KẾ HOẠCH

KHẮC PHỤC HẬU QUẢ BOM, MÌN, VẬT NỔ GIAI ĐOẠN 2021 - 2025

Thực hiện Nghị định số 18/2019/NĐ-CP ngày 01 tháng 02 năm 2019 của Chính phủ về quản lý và thực hiện hoạt động khắc phục hậu quả bom mìn vật nổ sau chiến tranh; Quyết định số 504/QĐ-TTg ngày 21 tháng 4 năm 2010 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình hành động quốc gia khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh giai đoạn 2010 - 2025; Công văn số 2457/BQP-VP ngày 10 tháng 7 năm 2020 của Bộ Quốc phòng về việc xây dựng kế hoạch khắc phục hậu quả bom mìn giai đoạn 2021 - 2025, Ủy ban nhân dân thành phố Cần Thơ ban hành Kế hoạch khắc phục hậu quả bom, mìn, vật nổ giai đoạn 2021 - 2025, cụ thể như sau:

I. CĂN CỨ XÂY DỰNG KẾ HOẠCH

1. Đặc điểm tình hình

a) Tình hình bom mìn, vật nổ còn sót lại sau chiến tranh trên địa bàn thành phố Cần Thơ:

Kết thúc chiến tranh, thành phố Cần Thơ đã tổ chức nhiều đợt thu gom xử lý bom mìn, vật nổ còn sót lại. Tuy nhiên, chỉ mới dừng ở mức thu nhặt một phần bom mìn, vật nổ còn vương vãi nằm lộ thiên trên mặt đất để phục vụ cho nhân dân an tâm lao động sản xuất; rà phá bom mìn tại một số nơi cần thiết nhằm xây dựng các công trình cơ sở hạ tầng để phát triển kinh tế của thành phố. Kết quả trong 10 năm (2010 - 2020) đã thu gom trên 10 tấn bom mìn, vật nổ các loại; đã xử lý an toàn tuyệt đối và bàn giao về trên đúng quy định.

Theo kết quả thực hiện Đề án “Điều tra, khảo sát và đánh giá tác động của sự ô nhiễm bom mìn, vật nổ còn sót lại sau chiến tranh ở Việt Nam” tại thành phố Cần Thơ do Trung tâm Công nghệ xử lý bom mìn của Bộ Tư lệnh Công binh thực hiện với sự tư vấn và hỗ trợ về kỹ thuật của Quỹ Cựu chiến binh Mỹ tại Việt Nam (VVAF), bằng nguồn vốn tài trợ của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, diện tích ô nhiễm trên toàn địa bàn thành phố Cần Thơ hiện nay là 43.677 ha chiếm 30,35% diện tích đất của toàn thành phố (143.920 ha) (diện tích ô nhiễm đã được Bộ Quốc phòng xác nhận).

Với sự ô nhiễm về bom mìn, vật nổ lớn như trên đã gây ra nhiều khó khăn cho các hoạt động xây dựng nhà cửa, mở rộng cơ sở hạ tầng, các chương trình tái định cư và các hoạt động phát triển kinh tế, xã hội. Bom mìn, vật nổ còn ngăn chặn việc sử dụng hiệu quả các nguồn tài nguyên thiên nhiên. Hậu quả của bom mìn, vật nổ còn sót lại chưa nổ không chỉ gây nguy hiểm cho con người, làm thiệt hại về tài sản mà còn gây ra các tác động xấu về kinh tế, xã hội và môi trường. Đặc biệt, còn là nguyên nhân gây nên tâm lý hoang mang, lo lắng trong lao động sản xuất của người dân.

b) Nguồn lực và khả năng khắc phục hậu quả bom mìn, vật nổ:

Sử dụng các nguồn vốn, nguồn hỗ trợ của Trung ương, các tổ chức phi chính phủ; phối hợp với các cơ quan chuyên môn có chức năng thực hiện nhiệm vụ rà phá bom mìn trên địa bàn.

2. Kết quả khắc phục hậu quả bom mìn vật nổ còn sót lại sau chiến tranh giai đoạn 2016 - 2020

Trong giai đoạn 2012 - 2015 chuyển sang giai đoạn 2016 - 2020, Bộ Chỉ huy Quân sự thành phố đã thực hiện rà phá bom mìn, vật nổ các công trình xây dựng nhà cửa, mở rộng cơ sở hạ tầng, các chương trình tái định cư và các hoạt động phát triển kinh tế, xã hội nhằm cải tạo một phần diện tích bị ô nhiễm do bom mìn, vật nổ các khu vực thuộc quận Ninh Kiều, Cái Răng, Bình Thủy; huyện Phong Điền, Thới Lai, Cờ Đỏ, Vĩnh Thạnh... với diện tích khoảng 5.000 ha (trên tổng số 43.677 ha bị ô nhiễm do bom mìn, vật nổ) để phát triển kinh tế xã hội. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại Chương trình hành động quốc gia khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh tại thành phố Cần Thơ (Quyết định số 504/QĐ-TTg ngày 21 tháng 4 năm 2010 của Thủ tướng Chính phủ) chưa triển khai thực hiện được do kinh phí chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

