BÁO CÁO

KẾT QUẢ 6 THÁNG ĐẦU NĂM 2009 TRIỂN KHAI THỰC HIỆN NGHỊ QUYẾT 30A/2008/NQ-CP NGÀY 27/12/2008 CỦA CHÍNH PHỦ VỀ CHƯƠNG TRÌNH HỖ TRỢ GIẢM NGHÈO NHANH VÀ BỀN VỮNG ĐỐI VỚI 61 HUYỆN NGHÈO

Từ sau Hội nghị triển khai thực hiện Nghị quyết 30a/2008/NQ-CP ngày 27/12/2008 của Chính phủ về Chương trình hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững đối với 61 huyện nghèo (Nghị quyết 30a) tại Thanh Hóa đến nay, các Bộ, ngành trung ương, các cấp chính quyền địa phương, các Tập đoàn kinh tế và các Tổng công ty nhà nước đã tích cực, chủ động triển khai các hoạt động theo nhiệm vụ được phân công. Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội tổng hợp và báo cáo tiến độ triển khai thực hiện Nghị quyết 30a của các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp 6 tháng đầu năm 2009 như sau:

I. KẾT QUẢ TRIỂN KHAI THỰC HIỆN 6 THÁNG ĐẦU NĂM 2009:

1. Công tác chỉ đạo của Chính phủ và hướng dẫn thực hiện của các Bộ:

1.1. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành các văn bản chỉ đạo, điều hành:

+ Quyết định số 70/2009/QĐ-TTg ngày 27/4/2009 Về chính sách luân chuyển, tăng cường cán bộ chủ chốt cho các xã thuộc 61 huyện nghèo và chính sách ưu đãi, khuyến khích thu hút trí thức trẻ, cán bộ chuyên môn kỹ thuật về tham gia tổ công tác tại các xã thuộc 61 huyện nghèo theo Nghị quyết số 30ê.

+ Quyết định số 71/2009/QĐ-TTg ngày 29/4/2009 Phê duyệt Đề án hỗ trợ các huyện nghèo đẩy mạnh xuất khẩu lao động góp phần giảm nghèo bền vững giai đoạn 2009-2020.

+ Văn bản số 705/TTg-KGVX ngày 11/5/2009 về việc tiếp tục triển khai Nghị quyết 30a/2008/NQ-CP.

1.2. Hướng dẫn của các Bộ:

+ Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã có văn bản số 802/BKH-KTĐP&LT ngày 11 tháng 2 năm 2009 về hướng dẫn xây dựng đề án phát triển kinh tế - xã hội nhằm giảm nghèo nhanh và bền vững cấp huyện giai đoạn 2009 - 2020; công văn 1540/BKH-KTĐP&LT ngày 11 tháng 3 năm 2009 hướng dẫn một số nội dung cần tập trung xây dựng đề án giảm nghèo cấp huyện.

Đã phối hợp với Bộ Tài chính xây dựng thông tư hướng dẫn Lồng ghép các nguồn vốn trên địa bàn các huyện nghèo, hiện đang lấy ý kiến các Bộ liên quan để hoàn thiện, ban hành trong tháng 7/2009.

+ Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã phối hợp với các bộ liên quan thành lập 08 Đoàn công tác liên ngành để hướng dẫn các huyện xây dựng Đề án giảm nghèo, mỗi đoàn do 01 đồng chí Thứ trưởng làm trưởng đoàn; vận động các Tập đoàn kinh tế, Tổng công ty nhận giúp đỡ các huyện nghèo và hướng dẫn các doanh nghiệp thống nhất cách thức hỗ trợ huyện nghèo đảm bảo thiết thực, có hiệu quả, sát với nhu cầu của địa phương.

Phối hợp với các Bộ liên quan ban hành văn bản hướng dẫn cách thức, biểu tổng hợp tính toán nhu cầu kinh phí thực hiện các cơ chế, chính sách hỗ trợ giảm nghèo trên địa bàn cấp huyện giai đoạn 2009 - 2020 (Công văn số 1770/LĐTBXH-BTXH ngày 27 tháng 5 năm 2009); hướng dẫn tạm thời chế độ thông tin, báo cáo tiến độ thực hiện của các địa phương.

+ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ban hành: Thông tư 06/2009/TT-BNN ngày 10/2/2009 hướng dẫn xây dựng quy hoạch sản xuất nông - lâm - ngư nghiệp, bố trí dân cư đối với 61 huyện nghèo và Thông tư 08/2009/TT-BNN ngày 26/2/2009 hướng dẫn thực hiện một số chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản theo Nghị quyết số 30a/2008/NQ-CP của Chính phủ.

+ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã ban hành Thông tư 06/2009/TT-NHNN ngày 9/4/2009 Quy định chi tiết về chính sách cho vay ưu đãi lãi suất theo Chương trình hỗ trợ các huyện nghèo tại Nghị quyết số 30a/2008/NQ-CP.

+ Bộ Công thương đã có văn bản hướng dẫn thực hiện Nghị quyết 30a (Công văn hướng dẫn số 5036/BCT-KH ngày 2/6/2009).

+ ủy ban Dân tộc đã có văn bản hướng dẫn một số nội dung chương trình, chính sách dân tộc trong xây dựng Đề án giảm nghèo nhanh và bền vững của các huyện nghèo theo Nghị quyết 30a (Công văn số 405/UBDT-CSDT ngày 1/6/2009).

+ Ngân hàng Chính sách xã hội đã có văn bản hướng dẫn thực hiện cho vay ưu đãi lãi suất đối với hộ nghèo tại 61 huyện nghèo (Công văn số 1520/NHCS-TDNN ngày 15/6/2009).

+ Bộ Tài chính đã dự thảo Thông tư hướng dẫn cơ chế quản lý tài chính thực hiện Chương trình hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững đối với các huyện nghèo; dự thảo văn bản hướng dẫn Ngân hàng Phát triển Việt Nam thực hiện cho vay ưu đãi đối với các huyện nghèo, dự kiến ban hành trong tháng 8 năm 2009.

+ Liên bộ Tài chính – Kế hoạch và Đầu tư đã dự thảo Thông tư liên tịch hướng dẫn lồng ghép các nguồn vốn trên địa bàn 61 huyện nghèo, đang lấy ý kiến các bộ, ngành.

+ Liên Bộ Xây dựng - Bộ Tài chính - Bộ Kế hoạch và Đầu tư - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã ban hành Thông tư liên tịch số 167/2008/QĐ-TTg ngày 12/12/2008 của Thủ tướng Chính phủ về chính sách hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở.

1.3. Tiến độ chỉ đạo xây dựng, thẩm tra, phê duyệt Đề án.

Theo phân công của Ban chỉ đạo các Chương trình giảm nghèo 08 bộ được giao trách nhiệm làm trưởng đoàn đã tổ chức các đoàn công tác liên ngành về hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc các địa phương xây dựng đề án giảm nghèo trên địa bàn (theo phụ lục số 2). Theo báo cáo của các bộ và địa ph­ương, kết quả thực hiện như­ sau:

- Đã có 62/62 huyện xây dựng xong đề án giảm nghèo trên địa bàn.

- Đã có 57/62 huyện gửi đề án xin ý kiến các bộ và đã đ­ược các bộ, ngành cho ý kiến, Bộ Kế hoạch và Đầu t­ư đó tổng hợp và có văn bản thẩm tra 54/62 đề án gửi cho địa phương, trong đó 8 huyện đã có Quyết định phê duyệt của Uỷ ban nhân dân tỉnh.

05 huyện (thuộc tỉnh Điện Biên và Ninh Thuận) không gửi Đề án về Trung ương thẩm định, sau khi đoàn công tác của Trung ương về hướng dẫn, góp ý, tỉnh đã hoàn thiện và phê duyệt ngay.

Đến nay, 100% đề án địa phương gửi về trung ương đã có ý kiến thẩm tra, có 14 huyện đã được tỉnh phê duyệt đề án (Mường Tè, Tân Uyên (Lai Châu); Tủa Chùa, Mường Ảng, Mường Nhé, Điện Biên Đông (Điện Biên); Sơn Động (Bắc Giang); Tân Sơn (Phú Thọ); SiMaCai, Mường Khương, Bắc Hà (Lào Cai); ĐăkRông (Quảng Trị); Đam Rông (Lâm Đồng); Bác Ái (Ninh Thuận)).

