KẾ HOẠCH

TRIỂN KHAI THỰC HIỆN KIẾN NGHỊ CỦA ỦY BAN TƯ PHÁP CỦA QUỐC HỘI VỀ THỰC HIỆN PHÁP LUẬT PHÒNG, CHỐNG MUA BÁN NGƯỜI

Thực hiện Kiến nghị số 1526/KN-UBTP14 ngày 28/9/2018 của Ủy ban Tư pháp Quốc hội khóa XIV về thực hiện pháp luật về phòng, chống mua bán người; Công văn số 2570/BCA ngày 15/10/2018 của Bộ Công an về việc tổ chức triển khai thực hiện kiến nghị của Ủy ban Tư pháp của Quốc hội về thực hiện pháp luật phòng, chống mua bán người, Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Nam xây dựng kế hoạch thực hiện như sau:

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

1. Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo các cấp, các ngành và nhân dân thực hiện nghiêm túc, hiệu quả Luật phòng, chống mua bán người; từ đó phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, tạo sự chuyển biến rõ nét trong nhận thức và hành động của cán bộ, đảng viên và nhân dân trong công tác phòng, chống mua bán người, góp phần làm giảm nguy cơ mua bán người, phục vụ đắc lực công cuộc phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của địa phương.

2. Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác phòng ngừa, điều tra, truy tố, xét xử nghiêm minh tội phạm mua bán người theo đúng quy định của pháp luật. Thực hiện tốt công tác tiếp nhận, xác minh, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán trở về, đảm bảo 100% số người xác định là nạn nhân được hỗ trợ ban đầu và áp dụng chính sách theo quy định của pháp luật.

3. Tăng cường và đổi mới công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về phòng, chống mua bán người với nhiều nội dung, hình thức thiết thực, phù hợp với từng địa bàn, đối tượng để nâng cao ý thức, trách nhiệm và kỹ năng phòng, chống tội phạm mua bán người trong cộng đồng. Đẩy mạnh phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, vận động quần chúng nhân dân tích cực tham gia lên án và đấu tranh mạnh với tội phạm mua bán người.

II. NỘI DUNG CÔNG TÁC TRỌNG TÂM

1. Các Sở, ngành, đoàn thể và Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố tổ chức quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả Kiến nghị số 1526/KN-UBTP14 ngày 28/9/2018 của Ủy ban Tư pháp Quốc hội khóa XIV về thực hiện pháp luật về phòng, chống mua bán người; đồng thời tiếp tục thực hiện nghiêm túc, hiệu quả Kết luận số 05-KL/TW ngày 15/7/2016 của Ban Bí thư về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 48-CT/TW ngày 22/10/2010 của Bộ Chính trị về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tội phạm trong tình hình mới”; Chỉ thị số 46-CT/TW ngày 22/6/2015 của Bộ Chính trị về "Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác bảo đảm an ninh, trật tự trong tình hình mới"; Luật phòng, chống mua bán người; Quyết định số 2546/QĐ-TTg ngày 31/12/2015 của Thủ tướng Chính phủ, Kế hoạch số 15/KH-BCĐ ngày 19/01/2016 của Ban Chỉ đạo 138/CP, Kế hoạch 567/KH-UBND ngày 24/3/2016 của Ủy ban nhân dân tỉnh về việc triển khai thực hiện Chương trình phòng, chống mua bán người giai đoạn 2016 - 2020... gắn với thực hiện các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội của địa phương.

2. Công tác tuyên truyền, phòng, chống mua bán người

- Sở Thông tin và Truyền thông tiếp tục phát huy vai trò định hướng cho các cơ quan thông tin, truyền thông, các cấp, các ngành, đoàn thể của tỉnh và các huyện, thành phố đẩy mạnh công tác tuyên truyền phòng chống mua bán người; xây dựng, duy trì các chuyên trang, chuyên mục và tăng thời lượng phát sóng, đưa tin trên các phương tiện thông tin đại chúng và hệ thống thiết chế cơ sở về các phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm mua bán người; chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước, các mô hình, kinh nghiệm hay về phòng chống tội phạm mua bán người; tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày toàn dân phòng, chống mua bán người - 30/7.

- Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tăng cường quản lý văn hóa, dịch vụ văn hóa, du lịch ở các cấp cơ sở; thông qua các hoạt động văn hóa, du lịch, kinh doanh dịch vụ... tuyên truyền về phòng, chống tội phạm mua bán người và xâm hại tình dục trẻ em.

