KẾ HOẠCH

THỰC HIỆN ĐỀ ÁN PHÁT TRIỂN GIÁ TRỊ ĐA DỤNG CỦA HỆ SINH THÁI RỪNG ĐẾN NĂM 2030, TẦM NHÌN ĐẾN NĂM 2050 TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH ĐỒNG THÁP

Căn cứ Quyết định số 208/QĐ-TTg ngày 29 tháng 02 năm 2024 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển giá trị đa dụng của hệ sinh thái rừng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Đề án);

Thực hiện Công văn số 3146/BNN-LN ngày 03 tháng 5 năm 2024 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về việc triển khai Đề án phát triển giá trị đa dụng của hệ sinh thái rừng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Tháp xây dựng Kế hoạch thực hiện, như sau:

I. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu chung

Phát triển giá trị đa dụng của hệ sinh thái rừng nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng bền vững tài nguyên rừng; tạo việc làm, tăng thu nhập, ổn định và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người làm nghề rừng và người dân sống gần rừng, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, bảo tồn tài nguyên thiên nhiên, đa dạng sinh học, bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu; bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa, lịch sử truyền thống, danh lam thắng cảnh và tri thức bản địa của cộng đồng địa phương; góp phần bảo đảm an ninh, quốc phòng.

2. Mục tiêu cụ thể

- Phát triển các hình thức tổ chức sản xuất nông, lâm, ngư kết hợp hiệu quả, bền vững trên cơ sở khai thác tiềm năng, lợi thế của địa phương nhằm nâng cao giá trị gia tăng từ rừng, tạo ra nhiều sản phẩm và dịch vụ

- Phát triển dịch vụ môi trường rừng trên cơ sở cụ thể hóa, mở rộng các loại dịch vụ môi trường rừng; đồng thời quản lý, sử dụng có hiệu quả nguồn từ dịch vụ môi trường rừng đảm bảo phù hợp với quy định của pháp luật; triển khai hiệu quả dịch vụ hấp thụ và lưu giữ các-bon của rừng; phấn đấu đảm bảo nguồn thu từ dịch vụ môi trường rừng tăng trưởng ổn định, bình quân 5%/năm.

- Phát triển các hoạt động du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí bền vững. Phát huy tiềm năng, lợi thế, khai thác các giá trị về tài nguyên thiên nhiên; mở rộng các loại hình du lịch, quan tâm phát triển du lịch cộng đồng, du lịch nông thôn gắn với các sản phẩm du lịch văn hóa, lịch sử.

- Nâng cao hiệu quả công tác bảo tồn thiên nhiên, đa dạng sinh học trong các hệ sinh thái rừng.

II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI THỰC HIỆN

1. Đối tượng

- Đối tượng rừng: Rừng đặc dụng, rừng phòng hộ và rừng sản xuất.

- Đối tượng thực hiện và hưởng lợi: Các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân có liên quan đến hoạt động phát triển giá trị đa dụng của hệ sinh thái rừng; đối tượng hưởng lợi trực tiếp là người làm nghề rừng và người dân sống gần rừng.

2. Phạm vi

Các huyện có rừng gồm: Tân Hồng, Tam Nông, Tháp Mười và Cao Lãnh.

II. NHIỆM VỤ, GIẢI PHÁP (chi tiết xem Phụ lục đính kèm)

1. Nhiệm vụ

a) Phát triển nguồn nguyên liệu gỗ hợp pháp và nâng cao giá trị cho ngành chế biến gỗ

- Thực hiện các biện pháp kỹ thuật thâm canh nhằm tăng năng suất và chất lượng rừng trồng.

- Khuyến khích phát triển công nghệ chế biến nhằm nâng cao giá trị gia tăng của sản phẩm gỗ; tận dụng phế phụ phẩm trong chế biến gỗ để sản xuất các sản phẩm phục vụ cho tiêu dùng và xuất khẩu; khuyến khích sản xuất và sử dụng các sản phẩm từ gỗ rừng trồng trong nước.

b) Phát triển lâm sản ngoài gỗ

- Nghiên cứu, phát triển các mô hình trồng các loài cây lâm sản ngoài gỗ, cây dưới tán rừng phù hợp với đặc điểm, điều kiện tự nhiên của Tỉnh.

- Triển khai các quy trình, hướng dẫn kỹ thuật sản xuất giống, canh tác, chế biến các loài cây lâm sản ngoài gỗ dưới tán rừng, đáp ứng tiêu chuẩn nguyên liệu cho sản xuất gắn với phát triển rừng bền vững và bảo tồn đa dạng sinh học các hệ sinh thái rừng.

c) Phát triển dịch vụ môi trường rừng

- Đa dạng hóa và mở rộng nguồn thu từ các loại dịch vụ môi trường rừng phù hợp với quy định của pháp luật. Triển khai các hoạt động về dịch vụ hấp thụ và lưu giữ các-bon của rừng.