II. MỤC TIÊU KẾ HOẠCH

1. Mục tiêu tổng quát

Tiếp tục quán triệt và thực hiện nghiêm túc Quyết định số 504/QĐ-TTg ngày 21 tháng 4 năm 2010 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình hành động quốc gia khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh, giai đoạn 2010 - 2025 và Nghị định số 18/2019/NĐ-CP ngày 01 tháng 02 năm 2019 của Chính phủ về quản lý và thực hiện hoạt động khắc phục hậu quả bom mìn, vật nổ sau chiến tranh.

2. Mục tiêu cụ thể

a) Đối với công tác rà phá bom mìn, vật nổ: Phấn đấu trong giai đoạn 2021 - 2025 sẽ tiếp tục thực hiện các dự án rà phá bom mìn, vật nổ giải phóng đất bị ô nhiễm bom mìn, vật nổ khoảng 5.000 ha, diện tích còn lại sẽ tiếp tục thực hiện trong những năm tiếp theo. Với độ sâu rà phá bom mìn từ 3 - 5m tính từ mặt đất tự nhiên hoặc đáy ao hồ hiện tại trở xuống;

b) Đối với công tác tuyên truyền giảm thiểu tai nạn bom mìn, vật nổ: Tăng cường trách nhiệm của cả hệ thống chính trị (chính quyền và cơ quan chức năng các địa phương, các tổ chức chính trị - xã hội) đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao ý thức phòng tránh tai nạn bom mìn cho nhân dân, nhất là thanh, thiếu niên học sinh, sinh viên trên địa bàn thành phố.

III. THỜI GIAN, PHẠM VI HOẠT ĐỘNG KẾ HOẠCH

1. Thời gian thực hiện

Giai đoạn 2021 - 2025.

2. Phạm vi hoạt động

a) Xác định chính xác toàn bộ diện tích đã được điều tra khảo sát mức độ ô nhiễm do bom mìn, vật nổ còn sót sau chiến tranh cũng như việc cần ưu tiên rà phá bom mìn, vật nổ theo chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của thành phố. Tập trung cho các quận, huyện có diện tích ô nhiễm bom mìn, vật nổ lớn;

b) Ưu tiên cho các công trình xây dựng nhà cửa, mở rộng cơ sở hạ tầng, các chương trình tái định cư, các dự án có tầm chiến lược, vùng kinh tế trọng điểm có quy mô lớn, các điểm giãn dân, các khu vực phát triển tập trung và đông dân cư.

IV. CÁC HOẠT ĐỘNG CHÍNH KẾ HOẠCH

1. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao ý thức phòng tránh tai nạn bom mìn cho nhân dân, nhất là thanh, thiếu niên và học sinh - sinh viên trên địa bàn toàn thành phố. Thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, sách báo; in ấn tờ rơi kết hợp với các khẩu hiệu, pano áp phích. Thực hiện chính sách hỗ trợ nạn nhân bị tai nạn bom mìn, vật nổ và nhân dân sống trong các khu vực bị ô nhiễm bom mìn, vật nổ.

2. Tiếp tục triển khai các dự án rà phá bom mìn, vật nổ kết hợp với kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của thành phố, nhu cầu sử dụng mặt bằng của nhân dân từ đó xác định được khối lượng, diện tích rà phá.

3. Tổ chức thu gom bom mìn, vật nổ còn sót lại sau chiến tranh theo đề nghị của các đơn vị cơ sở cũng như trình báo của người dân phát hiện được.

4. Tổ chức tập huấn về công tác giám sát và quản lý dự án trước khi triển khai thực hiện.

5. Để đảm bảo thực hiện công tác rà phá bom mìn, vật nổ theo đúng quy trình kỹ thuật dò tìm xử lý bom mìn, vật nổ đã được ban hành, hàng năm và theo từng thời kỳ cần phải tổ chức tập huấn và tập huấn bổ sung cho toàn bộ nhân viên tham gia thực hiện nhiệm vụ.

6. Sau khi tiến hành xác định được vị trí cần rà phá bom mìn, vật nổ các đơn vị được giao nhiệm vụ rà phá sẽ tiến hành khảo sát, lập phương án thi công trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.

