng khống chế sinh vật hại.

3. Thuật ngữ và định nghĩa:

Trong tiêu chuẩn này các thuật ngữ dưới đây được hiểu như sau:

3.1. Sinh vật hại là những sinh vật hoạt động làm giảm số lượng, khối lượng hoặc chất lượng cây trồng, nông sản.

3.2. Sinh vật hại chính là những sinh vật thường xuyên xuất hiện phổ biến và hại nặng hàng năm ở địa phương.

3.3. Sinh vật hại chủ yếu là những sinh vật hại chính, mà tại thời điểm điều tra có mức độ gây hại cao hoặc khả năng lây lan nhanh, phân bố rộng trong điều kiện ngoại cảnh thuận lợi.

3.4. Yếu tố điều tra chính là các yếu tố đại diện bao gồm giống, thời vụ, địa hình, giai đoạn sinh trưởng của cây trồng.

3.5. Khu vực điều tra là khu đồng, ruộng, vườn đại diện cho các yếu tố điều tra được chọn cố định để điều tra ngay từ đầu vụ.

3.5. Mẫu điều tra là số lượng lá, thân, quả, củ, rễ của cây trồng trên đơn vị điểm điều tra.

3.7. Điểm điều tra là điểm được bố trí ngẫn nhiên nằm trong khu vực điều tra.

3.8 Mật độ sinh vật hại là số lượng cá thể sinh vật hại trên một đơn vị diện tích hoặc một đơn vị đối tượng khảo sát.

3.9. Tỷ lệ bệnh là số lượng cá thể bị bệnh tính theo phần trăm (%) so với tổng số các cá thể điều tra trong quần thể.

3.10. Chỉ số bệnh là đại lượng đặc trưng cho mức độ bị bệnh của cây trồng được biểu thị bằng phần trăm (%).

3.11. Sinh vật có ích (sinh vật có ích hoặc thiên địch) là kẻ thù tự nhiên của các loài sinh vật hại.

3.12. Điều tra định kỳ là hoạt động điều tra thường xuyên của cán bộ bảo vệ thực vật trong khoảng thời gian định trước trên tuyến điều tra thuộc khu vực điều tra nhằm nắm được diễn biến sinh vật hại cây trồng.

3.13. Điều tra bổ sung là mở rộng tuyến điều tra vào các thời kỳ xung yếu của cây trồng và sinh vật hại đặc thù của các vùng sinh thái, nhằm xác định chính xác thời gian phát sinh, diện phân bố và mức độ gây hại của sinh vật hại chủ yếu trên các cây trồng chính ở địa phương đó.

3.14. Tuyến điều tra được xác định theo một lịch trình đã định sẵn ở khu vực điều tra nhằm thỏa mãn các yếu tố điều tra chính của địa phương.

3.15. Diện tích nhiễm sinh vật hại là diện tích có mật độ sâu, tỷ lệ bệnh hại từ 50% trở lên theo mức quy định của Cục Bảo vệ thực vật về mật độ sâu, tỷ lệ bệnh để thống kê diện tích.

3.16. Hình chiếu tán lá là hình chiếu của tán lá cây chiếu (vuông góc) xuống mặt đất.

3.17. Cành điều tra là đoạn cành có chiều dài 20 – 50cm (tùy theo mỗi loại cây) tính từ mặt tán lá, dùng để điều tra sinh vật hại cây ăn quả, cây công nghiệp, cây lâm nghiệp.

3.18. Đợt điều tra là khi phần chồi non của cây có xuất hiện các loại sinh vật hại (nhện lông nhung, bọ trĩ, rệp).

3.19. Cây trồng mới là những loại cây trồng mới được trồng ở địa phương và có triển vọng phát triển thành cây trồng chính.

4. Quy định phương pháp điều tra phát hiện sinh vật hại

4.1. Yêu cầu kỹ thuật

4.1.1. Điều tra

- Điều tra đầy đủ, chính xác diễn biến các loại sinh vật hại, sinh vật có ích chính và các yếu tố ngoại cảnh tác động đến chúng.

- Dự báo những loại sinh vật hại thứ yếu có khả năng phát triển thành đối tượng chính, phân tích nguyên nhân của hiện tượng đó.

4.1.2. Nhận định tình hình: Đánh giá tình hình sinh vật hiện tại, nhận định khả năng phát sinh, phát triển và gây hại của sinh vật hại chính trong thời gian tới.

4.1.3. Thống kê diện tích: Tổng hợp tính toán diện tích bị nhiễm sinh vật hại (nhẹ, trung bình, nặng), diện tích mất trắng và diện tích đã được xử lý bằng các biện pháp phòng chống.

4.2. Thiết bị và dụng cụ điều tra

4.2.1. Dụng cụ điều tra ngoài đồng:

- Vợt, khay, khung, hố điều tra (Phụ lục VIII);

- Thước dây, thước gỗ điều tra, băng giấy dính, băng dính, dao, kéo;

- Sổ ghi chép, bút viết, máy tính bỏ túi, túi nilon các cỡ, túi xách tay điều tra;

- Ống tuýp, hộp petri và hóa chất cần thiết;

- Bẫy đèn; bẫy bả.

4.2.2. Thiết bị trong phòng:

- Kính lúp, kính hiển vi, lam, la men;

- Tủ lạnh, tủ định ôn, máy ôn, ẩm kế tự ghi trong phòng;

- Máy tính và các chương trình phần mềm có liên quan;

- Máy khuấy, máy lắc, máy rây.

4.2.3. Trang bị bảo hộ lao động:

- Mũ, ủng, áo mưa, găng tay, khẩu trang.

4.3. Phương pháp điều tra

4.3.1. Thời gian điều tra

4.3.1.1. Điều tra định kỳ: Điều tra 7 ngày một lần theo tuyến điều tra trong khu vực điều tra cố định ngay từ đầu vụ vào các ngày thứ ba, thứ tư hàng tuần.

4.3.1.2. Điều tra bổ sung: Tiến hành trước và trong cao điểm xuất hiện sinh vật hại.

4.3.2. Yếu tố điều tra: Mỗi loại cây trồng chọn đại diện theo giống, thời vụ, địa hình, giai đoạn sinh trưởng cây trồng,

4.3.3. Khu vực điều tra

4.3.3.1. Đối với lúa:

- Từ 20 – 40 ha đối với vùng trọng điểm.

- Từ 2 – 5 ha đối với vùng không trọng điểm.

4.3.3.2. Đối với rau màu, cây thực phẩm: Từ 2 – 5 ha.

4.3.3.3. Đối với cây ăn quả, cây công nghiệp: Từ 5 – 10 ha.

4.3.4. Điểm điều tra

Mỗi yếu tố điều tra 10 điểm ngẫu nhiên hoặc nằm ngẫu nhiên trên đường chéo của khu vực điều tra. Điểm điều tra phải cách bờ ít nhất 2 m (đối với lúa, cây rau màu) và 1 hàng cây (đối với cây ăn quả, cây công nghiệp).

4.3.5. Số mẫu điều tra của một điểm

4.3.5.1. Cây lúa

- Sâu hại

+ Trên mạ và lúa sạ: 1 khung/điểm.

+ Trên lúa cấy: 10 khóm/điểm.

Các loại sâu trích hút (nhện, bị trĩ, bọ phấn…) 5 dảnh/điểm.

- Bệnh hại

+ Bệnh trên thân: 10 dảnh ngẫu nhiên/điểm.

+ Bệnh trên lá: điều tra toàn bộ số lá của 5 dảnh ngẫu nhiên/điểm.

4.3.5.2. Rau màu và cây công nghiệp ngắn ngày (rau họ hoa thập tự, cà chua, đậu đỗ, lạc vừng, đậu tương)

- Sâu hại

+ Cây trồng ngoài đồng: 1m²/điểm (với cây có mật độ <50 cây/m²);

1 khung/điểm (với cây có mật độ > 50 cây/m²).

+ Cây trồng có mật độ cao, vườn ươm: 1 khung/điểm.