1.4. Về bố trí vốn và giao kế hoạch vốn trong kế hoạch 2009 và vốn thực hiện Nghị quyết 30a.

Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính đã dự toán cân đối vốn năm 2009 và tạm ứng vốn cho các địa phương để thực hiện Nghị quyết 30a như sau:

a. Tạm ứng 25 tỷ đồng/huyện cho các huyện để triển khai thực hiện ngay các chính sách, dự án trong năm 2009 (theo thông báo số 20/TB-VPCP ngày 17/1/2009) với tổng số tiền 1.550 tỷ đồng.

b. Thông báo tạm ứng kinh phí sự nghiệp năm 2009 để thực hiện các chính sách mới cho các huyện nghèo với tổng số tiền 313,01 tỷ đồng (Công văn số 10058/BTC-NSNN ngày 16/7/2009 của Bộ Tài chính).

c. Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số 939/QĐ-TTg ngày 01 tháng 7 năm 2009 về việc ứng trước vốn dự toán ngân sách năm 2010 và 2011, trong đó: 44 tỷ đồng cho 148 xã khu vực II thuộc 61 huyện nghèo; 500 tỷ đồng cho 121 cụm xã; 1.000 tỷ đồng thực hiện Quyết định 167/2008/QĐ-TTg về nhà ở; 180 tỷ đồng trồng mới theo mức Nghị quyết 30a dự án 5 triệu ha rừng đối với 61 huyện nghèo.

d. Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xây dựng Dự án trồng rừng cho 61 huyện trong Chương trình 5 triệu ha rừng 3 năm từ 2010-2012 dự kiến 1.900 tỷ đồng.

e. Quỹ Ngày vì người nghèo: Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội phối hợp với Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phân bổ kinh phí hỗ trợ 22 huyện nghèo thuộc 9 tỉnh thực hiện xoá nhà dột nát, với số tiền 5 tỷ đồng.

2. Kết quả thực hiện ở các địa phương

2.1. Tổ chức triển khai:

Sau Hội nghị triển khai của Chính phủ, các địa phương từ tỉnh xuống huyện, xã đều đã tổ chức quán triệt và triển khai thực hiện nhiệm vụ theo tinh thần, nội dung Nghị quyết 30a của Chính phủ và kết luận của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ.

- Cấp tỉnh: hầu hết các tỉnh đã kiện toàn lại Ban chỉ đạo Chương trình giảm nghèo, thành lập các Đoàn công tác liên ngành do các đồng chí Giám đốc Sở, ngành của tỉnh làm trưởng đoàn, trực tiếp chịu trách nhiệm hướng dẫn, chỉ đạo và hỗ trợ một huyện xây dựng đề án của huyện; tất cả các đoàn công tác này đều làm việc trực tiếp tại huyện nghèo trong quá trình lập đề án.

- Cấp huyện: các huyện phân công trách nhiệm cụ thể cho từng đồng chí Thường vụ Huyện uỷ, thường trực UBND huyện, trưởng các phòng, ban, đoàn thể, mỗi đồng chí phụ trách một xã, trực tiếp xuống xã họp với thôn, bản, với nhân dân vừa quán triệt chủ trương, chính sách của Chính phủ, đồng thời thảo luận, thống nhất các nhu cầu, xác định thứ tự ưu tiên đầu tư của xã để đưa vào đề án chung của huyện. Cơ bản các huyện đã thành lập Ban chỉ đạo do Chủ tịch ủy ban nhân dân huyện làm trưởng ban, một số huyện Bí thư Huyện ủy làm trưởng ban.

- Từ tỉnh đến huyện, xã, cấp ủy, chính quyền, các đoàn thể đã tích cực chỉ đạo và tham gia vào việc xây dựng đề án.

- Về cơ bản các đề án đã được xây dựng từ dưới lên, có sự tham gia từ đầu của cơ sở, thôn, bản và người dân.

2.2. Triển khai thực hiện các chính sách:

Theo báo cáo của 17/20 tỉnh và 25/62 huyện có báo cáo (phụ lục 3), đến nay các huyện đang khẩn trương triển khai một số chính sách trong năm 2009:

a. Chính sách hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo:

- Tổng số lượng nhà ở cần hỗ trợ là 77.314 nhà với tổng kinh phí là: 1.260 tỷ đồng (trong đó vốn Ngân sách Trung ương: 621 tỷ đồng; vốn Ngân sách Địa phương: 20,5 tỷ đồng; vốn vay Ngân hàng Chính sách xã hội: 618,5 tỷ đồng).

