ỦY BAN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH -------	CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc ---------------
Số: 14/BC-UBND	Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 11 tháng 01 năm 2022

 

BÁO CÁO

TÌNH HÌNH KINH TẾ - XÃ HỘI THÀNH PHỐ NĂM 2021, NHIỆM VỤ, GIẢI PHÁP TRỌNG TÂM NĂM 2022

Kính gửi: Chính phủ

Thực hiện Nghị quyết số 01/NQ-CP của Chính phủ ngày 01 tháng 01 năm 2021 về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và Dự toán ngân sách nhà nước năm 2021; Kết luận số 16-KL/TU ngày 07 tháng 12 năm 2020 của Thành ủy tại Hội nghị lần thứ 02 Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố khóa XI về tình hình kinh tế - văn hóa - xã hội Thành phố năm 2020 và nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm năm 2021; Nghị quyết số 89/NQ-HĐND ngày 09 tháng 12 năm 2020 của Hội đồng nhân dân Thành phố khóa IX tại kỳ họp thứ 23 về nhiệm vụ kinh tế - xã hội năm 2021; sau một năm nỗ lực triển khai thực hiện, Ủy ban nhân dân Thành phố báo cáo đánh giá tình hình kinh tế - xã hội Thành phố năm 2021; nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm năm 2022 như sau:

Phần thứ nhất

TÌNH HÌNH KINH TẾ - XÃ HỘI THÀNH PHỐ NĂM 2021

I. TÌNH HÌNH VÀ CÔNG TÁC PHÒNG CHỐNG DỊCH BỆNH COVID-19

1. Tình hình dịch bệnh COVID-19

Thành phố Hồ Chí Minh trải qua làn sóng dịch COVID-19 lần thứ 4 với nhiều ảnh hưởng nặng nề hơn rất nhiều lần so với 3 đợt trước. Đợt dịch thứ 4 xuất hiện tại Việt Nam từ ngày 27 tháng 4 năm 2021. Ngay khi đó, Thành phố đã triển khai nhiều biện pháp phòng ngừa, tuy nhiên do sự xuất hiện của biến chủng Delta nên dịch bệnh đã nhanh chóng lan rộng và khó kiểm soát[1]. Cả hệ thống chính trị Thành phố đã quyết tâm, toàn dân đồng lòng, chung sức chống dịch. Thành phố cũng nhận được sự quan tâm đặc biệt của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các bộ, ngành Trung ương cùng sự hỗ trợ tích cực, nghĩa tình và trách nhiệm của các địa phương trong cả nước trong suốt thời gian qua. Đến nay, công tác phòng, chống dịch bệnh COVID-19 của Thành phố đã trải qua 04 giai đoạn: (1) Giai đoạn từ khi bắt đầu đợt dịch thứ tư đến khi thực hiện giãn cách xã hội toàn Thành phố theo Chỉ thị số 15/CT-TTg và Chỉ thị số 16/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ ở những nơi có nguy cơ lây nhiễm cao (giai đoạn này từ ngày 27 tháng 4 năm 2021 đến ngày 18 tháng 6 năm 2021); (2) giai đoạn thực hiện giãn cách xã hội toàn Thành phố theo Chỉ thị số 16/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ (kể từ ngày 19 tháng 6 năm 2021 đến ngày 14 tháng 8 năm 2021); (3) giai đoạn thực hiện Kế hoạch số 2715/KH-BCĐ của Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch COVID-19 Thành phố về thực hiện các biện pháp cấp bách theo Nghị quyết số 86/NQ-CP của Chính phủ (từ ngày 15 tháng 8 năm 2021 đến ngày 30 tháng 9 năm 2021), trong đó cao điểm là đợt tăng cường giãn cách xã hội và các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19 trên địa bàn Thành phố theo Chỉ thị số 11/CT-UBND ngày 22 tháng 8 năm 2021 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố (từ ngày 23 tháng 8 năm 2021 đến ngày 06 tháng 9 năm 2021) và (4) giai đoạn thực hiện Chỉ thị số 18/CT-UBND ngày 01 tháng 10 năm 2021 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố về tiếp tục kiểm soát, điều chỉnh các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19 và từng bước phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh; Nghị quyết số 128/NQ-CP của Chính phủ và Quyết định số 3900/QĐ-UBND ngày 16 tháng 11 năm 2021 của Ủy ban nhân dân Thành phố về quy định tạm thời các biện pháp “Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19” trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. Các hoạt động xã hội, sản xuất kinh doanh đang từng bước được khôi phục, nhiều khu vực vùng xanh được mở rộng. Tinh thần, cuộc sống người dân từng bước trở lại trong điều kiện bình thường mới.

2. Các giải pháp phòng, chống dịch COVID-19

Trước tình hình dịch bệnh COVID-19 nêu trên, Thành phố đã triển khai quyết liệt, đồng bộ nhiều giải pháp sau:

(1) Căn cứ diễn biến của dịch bệnh theo từng giai đoạn, thực hiện các chỉ đạo kịp thời của Thủ tướng Chính phủ và Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng chống dịch bệnh COVID-19, Thành ủy, Ủy ban nhân dân Thành phố đã ban hành nhiều công văn chỉ đạo, các Kế hoạch và Chỉ thị nhằm triển khai các giải pháp tăng cường phòng chống dịch bệnh trên địa bàn Thành phố và điều chỉnh kịp thời theo diễn biến dịch và yêu cầu của thực tế[2].

(2) Ban Chỉ đạo phòng chống dịch Thành phố chủ động phối hợp đồng bộ với Tổ Công tác đặc biệt của Chính phủ (đặt tại Thành phố Hồ Chí Minh) để xin ý kiến, trao đổi, xử lý ngay những vấn đề cấp bách phát sinh; tổ chức họp hằng ngày để theo dõi chặt chẽ diễn biến tình hình dịch bệnh trên địa bàn; đẩy mạnh việc cập nhật các tin, bài khuyến cáo, hướng dẫn người dân nhận thức đầy đủ về nguy cơ và cách thức phòng ngừa; nâng cao nhận thức, không lơ là, chủ quan nhưng cũng không quá hoang mang, lo lắng. Thành phố đã kích hoạt lại Trung tâm Chỉ huy phòng, chống dịch đặt tại trụ sở Ủy ban nhân dân Thành phố và thông qua hệ thống Tổng đài 1022 hoạt động liên tục 24/7 để tiếp nhận các thông tin phản ánh của người dân liên quan đến phòng, chống dịch; đã triển khai Cổng thông tin COVID-19 Thành phố; trong đó tích hợp nhiều nội dung liên quan đến công tác phòng, chống dịch COVID-19.

(3) Thành phố đẩy mạnh giám sát trên diện rộng để phát hiện sớm các trường hợp mắc bệnh nhằm khoanh vùng xử lý, đặc biệt là các ổ dịch đang lây lan trong cộng đồng. Thành phố cũng đã tổ chức lại các Tổ COVID cộng đồng để nâng cao hơn nữa công tác tuyên truyền, phát hiện các ca nhiễm trong cộng đồng. Triển khai đảm bảo tại các quận, huyện và thành phố Thủ Đức có khu điều trị hoặc bệnh viện để điều trị COVID-19 tại địa phương; huy động bệnh viện tư nhân (Hoàn Mỹ Thủ Đức, Quốc tế City, Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn,..) thực hiện chuyển đổi công năng trở thành bệnh viện điều trị COVID-19; triển khai các hoạt động nhằm nâng cao năng lực của Trung tâm cấp cứu 115 Thành phố, đồng thời thành lập 5 trung tâm cấp cứu vệ tinh[3] để điều phối nhanh nhất xe cứu thương vận chuyển bệnh nhân; các kíp cấp cứu 115 đã nỗ lực đáp ứng công tác chuyển bệnh F0 triệu chứng nặng đến các cơ sở điều trị.

(4) Thành phố đã thành lập Tổ công tác đàm phán mua và tiêm vắc xin nhằm khẩn trương tìm kiếm các nguồn cung cấp vắc xin; tích cực khẩn trương triển khai công tác tiêm vắc xin phòng COVID-19 trên địa bàn, đảm bảo an toàn cho các đối tượng theo đúng quy định. Luôn đi đầu và đề xuất áp dụng nhiều giải pháp nâng cao hiệu quả công tác tiêm vắc xin.

(5) Thành phố đã nỗ lực để đầu tư củng cố hệ thống điều trị về số lượng và chất lượng, trong thời gian ngắn cùng với sự hỗ trợ của Bộ Y tế, đã thiết lập được 32 bệnh viện dã chiến (42.798 giường) và chuyển công năng 64 bệnh viện (17.062 giường), trong đó có 10 bệnh viện thuộc tầng 3, trung tâm hồi sức cấp cứu với quy mô gần 4.600 giường hồi sức và 86 bệnh viện thuộc tầng 2 với 60.400 giường bệnh. Đồng thời cập nhật nhiều thuốc điều trị mới vào phác đồ điều trị cho người F0 như thuốc kháng vi rút (Molnupiravir, Remdesivir), thuộc kháng viêm, kháng đông; thành lập Trung tâm Điều phối đầu tư cơ sở vật chất cho các giường bệnh, trong đó có nhiệm vụ điều phối, bố trí hệ thống oxy giường bệnh hợp lý cho các tầng điều trị, bổ sung nguồn oxy cho các bệnh viện, đến nay Thành phố có tổng cộng 117 bồn với tổng dung tích 866 m³ với số giường có oxy là 13.000 giường.

Dưới sự chỉ đạo của Bộ phận thường trực đặc biệt của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Y tế hỗ trợ Thành phố Hồ Chí Minh phòng, chống dịch COVID-19 và Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch COVID-19 Thành phố, từ ngày 28 tháng 7 năm 2021, Thành phố bắt đầu triển khai thí điểm mô hình chăm sóc F0 tại nhà. Qua thời gian triển khai thực hiện, mô hình chăm sóc và theo dõi sức khỏe tại nhà đối với người F0 đã phát huy hiệu quả, làm giảm tỷ lệ chuyển nặng và tử vong, giảm tải cho các cơ sở cách ly tập trung và các bệnh viện dã chiến, đồng thời giúp giảm bớt sang chấn tâm lý cho người bệnh, giúp người bệnh nhanh chóng hồi phục. Người dân và doanh nghiệp của Thành phố đã dân thích nghi với trạng thái dịch bệnh, qua đó đã chủ động điều chỉnh hành vi tự bảo vệ mình, đồng thời nhiều doanh nghiệp đã xây dựng được phương án sản xuất an toàn trong điều kiện dịch bệnh.

(6) Công tác xét nghiệm luôn bám sát và thực hiện theo hướng dẫn của Bộ Y tế, đã trải qua nhiều giai đoạn, thường xuyên được điều chỉnh về phương thức, quy mô cho phù hợp với tình hình thực tế diễn biến của dịch bệnh. Từ xét nghiệm bình thường[4] chuyển sang xét nghiệm tăng cường[5], chuyển sang xét nghiệm tầm soát trên diện rộng[6].

Từ ngày 09 tháng 7 đến ngày 15 tháng 8 năm 2021[7], Thành phố đã tập trung xét nghiệm tại các khu vực có nguy cơ rất cao (lấy mẫu toàn bộ người dân 03 ngày/lần) và vùng nguy cơ cao (lấy mẫu toàn dân 07 ngày/lần). Đối với các khu vực đang thực hiện giãn cách theo Chỉ thị số 16/CT-TTg, nếu cần xét nghiệm tầm soát rộng thì thực hiện lấy mẫu đại diện gia đình, xét nghiệm mẫu gộp; dành nguồn lực để tăng tần suất đối với khu vực bệnh viện, các đối tượng nguy cơ cao; tập trung hướng dẫn, tổ chức để người dân tự lấy mẫu để giảm tải cho lực lượng y tế. Trong giai đoạn này, không còn hiện tượng tồn đọng các mẫu xét nghiệm. Các ống mẫu đơn được trả kết quả trong vòng 12 giờ, mẫu gộp trong vòng 24 giờ kể từ khi phòng xét nghiệm nhận mẫu xét nghiệm.

Từ ngày 15 tháng 8 đến ngày 30 tháng 9 năm 2021[8], công tác xét nghiệm chuyển hướng sang xét nghiệm “thần tốc”. Thành phố đã ban hành Kế hoạch tổ chức công tác xét nghiệm và nhiều công văn triển khai thực hiện, đã huy động 1.533 đội lấy mẫu gồm 383 đội cơ hữu tại địa phương, 407 đội thuộc lực lượng đoàn viên thanh niên tình nguyện, 743 đội thuộc lực lượng tình nguyện từ các đơn vị và các tỉnh; huy động 36 đơn vị xét nghiệm và 13 xe xét nghiệm lưu động. Nhờ làm tốt công tác xét nghiệm tầm soát đã giúp phát hiện sớm và khoanh vùng xử lý ổ dịch, hạn chế sự lây lan trong cộng đồng.

