KẾ HOẠCH

CHĂM SÓC SỨC KHỎE, PHỤC HỒI CHỨC NĂNG CHO NGƯỜI KHUYẾT TẬT ĐẾN NĂM 2020 TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH ĐIỆN BIÊN

Thực hiện Công văn 4997/BYT-KCB ngày 21/8/2018 của Bộ Y tế về việc tăng cường đầu tư và phát triển công tác chăm sóc sức khỏe (CSSK), phục hồi chức năng (PHCN) cho người khuyết tật (NKT). Để trợ giúp NKT trên địa bàn tỉnh vượt qua khó khăn, hòa nhập cộng đồng có cuộc sống ngày càng tốt hơn, UBND tỉnh Điện Biên xây dựng Kế hoạch Chăm sóc sức khỏe, phục hồi chức năng cho người khuyết tật, cụ thể như sau:

I. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu chung

Củng cố, phát triển mạng lưới cơ sở phục hồi chức năng và nâng cao chất lượng dịch vụ phục hồi chức năng; tăng cường phòng ngừa khuyết tật, phát hiện sớm, can thiệp sớm và cải thiện chất lượng cuộc sống của người khuyết tật về mọi mặt để người khuyết tật được hòa nhập và tham gia bình đẳng vào các hoạt động trong xã hội, phát huy tối đa năng lực của người khuyết tật.

2. Mục tiêu cụ thể

- 100% số trạm Y tế xã có phân công cán bộ y tế phụ trách công tác phục hồi chức năng, cán bộ này được bồi dưỡng kiến thức cơ bản về PHCN.

- 100% bệnh viện huyện có tổ chức phục hồi chức năng (khoa, phòng, liên khoa, tổ PHCN), trong đó có bác sỹ (hoặc y sỹ), kỹ thuật viên được đào tạo, bồi dưỡng kiến thức về chuyên ngành PHCN.

- 100% các cơ sở phục hồi chức năng có hoạt động tuyên truyền về phòng ngừa khuyết tật, về phục hồi chức năng và phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng.

- 50% số xã, phường, thị trấn của tỉnh triển khai và duy trì chương trình phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng.

- 70% số trẻ em từ sơ sinh đến 6 tuổi được sàng lọc phát hiện sớm khuyết tật bẩm sinh, rối loạn phát triển và được can thiệp sớm các dạng khuyết tật.

- 80% người khuyết tật có nhu cầu được tiếp cận với các dịch vụ PHCN phù hợp để hòa nhập cộng đồng.

- 100% các trạm y tế xã, phường, thị trấn triển khai sử dụng hệ thống thông tin Quản lý sức khỏe, phục hồi chức năng người khuyết tật.

II. NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP THỰC HIỆN

1. Công tác tuyên truyền

- Tuyên truyền nâng cao nhận thức của cộng đồng về phòng ngừa khuyết tật, PHCN và PHCN dựa vào cộng đồng (DVCĐ) để mọi người biết cách chủ động phát hiện, phòng ngừa khuyết tật và những người khuyết tật được hưởng đầy đủ các dịch vụ chăm sóc sức khỏe, PHCN cũng như các dịch vụ khác của cộng đồng.

- Tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng các biện pháp dự phòng và phục hồi chức năng cho người khuyết tật, đặc biệt là phòng ngừa, phát hiện sớm và can thiệp sớm khuyết tật.

- Tổ chức các buổi nói chuyện và tư vấn về phòng ngừa khuyết tật, cách phát hiện sớm khuyết tật tại các cơ quan, tổ chức xã hội và tại cộng đồng, với sự hợp tác của các tổ chức xã hội như Hội Người cao tuổi, Hội Cựu chiến binh, Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Nông dân, Hội chữ Thập đỏ, các trường học.

- Phối hợp với các chương trình tuyên truyền khác.

2. Triển khai các hoạt động phục hồi chức năng tại cộng đồng

- Thành lập Ban Công tác về người khuyết tật ở các cấp hoặc bổ sung nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe, PHCN người khuyết tật cho ban chăm sóc sức khỏe ban đầu của địa phương.

- Tập huấn cho cán bộ, cộng tác viên chương trình, nhân viên công tác xã hội, người khuyết tật và gia đình có người khuyết tật về PHCN DVCĐ.

- Khảo sát, khám phát hiện khuyết tật, phân loại và lập kế hoạch can thiệp sớm tại địa phương, chuyển tuyến điều trị và PHCN cho người khuyết tật theo quy định.