- Đến nay các huyện xây dựng xong đề án hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo trên địa bàn; có 6 huyện đã khởi công xây dựng gần 7.000 nhà, trong đó đã hoàn thành bàn giao hơn 1.000 nhà cho người dân (tỉnh Thanh Hoá, cả 7 huyện đã lập xong danh sách hộ cần hỗ trợ nhà và triển khai, trong đó có 1.000 nhà đã hoàn thành và đã bàn giao đưa vào sử dụng); các huyện: Hoàng Su Phì, Quản Bạ, Yên Minh tỉnh Hà Giang phấn đấu đến 2/9/2009 hoàn thành 50% tổng số nhà.... Nhìn chung, các huyện đều tập trung chỉ đạo quyết liệt, phấn đấu đến 31/12/2009 cơ bản hoàn thành mục tiêu hỗ trợ xong nhà ở cho người nghèo.

b. Chính sách khoán rừng, hỗ trợ gạo: 19/62 huyện đang rà soát việc giao khoán khoanh nuôi bảo vệ rừng, trồng rừng để thực hiện chính sách hỗ trợ; đồng thời rà soát số hộ nghèo cần hỗ trợ lương thực.

c. Xuất khẩu lao động: Đã triển khia thí điểm ở 6 tỉnh đề án xuất khẩu lao động cho các huyện nghèo là: Phú Thọ, Thanh Hoá, Quảng Bình, Quảng Trị, Yên Bái, Quảng Ngãi. Đến nay đã có 1573 người đăng ký, sơ tuyển được 626 người trong đó đang đào tạo tiếng Hàn cho 148 lao động, 478 lao động còn lại đang gửi đi đào tạo nghề và ngoại ngữ tại các trường nghề.

d. Kết quả bố trí khoản kinh phí 25 tỷ ứng trước năm 2009: các tỉnh đã phân bổ kinh phí cho các huyện về khoản kinh phí trên và đang khẩn trương rà soát các danh mục đầu tư cần thiết để thực hiện, chủ yếu các huyện tập trung cho đầu tư cơ sở hạ tầng; chỉ có 7 huyện sử dụng một phần trong khoản kinh phí trên cho hỗ trợ sản xuất, khoán rừng, luân chuyển cán bộ.

e. áp dụng cơ chế, chính sách của Nghị quyết 30a cho các xã, thôn, bản nghèo khác:

- Tỉnh Lâm Đồng: ngoài huyện Đam Rông thuộc 62 huyện nghèo, tỉnh đã quyết định đầu tư thêm cho 15 xã, 75 thôn, bản khác có tỷ lệ hộ nghèo cao vào Chương trình hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững của tỉnh, bằng nguồn ngân sách địa phương.

- Tỉnh Bắc Giang: ngoài huyện Sơn Động thuộc 62 huyện nghèo, tỉnh đang chỉ đạo xây dựng Đề án hỗ trợ cho 13 xã tỷ lệ nghèo trên 50% của huyện Lục Ngạn theo cơ chế và chính sách của Nghị quyết 30a.

3. Vận động Doanh nghiệp hỗ trợ, giúp đỡ các huyện nghèo:

3.1. Kết quả nhận giúp đỡ huyện nghèo.

Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ phân công nhận giúp các huyện nghèo, sau khi thống nhất với các đơn vị, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã có 02 văn bản chính thức thông báo về việc 40 Tập đoàn kinh tế, Tổng công ty nhận giúp đỡ 60 huyện nghèo. Trong đó, 01 đơn vị nhận giúp đỡ 06 huyện nghèo là Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam; 02 đơn vị nhận giúp đỡ 04 huyện là Tổng công ty Công nghiệp Xi măng Việt Nam, Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam; 01 đơn vị nhận 03 huyện là Ngân hàng Phát triển Việt Nam; 17 đơn vị nhận 02 huyện; 19 doanh nghiệp còn lại nhận giúp đỡ 01 huyện.

Hai huyện còn lại chưa có doanh nghiệp nhận hỗ trợ là: Xín Mần, Mèo Vạc (Hà Giang); Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đang tiếp tục vận động một số tập đoàn, Tổng công ty nhận giúp đỡ các huyện trên.

