KẾ HOẠCH

THỰC HIỆN QUYẾT ĐỊNH SỐ 149/QĐ-TTG NGÀY 28/01/2022 CỦA THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ PHÊ DUYỆT CHIẾN LƯỢC QUỐC GIA VỀ ĐA DẠNG SINH HỌC ĐẾN NĂM 2030, TẦM NHÌN ĐẾN NĂM 2050

Thực hiện Quyết định số 149/QĐ-TTg ngày 28/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược quốc gia về đa dạng sinh học đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (gọi tắt là Chiến lược), Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh ban hành Kế hoạch thực hiện Chiến lược với những nội dung chính như sau:

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

- Quán triệt đầy đủ quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp để triển khai có hiệu quả Quyết định số 149/QĐ-TTg ngày 28/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược quốc gia về đa dạng sinh học đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (gọi tắt là Quyết định 149) trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh.

- Phân công nhiệm vụ cụ thể để các Sở, ban, ngành, địa phương, đơn vị chủ động xây dựng và tổ chức triển khai thực hiện, hoàn thành các mục tiêu đề ra của Chiến lược.

- Quá trình tổ chức thực hiện phải bám sát các nội dung cơ bản của Chiến lược; có trọng tâm, trọng điểm, đảm bảo tính khả thi, hiệu quả; đồng thời, thường xuyên đôn đốc, kiểm tra, giám sát, kịp thời phát hiện, bổ sung, cập nhật những chủ trương, nhiệm vụ mới để triển khai Chiến lược phù hợp, đáp ứng với yêu cầu, đòi hỏi của thực tiễn tại tỉnh Quảng Ninh.

- Chủ động lồng ghép các nội dung bảo tồn và phát huy giá trị đa dạng sinh học vào các quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, các chương trình, dự án có liên quan.

- Trên cơ sở các nội dung của Kế hoạch, các cơ quan, đơn vị chủ động triển khai thực hiện đảm bảo chất lượng và tiến độ, phối hợp cùng các cơ quan của Bộ Tài nguyên và Môi trường, các cơ quan, tổ chức có liên quan để triển khai các nội dung khác được giao tại Quyết định.

II. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu đến năm 2030

1.1. Mục tiêu chung

Gia tăng diện tích các hệ sinh thái tự nhiên được bảo vệ, phục hồi và bảo đảm tính toàn vẹn, tính kết nối sinh thái giữa các hệ sinh thái tự nhiên, đa dạng sinh học được bảo tồn, sử dụng bền vững nhằm góp phần phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Quảng Ninh theo định hướng nền kinh tế xanh, chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu.

1.2. Mục tiêu cụ thể

- Mở rộng và nâng cao hiệu quả quản lý hệ thống các di sản thiên nhiên, khu bảo tồn thiên nhiên bảo đảm đạt được các chỉ tiêu cơ bản.

- Bảo tồn hiệu quả các loài hoang dã, đặc biệt là các loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ, loài di cư; các nguồn gen hoang dã và giống cây trồng, vật nuôi được lưu giữ và bảo tồn hiệu quả.

- Giá trị của đa dạng sinh học, dịch vụ hệ sinh thái được đánh giá, duy trì và nâng cao thông qua việc sử dụng bền vững, hạn chế các tác động tiêu cực tới đa dạng sinh học; giải pháp dựa vào thiên nhiên được triển khai, áp dụng trong phát triển kinh tế - xã hội, phòng chống thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu; thúc đẩy tiếp cận và chia sẻ công bằng, hợp lý lợi ích từ việc sử dụng nguồn gen.

- Hoàn thành các chỉ tiêu theo lộ trình đến năm 2025 và đến năm 2030 (tại Phụ lục 1 kèm theo).

2. Tầm nhìn đến năm 2050

Phấn đấu đến năm 2050, các hệ sinh thái tự nhiên quan trọng, các loài nguy cấp, nguồn gen quý, hiếm được phục hồi, bảo tồn thực sự hiệu quả; đa dạng sinh học và dịch vụ hệ sinh thái được lượng giá đầy đủ, sử dụng bền vững và mang lại lợi ích thiết yếu cho mọi người dân, góp phần bảo đảm an ninh sinh thái, chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, phát triển bền vững tỉnh Quảng Ninh.

