KẾ HOẠCH

THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH QUỐC GIA KHỐNG CHẾ VÀ TIẾN TỚI LOẠI TRỪ BỆNH DẠI TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÀ NỘI GIAI ĐOẠN 2018-2021

Thực hiện Luật Thú y ngày 19/6/2015; Quyết định số 193/QĐ-TTg ngày 13/02/2017 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Chương trình quốc gia khống chế và tiến tới loại trừ bệnh Dại giai đoạn 2017-2021; Chỉ thị số 31/CT-TTg ngày 06/7/2017 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường các biện pháp cấp bách phòng, chống bệnh Dại; Thông tư số 07/2016/TT-BNNPTNT ngày 31/5/2016 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quy định về phòng chống dịch bệnh động vật trên cạn; Quyết định số 1537/QĐ-BNN-TY ngày 24/4/2017 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về việc phê duyệt Kế hoạch và Dự toán Chương trình quốc gia khống chế và tiến tới loại trừ bệnh Dại giai đoạn 2017-2021; Quyết định số 1622/QĐ-BYT ngày 08/5/2014 của Bộ Y tế về việc “Hướng dẫn giám sát, phòng, chống bệnh Dại trên người”; UBND Thành phố xây dựng Kế hoạch thực hiện Chương trình quốc gia khống chế và tiến tới loại trừ bệnh Dại trên địa bàn Thành phố giai đoạn 2018-2021 như sau:

I. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu chung

Khống chế bệnh Dại trên đàn chó nuôi và trên người nhằm loại trừ bệnh Dại trên địa bàn thành phố Hà Nội.

2. Mục tiêu cụ thể:

- 100% UBND các cấp từ quận, huyện, thị xã, đến xã, phường, thị trấn xây dựng và triển khai kế hoạch phòng chống dịch bệnh Dại.

- 100% các cơ quan quản lý chuyên ngành Thú y tại các địa phương trên địa bàn Thành phố thực hiện tổng hợp báo cáo bệnh Dại đúng quy định.

- 100% cán bộ Thú y từ Thành phố đến cơ sở được tập huấn về chuyên môn để nắm vững kiến thức, kỹ năng trong giám sát, xử lý dịch bệnh Dại.

- Trên 90% đàn chó, mèo trong diện tiêm phòng trên địa bàn Thành phố được tiêm phòng vắc xin Dại.

- Phấn đấu xây dựng vùng an toàn dịch bệnh Dại tại 12 quận, nơi tập trung đông dân cư, khách du lịch.

- Trên 90% chủ nuôi chó, mèo được trang bị kiến thức hiểu biết và thực hiện đầy đủ các quy định về phòng, chống bệnh Dại.

- Giám sát, phát hiện và xử lý kịp thời dịch bệnh; giảm số ca mắc và tử vong do bệnh Dại trên người.

II. NỘI DUNG VÀ GIẢI PHÁP KỸ THUẬT

1. Quy định về quản lý chó, mèo nuôi

a) Đối với chủ vật nuôi chó, mèo (gọi chung là chủ vật nuôi):

- Thực hiện đăng ký việc nuôi chó với UBND xã, phường, thị trấn (gọi chung là UBND cấp xã); xích, nhốt hoặc giữ chó trong khuôn viên gia đình; bảo đảm vệ sinh môi trường, không ảnh hưởng xấu tới người xung quanh. Khi đưa chó ra nơi công cộng phải bảo đảm an toàn người xung quanh bằng cách đeo rọ mõm hoặc xích chó và có người dắt; nuôi chó tập trung phải đảm bảo vệ sinh thú y, môi trường; chấp hành nghiêm việc tiêm vắc-xin phòng bệnh Dại cho chó, mèo theo quy định.

