KẾ HOẠCH

THỰC HIỆN ĐỀ ÁN PHÁT TRIỂN VĂN HÓA ĐỌC TRONG CỘNG ĐỒNG ĐẾN NĂM 2020, ĐỊNH HƯỚNG ĐẾN NĂM 2030 TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH TUYÊN QUANG

Căn cứ Quyết định số 329/QĐ-TTg ngày 15/3/2017 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030;

Căn cứ Văn bản số 3650/BVHTTDL-TV ngày 30/8/2017 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc xây dựng Kế hoạch triển khai Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030;

Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh như sau:

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

1. Mục đích

- Nâng cao nhận thức của hệ thống chính trị và toàn xã hội về xây dựng, phát triển văn hóa đọc là một trong những nội dung quan trọng của sự nghiệp phát triển văn hóa, giáo dục của đất nước.

- Tăng cường công tác quản lý nhà nước của các cấp chính quyền, các cơ quan chuyên môn và sự tham gia của toàn xã hội về xây dựng và phát triển văn hóa đọc; đồng thời đẩy mạnh việc đa dạng hóa, huy động mọi nguồn lực xã hội để phát triển văn hóa đọc, tạo sức lan tỏa mạnh mẽ đối với mọi tầng lớp nhân dân, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn trên địa bàn tỉnh.

2. Yêu cầu

- Triển khai thực hiện Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng với nhiều hình thức phong phú, thiết thực, hiệu quả, lồng ghép với các chương trình, kế hoạch đang triển khai trên địa bàn tỉnh: Quyết định số 89/QĐ-TTg ngày 09/01/2013 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án "Xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2012-2020"; Kế hoạch số 92/KH-UBND ngày 26/12/2014 của Ủy ban nhân dân tỉnh về Xây dựng xã hội học tập tỉnh Tuyên Quang đến năm 2020; Kế hoạch số 30/KH-UBND ngày 03/4/2015 của Ủy ban nhân dân tỉnh về triển khai thực hiện Quyết định số 208/QĐ-TTg ngày 27/01/2014 của Thủ tướng Chính phủ về "Đẩy mạnh các hoạt động học tập suốt đời trong các thư viện, bảo tàng, nhà văn hóa, câu lạc bộ" đến năm 2020 trên địa bàn tỉnh,... gắn với các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia, nhất là đối tượng thanh, thiếu niên, học sinh, sinh viên.

- Việc triển khai thực hiện Đề án là một trong những nhiệm vụ thường xuyên của cơ quan, đơn vị, địa phương; trên cơ sở đó cần chủ động xây dựng kế hoạch triển khai từng năm, từng giai đoạn cho phù hợp, mang lại hiệu quả; có đánh giá, sơ kết, tổng kết kết quả triển khai thực hiện, chế độ thông tin, báo cáo theo quy định.

II. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu chung

Xây dựng và phát triển thói quen, nhu cầu, kỹ năng và phong trào đọc trong nhân dân, nhất là trong thanh thiếu niên, học sinh, sinh viên và chú trọng tới người dân ở vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn; cải thiện môi trường đọc; góp phần nâng cao dân trí, phát triển tư duy, khả năng sáng tạo, bồi dưỡng nhân cách, tâm hồn, tăng cường ý thức chấp hành pháp luật, hình thành lối sống lành mạnh trong mọi người dân Tuyên Quang, đóng góp tích cực vào việc phát triển văn hóa đọc và xây dựng lối sống làm mạnh trong con người, xã hội Việt Nam, đẩy mạnh xây dựng xã hội học tập.

2. Mục tiêu cụ thể

2.1. Mục tiêu đến năm 2020

- Về khả năng tiếp cận, sử dụng thông tin, tri thức:

+ Phấn đấu đạt từ 80% học sinh, sinh viên và người học khác tại các cơ sở giáo dục được tiếp cận, sử dụng thông tin, tri thức tại các thư viện công cộng, thư viện của các cơ sở giáo dục, văn hóa, khoa học.