- Tăng cường quản lý, hướng dẫn nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn thu từ dịch vụ môi trường rừng để đầu tư cho bảo vệ, phát triển bền vững tài nguyên rừng; đảm bảo chia sẻ công bằng lợi ích với cộng đồng người dân địa phương.

d) Phát triển du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí

- Hướng dẫn các chủ rừng xây dựng và tổ chức thực hiện Đề án du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí theo đúng quy định[1]; thực hiện các biện pháp kiểm soát chặt chẽ, giảm thiểu những tác động tiêu cực của hoạt động du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí đối với công tác quản lý rừng, bảo tồn thiên nhiên, đa dạng sinh học các hệ sinh thái rừng và phát triển kinh tế - xã hội. Khuyến khích các chủ rừng thực hiện phương thức tự tổ chức các hoạt động du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí theo quy định.

- Hợp tác giữa chủ rừng với cộng đồng địa phương, khuyến khích cộng đồng tham gia vào quá trình lập kế hoạch, quản lý du lịch, cung cấp sản phẩm, dịch vụ du lịch; bảo tồn, phát huy truyền thống văn hoá, đảm bảo chia sẻ lợi ích công bằng đối với cộng đồng địa phương.

- Phát triển các loại hình, sản phẩm du lịch đặc trưng gắn với giá trị cảnh quan tự nhiên của hệ sinh thái rừng; phát triển các mô hình du lịch sinh thái gắn với các loại hình du lịch nông nghiệp, nông thôn.

- Thu hút các nguồn lực trong xã hội tham gia phát triển bền vững du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí trong các hệ sinh thái rừng; hỗ trợ tạo việc làm, nâng cao sinh kế thông qua việc sử dụng lao động địa phương.

2. Giải pháp

a) Thực hiện cơ chế, chính sách

- Triển khai thực hiện, cụ thể hóa các chính sách đầu tư, hỗ trợ đầu tư vào phát triển lâm nghiệp; rà soát, đề xuất ban hành, sửa đổi, bổ sung cơ chế, chính sách về chi trả dịch vụ môi trường rừng, bảo tồn đa dạng sinh học và phục hồi các hệ sinh thái rừng theo quy định; tập trung dịch vụ hấp thụ và lưu giữ các-bon của rừng; quản lý rừng bền vững, tăng trưởng xanh.

- Triển khai các quy định, hướng dẫn về quản lý bảo tồn, khai thác, sử dụng và phát triển các loài lâm sản ngoài gỗ trong tự nhiên theo hướng bền vững; các quy định về nuôi trồng, phát triển các loài cây trồng, vật nuôi trong môi trường rừng theo mô hình nông, lâm, ngư kết hợp; chính sách về đồng quản lý, chia sẻ lợi ích từ khai thác tài nguyên thiên nhiên và môi trường rừng.

- Triển khai quy định, chính sách trong việc phát triển hoạt động du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí trong các loại rừng đảm bảo khả thi, huy động được các nguồn lực xã hội hoá, nhưng không làm thay đổi mục tiêu, chức năng chính của từng khu rừng.

b) Về quản lý rừng và phát triển vùng nguyên liệu

- Thực hiện quản lý rừng bền vững; khai thác, sử dụng rừng gắn với bảo tồn tài nguyên thiên nhiên, nâng cao giá trị kinh tế, giá trị đa dụng của hệ sinh thái rừng; đảm bảo có sự tham gia rộng rãi của cơ quan, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư trong quá trình xây dựng phương án quản lý và tổ chức các hoạt động quản lý bảo vệ và phát triển rừng.

- Rà soát, điều chỉnh phân loại rừng, lập hồ sơ quản lý rừng theo chức năng, mục đích sử dụng nhằm tối ưu hóa hiệu quả tổng hợp về kinh tế, xã hội và môi trường.

- Nghiên cứu, phát triển các mô hình trồng cây lâm sản ngoài gỗ có năng suất và chất lượng cao, nâng cao hiệu quả kinh tế tổng hợp trên một đơn vị diện tích; chú trọng phát triển lâm nghiệp đa mục đích (gỗ, lâm sản ngoài gỗ, dịch vụ); nông, lâm, ngư kết hợp.