(Các loại trích hút như bọ phấn, bọ trĩ, nhện thì tính 10 cây hoặc 10 lá/điểm tùy theo vị trí gây hại của mỗi đối tượng).

- Bệnh hại

+ Bệnh toàn thân: 10 thân ngẫu nhiên/điểm.

+ Bệnh trên lá: 10 lá ngẫu nhiên/điểm.

+ Bệnh trên củ, quả: điều tra 10 củ, quả ngẫu nhiên/điểm.

+ Bệnh trên rễ: 10 cây/điểm.

4.3.5.3. Cây công nghiệp dài ngày, cây ăn quả

- Sâu hại

+ Sâu hại cành (cành lá, cành hoa, cành quả): Điều tra 4 hướng x mỗi hướng 2 cành (lá, hoa, quả)/cây/điểm.

+ Sâu hại thân: 10 cây/điểm.

+ Sâu hại vườn ươm: 1 khung/điểm.

- Bệnh hại

+ Bệnh hại thân: 10 cây/điểm.

+ Bệnh hại cành: 4 hướng x mỗi hướng 2 cành/1 cây/điểm.

- Sâu bệnh hại rễ: 1 hố (khu vực hình chiếu tán lá)/điểm.

4.3.6. Cách điều tra

4.3.6.1. Ngoài đồng

- Quan sát từ xa đến gần sau đó điều tra trực tiếp trên cây, trong trường hợp không làm ngay được ngoài đồng ruộng thì thu mẫu về phòng phân tích.

- Dùng vợt điều tra các loại sinh vật hại và sinh vật có ích hoạt động bay nhảy ở tầng lá trên của cây trồng.

- Dùng khay để điều tra các loại sinh vật hại và sinh vật có ích phân bố ở tầng lá dưới của cây trồng.

- Dùng khung để điều tra sinh vật hại và sinh vật có ích xuất hiện trên mặt nước, mặt đất trên ruộng mạ, lúa sạ, mặt tán lá, tán chè, các loại cây trồng dầy và vườn ươm.

- Thu mẫu để theo dõi ký sinh.

+ Pha trứng

- Trứng đơn: 50 quả;

- Ổ trứng: 30 ổ.

+ Pha sâu non, nhộng, trưởng thành: 30 cá thể.

4.3.6.2. Trong phòng: theo dõi, phân tích những mẫu sâu hại đã thu được trong quá trình điều tra và xác định mật độ trứng, tỷ lệ trứng nở, tỷ lệ ký sinh.

4.3.6.3. Sử dụng bẫy

- Bẫy đèn (đối với lúa): các Trung tâm Bảo vệ thực vật vùng, Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đặt bẫy đèn liên tục trong vụ lúa. Địa điểm bẫy đèn phải đặt ở khu vực trồng lúa. Thời gian đốt đèn từ 19 giờ - 22 giờ.

- Bẫy khác: tùy theo đối tượng sinh vật hại mà các địa phương sử dụng các loại bẫy thích hợp.

4.3.7. Các chỉ tiêu cần theo dõi

- Cây trồng và các yếu tố có liên quan (thời tiết, cơ cấu giống, thời vụ, giai đoạn sinh trưởng của các loại cây trồng);

- Mật độ sâu (con/m²), tỷ lệ hại (%);

- Tỷ lệ các pha phát dục của sâu hại (%);

- Tỷ lệ, chỉ số bệnh (%);

- Mật độ bắt mồi ăn thịt (con/m²), tỷ lệ ký sinh (%);

- Diện tích nhiễm sinh vật hại (ha);

- Số lượng trưởng thành vào bẫy đèn, bẫy bả (con/đêm).

4.4. Thu thập, xử lý số liệu và quy định thông báo kết quả)

4.4.1. Sổ theo dõi

- Sổ theo dõi sinh vật hại và sinh vật có ích vào bẫy;

- Sổ ghi chép số liệu điều tra sinh vật hại, sinh vật có ích định kỳ, bổ sung của từng cây trồng;

- Sổ theo dõi diễn biến diện tích nhiễm sinh vật hại thường kỳ, hàng vụ, hàng năm;

- Sổ theo dõi khí tượng.

4.4.2. Xử lý số liệu

4.4.2.1. Đơn vị tính

- Mật độ sinh vật hại và sinh vật có ích: tùy theo từng loại cây trồng, từng đối tượng mà tính theo các đơn vị con/m², con/cành (lá, hoa, quả).

- Phát dục của sâu: tỷ lệ của từng giai đoạn (pha) phát dục (%).

- Tỷ lệ các bộ phận bị hại của cây (cành, cây, lá, búp, quả) (%).

- Tỷ lệ bệnh, chỉ số bệnh (%).

- Tỷ lệ ký sinh (trứng, sâu non, nhộng, trưởng thành) (%).

Một số loại bệnh hại trên lá, trên thân, trên bông đều phân cấp thống nhất theo Phụ lục III.

- Căn cứ để tính diện tích nhiễm sinh vật hại (nhẹ, trung bình, nặng)

- Cơ cấu giống cây trồng.

+ Số liệu điều tra của từng yếu tố có liên quan.

+ Mức mật độ sâu, tỷ lệ bệnh quy định để thống kê diện tích cụ thể như sau (Phụ lục I).

- Diện tích nhiễm nhẹ: là diện tích có mật độ sâu, tỷ lệ bệnh từ 50 đến 100% mức quy định.

- Diện tích nhiễm trung bình: là diện tích có mật độ sâu, tỷ lệ bệnh từ trên 100 đến 200% mức quy định.

- Diện tích bị nhiễm nặng: là diện tích có mật độ sâu, tỷ lệ bệnh trên 200% mức quy định.

- Diện tích mất trắng: (dùng để thống kê cuối các đợt dịch, cuối các vụ sản xuất).

Là tổng số diện tích cộng dồn do sinh vật hại làm giảm trên 70% năng suất.

- Diện tích đã xử lý (thuốc hóa học và các biện pháp khác).

4.4.2.2. Công thức tính – Phụ lục II.

- Mật độ sinh vật hại (con/m², con/cành, con/hố…); tỷ lệ phát dục (%) ở từng giai đoạn phát dục.

- Tỷ lệ bệnh (%), chỉ số bệnh (%).

Lưu ý cách phân cấp theo Phụ lục III.

Cách tích mật độ sinh vật có ích (bắt mồi ăn thịt), tỷ lệ ký sinh cũng tương tự như sinh vật hại.

4.4.3. Thông báo kết quả điều tra

4.4.3.1. Nội dung thông báo sinh vật hại 7 ngày/lần phải đầy đủ theo phụ lục IV.

4.4.3.2. Thời gian gửi thông báo

+ Trạm Bảo vệ thực vật huyện

Điều tra tình hình sinh vật hại trên địa bàn huyện và gửi thông báo 7 ngày một lần (theo mẫu Phụ lục IV, mẫu này chỉ dùng cho Trạm Bảo vệ thực vật huyện) vào các ngày thứ 5 hàng tuần cho Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh, bằng phương tiện thông tin nhanh nhất.

+ Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh

Kiểm tra và tổng hợp tình hình sinh vật hại ở các huyện trong tỉnh và gửi thông báo tình hình sinh vật hại 7 ngày 1 lần (theo mẫu Phụ lục V, mẫu này chỉ dùng cho Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh và các Trung tâm Bảo vệ thực vật vùng) vào các ngày thứ 2 hàng tuần cho Trung tâm Bảo vệ thực vật vùng, Cục Bảo vệ thực vật bằng phương tiện thông tin nhanh nhất.

+ Trung tâm Bảo vệ thực vật vùng

Kiểm tra và tổng hợp tình hình sinh vật hại ở các tỉnh trong vùng và gửi thông báo tình hình sinh vật hại 7 ngày/1 lần (theo mẫu Phụ lục V, mẫu này chỉ dùng cho Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh và các Trung tâm Bảo vệ thực vật vùng) vào các ngày thứ 5 hàng tuần cho Cục Bảo vệ thực vật bằng phương tiện thông tin nhanh nhất.

