CHỈ THỊ

VỀ VIỆC TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC TRONG HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC KHOÁNG SẢN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH

Trong những năm qua, hoạt động khai thác, chế biến và sử dụng tài nguyên khoáng sản trên địa bàn tỉnh đã góp phần không nhỏ vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, tạo nhiều việc làm cho người lao động và tăng nguồn thu ngân sách nhà nước hàng năm. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động khoáng sản trên địa bàn còn gặp nhiều khó khăn trong hoạt động sản xuất kinh doanh, như: năng lực tài chính còn hạn chế; nhiều loại máy móc, thiết bị lạc hậu; thiếu cán bộ có trình độ chuyên môn nên hiệu quả trong khai thác, chế biến và sử dụng tài nguyên khoáng sản chưa cao, gây lãng phí tài nguyên. Quá trình khai thác mỏ của các đơn vị chưa thực hiện theo đúng quy trình thiết kế mỏ gây mất an toàn cho người và thiết bị máy móc, sản phẩm khai thác mới ở dạng sơ chế. Các xe quá khổ, quá tải chuyên chở khoáng sản đã gây ảnh hưởng trực tiếp khiến hệ thống giao thông trên địa bàn tỉnh bị xuống cấp nghiêm trọng, đặc biệt ở những nơi có nhiều mỏ khai thác. Công tác vệ sinh môi trường, an toàn lao động chưa chấp hành nghiêm chỉnh; chưa thường xuyên thực hiện các biện pháp xử lý môi trường trong quá trình khai thác và sau khai thác làm ảnh hưởng đến sức khoẻ của người lao động và người dân, gây ô nhiễm môi trường xung quanh khu vực khai thác. Một số đơn vị chưa tuân thủ theo đúng quy trình quy định trong việc sử dụng vật liệu nổ công nghiệp nên ảnh hưởng đến tài sản và gây bức xúc cho nhân dân tại khu vực khai thác và làm mất an ninh trật tự trên địa bàn. Để nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước trong khai thác, chế biến và sử dụng tài nguyên khoáng sản, khắc phục những tồn tại nêu trên, UBND tỉnh yêu cầu:

1. Sở Tài nguyên và Môi trường

a) Tham mưu UBND tỉnh quản lý hoạt động khoáng sản theo đúng quy định của pháp luật; việc cấp giấy phép khảo sát, thăm dò và khai thác khoáng sản theo đúng trình tự, thủ tục và thẩm quyền của luật định và theo quy hoạch đã được phê duyệt.

b) Tăng cường công tác tuyên truyền, hướng dẫn các tổ chức, cá nhân hoạt động khoáng sản theo đúng quy định của pháp luật, bảo vệ, cải tạo, phục hồi môi trường, an ninh trật tự xã hội và an toàn lao động; theo dõi việc quan trắc, giám sát môi trường, việc nộp tiền cấp quyền khai thác khoáng sản theo quy định.

c) Chủ động phối hợp với UBND các huyện, thị xã và các ngành có liên quan tổ chức kiểm tra định kỳ hoặc đột xuất các mỏ đã được cấp giấy phép khai thác, xử lý nghiêm các mỏ khai thác, chế biến khoáng sản vi phạm các quy định về môi trường, đất đai, khoáng sản; kiên quyết đình chỉ các hoạt động thăm dò, khai thác, vận chuyển, kinh doanh, sản xuất khoáng sản trái phép, không bảo đảm các điều kiện theo quy định pháp luật; đối với các trường hợp vi phạm nghiêm trọng, hoặc tái phạm kiến nghị cơ quan có thẩm quyền thu hồi quyền sử dụng giấy phép, thu hồi giấy phép hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định.

d) Phối hợp các ban ngành có liên quan rà soát và hoàn thiện lại dự án khoanh vùng cấm, tạm cấm hoạt động khoáng sản trên địa bàn, báo cáo UBND tỉnh để tổng hợp trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo quy định.

e) Trên cơ sở điều chỉnh, bổ sung quy hoạch thăm dò, khai thác, sử dụng khoáng sản đã được phê duyệt, định hướng các biện pháp tổ chức quản lý việc khai thác, bảo vệ môi trường, xử lý sau khai thác cho các vùng mỏ có diện tích lớn, thời gian tồn tại mỏ lâu dài.

f) Nghiên cứu và đề xuất cơ chế, quy định, giải pháp bảo vệ tài nguyên khoáng sản theo hướng gắn trách nhiệm của UBND cấp huyện, xã và quyền lợi của người dân địa phương nơi có nguồn tài nguyên khoáng sản.

