BÁO CÁO

VỀ TÌNH HÌNH CHẤT LƯỢNG CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG VÀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ CHẤT LƯỢNG CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 6 THÁNG ĐẦU NĂM 2009

Kính gửi: Bộ trưởng Bộ Xây dựng

Trong 6 tháng đầu năm 2009, cùng với cả nước, thành phố Hồ Chí Minh đã tập trung cao độ mọi nỗ lực nhằm ngăn chặn đà suy giảm kinh tế, phấn đấu duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế hợp lý… bảo đảm an sinh xã hội, giữ vững an ninh chính trị và trật tự trị an.

Trong lĩnh vực xây dựng cơ bản, Ủy ban nhân dân thành phố đã chỉ đạo các Sở - ngành, Ủy ban nhân dân các quận - huyện phối hợp đẩy nhanh việc thực hiện các dự án đầu tư xây dựng trên địa bàn, triển khai thực hiện chương trình kích cầu thông qua đầu tư, thực hiện chương trình hỗ trợ lãi suất 4% của Chính phủ, triển khai các chương trình xây dựng nhà ở phục vụ tái định cư, phục vụ người thu nhập thấp, các chương trình xây dựng ký túc xá sinh viên, nhà trọ công nhân,… góp phần cho sự tăng trưởng chung của kinh tế thành phố.

Về thực hiện quản lý chất lượng công trình xây dựng, theo ý kiến hướng dẫn của Bộ Xây dựng và trên cơ sở báo cáo tổng hợp của Sở Xây dựng thành phố tại Công văn số 5546/SXD-QLCLXD, ngày 16 tháng 7 năm 2009 về tình hình chất lượng công trình xây dựng 6 tháng đầu năm 2009 trên địa bàn thành phố, Ủy ban nhân dân thành phố xin báo cáo như sau:

I. THỐNG KÊ SỐ LƯỢNG CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG TRÊN ĐỊA BÀN TRONG KỲ BÁO CÁO:

Sở Xây dựng thành phố đã có cố gắng nhưng không thể thống kê hết được số lượng các dự án, các công trình đang triển khai bằng tất cả các nguồn vốn trên địa bàn, nhất là các công trình do Bộ - ngành quản lý. Một trong những nguyên nhân chính là mẫu báo cáo được gửi đến quá trễ nên không triển khai thống kê kịp theo mẫu báo cáo mới này. Rút kinh nghiệm về vấn đề này, Sở Xây dựng thành phố sẽ tổ chức hội nghị bàn chuyên đề về báo cáo chất lượng công trình xây dựng định kỳ để thực hiện tốt hơn trong báo cáo chất lượng công trình xây dựng cuối năm 2009.

II. THỐNG KÊ SỐ LƯỢNG SỰ CỐ CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG TRONG KỲ BÁO CÁO:

1. Phân cấp sự cố công trình xây dựng:

Trong 6 tháng đầu năm 2009, trên địa bàn thành phố xảy ra 8 sự cố, giảm 38% so với cùng kỳ năm trước (13 sự cố):

- Sự cố tai nạn lao động là 04/04 = 100% so với cùng kỳ năm trước.

- Sự cố công trình 04/09 = 45% so với cùng kỳ năm trước.

- Tổng số người bị thương 12/15 = 80% so với cùng kỳ năm trước.

- Tổng số người chết là 05/01 = 5 lần so với cùng kỳ năm trước.

Số liệu trên được tập hợp từ các báo cáo của các đơn vị và bao gồm các công trình thuộc mọi nguồn vốn, công trình xây dựng trong các khu đô thị mới, khu công nghiệp, khu chế xuất (tuy nhiên, tính đến ngày 13 tháng 7 năm 2009 vẫn còn 08 đơn vị thuộc thành phố chưa gửi báo cáo, như phụ lục đính kèm).

Kết quả thống kê cho thấy sự cố công trình xảy ra nhiều ở công trình có nguồn vốn ngoài ngân sách, thuộc giai đoạn thi công do biện pháp thi công không phù hợp, đặt biệt khi chủ đầu tư hay nhà thầu ngại tốn kém và các đơn vị tư vấn xây dựng như quản lý dự án, tư vấn giám sát… không làm hết trách nhiệm của mình. Trong 6 tháng đầu năm 2009, Sở Xây dựng thành phố tiếp tục tổ chức nhiều đoàn, thường xuyên đi kiểm tra các công trình xây dựng, xử lý kịp thời, nghiêm khắc... đối với các công trình không phép, sai phép, vi phạm quy trình quản lý chất lượng công trình để đưa công tác quản lý xây dựng trên địa bàn thành phố đi vào nề nếp, đúng quy định. Theo chỉ đạo của Ủy ban nhân dân thành phố, Sở Xây dựng đã phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Thanh tra thành phố, Công an thành phố, Sở Cảnh sát Phòng cháy và chữa cháy, Ủy ban nhân dân các quận - huyện tổ chức kiểm tra liên ngành phòng chống cháy nổ, chống khủng bố tại các công trình cao tầng, công trình có hầm ngầm, kiểm tra an toàn lao động tại các công trình có sử dụng cần trục. Trong 6 tháng cuối năm 2009, công tác kiểm tra này sẽ được triển khai đồng bộ, thường xuyên hơn.