4.4.3.3. Thông báo, điện báo đột xuất

Khi sinh vật hại có khả năng phát sinh, phát triển nhanh, trên diện rộng, có nhiều nguy cơ đe dọa sản xuất thì cơ quan Bảo vệ thực vật ở địa bàn đó (Trạm Bảo vệ thực vật, Chi cục Bảo vệ thực vật, Trung tâm Bảo vệ thực vật vùng) có trách nhiệm ra các thông báo, điện báo đột xuất và gửi:

+ Cơ quan quản lý trực tiếp;

+ Cơ quan quản lý chuyên ngành cấp trên.

4.5. Báo cáo khác

Các Trung tâm Bảo vệ thực vật vùng và các Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh có trách nhiệm ra các loại thông báo sau:

4.5.1. Thông báo tháng (theo mẫu Phụ lục V)

- Thời gian tính từ ngày 15/tháng trước đến ngày 15/tháng sau.

- Gửi cho các cơ quan quản lý chuyên ngành cấp trên.

4.5.2. Báo cáo tổng kết vụ (theo mẫu Phụ lục VI).

- Vụ đông xuân: gửi cho Trung tâm Bảo vệ thực vật vùng và Cục Bảo vệ thực vật trước ngày 15 tháng 6 hàng năm.

- Vụ hè thu và mùa: gửi cho Trung tâm Bảo vệ thực vật vùng và Cục bảo vệ thực vật trước ngày 30 tháng 11 hàng năm.

- Vụ đông (rau, ngô, đậu tương, khoai tây… chỉ áp dụng cho các tỉnh phía Bắc).

4.5.3. Dự báo vụ (theo mẫu Phụ lục VII): gửi Trung tâm Bảo vệ thực vật vùng và Cục Bảo vệ thực vật trước các vụ sản xuất 20 ngày./.

 

KT. BỘ TRƯỞNG BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN THỨ TRƯỞNG Bùi Bá Bổng

 

PHỤ LỤC 1

QUY ĐỊNH MẬT ĐỘ SÂU, TỶ LỆ BỆNH ĐỂ THỐNG KÊ DIỆN TÍCH NHIỄM SINH VẬT HẠI

A.1.1 Cây lúa:

Số thứ tự	Tên sinh vật hại		Giai đoạn sinh trưởng	Mật độ, tỷ lệ dịch hại
	Tên Việt Nam	Tên khoa học		Mạ, lúa sạ	Lúa cấy
1	Cuốn lá nhỏ	Cnaphalocrocis medinalis Guenee	- Đẻ nhánh - Đòng trổ	50 con/m2 20 con/m2	50 con/m2 20 con/m2
2	Đục thân	Schoenobius (Tryporyza) incertellus Walker	- Đẻ nhánh - Đòng trổ	0,5 ổ/m2, 10% dảnh héo 0,5 ổ trứng, 5% bông bạc	0,5 ổ/m2, 10% dảnh héo 0,5 ổ trứng, 5% bông bạc
3	Rầy nâu, rầy lưng trắng	Nilaparvata lugens Stal	- Đẻ nhánh – đòng - Đòng – trỗ chín	2.000 con/m2 3.000 con/m2	2.000 con/m2 3.000 con/m2
4	Bọ xít dài	Leptocorisa acuta Thunberg	- Đòng trỗ chín	6 con/m2	6 con/m2
5	Sâu cắn gié	Mythimna saparata Walker	- Trỗ - chín	5 con/m2	5 con/m2
6	Sâu keo	Spodoptera mauritia Boisduval	- Mạ đẻ nhánh	20 con/m2	20 con/m2
7	Sâu phao	Nymphula fluctuosalis Zeller	- Đẻ nhánh	20 con/m2	20 con/m2
8	Bọ trĩ	Halothrips aculeatus Fabricius	- Mạ đẻ nhánh - Đòng	30% dảnh; 5.000 con/m2	30% dảnh; 5.000 con/m2
9	Sâu gai	Dicladispa armigera	- Đẻ nhánh – đòng	20 TT/m2, 200 sâu non	20 TT/m2, 200 sâu non
10	Sâu năn	Orseolia oryzae Wood – Mason	- Mạ đẻ nhánh	10% cọng hành	10% cọng hành
11	Ruồi	Chlorops oryzae Matsumura	- Đẻ nhánh – đòng	10% dảnh	10% dảnh
12	Bọ xít đen	Scotinophora lurida Burmeister	- Đẻ nhánh - đòng	20 con/m2	20 con/m2
13	Ve sầu bọt	Poophilus costalis Walker	- Đứng cái – đòng	6 con/m2	6 con/m2
14	Bệnh khô vằn	Rhizotonia solani Kuhn	- Đẻ nhánh – đòng trỗ	20% dảnh	20% dảnh
15	Bệnh đạo ôn	Pyricularia oryzae Cavara	- Đẻ nhánh dòng - Trỗ chín	10% lá 5% cổ bông	10% lá 5% cổ bông
16	Bệnh bạc lá	Xanthomonas oryzae pv oryzae (Dowson) Dye.	- Đòng trỗ chín	20% lá	20% lá
17	Đốm sọc vi khuẩn	Xanthomonas oryzae pv oryzae (Fang et all.) Dye.	- Đòng – trỗ	20% lá	20% lá
18	Bệnh nghẹt rễ	Bệnh sinh lý	- Đẻ nhánh	20% khóm	20% khóm
19	Đen lép hạt	Pseudomonas glumae Kurita.et Tabei	- Trỗ - chín	20% hạt	20% hạt
20	Tuyến trùng	- Aphelenchoides besseyi Christie (lá) - Tylenchorhynchus.sp. (thân) - Meloidogyne sp. (rễ)	- Đẻ nhánh – đứng cái	10% lá, dảnh	10% lá, dảnh
21	Bệnh thối thân	Pseudomonas fuscovaginae Miyalima	- Đẻ nhánh - Đứng cái	10% dảnh	10% dảnh
22	Chuột	Rattus	- Đẻ nhánh - Đòng trỗ	10% dảnh 5% đòng	10% dảnh 5% đòng

A.2. Cây ngô

Số thứ tự	Tên sinh vật hại		Giai đoạn sinh trưởng	Mật độ, tỷ lệ dịch hại
	Tên Việt Nam	Tên khoa học
1	Sâu xám	Agrotis ypsilon Hufnagel	- Cây con	2 con/m2; 10% cây hại
2	Sâu đục thân, bắp	Ostrinia furnacalis Guenee	- Loa kèn - Trỗ cờ phun râu	20% cây 20% bắp, cây
3	Sâu cắn lá ngô	Mythimna loreyi Duponchel	- Loa kèn	5 con/m2
4	Rệp	Aphismaydis Fitch	- Các giai đoạn sinh trưởng	30% cây
5	Bọ xít xanh	Nezara viridula Linnaeus	- Các giai đoạn sinh trưởng	20 con/m2
6	Sâu gai	Dactylispa sp.	- Loa kèn - Trỗ cờ phun râu	10 con/m2 trưởng thành; 100 sâu non 20 con/m2 trưởng thành 200 sâu non
7	Bệnh rỉ sắt	Fuccinia maydis	- Loa kèn – chín	30% lá
8	Bệnh đốm lá lớn	Helminthosporium turcicicumpass	- Loa kèn – chín	30% lá
9	Bệnh đốm lá nhỏ	Helminthosporium maydis Nishi.et Miyake	- Loa kèn – chín	30% lá
10	Bệnh khô vằn	Rhizoctonia solani Kuin	- Loa kèn – trỗ cờ	20% cây
11	Bệnh bạch tạng	*	- Cây con	10% cây
12	Bệnh huyết dụ	Sinh lý	- Các giai đoạn tăng trưởng	20% cây
13	Bệnh phấn đen	Ustilago maydis (DC) Corda.	- Trỗ cờ - phun râu	5% bắp
14	Bệnh héo vi khuẩn	Pseudomonas sp.	- Loa kèn – trỗ cờ	10% cây
15	Chuột	Rattus	- Cây con – trỗ cờ phun râu	10% cây; 5% bắp