- Chịu mọi chi phí trong trường hợp chó thả rông bị bắt giữ, kể cả chi phí việc nuôi dưỡng và tiêu hủy chó. Trường hợp chó thả rông cắn người, chủ vật nuôi phải bồi thường cho người bị hại theo Nghị định số 167/2013/NĐ-CP ngày 12/11/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy và chữa cháy; phòng, chống bạo lực gia đình, Nghị định số 90/2017/NĐ-CP ngày 31/7/2017 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thú y.

b) Ủy ban nhân dân cấp xã:

- Lập sổ quản lý chó nuôi trên địa bàn theo hướng dẫn của cơ quan chuyên môn (họ tên, địa chỉ chủ nuôi; số lượng chó nuôi; ngày, tháng, năm tiêm phòng vắc-xin Dại).

- Hàng năm, trước đợt tiêm phòng, tổ chức rà soát, thống kê tổng đàn chó, mèo thuộc diện tiêm phòng trên địa bàn.

- Quy định cụ thể việc bắt giữ chó thả rông và động vật mắc bệnh Dại, có dấu hiệu mắc bệnh Dại ở nơi công cộng thuộc địa bàn quản lý theo quy định tại Thông tư số 07/2016/TT-BNNPTNT ngày 31/5/2016 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các quy định hiện hành; bố trí khu vực nhốt giữ và thông báo trên Đài truyền thanh phường, xã, thị trấn về địa điểm tạm giữ chó bị bắt để chủ vật nuôi biết; xử phạt vi phạm hành chính đối với chủ vật nuôi vi phạm theo quy định; quyết định biện pháp xử lý chó bị bắt trong trường hợp sau 48 giờ kể từ khi có thông báo mà không có người nhận.

- Phối hợp cơ quan thú y, y tế cấp huyện tổ chức tập huấn kỹ thuật bắt chó thả rông, động vật mắc bệnh Dại hoặc có dấu hiệu mắc bệnh Dại và tổ chức tiêm phòng vắc-xin Dại cho chó, mèo theo địa bàn từng thôn, tổ dân phố hoặc cụm dân cư và cấp giấy chứng nhận tiêm phòng theo quy định.

- Khuyến khích thí điểm việc đeo thẻ (vòng cổ có thẻ nhựa hoặc kim loại) cho chó, mèo đã được tiêm phòng Dại ở các quận nội thành, các nơi tập trung đông dân cư, khách du lịch.

c) Cơ quan Thú y

- Kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn các địa phương tổ chức, triển khai các giải pháp phòng, chống bệnh Dại trên động vật và hướng dẫn mẫu sổ quản lý chó, mèo trên địa bàn Thành phố.

- Tổ chức tập huấn kỹ thuật bắt chó thả rông, động vật mắc bệnh Dại hoặc có dấu hiệu nghi mắc bệnh Dại.

2. Phòng bệnh Dại cho chó, mèo bằng vắc-xin

a) Đối tượng tiêm phòng bắt buộc: Chó, mèo.

b) Thời gian tiêm phòng: Thực hiện tiêm phòng định kỳ vào tháng 3-4 hàng năm và tiêm phòng bổ sung hàng tháng cho chó, mèo mới phát sinh hoặc đã hết miễn dịch bảo hộ.

c) Liều lượng, cách sử dụng vắc-xin theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất và quy định.

d) Phạm vi tiêm phòng: Triển khai tiêm phòng vắc-xin Dại trên phạm vi toàn Thành phố; đảm bảo trên 90% chó, mèo được tiêm phòng.

e) Nhân viên thú y thực hiện tiêm phòng vắc-xin Dại cho chó, mèo và cấp giấy chứng nhận tiêm phòng theo quy định.

g) Chủ vật nuôi định kỳ tiêm phòng vắc-xin Dại cho chó, mèo. Nếu không chấp hành sẽ bị xử phạt theo quy định tại Nghị định số 167/2013/NĐ-CP ngày 12/11/2013 và Nghị định số 90/2017/NĐ-CP ngày 31/7/2017 của Chính phủ.

3. Điều trị dự phòng trước và sau phơi nhiễm cho người

- Tăng tỷ lệ và hiệu quả điều trị dự phòng sau phơi nhiễm.

- Bố trí các điểm tiêm vắc-xin Dại; nguyên tắc, mỗi quận, huyện, thị xã có ít nhất 01 điểm tiêm phòng vắc-xin có đủ có sở vật chất, cán bộ chuyên môn tiêm phòng.

