CHỈ THỊ

VỀ TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC PHÒNG, CHỐNG THIÊN TAI VÀ TÌM KIẾM CỨU NẠN NĂM 2022

Năm 2021, thiên tai, thảm họa trên thế giới và trong khu vực tiếp tục diễn biến bất thường, khốc liệt, gây thiệt hại lớn về con người, kinh tế, đời sống xã hội. Theo Báo cáo tổng kết công tác phòng chống thiên tai năm 2021 của Ban Chỉ đạo quốc gia về Phòng chống thiên tai, chỉ riêng thiên tai năm 2021 đã làm hơn 16.000 người chết, thiệt hại hơn 105 tỷ USD. Ở trong nước, đã xảy ra tổng cộng 841 trận thiên tai làm 108 người chết, mất tích, 95 người bị thương, thiệt hại về kinh tế trên 5.200 tỷ đồng.

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia và các chuyên gia, trong năm 2022 sẽ có khoảng 10-12 cơn bão và áp thấp nhiệt đới hoạt động trên Biển Đông và có khoảng từ 4-6 cơn có khả năng ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta. Ngoài ra, trong các tháng chuyển mùa đã có mưa bão bất thường, từ tháng 4-5 có thể xảy ra các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như dông, sét, lốc, mưa đá trên phạm vi toàn quốc.

Để chủ động phòng, chống, ứng phó kịp thời, hiệu quả, giảm đến mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai gây ra, Bộ Công Thương yêu cầu các Sở Công Thương, Tập đoàn, Tổng Công ty, Công ty và các đơn vị trực thuộc Bộ, Tổng Công ty Đông Bắc (sau đây gọi tắt là các đơn vị) tập trung triển khai thực hiện các nội dung sau:

I. Yêu cầu chung đối với các đơn vị trong ngành Công Thương

- Thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về phòng chống thiên tai (PCTT) và tìm kiếm cứu nạn (TKCN); tích cực tuyên truyền, phổ biến kiến thức giúp nâng cao nhận thức về những nguy cơ, hiểm họa do thiên tai gây ra và trách nhiệm của các cá nhân và tập thể trong công tác PCTT & TKCN tại đơn vị.

- Rà soát, cập nhật bổ sung, hiệu chỉnh phương án PCTT, TKCN phù hợp với đặc thù của đơn vị đối với tất cả hình thái thiên tai có thể xảy ra.

- Kiện toàn tổ chức, lực lượng; chuẩn bị đầy đủ vật tư, phương tiện, hậu cần theo phương châm 4 tại chỗ (Chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, hậu cần tại chỗ, phương tiện tại chỗ) để sẵn sàng ứng phó thiên tai với hiệu quả cao nhất; tổ chức diễn tập các phương án ứng phó đối với các tình huống thiên tai cơ bản để nâng cao khả năng sẵn sàng ứng phó với các tình huống thiên tai.

- Tăng cường sự phối hợp giữa các đơn vị, giữa các đơn vị với địa phương để thống nhất chỉ huy, điều hành và phát huy hiệu quả cao nhất về nguồn lực của các đơn vị trong quá trình ứng phó với các tình huống thiên tai, sự cố.

- Tiếp tục rà soát, lồng ghép nội dung PCTT, TKCN vào quy hoạch, kế hoạch phát triển ngành; rà soát các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật áp dụng thiết kế, xây dựng các công trình để bảo đảm an toàn cho công trình, cho cộng đồng đối với các hình thái thiên tai.

- Tổ chức trực ban, theo dõi chặt chẽ diễn biến các đợt thiên tai và thực hiện chế độ báo cáo nghiêm túc theo đúng quy định; bảo đảm thông tin, liên lạc thông suốt.

II. Yêu cầu cụ thể đối với các đơn vị

1. Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp

Chủ trì phối hợp với các đơn vị có liên quan rà soát, kiểm tra, triển khai công tác đảm bảo an toàn đối với công trình thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ Công Thương, nhất là các hồ thủy điện và hoạt động thăm dò, khai thác khoáng sản.

2. Tổng cục Quản lý thị trường

Chỉ đạo Cục Quản lý thị trường các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động thương mại; ngăn chặn, xử lý kịp thời các hành vi lợi dụng thiên tai để đầu cơ, găm hàng, tăng giá bất hợp lý, thu lợi bất chính.