A.3. Cây nhãn, vải

Số thứ tự	Tên sinh vật hại		Giai đoạn sinh trưởng	Mật độ, tỷ lệ dịch hại
	Tên Việt Nam	Tên khoa học
1	Bọ xít nâu (vải)	Tessaratoma papillosa Drury	Các giai đoạn sinh trưởng	2 con/cành
2	Sâu đục gân lá	Acrocercops sp.	Các giai đoạn sinh trưởng	20% lá
3	Nhện lông nhung	Eriophyes litchii Keifer	Các giai đoạn sinh trưởng	25% cành lá, hoa
4	Rệp	Aspidiotus sp.	Các giai đoạn sinh trưởng	25% cành
5	Sâu đục quả	Conopomorpha sinensis Bradley	Quả	10% quả
6	Ruồi đục quả	Bactrocera dorsalis H	Quả	10% quả
7	Sâu đo củi	*	Các giai đoạn sinh trưởng	5 con/cành
8	Sâu cuốn lá	*	Các giai đoạn sinh trưởng	5 con/cành
9	Sâu tiện vỏ	Arbela dea Swinhoe	Các giai đoạn sinh trưởng	20% cây
10	Xén tóc	Agriona germari Hope	Hoa, quả non	5 con/cành
11	Bệnh sương mai	Phytophthora sp.	Hoa, quả non	25% cành hoa lá, quả
12	Bệnh thán thư	Gloeosporium sp.	Cành lá, hoa, quả	25% cành hoa lá, quả

A.4, Cây cam, chanh

Số thứ tự	Tên sinh vật hại		Giai đoạn sinh trưởng	Mật độ, tỷ lệ dịch hại
	Tên Việt Nam	Tên khoa học
1	Sâu vẽ bùa	Phyllocnistis Citrella	Ra lộc	20% lá
2	Sâu đục thân	*	Các giai đoạn sinh trưởng	10% cây
3	Sâu đục cành	Nadezhdiella cantori	Cành lá	25% cành
4	Rầy chổng cánh	A phis gossypii Glower	Các giai đoạn sinh trưởng	4 trưởng thành/cành non; 20% cành lá
5	Rệp muội	Aphis gosspii Glower	Các giai đoạn sinh trưởng	25% cành, lá
6	Rệp sáp	Aonidiella aurantii Maskell	Các giai đoạn sinh trưởng	25% cành, lá
7	Nhện đỏ	Panonychus citri Mc. Gregor	Các giai đoạn sinh trưởng	10% lá, quả
8	Nhện trắng	Polyphagotarsomemus latus (Banks)	Các giai đoạn sinh trưởng	10% lá, quả
9	Ruồi đục quả	Bactrocera dorsalis H.	Quả	5% quả
10	Bọ xít xanh	Nezara viridula linnaeus	Các giai đoạn sinh trưởng	4 con/cành lá, quả
11	Sâu nhớt	Clitea metallica Chen	Các giai đoạn sinh trưởng	A con/cành non
12	Sâu non bướm phượng	Papilio protenor Crammer	Các giai đoạn sinh trưởng	4 con/cành non
13	Sâu róm	*	Các giai đoạn sinh trưởng	4 con/cành non
14	Sâu loa kèn	*	Các giai đoạn sinh trưởng	4 con/cành non
15	Bọ ăn lá	Anlacophora frontalis Baly	Các giai đoạn sinh trưởng	4 con/cành non
16	Sâu cuốn lá	Cacoeciamicaccana Walker	Các giai đoạn sinh trưởng	4 con/cành non
17	Câu cấu xanh nhỏ	Platymycterus sieversi Reitter	Các giai đoạn sinh trưởng	4 con/cành non (2 cặp)
18	Bướm chích hút quả	Eudocima Salminia L.	Quả lớn	5% quả
19	Bệnh chảy gôm	Phytophthora sp.	Các giai đoạn sinh trưởng	5% cây, 25% cành, quả
20	Bệnh sẹo	Elsinoe fawcetti Bit. et Jenk	Lá, quả, chồi non	10% lá, quả
21	Bệnh greening	Liberobacter asiaticum	Cây	10% cây
22	Bệnh phấn trắng	Odium sp.	Các giai đoạn sinh trưởng	10% cay
23	Bệnh thán thư	Collectotrichum glocosporioides  Penz.	Lá, cành, quả	10% cây trồi; 30% lá
24	Bệnh muội đen	Capnodium citri Berk. et Desn	Lá quả	30% lá
25	Bệnh loét	Xanthomonas camestri pv citri (Hance) Dowson	Lá, quả	10% lá

A.5.  Cây mía

Số thứ tự	Tên sinh vật hại		Giai đoạn sinh trưởng	Mật độ, tỷ lệ dịch hại
	Tên Việt Nam	Tên khoa học
1	Rệp bông	Ceratovacuna lanigera Zechntner	Các giai đoạn sinh trưởng	20% cây
2	Bọ trĩ	*	Đẻ nhánh	30% lá
3	Rệp	Aphis sacchari Nchntner	Các giai đoạn sinh trưởng	30% cây
4	Sâu đục thân	Chilo infuscatellus Snellen Chilo suppressa Lis Waker	Các giai đoạn sinh trưởng	20% cây
5	Bọ hung đục gốc	Heteronychus sp.	Các giai đoạn sinh trưởng	2 con/hố
6	Châu chấu	Hieroglyphus tonkinensis Bolivar Locutas migratoria manilen sis Meyrick Oxya velox Fabricius	Các giai đoạn sinh trưởng	10 con/m2
7	Sâu keo	Spodoptera	Đẻ nhánh	10 con/m2
8	Bệnh rượu lá	*	Các giai đoạn sinh trưởng	30% lá
9	Bệnh đỏ bẹ lá	Cercospora vaginae Krueger	Các giai đoạn sinh trưởng	30% lá
10	Bệnh rỉ sắt	Puccinia sacchari Petel. et Padl	Các giai đoạn sinh trưởng	30% lá
11	Bệnh trắng lá	Sclerospora sp.	Các giai đoạn sinh trưởng	30% lá
12	Bệnh đốm vòng	Leptosphaeria sacchari Bredade Haan	Các giai đoạn sinh trưởng	30% lá
13	Bệnh than	*	Đẻ nhánh - vươn lóng	10% cây
15	Bệnh thối đỏ	Collectotrichum falcatum Went.	Các giai đoạn sinh trưởng	10% cây
16	Phấn đen	Ustilago scitaninea Raba.	Bông, cờ	10% cây
17	Bệnh khô vằn	Rhizoctonia solani Kuhn	Các giai đoạn sinh trưởng	10% cây
18	Chuột	Rattus	Đẻ nhánh - vươn lóng	10% cây

A.6. Cây cà phê

Số thứ tự	Tên sinh vật hại		Giai đoạn sinh trưởng	Mật độ, tỷ lệ dịch hại
	Tên Việt Nam	Tên khoa học
1	Bọ nẹt	Thosea chinensis Walker	Các giai đoạn sinh trưởng	5 con/m2
2	Xén tóc đục thân	Xylotrechus quadripes Chevrolat	Các giai đoạn sinh trưởng	15% cây
3	Rệp sáp xanh	Coccus viridis Green	Các giai đoạn sinh trưởng	25% cành
4	Rệp sáp vẩy	Pseudaulacaspis pentagona Targ. & Toz	Các giai đoạn sinh trưởng	25% cành
5	Rệp sáp u	Saissetia coffea Walker	Các giai đoạn sinh trưởng	25% cành; 50 con/hố
6	Mọt đục quả	Stephanoderes hampei Ferriere	Quả	15% quả
7	Mọt đục cành	Xyleborus mostatti Haged Xyleborus morigenus Blandf	Các giai đoạn sinh trưởng	25% cành
8	Sâu khoanh tiện vỏ	Arbela dea Swinhoe	Các giai đoạn sinh trưởng	20% cây
9	Bệnh đốm mắt cua	Cercospora coffeicola Berk. et Cke.	Các giai đoạn sinh trưởng	30% lá
10	Bệnh khô cành	Rhizoctonia solani Kuhn	Các giai đoạn sinh trưởng	25% cành
11	Bệnh lở cổ rễ	Rhizoctonia bataticola war Sesammine Reich Fusarium sp.	Các giai đoạn sinh trưởng	20% cây
12	Bệnh nấm hồng	Corticiums salmonicolor. B et Br.	Giai đoạn thân cành	30% cành
13	Bệnh đen hạt	*	Quả	15% quả
14	Bệnh khô quả	*	Quả	15% quả
15	Bệnh rỉ sắt	Hemileia vastatrix Berk et Broome	Lá	30% lá