V. CHỈ TIÊU VÀ GIẢI PHÁP THỰC HIỆN KẾ HOẠCH

1. Chỉ tiêu thực hiện kế hoạch

a) Chỉ tiêu giảm thiểu tai nạn và rủi ro: Giảm thiểu tối đa tai nạn do bom mìn, vật nổ gây ra;

b) Chỉ tiêu giảm thiểu diện tích nghi ngờ ô nhiễm và diện tích đất đai được điều tra khảo sát, rà phá bom mìn, vật nổ: Giai đoạn 2021 - 2025 sẽ phấn đấu triển khai thi công khoảng 5.000 ha diện tích đất bị ô nhiễm bom mìn, vật nổ (trên tổng số 43.677 ha đất bị ô nhiễm bom mìn, vật nổ);

c) Chỉ tiêu giáo dục nâng cao nhận thức phòng tránh tai nạn: Tăng cường tuyên truyền, đẩy mạnh hoạt động giáo dục cho nhân dân nhận thức sâu sắc hơn về thực trạng, hậu quả do bom mìn, vật nổ sau chiến tranh gây ra, nhất là đối với thanh, thiếu niên và học sinh, sinh viên trên địa bàn thành phố;

d) Chỉ tiêu hỗ trợ nạn nhân bom mìn: Giao Sở Lao động - Thương binh và Xã hội thực hiện theo quy định của pháp luật hiện hành về chính sách hỗ trợ nạn nhân bị tai nạn bom mìn, vật nổ còn sót lại sau chiến tranh;

đ) Chỉ tiêu giảm thiểu tỷ lệ hộ nghèo và an sinh xã hội trong khu vực ô nhiễm bom mìn, vật nổ: Khuyến khích và tạo điều kiện để cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân trong và nước ngoài tham gia thực hiện công tác hỗ trợ nạn nhân bom mìn, vật nổ sau chiến tranh; huy động các nguồn lực xã hội đóng góp cho công tác hỗ trợ nạn nhân bom mìn, vật nổ. Thực hiện chính sách hỗ trợ để nạn nhân bom mìn, vật nổ sau chiến tranh được chăm sóc sức khỏe, chỉnh hình, phục hồi chức năng; khắc phục khó khăn, sống độc lập và hòa nhập cộng đồng. Phòng ngừa, giảm thiếu đến mức thấp nhất tai nạn do bom mìn, vật nổ sau chiến tranh gây ra.

2. Giải pháp thực hiện kế hoạch

a) Giải pháp chính sách cơ chế: Phát huy vai trò quản lý nhà nước trong xây dựng kế hoạch khắc phục hậu quả bom mìn, vật nổ còn sót lại sau chiến tranh giai đoạn 2021 - 2025, xây dựng hệ thống cơ chế, chính sách phải đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ;

b) Giải pháp nguồn vốn: Vốn bảo đảm cho các dự án thuộc kế hoạch được cân đối trong dự toán ngân sách địa phương; hỗ trợ của các tổ chức quốc tế, các tổ chức phi chính phủ nước ngoài, các cá nhân ở nước ngoài và các tổ chức, cá nhân trong nước. Mức kinh phí cụ thể của các dự án được bố trí theo quyết định phê duyệt của cấp có thẩm quyền;

c) Giải pháp nhân lực: Xây dựng chính sách phát triển nguồn nhân lực cho công tác khắc phục bom mìn, đẩy mạnh công tác đào tạo, tập huấn cho đội ngũ cán bộ quản lý điều hành công tác khắc phục hậu quả bom mìn.

VI. HIỆU QUẢ

1. Dự án rà phá bom mìn, vật nổ trên địa bàn thành phố Cần Thơ khi được triển khai sẽ mang lại nhiều ý nghĩa to lớn về phát triển kinh tế - xã hội. Khi dự án hoàn thành sẽ giúp đưa vào sử dụng hàng chục nghìn ha đất đai bị ô nhiễm bom mìn, vật nổ phục vụ cho việc xây dựng cơ sở hạ tầng, góp phần đẩy mạnh công cuộc phát triển kinh tế - xã hội nhằm thực hiện thành công sự nghiệp, công nghiệp hóa hiện đại hóa của thành phố Cần Thơ.

2. Tạo điều kiện cho người dân sống trong vùng yên tâm sản xuất, phát triển kinh tế - xã hội. Góp phần cải thiện môi trường sống của nhân dân trong vùng, tăng cường đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản của nhân dân.

3. Là tiền đề để thành phố tiếp tục kêu gọi sự đầu tư, giúp đỡ của Chính phủ, các nước, các tổ chức phi chính phủ nước ngoài cho vấn đề giải quyết hậu quả ô nhiễm bom mìn, vật nổ còn sót lại sau chiến tranh trên địa bàn thành phố Cần Thơ.

VII. QUẢN LÝ, ĐIỀU HÀNH THỰC HIỆN KẾ HOẠCH

1. Khi dự án được phê duyệt, Ủy ban nhân dân thành phố Cần Thơ thành lập Ban Chỉ đạo dự án, do một đồng chí Phó Chủ tịch làm Trưởng ban, thành phần Ban Chỉ đạo dự án sẽ gồm đại diện các sở, ban ngành và các Ban Quản lý dự án của thành phố.