- Đảm bảo đủ trang thiết bị, vắc-xin để tiêm phòng cho các đối tượng nguy cơ theo quy định.

- Ngân sách hỗ trợ vắc xin miễn phí cho người nghèo ở khu vực có nguy cơ cao như vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn hay tiêm vắc xin miễn phí dự phòng trước phơi nhiễm cho người có nguy cơ cao như cán bộ làm các công việc lấy mẫu bệnh phẩm, xét nghiệm, tiêm vắc xin dại cho chó.

4. Công tác tuyên truyền, tập huấn

- Tăng cường công tác truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng về tính chất nguy hiểm của bệnh Dại; các biện pháp phòng, chống, kinh nghiệm về quản lý chó, mèo ở một số địa phương làm tốt, tuyên truyền ngày Thế giới phòng bệnh Dại, thông tin các văn bản của Trung ương về phòng, chống bệnh Dại.

- Nội dung truyền thông:

+ Tuyên truyền phổ biến các văn bản pháp luật, các chính sách của Nhà nước quy định về phòng, chống bệnh Dại, quy định về nuôi chó, mèo và trách nhiệm của người nuôi chó, mèo.

+ Truyền thông về chiến dịch tiêm phòng cho chó, mèo trong tháng cao điểm tiêm phòng bệnh Dại; công khai danh sách những hộ nuôi không chấp hành tiêm phòng vắc-xin Dại cho chó, mèo trên hệ thống Đài truyền thanh cấp xã.

+ Tuyên truyền việc nuôi chó phải đăng ký với địa phương theo quy định, thực hiện xích hoặc nhốt chó, nếu đưa chó đến nơi công cộng phải đeo rọ mõm hoặc xích chó và có người dắt chó.

+ Tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng về sự nguy hiểm của bệnh Dại và các biện pháp phòng chống bệnh Dại ở người; hướng dẫn người bị chó, mèo cắn xử lý y tế ban đầu ngay sau khi bị cắn và đến các cơ sở y tế để được điều trị dự phòng kịp thời.

+ Thực hiện truyền thông học đường về phòng, chống bệnh Dại.

+ Phát động và tổ chức ngày "Thế giới phòng chống bệnh Dại" vào ngày 28/9 hàng năm tại thành phố Hà Nội.

+ Tăng cường vận động cộng đồng cùng tham gia giám sát, phòng chống bệnh Dại trên người và động vật.

+ Tuyên truyền việc xây dựng vùng an toàn bệnh Dại.

- Tổ chức tập huấn những kiến thức về bệnh Dại, công tác quản lý chó, mèo; công tác điều tra và giám sát ổ dịch; tiêm phòng bệnh Dại, quản lý đàn chó, mèo nuôi và kỹ năng bắt chó thả rông, quản lý ổ dịch, kiểm dịch và chống dịch khi có dịch xảy ra...

5. Nâng cao năng lực của hệ thống giám sát

- Giám sát lâm sàng là chủ yếu với sự hỗ trợ, tham gia của cộng đồng dân cư và cấp Trưởng thôn, nhân viên thú y, nhân viên y tế.

- Tổ chức tập huấn chuyên môn cho cán bộ thú y, cán bộ y tế dự phòng để nâng cao kỹ năng điều tra ổ dịch, thu thập thông tin dịch tễ về bệnh Dại ở người và động vật.

- Thực hiện lấy mẫu xét nghiệm đối với chó, mèo có dấu hiệu mắc bệnh Dại, bệnh nhân được chẩn đoán lâm sàng là nghi mắc bệnh Dại.

- Hàng năm, lập bản đồ phân bố đàn chó, bản đồ dịch tễ bệnh Dại trên người và động vật để xác định khu vực có nguy cơ cao mắc bệnh Dại nhằm ưu tiên tập trung các nguồn lực trong công tác phòng chống bệnh Dại.

- Xây dựng khung theo dõi, giám sát và đánh giá tỷ lệ tiêm phòng vắc-xin Dại nhằm đảm bảo đạt mục tiêu đề ra.