3. Vụ Thị trường trong nước

Hướng dẫn, kiểm tra, chỉ đạo các Sở Công Thương các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương xây dựng và triển khai tốt kế hoạch dự trữ hàng hóa, vật tư, nhu yếu phẩm thiết yếu; có phương án trực tiếp điều tiết các mặt hàng thiết yếu giữa các địa phương, khu vực bị ảnh hưởng thiên tai, đảm bảo phục vụ nhu cầu cơ bản của người dân, ổn định thị trường trong và sau thiên tai.

4. Sở Công Thương các tỉnh, thành phố

- Tăng cường kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn công tác chuẩn bị ứng phó thiên tai trước mùa mưa bão tại các cơ sở, công trình trong ngành Công Thương trên địa bàn quản lý, đặc biệt là các đơn vị quản lý vận hành lưới điện, chủ sở hữu đập, hồ chứa thủy điện.

- Chỉ đạo giám sát vận hành an toàn hồ đập thủy điện, tham mưu UBND tỉnh, thành phố tuyệt đối không cho tích nước đối với các hồ chứa nước không đảm bảo an toàn; tăng cường lắp đặt hệ thống theo dõi, giám sát, cung cấp số liệu cho các đơn vị chức năng theo quy định, thông tin cảnh báo đảm bảo an toàn hạ du khi xả lũ.

- Hỗ trợ các đơn vị điện lực, đơn vị truyền tải điện trên địa bàn nhằm đảm bảo an toàn trong mùa mưa bão như việc vận động người dân chặt tỉa cây xanh, phát quang hành lang tuyến đường dây; phối hợp tuyên truyền, hướng dẫn cảnh báo người dân sử dụng điện an toàn trong mùa mưa bão.

- Tham mưu, đề xuất với Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố thực hiện thiết lập, quản lý hành lang thoát lũ của các hồ chứa và thực hiện các biện pháp bảo đảm an toàn đập theo quy định của pháp luật.

- Triển khai kế hoạch dự trữ hàng hóa, vật tư, nhu yếu phẩm thiết yếu, chú trọng khu vực thường xuyên bị thiên tai, vùng sâu, vùng xa, vùng dễ bị chia cắt; phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương các cấp thực hiện tốt kế hoạch dự trữ tại chỗ, phương án bình ổn thị trường khi thiên tai xảy ra.

- Yêu cầu các công trình đang xây dựng dừng mọi hoạt động thi công, di dời người và thiết bị về vị trí an toàn trước khi bão lũ xảy ra, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người và tài sản, không để xảy ra các sự cố sạt lở nghiêm trọng như năm 2020.

- Đối với địa phương có công trình điện gió và trang trại điện mặt trời cần chỉ đạo các chủ công trình thực hiện gia cố nền móng chống sạt trượt và có các biện pháp đảm an toàn cho con người và thiết bị trong mùa mưa bão.

5. Tập đoàn Điện lực Việt Nam

- Chỉ đạo các đơn vị quản lý vận hành công trình thủy điện trực thuộc triển khai thực hiện nghiêm túc các nội dung của Chỉ thị này.

- Chỉ đạo các đơn vị phát điện, truyền tải, phân phối điện trực thuộc rà soát, kiểm tra các công trình, gia cố các vị trí xung yếu đảm bảo an toàn cho công trình khi thiên tai xảy ra, phát quang hành lang tuyến, chặt tỉa cây ngoài hành lang có nguy cơ đổ vào công trình điện theo quy định; chuẩn bị sẵn sàng và tập trung mọi nguồn lực để khắc phục kịp thời mọi sự cố xảy ra, cung cấp điện kịp thời, an toàn sau thiên tai.

- Chỉ đạo các đơn vị thuộc phạm vi quản lý xây dựng phương án, kế hoạch PCTT và TKCN của đơn vị; tổ chức diễn tập cho các cán bộ, công nhân viên trong đơn vị theo phương án đã phê duyệt.

6. Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam, Tổng Công ty Đông Bắc và các đơn vị khai thác khoáng sản

- Tập trung chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ xây dựng các công trình PCTT; phương án di dời người dân ra khỏi vùng nguy cơ cao về sạt lở, ngập lụt.