- Thực hiện PHCN tại nhà cho người khuyết tật, theo dõi định kỳ, hướng dẫn PHCN cho người khuyết tật, đánh giá sự tiến bộ của người khuyết tật, tư vấn và tạo điều kiện thuận lợi để người khuyết tật được tiếp cận với các dịch vụ y tế giáo dục, lao động và các hoạt động xã hội khác.

- Hỗ trợ thành lập và hỗ trợ các hoạt động của Câu lạc bộ cha mẹ trẻ khuyết tật, Hội Bảo trợ người khuyết tật, người mù tỉnh hoặc câu lạc bộ người khuyết tật tại địa phương.

- Thực hiện lồng ghép các hoạt động chăm sóc sức khỏe, PHCN người khuyết tật với hoạt động của các chương trình y tế khác.

3. Xây dựng và phát triển mạng lưới phục hồi chức năng

- Sở Y tế chỉ đạo các bệnh viện trên địa bàn thuộc thẩm quyền quản lý thành lập Khoa PHCN hoặc đơn vị PHCN có cán bộ chuyên khoa PHCN.

- Các bệnh viện đa khoa và chuyên khoa tuyến tỉnh đào tạo cán bộ, đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị để thành lập khoa PHCN.

- Xây dựng hệ thống giám sát các hoạt động chăm sóc sức khỏe và quản lý người khuyết tật tại các tuyến tỉnh, huyện và xã.

- Khảo sát, sàng lọc, phát hiện sớm người khuyết tật tại cộng đồng, chủ yếu là tại các tuyến thôn, bản, xã, phường, thị trấn. Triển khai sử dụng hệ thống phần mềm tin học quản lý thông tin người khuyết tật.

- Các khoa PHCN, liên khoa PHCN của các bệnh viện phối hợp chặt chẽ với các khoa lâm sàng để tiến hành PHCN cho người bệnh ngay từ giai đoạn sau cấp cứu và trong quá trình nằm viện; ứng dụng các kỹ thuật chuyên sâu về PHCN, kết hợp PHCN với y học cổ truyền đáp ứng yêu cầu về PHCN ngày càng cao của người bệnh và người khuyết tật.

- Khuyến khích phát triển hệ thống phòng khám chuyên khoa phục hồi chức năng ngoài công lập để phục vụ PHCN cho người lao động và đối tượng có nhu cầu.

4. Đào tạo, nâng cao năng lực cho cán bộ chuyên ngành phục hồi chức năng

- Tăng cường công tác đào tạo nguồn nhân lực về PHCN cho bệnh viện, bao gồm các chức danh chuyên môn theo quy định tại Điều 4 Thông tư số 46/2013/TT-BYT; có chính sách khuyến khích, hỗ trợ các bác sĩ học tập nâng cao trình độ lên chuyên khoa cấp I, cấp II, thạc sỹ về PHCN.

- Khoa PHCN bệnh viện đa khoa tỉnh và khoa PHCN bệnh viện Y học cổ truyền tỉnh thực hiện công tác đào tạo liên tục, tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn cho tuyến dưới theo chương trình được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

- Tổ chức tập huấn về phục hồi chức năng đối với từng loại bệnh cho các bác sỹ, kỹ thuật viên, điều dưỡng tại tuyến tỉnh và bệnh viện đa khoa tuyến huyện nhằm tăng cường năng lực chuyên môn đối với cán bộ thuộc chuyên ngành PHCN.

- Đào tạo bồi dưỡng kiến thức cơ bản về PHCN cho các cán bộ y tế phụ trách công tác PHCN tại các trạm y tế xã, phường trên địa bàn toàn tỉnh.

- Tập huấn, đào tạo cho nhân viên y tế thôn bản, cô đỡ thôn bản, cộng tác viên, nhân viên công tác xã hội, cán bộ y tế trường học, giáo viên nhà trẻ và mẫu giáo tại địa phương về phát hiện sớm và can thiệp sớm cho trẻ em khuyết tật.

- Bệnh viện đa khoa tỉnh, bệnh viện Y học cổ truyền tỉnh tăng cường công tác chỉ đạo tuyến, chuyển giao kỹ thuật PHCN chuyên sâu và đào tạo cán bộ cho tuyến dưới, tạo điều kiện để mọi người dần được tiếp cận và hưởng dịch vụ y tế có chất lượng cao, góp phần thực hiện công bằng trong chăm sóc sức khỏe, giảm tình trạng quá tải ở tuyến trên.