Các doanh nghiệp sau khi nhận được thông báo chính thức về việc giúp đỡ huyện nghèo đã tích cực, chủ động triển khai ngay các hoạt động: thành lập Ban chỉ đạo giúp đỡ huyện nghèo, khảo sát thực tế địa phương để tìm hiểu nhu cầu hỗ trợ, thống nhất và cam kết với các huyện phương thức, nội dung, mức hỗ trợ giảm nghèo; Nhiều doanh nghiệp đã có cam kết cụ thể và triển khai các hoạt động hỗ trợ cho các huyện nghèo được phân công giúp đỡ như: Tập đoàn Dầu khí, Tập đoàn Bưu chính - Viễn thông, Tập đoàn Dệt may, Tập đoàn Điện lực, Ngân hàng Phát triển, Ngân hàng Ngoại thương, Ngân hàng Công thương, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam, Tổng công ty Viễn thông Quân đội, Tổng công ty Thuốc lá, Tổng công ty lương thực miền Bắc, Tổng công ty lương thực miền Nam, Tổng công ty Thép, Tổng công ty Hóa chất Việt Nam, Tổng công ty Thương mại Sài Gòn .

Các doanh nghiệp còn lại đang đang khảo sát, tìm hiểu, xác định nhu cầu hỗ trợ của các huyện nghèo, chưa có cam kết cụ thể.

Có 28 đơn vị đã có báo cáo việc triển khai giúp đỡ các huyện nghèo, 9 đơn vị chưa có báo cáo, trong đó có 8 đơn vị mới nhận giúp các huyện trong tháng 5 và tháng 6 (phụ lục 3); 28 đơn vị đã thành lập Ban chỉ đạo trợ giúp huyện nghèo và đã khảo sát tìm hiểu nhu cầu của các huyện. Tổng số tiền đã cam kết giúp đỡ trên 1.200 tỷ đồng.

3.2. Nội dung, hình thức trợ giúp:

Các Tập đoàn kinh tế, Tổng công ty đã bám sát chỉ đạo của Chính phủ và hướng dẫn của các Bộ, ngành về nội dung hỗ trợ huyện nghèo trong năm 2009 tập trung vào các lĩnh vực chủ yếu: xây dựng trường học, hỗ trợ học bổng cho học sinh, sinh viên; đào tạo nghề và nhận lao động địa phương vào làm việc tại các đơn vị trực thuộc đóng trên địa bàn; đầu tư cơ sở y tế và các cơ sở hạ tầng xã hội... đặc biệt là tập trung hỗ trợ địa phương xóa xong nhà dột nát cho các hộ nghèo trong năm 2009, có 21 doanh nghiệp tập trung nội dung hỗ trợ nhà ở nhà ở cho hộ nghèo. Theo tổng hợp bước đầu, các doanh nghiệp đã cam kết hỗ trợ khoảng 9.000 căn nhà cho hộ nghèo với mức hỗ trợ thấp nhất là 03 triệu đồng, cao nhất là 41 triệu đồng (Tổng công ty lương thực miền Bắc), phổ biến ở mức 5 - 7 triệu đồng/căn nhà.

15 đơn vị hỗ trợ đào tạo nghề để lao động tự tìm việc làm hoặc cam kết đào tạo và nhận vào làm việc tại cơ sở của các đơn vị; hỗ trợ học bổng, học phí cho học sinh cử tuyển; hỗ trợ đào tạo cán bộ thôn, bản xây dựng trung tâm đào tạo nghề; xây dựng nhà máy tại huyện để tạo việc làm cho lao động tại chỗ như Tập đoàn Dệt May....

Hỗ trợ đầu tư cơ sở hạ tầng cho huyện: Trung tâm đào tạo nghề, thuỷ lợi, trạm y tế, trang thiết bị cho các cơ sở y tế....

Ngoài ra, các doanh nghiệp đã lựa chọn các hình thức hỗ trợ phù hợp khác như: Tổng công ty Bưu chính - Viễn thông hướng dẫn 20 tỉnh có huyện nghèo nâng cao năng lực mạng lưới bưu chính, viễn thông nhằm phục vụ tốt các công việc khác trong Nghị quyết 30a; Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam hỗ trợ nông dân trồng, cung cấp nguyên liệu thuốc lá và tổ chức thu mua bao tiêu sản phẩm và chuyển giao kỹ thuật cho bà con nông dân; Tổng công ty Lương thực miền Bắc tặng báo Nông nghiệp cho tất cả các xã, thị trấn của các huyện nghèo. Tổng công ty Du lịch Sài Gòn nghiên cứu đầu tư, xây dựng tuyến du lịch vào huyện Vĩnh Thạnh (Bình Định) nhằm khơi dậy những tiềm năng sẵn có của địa phương. Tổng công ty Viễn thông Quân đội phủ sóng điện thoại cho 23 xã, thị trấn trong các huyện nhận giúp đỡ; trang bị máy điện thoại không dây cho cán bộ xã, thôn, trường học; phổ cập Internet cho tất cả các trường học; trang bị máy vi tính, ti vi, thiết bị thu sóng vệ tinh cho 23 xã và 83 trường học...