A.7. Các cây họ hoa thập tự:

Số thứ tự	Tên sinh vật hại		Giai đoạn sinh trưởng	Mật độ, tỷ lệ dịch hại dự thảo
	Tên Việt Nam	Tên khoa học
1	Sâu tơ	Plutella maculipennis, Curtis (Pentella xylo stella Linnaeus)	- Cây con - Cây lớn	20 c/m2 30 c/m2
2	Sâu xanh bướm trắng	Pieris canidia Sparrman Pierie rapae Linnaeus	Các giai đoạn sinh trưởng	10 c/m2
3	Sâu khoang	Spodoptera litura Fabricius	Các giai đoạn sinh trưởng	10 c/m2
4	Bọ nhảy	Phyllotreta sp.	Các giai đoạn sinh trưởng	20 c/m2
5	Ruồi đục lá	Leafminer	Các giai đoạn sinh trưởng	30% lá
6	Rệp	Myzus persicae Sulzer Rhopalo siphum p seudobrassicae Davis	Các giai đoạn sinh trưởng	20% cây
7	Bọ trĩ	Thripidae	Các giai đoạn sinh trưởng	30% cây
8	Nhện hại	*	Các giai đoạn sinh trưởng	20% cây
9	Bệnh sương mai	Peronospora parasitica (Pers.) Fries	Các giai đoạn sinh trưởng	20% cây
10	Bệnh héo vàng	Fusarium	Các giai đoạn sinh trưởng	10% cây
11	Bệnh héo xanh	Pseudomonas	Các giai đoạn sinh trưởng	10% cây
12	Bệnh xoăn lá	Virus sp.	Các giai đoạn sinh trưởng	10% cây
13	Bệnh thối nhũn vi khuẩn	Erwinia sp.	Các giai đoạn sinh trưởng	10% cây
14	Bệnh đốm vàng	Alternaria brassicae	Các giai đoạn sinh trưởng	30% lá
15	Bệnh hại củ	Rhizoctonia sonani Kuhn	Giai đoạn củ	10% củ
16	Chuột	Rattus	Các giai đoạn sinh trưởng	10% cây

A.8. Cây cà chua

Số thứ tự	Tên sinh vật hại		Giai đoạn sinh trưởng	Mật độ, tỷ lệ dịch hại dự thảo
	Tên Việt Nam	Tên khoa học
1	Sâu xanh	Helicaverpa aremigera Hubner (Heliothis ar migera Hubener)	Các giai đoạn sinh trưởng	10 con/m2
2	Sâu khoang	Spodoptera litura Fabricius	Các giai đoạn sinh trưởng	10 con/m2
3	Ruồi đục lá	Leafminer	Giai đoạn sinh trưởng thân lá	30% lá
4	Rệp đào	Myzus persicae Sulzer	Các giai đoạn sinh trưởng thân lá	30% cây
5	Bọ trĩ	Thrip	Giai đoạn sinh trưởng trưởng thân lá	30% cây
6	Nhện trắng	*	Các giai đoạn sinh trưởng	20% cây
7	Bệnh đốm đen	Macroporium tomato Cooke.	Giai đoạn sinh trưởng thân lá	30% lá
8	Bệnh mốc sương	Phytophthora infestans (Mont.) De Bary.	Các giai đoạn sinh trưởng	10% cây
9	Bệnh héo xanh	Pseudomonas solanacearum	Các giai đoạn sinh trưởng	10% cây
10	Bệnh héo vàng	Fusarium oxysporium Schl. et Fr.	Các giai đoạn sinh trưởng	10% cây
11	Bệnh xoăn lá	Virus sp.	Các giai đoạn sinh trưởng	10% cây
12	Bệnh mốc xám	Clado sporium fulvum Cooke.	Giai đoạn sinh trưởng thân lá	30% lá

A.9. Cây lạc

Số thứ tự	Tên sinh vật hại		Giai đoạn sinh trưởng	Mật độ, tỷ lệ dịch hại
	Tên Việt Nam	Tên khoa học
1	Câu cấu	Hypomeces squamosus Fabricius Platymycterus sieversi Reitte	Các giai đoạn sinh trưởng	20 con/m2
2	Sâu róm nâu	Amasacta lactinea Cramer	Các giai đoạn sinh trưởng	10 con/m2
3	Sâu xám	Agrotis ypsilon Hufnagel	Các giai đoạn sinh trưởng	5 con/m2
4	Sâu khoang	Spodoptera litura Fabricius	Các giai đoạn sinh trưởng	10 con/m2
5	Rầy xanh lá mạ	Empoasca flavescens Fabricius	Các giai đoạn sinh trưởng	1.000 con/m2
6	Rệp	Aphis	Các giai đoạn sinh trưởng	30% cây
7	Bọ trĩ	Haplothrips aculeatus (Fabricius) sp.	Các giai đoạn sinh trưởng	30% cây
8	Sâu cuốn là	Hedylepta indicata Fabricius Nacoleia comixta Butler Archips mica ceana Wallker	Các giai đoạn sinh trưởng	30 con/m2
9	Sâu xanh	Helicaverpa aremigera Hubner	Các giai đoạn sinh trưởng	30 con/m2
10	Bệnh héo xanh	Sclerotium rolfsii Sacc.	Các giai đoạn sinh trưởng	10% cây
11	Bệnh héo vàng	Fusarium oxysporium	Các giai đoạn sinh trưởng	10% cây
12	Bệnh rỉ sắt	Pucccinia arachidis Speg.	Các giai đoạn sinh trưởng	30% lá
13	Bệnh đốm vòng	Alternaria sp.	Các giai đoạn sinh trưởng	30% lá
14	Bệnh thối củ	Fusarium sp.	Giai đoạn hình thành củ - thu hoạch	10% củ
15	Bệnh lở cổ rễ	Rhizoctonia	Các giai đoạn sinh trưởng	10% cổ rễ
16	Chuột	Rattus	Các giai đoạn sinh trưởng	10% cây

A.10. Cây đậu tương

Số thứ tự	Tên sinh vật hại		Giai đoạn sinh trưởng	Mật độ, tỷ lệ dịch hại
	Tên Việt Nam	Tên khoa học
1	Sâu cuốn lá	A rchips micaceana Waker Hedylepta indicata Fabricius	Các giai đoạn sinh trưởng	30 con/m2
2	Sâu đục quả	Etiella zinckenella Treistchke Leguminivora glycinivorella Mat sumura Maruca testulalis Geyer	Quả	10% quả
3	Ruồi đục thân	Melanagromyza sojae Zehntner	Giai đoạn sinh trưởng thân - thu hoạch	10% cây
4	Bệnh rỉ sắt	Uromyces appendiculatus (Per.) Link. Uromyces vignae Barclay Phakopsora pachyrhizi Sydow	Các giai đoạn sinh trưởng	30% lá
6	Bệnh sương mai	Peronospora manshurica (Naoun.) Sydow.	Các giai đoạn sinh trưởng	20% lá
7	Chuột	Rattus	Các giai đoạn sinh trưởng	10% cây

A.11. Cây chè

Số thứ tự	Tên sinh vật hại		Giai đoạn sinh trưởng	Mật độ, tỷ lệ dịch hại
	Tên Việt Nam	Tên khoa học
1	Rầy xanh	Empoasca flavescen Fabricius	Các giai đoạn sinh trưởng	10% búp
2	Bọ xít muỗi	Helopeltis theivora Waterhouse Helopeltis antonii Signoret	Các giai đoạn sinh trưởng	10% búp
3	Bọ trĩ	Anaphothrips theivorus Karny Scirtothrips dorsalis Hood	Các giai đoạn sinh trưởng	10% búp
4	Bệnh phồng lá chè	Exobasidium vexans Massee	Các giai đoạn sinh trưởng	30% lá
5	Bệnh thối búp	*	Giai đoạn phát triển búp	10% búp
6	Mối	Macrotermes sp.	Cây lớn	10% cây

Ghi chú:

* Chưa có tên trong tài liệu điều tra cơ bản

PHỤ LỤC 2

QUY ĐỊNH CÔNG THỨC TÍNH

I. MẬT ĐỘ SÂU

Công thức:

- Mật độ sinh vật hại (con/m²) = Tổng số sinh vật hại điều tra/Tổng số m² điều tra.