5. Đầu tư trang thiết bị và cơ sở vật chất

- Tập chung cải tạo, nâng cấp, mở rộng các khoa phòng, liên khoa, tổ PHCN tại các cơ sở y tế. Các khoa PHCN của bệnh viện đa khoa tỉnh và bệnh viện Y học cổ truyền tỉnh, từng bước hiện đại hóa, đẩy nhanh tốc độ ứng dụng, phát triển khoa học công nghệ và kỹ thuật y học cao trong chuyên ngành PHCN. Mở rộng các khoa, các chuyên ngành sâu về PHCN theo hướng PHCN riêng biệt cho từng loại bệnh.

- Bảo đảm đầu tư đủ các trang thiết bị PHCN theo phân tuyến kỹ thuật, từng bước hiện đại hóa các trang thiết bị, vật tư PHCN ở các bệnh viện, góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ khám, chữa bệnh và PHCN.

III. KINH PHÍ

- Từ nguồn ngân sách chi thường xuyên.

- Các chương trình mục tiêu quốc gia, đề án trợ giúp người khuyết tật và các đề án khác (nếu có).

- Các nguồn kinh phí hợp pháp khác.

IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Y tế

- Là đơn vị đầu mối, hàng năm phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan xây dựng kế hoạch chi tiết về nội dung hoạt động và dự toán kinh phí để báo cáo UBND tỉnh xem xét, phê duyệt; tổ chức kiểm tra, đánh giá tiến độ thực hiện Kế hoạch, định kỳ hằng năm và đột xuất, báo cáo UBND tỉnh để giải quyết kịp thời những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện.

- Phối hợp với Sở Nội vụ, Sở Kế hoạch và Đầu tư; Sở Tài chính, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội và các Sở, ban ngành có liên quan tham mưu cho UBND tỉnh về cơ chế, chính sách, kinh phí trong lĩnh vực PHCN.

- Tiếp tục củng cố, kiện toàn và bổ sung hoàn chỉnh mạng lưới PHCN từ tỉnh đến tuyến huyện, xã, phường, thị trấn có cán bộ được đào tạo kiến thức PHCN nhằm chỉ đạo thực hiện các chương trình PHCN tại y tế cơ sở.

- Chỉ đạo các cơ sở y tế triển khai sử dụng có hiệu quả hệ thống thông tin Quản lý sức khỏe, phục hồi chức năng người khuyết tật.

- Triển khai thực hiện kế hoạch công tác PHCN tại đơn vị; từng bước hoàn thiện mô hình tổ chức, chức danh nghề nghiệp và triển khai được các kỹ thuật PHCN tương ứng theo quy định tại Thông tư số 46/2013/TT-BYT, chú trọng phát triển chuyên môn, kỹ thuật cao về PHCN. Đồng thời triển khai thực hiện PHCN sớm ngay tại khoa lâm sàng; tăng cường công tác đào tạo cán bộ chuyên môn nhất là cán bộ chuyên môn sâu để phát triển chuyên ngành PHCN tại đơn vị.

2. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội

- Hướng dẫn các huyện, thị xã, thành phố và các đơn vị liên quan triển khai thực hiện tốt chính sách trợ giúp đối với người khuyết tật trên địa bàn tỉnh; phối hợp với các Sở, ngành liên quan tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kiến thức nâng cao năng lực, kiến thức, kỹ năng trợ giúp và chăm sóc cho người khuyết tật.

- Tranh thủ huy động nguồn lực hỗ trợ của Trung ương, các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước phối hợp với Sở Y tế và các cơ sở khám chữa bệnh tổ chức khám sàng lọc, phẫu thuật chỉnh hình, phục hồi chức năng cho người khuyết tật

- Tham mưu trình UBND tỉnh thành lập Ban Công tác người khuyết tật trong năm 2018. Thời gian hoàn thành và trình UBND tỉnh trước ngày 05/11/2018.

2. Sở Kế hoạch và Đầu tư

Chủ trì, phối hợp với Sở Y tế tham mưu cho UBND tỉnh cân đối các nguồn kinh phí đầu tư xây dựng mới, nâng cấp cải tạo các khoa phục hồi chức năng tại các cơ sở y tế, để triển khai kế hoạch chăm sóc sức khỏe, PHCN người khuyết tật và các chương trình mục tiêu Y tế - Dân số.