- Đa dạng hóa các hình thức tổ chức sản xuất như: tổ hợp tác, hợp tác xã, liên doanh, liên kết giữa các doanh nghiệp với chủ rừng trong việc trồng, khai thác, chế biến, tiêu thụ các sản phẩm gỗ, lâm sản ngoài gỗ.

c) Ứng dụng về khoa học và công nghệ

- Nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ, biện pháp kỹ thuật lâm sinh nhằm tăng năng suất, chất lượng rừng trồng; nghiên cứu phát triển các loài cây lâm sản ngoài gỗ, ứng dụng các công nghệ tiên tiến trong quản lý cơ sở dữ liệu, truy xuất, xác định nguồn gốc, chế biến và bảo quản lâm sản hợp pháp nhằm đáp ứng các yêu cầu của thị trường trong nước và quốc tế.

- Xây dựng và hoàn thiện hệ thống các hướng dẫn kỹ thuật, quy trình, định mức kinh tế kỹ thuật về trồng, chăm sóc, khai thác rừng, chế biến và bảo quản lâm sản phù hợp với địa phương.

- Thực hiện công tác khuyến lâm, chuyển giao công nghệ nhằm nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn và kỹ năng cho người làm nghề rừng.

- Sử dụng có hiệu quả các hệ thống cơ sở dữ liệu về theo dõi diễn biến rừng, giám sát đánh giá Chương trình phát triển lâm nghiệp bền vững; thực hiện chuyển đổi số trong theo dõi, quản lý tài nguyên rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng.

d) Về tổ chức sản xuất

- Đánh giá, tổng kết các mô hình phát triển kinh tế nông, lâm, ngư kết hợp; mô hình hợp tác, liên kết sản xuất trong lâm nghiệp; mô hình phát triển lâm sản ngoài gỗ; mô hình du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí kết hợp với phát triển các sản phẩm đặc sản của địa phương để nhân rộng các mô hình phù hợp với tiềm năng, lợi thế của địa phương.

- Nghiên cứu xây dựng mô hình đồng quản lý rừng, gắn kết cộng đồng địa phương tham gia và chia sẻ lợi ích trong hoạt động sản xuất lâm nghiệp; thay đổi tư duy, nhận thức sản xuất lâm nghiệp để duy trì và phát triển sinh kế bền vững của người làm nghề rừng.

đ) Về đào tạo, tập huấn, tuyên truyền và nâng cao năng lực

- Tổ chức tuyên truyền, phổ biến pháp luật, quán triệt các nội dung của Đề án, Kế hoạch thực hiện Đề án trên địa bàn Tỉnh đến toàn thể cán bộ, công chức, viên chức của các cơ quan, đơn vị, địa phương và các tổ chức, cá nhân có liên quan.

- Phổ biến rộng rãi trên các phương tiện thông tin về ý nghĩa, tầm quan trọng và các hoạt động về quản lý rừng bền vững, đẩy mạnh xã hội hóa, chia sẻ lợi ích từ rừng, tài nguyên đa dạng sinh học.

- Tuyên truyền các chính sách, pháp luật về bảo tồn đa dạng sinh học. Triển khai các quy định, công ước về đa dạng sinh học.

- Hướng dẫn các chủ rừng sử dụng giống có năng suất, chất lượng cao, áp dụng biện pháp trồng rừng thâm canh.

- Tổ chức đào tạo, nâng cao năng lực cho lực lượng Kiểm lâm trong kiểm tra, kiểm soát, truy xuất nguồn gốc lâm sản; tăng cường năng lực cho các bên liên quan, đặc biệt là chủ rừng, cộng đồng dân cư, hộ gia đình, cá nhân về quản lý, sử dụng hiệu quả nguồn thu từ dịch vụ môi trường rừng.

- Xây dựng tài liệu và tổ chức đào tạo, tập huấn các hướng dẫn kỹ thuật, quy trình, quy chuẩn, tiêu chuẩn, định mức kinh tế kỹ thuật nuôi trồng, chăm sóc cây trồng, vật nuôi nhằm phát triển các mô hình kinh tế nông, lâm, ngư kết hợp, lâm sản ngoài gỗ, du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí trong các hệ sinh thái rừng.

e) Về hợp tác quốc tế

- Tăng cường khả năng tiếp cận, thúc đẩy hợp tác quốc tế về quản lý, bảo vệ và phát triển rừng, tranh thủ tối đa và sử dụng hiệu quả các nguồn vốn tài trợ nước ngoài cho quản lý rừng bền vững, bảo tồn và phục hồi rừng, hỗ trợ nâng cao thu nhập và ổn định cuộc sống của cộng đồng dân cư địa phương.

- Tăng cường hợp tác với các tổ chức nước ngoài nhằm học tập, tiếp nhận, chuyển giao công nghệ và tìm kiếm hỗ trợ kỹ thuật và tài chính trong lĩnh vực bảo tồn đa dạng sinh học; đặc biệt trong thực hiện Đề án bảo tồn và phát triển Sếu đầu đỏ tại Vườn quốc gia Tràm Chim.