- Mật độ sinh vật hại (con/cành) = Tổng số sinh vật hại điều tra/Tổng số cành điều tra.

- Mật độ sinh vật hại (con/hố) = Tổng số sinh vật hại điều tra/Tổng số hố điều tra.

II. PHÁT DỤC SINH VẬT HẠI (%)

- Tỷ lệ phát dục sinh vật hại:

- Công thức:

Tỷ lệ phát dục (%) =  x 100

III. TỶ LỆ BỆNH (%)

- Công thức (%) = Tổng số cây (dảnh, lá, cành, quả…) bị bệnh/Tổng số cây (dảnh, lá, cành, quả…) điều tra x 100.

IV. CHỈ SỐ BỆNH

- Công thức

- Chỉ số bệnh (%) =  x 100

Trong đó:

N1 là (lá, dảnh, bẹ, cây, búp, củ, quả…) bị bệnh ở cấp 1.

N3 là (lá, dảnh, bẹ, cây, búp, củ, quả…) bị bệnh ở cấp 3.

Nn là (lá, dảnh, bẹ, cây, búp, củ, quả…) bị bệnh ở cấp n.

N là tổng số (lá, dảnh, bẹ, cây, búp, củ, quả…)  điều tra.

K là cấp bệnh cao nhất.

Ghi chú: Cách tính mật độ thiên địch, tỷ lệ ký sinh (%) cũng tương tự như trên.

 

PHỤ LỤC 3

QUY ĐỊNH PHÂN CẤP HẠI

I. Phân cấp hại trên lá, thân, bông trên lúa, ngô, rau, màu và cây công nghiệp, cây ăn quả.

I.1: Bệnh trên lá:

Cấp 1:< 1% diện tích lá bị hại.

Cấp 3: 1 đến 5% diện tích lá bị hại.

Cấp 5: > 5 đến 25% diện tích lá bị hại.

Cấp 7: > 25 đến 50% diện tích lá bị hại.

Cấp 9: > 50% diện tích lá bị hại.

I.2. Bệnh trên thân (Bệnh khô vằn, tiêm hạch);

Cấp 1: < 1/4 diện tích bẹ lá.

Cấp 3: > 1/4 đến 1/2 diện tích bẹ lá.

Cấp 5: > 1/4 đến 1/2 diện tích bẹ lá, cộng lá thứ 3, thứ 4 bị bệnh nhẹ.

Cấp 7: > 1/2 đến 3/4 diện tích bẹ lá và lá phía trên.

Cấp 9: Vết bệnh leo tới đỉnh cây lúa, các lá nhiễm nặng, một số cây chết.

(Đối với bệnh vàng lá vi rút, nghẹt rễ thì điều tra theo nhóm, tính tỷ lệ khóm bị hại; bệnh von, bệnh thối dảnh và các loại bệnh trên thân khác thì tính tỷ lệ % thân, dảnh bị hại).

I.3. Bệnh trên bông (bông lúa):

Cấp 1: < vết bệnh đến 1% hạt bị bệnh.

Cấp 3: > 1 đến 5% hạt bị bệnh.

Cấp 5: > 5 - 25% hạt bị bệnh.

Cấp 7: > 25 - 50% hạt bị bệnh.

Cấp 9: > 50% hạt bị bệnh.

I.4 Bệnh trên quả (bệnh loét sẹo cam, quýt):

Cấp 1: vết bệnh đến 5% diện tích lá, quả có vết bệnh.

Cấp 3: > 5 đến 10% diện tích lá, quả có vết bệnh.

Cấp 5: > 10 đến 15% diện tích lá, quả có vết bệnh.

Cấp 7: > 15 đến 20% diện tích lá, quả có vết bệnh.

Cấp 9: > 20% diện tích lá, quả có vết bệnh.

- Bệnh muội quả lá, bệnh tàn lụi, bệnh xanh quả

Cấp 1: vết bệnh đến 10% diện tích lá, quả, tán cây bị bệnh.

Cấp 3: >10 đến 20% diện tích lá, quả, tán cây bị bệnh.

Cấp 5: > 20 - 30% diện tích lá, quả, tán cây bị bệnh.

Cấp 7: > 30 - 40% diện tích lá, quả, tán cây bị bệnh.

Cấp 9: > 40% diện tích lá, quả, tán cây bị bệnh.

I.5. Bệnh hại cành (bệnh chảy nhựa):

Cấp 1: từ vết bệnh đến 10% diện tích cành 1 tuổi bị bệnh.

Cấp 3: > 10 - 20% diện tích cành 1 tuổi hoặc 10% cành 3 tuổi bị bệnh.

Cấp 5: > 20% diện tích cành 3 tuổi hoặc 10% cành 4 tuổi bị bệnh.

Cấp 7: > 20% cành 4 tuổi hoặc 10% cành cơ bản bị bệnh.

Cấp 9: > 20% cành cơ bản hoặc 50% chu vi vỏ gốc bị bệnh.

II.2. Phân cấp hại đối với loại chích hút rệp, nhện, bọ trĩ…) trên rau màu cây công nghiệp, cây ăn quả…:

Phân theo 3 cấp như sau:

Cấp 1: nhẹ (xuất hiện rải rác).

Cấp 2: trung bình (phân bố dưới 1/3 dảnh, búp, cờ, cây).

Cấp 3: nặng (phân bố trên 1/3 dảnh, búp, cờ, cây).

III.3. Đối với sâu đục thân hại đục cành của cây ăn quả, cây công nghiệp:

Cấp 1: nhẹ (cây có 1 - 2 vết đục hoặc 1 cành bị héo, cây vẫn xanh tốt).

Cấp 2: nhẹ (cây có 3 - 5 vết đục thân hoặc 2 đến 4 cành bị đục, cây phát triển trung bình).

Cấp 3: nặng (dùng tay lắc nhẹ, cây bị gẫy do vết đục của sâu, tán cây vùng héo).

 

PHỤ LỤC 4

Trạm Bảo vệ thực vật……..

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

 

(Mẫu)

THÔNG BÁO TÌNH HÌNH SINH VẬT GÂY HẠI 7 NGÀY

(Từ ngày … đến ngày … tháng … năm 200….)

I. TÌNH HÌNH THỜI TIẾT VÀ CÂY TRỒNG

1. Thời tiết

Nhiệt độ trung bình :......................................Cao:.........................Thấp: ........................................

Độ ẩm trung bình: :......................................Cao:......................... Thấp:..........................................

Lượng mưa: tổng số:............................................................................................................

Nhận xét khác: tình trạng thời tiết tốt, xấu, hạn, ngập lụt… ảnh hưởng đến cây trồng.

2. Giai đoạn sinh trưởng của cây trồng và diện tích canh tác

- Vụ lúa ................................................thời gian gieo cấy........................................................

+ Trà sớm............................ diện tích........................ giống.................... GĐST.......................

+ Trà chính vụ....................... diện tích........................ giống.................... GĐST.......................

+ Trà muộn........................... diện tích........................ giống.................... GĐST.......................

- Ngô. Vụ................................diện tích ........................... giống................ sinh trưởng..............

- Rau. Vụ................................diện tích ........................... giống................ sinh trưởng..............

- Đậu đỗ. Vụ......................... diện tích........................ giống..................... sinh trưởng..............

Các cây trồng khác:.................................................................................................................