- Sở Giáo dục và Đào tạo tiếp tục tăng cường công tác giáo dục, tuyên truyền về công tác phòng, chống tội phạm mua bán người thông qua các hoạt động nội khóa, ngoại khóa cho các học sinh, sinh viên trong các trường học trên địa bàn tỉnh.

- Sở Tư pháp tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật, nhất là Luật phòng, chống mua bán người, Bộ luật hình sự sửa đổi và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan mới ban hành nhằm nâng cao nhận thức cho các cấp, các ngành và người dân chủ động phòng ngừa, tích cực tham gia phòng chống tội phạm mua bán người.

- Đề nghị Hội Liên hiệp phụ nữ tỉnh chủ trì, phối hợp với Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh và các đơn vị liên quan tiến hành các biện pháp tuyên truyền về phòng, chống mua bán người trong hội viên, đoàn viên và nhân dân. Trọng tâm là triển khai thực hiện có hiệu quả Chiến lược truyền thông thay đổi hành vi, nâng cao nhận thức và kỹ năng phòng, chống mua bán người tại cộng đồng dân cư. Triển khai đến cấp Hội phụ nữ cơ sở Bộ tài liệu truyền thông chung về phòng, chống mua bán người phù hợp với từng nhóm đối tượng, từng vùng; củng cố, kiện toàn và nâng cao năng lực cho mạng lưới báo cáo viên, tuyên truyền viên để hỗ trợ thực hiện hiệu quả công tác tuyên truyền ở cơ sở.

Tổ chức các lớp tập huấn, hội thảo, tọa đàm, trao đổi, tư vấn, sinh hoạt, nói chuyện chuyên đề trực tiếp tại cộng đồng để tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về phòng, chống mua bán người và các vấn đề khác có liên quan như: di cư lao động, cho nhận con nuôi có yếu tố nước ngoài, tổ chức các hội thi tìm hiểu pháp luật,... nhằm giúp quần chúng nhân dân nâng cao tinh thần cảnh giác, chủ động phòng ngừa và tích cực tham gia, phát hiện, tố giác tội phạm mua bán người.

Duy trì và phát huy hiệu quả hoạt động của các Trung tâm tư vấn pháp luật, Trung tâm tư vấn, hỗ trợ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài để tư vấn về các vấn đề xã hội, nhất là liên quan đến phụ nữ và trẻ em gái nhằm nâng cao nhận thức về hôn nhân có yếu tố nước ngoài và phòng chống mua bán người. Nghiên cứu, xây dựng mới các mô hình truyền thông phù hợp với từng nhóm đối tượng, từng địa bàn hoặc lồng ghép với các mô hình, câu lạc bộ khác của địa phương đảm bảo thiết thực, phù hợp, hiệu quả.

- Mặt trận tổ quốc tỉnh và các tổ chức thành viên chủ động phối hợp với các cấp, các ngành đẩy mạnh công tác truyền thông, phổ biến chính sách pháp luật và vận động toàn dân tham gia công tác phòng, chống tội phạm mua bán người.

3. Công tác nắm tình hình, điều tra, truy tố, xét xử tội phạm mua bán người

- Lực lượng Công an chủ công triển khai thực hiện có hiệu quả các biện pháp nghiệp vụ, nắm chắc tình hình, phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm mua bán người, nhất là các phương thức, thủ đoạn mới. Xác định các tuyến, địa bàn, đối tượng trọng điểm cần tập trung đấu tranh.

Tập trung làm tốt công tác quản lý nhân hộ khẩu, tạm trú, tạm vắng, quản lý đối tượng, các cơ sở đầu tư kinh doanh có điều kiện về ANTT có liên quan, quản lý các địa bàn trọng điểm nổi lên các vấn đề về môi giới hôn nhân, cho nhận con nuôi có yếu tố nước ngoài. Tiến hành rà soát, đánh giá thực trạng tình hình, đối tượng, tuyến, địa bàn trọng điểm liên quan đến tội phạm mua bán người để phòng ngừa, ngăn chặn không cho đối tượng mua bán người lợi dụng hoạt động.

Thực hiện tốt công tác tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố đối với tội phạm mua bán người. Tập trung lực lượng điều tra khám phá, bóc gỡ triệt để các đường dây mua bán người, đảm bảo mọi hành vi phạm tội mua bán người đều được phát hiện, xử lý nghiêm minh. Phát hiện và xử lý triệt để các trung tâm, cơ sở môi giới trái phép về hôn nhân, cho nhận con nuôi có yếu tố nước ngoài, xuất khẩu lao động có vi phạm pháp luật liên quan đến mua bán người.