2. Sở Công thương

a) Tiếp tục triển khai thực hiện nghiêm Chỉ thị số 18/2008/CT-TTg ngày 06/6/2008 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường quản lý, chấn chỉnh hoạt động khai thác các mỏ đá nhằm đảm bảo an toàn trong khai thác và Chỉ thị số 26/2008/CT-TTg ngày 1/9/2008 của Thủ tướng Chính phủ về tiếp tục tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động khai thác, chế biến, sử dụng và xuất khẩu khoáng sản. Phối hợp với các ngành chức năng thường xuyên tổ chức lực lượng thanh tra, kiểm tra, kiểm soát, ngăn chặn việc mua, bán, tàng trữ, vận chuyển khoáng sản trái phép và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật.

b) Tăng cường hướng dẫn, đôn đốc và kiểm tra các doanh nghiệp trong việc chấp hành các quy định về an toàn trong khai thác, nhất là các doanh nghiệp có sử dụng vật liệu nổ công nghiệp.

c) Phối hợp các cơ quan liên quan xây dựng quy hoạch đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ điều hành mỏ và công nhân kỹ thuật nổ mìn.

d) Trình UBND tỉnh cấp, điều chỉnh, gia hạn thu hồi giấy phép sử dụng vật liệu nổ công nghiệp cho các doanh nghiệp theo đúng quy định của pháp luật.

3. Sở Xây dựng

a) Phối hợp với các ngành có liên quan xác định nhu cầu về vật liệu xây dựng thông thường, nhất là đá xây dựng, đất đá hỗn hợp làm vật liệu san lấp trên địa bàn tỉnh để làm cơ sở cho việc xem xét việc điều chỉnh, bổ sung quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường trên địa bàn tỉnh Ninh Bình đến năm 2020.

b) Tăng cường công tác thẩm định, phê duyệt hồ sơ thiết kế cơ sở về khai thác mỏ đảm bảo đúng quy trình, quy phạm kỹ thuật trong hoạt động khai thác.

c) Phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường trong công tác kiểm tra và kiên quyết đình chỉ các mỏ không thực hiện các quy định trong thiết kế cơ sở về khai thác mỏ đã được phê duyệt.

4. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội

a) Xây dựng kế hoạch và định kỳ tổ chức tập huấn về công tác an toàn lao động cho người sử dụng lao động của các đơn vị tham gia hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh theo quy định.

b) Chủ trì, phối hợp với các ngành chức năng và các đơn vị có liên quan thường xuyên kiểm tra, hướng dẫn các chủ sử dụng lao động trong việc ký kết Hợp đồng lao động, thực hiện chế độ tiền lương, tham gia đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và các quy định về công tác an toàn vệ sinh lao động đối với người lao động trong các doanh nghiệp hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh.

c) Tăng cường công tác thanh tra, có hình thức xử lý hoặc đề nghị xử lý nghiêm theo đúng quy định của pháp luật đối với các doanh nghiệp, đơn vị cố tình vi phạm các quy định của pháp luật về lao động nhất là vi phạm trong công tác an toàn vệ sinh lao động.

5. Sở Giao thông Vận tải

Phối hợp với ngành công an thường xuyên kiểm tra, xử lý các phương tiện vận chuyển khoáng sản vi phạm trật tự an toàn giao thông, vệ sinh môi trường, nhất là các phương tiện vận chuyển khoáng sản chở quá khổ quá tải, chạy quá tốc độ quy định, không thực hiện việc vệ sinh xe trước khi ra khỏi mỏ làm rơi vãi đá, đất, cát trên đường.

6. Công an tỉnh

a) Chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành và địa phương có liên quan xây dựng phương án, kế hoạch và tổ chức thực hiện các biện pháp phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh chống tội phạm và các hành vi vi phạm trong hoạt động khoáng sản.

b) Chỉ đạo Công an huyện, thị xã thường xuyên kiểm tra địa bàn có hoạt động khoáng sản, nhất là những nơi thường xảy ra khai thác, mua, bán, tàng trữ, vận chuyển khoáng sản trái phép. Kiểm điểm làm rõ trách nhiệm và xử lý nghiêm đối với lãnh đạo công an các huyện, thị xã; các xã, phường, thị trấn nơi xảy ra tình hình khai thác, mua, bán, tàng trữ, vận chuyển khoáng sản trái phép trên địa bàn mà không có biện pháp kịp thời ngăn chặn, xử lý; tổng hợp kết quả xử lý các vi phạm, báo cáo UBND tỉnh.

c) Phối hợp cùng Sở Công thương quản lý việc sử dụng vật liệu nổ công nghiệp trong khai thác khoáng sản.