Từ ngày 01 tháng 10 đến ngày 30 tháng 12 năm 2021, Thành phố đã lấy mẫu cho 1.482.616 người, trong đó có 747.953 người thực hiện test nhanh kháng nguyên và 7.4.663 người thực hiện xét nghiệm RT-PCR. Số ca dương tính qua test nhanh là 213.913 trường hợp, qua RT-PCR là 114.126 trường hợp (đã được Bộ Y tế công bố). Hiện nay, thành phố Thủ Đức và các quận, huyện đang thực hiện công tác xét nghiệm COVID-19 trên địa bàn phù hợp với yêu cầu theo phương châm “Thích ứng an toàn, linh hoạt”.

(7) Thành phố đã thành lập Tổ Tư vấn về chính sách phòng chống dịch và phục hồi kinh tế theo Quyết định số 2655/QĐ-UBND ngày 26 tháng 7 năm 2021 nhằm nghiên cứu, đề xuất các giải pháp, biện pháp cụ thể cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố để lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt công tác phòng, chống dịch COVID-19, phục hồi sản xuất kinh doanh góp phần thực hiện thắng lợi “mục tiêu kép” nhằm sớm đưa Thành phố trở về trạng thái bình thường mới. Ủy ban nhân dân Thành phố đã ban hành Kế hoạch số 3066/KH-UBND ngày 15 tháng 9 năm 2021 về phòng chống dịch COVID-19 và phục hồi kinh tế.

(8) Các cấp, các ngành đã phát huy vai trò điều hành ngành của mình, chủ động trong công tác phòng chống dịch tại đơn vị, tham mưu kịp thời các hướng dẫn thuộc lĩnh vực phụ trách trong thời gian dịch bệnh phức tạp. Ngành y tế đã cập nhật thường xuyên các phiên bản hướng dẫn gói chăm sóc sức khỏe tại nhà cho F0 trên cơ sở chiến lược điều trị của Thành phố. Ngành nội vụ ban hành các hướng dẫn thực hiện thay đổi phương thức làm việc của các cơ quan, đơn vị nhà nước. Ngành tài chính cân đối, bố trí nguồn lực để đảm bảo các gói an sinh xã hội, hỗ trợ kịp thời cho người dân. Ngành xây dựng đẩy nhanh tiến độ phê duyệt, xây dựng các công trình khẩn cấp để phục vụ công tác điều trị COVID-19. Ngành giao thông vận tải hướng dẫn các phương án, đối tượng được phép di chuyển, cấp mã QR cho phương tiện vận tải trong thời gian giãn cách xã hội. Ngành công thương triển khai nhiều giải pháp đảm bảo chuỗi cung ứng hàng hóa phục vụ người dân. Ngành thông tin và truyền thông kịp thời truyền tải các chỉ đạo, các chiến lược trọng tâm của Thành phố về phòng chống dịch. Ngành tài nguyên và môi trường hướng dẫn cách thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải y tế phát sinh tại các bệnh viện điều trị COVID-19, các khu cách ly tập trung; phối hợp với ngành y tế triển khai nhanh các ứng dụng công nghệ thông tin trong phòng chống dịch. Ngành khoa học và công nghệ đã chủ động, tích cực triển khai nhiều hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển, ứng dụng công nghệ góp phần nâng cao năng lực phòng, chống dịch COVID-19. Ngành du lịch đã chuẩn bị hệ thống khách sạn dành cho cách ly tập trung và cách ly có trả phí, phục vụ lưu trú đội ngũ y tế, các đoàn từ các bệnh viện Trung ương, các tỉnh (thành) đến hỗ trợ cho Thành phố với tinh thần trọng thị, chu đáo và ân cần. Ngành lao động, thương binh và xã hội triển khai có hiệu quả các gói hỗ trợ người lao động, các nhóm đối tượng gặp khó khăn do dịch bệnh COVID-19, đồng thời thực hiện tốt công tác bảo trợ xã hội, trợ cấp xã hội. Các khối công an, quân đội đã kiểm soát tốt tình hình an ninh trật tự trên địa bàn, kiểm soát và xử lý việc chấp hành các biện pháp giãn cách xã hội của người dân, hỗ trợ đưa người lang thang, ăn xin vào các cơ sở cách ly tập trung; bổ sung vào nhân lực của các đội phản ứng nhanh; tham gia tích cực và việc quản lý có hiệu quả các khu cách ly, bệnh viện dã chiến.

(9) Tăng cường kiểm tra việc thực hiện Chỉ thị số 10/2013/CT-UBND ngày 20 tháng 6 năm 2013 của Ủy ban nhân dân Thành phố về tăng cường quản lý cán bộ, công chức, viên chức và người quản lý doanh nghiệp; Chỉ thị số 19/CT-UBND ngày 24 tháng 10 năm 2016 của Ủy ban nhân dân Thành phố về tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong các cơ quan hành chính các cấp tại Thành phố và Quyết định số 67/2017/QĐ-UBND ngày 29 tháng 12 năm 2017 của Ủy ban nhân dân Thành phố ban hành quy định về quy tắc ứng xử của cán bộ công chức, viên chức và người lao động làm việc trong các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập trên địa bàn và các chỉ đạo về phòng, chống dịch COVID-19 tại các cơ quan, đơn vị trực thuộc Thành phố.

(10) Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, Thành phố đã ban hành các Bộ tiêu chí đánh giá hoạt động an toàn trong phòng, chống dịch COVID-19 tại Thành phố Hồ Chí Minh[9]. Triển khai thực hiện Hệ thống khai báo y tế điện tử trên điện thoại thông minh qua QR code giúp các bệnh viện quản lý một cách đồng bộ và chặt chẽ hoạt động khai báo y tế của tất cả mọi người khi đến bệnh viện. Đã có 130 bệnh viện công lập và tư nhân (100%) trên địa bàn thành phố triển khai khai báo y tế điện tử bằng phần mềm thống nhất của Sở Y tế Thành phố[10]. Ngành du lịch cũng triển khai dịch vụ đặt phòng cách ly có trả phí và dịch vụ vận chuyển cách ly trên nền tảng các đại lý du lịch trực tuyến (OTAs).

(11) Chỉ đạo Ủy ban nhân dân thành phố Thủ Đức và các quận, huyện khẩn trương đánh giá kết quả kiểm soát dịch COVID-19 trên địa bàn theo bộ tiêu chí quốc gia và tình hình phòng, chống dịch của Thành phố. Đồng thời, Thành phố đã thành lập 22 đoàn kiểm tra công tác đánh giá của thành phố Thủ Đức và các quận, huyện, làm cơ sở để xác định biện pháp chỉ đạo tập trung thực hiện hiệu quả cao nhất. Các Ban chỉ đạo phòng, chống dịch quận, huyện, thành phố Thủ Đức xây dựng và triển khai kế hoạch thành lập Tổ Chăm sóc người nhiễm COVID-19 tại cộng đồng, hỗ trợ trạm y tế, trạm y tế lưu động trong việc chăm sóc và quản lý F0 tại nhà, góp phần nâng cao chất lượng điều trị, giảm tải cho các cơ sở cách ly tập trung, các bệnh viện thuộc tầng 2, tầng 3, giảm tỷ lệ người bệnh chuyển nặng và tử vong.

(12) Đẩy mạnh các hoạt động truyền thông với nhiều chương trình thiết thực trong đó Lãnh đạo Thành phố đã tổ chức các buổi livestream đối thoại trong chương trình “Dân hỏi - Thành phố trả lời” do Sở Thông tin và Truyền thông phối hợp với Cục Phát thanh Truyền hình và Thông tin điện tử (Bộ Thông tin và Truyền thông) tổ chức để giải đáp các thắc mắc liên quan đến định hướng về chống dịch của Thành phố, nới lỏng giãn cách xã hội, kế hoạch phục hồi kinh tế; về an sinh xã hội với các gói hỗ trợ, đối tượng được hỗ trợ và mức hỗ trợ... để người dân hiểu, đồng thuận, cùng chung tay với Thành phố chống dịch. Ngoài ra, thành phố Thủ Đức và các quận, huyện đã đối thoại trực tiếp với người dân để giải đáp các thắc mắc liên quan đến các vấn đề phát sinh tại địa phương. Kỳ thu hút được người xem nhiều nhất là kỳ ngày 6 tháng 9 với chủ đề “Đối thoại cùng Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Phan Văn Mãi” với số lượt người xem là hơn 1.330.000, trong đó số lượt người xem tại cùng 1 thời điểm cao nhất là hơn 172.000 người.

3. Kết quả thực hiện công tác phòng, chống dịch bệnh COVID-19

3.1. Về thực hiện giãn cách

Thành phố đã thực hiện giãn cách xã hội ở nhiều cấp độ. Thành phố Thủ Đức và các quận, huyện, các phường, xã, thị trấn đã quán triệt tốt và chuẩn bị các bước triển khai chu đáo theo đúng tinh thần chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Thành phố, tích cực triển khai quyết liệt các biện pháp chuyển hóa địa bàn, kiểm soát “vùng đỏ”, mở rộng “vùng xanh”, gắn liền với việc phát triển phong trào tự quản “Bảo vệ vùng xanh”. Hầu hết các hoạt động “bảo vệ vùng xanh” được các địa phương, cơ sở gắn với thực hiện Quy chế dân chủ cơ sở, người dân được bàn bạc, thống nhất và đề ra các quy ước, nội dung thực hiện, chủ yếu tập trung vào công tác vận động người dân chấp hành các quy định phòng, chống dịch; quy định việc đi chợ, tổ chức cung ứng thực phẩm, giao nhận hàng hóa từ bên ngoài, việc tổ chức tham gia trực chốt... thành nội quy chung của vùng xanh, được thông tin đến các hộ dân và đặt tại các chốt chính. Phong trào đã phát huy tính tích cực, chủ động của nhân dân tham gia và đạt hiệu quả, ngày càng mở rộng và phát triển. Đây là kết quả cộng hưởng từ nhiều giải pháp mang tính quyết liệt và đồng bộ, dưới sự chỉ đạo sâu sát của Chính phủ, Ban Chỉ đạo phòng chống dịch quốc gia, Bộ Y tế và Ban Chỉ đạo phòng chống dịch Thành phố. Các cấp chính quyền, các sở - ban - ngành, các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức thiện nguyện và mọi tầng lớp nhân dân đều đồng lòng, đồng sức quyết tâm chống dịch.

3.2. Về số ca nhiễm

Từ khi làn sóng dịch COVID-19 lần thứ 4 bùng phát, Thành phố có trên 502 ngàn ca nhiễm, tình hình dịch COVID-19 đã và đang có những chuyển biến theo chiều hướng tích cực, nhất là sau khi Thành phố bắt đầu nới lỏng giãn cách. Những ngày đầu mở cửa trở lại, số ca dương tính mới với COVID-19 có xu hướng giảm nhanh về mức 3 con số, số ca nặng giảm và số ca tử vong có xu hướng giảm mạnh về mức 02 con số, là tín hiệu lạc quan sau chuỗi ngày Thành phố phải đối mặt với đại dịch COVID-19 và là điều kiện cần để Thành phố triển khai các giải pháp phục hồi và phát triển kinh tế.

3.3. Về thu dung điều trị

Hiện nay, số ca mắc mới của Thành phố có giảm nhưng vẫn còn ở mức khá cao. Các kịch bản ứng phó cho từng tình huống theo từng cấp độ nguy cơ trong giai đoạn thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19 theo tinh thần của Nghị quyết số 128/NQ-CP của Chính phủ đã được Thành phố xây dựng và triển khai, hướng mục tiêu chủ động giám sát diễn tiến dịch bệnh, phát hiện sớm ổ dịch, tiến hành dập dịch nhanh và triển khai chăm sóc, điều trị F0 an toàn, hiệu quả. Các đội đặc nhiệm kiểm soát dịch của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố được thành lập và sẵn sàng tác chiến khi phát hiện một ổ dịch mới phát sinh. Kế hoạch sẵn sàng thay thế các chiến sĩ quân y và phát huy hiệu quả các trạm y tế lưu động đã được các ban chỉ đạo phòng chống dịch quận, huyện, Thành phố Thủ Đức và ngành y tế thiết lập phù hợp với yêu cầu thực tế, bao gồm cả đội hình dự bị để kịp thời huy động khi cần thiết. Hệ thống các cơ sở thu dung điều trị tại các bệnh viện dã chiến và các bệnh viện điều trị thuộc tầng 2 và tầng 3 đã sẵn sàng cho các tình huống tương ứng các cấp độ dịch.