2. Giao Bộ Chỉ huy Quân sự thành phố trực tiếp làm chủ dự án. Thành lập Ban Quản lý dự án đặt dưới sự chỉ đạo của Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự thành phố, thành phần Ban Quản lý dự án gồm một đồng chí Phó Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự thành phố làm Trưởng ban, thành viên là cán bộ của các phòng, ban thuộc Bộ Chỉ huy Quân sự thành phố.

3. Trên cơ sở các quy định pháp luật hiện hành, Ban Quản lý dự án tổ chức hiệp đồng với các địa phương, Ban Chỉ huy Quân sự quận, huyện và các đơn vị thi công để phối hợp thực hiện rà phá bom mìn, vật nổ. Trong quá trình triển khai thực hiện dự án sẽ trực tiếp theo dõi, kiểm tra, tạo mọi điều kiện cho các đơn vị triển khai thực hiện nhiệm vụ đạt hiệu quả cao, bảo đảm an toàn tuyệt đối.

VIII. CÁC DỰ ÁN, HẠNG MỤC, NHIỆM VỤ THUỘC KẾ HOẠCH

1. Xác định các ưu tiên

a) Tiếp tục thực hiện công tác rà phá bom mìn phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm an toàn cho nhân dân. Cụ thể tại 09 quận, huyện đã điều tra lập xong bản đồ ô nhiễm bom mìn, vật nổ phấn đấu rà phá bom mìn đạt khoảng 5.000 ha; xác định, đưa các dự án đã khắc phục hậu quả bom, mìn, vật nổ sau chiến tranh vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của thành phố và các địa phương; lồng ghép các dự án thuộc kế hoạch vào các dự án phát triển kinh tế - xã hội và các hoạt động khác có liên quan trong quá trình triển khai. Ưu tiên cho các địa phương xây dựng vùng tái định cư, các công trình trọng điểm, các khu vực phát triển tập trung và đông dân cư;

b) Giáo dục phòng tránh tai nạn bom mìn cho nhân dân nhất là thanh, thiếu niên; học sinh, sinh viên trong toàn thành phố theo kết quả điều tra được thực hiện năm 2011 và 2012;

c) Hỗ trợ tái định cư cho nhân dân vùng ô nhiễm bom mìn và nạn nhân bị tai nạn bom mìn, vật nổ.

2. Các dự án thuộc kế hoạch

a) Dự án, hạng mục, nhiệm vụ điều tra, khảo sát lập bản đồ ô nhiễm bom mìn, vật nổ: Đã điều tra khảo sát lập bản đồ ô nhiễm bom mìn, vật nổ vào năm 2011, 2012 trên địa bàn thành phố Cần Thơ;

b) Dự án, hạng mục, nhiệm vụ rà phá bom mìn: Giai đoạn 2021 - 2025 sẽ tiếp tục thực hiện mở mới các dự án rà phá bom mìn, vật nổ lồng ghép các dự án phát triển kinh tế - xã hội của thành phố, phấn đấu triển khai thi công khoảng 5.000 ha diện tích đất bị ô nhiễm bom mìn, vật nổ (trên tổng số 43.677 ha đất bị ô nhiễm bom mìn, vật nổ);

c) Các dự án giáo dục phòng tránh tai nạn bom mìn, tuyên truyền về thực trạng, hiểm họa bom mìn: Giao Sở Thông tin và Truyền thông phối hợp với các đơn vị có liên quan cung cấp thông tin tuyên truyền, giáo dục nâng cao ý thức phòng tránh tai nạn cho nhân dân, nhất là thanh, thiếu niên trên địa bàn thành phố thông qua các phương tiện thông tin đại chúng;

d) Các dự án hỗ trợ nạn nhân bom, mìn: Giao Sở Lao động - Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan tham mưu, đề xuất Ủy ban nhân dân thành phố các chính sách hỗ trợ nạn nhân bị tai nạn bom mìn, vật nổ và sống trong khu vực chịu ảnh hưởng ô nhiễm bom mìn, vật nổ;

đ) Các dự án phát triển kinh tế, an sinh xã hội tại các vùng ô nhiễm, hỗ trợ nạn nhân tái hòa nhập cộng đồng lồng ghép với các kế hoạch tái định cư cho nhân dân vùng ô nhiễm bom, mìn, vật nổ: Giao Sở Lao động - Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan tham mưu, đề xuất Ủy ban nhân dân thành phố theo quy định.

Trên đây là Kế hoạch khắc phục hậu quả bom, mìn, vật nổ giai đoạn 2021 - 2025 của Ủy ban nhân dân thành phố Cần Thơ./.