III. NHIỆM VỤ, GIẢI PHÁP CHỦ YẾU

1. Tăng cường bảo tồn, phục hồi đa dạng sinh học

a. Mở rộng và nâng cao hiệu quả quản lý hệ thống di sản thiên nhiên, khu bảo tồn thiên nhiên và hành lang đa dạng sinh học

- Đơn vị thực hiện: Ban quản lý các khu bảo tồn thiên nhiên, Ban quản lý vịnh Hạ Long, UBND các địa phương (có hành lang đa dạng sinh học).

b. Củng cố và mở rộng các khu vực tự nhiên có tầm quan trọng quốc gia, quốc tế

- Đơn vị thực hiện: Ban quản lý Vườn quốc gia Bái Tử Long, Ban quản lý vịnh Hạ Long, Ban quản lý Di tích và Rừng quốc gia Yên Tử.

c. Áp dụng biện pháp bảo tồn hiệu quả tại khu vực ngoài khu bảo tồn thiên nhiên

- Đơn vị thực hiện: Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND các địa phương có diện tích quản lý là vùng đệm khu bảo tồn.

đ. Phục hồi hệ sinh thái tự nhiên quan trọng bị suy thoái

- Đơn vị thực hiện: Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Ban quản lý các khu bảo tồn thiên nhiên, Ban quản lý vịnh Hạ Long, UBND các địa phương có hành lang đa dạng sinh học.

2. Bảo tồn và phục hồi các loài hoang dã nguy cấp, đặc biệt là các loài động vật nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ, loài di cư

a. Xây dựng và tổ chức thực hiện Chương trình bảo tồn các loài động vật hoang dã nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ; chú trọng công tác bảo tồn tại chỗ, nghiên cứu gây nuôi bảo tồn và tái thả vào tự nhiên một số loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ; quản lý, bảo vệ các loài hoang dã di cư, bao gồm bảo vệ các sinh cảnh, tuyến di cư xuyên biên giới và điểm dừng chân của chúng; tăng cường phối hợp với các tổ chức quốc tế thiết lập hệ thống theo dõi, giám sát các tuyến di cư quan trọng của các loài hoang dã di cư.

- Đơn vị thực hiện: Ban quản lý các khu bảo tồn thiên nhiên, Ban quản lý vịnh Hạ Long, UBND các địa phương có hành lang đa dạng sinh học.

b. Điều tra, đánh giá thực trạng các loài thực vật hoang dã nguy cấp, quý, hiếm; xây dựng và phát triển các vườn thực vật, áp dụng các biện pháp nhân giống, phục hồi và mở rộng diện tích trồng các loài thực vật hoang dã, nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ; thực hiện bảo tồn tại chỗ các loài cây dược liệu có giá trị.

- Đơn vị thực hiện: Ban quản lý các khu bảo tồn thiên nhiên, Ban quản lý vịnh Hạ Long.

c. Định kỳ cập nhật và công bố Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ.

- Đơn vị thực hiện: Sở Tài nguyên và Môi trường.

d. Mở rộng và tăng cường năng lực các trung tâm cứu hộ bảo đảm nhu cầu cứu hộ các loài hoang dã, phát triển các cơ sở gây nuôi bảo tồn; tăng cường hệ thống triển lãm, trưng bày, bảo tàng thiên nhiên, đa dạng sinh học.

- Đơn vị thực hiện: Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Văn hóa và Thể thao, Ban quản lý các khu bảo tồn thiên nhiên.

3. Tăng cường công tác bảo tồn nguồn gen, quản lý tiếp cận nguồn gen, chia sẻ lợi ích và bảo vệ tri thức truyền thống về nguồn gen

- Đơn vị thực hiện: Sở Khoa học và Công nghệ, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

4. Đánh giá, phát huy lợi ích của đa dạng sinh học phục vụ phát triển bền vững, phòng chống thiên tai và thích ứng với biến đổi khí hậu

a. Điều tra, kiểm kê, thống kê, đánh giá và xây dựng cơ sở dữ liệu về đa dạng sinh học của tỉnh Quảng Ninh

- Đơn vị thực hiện: Sở Tài nguyên và Môi trường.

b. Sử dụng bền vững đa dạng sinh học và các dịch vụ hệ sinh thái

- Đơn vị thực hiện: Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Khoa học và Công nghệ, Ban quản lý các khu bảo tồn thiên nhiên, Ban quản lý vịnh Hạ Long.

c. Bảo tồn và phát triển đa dạng sinh học đô thị và nông thôn.

- Đơn vị thực hiện: UBND 13 huyện, thị xã, thành phố.