Để đáp ứng công tác phòng chống dịch, số bệnh viện dã chiến liên tục được thành lập, tính đến 17 tháng 8 năm 2021, Thành phố đã thành lập 25 bệnh viện dã chiến (với tổng quy mô lên 39.398 giường) và chuyển công năng 54 bệnh viện (với 15.261 giường), nhưng tình hình tử vong vẫn tiếp tục tăng cao, lên đến 2.105 ca/tuần vào tuần lễ từ ngày 18 tháng 8 đến ngày 24 tháng 8. Đồng thời, Thành phố đã đầu tư khẩn cấp bổ sung thêm nguồn oxy cho các bệnh viện (từ hơn 2.000 giường oxy đã tăng lên 13.000 giường oxy). Tổng cộng Thành phố đã thành lập 32 bệnh viện dã chiến (42.798 giường) và chuyển công năng 64 bệnh viện (17.062 giường).

Đến ngày 31 tháng 12, số ca đang cách ly tại các cơ sở cách ly tập trung là 1.509 người; số ca đang cách ly tại nhà là 38.160 người. Số ca đang điều trị tại bệnh viện tầng 2, 3 là 6.739 người; số ca tử vong cộng dồn: 19.884 trường hợp.

Thành phố tiếp tục thực hiện nghiêm quy tắc 5K khi mở cửa; tập trung thực hiện hiệu quả hai trụ cột chính bao gồm chăm sóc F0 tại nhà và điều trị tại các cơ sở điều trị. Trường hợp các ca bệnh sau xuất viện hoặc sau cách ly tập trung từ các tỉnh trở về Thành phố Hồ Chí Minh, Thành phố đã tổ chức giám sát theo đúng quy định, hướng dẫn của Bộ Y tế.

3.4. Về công tác tiêm chủng

Thành phố đồng loạt triển khai tiêm vắc xin phòng COVID-19 tại hàng nghìn điểm tiêm trên địa bàn trong chiến dịch tiêm chủng lớn nhất từ trước đến nay. Thành phố đã tăng cường điều phối cung ứng vắc xin và lực lượng đội tiêm cho các quận, huyện có tỷ lệ bao phủ vắc xin còn thấp. Bổ sung các điểm tiêm cố định, triển khai đội tiêm, xe tiêm lưu động đến từng địa bàn đặc biệt trong khu vực phong tỏa. Tiếp tục tổ chức tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19 đảm bảo các quy định về phòng chống dịch, công khai, minh bạch kết quả tiêm chủng hàng ngày, số lượng vắc xin Thành phố đang quản lý để người dân tin tưởng và giám sát. Công tác tiêm vắc xin được tiến hành một cách khẩn trương, khoa học với mục tiêu nhanh nhất, an toàn nhất cho người dân để Thành phố sớm đạt miễn dịch cộng đồng.

Đến nay, Thành phố đã cơ bản hoàn thành việc tiêm liều cơ bản cho người từ 18 tuổi trở lên và đang khẩn trương tiêm mũi bổ sung và mũi nhắc lại cho các đối tượng theo quy định. Tổng vắc xin đã tiêm của Thành phố đạt hơn 16,3 triệu mũi; trong đó, Mũi 1 đạt hơn 8 triệu mũi, Mũi 2 đạt hơn 7 triệu mũi; hơn 281 nghìn mũi bổ sung và hơn 937 nghìn mũi nhắc lại; trong đó có hơn 1,36 triệu mũi tiêm cho trẻ 12-17 tuổi. Công tác tiêm vắc xin được tổ chức đa dạng với nhiều hình thức như tiêm tại các điểm tập trung, tổ chức các đội hình tiêm lưu động, tiêm tại nhà... đảm bảo an toàn và đúng tiến độ; hệ thống quản lý tiêm chủng vắc xin đã ngày một hoàn thiện; việc cập nhật dữ liệu lên hệ thống tiêm chủng quốc gia đã kịp thời hơn.

3.5. Về củng cố và phục hồi hệ thống y tế

Ủy ban nhân dân Thành phố đã chỉ đạo Sở Y tế phối hợp với các đơn vị liên quan tiếp tục nâng cao năng lực điều trị của hệ thống các bệnh viện, chủ động ứng phó với các tình huống diễn biến của dịch bệnh; nghiên cứu thành lập “Khoa COVID” tại các bệnh viện chuyên khoa Nhiễm và bệnh viện đa khoa; xây dựng và thực hiện lộ trình phục hồi công năng của các bệnh viện trở về trạng thái bình thường mới, đảm bảo thực hiện hai chức năng, vừa sẵn sàng thu dung, điều trị người nhiễm COVID-19, vừa đảm bảo chức năng khám chữa bệnh thông thường và điều trị chuyên khoa cho người dân Thành phố và khu vực phía Nam. Triển khai ứng dụng khoa học công nghệ trong sàng lọc COVID-19[11].

Theo kế hoạch, Thành phố sẽ ưu tiên phục hồi bệnh viện tuyến quận, huyện trước, đảm bảo mỗi quận, huyện luôn có 01 bệnh viện thực hiện chức năng khám chữa bệnh thông thường, đồng thời luôn sẵn sàng 01 bệnh viện dã chiến để tiếp nhận F0 khi được phát hiện và cần cách ly điều trị. Triển khai mô hình bệnh viện dã chiến điều trị COVID-19 ba tầng thay thế cho các bệnh viện dã chiến của quận, huyện và bệnh viện dã chiến Thành phố.

Tính đến ngày 31 tháng 12 năm 2021, Thành phố phục hồi công năng của 43 bệnh viện điều trị COVID-19 để khám chữa bệnh thông thường, duy trì 04 bệnh viện chuyển đổi toàn bộ công năng (Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới, Trưng Vương, An Bình, huyện Củ Chi), 07 bệnh viện tách đôi (Quân Dân Y Miền Đông, Phạm Ngọc Thạch, Từ Dũ, Hùng Vương, Nguyễn Tri Phương, Nhi đồng Thành phố), 25 bệnh viện dã chiến thành phố, quận, huyện. Đồng thời xây dựng kế hoạch tái cấu trúc các bệnh viện nhằm thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh COVID-19, theo đó các bệnh viện sẽ thực hiện song song 02 nhiệm vụ vừa khám chữa bệnh thông thường, vừa thu dung điều trị COVID-19, theo đó các bệnh viện sẽ thành lập khoa/đơn vị COVID-19 để thu dung, điều trị COVID-19.

3.6. Về huy động và sử dụng các lực lượng

Trong thời gian cao điểm dịch bệnh, nhân lực tham gia phòng chống dịch tại Thành phố là trên 180.000 người, trong đó Thành phố đã tiếp nhận gân 29.000 người từ các bộ ngành và các tỉnh, thành phố bạn tăng cường, hỗ trợ. Thành phố đã cử 312 tổ công tác với trên 1.500 cán bộ, công chức, viên chức xuống tăng cường, hỗ trợ cho các phường, xã, thị trấn tham gia phòng, chống dịch, trong đó lực lượng chủ yếu là lãnh đạo các phòng chuyên môn, đơn vị trực thuộc các sở, ban, ngành Thành phố. Lực lượng này được giao nhiệm vụ rõ ràng, cụ thể, một mặt trực tiếp tham gia công tác chống dịch tại địa phương, mặt khác thường xuyên có báo cáo giúp Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch COVID-19. Thành phố nắm bắt kịp thời thông tin cơ sở để điều chỉnh và nâng cao hiệu quả chỉ đạo, điều hành; đã xây dựng và triển khai kế hoạch tuyên truyền, vận động và tiếp nhận tình nguyện viên là người F0 đã khỏi bệnh tham gia công tác phòng, chống dịch COVID-19, bước đầu đã tiếp nhận được gần 300 tình nguyện viên đăng ký, nhiều trung tâm hồi sức, bệnh viện đã bố trí lực lượng này tham gia phục vụ.

Trong thời gian thực hiện giãn cách xã hội toàn Thành phố, các đơn vị, địa phương đã thiết lập các chốt kiểm soát[12], đồng thời tăng cường tuần tra, kiểm soát việc chấp hành các quy định về giãn cách xã hội. Bộ Tư lệnh Thành phố, Công an Thành phố thực hiện kiểm tra, kiểm soát người và các loại phương tiện tại các chốt, trạm kiểm soát; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm các quy định về phòng, chống dịch COVID-19.

Thành phố đã tổ chức “Hội nghị tổng kết công tác phòng, chống dịch COVID-19 trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh - đợt dịch lần thứ 4” nhằm tuyên dương, khen thưởng, tri ân các tập thể, cá nhân, lực lượng tuyến đầu của các Đoàn công tác thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Bộ Y tế và các địa phương trực thuộc Trung ương đến Thành phố tham gia, hỗ trợ công tác phòng, chống dịch bệnh COVID-19; Thành phố đã tổ chức Lễ tuyên dương các Đoàn công tác đến Thành phố Hồ Chí Minh tham gia, hỗ trợ công tác phòng, chống dịch bệnh COVID-19 cho 173 Đoàn công tác và hơn 10.000 cá nhân[13]. Thành phố phối hợp Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tổ chức Lễ tưởng niệm đồng bào tử vong và cán bộ, chiến sĩ đã hy sinh trong đại dịch COVID-19.

3.7. Về công tác an sinh xã hội

Trong thời gian dịch diễn biến phức tạp, thành phố phải thực hiện giãn cách xã hội, Trung tâm An sinh đã thực hiện hỗ trợ trên 2,1 triệu túi an sinh xã hội cho người dân trên địa bàn Thành phố. Chương trình SOS của Trung tâm an sinh Thành phố đã hỗ trợ trên 14.300 phần quà cho các trường hợp cứu trợ khẩn cấp. Thành phố đã đẩy nhanh tiến độ chi hỗ trợ cho các nhóm đối tượng theo Nghị quyết của Chính phủ và Hội đồng nhân dân Thành phố, đến nay đã chi trên 12.047 tỉ đồng. Đã vận động hơn 85.000 chủ nhà trọ miễn, giảm giá thuê cho 670.000 phòng trọ với số tiền trên 329 tỉ đồng.

Ngày 20 tháng 8 năm 2021, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1415/QĐ-TTg, đã thực hiện chi hỗ trợ xong cho 3,77 triệu đối tượng khó khăn. Thành phố đã phối hợp với các tỉnh, thành phố tổ chức đưa trên 32.200/38.300 công dân (84,2%) của các địa phương đang học tập và lao động tại Thành phố có nhu cầu trở về quê để tránh dịch.

Nhìn chung, việc chăm lo an sinh xã hội cho người dân được các ngành, các cấp nỗ lực thực hiện với phương châm “không để người dân nào thiếu ăn, thiếu mặc”; nhiều lực lượng được huy động để kịp thời đáp ứng thời nhu cầu của người dân. Hưởng ứng Lời kêu gọi của Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp Thành phố và các tổ chức thành viên đã tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền, vận động để huy động các nguồn lực xã hội cùng góp sức, chung tay hành động đẩy lùi dịch COVID-19, hỗ trợ chăm lo người dân gặp khó khăn. Quỹ Phòng, chống dịch COVID-19 Thành phố đã tiếp nhận sự ủng hộ, đóng góp của các doanh nghiệp, đơn vị, tổ chức, cá nhân trên địa bàn, các bộ, ngành Trung ương, các tỉnh, thành phố trong cả nước, với tổng số tiền, hàng hóa trị giá hơn 4.073 tỷ.

Hội đồng nhân dân Thành phố cũng đã tổ chức phát động trong toàn thể các vị đại biểu Hội đồng nhân dân thành phố, các mạnh thường quân và cộng đồng doanh nghiệp chung tay thực hiện nhiều chương trình hỗ trợ công tác phòng chống dịch COVID-19 trên địa bàn Thành phố[14] với tổng giá trị trên 33 tỉ đồng. Ngoài ra các Tổ đại biểu và đại biểu Hội đồng nhân dân thành phố đã tổ chức nhiều chuyến hàng, quà tặng trực tiếp đến các địa phương và các đơn vị tham gia phòng chống dịch COVID-19 như: máy thở, giường, mùng mền cho các khu cách ly, đồ bảo hộ y tế, gạo, nhu yếu phẩm, rau củ quả và tiền mặt với tổng giá trị hàng chục tỷ đồng.

Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố cũng vận động 105 đơn vị đăng ký ủng hộ Quỹ mua vắc xin phòng COVID-19 Thành phố với số tiền 2.288,2 tỷ đồng, trong đó đã tiếp nhận trực tiếp kinh phí mua vắc xin (gồm tiền mặt và chuyển khoản) là 310 tỷ đồng và có 2 doanh nghiệp mua vaccine tặng Thành phố trị giá 2.000 tỷ đồng. Đã phối hợp cấp trên 5.500 giấy đi đường cho các tổ chức, cá nhân để tham gia công tác thiện nguyện. Các tổ chức thành viên Mặt trận cũng đã chủ động nắm tình hình, vận động hỗ trợ, chăm lo các đoàn viên, hội viên đang gặp khó khăn do bị mất việc làm, mất nguồn thu nhập, bị cách ly do nhiễm bệnh; Liên đoàn Lao động Thành phố đã tổ chức chăm lo 1,3 triệu đoàn viên Công đoàn, công nhân lao động tại các khu nhà trọ, tạm ngừng việc không hưởng lương với kinh phí 150,8 tỷ đồng; Hội Liên hiệp Phụ nữ Thành phố phối hợp trao tặng nhiều phần quà; Thành Đoàn Thành phố đã tăng cường kết nối, vận động các nguồn lực xã hội, phát động đoàn viên, thanh niên, người dân thành phố tham gia đóng góp Quỹ vắc xin COVID-19, ủng hộ kinh phí, vật tư y tế, trang thiết bị, nhu yếu phẩm cho công tác phòng, chống dịch bệnh.

Tại thành phố Thủ Đức và các quận - huyện, lực lượng cán bộ Mặt trận và các đoàn thể thành viên đã chung tay cùng chính quyền tham gia tích cực công tác phòng, chống dịch COVID-19, thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền, vận động nhân dân nâng cao ý thức phòng, chống dịch, xây dựng, bảo vệ, mở rộng “vùng xanh”, tham gia hỗ trợ thực hiện xét nghiệm và tiêm vắc xin phòng COVID-19 theo các quy định của Thành phố.

Nhiều mô hình sáng tạo chăm lo an sinh xã hội tại các quận, huyện, thành phố Thủ Đức của Nhân dân được nhân rộng, như: ATM gạo, ATM - Oxy, “Gian hàng 0 đồng”, “Siêu thị mini 0 đồng”, “Chợ nghĩa tình - Nghĩa tình tuổi trẻ”, “Tặng sách, cùng chung tay chống dịch”, “Bếp yêu thương”, “Rau sạch nghĩa tình - San sẻ yêu thương”... đã lan tỏa trong cộng đồng dân cư, thể hiện tính nhân văn, nghĩa tình của người dân thành phố.

Trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, những đóng góp vật chất, tinh thần, nhân lực của các cơ quan, tập thể, doanh nghiệp, các tổ chức tôn giáo, các cá nhân, trong đó có sự đóng góp của các bộ, ngành Trung ương, các tỉnh, thành trong cả nước và đồng bào ta ở nước ngoài ủng hộ công tác phòng, chống dịch của Thành phố là những nghĩa cử cao đẹp, giàu tính nhân văn, thể hiện tinh thần đoàn kết của dân tộc. Đây là nguồn động viên to lớn tạo nên sức mạnh giúp Thành phố vượt qua mọi khó khăn, thử thách, sớm đem lại cuộc sống bình yên cho người dân Thành phố.

Tóm lại, công tác phòng, chống dịch của Thành phố đã đạt được nhiều kết quả rất quan trọng, hệ thống y tế được củng cố; số ca nhiễm mới, nhập viện, chuyển nặng và tử vong có xu hướng giảm; tỷ lệ bao phủ đủ 02 mũi vắc xin cho người từ 18 tuổi trở lên đạt tỷ lệ cao; ý thức của người dân và doanh nghiệp về công tác phòng, chống dịch được nâng cao; công tác an sinh xã hội, cung ứng lương thực, thực phẩm được đảm bảo; đây là những tín hiệu tích cực trong công tác phòng, chống dịch, là cơ sở quan trọng để Thành phố thực hiện từng bước phục hồi kinh tế - xã hội. Thành phố đã chủ động nghiên cứu, ban hành Kế hoạch số 3066/KH-UBND ngày 15 tháng 9 năm 2021 về phòng chống dịch COVID-19 và phục hồi kinh tế Thành phố sau ngày 15 tháng 9 năm 2021 với 11 chiến lược trên các lĩnh vực; ban hành Chỉ thị số 18/CT-UBND về tăng cường kiểm soát, tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19; ban hành Quyết định số 3900/QĐ-UBND ngày 16 tháng 11 năm 2021 về quy định tạm thời các biện pháp “Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19” trên địa ban Thành phố và từng bước phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội.

Để phù hợp, đồng bộ trong công tác phòng, chống dịch, ngày 09 tháng 12 năm 2021, Ủy ban nhân dân Thành phố đa ban hành Quyết định số 4161/QĐ-UBND về phê duyệt Chiến lược y tế trong giai đoạn thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19 trên địa bàn với 06 giải pháp chiến lược trọng tâm: (1) Giải pháp chiến lược bao phủ vắc xin phòng COVID-19 đến từng người dân Thành phố; (2) Giải pháp chiến lược kiểm soát dịch bệnh COVID-19 trong giai đoạn bình thường mới; (3) Giải pháp chiến lược quản lý và chăm sóc F0 tại nhà; (4) Giải pháp chiến lược về điều trị F0 tại các bệnh viện; (5) Giải pháp chiến lược truyền thông nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi của người dân và cộng đồng trong công tác phòng, chống dịch COVID-19; (6) Giải pháp chiến lược nâng cao năng lực phòng, chống dịch.

Theo đánh giá, Thành phố vẫn đang được kiểm soát dịch và ổn định ở cấp độ 2. Trong đó: Đối với cấp quận, huyện và thành phố Thủ Đức, có 16/22 địa phương đạt cấp độ 1; 06/22 địa phương đạt cấp độ 2.

4. Bài học kinh nghiệm

Thứ nhất, Lãnh đạo Thành phố chỉ đạo tập trung, huy động cả hệ thống chính trị và phối hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa các sở, ban ngành và các quận, huyện, thành phố Thủ Đức một cách đồng bộ, thực hiện hiệu quả chiến lược “mỗi phường, xã, thị trấn là một pháo đài; mỗi người dân là một chiến sĩ”. Trong đó, vai trò của Ban chỉ đạo phòng, chống dịch quận, huyện và phường, xã, thị trấn đóng vai trò quyết định.

Thứ hai, xây dựng hệ thống giám sát, cảnh báo dịch, xây dựng các tình huống và kịch bản diễn tập tương ứng từng cấp độ dịch là rất cần thiết và mang ý nghĩa quyết định cho sự chủ động khi ứng phó với dịch bệnh. Kịp thời phát hiện các địa bàn có nguy cơ chuyển sang cấp độ dịch cao hơn để chủ động có giải pháp can thiệp. Triển khai xét nghiệm theo hướng trọng tâm, trọng điểm và phải triển khai thần tốc để bóc tách F0 trong xử lý ổ dịch; phối hợp linh hoạt giữa sử dụng kỹ thuật PCR và xét nghiệm nhanh kháng nguyên để dập dịch nhanh chóng.

Thứ ba, việc cách ly F0 để ngăn chặn lây lan là cần thiết nhưng không nhất thiết phải cách ly tập trung, chỉ cách ly tập trung khi không đủ điều kiện cách ly tại nhà, nhiều khu cách ly tập trung với quy mô nhỏ gắn liền với địa bàn phường, xã sẽ hiệu quả hơn việc cách ly tập trung với quy mô lớn cấp quận, huyện hay Thành phố. Việc cách ly phải gắn liền với chăm sóc, điều trị và cung ứng gói thuốc, gói an sinh...

Thứ tư, phát huy chiến lược điều trị theo 2 trụ cột: chăm sóc F0 dựa vào cộng đồng và điều trị tại bệnh viện. Huy động mọi nguồn lực để phát huy hiệu quả mô hình trạm y tế lưu động trong chăm sóc F0 tại nhà. Củng cố hệ thống điều trị 3 tầng triển khai mô hình “Bệnh viện dã chiến 3 tầng” nhằm chăm sóc tốt nhất cho người bệnh và hạn chế tối đa các nguy cơ khi chuyển viện.

Thứ năm, huy động mọi nguồn lực trong xã hội cho công tác phòng, chống dịch, bao gồm: tăng cường phối hợp quân dân y, y tế công lập và tư nhân, Đông Tây y kết hợp, phát huy vai trò hiệu quả của các cá nhân, doanh nghiệp và các tổ chức thiện nguyện tham gia công tác phòng, chống dịch, thành phố Thủ Đức và các quận, huyện phải có kế hoạch phòng, chống dịch chủ động, huy động nguồn nhân lực tại chỗ và sử dụng hiệu quả nguồn nhân lực chi viện. Thành phố sẵn sàng hỗ trợ và chi viện nguồn nhân lực chống dịch khi các địa phương, đơn vị gặp khó khăn.

Thứ sáu, phát huy sự phối hợp hiệu quả của lực lượng vũ trang, công an và y tế trong công tác bảo đảm an ninh, trật tự xã hội tại các khu cách ly tập trung và các bệnh viện dã chiến, trong việc thực hiện gói an sinh kết hợp với công tác cách ly điều trị và chăm sóc tại nhà.

Thứ bảy, củng cố, kiện toàn và nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống y tế cơ sở, y tế dự phòng từ Thành phố đến phường, xã, thị trấn. Điều chỉnh, bổ sung các cơ chế chính sách phù hợp nhằm thu hút và đảm bảo nguồn nhân lực cho y tế cơ sở, nhất là trạm y tế phường, xã, thị trấn.

Thứ tám, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, bảo đảm công tác thu thập, tổng hợp và phân tích dữ liệu chính xác, kịp thời, để tiến hành đánh giá cấp độ dịch thường xuyên ở từng địa bàn phường, xã, thị trấn. Xây dựng nguồn dữ liệu tin cậy, làm cơ sở dự báo để kịp thời khống chế dịch hiệu quả. Triển khai các ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác phòng chống dịch, phát huy hiệu quả của công nghệ tư vấn, sàng lọc từ xa giúp tạo sự an tâm cho người bệnh và kịp thời kích hoạt hệ thống cấp cứu tại nhà khi người bệnh có dấu hiệu trở nặng.

Thứ chín, vắc xin là chiến lược lâu dài và hàng đầu trong phòng, chống dịch bệnh, thật sự đảm bảo độ bao phủ vắc xin đến từng người dân (trong độ tuổi theo quy định) không chỉ dựa vào số liệu thống kê. Ưu tiên tiêm vắc xin cho những đối tượng có nguy cơ cao (thai phụ, người trên 50 tuổi, có bệnh nền, béo phì...) và lực lượng tuyến đầu trong công tác phòng, chống dịch bệnh.

Thứ mười, tăng cường công tác nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế trong lĩnh vực ứng dụng các công nghệ mới trong giám sát, dự báo dịch bệnh, chăm sóc và điều trị F0 ở các tầng.

II. KẾT QUẢ THỰC HIỆN CHỦ ĐỀ “NĂM XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN ĐÔ THỊ VÀ CẢI THIỆN MÔI TRƯỜNG ĐẦU TƯ”

Năm 2021 là năm đầu tiên thành phố Thủ Đức[15] đi vào hoạt động theo Nghị quyết số 1111/NQ-UBTVQH14 ngày 09 tháng 12 năm 2020 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã và thành lập thành phố Thủ Đức thuộc Thành phố Hồ Chí Minh; năm đầu tiên thực hiện tổ chức chính quyền đô thị tại Thành phố Hồ Chí Minh theo Nghị quyết số 131/2020/QH14 ngay 16 tháng 11 năm 2020 của Quốc hội và Nghị định số 33/2021/NĐ-CP ngày 29 tháng 3 năm 2021 của Chính phủ. Đồng thời, năm 2021 cũng là năm chủ đề thực hiện “Xây dựng chính quyền đô thị và cải thiện môi trường đầu tư” theo Quyết định số 40/QĐ-UBND ngày 06 tháng 01 năm 2021 của Ủy ban nhân dân Thành phố. Với tinh thần chủ động, quyết liệt, dám nghĩ dám làm, Thành phố Hồ Chí Minh đã và đang nỗ lực triển khai các giải pháp mới, đột phá nhằm vượt qua khó khăn, ổn định các mặt tình hình kinh tế - xã hội, tạo tiền đề vững chắc cho những năm tiếp theo có thể hoàn thành tất cả mục tiêu đề ra.

1. Về xây dựng chính quyền đô thị

Thành phố tập trung thực hiện việc sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy, quy chế tổ chức và hoạt động của các sở - ban - ngành; thực hiện chính sách tinh giản biên chế và công tác bầu cử, công tác cải cách hành chính, cụ thể như sau:

Về công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026, mặc dù tình hình dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 tại Thành phố vẫn diễn ra thành công tốt đẹp, đúng luật, đúng tiến độ quy định[16], dân chủ, an toàn với tỷ lệ cử tri tham gia bỏ phiếu tại Thành phố đạt 99,39%[17]. Đây là sự kiện chính trị lớn, có ý nghĩa quan trọng đối với cả nước nói chung và Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng.