4. Đánh giá chung:

4.1. Kết quả đạt được:

a. Chỉ đạo của Chính phủ và các bộ, ngành trung ương:

- Chính phủ đã chỉ đạo quyết liệt, sát sao việc triển khai Nghị quyết 30a, Chương trình hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững đối với 61 huyện nghèo được dư luận và nhân dân đánh giá cao, là một Nghị quyết được triển khai nhanh, sớm đi vào cuộc sống.

- Các bộ, ngành trung ương nhìn chung đã thực hiện nghiêm túc ý kiến chỉ đạo của Chính phủ, khẩn trương nghiên cứu, ban hành hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo thực hiện Nghị quyết 30a; tổ chức hướng dẫn, chỉ đạo, kiểm tra các địa phương xây dựng đề án giảm nghèo trên địa bàn, điển hình như: Bộ Xây dựng, Bộ Quốc phòng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Uỷ ban Dân tộc.

- Vận động các doanh nghiệp trực thuộc nhận giúp đỡ các huyện nghèo như Bộ Xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn.

b. Triển khai thực hiện của các địa phương:

- Các địa phương từ tỉnh đến huyện, xã đã tích cực, chủ động quán triệt, chỉ đạo triển khai tổ chức xây dựng đề án giảm nghèo cấp huyện theo chỉ đạo của Chính phủ và các Bộ, ngành trung ương.

- Khẩn trương tổ chức thực hiện ngay các chính sách mới như: hỗ trợ làm nhà ở cho người nghèo, hỗ trợ tiền khoán khoanh nuôi, bảo vệ rừng, hỗ trợ xuất khẩu lao động.

- Nhiều huyện đã chủ động tạm ứng kinh phí từ các nguồn vốn khác để tổ chức thực hiện các chính sách hỗ trợ như Bác Ái (Ninh Thuận); Đam Rông (Lâm Đồng).

- Một số địa phương như Lâm Đồng, Bắc Giang đã chủ động vận dụng cơ chế, chính sách theo Nghị quyết 30a để hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững cho các xã, thôn, bản nghèo khác trên địa bàn.

c. Các Tập đoàn kinh tế, các Tổng công ty nhà nước:

- Đã thực hiện nghiêm túc phân công của Chính phủ nhận giúp đỡ các huyện nghèo, đã thành lập Ban chỉ đạo hỗ trợ của đơn vị, khẩn trương triển khai việc khảo sát, tìm hiểu nhu cầu của địa phương để xây dựng kế hoạch giúp đỡ.

- Đa số các doanh nghiệp đã thống nhất với huyện nghèo các nội dung hỗ trợ cụ thể, trong đó chủ yếu tập trung vào hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo. Một số doanh nghiệp đã tổ chức ký cam kết và triển khai các hoạt động hỗ trợ thiết thực, phù hợp được địa phương đánh giá cao như: Tập đoàn Dệt may, Tập đoàn Điện lực, Tổng công ty Lương thực miền Bắc, Ngân hàng Công thương Việt Nam...

4.2. Một số hạn chế:

a. Đối với các bộ, ngành trung ương:

- Do chưa hình dung được hết những khó khăn trong triển khai xây dựng Đề án giảm nghèo cấp huyện nên trong chỉ đạo và hướng dẫn của các bộ, ngành trung ương thời gian đầu còn lúng túng, thiếu thống nhất gây khó khăn cho địa phương trong tổ chức thực hiện; Việc thông báo tạm ứng 25 tỷ đồng/huyện chỉ dành cho vốn đầu tư phát triển dẫn đến các địa phương không thể bố trí kinh phí để thực hiện ngay các công việc cần làm theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ như: hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo; khoán khoanh nuôi, bảo vệ rừng; hỗ trợ gạo cho hộ nghèo trồng rừng và hộ nghèo biên giới.

- Một số Bộ đến nay chưa có văn bản hướng dẫn thực hiện các chính sách mới như: Bộ Giáo dục- Đào tạo; Bộ y tế.

- Một số Bộ được giao trách nhiệm chỉ đạo, hướng dẫn huyện nghèo nhưng chưa thường xuyên theo dõi, kiểm tra việc thực hiện của các địa phương theo địa bàn được phân công.

b. Đối với các địa phương:

- Một số tỉnh chưa quán triệt đúng tinh thần Nghị quyết 30a, chỉ đạo chưa quyết liệt, sâu sát đối với các huyện trong việc xây dựng và thẩm định đề án như các tỉnh: Sơn La, Bình Định, Kon Tum.

