CHỈ THỊ

VỀ VIỆC TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ ĐÊ ĐIỀU VÀ CHUẨN BỊ SẴN SÀNG HỘ ĐÊ, CHỐNG LŨ, BÃO NĂM 2021

Hệ thống đê điều có vai trò đặc biệt quan trọng trong công tác phòng chống lũ, bão để bảo vệ tính mạng và tài sản của Nhà nước và nhân dân cũng như những thành quả phát triển kinh tế xã hội. Năm 2020, diễn biến mưa lũ ở nước ta và một số nước trong khu vực hết sức phức tạp, cực đoan, dị thường đã gây ra nhiều sự cố đê điều. Điển hình tại Trung Quốc năm 2020, là quốc gia có hệ thống đê điều quy mô lớn, có nhiều nét tương đồng với hệ thống đê điều Việt Nam, đồng thời có hệ thống hồ chứa cắt lũ với quy mô rất lớn nhưng trước tác động của các đợt mưa lũ lớn, cực đoan, kéo dài đã gây vỡ đê làm ngập lụt diện rộng, thiệt hại rất lớn về người và tài sản.

Năm 2021, theo nhận định của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, từ tháng 6, tháng 7, bão và áp thấp nhiệt đới bắt đầu hoạt động ở vùng biển phía Bắc Biển Đông, các cơn bão có xu hướng di chuyển mạnh hơn, phức tạp hơn; lượng mưa ở hầu hết các khu vực được dự báo bằng hoặc cao hơn trung bình nhiều năm. Để chủ động trong công tác hộ đê, phòng, chống lụt bão năm 2021 và hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai gây ra đối với những vùng được đê bảo vệ, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị Chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND) các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có đê, tập trung chỉ đạo thực hiện một số việc trọng tâm sau đây:

1. Hoàn thành công tác tu bổ, duy tu bảo dưỡng đê điều và công trình đang thi công liên quan đến đê điều

- Đối với những sự cố đê điều đã xảy ra trong các mùa lũ, bão trước cần đặc biệt quan tâm và tập trung mọi nguồn lực để hoàn thành việc xử lý; đồng thời lập phương án bảo vệ trọng điểm trong mùa lũ, bão năm 2021.

- Huy động mọi nguồn lực của địa phương để chủ động xử lý những sự cố phát sinh đột xuất trước, trong mùa lũ, bão và tu bổ thêm đối với các hạng mục cần thiết khác nhằm hạn chế đến mức thấp nhất các sự cố khi có lũ, bão.

- Chỉ đạo các cơ quan liên quan tăng cường kiểm tra, đôn đốc, phát hiện và giải quyết kịp thời các khó khăn vướng mắc để đẩy nhanh tiến độ hoàn thành việc tu bổ, nâng cấp đê, duy tu bảo dưỡng chống xuống cấp hệ thống đê điều đảm bảo chất lượng, kịp thời đưa công trình vào chống lũ, bão năm 2021.

- Chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp chặt chẽ với UBND cấp huyện và các đơn vị liên quan chỉ đạo các nhà thầu tập trung mọi nguồn lực để đẩy nhanh tiến độ thi công công trình liên quan đến đê điều xong trước mùa lũ, bão và có phương án bảo đảm an toàn cho công trình khi có lũ, bão.

2. Đảm bảo an toàn các cống dưới đê trong lũ, bão

- Đối với những cống qua đê đã xảy ra sự cố do lũ những năm trước, cống mới xây dựng nhưng chưa được vận hành trong điều kiện có lũ cao hoặc cống đang thi công cần phải xây dựng phương án bảo vệ cụ thể để chủ động xử lý khi có sự cố xảy ra. Trong đó, cần đặc biệt quan tâm đến các cống đã xảy ra sự cố như: cống Cẩm Đình trên đê Vân Cốc, cống Liên Mạc trên đê hữu Hồng thành phố Hà Nội; cống Tắc Giang trên đê hữu Hồng tỉnh Hà Nam; cống Long Phương trên đê hữu Đuống tỉnh Bắc Ninh; cống Đa Mai, cống Yên Ninh trên đê tả Cầu tỉnh Bắc Giang; cống Liên Nghĩa trên đê tả Hồng tỉnh Hưng Yên,...

- Tổ chức kiểm tra, rà soát, đánh giá chất lượng các cống dưới đê, phát hiện các cống yếu, các cống bị hư hỏng để sửa chữa, hoành triệt cống tạm thời hoặc hoành triệt vĩnh viễn đối với các cống không đảm bảo an toàn; đối với các cống xung yếu phải có phương án bảo vệ do cấp có thẩm quyền phê duyệt và giao cụ thể trách nhiệm cho tổ chức, cá nhân để chủ động chuẩn bị các điều kiện và tổ chức thực hiện; lập phương án cấp nước (hoặc tiêu) hỗ trợ để hạn chế mức độ ảnh hưởng do việc hoành triệt cống.

- Việc sử dụng cống dưới đê trong mùa lũ phải chấp hành nghiêm ngặt quy trình đóng, mở. Đối với những cống chưa có quy trình vận hành, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo tổ chức xây dựng và trình cấp có thẩm quyền phê duyệt trước mùa lũ, bão để áp dụng ngay trong năm 2021.