Đặc biệt, Thành phố Hồ Chí Minh là địa phương đầu tiên của cả nước thực hiện theo quy định của Luật Tổ chức Chính quyền địa phương sửa đổi (thực hiện ngay mà không tiếp tục thực hiện thí điểm). Thành phố được các cơ quan Trung ương quan tâm, tạo điều kiện để phát triển nhanh và bền vững, thông qua Nghị quyết số 131/2020/QH14 của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị tại Thành phố Hồ Chí Minh và Nghị quyết số 1111/NQ-UBTVQH14 ngày 9 tháng 12 năm 2020 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội[18]. Theo đó, nhiệm kỳ 2021 - 2026, Thành phố không tổ chức Hội đồng nhân dân tại quận và phường; số lượng đại biểu Hội đồng nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh hoạt động chuyên trách tăng hơn so với trước đây, đòi hỏi chất lượng đại biểu cần được nâng cao hơn, đáp ứng được yêu cầu của tình hình mới và giúp tăng cường cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước. Tình hình triển khai như sau:

+ Thành phố đã tổ chức Hội nghị triển khai công tác cải cách hành chính hướng tới xây dựng chính quyền đô thị và cải thiện môi trường đầu tư của Thành phố; Hội nghị triển khai thực hiện Nghị định số 33/2021/NĐ-CP ngày 29 tháng 3 năm 2021 của Chính phủ quy định chi tiết và biện pháp thi hành Nghị quyết số 131/2020/QH14. Ban hành Chỉ thị số 07-CT/TU ngày 07 tháng 4 năm 2021 về đẩy mạnh việc thực hiện Nghị quyết số 131/2020/QH14 ngày 16 tháng 11 năm 2020 của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị tại Thành phố Hồ Chí Minh[19]; Kế hoạch số 1297/KH-UBND ngày 27 tháng 4 năm 2021 về triển khai thực hiện tổ chức chính quyền đô thị tại Thành phố Hồ Chí Minh; Quyết định số 2331/QĐ-UBND ngày 25 tháng 6 năm 2021 về việc thành lập Ban Chỉ đạo và Tổ Công tác thực hiện tổ chức chính quyền đô thị tại Thành phố Hồ Chí Minh[20]; Công văn chỉ đạo các sở, ban, ngành, Ủy ban nhân dân thành phố Thủ Đức, quận, huyện về thực hiện chủ đề năm 2021, trong đó phân công cụ thể nhiệm vụ, cơ quan chủ trì, cơ quan phối hợp và thời gian hoàn thành nhiệm vụ.

+ Đảm bảo tiến độ thực hiện 03 Đề án thuộc Chương trình đột phá đổi mới quản lý Thành phố Hồ Chí Minh chào mừng Đại hội Đảng bộ Thành phố (Đề án tổ chức chính quyền đô thị tại Thành phố Hồ Chí Minh, Đề án thành lập thành phố Thủ Đức thuộc Thành phố Hồ Chí Minh; xây dựng lộ trình, kế hoạch và các đề án chuyên đề làm cơ sở xây dựng Đề án chuyển một số huyện thành quận hoặc thành phố thuộc Thành phố giai đoạn 2021 - 2030) và Nghị quyết Đại hội đã đề ra; triển khai Kế hoạch số 1602/KH-UBND ngày 19 tháng 5 năm 2021 về tổ chức Tháng cao điểm thực hiện Chủ đề năm 2021 “Năm xây dựng chính quyền đô thị và cải thiện môi trường đầu tư” với chủ đề trọng tâm “Cam kết, Trách nhiệm và Hành động”[21].

+ Ban hành và triển khai Đề án sắp xếp đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã và giải quyết chế độ, chính sách đối với các trường hợp dôi dư khi tổ chức chính quyền đô thị, sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã và thành lập thành phố Thủ Đức[22]. Bên cạnh đó, Thành phố đã từng bước chuẩn hóa quy chế làm việc của Ủy ban nhân dân thành phố thuộc Thành phố, Ủy ban nhân dân quận, Ủy ban nhân dân phường[23], chuẩn hóa tên gọi và số lượng phòng chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân quận[24].

+ Tổ chức sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã và thành lập thành phố Thủ Đức thuộc Thành phố Hồ Chí Minh theo Nghị quyết số 1111/NQ-UBTVQH14 ngày 09 tháng 12 năm 2020 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Các đơn vị hành chính sau sắp xếp chính thức đi vào hoạt động kể từ ngày 23 tháng 01 năm 2021.

+ Thành phố đã trình Thủ tướng Chính phủ về đề nghị công nhận xã Thạnh An - huyện Cần Giờ là xã đảo tại Tờ trình số 95/TTr-UBND ngày 11 tháng 01 năm 2021. Trên cơ sở hồ sơ Đề án, ngày 01 tháng 4 năm 2021, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quyết định số 530/QĐ-TTg về công nhận xã đảo thuộc Thành phố Hồ Chí Minh đối với xã Thạnh An, huyện Cần Giờ.

+ Ngày 24 tháng 8 năm 2021, Hội đồng nhân dân Thành phố đã ban hành Nghị quyết số 95/NQ-HĐND phê duyệt bổ sung biên chế công chức đối với Ủy ban nhân dân thành phố Thủ Đức, các quận để thực hiện chính quyền đô thị trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh (3.735 biên chế).

Về thực hiện các nhiệm vụ cải cách hành chính, Thành phố đã triển khai Kế hoạch thực hiện công tác cải cách hành chính trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh năm 2021 ban hành kèm theo Quyết định số 4832/QĐ-UBND ngày 31 tháng 12 năm 2020 của Ủy ban nhân dân Thành phố và các văn bản triển khai các nhiệm vụ trọng tâm thực hiện chủ đề năm 2021 “Năm xây dựng chính quyền đô thị và cải thiện môi trường đầu tư”[25]; Kế hoạch thực hiện chương trình cải cách hành chính và giải pháp nâng cao Chỉ số cải cách hành chính trên địa bàn Thành phố giai đoạn 2020 - 2025[26]; Kế hoạch cải thiện Chỉ số Hiệu quả quản trị và Hành chính cộng cấp tỉnh trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2021 - 2025[27]; Đề án Nâng cao năng lực, trình độ đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức làm công tác cải cách hành chính ở các sở, ban, ngành, Ủy ban nhân dân các cấp trên địa bàn Thành phố giai đoạn 2021 - 2025. Ban hành Quyết định về thành lập Đoàn kiểm tra, khảo sát tình hình thực hiện công tác cải cách hành chính trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh năm 2021 (Đoàn số 1) và tổ chức kiểm tra, đánh giá việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ cải cách hành chính đối với các cơ quan thành viên Ban Chỉ đạo Cải cách hành chính Thành phố và các cơ quan có liên quan; Quyết định về công bố Chỉ số cải cách hành chính đối với các sở, ban, ngành; Ủy ban nhân dân các quận, huyện năm 2020 trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh[28]. Trên cơ sở kết quả trong năm 2020, ban hành Kế hoạch rà soát để khắc phục các hạn chế và dự báo đánh giá xác định Chỉ số cải cách hành chính của Thành phố Hồ Chí Minh trong năm 2021.

Về tổ chức bộ máy và phân cấp, ủy quyền, Thành phố đã triển khai sắp xếp số lượng cấp phó của các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân Thành phố[29]; Thành phố chủ động thực hiện việc sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy, quy chế tổ chức và hoạt động của các sở - ban - ngành[30]. Đã ban hành Kế hoạch thực hiện Nghị quyết số 99/NQ-CP ngày 24 tháng 6 năm 2020 của Chính phủ về đẩy mạnh phân cấp quản lý nhà nước theo ngành, lĩnh vực[31]; sửa đổi, bổ sung một số điều của Quyết định số 4712/QĐ-UBND ngày 20 tháng 10 năm 2018 của Ủy ban nhân dân Thành phố và Quyết định số 4713/QĐ-UBND ngày 20 tháng 10 năm 2018 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố. Xây dựng Đề án ban hành Nghị định của Chính phủ về phân cấp quản lý nhà nước trên một số lĩnh vực cho Thành phố Hồ Chí Minh thay thế Nghị định số 93/2001/NĐ-CP ngày 12 tháng 12 năm 2001 của Chính phủ về phân cấp quản lý một số lĩnh vực cho Thành phố; theo đó, Ủy ban nhân dân Thành phố cùng các sở, ngành có liên quan đã tham dự cuộc họp với các bộ, ngành trung ương về dự thảo Nghị định, trên cơ sở đó, Ủy ban nhân dân Thành phố đã tiếp thu, hoàn chỉnh và có Công văn số 4320/UBND-TH ngày 20 tháng 12 năm 2021 gửi Bộ Nội vụ để thẩm định, trình Chính phủ ban hành Nghị theo quy trình, Ủy ban nhân dân Thành phố đã xây dựng Nghị quyết của Ban Thường vụ Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh về phương hướng, nhiệm vụ và một số cơ chế phát triển thành phố Thủ Đức giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030, theo đó sẽ nghiên cứu kiến nghị Trung ương có cơ chế, chính sách đặc thù áp dụng cho thành phố Thủ Đức; ban hành Đề án phân cấp và ủy quyền cho Ủy ban nhân dân thành phố Thủ Đức.

Ủy ban nhân dân Thành phố đã có Công văn số 3245/UBND-NCPC ngày 01 tháng 10 năm 2021 báo cáo Thủ tướng Chính phủ những khó khăn, vướng mắc khi thực hiện Nghị quyết số 131/2020/QH14 và Nghị định số 33/2021/NĐ-CP.

2. Về kết quả cải thiện môi trường đầu tư

Thành phố đã ban hành Quyết định số 1281/QĐ-UBND ngày 14 tháng 4 năm 2021 về Kế hoạch thực hiện Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 01 tháng 01 năm 2021 của Chính phủ về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2021 và các giải pháp cải thiện môi trường đầu tư nhằm thực hiện chủ đề năm 2021 của Ủy ban nhân dân Thành phố. Ủy ban nhân dân Thành phố cũng đã ban hành Quyết định số 1229/QĐ-UBND ngày 09 tháng 4 năm 2021 về Kế hoạch cải thiện môi trường kinh doanh, môi trường đầu tư, nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) của Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2021 - 2025.

Các Kế hoạch đề ra các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm với mục tiêu kiên quyết khắc phục những hạn chế, yếu kém, đề ra giải pháp tự hoàn thiện để có các bước cải thiện rõ nét hơn về môi trường đầu tư, kinh doanh của Thành phố theo hướng thuận lợi, minh bạch và bình đẳng giữa các thành phần kinh tế; đưa Thành phố vào nhóm các địa phương có chất lượng điều hành kinh tế - xã hội ở nhóm tốt nhất cả nước, phấn đấu giai đoạn 2021 - 2025 Thành phố đứng trong nhóm 5 địa phương đứng đầu cả nước về Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI); đồng thời trở thành điểm đến hàng đầu trong khu vực về thu hút đầu tư, đổi mới sáng tạo, phát triển khoa học công nghệ và tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, an toàn cho người dân, doanh nghiệp và các nhà đầu tư, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững.

Ngoài ra, Thành phố cũng đã thành lập nhiều tổ công tác để tháo gỡ khó khăn cho từng đối tượng như: Tổ công tác tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho các dự án đầu tư có sử dụng đất không sử dụng vốn ngân sách nhà nước, Tổ công tác hỗ trợ cho các doanh nghiệp trong tình hình dịch bệnh COVID-19, Tổ công tác theo dõi, chỉ đạo hoạt động các Tổng Công ty 100% vốn nhà nước trực thuộc Ủy ban nhân dân Thành phố, Nhóm công tác tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp FDI;... Hoạt động của các Tổ công tác này đã giúp tháo gỡ nhanh chóng, thực chất khó khăn cụ thể của các doanh nghiệp.

Bên cạnh các giải pháp để thực hiện chủ đề năm 2021, cải thiện môi trường đầu tư, môi trường kinh doanh, Ủy ban nhân dân Thành phố trình Hội đồng nhân dân Thành phố ban hành Nghị quyết về một số chế độ, chính sách đặc thù phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19 và hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân bị tác động bởi dịch COVID-19 trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh; Nghị quyết về chính sách hỗ trợ đợt 3 cho người dân gặp khó khăn do ảnh hưởng của dịch COVID-19 trên địa bàn Thành phố. Các chính sách kiến nghị thể hiện sự chăm lo, đồng lòng của Chính quyền Thành phố cùng người dân, doanh nghiệp vượt qua khó khăn.