II. TRƯỞNG THÀNH VÀO BẪY

Loại bẫy :....................

Tên sinh vật gây hại	Số lượng trưởng thành/bẫy
	Đêm…	Đêm…	Đêm…	Đêm…	Đêm…	Đêm…	Đêm…

Ghi chú: mẫu thông báo này chỉ sử dụng cho Trạm Bảo vệ thực vật huyện.

III. TÌNH HÌNH SINH VẬT GÂY HẠI VÀ THIÊN ĐỊCH CHÍNH

Giống cây trồng và giai đoạn sinh trưởng	Tên sinh vật gây hại và thiên địch	Mật độ, tỷ lệ		Tuổi sâu hoặc cấp bệnh phổ biến
		Trung bình	Cao

IV. DIỄN BIẾN CỦA MỘT SỐ SINH VẬT GÂY HẠI VÀ THIÊN ĐỊCH CHỦ YẾU

 

Sinh vật gây hại và thiên địch	Giống và giai đoạn sinh trưởng cây trồng	Tổng số cá thể điều tra	Sâu bệnh								Mật độ, chỉ số		Ký sinh (%)					Chết tự nhiên (%)
			1	2	3	4	5	6	N	TT	Trung bình	Cao	Trứng	Sâu non	Nhộng	Trưởng thành	Tổng số
			0	1	3	5	7	9

V. DIỆN TÍCH, MẬT ĐỘ VÀ PHÂN BỐ MỘT SỐ ĐỐI TƯỢNG SINH VẬT GÂY HẠI CHÍNH

(Từ ngày …….. đến ngày ……. tháng…….. năm 200……)

 

Số thứ tự	Tên sinh vật gây hại	Giai đoạn sinh trưởng của cây trồng	Mật độ, tỷ lệ (con/m2, %)		Diện tích nhiễm (ha)				Diện tích nhiễm so với cùng kỳ năm trước	Diện tích phòng trừ	Phân bố
			Phổ biến	Cao	Tổng số	Nhẹ - Trung bình	Nặng	Mất trắng

Ghi chú: Diện tích nhiễm sinh vật gây hại 7 ngày của một trạm/tỉnh/trung tâm là số liệu tổng hợp, phản ánh tình hình sinh vật gây hại của huyện/tỉnh/vùng mà đơn vị phụ trách.

IV. NHẬN XÉT VÀ ĐỀ NGHỊ

(tình hình sinh vật gây hại; biện pháp xử lý; dự kiến thời gian tới):

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Người tập hợp

Ngày …… tháng …… năm 200….. THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ (Ký tên, đóng dấu)

 

PHỤ LỤC 5

Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh…. Trung tâm Bảo vệ thực vật…….

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

 

Kính gửi:

- Cục Bảo vệ thực vật - Trung tâm Bảo vệ thực vật

 

(Mẫu) THÔNG BÁO

TÌNH HÌNH SINH VẬT GÂY HẠI 7 NGÀY VÀ 1 THÁNG
(Từ ngày … tháng … đến ngày … tháng … năm 200...)

I. TÌNH HÌNH THỜI TIẾT VÀ SINH TRƯỞNG CỦA CÂY TRỒNG

1. Thời tiết (tỉnh/vùng):

Nhiệt độ: trung bình:............................................ Cao........................... Thấp ..................................

Ẩm độ: trung bình............................................... Cao............................ Thấp...................................

Lượng mưa (lượng mưa tổng số trong tuần/tháng):

Số giờ nắng (tổng số giờ nắng trong tuần/tháng):

Nhận xét khác: tình trạng thời tiết tốt xấu, hạn, ngập, lụt ảnh hưởng đến cây trồng.

2. Cây trồng và giai đoạn sinh trưởng (giai đoạn mạ, đẻ nhánh, đứng cái, đòng trỗ - thu hoạch)

 Cây lúa

- Trà sớm: ngày gieo cấy........................................... GĐST...................... Diện tích..........................

- Trà chính vụ: ngày gieo cấy...................................... GĐST...................... Diện tích..........................

- Trà muộn: ngày gieo cấy.......................................... GĐST...................... Diện tích..........................

 Cây trồng khác

- Rau:................................................. Diện tích....................... Sinh trưởng......................................

- Đậu đỗ:............................................ Diện tích....................... Sinh trưởng......................................

- Cây ăn quả:...................................... Diện tích....................... Sinh trưởng......................................

- Cây công nghiệp:.............................. Diện tích....................... Sinh trưởng......................................

Ghi chú: Mẫu thông báo này chỉ sử dụng cho Chi cục và Trung tâm Bảo vệ thực vật vùng.

II. NHẬN XÉT TÌNH HÌNH SINH VẬT GÂY HẠI 7 NGÀY VÀ 1 THÁNG QUA (Điền đầy đủ vào bảng thống kê diện tích vào bảng sau):

1. Trên lúa, mạ

Nhận xét đánh giá tình hình sinh vật gây hại ở các giai đoạn (trứng, sâu non, nhộng, trưởng thành) trên đồng ruộng và trưởng thành vào các loại bẫy. So sánh mật độ sâu, tỷ lệ hại, diện tích nhiễm với các năm trước và những năm bị dịch nặng.

2. Cây trồng khác

(Nêu rõ sâu, bệnh tỷ lệ hại diện phân bố trên các cây trồng chính thuộc địa bàn trong tỉnh/vùng quản lý; các chỉ tiêu mật độ sâu, tỷ lệ bệnh thời gian phát sinh cũng tương tự như cây lúa.

III. DỰ KIẾN TÌNH HÌNH SINH VẬT GÂY HẠI TRONG THỜI GIAN TỚI:

- Tập trung vào những đối tượng gây hại chính, chủ yếu trên cây lúa và các cây trồng chủ yếu.

- Dự kiến thời gian phát sinh, diện phân bố của sinh vật hại trong thời gian tới.

…

IV. ĐỀ NGHỊ BIỆN PHÁP XỬ LÝ HOẶC CÁC CHỦ TRƯƠNG CẦN TRIỂN KHAI THỰC HIỆN Ở ĐỊA PHƯƠNG:

Đề xuất biện pháp chỉ đạo phòng trừ sinh vật gây hại trên địa bàn tỉnh/vùng

 

Nơi nhận: - Như trên - Lưu

CHI CỤC TRƯỞNG/GIÁM ĐỐC TRUNG TÂM BẢO VỆ THỰC VẬT (Ký tên, đóng dấu)

 

MẪU THỐNG KÊ

DIỆN TÍCH, MẬT ĐỘ VÀ PHÂN BỐ MỘT SỐ ĐỐI TƯỢNG SINH VẬT GÂY HẠI CHÍNH
(Từ ngày …….. đến ngày ……. tháng…….. năm 200……)

Số thứ tự	Tên sinh vật gây hại	Giai đoạn sinh trưởng của cây trồng	Mật độ, tỷ lệ (con/m2, %)		Diện tích nhiễm (ha)				Diện tích nhiễm so với cùng kỳ năm trước	Diện tích phòng trừ	Phân bố
			Phổ biến	Cao	Tổng số	Nhẹ - Trung bình	Nặng	Mất trắng

Ghi chú: Mẫu biểu này dùng cho thông báo diện tích 7 ngày/1 tháng.

- Thông báo sinh vật gây hại 7ngày/1 tháng của 1 tỉnh là số liệu tổng hợp, phản ánh tình hình sinh vật gây hại 7 ngày và 1 tháng của các trạm trong tỉnh;

- Thông báo sinh vật gây hại 7 ngày/1 tháng của trung tâm vùng là số liệu tổng hợp, phản ánh tình hình sinh vật gây hại 7 ngày và 1 tháng của các tỉnh trong vùng.

PHỤ LỤC 6

BẢNG TỔNG HỢP TÌNH HÌNH SẢN XUẤT VÀ DỊCH HẠI

VỤ……………. NĂM………….

Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh:....................................................................................................