3. Sở Tài chính

- Hàng năm, căn cứ nguồn ngân sách trung ương hỗ trợ, khả năng cân đối của ngân sách địa phương và các nguồn vốn khác, phối hợp với Sở Y tế, các cơ quan liên quan tham mưu bố trí kinh phí thực hiện Kế hoạch

- Hướng dẫn việc quản lý, sử dụng, quyết toán kinh phí chăm sóc sức khỏe, phục hồi chức năng theo quy định hiện hành.

4. Sở Thông tin và Truyền thông

Chủ trì, hướng dẫn các cơ quan thông tấn, báo chí, phát thanh, truyền hình trên địa bàn tỉnh đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đối với người khuyết tật, các biện pháp phòng ngừa khuyết tật, phòng chống bạo lực, phân biệt đối xử đối với người khuyết tật, tạo điều kiện để người khuyết tật tham gia các hoạt động văn hóa - xã hội phù hợp và hòa nhập với cộng đồng.

5. Sở Giáo dục và Đào tạo

- Chủ trì, phối hợp với các Sở, ban ngành, hội đoàn thể và địa phương vận động và tạo điều kiện cho trẻ em khuyết tật trong độ tuổi đi học còn sức khỏe được đến trường.

- Chỉ đạo các cơ sở giáo dục thực hiện tốt giáo dục hòa nhập, đầu tư, cải tạo, mở rộng cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học và phục hồi chức năng tại các cơ sở giáo dục đáp ứng nhu cầu giáo dục hòa nhập và chuyên biệt cho trẻ khuyết tật.

- Vận động các tổ chức, cá nhân hỗ trợ học bổng, sách vở, đồ dùng học tập cho trẻ em khuyết tật có hoàn cảnh khó khăn đến trường.

6. Đề nghị Ủy ban Mặt trận tổ quốc tỉnh

Vận động các tổ chức thành viên và quần chúng nhân dân tham gia thực hiện xã hội hóa công tác trợ giúp xã hội cho người khuyết tật; tạo điều kiện để người khuyết tật tham gia các hoạt động xã hội đặc biệt là người khuyết tật là dân tộc thiểu số.

8. Các Sở, ban, ngành và tổ chức đoàn thể khác

Theo chức năng, nhiệm vụ phối hợp tốt với ngành y tế tích cực tham gia tuyên truyền và thực hiện tốt các biện pháp chăm sóc sức khỏe, phục hồi chức năng cho người khuyết tật trên địa bàn.

9. UBND các huyện, thị xã, thành phố

- Chỉ đạo Phòng Y tế, Trung tâm Y tế cấp huyện phối hợp với các phòng, ban liên quan xây dựng kế hoạch chăm sóc sức khỏe, phục hồi chức năng cho người khuyết tật trên địa bàn, đặc biệt là công tác khám sàng lọc, phân loại và quản lý người khuyết tật theo từng địa bàn.

- Thực hiện các chế độ, chính sách đối với người khuyết tật trong chăm sóc sức khỏe, trợ giúp xã hội, bảo hiểm y tế, khám chữa bệnh, thụ hưởng các dịch vụ văn hóa, thể thao, tổ chức các hoạt động giao lưu, văn nghệ, tạo việc làm cho người khuyết tật.

- Vận động các doanh nghiệp, cơ quan, đơn vị đóng trên địa bàn hỗ trợ dạy nghề, tạo điều kiện tiếp nhận người khuyết tật vào làm việc.

- Chỉ đạo UBND các xã, phường, thị trấn thực hiện tốt việc quản lý, giám sát chi trả trợ cấp thường xuyên đối với người khuyết tật tại cộng đồng.

- Bố trí đảm bảo ngân sách thực hiện chính sách đối với người khuyết tật tại địa phương.

Hàng năm tổng hợp và báo cáo kết quả thực hiện về UBND tỉnh (qua Sở Y tế) để tổng hợp báo cáo Bộ Y tế.

Trên đây là Kế hoạch chăm sóc sức khỏe, phục hồi chức năng cho người khuyết tật đến năm 2020 trên địa bàn tỉnh Điện Biên, các Sở, ban, ngành, đoàn thể tỉnh và UBND các huyện, thị xã, thành phố căn cứ tổ chức, triển khai thực hiện đảm bảo nội dung, yêu cầu./.