CHỈ THỊ

VỀ VIỆC TIẾP TỤC TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI CÁC HOẠT ĐỘNG KHẢO SÁT, KHAI THÁC, VẬN CHUYỂN, TIÊU THỤ CÁT, SỎI LÒNG SÔNG

Thực hiện Chỉ thị số 16/2002/CT-TTg ngày 31 tháng 7 năm 2002 của Thủ tướng Chính phủ, công tác quản lý nhà nước của các Bộ, ngành và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đối với các hoạt động khảo sát, thăm dò, khai thác cát, sỏi và nạo vét kết hợp tận thu cát, sỏi lòng sông trên phạm vi cả nước đã đi dần vào nề nếp và từng bước được tăng cường, góp phần quan trọng vào sự nghiệp xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Tuy nhiên, đến nay các hoạt động thăm dò, khai thác, vận chuyển, tiêu thụ cát, sỏi lòng sông trái phép còn diễn ra ở nhiều nơi và ngày một phức tạp, làm thất thoát tài nguyên khoáng sản, gây khó khăn cho công tác quản lý, làm sạt lở bờ sông, đe doạ sự an toàn của đê điều, cầu cống, người và tài sản, cản trở giao thông đường thủy nội địa. Tình trạng buông lỏng quản lý, cấp phép thăm dò, khai thác cát, sỏi lòng sông không đúng quy định của pháp luật vẫn còn xảy ra khá phổ biến ở nhiều địa phương. Việc xây dựng quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng khoáng sản triển khai còn chậm. Sự phối hợp giữa các Bộ, ngành có liên quan và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trong việc kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật chưa chặt chẽ và thường xuyên.

Để khắc phục những tồn tại nêu trên và tiếp tục tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với các hoạt động khảo sát, thăm dò, khai thác, nạo vét kết hợp thu hồi, vận chuyển, tiêu thụ cát, sỏi lòng sông theo đúng quy định của pháp luật, Thủ tướng Chính phủ chỉ thị:

1. Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (sau đây gọi chung là Ủy ban nhân dân cấp tỉnh) có trách nhiệm:

a. Chủ trì, phối hợp với các Bộ: Tài nguyên và Môi trường, Xây dựng, Giao thông vận tải, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Công an, Tài chính tập trung rà soát, kiểm tra, kiên quyết đình chỉ các hoạt động thăm dò, khai thác, vận chuyển, kinh doanh cát, sỏi trái phép và không bảo đảm các điều kiện theo quy định; thu hồi ngay các giấy phép thăm dò, khai thác, vận chuyển và kinh doanh cát, sỏi đã cấp không đúng quy định; kiểm điểm làm rõ trách nhiệm và xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân có liên quan theo quy định của pháp luật và báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 30 tháng 11 năm 2008;

b. Hoàn thành việc xây dựng và trình Hội đồng nhân dân cùng cấp thông qua Quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng khoáng sản thuộc thẩm quyền (bao gồm cả cát, sỏi lòng sông) trước ngày 30 tháng 11 năm 2008. Đối với việc quy hoạch thăm dò, khai thác và sử dụng cát, sỏi lòng sông tại khu vực giáp ranh các tỉnh, phải có ý kiến bằng văn bản của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có chung ranh giới trước khi trình Hội đồng nhân dân cùng cấp thông qua theo quy định;

c. Đối với các sông nhánh, ngắn thuộc các tỉnh miền núi, trung du, nơi cát, sỏi thường được tích tụ và thay đổi theo mùa với quy mô không lớn, hồ sơ trình cơ quan có thẩm quyền cấp phép khai thác phải kèm theo báo cáo khảo sát địa chất vùng dự kiến xin khai thác chứng minh không có khoáng sản khác có giá trị cao hơn được Sở Tài nguyên và Môi trường xác nhận bằng văn bản. Khối lượng cát, sỏi của một giấy phép không vượt quá 5.000 m³, thời hạn khai thác của một giấy phép không quá 6 tháng và chỉ thực hiện trong mùa khô;

d. Phối hợp với các Bộ: Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Giao thông vận tải rà soát hệ thống bến bãi thuộc các tuyến sông để xây dựng quy hoạch cảng, bến bãi tập kết cát, sỏi theo quy định; xây dựng phương án, địa điểm hạ tải các phương tiện chở quá tải tại các điểm nút giao thông ở từng tỉnh nhằm ngăn chặn hữu hiệu việc vận chuyển trái phép cát, sỏi lòng sông.

2. Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và các cơ quan liên quan tăng cường công tác phổ biến giáo dục trong nhân dân các quy định của pháp luật về khoáng sản; phối hợp chỉ đạo, hướng dẫn công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm trong khai thác cát, sỏi lòng sông.

3. Bộ Giao thông vận tải lập và phê duyệt các kế hoạch nạo vét bến cảng, khai thông luồng lạch, điều chỉnh dòng chảy và tổ chức thực hiện kế hoạch nạo vét hàng năm. Tổ chức được giao nạo vét có kết hợp thu hồi cát, sỏi lòng sông phải đăng ký khối lượng thu hồi cát, sỏi tại Sở Tài nguyên và Môi trường của tỉnh nơi tiến hành hoạt động nạo vét.

4. Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì phối hợp với các Bộ: Tài nguyên và Môi trường, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Giao thông vận tải, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tiến hành nghiên cứu, đánh giá nguyên nhân gây ra sạt lở bờ các sông thuộc hệ thống sông Mêkông, sông Hồng, sông Đồng Nai và đề xuất các giải pháp ngăn ngừa, khắc phục có hiệu quả.

5. Bộ Xây dựng khẩn trương hoàn thành việc hướng dẫn xuất khẩu khoáng sản làm vật liệu xây dựng và khoáng sản làm nguyên liệu sản xuất xi măng, hoàn thành trước ngày 30 tháng 11 năm 2008; chủ trì, phối hợp với các Bộ: Tài nguyên và Môi trường, Giao thông vận tải, Kế hoạch và Đầu tư, Công thương, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có liên quan hoành thành trước ngày 30 tháng 11 năm 2008 việc dự báo nhu cầu và cân đối cung - cầu cát, sỏi xây dựng trong nước đến 2015 và định hướng đến năm 2020 báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định chủ trương xuất khẩu cát, sỏi xây dựng.

Trước mắt, tạm dừng việc xuất khẩu cát, sỏi xây dựng bao gồm cát, sỏi lòng sông và cát biển. Đối với các hợp đồng xuất khẩu cát, sỏi xây dựng đã được ký kết trước ngày 30 tháng 11 năm 2008 thì vẫn được thực hiện cho đến khi kết thúc hợp đồng.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ, ngành liên quan và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khẩn trương tổ chức thực hiện Chỉ thị này. Trong quá tình thực hiện, nếu có vướng mắc cần kịp thời báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, giải quyết.