7. Sở Tài chính

a) Tham mưu cho UBND tỉnh chỉ đạo việc thu và quản lý, sử dụng tốt các nguồn phí thu được từ hoạt động khoáng sản.

b) Phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường thẩm định giá các loại khoáng sản để làm cơ sở thực hiện nghĩa vụ thuế về khai thác và kinh doanh khoáng sản.

c) Hướng dẫn, kiểm tra UBND cấp huyện trong việc quản lý, sử dụng phí bảo vệ môi trường đúng mục đích, có hiệu quả để phục hồi môi trường, đầu tư xây dựng, sửa chữa, nâng cấp, tu bổ hệ thống giao thông, cơ sở hạ tầng tại địa phương nơi bị ảnh hưởng trực tiếp do hoạt động khoáng sản.

8. Cục Thuế tỉnh

a) Chỉ đạo các cơ quan chức năng thuộc thẩm quyền quản lý tổ chức thực hiện nghiêm việc thu các loại thuế, phí trong hoạt động khoáng sản theo quy định. Hướng dẫn, đôn đốc các tổ chức khai thác, chế biến khoáng sản thực hiện tốt việc kê khai, nộp các loại thuế và phí theo đúng quy định.

b) Chủ trì và phối hợp với các ban ngành trong việc kiểm tra việc chấp hành pháp luật về nghĩa vụ tài chính trong lĩnh vực tài nguyên khoáng sản.

9. Sở Kế hoạch và Đầu tư

a) Thực hiện nghiêm các quy trình thẩm định hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận đầu tư các dự án liên quan đến khai thác, chế biến khoáng sản theo đúng quy định của pháp luật.

b) Rà soát, tổng hợp tình hình cấp giấy chứng nhận đầu tư các dự án liên quan đến hoạt động khai thác, chế biến khoáng sản trên địa bàn tỉnh. Kiểm tra, xử lý theo quy định hoặc báo cáo UBND tỉnh xử lý đối với các trường hợp vi phạm Luật Đầu tư, các quy định trong giấy phép đầu tư đã được cơ quan nhà nước cấp và các quy định khác có liên quan đến đầu tư.

10. UBND các huyện, thị xã

a) Chỉ đạo các phòng, ban chức năng thuộc thẩm quyền quản lý, UBND các xã, phường, thị trấn đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến và giáo dục pháp luật về công tác khai thác khoáng sản trong nhân dân; đồng thời phải có biện pháp hữu hiệu bảo vệ tài nguyên khoáng sản chưa được khai thác; thường xuyên kiểm tra, ngăn chặn và xử lý triệt để ngay từ đầu tình trạng khai thác khoáng sản trái phép; tăng cường công tác giám sát hoạt động của các tổ chức và cá nhân được cấp phép hoạt động khai thác khoáng sản tại địa phương nhằm bảo đảm môi trường, an ninh trật tự xã hội, bảo vệ nguồn tài nguyên khoáng sản, tài sản, tính mạng và sức khỏe của nhân dân trên địa bàn.

b) Giao Chủ tịch UBND các xã, phường, thị trấn nắm vững tình hình trên địa bàn, thường xuyên tổ chức tuần tra, kịp thời phát hiện và ngăn chặn việc khai thác, mua, bán, tàng trữ, vận chuyển khoáng sản trái phép diễn ra trên địa bàn quản lý; khi phát hiện các hoạt động khoáng sản trái phép phải báo cáo ngay cho Chủ tịch UBND các huyện, thị xã tổ chức lực lượng ngăn chặn và xử lý kịp thời theo quy định của pháp luật. Trường hợp không ngăn chặn, không xử lý mà bị phát hiện hoặc để xảy ra liên tục, xảy ra nhiều lần trên cùng một địa bàn hoặc gây bức xúc trong nhân dân thì Chủ tịch UBND huyện, thị xã phải kiểm điểm làm rõ và chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh.

c) Phối hợp cùng các ngành chức năng tăng cường công tác quản lý, bảo vệ tài nguyên khoáng sản; tổ chức giám sát chặt chẽ việc chấp hành các quy định của pháp luật của các tổ chức, cá nhân được cấp phép hoạt động khoáng sản trên địa bàn. Trường hợp vượt quá thẩm quyền phải báo cáo kịp thời và đề xuất với UBND tỉnh để có biện pháp xử lý theo quy định của pháp luật.

d) Quán triệt và thông báo nội dung Chỉ thị này tới UBND các xã, phường, thị trấn và các doanh nghiệp nơi có hoạt động khoáng sản trên địa bàn mình quản lý.

11. Các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động khoáng sản

a) Thực hiện quy định của pháp luật về bảo vệ tài nguyên khoáng sản:

- Đánh giá tổng hợp và báo cáo đầy đủ mọi loại tài nguyên khoáng sản đã phát hiện được trong khu vực thăm dò cho cơ quan quản lý nhà nước về khoáng sản và bảo đảm không gây tổn thất tài nguyên khoáng sản.