- Đối với cống do các Công ty, Trung tâm Quản lý khai thác công trình thủy lợi hoặc Chi cục Thủy lợi quản lý, đơn vị quản lý phải có quy chế, phân công trách nhiệm cụ thể, phối hợp chặt chẽ giữa đơn vị và địa phương trong việc thực hiện phương án bảo vệ, xử lý các sự cố.

- Đối với những cống dưới đê khác, giao cho UBND cấp huyện chỉ định ngay tổ chức, cá nhân trực tiếp quản lý, vận hành.

3. Chủ động, chuẩn bị sẵn sàng hộ đê trong lũ, bão

- Chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với UBND cấp huyện và các đơn vị liên quan tiến hành tổng kiểm tra đánh giá, hiện trạng hệ thống đê điều, phát hiện những hư hỏng, các yếu tố bất lợi có nguy cơ đe dọa an toàn đê điều; xây dựng, phê duyệt và triển khai trên thực tế phương án hộ đê tương ứng với từng tuyến đê, từng khu vực trọng điểm theo phương châm “4 tại chỗ”; đồng thời phối hợp chặt chẽ với lực lượng quân đội đóng trên địa bàn để chuẩn bị hộ đê theo phương án và kế hoạch được duyệt.

- Chỉ đạo UBND các cấp, các Sở, ban, ngành của tỉnh, thành phố theo chức năng, chủ động triển khai các biện pháp bảo đảm an toàn cho đê, đặc biệt là các vị trí đê xung yếu, trọng điểm; chuẩn bị sẵn sàng tổ chức phương án hộ đê, phương án ứng phó trong điều kiện xảy ra bão, lũ lớn, kể cả trường hợp lũ vượt tần suất thiết kế.

- Căn cứ phương án hộ đê năm 2021, chỉ đạo chuẩn bị đủ số lượng, chủng loại vật tư dự trữ hộ đê cho từng tuyến. Ngoài số vật tư dự trữ của Nhà nước hiện có trên địa bàn, cần có kế hoạch huy động vật tư trong nhân dân trong trường hợp có sự cố xảy ra (kể cả vật tư, thiết bị của các doanh nghiệp, cơ quan đóng trên địa bàn).

- Chỉ đạo tổ chức diễn tập phương án hộ đê, kiểm tra việc chuẩn bị vật tư, lực lượng, phương tiện, kỹ thuật, chỉ huy và thông tin hai chiều để bổ khuyết kịp thời những thiếu sót, tồn tại; tập huấn nghiệp vụ cho các lực lượng tham gia hộ đê, đặc biệt là lực lượng quân đội được bố trí trên địa bàn.

- Chỉ đạo UBND các huyện có đê phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quán triệt, hướng dẫn; đồng thời kiểm tra, giám sát các xã, phường ven đê trong việc tổ chức lực lượng và thực hiện công tác tuần tra, canh gác bảo vệ đê điều trong mùa mưa lũ theo quy định tại Thông tư số 01/2009/TT-BNN ngày 06/01/2009 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để phát hiện và xử lý kịp thời ngay từ giờ đầu đảm bảo an toàn cho đê, kè, cống; bảo đảm thông tin liên lạc thông suốt và tổng hợp, báo cáo thường xuyên, kịp thời khi xảy ra sự cố đê điều về Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (qua Tổng cục Phòng, chống thiên tai).

- Tổ chức phát quang mái đê, chân đê, trong phạm vi bảo vệ đê điều để phục vụ công tác tuần tra canh gác và xử lý sự cố giờ đầu trong mùa mưa lũ.

4. Công tác quản lý đê điều

- Chỉ đạo tăng cường kiểm tra, rà soát tình hình vi phạm pháp luật về đê điều trên địa bàn, xử lý các hành vi vi phạm theo quy định của pháp luật. Chỉ đạo kiểm tra việc chấp hành quyết định cấp phép đối với chủ đầu tư các công trình liên quan đến đê điều theo quy định của Luật Đê điều.

- Chỉ đạo thực hiện nghiêm Chỉ thị số 24/CT-TTg ngày 07/10/2019 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường xử lý vi phạm pháp luật về đê điều; nhất là ngăn chặn kịp thời, xử lý dứt điểm các vi phạm tập kết vật liệu với quy mô lớn trên bãi sông, xây dựng công trình, nhà xưởng trái phép trên bãi sông và lấn chiếm lòng sông gây cản trở thoát lũ,...

- Chỉ đạo tổ chức lập, rà soát nội dung phương án phòng, chống lũ của tuyến sông có đê, phương án phát triển hệ thống đê điều trong quy hoạch tỉnh, thành phố theo quy định của pháp luật về quy hoạch, trong đó xác định cụ thể phương án quản lý, sử dụng đất ở bãi sông, số lượng công trình, nhà ở trong phạm vi bảo vệ đê điều, bãi sông phải di dời và xây dựng phương án, lộ trình di dời đảm bảo khả thi để tổ chức thực hiện.

- Chỉ đạo xử lý dứt điểm hành vi lấn chiếm mặt đê, mái đê, hành lang bảo vệ đê gây ảnh hưởng đến an toàn đê và khả năng thoát lũ trước ngày 15/5/2021.

5. Báo cáo kịp thời các vấn đề phát sinh vượt quá thẩm quyền về Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để phối hợp giải quyết hoặc xin ý kiến chỉ đạo của cấp trên./.