2. Đánh giá và thống kê tỷ lệ công trình đạt yêu cầu về chất lượng. So sánh tỷ lệ thay đổi này với cùng kỳ năm trước:

Việc thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng trên địa bàn hiện nay chủ yếu vẫn còn tập trung vào các công trình xây dựng từ nguồn vốn của thành phố hoặc công trình do thành phố quản lý trực tiếp trong các khu chế xuất, khu công nghiệp tập trung, công trình phục vụ công tác tái định cư.

Đối với các công trình khác do các Bộ - ngành quản lý, các công trình xây dựng có nguồn vốn tư nhân ngày càng có quy mô lớn, gần như các chủ đầu tư không có báo cáo công tác quản lý chất lượng. Mặt khác, lực lượng cán bộ quản lý Nhà nước về chất lượng công trình của thành phố còn hạn chế về số lượng, chất lượng, không thể kiểm tra được hết các công trình kể trên nếu như không có chế độ báo cáo nghiêm ngặt với mẫu biểu chi tiết, khoa học. Trong 6 tháng đầu năm 2009, Sở Xây dựng thành phố đã tổ chức kiểm tra các công trình xây dựng, đặc biệt là các công trình sử dụng vốn ngoài ngân sách đã có giấy phép xây dựng hoặc do Sở Xây dựng thẩm định thiết kế cơ sở, đang trong quá trình thi công. Qua kiểm tra, đã đề xuất các biện pháp chấn chỉnh, ngăn ngừa kịp thời đối với các vi phạm về xây dựng. Tuy nhiên, vẫn có nhiều chủ đầu tư không hợp tác chặt chẽ, lẫn tránh hay cố tình không hợp tác. Mặt khác, do đến ngày 01 tháng 5 năm 2009, Nghị định số 23/2009/NĐ-CP, ngày 27 tháng 02 năm 2009 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chánh trong hoạt động xây dựng mới có hiệu lực và hiện nay vẫn chưa có Thông tư hướng dẫn nên các biện pháp xử phạt chưa nghiêm khắc, chưa có tính chất răn đe, ngăn ngừa.

Trong 6 tháng đầu năm 2009, qua báo cáo của các Sở - ngành, quận - huyện thuộc thành phố, tình hình chất lượng các công trình xây dựng đạt yêu cầu. So với năm 2008, số lượng sự cố, tai nạn lao động xảy ra ít hơn và nguyên nhân chủ yếu để xảy ra sự cố công trình là do ý thức an toàn lao động còn kém, biện pháp tổ chức thi công không tuân thủ chặt chẽ theo quy định. Về nguyên tắc, với những đơn vị thi công có đầy đủ năng lực, kinh nghiệm, cộng thêm công nghệ thi công phù hợp, giải pháp thi công được thẩm định, việc thi công được giám sát chặt chẽ, vấn đề sự cố công trình về cơ bản sẽ không xảy ra.

Theo chỉ đạo của Ủy ban nhân dân thành phố, Sở Xây dựng thành phố sẽ tiếp tục tập trung phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội và các Sở - ngành liên quan tăng cường kiểm tra công trình và qua việc kiểm tra có đề xuất các biện pháp để hạn chế tình trạng sự cố công trình ở mức thấp nhất, đặc biệt là tăng cường công tác quản lý chất lượng công trình xây dựng đối với các công trình có nguồn vốn ngoài ngân sách.

III. CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG

1. Sự đáp ứng điều kiện năng lực của các chủ thể (Ban quản lý dự án, tư vấn giám sát, nhà thầu thiết kế, khảo sát, thi công…):

Các chủ thể (Ban quản lý dự án, tư vấn giám sát, nhà thầu thiết kế, khảo sát, thi công,…) đều được phổ biến và thực hiện đúng theo Nghị định số 12/2009/NĐ-CP ngày 12 tháng 02 năm 2009 của Chính phủ về quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình, Nghị định số 209/2004/NĐ-CP ngày 16 tháng 12 năm 2004 của Chính phủ về quản lý chất lượng công trình xây dựng, Nghị định số 49/2008/NĐ-CP ngày 18 tháng 4 năm 2008 của Chính phủ về sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định số 209/2004/NĐ-CP Thông tư số 12/2005/TT-BXD ngày 15 tháng 7 năm 2005 của Bộ Xây dựng về điều kiện năng lực của tổ chức, cá nhân trong hoạt động xây dựng và các hướng dẫn của Sở Xây dựng thành phố.