Hàng năm, chủ động xây dựng kế hoạch mở đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm mua bán người, trong đó tập trung vào các tuyến, địa bàn, đối tượng trọng điểm để đấu tranh, triệt phá.

- Công an, Viện kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân các cấp tăng cường mối quan hệ phối hợp chặt chẽ để đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố, xét xử đối tượng phạm tội mua bán người, không để tồn đọng, kéo dài, oan sai, bỏ lọt tội phạm; lựa chọn một số vụ án trọng điểm (nếu có) đưa ra xét xử công khai lưu động phục vụ công tác tuyên truyền, phòng ngừa, răn đe tội phạm. Thực hiện các hoạt động tương trợ tư pháp và thống kê số liệu tội phạm mua bán người.

- Sở Tư pháp chủ trì, phối hợp các đơn vị liên quan theo dõi, đôn đốc công tác thi hành án hình sự và án dân sự sau khi các bản án mua bán người có hiệu lực. Tổ chức kiểm tra, thanh tra, xử lý vi phạm trong hoạt động kết hôn, nuôi con nuôi nhằm tránh việc lợi dụng các hoạt động này để mua bán người.

- Sở Lao động, Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp với các cơ quan chức năng tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra đối với các cơ sở giới thiệu việc làm, trung tâm môi giới đưa người đi làm việc tại nước ngoài, để kịp thời phát hiện các cơ sở, trung tâm lợi dụng hoạt động này để mua bán người với mục đích bóc lột sức lao động, hoạt động mại dâm, lấy bộ phận cơ thể người hoặc vì mục đích vô nhân đạo khác.

4. Công tác tiếp nhận, xác minh, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán

- Sở Lao động, Thương binh và Xã hội chủ trì thực hiện các hoạt động liên quan đến công tác tiếp nhận, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân tái hòa nhập cộng đồng, tạo mọi điều kiện thuận lợi để nạn nhân sớm ổn định cuộc sống, cụ thể như:

+ Tổ chức tiếp nhận, xác minh, xác định, thực hiện các biện pháp bảo vệ an toàn cho nạn nhân, người thân thích của họ và bí mật thông tin. Hỗ trợ ban đầu cho nạn nhân, người chưa thành niên đi cùng nạn nhân và người thân thích của họ trong quá trình xác minh, tiếp nhận và giải quyết vụ án theo quy định của pháp luật. Trong trường hợp nạn nhân là trẻ em cần kết nối với các cơ sở cung cấp dịch vụ bảo vệ trẻ em tại nơi trẻ em được tiếp nhận để hỗ trợ và bảo vệ nếu cần thiết.

+ Tổ chức tiếp nhận, bố trí nơi lưu trú và thực hiện chế độ hỗ trợ cho nạn nhân tại cơ sở bảo trợ xã hội, cơ sở hỗ trợ nạn nhân theo quy định, chuyển tuyến hỗ trợ nạn nhân và phối hợp với các cơ quan có liên quan đưa nạn nhân về nơi cư trú.

+ Triển khai thực hiện Bộ tài liệu Hướng dẫn thực hành chuyển tuyến, hỗ trợ hòa nhập cộng đồng cho nạn nhân bị mua bán; Tổ chức các khóa tập huấn, đào tạo, hội thảo, trao đổi kinh nghiệm về kiến thức, kỹ năng chuyên sâu trong công tác hỗ trợ nạn nhân.

+ Triển khai hoạt động Tổng đài quốc gia bảo vệ trẻ em với số máy 111 (thay thế đường dây nóng tư vấn và hỗ trợ trẻ em số máy 19001567), trong đó có nội dung tư vấn, hỗ trợ nạn nhân bị mua bán.

+ Phối hợp với Hội Liên hiệp phụ nữ tỉnh, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh tham gia tổ chức dạy nghề, tạo việc làm và các hoạt động hỗ trợ khác giúp nạn nhân hòa nhập cộng đồng.

+ Nghiên cứu, đánh giá các mô hình hỗ trợ nạn nhân bị mua bán, lựa chọn mô hình hiệu quả để nhân rộng.

- Sở Tư pháp thực hiện việc hỗ trợ pháp lý cho nạn nhân trong quá trình tiếp nhận và hỗ trợ hòa nhập cộng đồng cho phụ nữ, trẻ em bị mua bán trở về, tạo điều kiện, giúp đỡ khắc phục các khó khăn về kinh tế, hỗ trợ học nghề, tạo việc làm để họ ổn định cuộc sống.

- Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố quan tâm, bố trí ngân sách phù hợp dành riêng cho công tác phòng, chống mua bán người, đặc biệt là công tác hỗ trợ nạn nhân bị mua bán trở về địa phương. Lồng ghép nội dung phòng, chống mua bán người vào Nghị quyết chuyên đề của Hội đồng nhân dân.

5. Công tác xây dựng hoàn thiện hệ thống pháp luật

- Sở Tư pháp chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan tiếp tục nghiên cứu, đề xuất với các cơ quan chức năng ở Trung ương sửa đổi, bổ sung thể chế liên quan đến phòng, chống tội phạm mua bán người để kịp thời giải quyết những vướng mắc phát sinh trong thực tiễn đấu tranh phòng chống loại tội phạm trên. Trong đó tập trung nghiên cứu các quy định liên quan đến tội phạm mua bán người và bảo vệ nạn nhân trong Bộ Luật hình sự năm 2015; Luật bổ sung, sửa đổi một số điều của Bộ Luật hình sự năm 2015 (có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2018).

- Tổ chức thực hiện nghiêm túc, hiệu quả Nghị định số 62/2012/NĐ-CP ngày 13/8/2012 của Chính phủ quy định căn cứ xác định nạn nhân bị mua bán và bảo vệ an toàn cho nạn nhân, người thân thích của họ; Thông tư liên tịch số 01/TTLT của Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Bộ Ngoại giao hướng dẫn trình tự, thủ tục quan hệ phối hợp trong xác minh, xác định, tiếp nhận và trao trả nạn nhân bị mua bán; Nghị định số 09/2013/NĐ-CP ngày 11/01/2013 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật phòng, chống mua bán người, Nghị định số 24/2013/NĐ-CP ngày 28/3/2013 và Thông tư số 22/2013/TT-BTP của Bộ Tư pháp ngày 31/12/2013 hướng dẫn về quan hệ hôn nhân có yếu tố người nước ngoài....

- Thường xuyên hướng dẫn, trợ giúp pháp lý cho các trường hợp yêu cầu tư vấn về các văn bản pháp luật liên quan đến bảo vệ phụ nữ, trẻ em như: Quy định của pháp luật về kết hôn với người nước ngoài, đi hợp tác lao động ở nước ngoài... không để tội phạm lợi dụng hoạt động gây án.

- Hội đồng nhân dân các huyện, thành phố tăng cường giám sát về việc thực hiện pháp luật về phòng, chống mua bán người, đảm bảo cho pháp luật được thực hiện nghiêm chỉnh, thống nhất.

6. Công tác hợp tác quốc tế

- Tiếp tục triển khai thực hiện các Điều ước quốc tế, thỏa thuận quốc tế đa phương và song phương về phòng chống tội phạm mua bán người, nhất là các hiệp định hợp tác giữa Việt Nam và Trung Quốc, Campuchia, Lào, Thái Lan, Malaysia về đấu tranh, phòng chống tội phạm mua bán người.

- Thực hiện các hoạt động hỗ trợ tư pháp trong điều tra, thu thập, chuyển giao tài liệu, chứng cứ liên quan, dẫn độ và truy bắt các đối tượng phạm tội mua bán người.

- Các Sở, ban, ngành chủ động phối hợp và tranh thủ các tổ chức quốc tế, các tổ chức phi Chính phủ có trụ sở hoặc đang hoạt động trên địa bàn tỉnh trong việc hỗ trợ thực hiện các dự án về công tác truyền thông và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán tái hòa nhập cộng đồng theo đúng quy định của pháp luật.

III. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

Căn cứ chức năng, nhiệm vụ được giao và Kế hoạch này, các Sở, ngành, đoàn thể, UBND các huyện, thành phố xây dựng kế hoạch, tổ chức triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả; định kỳ 6 tháng, năm và đột xuất báo cáo tình hình, kết quả về Ban Chỉ đạo phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội và xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc tỉnh (qua Công an tỉnh) để tổng hợp báo cáo Ban Chỉ đạo Chương trình 130/CP và Bộ Công an theo quy định.

Giao Công an tỉnh (cơ quan Thường trực Chương trình 130/CP) chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn việc thực hiện nội dung Kế hoạch này, thực hiện chế độ thông tin, báo cáo theo quy định./.