6. Điều tra và xử lý ổ dịch

- Điều tra, xử lý các ổ dịch bệnh Dại trên người và động vật theo hướng dẫn của ngành thú y và ngành y tế, bảo đảm tuân thủ các quy định pháp luật.

- Ủy ban nhân dân cấp xã tổ chức bắt giữ chó có dấu hiệu nghi mắc bệnh, mắc bệnh Dại và chó thả rông trong vùng có ổ dịch Dại để xử lý.

7. Kiểm dịch và Kiểm soát vận chuyển chó, mèo

- Kiểm dịch tại gốc: Cơ quan thú y tổ chức kiểm dịch tại gốc chặt chẽ, đúng quy trình cho chó, mèo tại nơi xuất phát và cấp giấy chứng nhận kiểm dịch theo quy định đối với chó, mèo khỏe mạnh, đã được tiêm phòng vắc-xin Dại và còn thời gian miễn dịch bảo hộ.

- Trạm, chốt kiểm dịch đầu mối giao thông: Kiểm soát chặt chẽ việc vận chuyển lưu thông chó, mèo trên địa bàn; tịch thu, xử lý đúng quy định đối với trường hợp chó, mèo nghi mắc bệnh Dại, không có giấy chứng nhận kiểm dịch.

- Tăng cường kiểm soát các điểm mua bán và giết mổ chó, mèo trên địa bàn; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm theo quy định.

8. Xây dựng vùng an toàn bệnh Dại

- Ủy ban nhân dân các quận, huyện, thị xã xây dựng vùng an toàn bệnh Dại, đảm bảo an toàn sức khỏe, tính mạng cho cộng đồng.

- Từ nay đến năm 2021, các quận trung tâm Thành phố phấn đấu xây dựng xong vùng an toàn dịch bệnh Dại. Tổ chức tiêm phòng và đeo thẻ (vòng cổ có thẻ nhựa hoặc kim loại) cho chó, mèo được tiêm phòng vắc-xin.

III. NGUỒN KINH PHÍ

1. Ngân sách Thành phố:

- Hỗ trợ 100% kinh phí tiêm vắc xin phòng bệnh Dại cho chó, mèo tại các huyện, thị xã (trừ chó, mèo thương phẩm);

- Hỗ trợ 100% kinh phí tiêm vắc xin điều trị dự phòng cho người nghèo ở khu vực có nguy cơ cao như vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn hay tiêm vắc xin miễn phí dự phòng trước phơi nhiễm cho người có nguy cơ cao như cán bộ làm các công việc lấy mẫu bệnh phẩm, xét nghiệm, tiêm vắc xin dại cho chó;

- Hỗ trợ công tác quản lý đàn chó; xét nghiệm bệnh Dại; giám sát dịch bệnh; hướng dẫn việc tổ chức triển khai xây dựng vùng an toàn bệnh Dại; tuyên truyền, tập huấn, đào tạo kỹ thuật tuyến Thành phố.

2. Ngân sách cấp huyện, xã

Đảm bảo kinh phí cho các hoạt động về tuyên truyền, tập huấn, quản lý đàn chó, mèo, tổ chức tiêm phòng, tiêu độc khử trùng; xây dựng vùng an toàn dịch và các hoạt động liên quan đến công tác phòng chống bệnh Dại trên địa bàn.

3. Chủ vật nuôi phải đảm bảo chi trả cho tiêm phòng vắc xin Dại cho chó, mèo (trừ các đối tượng được hỗ trợ).

4. Hàng năm, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Y tế, UBND các quận, huyện, thị xã phối hợp Sở Tài chính tổng hợp nhu cầu kinh phí phục vụ hoạt động công tác triển khai phòng, chống bệnh Dại trình UBND Thành phố phê duyệt.

IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

- Chủ trì, phối hợp các sở, ngành, đơn vị liên quan, UBND các quận, huyện, thị xã triển khai thực hiện Kế hoạch.

- Thành lập các đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra việc thực hiện Kế hoạch và công tác phòng, chống bệnh Dại trên địa bàn Thành phố.