- Hợp tác với các cơ quan, viện, trường nghiên cứu thực hiện các dự án, đề án về bảo tồn đa dạng sinh học nhằm bảo tồn và phát triển đa dạng sinh học của địa phương.

III. NGUỒN VỐN THỰC HIỆN

Nguồn hỗ trợ từ ngân sách nhà nước thông qua lồng ghép trong các Chương trình mục tiêu quốc gia; Chương trình phát triển lâm nghiệp bền vững và các Chương trình, đề án, dự án, kế hoạch khác; Nguồn ngân sách nhà nước cấp hàng năm (chi đầu tư phát triển, chi thường xuyên) theo phân cấp ngân sách Nhà nước hiện hành.

Nguồn xã hội hóa, huy động hợp pháp của các tổ chức, cá nhân đầu tư theo quy định của pháp luật.

IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

Chủ trì, phối hợp với các Sở, ngành Tỉnh và Ủy ban nhân dân huyện, thành phố tổ chức thực hiện có hiệu quả Đề án và nội dung Kế hoạch này; tổ chức hướng dẫn, giám sát, đôn đốc, kiểm tra, sơ kết, tổng kết đánh giá kết quả thực hiện hàng năm, sơ kết 3 - 5 năm và tổng kết Đề án, Kế hoạch; tham mưu, trình Ủy ban nhân dân Tỉnh dự thảo báo cáo kết quả, gửi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn theo quy định.

2. Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính

Theo chức năng nhiệm vụ được giao phối hợp Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tham mưu, trình Ủy ban nhân dân Tỉnh bố trí kế hoạch vốn hàng năm, phân bổ kinh phí kịp thời để thực hiện các chương trình, dự án, kế hoạch phát triển về lâm nghiệp trên địa bàn tỉnh; kiểm tra thanh quyết toán theo quy định.

3. Sở Tài nguyên và Môi trường

Phối hợp Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thực hiện hiệu quả các nội dung của Kế hoạch này; quản lý chặt chẽ diện tích đất lâm nghiệp, rà soát ranh giới, xử lý các trường hợp chồng lấn diện tích đất đai để bảo đảm sử dụng đất ổn định, lâu dài, đúng mục đích.

4. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch

Phối hợp Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đơn vị liên quan quảng bá các hoạt động du lịch sinh thái và trải nghiệm du lịch trong rừng. Hỗ trợ địa phương xây dựng và phát triển các sản phẩm du lịch có nguồn gốc từ rừng theo quy định.

5. Ủy ban nhân dân các huyện: Tân Hồng, Tam Nông, Tháp Mười, Cao Lãnh

Tổ chức thực hiện hiệu quả các nội dung Kế hoạch này trên địa bàn quản lý. Thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước về rừng và đất lâm nghiệp, quản lý chặt chẽ tình hình sử dụng đất lâm nghiệp đảm bảo thống nhất, đồng bộ quy định của pháp luật về đất đai và lâm nghiệp; chỉ đạo, tổ chức thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ bảo vệ và phát triển rừng trên địa bàn. Ưu tiên bố trí nguồn ngân sách địa phương, lồng ghép các nguồn vốn khác để triển khai, hỗ trợ các chương trình, dự án trong lĩnh vực lâm nghiệp theo quy định.

6. Vườn Quốc gia Tràm Chim và các đơn vị quản lý rừng

Tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả các nội dung Kế hoạch này; thực hiện tốt công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng, kế hoạch phòng cháy chữa cháy rừng hàng năm; xây dựng, triển khai thực hiện có hiệu quả phương án quản lý rừng bền vững theo quy định.

Yêu cầu các Sở, ban, ngành Tỉnh, đơn vị có liên quan và Ủy ban nhân dân các huyện có rừng khẩn trương phối hợp thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các nội dung nêu trên. Trong quá trình thực hiện, nếu có vướng mắc, khó khăn, các đơn vị báo cáo về Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để tổng hợp, trình Ủy ban nhân dân Tỉnh giải quyết kịp thời./.

PHỤ LỤC

NHIỆM VỤ, GIẢI PHÁP THỰC HIỆN ĐỀ ÁN PHÁT TRIỂN GIÁ TRỊ ĐA DỤNG CỦA HỆ SINH THÁI RỪNG ĐẾN NĂM 2030, TẦM NHÌN ĐẾN NĂM 2050 TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH ĐỒNG THÁP
(kèm theo Kế hoạch số 269/KH-UBND ngày 08 tháng 08 năm 2024 của UBND tỉnh Đồng Tháp)