- Việc phê duyệt Chương trình hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững đối với cấp huyện còn chậm so với tiến độ Chính phủ quy định, đến nay vẫn còn 47 huyện chưa có Quyết định phê duyệt của Uỷ ban nhân dân tỉnh (không tính 5 huyện đã phê duyệt nhưng chưa có ý kiến của trung ương).

- Một số huyện mới chỉ quan tâm nhiều đến đầu tư cơ sở hạ tầng mà chưa chú trọng để triển khai có hiệu quả các chính sách hỗ trợ nâng cao đời sống người dân, giáo dục nâng cao dân trí, đào tạo nguồn nhân lực. Nhận thức và năng lực của cán bộ cơ sở hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu, nhưng lại không chủ động đề xuất việc bố trí tăng cường, luân chuyển cán bộ cho cơ sở.

- Một số huyện do chưa tổ chức quy hoạch sản xuất, quy hoạch dân cư; chưa thực hiện việc giao đất khoán rừng cho hộ dân, nên còn lúng túng, không xác định được đối tượng để thực hiện chính sách hỗ trợ sản xuất, khoán rừng, hỗ trợ gạo...

- Hậu quả thiên tai, bão lũ xảy ra trong thời gian qua đã làm thiệt hại một số công trình phúc lợi, nhà ở hộ dân và đất canh tác...Đây là những thách thức đặt ra đối với một số địa phương trong quá trình tổ chức thực hiện Nghị quyết 30a.

- Công tác Tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng đối với việc triển khai Nghị quyết 30a còn hạn chế, việc cập nhật thông tin chưa đáp ứng kịp thời theo yêu cầu Chính phủ đề ra.

c. Đối với các Tập đoàn kinh tế, Tổng công ty nhà nước:

- Một số doanh nghiệp chậm tiến hành khảo sát, lập kế hoạch hỗ trợ các huyện nghèo để có cam kết cụ thể, khiến các huyện phải chờ đợi.

- Một số doanh nghiệp có kế hoạch hỗ trợ nhưng còn mang tính hình thức.

- Còn 02 huyện nghèo của tỉnh Hà Giang thuộc vùng sâu, vùng xa, điều kiện rất khó khăn nhưng chưa có doanh nghiệp nào nhận giúp đỡ.

II. NHIỆM VỤ CÔNG TÁC 6 THÁNG CUỐI NĂM 2009:

1. Các Bộ, ngành Trung ương:

- Các Bộ tiếp tục hoàn thiện văn bản hướng dẫn thực hiện các chính sách hỗ trợ giảm nghèo theo lĩnh vực được phân công:

+ Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Bộ Tài chính ban hành Thông tư Liên tịch hướng dẫn lồng ghép nguồn lực từ các chương trình, dự án trên địa bàn huyện nghèo; chủ trì với các bộ để xây dựng tiêu chí bố trí vốn cho các huyện nghèo năm 2010.

+ Bộ Tài chính: ban hành Thông tư hướng dẫn cơ chế quản lý tài chính thực hiện Chương trình hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững đối với các huyện nghèo; văn bản hướng dẫn Ngân hàng Phát triển Việt Nam thực hiện cho vay ưu đãi đối với các huyện nghèo; hướng dẫn các doanh nghiệp hạch toán khoản kinh phí hỗ trợ các huyện nghèo vào chi phí, giá thành và các khoản được loại trừ không phải tính thuế thu nhập doanh nghiệp.

+ Bộ Nội vụ: ban hành Thông tư hướng dẫn thực hiện Quyết định 70/2009/QĐ-TTg ngày 27 tháng 4 năm 2009 của Thủ tướng Chính phủ về chính sách luân chuyển và tăng cường cán bộ cho các huyện nghèo.

+ Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp với các bộ liên quan Ban hành Thông tư Liên tịch hướng dẫn thực hiện Quyết định số 71/2009/QĐ-TTg ngày 29 tháng 4 năm 2009 của Thủ tướng Chính phủ về chính sách hỗ trợ xuất khẩu cho các huyện nghèo.

+ Các Bộ: Y tế, Giáo dục- Đào tạo khẩn trương nghiên cứu, xây dựng ban hành hoặc trình ban hành các chính sách ưu đãi về y tế, giáo dục- đào tạo cho các huyện nghèo.