- Đơn vị phối hợp: Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Sở Xây dựng, Sở Khoa học và Công nghệ.

d. Bảo tồn đa dạng sinh học thích ứng với biến đổi khí hậu.

- Đơn vị thực hiện: Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND 13 huyện, thị xã, thành phố, Ban quản lý các khu bảo tồn thiên nhiên, Ban quản lý vịnh Hạ Long.

5. Kiểm soát các hoạt động gây tác động tiêu cực đến đa dạng sinh học.

a. Kiểm soát chặt chẽ hoạt động chuyển mục đích sử dụng đất, rừng, mặt nước, phương thức canh tác, khai thác kém bền vững và các hoạt động gây ô nhiễm môi trường.

- Đơn vị thực hiện: Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Công thương.

- Đơn vị phối hợp: UBND 13 huyện, thị xã, thành phố, Công an tỉnh.

b. Kiểm soát nạn khai thác, nuôi nhốt, buôn bán và tiêu thụ động vật, thực vật hoang dã trái pháp luật.

- Đơn vị thực hiện: Công an tỉnh, Hải quan tỉnh, Bộ đội biên phòng tỉnh, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

- Đơn vị phối hợp: UBND 13 huyện, thị xã, thành phố.

c. Ngăn ngừa, kiểm soát chặt chẽ và phòng trừ có hiệu quả các loài sinh vật ngoại lai xâm hại; tăng cường quản lý an toàn sinh học đối với sinh vật biến đổi gen.

- Đơn vị thực hiện: Công an tỉnh, Hải quan tỉnh, Bộ đội biên phòng tỉnh, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Công thương, Chi cục quản lý thị trường, Ban quản lý các khu bảo tồn thiên nhiên, Ban quản lý vịnh Hạ Long.

- Đơn vị phối hợp: UBND 13 huyện, thị xã, thành phố.

6. Hoàn thiện chính sách, pháp luật, thể chế quản lý, tăng cường năng lực thực thi pháp luật về đa dạng sinh học.

a. Xây dựng và đầu mối tổ chức triển khai Phương án đa dạng sinh học tại Quy hoạch tỉnh Quảng Ninh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

- Đơn vị thực hiện: Sở Tài nguyên và Môi trường.

b. Kiện toàn và tăng cường năng lực hệ thống cơ quan quản lý nhà nước về đa dạng sinh học nhằm thực hiện hiệu quả công tác quản lý đa dạng sinh học; nâng cao hiệu quả phối hợp giữa các sở, ngành có chức năng quản lý liên quan về bảo tồn đa dạng sinh học; tăng cường năng lực các đơn vị chuyên môn cấp tỉnh về bảo vệ môi trường trong thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về đa dạng sinh học; xây dựng và thực hiện cơ chế phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước về đa dạng sinh học và các tổ chức chính trị - xã hội, các đối tác phát triển trong lĩnh vực bảo tồn đa dạng sinh học.

- Đơn vị thực hiện: Các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thị xã, thành phố của tỉnh.

c. Nâng cao năng lực, đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ quản lý đa dạng sinh học của cán bộ quản lý môi trường, cán bộ quản lý khu bảo tồn thiên nhiên, khu di sản thiên nhiên; cung cấp các điều kiện và tăng cường năng lực phối hợp trong thực thi pháp luật về bảo vệ đa dạng sinh học cho Công an tỉnh, kiểm lâm, kiểm ngư, quản lý thị trường, hải quan, biên phòng; huy động sự tham gia của lực lượng quân đội trong quản lý, bảo vệ các khu bảo tồn thiên nhiên, khu di sản thiên nhiên khu vực biên giới, hải đảo; thiết lập đường dây nóng xử lý các vụ việc vi phạm về bảo vệ đa dạng sinh học, động vật, thực vật hoang dã ở địa phương.

- Đơn vị thực hiện: Các Sở, ban, ngành, UBND 13 huyện, thị xã, thành phố của tỉnh.

7. Nâng cao nhận thức, ý thức về bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học

- Đơn vị thực hiện: Ủy ban mặt trận tổ quốc, các Sở, ban, ngành, UBND 13 huyện, thị xã, thành phố, các tổ chức đoàn thể.

8. Đẩy mạnh lồng ghép và thực hiện các yêu cầu về bảo tồn đa dạng sinh học trong hoạch định chính sách, các dự án đầu tư công

- Đơn vị thực hiện: Các Sở, ban, ngành, UBND 13 huyện, thị xã, thành phố của tỉnh.