+ Phấn đấu đạt từ 20%-25% người dân ở khu vực nông thôn; 15%-20% người dân ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn được tiếp cận, sử dụng thông tin, tri thức và các dịch vụ liên quan tại các thư viện công cộng, trung tâm học tập cộng đồng, điểm bưu điện văn hóa xã, cơ quan xuất bản và phát hành.

+ Phấn đấu 100% số xã, phường, thị trấn có tủ sách cơ sở.

- Về nâng cao kiến thức, kỹ năng đọc:

+ Phấn đấu 40%-50% người dân có kỹ năng tiếp cận và sử dụng thông tin, tri thức thông qua việc đọc và học tập suốt đời.

+ Phấn đấu 85% người sử dụng thư viện (đối với học sinh, sinh viên là 90%) có kỹ năng tiếp nhận và sử dụng thông tin, tri thức thông qua việc đọc để phục vụ học tập, nghiên cứu và giải trí.

- Về tăng cường hoạt động thư viện, xuất bản:

+ Phấn đấu đạt mức hưởng thụ bình quân sách là 06 bản/người dân và đạt 01 bản sách/người dân trong hệ thống thư viện công cộng; mỗi người dân đọc trung bình 02 cuốn sách/năm.

+ Phấn đấu số lượt người truy cập và sử dụng thông tin tại các thư viện đạt 50.000 lượt/năm.

+ Phấn đấu 100% cơ sở giáo dục ở các bậc, cấp học có thư viện với vốn tài liệu phù hợp, trong đó 50% cơ sở giáo dục ở bậc học phổ thông có thư viện đạt chuẩn theo quy định; 90% thư viện công cộng có vốn tài liệu tổng hợp đủ khả năng phục vụ cho mọi đối tượng, trong đó có bộ phận phục vụ thiếu nhi và người khuyết tật; 80% thư viện của các trường chuyên nghiệp, cơ quan nghiên cứu có đủ vốn tài liệu chuyên sâu để phục vụ cho nghiên cứu và học tập.

2.2. Định hướng đến năm 2030

Người dân có thói quen đọc và kỹ năng tiếp cận, sử dụng thông tin, tri thức tại nơi sinh sống, học tập, công tác. Các chỉ tiêu phát triển văn hóa đọc được duy trì và củng cố. Môi trường đọc tiếp tục được cải thiện. Hoạt động thư viện, xuất bản có khả năng đáp ứng nhu cầu đọc của người dân (bao gồm cả xuất bản phẩm in và điện tử).

III. NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP THỰC HIỆN

1. Đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền về ý nghĩa, vai trò của văn hóa đọc đối với cộng đồng

- Tăng cường thông tin, tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành, gia đình, nhà trường, cộng đồng và toàn xã hội về tầm quan trọng của việc phát triển văn hóa đọc.

- Huy động sự tham gia hiệu quả của các phương tiện thông tin, truyền thông trên địa bàn tỉnh với nhiều hình thức đa dạng, phù hợp, trọng tâm là xây dựng chuyên trang, chuyên mục thường kỳ về văn hóa đọc và phát triển văn hóa đọc; giới thiệu sách hay, bổ ích nên đọc.

- Biểu dương, khen thưởng kịp thời đối với các tổ chức, cá nhân có đóng góp tích cực trong phát triển văn hóa đọc; có hình thức tôn vinh người đọc có hiệu quả.

2. Xây dựng thói quen, trang bị kỹ năng đọc và phương pháp đọc

- Tăng cường vận động, khuyến khích mọi tầng lớp nhân dân, nhất là học sinh, sinh viên, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức… xây dựng và duy trì thói quen đọc (xuất bản phẩm in và điện tử, trong đó tiếp tục chú trọng sách in) phù hợp với điều kiện của mỗi cá nhân.

- Huy động sự tham gia, phối hợp triển khai có hiệu quả của cơ quan, tổ chức liên quan trong việc xây dựng, duy trì thói quen đọc (nhà trường, thư viện, nhà xuất bản, nhà sách...) và tăng cường vai trò của gia đình, dòng họ học tập.