Thành phố đã tập trung làm việc với Trung ương để tháo gỡ vướng mắc đối với một số dự án trọng điểm có vướng mắc kéo dài và đã được Chính phủ ban hành các Nghị quyết tháo gỡ cho các dự án như: Dự án Khu phức hợp thông minh (Thủ Thiêm Eco Smart City) trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm, dự án giải quyết ngập do triều khu vực Thành phố Hồ Chí Minh có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu (giai đoạn 1) tạo hành lang pháp lý để các dự án có thể tiếp tục triển khai hoàn thành đưa vào sử dụng, có đóng góp chung vào kinh tế - xã hội Thành phố.

Đã nghiên cứu nhiều phương án khác nhau, tích cực làm việc với các Bộ, ngành và nhiều lần đề xuất với Thủ tướng Chính phủ nhằm tìm kiếm nguồn vốn để thực hiện khép kín tuyến đường vành đai 2, thực hiện các đoạn của đường vành đai 3 đi qua địa bàn Thành phố, cũng như thực hiện các tuyến cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Mộc Bài với quyết tâm hoàn thành các dự án này trong giai đoạn 2021-2025, tạo đột phá về cơ sở hạ tầng giao thông để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của Thành phố và cả Vùng Kinh tế trọng điểm phía Nam.

Thành phố cũng đã tổ chức thành công buổi làm việc với Thủ tướng Chính phủ và Lãnh đạo các Bộ ngành trung ương, qua đó đã kiến nghị một loạt các vấn đề liên quan đến các dự án đầu tư, các Đề án lớn của Thành phố và một số nội dung liên quan đến phân cấp, ủy quyền cũng như đề xuất tháo gỡ khó khăn trong quá trình thi hành một số quy định pháp luật. Sau buổi làm việc, Thủ tướng Chính phủ đã kết luận 17 nhóm vấn đề mà Thành phố đã đề xuất tại Thông báo số 122/TB-VPCP ngày 25 tháng 5 năm 2021, tạo tiền đề để Thành phố hoàn thành thắng lợi các nhiệm vụ kinh tế xã hội trong năm. Thành phố đã ban hành và triển khai Kế hoạch thực hiện Kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại Thông báo số 122/TB-VPCP ngày 25 tháng 5 năm 2021.

Đã tổ chức nhiều hội nghị gặp gỡ với các nhóm đối tượng doanh nghiệp khác nhau để lắng nghe các khó khăn vướng mắc và có ý kiến chỉ đạo, kết luận kịp thời như: Hội nghị gặp gỡ giữa lãnh đạo Thành phố và doanh nghiệp trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, Hội nghị gặp gỡ và trao đổi giữa Lãnh đạo chính quyền Thành phố với doanh nghiệp kinh doanh bất động sản năm 2021, Hội nghị Sơ kết hoạt động của Tổ công tác về đầu tư và lấy ý kiến góp ý Kế hoạch cải thiện môi trường đầu tư của Thành phố năm 2021. Ngoài ra, nhận thức rõ tầm quan trọng và sự đóng góp của cộng đồng doanh nghiệp nước ngoài vào sự phát triển kinh tế - xã hội, Lãnh đạo Thành phố đã tổ chức Hội nghị gặp gỡ với đại diện các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) trên địa bàn[32] với chủ đề “Thành phố Hồ Chí Minh đồng hành cùng doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tháo gỡ khó khăn, phục hồi sản xuất kinh doanh trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19”.

Thành phố đã tiếp đón 59 đoàn trong và ngoại nước (173 người) đến tìm hiểu về môi trường đầu tư kinh doanh, trao đổi về các hoạt động về xúc tiến thương mại và đầu tư[33]. Tổ chức 113 chương trình xúc tiến thương mại và đầu tư trong nước thông qua các hội chợ triển lãm, hoạt động xúc tiến thương mại nhằm thúc đẩy quan hệ hợp tác kinh doanh, quảng bá tiềm năng, thế mạnh và thương hiệu sản phẩm, doanh nghiệp Thành phố, phát triển thị trường xuất khẩu, mở rộng thị trường sang các tỉnh thành lân cận và cả nước. Cụ thể, các hoạt động nổi bật bao gồm: Tổ chức Hội thảo trực tuyến: Chuyển đổi để bứt phá - Tích hợp để dẫn đầu - Chuyên đề 1: Chuyển đổi để bứt phá - Tích hợp để dẫn đầu phát triển thương mại điện tử trong doanh nghiệp” (29/7/2021); tổ chức Hội thảo trực tuyến “Nguồn tài chính ưu đãi giúp doanh nghiệp vừa và nhỏ phục hồi trong bối cảnh COVID 19”[34]; tổ chức HCA TekTalk Series: Công nghệ & Cuộc sống - Chuyên đề 2: Công nghệ phòng, chống COVID-19 trong các cơ quan, tổ chức trường học; tổ chức Hội nghị trực tuyến “Xúc tiến đầu tư trong bối cảnh COVID: Những thay đổi và biện pháp giảm thiểu rủi ro cho nhà đầu tư nước ngoài”; tổ chức “Hội nghị tiếp thu ý kiến đóng góp từ cộng đồng doanh nghiệp, hoàn thiện dự thảo kế hoạch phòng, chống dịch COVID-19 và phục hồi kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh”[35]; tổ chức Hội nghị trực tuyến “Những kinh nghiệm thực tế về phục hồi sản xuất - kinh doanh của Doanh nghiệp Ấn Độ trong giai đoạn COVID-19”...

Tiếp tục điều hành Hệ thống “Đối thoại Doanh nghiệp - Chính quyền Thành phố nhằm tháo gỡ vướng mắc, khó khăn cho doanh nghiệp về lĩnh vực thuê, đầu tư, lao động. Hệ thống đã tổ chức 03 hội nghị trực tiếp[36], 02 chuyên đề đối thoại trực tuyến[37], tiếp nhận hơn 889 câu hỏi[38] với các nội dung liên quan đến lĩnh vực thuế, đầu tư, lao động, bảo hiểm xã hội, y tế, tài chính... Trưng bày “Tuần lễ hàng Việt Nam xuất khẩu” tại showroom giới thiệu hàng xuất khẩu[39]. Thực hiện 12 số phát sóng về xúc tiến thương mại, đầu tư, du lịch và cải cách hành chính[40]. Cổng thông tin điện tử Thương mại và Đầu tư (MIS) cập nhật 1966 tin[41], phát hành 44 bản tin xúc tiến thương mại và đầu tư[42], phát hành 12 ấn phẩm về thông tin thị trường Anh Peru, Lào, Đức, Trung Quốc, Kazakhstan, Argentina, Chile, Italy, Philippines, Tây Ban Nha và Nam Phi.

III. TÌNH HÌNH KINH TẾ - XÃ HỘI NĂM 2021

1. Tổng sản phẩm nội địa GRDP

Do tác động của dịch bệnh COVID-19, thương mại toàn cầu có xu hướng phục hồi chậm dần do ảnh hưởng các biện pháp phong tỏa, kiểm dịch và hạn chế đi lại. Trong nước, tổng sản phẩm (GDP) quý 3 năm 2021 ước tính giảm 6,17% so với cùng kỳ và là mức giảm sâu nhất kể từ khi Việt Nam tính và công bố GDP quý đến nay; tăng trưởng kinh tế năm 2021 của cả nước chỉ tăng 2,58%, không đạt như kỳ vọng do ảnh hưởng của đợt bùng phát dịch lần thứ 4 đã tác động mạnh đến nhiều ngành, lĩnh vực và nhiều địa phương phải giãn cách xã hội kéo dài để phòng chống dịch bệnh.

Tác động của đợt dịch lần thứ tư phản ánh rõ trong bức tranh kinh tế của Thành phố Hồ Chí Minh. Tình hình kinh tế - xã hội của Thành phố quý 1 năm 2021 phát triển khá ổn định, tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) tăng 5,46%. Đến 6 tháng đầu năm, tình hình vẫn còn khá khả quan, tốc độ tăng trưởng GRDP của Thành phố 6 tháng tăng 5,99% so với cùng kỳ; tuy nhiên đến quý 3 là thời gian Thành phố thực hiện triệt để giãn cách xã hội, tốc độ tăng trưởng giảm mạnh, giảm 24,97% so với cùng kỳ. Trong quý 3, khu vực công nghiệp và xây dựng chịu tác động mạnh nhất, giảm 44,81% so với cùng kỳ (trong đó, công nghiệp giảm 41,22% so với cùng kỳ); tiếp theo đó là khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản giảm 30,34% so với cùng kỳ; khu vực dịch vụ giảm 19,95% so với cùng kỳ. Thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm giảm 8,26% so với cùng kỳ. Tốc độ tăng trưởng GRDP của Thành phố 9 tháng giảm 4,92% so với cùng kỳ; trong đó khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản giảm 15,37% so với cùng kỳ, khu vực công nghiệp và xây dựng giảm 13,26% so với cùng kỳ (trong đó, công nghiệp giảm 11,15% so với cùng kỳ), khu vực dịch vụ giảm 3,11% so với cùng kỳ và thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm tăng 2,34% so với cùng kỳ.

Bắt đầu từ quý 4, khi Thành phố đã mở cửa trở lại nền kinh tế, các hoạt động kinh tế - xã hội dần trở lại với nhịp độ, theo dự báo của Tổng Cục Thống kê, khu vực công nghiệp và xây dựng chỉ giảm 12,28% so với cùng kỳ (trong đó, công nghiệp giảm 9,12% so với cùng kỳ); tiếp theo đó là khu vực dịch vụ giảm 11,85% so với cùng kỳ; khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản giảm 9,48% so với cùng kỳ; thuê sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm giảm 8,97% so với cùng kỳ.

Tính chung cả năm 2021, theo tính toán của Tổng Cục Thống kê, GRDP năm 2021 trên địa bàn Thành phố ước đạt 1.298.791 tỷ đồng, giảm 6,78% so với cùng kỳ (cùng kỳ tăng 1,39%) và không đạt chỉ tiêu kế hoạch đề ra (kế hoạch năm 2021 là 6%). Trong đó, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản ước đạt 8.086 tỷ đồng, giảm 13,68% so với cùng kỳ (cùng kỳ tăng 2,06%); khu vực công nghiệp và xây dựng ước đạt 290.837 tỷ đồng, giảm 12,96% so với cùng kỳ (cùng kỳ tăng 0,43%); khu vực dịch vụ ước đạt 823.360 tỷ đồng, giảm 5,5% so với cùng kỳ (cùng kỳ tăng 2,17%); thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm ước đạt 176.508 tỷ đồng, giảm 0,43% so với cùng kỳ (cùng kỳ giảm 0,51%). Về cơ cấu kinh tế, khu vực nông lâm thủy sản chiếm tỷ trọng 0,6%; khu vực công nghiệp và xây dựng chiếm tỷ trọng 22,4%; khu vực thương mại dịch vụ chiếm tỷ trọng 63,4%, thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm chiếm tỷ trọng 13,6%.

Trong đó, có 05/09 ngành dịch vụ trọng yếu của Thành phố có mức tăng trưởng dương so với cùng kỳ: ngành thông tin truyền thông tăng 6,08%, hoạt động tài chính ngân hàng và bảo hiểm tăng 8,16%, hoạt động chuyên môn, khoa học và công nghệ tăng 3,8%, giáo dục và đào tạo tăng 3,12%; y tế và hoạt động trợ giúp xã hội tăng 28,68%; có 04/09 ngành dịch vụ của thành phố có mức tăng âm dương so với cùng kỳ bao gồm: ngành bán buôn bán lẻ giảm 10,03%, vận tải kho bãi giảm 9,26%, dịch vụ lưu trú và ăn uống giảm 54,93%, hoạt động kinh doanh bất động sản giảm 17,32%.

2. Lĩnh vực dịch vụ

Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng trên địa bàn Thành phố năm 2021 ước đạt 822.592 tỷ đồng, giảm 21,9% so với năm 2020 (cùng kỳ giảm 1,3%)[43]. Nhìn chung năm 2021, hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi các đợt dịch bệnh COVID-19, đồng thời nhiều địa phương áp dụng các biện pháp giãn cách xã hội, cách ly xã hội nhằm hạn chế sự lây lan của dịch bệnh[44]. Ngoài ra, việc một số chợ đầu mối nông sản Thành phố phải đóng cửa, dừng hoạt động nhằm đảm bảo công tác phòng chống lây lan dịch đã ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng, tiêu thụ nông sản từ các địa bàn lân cận cũng như sự tiêu dùng của người dân trên địa bàn Thành phố; việc tạm ngưng hoạt động đối với các chợ truyền thống và việc cung ứng, phân phối hàng hóa cho người dân tập trung vào các hệ thống phân phối hiện đại làm gia tăng áp lực cho việc cung ứng hàng hóa, lương thực, thực phẩm thiết yếu đến người dân.