- Tám Bộ được giao trách nhiệm làm trưởng đoàn: Lao động - Thương binh và Xã hội, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Xây dựng, Giao thông - Vận tải, ủy ban Dân tộc, Quốc phòng tiếp tục chỉ đạo, theo dõi, kiểm tra, hướng dẫn các huyện nghèo được phân công; định kỳ hàng quý tổ chức các đoàn kiểm tra việc thực hiện các chính sách hỗ trợ giảm nghèo ở các huyện nghèo.

- Xây dựng hệ thống chỉ tiêu theo dõi, giám sát kết quả thực hiện Chương trình, xây dựng tài liệu và tổ chức tập huấn cho cán bộ cơ sở.

- Huy động các nguồn lực của các đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp trong nước và hỗ trợ của quốc tế để thực hiện chính sách giảm nghèo trên địa bàn 61 huyện. Các bộ, ngành đang quản lý các doanh nghiệp tổ chức vận động, chỉ đạo các đơn vị nhận giúp các huyện nghèo.

- Tổ chức tốt công tác truyền thông để tuyên truyền cho việc triển khai thực hiện Nghị quyết của Chính phủ.

2. Các địa phương:

- Uỷ ban Nhân dân các tỉnh:

+ Chỉ đạo các huyện nghèo khẩn trương hoàn thiện Đề án hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững trên địa bàn để phê duyệt; chỉ đạo các huyện nghèo tổ chức thực hiện ngay vốn bố trí để thực hiện các chương trình, dự án hiện hành và kinh phí tạm ứng để thực hiện các chính sách giảm nghèo đặc thù.

+ Bố trí kinh phí để tổ chức xây dựng quy hoạch sản xuất nông - lâm - ngư nghiệp, bố trí dân cư đối với các huyện nghèo trên địa bàn.

+ Tổ chức tập huấn, tuyên truyền, nâng cao nhận thức và kỹ năng cho cán bộ cơ sở và người dân.

+ Thường xuyên chỉ đạo, kiểm tra việc thực hiện của địa phương, cơ sở, báo cáo tiến độ thực hiện các chính sách giảm nghèo đặc thù theo quy định.

- Uỷ ban Nhân dân cấp huyện:

+ Khẩn trương hoàn thiện Đề án giảm nghèo nhanh và bền vững trên địa bàn để trình Uỷ ban Nhân dân tỉnh phê duyệt.

+ Ưu tiên bố trí kinh phí để thực hiện trước các chính sách: hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo; giao khoán khoanh nuôi, bảo vệ rừng, hỗ trợ lương thực cho hộ nghèo trồng rừng sản xuất và hộ nghèo biên giới; chính sách tăng cường luân chuyển cán bộ chủ chốt, thu hút trí thức trẻ tình nguyện, cán bộ kỹ thuật phục vụ tại các xã nghèo; đẩy mạnh việc đào tạo, hỗ trợ xuất khẩu lao động...

+ Tổ chức chỉ đạo thực hiện để hoàn thành việc hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo trên địa bàn trước Tết Canh Dần năm 2010.

+ Tổ chức để người dân biết, đề xuất nhu cầu và được tham gia thực hiện các chính sách giảm nghèo đặc thù trên địa bàn.

+ Thường xuyên kiểm tra việc thực hiện của cơ sở, báo cáo tiến độ thực hiện các chính sách giảm nghèo đặc thù theo quy định.

3. Các Tập đoàn kinh tế, Tổng công ty:

- Các doanh nghiệp được phân công giúp đỡ huyện nghèo khẩn trương hoàn thành công tác khảo sát nhu cầu của địa phương, xác định những nội dung và phương thức giúp đỡ thiết thực, hiệu quả, thống nhất với địa phương kế hoạch hỗ trợ, giúp đỡ để góp phần thực hiện chương trình giảm nghèo nhanh và bền vững.

- Thực hiện đầy đủ những nội dung đã cam kết với huyện nghèo, trong năm 2009 hỗ trợ địa phương phấn đấu hoàn thành chương trình hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo.

- Tiếp tục hỗ trợ địa phương thực hiện các chính sách giảm nghèo trên địa bàn, thường xuyên báo cáo định kỳ kết quả thực hiện về cơ quan thường trực để tổng hợp.

- Nhận giúp đỡ thêm 02 huyện nghèo của tỉnh Hà Giang./.