- Hướng dẫn kỹ năng và phương pháp đọc phù hợp với từng nhóm đối tượng, chú trọng đối tượng học sinh, sinh viên; định hướng và thúc đẩy xu hướng, thị hiếu đọc lành mạnh trong xã hội; tổ chức giao lưu, trao đổi, nói chuyện về những cuốn sách hay, đặc biệt là sách phục vụ hoặc có ích cho công tác chuyên môn.

3. Hoàn thiện cơ chế, chính sách và đẩy mạnh xã hội hóa

- Xây dựng cơ chế, chính sách phù hợp thực tế địa phương, góp phần tạo môi trường đọc thuận lợi; xây dựng chính sách khuyến khích đầu tư cho phát triển văn hóa đọc.

- Xây dựng và triển khai có hiệu quả chính sách thu hút các nguồn lực tham gia phát triển văn hóa đọc.

- Rà soát, lựa chọn và đẩy mạnh triển khai các chương trình, đề án đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt có nội dung liên quan đến phục vụ phát triển văn hóa đọc, trong đó xác định cụ thể các nội dung, mức độ liên quan để triển khai việc lồng ghép phù hợp, hiệu quả.

- Đẩy mạnh phát triển thư viện tư nhân, tủ sách cơ quan, tủ sách dòng họ, tủ sách gia đình, tủ sách khuyến học; hỗ trợ nâng cao chất lượng nhân lực trong hệ thống thư viện tư nhân và loại hình tủ sách.

- Khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi nhằm phát huy vai trò của các doanh nghiệp và cơ sở khác hoạt động trong lĩnh vực phát hành, kinh doanh xuất bản phẩm đối với phát triển văn hóa đọc.

4. Nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống thư viện công lập, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thư viện

- Xây dựng và phát triển hệ thống thư viện công cộng hiện đại, tập trung xây dựng thư viện cấp xã có vốn tài liệu phong phú, thân thiện với người sử dụng, trở thành trung tâm thông tin, văn hóa, giáo dục của cộng đồng, nơi giao lưu giữa tác giả - tác phẩm và người đọc, phục vụ hiệu quả nhu cầu học tập suốt đời của nhân dân; chú trọng phát triển thư viện trường học, trọng tâm là xây dựng cổng thông tin điện tử thư viện Trường Đại học Tân Trào, các trường chuyên nghiệp, trường phổ thông trung học, góp phần đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.

- Thí điểm xây dựng thư viện điện tử phục vụ cộng đồng và nguồn học liệu mở cho trường học; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ người dân tiếp cận, sử dụng thông tin, tri thức nhanh chóng, thuận tiện.

- Đa dạng hóa các dịch vụ thư viện; tăng cường phổ biến, hướng dẫn về phương pháp sử dụng thư viện có hiệu quả; đẩy mạnh dịch vụ thư viện lưu động tại các địa phương, nhất là ở vùng nông thôn, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn; thúc đẩy phối hợp, liên kết giữa các thư viện với trung tâm văn hóa, thể thao, trung tâm học tập cộng đồng, điểm bưu điện - văn hóa xã; tăng cường luân chuyển sách, báo, tài liệu giữa các thư viện, chú trọng luân chuyển từ hệ thống thư viện công cộng tới các địa bàn nông thôn, miền núi, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đến các trường học, trung tâm giáo dục thường xuyên, hướng nghiệp, trại giam, trại tạm giam, trung tâm bảo trợ, cơ sở cai nghiện, các thư viện tư nhân có phục vụ cộng đồng...

5. Mở rộng hợp tác phát triển văn hóa đọc

- Tăng cường giao lưu văn hóa trong lĩnh vực xuất bản, thư viện và các hoạt động văn hóa khác.

- Tích cực tổ chức, phối hợp tổ chức hoặc tham gia các sự kiện liên quan đến phát triển văn hóa đọc.

- Tranh thủ sự hỗ trợ, ủng hộ của các tổ chức, cá nhân trong quá trình triển khai thực hiện Đề án.