- Tham mưu UBND Thành phố ban hành văn bản chỉ đạo công tác phòng, chống dịch bệnh Dại trên động vật.

- Chỉ đạo Chi cục Thú y xây dựng dự toán kinh phí mua vắc-xin phòng bệnh Dại cho chó, mèo, cung ứng đầy đủ, kịp thời vắc-xin, hóa chất phục vụ công tác phòng, chống bệnh Dại, giám sát bệnh Dại; cập nhật thông tin và hướng dẫn chuyên môn về các biện pháp phòng, chống bệnh Dại.

- Tổng hợp kết quả thực hiện, báo cáo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND Thành phố theo quy định.

2. Sở Y tế

- Chỉ đạo các đơn vị y tế trên địa bàn quản lý, triển khai các hoạt động phòng chống bệnh Dại trên người đúng quy định. Phối hợp Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND các quận, huyện, thị xã tổ chức thực hiện Kế hoạch và kiểm tra công tác phòng chống bệnh Dại trên địa bàn Thành phố.

- Bố trí các điểm tiêm vắc-xin theo quy định.

- Hàng năm xây dựng kế hoạch và kinh phí để điều trị dự phòng sau phơi nhiễm cho người nghèo ở khu vực có nguy cơ cao như vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn hay tiêm vắc xin miễn phí dự phòng trước phơi nhiễm cho người có nguy cơ cao như cán bộ làm các công việc lấy mẫu bệnh phẩm, xét nghiệm, tiêm vắc xin dại cho chó và các hoạt động liên quan đến phòng, trừ bệnh Dại trên người.

3. Sở Tài chính

- Tham mưu UBND Thành phố cân đối kinh phí thực hiện Kế hoạch theo quy định hiện hành của Nhà nước.

- Hướng dẫn, kiểm tra, giám sát việc quản lý, sử dụng, quyết toán nguồn kinh phí ngân sách phòng, chống bệnh Dại theo quy định.

4. Sở Thông tin và Truyền thông, Sở Giáo dục và Đào tạo, Đài Phát thanh và Truyền hình Hà Nội, Báo Hà Nội Mới

Phối hợp Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Y tế, Sở Giáo dục và Đào tạo, UBND các quận, huyện, thị xã và các đơn vị liên quan tăng cường tuyên truyền về phòng, chống bệnh Dại để nhân dân biết chủ động phòng tránh.

5. Ủy ban nhân dân các quận, huyện, thị xã

- Căn cứ Kế hoạch được duyệt, xây dựng Kế hoạch của đơn vị và tổ chức thực hiện đúng quy định.

- Chỉ đạo UBND các xã, phường, thị trấn, các đơn vị liên quan thuộc huyện phối hợp các cơ quan chuyên môn liên quan của Thành phố triển khai thực hiện tốt công tác phòng, chống bệnh Dại theo Kế hoạch đề ra và dự trù kinh phí trong phòng chống bệnh Dại tại địa phương.

- Chỉ đạo việc giám sát bệnh Dại và tổ chức tiêm phòng vắc-xin triệt để đàn chó, mèo; thực hiện nghiêm chế độ thông tin, báo cáo theo quy định.

- Chỉ đạo thực hiện việc quản lý đàn chó, mèo đến hộ gia đình, diễn biến đàn chó, mèo tại các cộng đồng dân cư; xử lý các trường hợp vi phạm theo quy định pháp luật.

- Triển khai xây dựng các vùng an toàn dịch đối với bệnh Dại.

6. Các sở, ngành liên quan

Căn cứ chức năng nhiệm vụ, chủ động phối hợp Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Y tế, UBND các quận, huyện, thị xã và các đơn vị liên quan tổ chức thực hiện Kế hoạch theo quy định.

Ủy ban nhân dân Thành phố yêu cầu các sở, ngành; UBND quận, huyện, thị xã và các đơn vị liên quan tổ chức triển khai thực hiện. Trong quá trình triển khai thực hiện, có khó khăn, vướng mắc kịp thời báo cáo, gửi Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổng hợp chung, đề xuất UBND Thành phố xem xét, chỉ đạo./.