Sở Xây dựng thành phố đang tập hợp, thống kê một số đơn vị có năng lực tiêu biểu làm nồng cốt, để khi có nhu cầu, giới thiệu cho các chủ đầu tư các công trình có nguồn vốn ngoài ngân sách, cũng nhằm phát huy tính sáng tạo, nâng cao tính cạnh tranh lành mạnh của các đơn vị tư vấn.

2. Sự tuân thủ các quy định về quản lý chất lượng trong các giai đoạn: khảo sát, thiết kế, thi công, bảo trì:

Các sự cố công trình xảy ra tại thành phố trong 6 tháng đầu năm 2009 chủ yếu xuất phát từ biện pháp thi công không phù hợp, khi khởi công xây dựng công trình chưa tuân thủ chặt chẽ quy định khởi công của Điều 72 Luật Xây dựng như chưa có bản vẽ thi công được duyệt, tự ý làm trái với nội dung giấy phép xây dựng. Trong quá trình thi công thiếu ý kiến của thiết kế, khi tổ chức thi công đóng cọc đại trà, thiếu biên bản nghiệm thu chuyển giai đoạn. Điều kiện năng lực của tổ chức cá nhân chủ trì thiết kế giám sát chưa phù hợp với cấp công trình. Ngoài ra, cũng còn do việc xử lý vi phạm xây dựng theo Nghị định số 23/2009/NĐ-CP ngày 27 tháng 02 năm 2009 của Chính phủ chưa được áp dụng kịp thời.

3. Phân cấp quản lý chất lượng công trình xây dựng tại địa phương:

Ủy ban nhân dân thành phố đã ban hành Quyết định số 15/2008/QĐ-UBND ngày 12 tháng 3 năm 2008 quy định trách nhiệm quản lý chất lượng công trình xây dựng tại địa bàn, trong đó tăng cường trách nhiệm quản lý nhà nước về chất lượng công trình xây dựng cho Phòng Quản lý đô thị quận - huyện.

Sở Xây dựng thành phố đang chuẩn bị để trong quý 3 năm 2009 tổ chức hội nghị kiểm điểm đánh giá một năm thực hiện Quyết định số 15/2008/QĐ-UBND của Ủy ban nhân dân thành phố.

4. Kiến nghị:

4.1. Về văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh công tác quản lý chất lượng công trình xây dựng:

- Bộ Xây dựng cần có hướng dẫn rõ ràng hơn về quy trình kiểm tra năng lực của tổ chức chứng nhận chất lượng. Đề nghị trước khi thực hiện công việc chứng nhận chất lượng, các tổ chức, cá nhân thực hiện công việc chứng nhận chất lượng phải đăng ký với Sở Xây dựng địa phương, để được kiểm tra, xác minh là không có vi phạm trong 3 năm gần nhất.

- Cần ban hành văn bản quy định xác lập nội dung cụ thể để hướng dẫn tư vấn xây dựng về chế độ bảo trì, dự toán chi phí bảo trì một cách cụ thể, tránh tùy tiện không đồng nhất cho từng công việc như hiện nay.

- Cần sớm ban hành Thông tư hướng dẫn thực hiện Nghị định số 23/2009/NĐ-CP ngày 27 tháng 02 năm 2009 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chánh trong hoạt động xây dựng.

4.2. Về quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng:

Kiến nghị Bộ Xây dựng nghiên cứu, có kế hoạch để rà soát, xem xét ban hành lại toàn bộ quy chuẩn do nhiều tiêu chuẩn đã lạc hậu, hiện không còn phù hợp do kỹ thuật thi công, do vật liệu xây dựng đã có nhiều thay đổi tiến bộ hơn. Đặc biệt là tăng cường rà soát, áp dụng tiêu chuẩn tiên tiến của thế giới, bớt đi thủ tục phiền phức như quy định hiện nay, để đảm bảo yêu cầu của tăng trưởng, hội nhập.

Ủy ban nhân dân thành phố xin báo cáo Bộ Xây dựng về tình hình chất lượng công trình xây dựng và công tác quản lý chất lượng công trình xây dựng tại thành phố Hồ Chí Minh trong 6 tháng đầu năm 2009, đề nghị Bộ Xây dựng quan tâm giải quyết các kiến nghị của Ủy ban nhân dân thành phố.

Trân trọng./.