- Kiểm tra, rà soát các bãi thải, các khu mỏ khai thác than, khoáng sản, kho chứa, nhà xưởng, bến cảng, hệ thống đê chân bãi thải, hệ thống bơm thoát nước, mương thoát nước, mặt bằng sản xuất... chủ động xử lý và có phương án đảm bảo an toàn công trình và khu dân cư lân cận, nhất là trong tình huống xảy ra mưa lũ lớn.

- Tổ chức diễn tập phương án ứng phó chống ngập lụt mỏ, sạt lở bãi thải ảnh hưởng đến các khu dân cư trong vùng; huấn luyện nghiệp vụ cấp cứu mỏ tại các đơn vị.

7. Tập đoàn Dầu khí Việt Nam

Rà soát cập nhật hoàn chỉnh và tổ chức thực hiện các phương án, kế hoạch ứng cứu khẩn cấp, ứng phó sự cố tràn dầu, sự cố cháy nổ giàn khoan, đường ống dẫn dầu, khí, các phương tiện xuất, nhập các sản phẩm dầu khí neo đậu tại nơi tiếp nhận bị chìm, đắm và mắc cạn do bão, lũ, thiên tai gây ra.

8. Đối với các chủ sở hữu đập, hồ chứa thủy điện

- Tổ chức kiểm tra, đánh giá hiện trạng của các hạng mục công trình như đập dâng, công trình xả lũ, cửa nhận nước... các thiết bị cơ khí và thiết bị điện; khắc phục kịp thời các hư hỏng, khiếm khuyết (nếu có) để đảm bảo an toàn trước mùa mưa lũ.

- Rà soát, bổ sung phương án ứng phó thiên tai cho công trình, hạ du đập và phương án ứng phó với tình huống khẩn cấp; tổ chức diễn tập theo phương án được duyệt, bảo đảm an toàn cho vùng hạ du trong mọi tình huống.

- Theo dõi chặt chẽ diễn biến khí tượng, thủy văn và phối hợp với các cơ quan có liên quan để vận hành hồ chứa theo đúng quy trình, bảo đảm an toàn cho công trình và vùng hạ du; chủ động áp dụng cách thức cảnh báo, thông báo đến nhân dân vùng hạ du khi vận hành phát điện và xả lũ.

- Cung cấp đầy đủ, kịp thời số liệu, thông báo về hồ chứa, vận hành hồ chứa cho các cơ quan chức năng theo đúng quy định.

- Báo cáo các cơ quan có thẩm quyền về hiện trạng đập và hồ chứa theo đúng quy định tại Nghị định số 114/2018/NĐ-CP ngày 04 tháng 9 năm 2018 của Chính phủ về quản lý an toàn đập và hồ chứa nước.

9. Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam

Chỉ đạo các đơn vị xây dựng kế hoạch dự trữ nhiên liệu, sẵn sàng phục vụ các vùng bị thiên tai; rà soát, cập nhật phương án đảm bảo an toàn, phòng chống ngập cho công trình, cửa hàng xăng dầu, chống trôi nổi các bồn chứa xăng dầu khi bị ngập nước.

10. Tập đoàn Hóa chất Việt Nam, Tổng Công ty Thép Việt Nam

Chỉ đạo các đơn vị thành viên rà soát, cập nhật sẵn sàng các phương án phòng chống, ứng phó, ngăn ngừa sự cố rò rỉ hóa chất ra môi trường, sạt lở bãi thải.

III. Tổ chức thực hiện

1. Thủ trưởng các đơn vị có trách nhiệm chỉ đạo, kiểm tra và tổ chức thực hiện nghiêm túc Chỉ thị này, thường xuyên báo cáo về Bộ Công Thương qua Văn phòng thường trực Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn. Điện thoại: 024.22218320, Fax: 024.22218321. Emai: VPTT_PCTT@moit.gov.vn.

2. Giao Văn phòng thường trực Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn Bộ Công Thương theo dõi, kiểm tra, đôn đốc các đơn vị và tổng hợp báo cáo Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn Bộ Công Thương kết quả thực hiện Chỉ thị này./.