Thành phố tiếp tục triển khai thực hiện các biện pháp phòng chống dịch COVID-19 tại các hệ thống phân phối và các cơ sở sản xuất kinh doanh, hỗ trợ doanh nghiệp và tiểu thương tại các chợ chịu tác động của dịch bệnh, triển khai thực hiện hiệu quả các Chương trình Bình ổn thị trường năm 2021, cùng các biện pháp điều tiết khác như tổ chức các đợt bán hàng lưu động, kết nối doanh nghiệp phân phối của Thành phố với nguồn hàng tại các địa phương, tổ chức các điểm tập kết hàng hóa tạm thời từ các tỉnh về Thành phố Hồ Chí Minh, tạo điều kiện tổ chức luồng lưu thông chở hàng thiết yếu về Thành phố, vận động các tổ chức tài trợ nguồn hàng hóa đưa vào các kênh (Siêu thị 0 đồng, Chonghiatinh),... nhằm đảm bảo cân đối cung - cầu hàng hóa các mặt hàng thiết yếu, duy trì, đảm bảo nguồn cung ứng hàng hóa cho người dân được ổn định, đảm bảo không bị đứt gãy chuỗi cung ứng hàng hóa, không để xảy ra tình trạng tăng giá đột biến gây hoang mang trong nhân dân. Huy động mọi nguồn lực từ các doanh nghiệp có năng lực, có điều kiện tham gia cung ứng rau củ quả, thực phẩm tươi sống; bổ sung điểm bán hàng nhu yếu phẩm phục vụ người dân giảm áp lực lên hệ thống phân phối hiện đại.

Tình hình thực tế cho thấy, lượng hàng hóa cung ứng tại các siêu thị vẫn ổn định, đảm bảo phục vụ nhu cầu mua sắm của người dân trên địa bàn, công tác dự trữ hàng hóa được doanh nghiệp chủ động triển khai thực hiện, sẵn sàng cung ứng, đảm bảo phục vụ nhu cầu mua sắm của người dân trên địa bàn, không để xảy ra tình trạng khan hiếm hàng hóa. Bên cạnh đó, xu hướng đặt hàng trực tuyến hay qua điện thoại tăng. Khả năng ứng phó linh hoạt của các doanh nghiệp đối với tình hình dịch bệnh ngày càng cải thiện rõ rệt (hoạt động mua bán và thanh toán trực tuyến, không dùng tiền mặt, quảng bá sản phẩm của đơn vị qua các sàn giao dịch thương mại điện tử, mạng xã hội, website của doanh nghiệp, kênh truyền hình trực tuyến), các doanh nghiệp đã chủ động lên kế hoạch ứng phó với dịch bệnh theo nhiều kịch bản khác nhau, qua đó duy trì được hoạt động kinh doanh, góp phần giúp thị trường khởi sắc trở lại trong quá trình phục hồi sau dịch bệnh.

Nhìn lại bức tranh tổng thể của hoạt động thương mại dịch vụ năm 2021, doanh thu của cả ngành sụt giảm mạnh trước khi tình hình dịch COVID-19 tại thành phố diễn biến phức tạp. Các đơn vị kinh doanh thực hiện giãn cách, tạm ngưng kinh doanh để phòng chống dịch trong quý III, đặc biệt là các ngành như ăn uống, lưu trú chịu ảnh hưởng nghiêm trọng, đơn vị kinh doanh lữ hành trong nhiều tháng không phát sinh doanh thu. Bên cạnh đó thu nhập người dân bị hạn chế nên nhu cầu mua sắm cũng giảm đáng kể, chủ yếu tập trung tiêu dùng các mặt hàng thiết yếu.

+ Xuất khẩu: Đại dịch COVID-19 bùng phát trở lại không chỉ tác động riêng ở Việt Nam mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến thương mại quốc tế. Tuy nhiên, cùng với quyết tâm và các quyết sách đồng bộ của Trung ương và Thành phố trong việc kịp thời hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp, tình hình trong các tháng cuối năm 2021 đã khởi sắc hơn, góp phần cả năm 2021 đạt kết quả khả quan trong tình hình mới. Ước tính tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của doanh nghiệp Thành phố cả năm ước đạt 43,89 tỷ USD, giảm 1% so với cùng kỳ (cùng kỳ tăng 3,1%); riêng xuất khẩu không tính dầu thô đạt 41,97 tỷ USD, giảm 1,6% so cùng kỳ (cùng kỳ tăng 4,7%).

Về thị trường xuất khẩu hàng hóa, Trung Quốc vẫn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của các doanh nghiệp Thành phố với kim ngạch xuất khẩu năm 2021 đạt 9.368,2 triệu USD, giảm 10,8% so cùng kỳ, chiếm 23,2% tỷ trọng xuất khẩu; thị trường Hoa Kỳ đạt 6.671 triệu USD, tăng 0,2% so cùng kỳ, chiếm 16,6% tỷ trọng xuất khẩu; thị trường Hồng Kông đạt 3.992,6 triệu USD, tăng 21,9% so cùng kỳ, chiếm 9,9% tỷ trọng xuất khẩu; thị trường Nhật Bản đạt 2.469,4 triệu USD, giảm 11,9% so cùng kỳ, chiếm 6,1% tỷ trọng xuất khẩu; thị trường EU đạt 5.083,9 triệu USD, giảm 0,5% so cùng kỳ, chiếm 12,6% tỷ trọng xuất khẩu.

+ Nhập khẩu: Kim ngạch nhập khẩu của doanh nghiệp trên địa bàn Thành phố năm 2021 ước đạt 57,92 tỷ USD, tăng 12,9% so với cùng kỳ (cùng kỳ giảm 1,1%). Cơ cấu nhóm hàng hóa nhập khẩu qua cảng Thành phố gồm: nhóm hàng nguyên nhiên vật liệu tăng 21,6% so cùng kỳ, chiếm tỷ trọng 31,9%; nhóm hàng máy móc, thiết bị, phụ tùng tăng 15,1%, chiếm tỷ trọng 51,6%; nhóm hàng tiêu dùng giảm 16%, chiếm tỷ trọng 3,9%.

- Du lịch: Do tình hình dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp tại nhiều quốc gia nên đã ảnh hưởng trực tiếp đến lượng khách du lịch quốc tế đến Thành phố Hồ Chí Minh, bên cạnh đó tình hình dịch bệnh trong nước phức tạp với nhiều biến thể của virus đã tác động mạnh đến nhu cầu đi du lịch của người dân, đặc biệt là Thành phố Hồ Chí Minh. Các chỉ tiêu của ngành du lịch Thành phố Hồ Chí Minh năm 2021 bị ảnh hưởng nghiêm trọng, cụ thể: Khách quốc tế mới đến Thành phố Hồ Chí Minh là 0 lượt, giảm 100% so với cùng kỳ (năm 2020 là 1.303.750 lượt); Khách du lịch nội địa ước đạt 15.000.000 lượt khách, giảm 54,3% so với cùng kỳ năm 2019 và giảm 5,6% so với cùng kỳ năm 2020; Tổng thu từ khách du lịch ước đạt 63.200 tỷ đồng giảm 54,9% so với năm 2019 và giảm 25,3% so với cùng kỳ năm 2020. Trên địa bàn Thành phố có 1.205 doanh nghiệp du lịch đã đăng ký thành công và tự đánh giá an toàn COVID-19[45]. Các cơ sở lưu trú du lịch đang làm điểm cách ly có trả phí tuân thủ nghiêm các hướng dẫn, quy định của ngành y tế về công tác phòng, chống dịch bệnh[46]. Công tác phục vụ lưu trú cho đội ngũ y tế, đặc biệt là việc đón tiếp các đoàn từ các bệnh viện Trung ương, các tỉnh (thành) đến hỗ trợ cho Thành phố Hồ Chí Minh[47] cũng được các khách sạn phục vụ chu đáo. Trong thời gian thực hiện giãn cách, ngành du lịch đã có bước chuẩn bị cho lộ trình phục hồi với các giải pháp cụ thể như thống kê hệ thống tài nguyên du lịch, xây dựng website quảng bá du lịch, xây dựng ứng dụng apps du lịch... nên ngay sau tình hình dịch bệnh được kiểm soát, ngành du lịch đã chủ động triển khai kế hoạch phục hồi nhận được sự đồng thuận cao của doanh nghiệp.

- Dịch vụ vận tải: Tiếp tục thực hiện nghiêm Chỉ thị số 16/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Chỉ thị số 12-CT/TU ngày 22 tháng 7 năm 2021 của Ban Thường vụ Thành ủy, Chỉ thị số 11/CT-UBND ngày 22 tháng 8 năm 2021 của Ủy ban nhân dân Thành phố, chủ động xây dựng và triển khai các giải pháp sáng tạo, có hiệu quả trong phòng chống dịch COVID-19, Thành phố đã tổ chức hoạt động vận tải đường bộ và đường thủy đảm bảo an toàn, thuận lợi trong công tác phòng, chống dịch COVID-19 trên địa bàn; tổ chức giao thông cho các phương tiện vận tải đường bộ thuộc các tỉnh vùng Đông Nam bộ, Tây Nam bộ, các tỉnh khác có liên quan đến, đi qua lưu thông qua địa bàn Thành phố; tổ chức hoạt động vận tải tại các bến phà trên địa bàn Thành phố.

Tổ chức hiệu quả việc cấp Giấy ưu tiên phương tiện có mã QR Code - tạo luồng xanh để tạo điều kiện thuận lợi cho các xe vận chuyển hàng hóa thiết yếu, sản xuất kinh doanh (từ Thành phố Hồ Chí Minh đi các tỉnh miền Đông Nam bộ, Tây Nam bộ và ngược lại, xe quá cảnh qua địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh); phối hợp Cục Đường thủy nội địa góp ý dự thảo quy trình vận tải và dự thảo hướng dẫn xây dựng “luồng xanh đường thủy” trong điều kiện phòng chống dịch COVID-19; phối hợp Bộ Giao thông vận tải, Cục Y tế - Bộ Giao thông vận tải, Tổng cục Đường bộ Việt Nam cung cấp thông tin xe đông lạnh vận chuyển vắc xin phòng chống dịch COVID-19; tăng cường công tác kiểm tra và phối hợp xử lý các trường hợp vi phạm trong công tác phòng, chống dịch COVID-19 đối với hoạt động vận tải hành khách băng xe ô tô.

Trong năm 2021, khối lượng vận tải hành khách công cộng đạt 167,5 triệu lượt hành khách, giảm 53,8% so với cùng kỳ năm 2020 và đạt 26,2% so với kế hoạch cả năm 2021 (638,4 triệu lượt hành khách), số lượt vận tải hành khách bằng đường thủy ước đạt 18 triệu lượt hành khách, giảm 43% so cùng kỳ (cùng kỳ la 31,59 triệu lượt hành khách), số lượng hành khách đi và đến Thành phố Hồ Chí Minh bằng đường sắt ước đạt 381.007 lượt hành khách, giảm 63% so với cùng kỳ. Số lượng hành khách đi và đến tại sân bay Tân Sơn Nhất ước đạt 9.588.173 lượt hành khách (giảm 44% so với cùng kỳ). Sản lượng hàng hóa thông qua cảng biển năm 2021 ước đạt 162,69 triệu tấn, giảm 0,27% so với cùng kỳ (cùng kỳ là 163,11 triệu tấn). Sản lượng hàng hóa thông qua đường thủy nội địa năm 2021 ước đạt 69,78 triệu tấn, giảm 8,64% so với cùng kỳ (cùng kỳ là 76,39 triệu tấn).

- Hoạt động ngân hàng:

+ Tình hình huy động vốn và dư nợ tín dụng: Hoạt động ngân hàng trên địa bàn Thành phố nhìn chung ổn định. Trong đó các hoạt động chính: huy động, cho vay và dịch vụ ngân hàng... đều duy trì hoạt động và tăng trưởng nhẹ so với cuối năm trước, tiếp tục triển khai thực hiện các giải pháp hỗ trợ khách hàng bị ảnh hưởng do dịch bệnh. Tổng huy động vốn của các tổ chức tín dụng trên địa bàn ước đạt 3.126.000 tỷ đồng, tăng khoảng 7,5% so với cùng kỳ. Tổng dư nợ tín dụng trên địa bàn ước đạt 2.805.000 tỷ đồng, tăng 10,7% so với cùng kỳ.

+ Tình hình dư nợ các chương trình tín dụng:

Dư nợ cho vay ngắn hạn bằng VNĐ đối với 5 nhóm ngành, lĩnh vực ưu tiên đạt 186.011 tỷ đồng, với 34.301 khách hàng vay vốn. Trong đó, cho vay hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa chiếm tỷ trọng chủ yếu, đạt 140.420 tỷ đồng, chiếm 75,5% tổng dư nợ 5 nhóm lĩnh vực ưu tiên.