9. Thúc đẩy nghiên cứu khoa học, phát triển, chuyển giao và ứng dụng công nghệ tiên tiến trong bảo tồn và sử dụng bền vững đa dạng sinh học

- Đơn vị thực hiện: Ban quản lý các khu bảo tồn thiên nhiên, Ban quản lý vịnh Hạ Long

- Đơn vị phối hợp: Các Sở, ban, ngành, UBND 13 huyện, thị xã, thành phố của tỉnh.

10. Bảo đảm nguồn lực tài chính cho bảo tồn đa dạng sinh học

- Đơn vị thực hiện: Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính, IPA, Ban quản lý các khu bảo tồn thiên nhiên, Ban quản lý vịnh Hạ Long, UBND 13 huyện, thị xã, thành phố của tỉnh.

- Đơn vị phối hợp: Các Sở, ban, ngành.

11. Tăng cường hội nhập và hợp tác quốc tế về bảo tồn và sử dụng bền vững đa dạng sinh học

- Đơn vị thực hiện: Các Sở, ban, ngành, UBND 13 huyện, thị xã, thành phố của tỉnh.

IV. CÁC CHƯƠNG TRÌNH, ĐỀ ÁN TRỌNG TÂM, ƯU TIÊN

(Chi tiết tại Phụ lục 2 kèm theo)

V. NGUỒN VỐN THỰC HIỆN

1. Ngân sách nhà nước từ ngân sách tỉnh và ngân sách địa phương.

2. Lồng ghép trong các chương trình mục tiêu quốc gia, chương trình, kế hoạch, dự án khác.

3. Vốn tín dụng từ tổ chức tài chính trong nước và nước ngoài.

4. Thu từ dịch vụ môi trường rừng và cho thuê môi trường rừng, dịch vụ môi trường liên quan đến đa dạng sinh học, chi trả dịch vụ hệ sinh thái (nếu có).

5 . Đầu tư, đóng góp, ủng hộ, tài trợ từ tổ chức, cá nhân.

6. Nguồn tài chính khác theo quy định pháp luật.

IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành, đơn vị cấp tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố và các đơn vị liên quan tổ chức triển khai thực hiện Kế hoạch này; theo dõi, đôn đốc tình hình thực hiện, tổng hợp kết quả báo cáo UBND tỉnh và Bộ Tài nguyên và Môi trường giữa kỳ trước ngày 15/9/2025, báo cáo đánh giá cuối kỳ trước ngày 15/9/2030.

2. Các Sở, ban, ngành cấp tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố, các đơn vị được giao chủ trì các nhiệm vụ tại Kế hoạch chủ động phối hợp với các đơn vị liên quan, lồng ghép với các chương trình, đề án của ngành, đơn vị, địa phương và ưu tiên bố trí kinh phí, huy động các nguồn lực để thực hiện nhiệm vụ được giao; báo cáo kết quả thực hiện giữa kỳ về Sở Tài nguyên và Môi trường trước ngày 01/9/2025, báo cáo kết quả cuối kỳ trước ngày 01/9/2030 và báo cáo đột xuất theo yêu cầu.

3. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và các Tổ chức chính trị - xã hội tỉnh thực hiện tư vấn, phản biện, giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo tồn đa dạng sinh học theo quy định của pháp luật; vận động thành viên, hội viên, quần chúng nhân dân tham gia công tác bảo tồn đa dạng sinh học.

4. Trong quá trình thực hiện, nếu có khó khăn, vướng mắc hoặc những vấn đề mới, phát sinh cần bổ sung, điều chỉnh, các đơn vị báo cáo UBND tỉnh (thông qua Sở Tài nguyên và Môi trường) để được xem xét, quyết định./.

PHỤ LỤC 1

CÁC CHỈ TIÊU GIÁM SÁT VÀ ĐÁNH GIÁ CHIẾN LƯỢC GIAI ĐOẠN ĐẾN NĂM 2030
(Kèm theo Kế hoạch số 59/KH-UBND ngày 01/3/2023 của UBND tỉnh)

PHỤ LỤC 2

CÁC CHƯƠNG TRÌNH, KẾ HOẠCH, ĐỀ ÁN, DỰ ÁN TRỌNG ĐIỂM
(Kèm theo Kế hoạch số 59/KH-UBND ngày 01/3/2023 của UBND tỉnh)