- Thu hồi tối đa mọi loại khoáng sản đã được xác định là có hiệu quả kinh tế; thực hiện biện pháp bảo quản khoáng sản đã khai thác nhưng chưa được sử dụng.

- Trong quá trình khai thác, chế biến khoáng sản, nếu phát hiện có khoáng sản mới, phải báo cáo ngay với cơ quan quản lý nhà nước về khoáng sản để xem xét, quyết định; trường hợp không thực hiện báo cáo mà bị phát hiện thì tùy theo mức độ vi phạm sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.

- Xây dựng phương án và tổ chức thực hiện việc bảo vệ khoáng sản trong diện tích được cấp mỏ, không để xảy ra hoạt động khoáng sản trái phép trong khu vực mỏ đơn vị quản lý.

b) Thực hiện quy định của pháp luật về khai thác khoáng sản:

- Hoàn tất các thủ tục theo Luật Khoáng sản và các quy định pháp luật khác có liên quan như: Thuê đất, giấy phép sử dụng nước, đăng ký hoạt động mỏ, ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường, bổ nhiệm giám đốc điều hành mỏ, kiểm định và đăng ký các loại máy móc, thiết bị, vật tư có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động, đào tạo và huấn luyện công tác an toàn vệ sinh lao động cho người lao động trước khi triển khai hoạt động khai thác khoáng sản.

- Thực hiện nghiêm chế độ báo cáo đột xuất và báo cáo định kỳ hoạt động khoáng sản theo đúng nội dung và thời gian quy định. Chế độ báo cáo về hoạt động khoáng sản được thực hiện theo định kỳ 6 tháng và một năm. Định kỳ sáu tháng đầu năm được tính từ ngày 01 tháng 01 đến ngày 30 tháng 06 của năm báo cáo. Định kỳ một năm được tính từ ngày 01 tháng 01 đến hết ngày 31 tháng 12 của năm báo cáo. Thời gian chậm nhất sau năm (05) ngày của kỳ báo cáo, báo cáo phải kèm theo bản đồ hiện trạng mỏ và chủ đầu tư, giám đốc mỏ phải chịu trách nhiệm về tính chính xác, trung thực của số liệu, thông tin báo cáo.

- Tạo điều kiện cho Đoàn Thanh tra thi hành tốt nhiệm vụ và phải chấp hành nghiêm quyết định của Đoàn thanh tra.

- Tổ chức, cá nhân được phép khai thác khoáng sản phải nộp tiền cấp quyền khai thác, ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường và đất đai theo đúng quy định hiện hành.

- Phải thực hiện việc đóng cửa mỏ, phục hồi môi trường, môi sinh và đất đai ngay sau khi giấy phép khai thác khoáng sản chấm dứt hiệu lực.

- Tổ chức, cá nhân được phép khai thác khoáng sản phải thông báo bằng văn bản về trình độ chuyên môn, năng lực quản lý của giám đốc điều hành mỏ cho cơ quan quản lý nhà nước về khoáng sản.

c) Thực hiện nghĩa vụ đối với địa phương nơi có mỏ khai thác:

- Bồi thường thiệt hại do hoạt động khai thác gây ra; có trách nhiệm tạo điều kiện ổn định sản xuất và đời sống khi người dân phải thay đổi nơi cư trú, nơi sản xuất; ưu tiên sử dụng lao động tại địa phương nơi có hoạt động khoáng sản;

- Có trách nhiệm bảo trì sửa chữa cơ sở hạ tầng nơi có hoạt động khai thác. Xây dựng và thông qua UBND xã, phường, thị trấn về quy chế hoạt động; nội dung bao gồm: Các biện pháp bảo vệ đất đai, môi trường môi sinh, an toàn lao động cho công nhân và người dân xung quanh khu vực mỏ, quy định giờ hoạt động sản xuất, đăng ký phương tiện khai thác vận chuyển, môi trường trong vận chuyển khoáng sản.

- Tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động nghiên cứu khoa học được nhà nước cho phép tiến hành trong khu vực khai thác; xây dựng các công trình giao thông, đường dẫn nước, đường tải điện, đường thông tin đi qua khu vực mỏ.

UBND tỉnh yêu cầu Thủ trưởng các sở, ban, ngành, Chủ tịch UBND các cấp triển khai thực hiện nghiêm Chỉ thị này. Trong quá trình thực hiện, nếu có khó khăn, vướng mắc, vượt quá thẩm quyền giải quyết phải kịp thời báo cáo Sở Tài nguyên và Môi trường để tổng hợp, tham mưu, báo cáo UBND tỉnh xem xét, giải quyết./.