Phần 1:

CÂY LÚA

Bảng 1.1: Tình hình sản xuất:

Tổng diện tích gieo cấy:...............................ha, trong đó:

Trà	Thời gian sạ hoặc cấy (ngày, tháng, năm)	Thời gian trỗ (ngày, tháng, năm)	Cơ cấu giống
			Diện tích (ha)	% Diện tích gieo cấy	Các giống chủ yếu
Sớm
Chính vụ
Muộn

Nhận xét: Cho nhận xét thời vụ (gieo cấy, thời kỳ trỗ bông…) năm nay có gì đặc biệt so với mọi năm: sớm, muộn, bình thường: như vậy là thuận lợi hay khó khăn.

Ghi chú: ngày có thể ước tính khoảng từ ngày ….. đến ngày …

Bảng 1.2: Diện tích bị ngập úng hoặc bị khô hạn.

Diện tích ngập úng (ha)			Diện tích hạn (ha)			Ghi chú
Tổng số	Cấy dặm lại	Mất trắng	Tổng số	Chuyển cây khác	Mất trắng

Ghi chú: Chi cục có thể bổ sung các yếu tố thời tiết khác ảnh hưởng đến sản xuất của địa phương

Bảng 1.3. Tình hình sinh vật gây hại chính

Tên sinh vật gây hại	Tổng diện tích nhiễm (ha)	Nhiễm nặng (ha)	Diện tích mất trắng (ha)	Diện tích phòng trừ (ha)
Rầy nâu - RLT
Cuốn lá nhỏ
Đục thân
Bọ trĩ
Bọ xít dài
Sâu năn
Sâu phao
…..
…..
…..
…..
Bệnh đạo ôn lá
Đạo ôn cổ bông
Bệnh khô vằn
Bệnh bạc lá
Bệnh đen hạt
…..
…..
…..
…..
…..
Chuột
OBV
…..

Phần 2:

GÂY HẠI CỦA CHUỘT VÀ TÌNH HÌNH TRIỂN KHAI PHÒNG TRỪ

Bảng 2.1: Diện tích có chuột gây hại (ha):

(Từ ngày 01/12 đến 30/5 hoặc từ 01/6 đến 30/11 hàng năm)

Cây trồng	Tổng diện tích	Diện tích nặng >20%	Diện tích mất trắng
Lúa
Ngô
Cây rau
Đậu, lạc
Mía
Dừa
Các cây khác
…..
Tổng số

Bảng 2.2.: Kết quả diệt chuột (từ 01/12 đến 30/5 hoặc từ 01/6 đến 30/11 hàng năm):

Đợt diệt chuột (ngày, tháng)	Tổng số chuột (con)	Số chuột diệt bằng các biện pháp (con)			Số tiền đã chi cho diệt chuột (đồng)
		Thủ công	Hóa học	Sinh học

Số mèo nuôi được thêm (từ 01/12 đến 30/5 hoặc từ 01/6 đến 30/11 hàng năm):………con

Tổng số mèo hiện có của tỉnh : .......................................................... con

Số tiền hỗ trợ nuôi mèo:.............................đồng

Số lớp tập huấn:………, số người được tập huấn:………………(từ 01/12 đến 30/5 hoặc từ 01/6 đến 30/11 hàng năm)

Số bẫy đã dùng (bẫy thủ công) (từ 01/12 đến 30/5 hoặc từ 01/6 đến 30/11 hàng năm:…..

Phần 3:

TÌNH HÌNH SINH VẬT GÂY HẠI VÀ TRIỂN KHAI PHÒNG TRỪ TRÊN CÁC CÂY TRỒNG KHÁC

Bảng 3.1. Tình hình sinh vật gây hại trên một số cây trồng khác:

Loại cây trồng	Diện tích gieo trồng (ha)	Đối tượng hại chính	Diện tích nhiễm (ha)	Diện tích nhiễm nặng (ha)	Diện tích mất trắng (ha)	Diện tích phòng trừ (ha)	Ghi chú
Ngô
Đậu tương
Lạc
Cà phê
Mía
Cây dừa
Cây ăn quả
Cây khác

 

PHỤ LỤC 7

- Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh… - Trung tâm Bảo vệ thực vật…

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

 

Kính gửi:

- Cục Bảo vệ thực vật - Trung tâm Bảo vệ Thực vật vùng

Số……./BVTV-DB

(Mẫu)

DỰ KIẾN TÌNH HÌNH

SINH VẬT GÂY HẠI VỤ ……….…… NĂM……..

I. Dự kiến tình hình thời tiết và sản xuất trong vụ:

1. Nhận định xu hướng thời tiết ảnh hưởng đến:

 

 

 

 

2. Xu hướng sản xuất và cây trồng:

- Cơ cấu giống

 

- Giống lúa:

 

- Phân bón:

 

- Thời vụ:

3. Một số yếu tố khác tác động đến sản xuất vụ (nếu có)

 

II. Tình hình sinh vật gây hại hiện tại:

Tình hình sinh vật gây hại hiện tại, các nguồn sinh vật gây hại liên quan từ vụ trước trên các cây trồng và các ký chủ phụ (nếu có).

III. Dự kiến một số loại sinh vật gây hại chính trên một số cây trồng chính trong vụ:

Dựa trên cơ sở nhận định thời tiết, cây trồng dự kiến thời gian phát sinh, khả năng gây hại, diện phân bố… so sánh với những năm trước và đưa ra nhận định khái quát tình hình sinh vật gây hại nặng, nhẹ hoặc bình thường cho từng đối tượng trên các cây trồng chính của tỉnh hoặc vùng.

Ví dụ như: Trên cây lúa:

1. Sâu đục thân 2 chấm:…

2. Rầy nâu RLT:…

3. Sâu cuốn lá nhỏ:…

4. Bệnh bạc lá, đốm sọc vi khuẩn:…

5. Bệnh khô vằn:…

6. Bệnh đạo ôn:…

7. Bệnh đen lép hạt:….

8. Chuột. OBV:…

IV. Tổ chức thực hiện và chỉ đạo:

- Đối với các đối tượng sinh vật chính gây hại theo dự kiến phát sinh;

- Chuẩn bị cơ sở vật chất, nhân lực; vật lực…

- Các biện pháp chỉ đạo, các chủ trương chính sách cần thiết để hạn chế thiệt hại do sinh vật có khả năng gây ra.

- Các biện pháp khác…

CHI CỤC TRƯỞNG/GIÁM ĐỐC TRUNG TÂM KÝ TÊN (ĐÓNG DẤU)

Ghi chú: Mẫu Phụ lục này dùng cho các Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh, Trung tâm Bảo vệ thực vật vùng hoàn thành và gửi báo cáo dự kiến cho Cục, Trung tâm trước các vụ sản xuất 20 ngày.

 

PHỤ LỤC 8

KÍCH THƯỚC MỘT SỐ DỤNG VỤ ĐIỀU TRA

a) Vợt điều tra

b) Khay điều tra

c) Khung điều tra

d) Hố điều tra

Ghi chú: mẫu bẫy đèn không thay đổi kích thước như mẫu quy định cũ

 

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng việt:

1. Viện Bảo vệ thực vật: Phương pháp điều tra, đánh giá sâu, bệnh, cỏ dại hại lúa tập II, NXBNN, HN, 1998, 54 tr.

2. Viện Bảo vệ thực vật: Phương pháp điều tra đánh giá sâu, bệnh, cỏ dại, chuột hại cây trồng cạn tập III, NXBNN, HN, 1999, 80tr.

3. Viện Bảo vệ thực vật: Kết quả điều tra bệnh cây 1967- 1968 NXBNT, 202 tr.

4. Viện Bảo vệ thực vật: Kết quả điều tra côn trùng 1967 - 1968 NXBNT, 580 tr.

5. Viện Bảo vệ thực vật: Kết quả điều tra côn trùng và bệnh cây ở các tỉnh miền Nam 1977 - 1978 NXBNN, 358 tr.

6. Viện Bảo vệ thực vật: Kết quả điều tra côn trùng và bệnh hại cây ăn quả ở Việt Nam 1997 - 1998 NXBNT, 164 tr.

Tiếng Anh:

Ministry of agriculture and food Bureau of plant industry Philippine - German crop protection programme, 1985, 25 tr.