IV. KINH PHÍ THỰC HIỆN

Kinh phí thực hiện Kế hoạch được lồng ghép trong dự toán chi thường xuyên hằng năm theo phân cấp ngân sách hiện hành, huy động đóng góp của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước và các nguồn huy động hợp pháp khác theo quy định của pháp luật.

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch

- Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, địa phương tổ chức triển khai thực hiện Kế hoạch, xây dựng kế hoạch thực hiện trong từng giai đoạn; tổ chức kiểm tra, giám sát, đánh giá, sơ kết, tổng kết, báo cáo việc thực hiện Kế hoạch, đề xuất cấp có thẩm quyền điều chỉnh, bổ sung nội dung Kế hoạch trường hợp cần thiết.

- Chủ trì hoặc phối hợp với các cơ quan liên quan rà soát, xây dựng, sửa chữa, bổ sung, ban hành theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành các cơ chế, chính sách và các quy định cụ thể cần thiết liên quan đến phát triển văn hóa đọc.

- Chủ động phối hợp với các sở, ngành, địa phương trong việc lồng ghép với nội dung các chương trình, đề án khác liên quan trong quá trình thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ của Kế hoạch này.

- Chủ trì xây dựng mô hình phát triển văn hóa đọc, thí điểm xây dựng thư viện điện tử, xây dựng bộ sưu tập số cho cộng đồng; tổ chức Giải thưởng phát triển văn hóa đọc hằng năm tại địa phương.

2. Sở Giáo dục và Đào tạo

- Phối hợp chặt chẽ với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các cơ quan liên quan triển khai thực hiện Kế hoạch trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ được giao; chủ động lồng ghép với các chương trình, đề án khác liên quan thuộc lĩnh vực quản lý được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

- Chủ trì, phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các cơ quan liên quan trong việc nghiên cứu, triển khai phù hợp với chương trình của từng bậc học, cấp học; xây dựng, phát động và duy trì phong trào đọc sách trong đội ngũ giáo viên, học sinh; tổ chức các hoạt động, diễn đàn chia sẻ, trao đổi về những sách hay trong giáo viên, học sinh.

- Chỉ đạo rà soát, kiện toàn hệ thống thư viện trường học; xây dựng và phát triển nguồn học liệu mở; nâng cao chất lượng hoạt động của các trung tâm học tập cộng đồng.

- Kiểm tra, giám sát, đánh giá hiệu quả triển khai Kế hoạch thuộc lĩnh vực ngành quản lý, định kỳ hằng năm tổng hợp, báo cáo gửi Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch để tổng hợp.

3. Sở Thông tin và Truyền thông

- Triển khai thực hiện Kế hoạch trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ được giao, trong đó chú trọng việc xây dựng và triển khai chương trình tuyên truyền, quảng bá phát triển văn hóa đọc; chủ động lồng ghép với các chương trình, đề án khác liên quan thuộc lĩnh vực quản lý được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

- Chỉ đạo nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động xuất bản.

- Kiểm tra, giám sát, đánh giá hiệu quả triển khai Kế hoạch thuộc lĩnh vực ngành quản lý, định kỳ hằng năm tổng hợp, báo cáo gửi Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch để tổng hợp.

4. Báo Tuyên Quang, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh

Tuyên truyền các văn bản, quy định của Nhà nước, của tỉnh có liên quan; tuyên truyền các hoạt động triển khai thực hiện Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng; xây dựng chuyên trang, chuyên mục, tin, bài, phóng sự về xây dựng, phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng; định kỳ giới thiệu những cuốn sách hay, bổ ích nên đọc cho cộng đồng.

5. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội

- Chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành liên quan xây dựng Kế hoạch phát triển, mở rộng các hình thức học tập, dạy nghề trong các doanh nghiệp, lao động nông thôn, vùng sâu, vùng xa, gắn với việc xây dựng xã hội học tập, chú trọng nâng cao văn hóa đọc trong cơ quan, đơn vị.

- Xây dựng Kế hoạch thực hiện Đề án hỗ trợ cho người lao động nông thôn, những người hết tuổi lao động, người nội trợ, người khuyết tật có điều kiện thuận lợi để học tập, hình thành và xây dựng văn hóa đọc.

- Phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo; Ủy ban nhân dân huyện, thành phố hướng dẫn về tổ chức và hoạt động của trung tâm dạy nghề cấp huyện thực hiện nhiệm vụ giáo dục thường xuyên, hướng nghiệp. Tổ chức dạy nghề kết hợp với dạy văn hóa để nâng cao trình độ học vấn cho người lao động thông qua việc xây dựng, hình thành thói quen trong văn hóa đọc.

6. Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính

Chủ trì, phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các sở, ngành liên quan bố trí nguồn vốn đầu tư, kinh phí thực hiện Kế hoạch và các Chương trình, đề án khác có nội dung liên quan lồng ghép với Kế hoạch này theo phân cấp ngân sách nhà nước hiện hành, phù hợp với khả năng cân đối của ngân sách địa phương trong từng thời kỳ; phối hợp kiểm tra, giám sát việc thực hiện Kế hoạch.

7. Các sở, ban, ngành của tỉnh

Căn cứ chức năng, nhiệm vụ có trách nhiệm phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan trong việc xây dựng văn hóa đọc trong cộng đồng; tạo điều kiện thuận lợi để đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và người lao động được học tập suốt đời, hình thành thói quen trong văn hóa đọc; tổ chức biên soạn các tài liệu học tập cho nhân dân về các lĩnh vực theo chức năng và nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị quản lý.

8. Đề nghị Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy

Phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các sở, ngành trong việc triển khai thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ của Kế hoạch, nhất là trong việc định hướng tuyên truyền, gắn với các chương trình, đề án khác liên quan của tỉnh.

9. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội; các tổ chức xã hội - nghề nghiệp liên quan

- Phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các sở, ngành liên quan triển khai thực hiện Kế hoạch trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ theo quy định của Điều lệ hoạt động đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

- Tích cực tham gia tuyên truyền, vận động về văn hóa đọc và phát triển văn hóa đọc; triển khai lồng ghép với các hoạt động, phong trào do tổ chức mình chủ trì hoặc phối hợp thực hiện có liên quan hoặc hỗ trợ việc phát triển văn hóa đọc; chú trọng triển khai đối với các nhóm đối tượng như thanh thiếu nhi, phụ nữ, công nhân, địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn.

10. Ủy ban nhân dân huyện, thành phố

- Xây dựng Kế hoạch triển khai thực hiện Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 phù hợp với điều kiện của địa phương; bố trí ngân sách, huy động nguồn lực để tổ chức triển khai thực hiện Kế hoạch, trong đó chú trọng phát triển mạng lưới thư viện, nhà sách, tủ sách, đẩy mạnh xã hội hóa phù hợp với điều kiện cụ thể của địa phương.

- Lồng ghép việc thực hiện Đề án với quá trình triển khai thực hiện các chương trình, kế hoạch khác liên quan tại địa phương.

- Phối hợp chặt chẽ với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các cơ quan liên quan trong việc chỉ đạo xây dựng phong trào đọc sách, phát triển văn hóa đọc, gắn với Phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa", trọng tâm là xây dựng gia đình học tập, dòng họ học tập, cộng đồng học tập.

- Kiểm tra, giám sát, đánh giá hiệu quả triển khai Kế hoạch thuộc địa bàn quản lý, định kỳ hằng năm tổng hợp, báo cáo gửi Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch để tổng hợp.

Trên đây là Kế hoạch thực hiện Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến 2030 trên địa bàn tỉnh. Yêu cầu các sở, ban, ngành, cơ quan, đơn vị, Ủy ban nhân dân huyện, thành phố triển khai thực hiện và báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh kết quả theo quy định (đồng gửi Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch để tổng hợp)./.