Chương trình cho vay đối với các doanh nghiệp trong Khu chế xuất - Khu công nghiệp: Dư nợ cho vay đạt 185.777 tỷ đồng gồm 3.574 khách hàng vay vốn; trong đó, dư nợ cho vay ngắn hạn đạt 145.269 tỷ đồng; dư nợ cho vay trung, dài hạn đạt 40.508 tỷ đồng.

Chương trình cho vay theo chương trình bình ổn thị trường: Chương trình bình ổn thị trường năm 2021 bắt đầu triển khai thực hiện từ ngày 01 tháng 4 năm 2021, cam kết cho vay 35 doanh nghiệp, dư nợ cho vay đạt 1.632,7 tỷ với doanh số cho vay lũy kế đạt 2.473,3 tỷ.

Chương trình cho vay phát triển nông nghiệp nông thôn: Dư nợ cho vay nông nghiệp nông thôn đạt khoảng 225.515 tỷ đồng cho hơn 1,9 triệu khách hàng.

Chương trình kết nối ngân hàng - doanh nghiệp[48]: Tính chung đến thời điểm báo cáo, chương trình đã thực hiện được 242.602 tỷ đồng cho 21.761 khách hàng. Về giải ngân Gói tín dụng, đã thực hiện được 241.385 tỷ đồng cho 21.637 khách hàng.

Các hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp gặp khó khăn: Các ngân hàng thương mại tập trung hỗ trợ 2 nhóm chủ yếu là giảm lãi suất và cơ cấu lại nợ giữ nguyên nhóm nợ, đến cuối năm 2021 đạt 1.616.344 tỷ đồng. Trong đó, hiện tại có 406.410 khách hàng còn dư nợ với số tiền 470.195 tỷ đồng, cụ thể: Cơ cấu lại thời hạn trả nợ cho 151.336 khách hàng với dư nợ hiện tại 127.973 tỷ; Miễn giảm lãi cho 62.014 khách hàng với dư nợ hiện tại 7.251 tỷ đồng; Cho vay mới 193.060 khách hàng với dư nợ đạt 334.971 tỷ đồng. Đã tiếp nhận 832 trường hợp doanh nghiệp bị ảnh hưởng thiệt hại do dịch bệnh COVID-19, đang xử lý 15 trường hợp và đã có kết quả xử lý 817 trường hợp.

+ Huy động kiều hối từ nước ngoài về Thành phố: Cả năm 2021, lượng kiều hối đổ về Thành phố đạt hơn 6,6 tỷ USD, cao hơn so với năm 2020 (năm 2020 đạt 6,1 tỷ USD). Đây là con số tăng trưởng ấn tượng trong bối cảnh đại dịch COVID-19 ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế toàn cầu trong hai năm gần đây. Thị trường kiều hối chính chủ yếu vẫn là Mỹ, Australia, Canada, Châu Âu... Do ảnh hưởng của dịch COVID-19 kéo dài, người Việt Nam ở nước ngoài trong 2 năm qua gặp khó khăn trong việc đi du lịch, về nước nên nguồn tích lũy có thể cao hơn trước. Phần lớn kiều hối của bà con việt kiều gửi về để hỗ trợ người thân; đồng thời một phần cũng chảy vào các hoạt động đầu tư, sản xuất kinh doanh trong nước. Điều này không chỉ góp phần hỗ trợ cho sự phát triển kinh tế Thành phố, mà còn là nguồn cung giúp ổn định nguồn ngoại tệ trên địa bàn nói riêng và cả nước nói chung.

- Thị trường chứng khoán:

Thành phố có 73 công ty chứng khoán là thành viên của Sở Giao dịch chứng khoán với tổng vốn điều lệ gần 83.873 tỷ đồng; có 403 cổ phiếu, 21 trái phiếu, 11 chứng chỉ quỹ và 98 chứng quyền được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán.

Về tình hình niêm yết: Khối lượng niêm yết tăng 16,36% và đạt khoảng 117,9 tỷ chứng khoán niêm yết. Tổng giá trị chứng khoán niêm yết tăng 15,2% so với đầu năm, đạt 1.189.090 tỷ đồng. Ngoài ra, giá trị vốn hóa thị trường tăng trưởng 69,9% trong năm 2021 và đạt 5,6 triệu tỷ đồng.

Về tình hình giao dịch: Khối lượng giao dịch bình quân đạt gần 724,3 triệu chứng khoán/ngày, giá trị giao dịch bình quân đạt gần 20.520 tỷ đồng/ngày. Chỉ số VN-Index ngày 31 tháng 12 năm 2021 đạt 1.498 điểm, tăng 394 điểm so với phiên mở cửa ngày 04 tháng 01 năm 2021 (1.104 điểm).

3. Lĩnh vực công nghiệp

Năm 2021 được đánh giá tiếp tục là năm khó khăn đối với các doanh nghiệp cả nước nói chung cũng như doanh nghiệp tại Thành phố nói riêng do bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh COVID-19[49]. Sự bùng phát mạnh của dịch COVID-19 cùng với việc áp dụng các biện pháp giãn cách xã hội, cách ly xã hội nhằm kiểm soát tốc độ lây lan của dịch bệnh tại các tỉnh, thành trên cả nước, trong đó có Thành phố Hồ Chí Minh, đã ảnh hưởng tới sự gián đoạn của các chuỗi cung ứng và thị trường tiêu thụ bị thu hẹp đáng kể, đã tác động tới hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp, và tác động không nhỏ đến hoạt động sản xuất công nghiệp của các doanh nghiệp. Tuy nhiên, với sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt, sáng tạo, kịp thời của Chính phủ, chính quyền Thành phố[50] và sự nỗ lực của cộng đồng doanh nghiệp đã đồng hành cùng Thành phố trên mặt trận phòng chống dịch COVID-19, Thành phố quyết tâm không để đứt gãy chuỗi cung ứng, đảm bảo yêu cầu phòng chống dịch bệnh với phương án “3 tại chỗ” nhằm giữ vững an toàn hoạt động sản xuất, tiếp tục thực hiện các đơn hàng sản xuất đã ký kết hợp đồng trước đó.

- Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) năm 2021 giảm 14,3% so với cùng kỳ (cùng kỳ giảm 4%), do ảnh hưởng dịch COVID-19 cùng với việc áp dụng các biện pháp giãn cách xã hội đã ảnh hưởng tới sự gián đoạn của các chuỗi cung ứng và tác động đến hoạt động sản xuất của các doanh nghiệp, nhiều doanh nghiệp đã tạm ngừng hoạt động; một số doanh nghiệp, cơ sở sản xuất cố gắng duy trì hoạt động sản xuất, áp dụng phương án “3 tại chỗ” để phòng tránh lây lan dịch bệnh nhưng vẫn chưa đáp ứng được hoạt động sản xuất do nguồn cung ứng nguyên liệu bị đứt gãy, thiếu hụt lao động. Trong đó, bốn ngành công nghiệp trọng điểm giảm 10,6% so cùng kỳ (cùng kỳ tăng 0,5%), cụ thể:

- Ngành sản xuất hàng điện tử giảm 17,8% so với cùng kỳ (cùng kỳ tăng 18,7%), do một số nhà máy trong Khu công nghệ cao bị phong tỏa, tạm ngưng sản xuất vì ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19. Sản xuất kinh doanh các sản phẩm điện tử nhìn chung giảm không sâu so với các ngành hàng khác do nhu cầu tiêu dùng các mặt hàng phục vụ thông tin liên lạc cũng như phương tiện làm việc trong điều kiện giãn cách xã hội, cách ly xã hội do ảnh hưởng của dịch COVID-19. Hiện thị trường xuất khẩu điện thoại và linh kiện của Việt Nam có mức độ phân bố xuất khẩu khá tốt tại 09 thị trường xuất khẩu hàng đầu gồm: Trung Quốc, Mỹ, EU, ASEAN, Nhật Bản và Hàn Quốc, Hồng Kông, Đài Loan, Ấn Độ. Tại Việt Nam, các doanh nghiệp sản xuất điện tử chủ yếu đến từ các quốc gia có nền công nghệ tiên tiến như Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc. Việt Nam đã có những nhà sản xuất là ODM (sản xuất theo đơn đặt hàng) của các doanh nghiệp điện tử lớn, là tín hiệu đáng mừng cho ngành điện tử có cơ hội tăng trưởng và phát triển.

- Ngành hóa dược - cao su - nhựa giảm 4,3% so với cùng kỳ (cùng kỳ tăng 4,7%), đây là mức suy giảm duy nhất trong 04 năm gần đây (năm 2017 tăng 3,35%; năm 2018 tăng 2,87%; năm 2019 tăng 1,8%; năm 2020 tăng 4,7% so với năm trước). Trong đó, cao su, nhựa phục vụ cho ngành lắp ráp xe, giao thông vận tải và xây dựng giảm do nhu cầu trong ngạnh xây dựng, cầu đường giảm. Riêng các sản phẩm hóa dược phục vụ ngành y tế, các loại dụng cụ bảo hộ phòng dịch và các dòng thuốc tăng cường sức để kháng được dự báo tiếp tục duy trì tăng trưởng nhằm phục vụ công tác phòng, chống dịch.

- Ngành chế biến lương thực, thực phẩm, đồ uống giảm 14,2% so với cùng kỳ (cùng kỳ giảm 0,7%) do diễn biến phức tạp, kéo dài của dịch bệnh đã tác động lớn đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp trong ngành, một số doanh nghiệp đối mặt với nguy cơ đứt gãy chuỗi cung ứng sản xuất kinh doanh lương thực, thực phẩm thiết yếu. Trong đó, Nước giải khát, thực phẩm chế biến, thức ăn nhanh, đồ hộp, mì gói, các sản phẩm từ tinh bột tăng trưởng ổn định. Tuy nhiên, nhu cầu rượu bia, thực phẩm tươi sống giảm nhưng lại chiếm tỷ trọng cao ảnh hưởng đến tốc độ chung của ngành. Mặc dù vậy, ngành sản xuất chế biến thực phẩm đảm bảo nhu cầu lương thực của người dân trên địa bàn Thành phố.

- Ngành cơ khí giảm 9,2% so với cùng kỳ (cùng kỳ giảm 12,4%), tuy nhiên nhiều doanh nghiệp trong ngành vẫn duy trì được sản xuất an toan trong điều kiện phòng, chống dịch. Thời gian qua, một số sản phẩm cơ khí được sản xuất đạt chất lượng tốt, tương đương với chất lượng sản phẩm của một số quốc gia trong khu vực. Theo Khu công nghệ cao Thành phố, do tác động của đại dịch, một số doanh nghiệp FDI đa quốc gia đang bị gián đoạn nguyên liệu cũng như các sản phẩm công nghiệp hỗ trợ nhập khẩu cho nên đã tìm kiếm các nhà cung ứng trong nước để thay thế. Đây là cơ hội tốt để các doanh nghiệp ngành công nghiệp hỗ trợ trong nước tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu và tăng khả năng cạnh tranh với các doanh nghiệp nước ngoài.

- Khu công nghệ cao: Trong năm, Khu Công nghệ cao tập trung triển khai đồng bộ công tác phòng, chống dịch COVID-19 tại các doanh nghiệp; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát tại các doanh nghiệp, kiên quyết thông báo tạm dừng hoạt động đối với các doanh nghiệp hoạt động không đảm bảo yêu cầu và quy định phòng dịch, đồng thời hỗ trợ kịp thời cho các doanh nghiệp yên tâm hoạt động sản xuất kinh doanh. Năm 2021, giá trị sản xuất đạt 22,5 tỷ USD, giảm trên 10% so với kế hoạch đề ra. Lũy kế năm 2021, giá trị sản xuất sản phẩm công nghệ cao của Khu Công nghệ cao đạt 107,918 tỷ USD. Khu Công nghệ cao đã thu hút đầu tư mới trong nước đạt 10 triệu USD và doanh nghiệp tăng vốn đầu tư đạt 3,6 tỷ USD; lũy kế đến nay Khu Công nghệ cao có 165 dự án được cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư còn hiệu lực với tổng vốn đầu tư tương đương 8,6 tỷ USD. Thực hiện các hoạt động theo phương thức trực tuyến trong các chương trình nghiên cứu khoa học, đào tạo, ươm tạo và hỗ trợ nhà đầu tư trong các lĩnh vực về lao động, quy hoạch, xây dựng và môi trường. Tiếp tục triển khai thực hiện dự án xây dựng hạ tầng Công viên Khoa học và Công nghệ.

4. Lĩnh vực nông nghiệp

Trong năm, do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19, tình hình sản xuất nông nghiệp gặp nhiều khó khăn như: nguồn cung giống và vật tư đầu vào phục vụ sản xuất nông nghiệp gián đoạn từng vùng địa phương; sản lượng tiêu thụ hoa, cây kiểng giảm mạnh; khâu cung cấp thức ăn chăn nuôi bị thiếu hụt, giá thức ăn chăn nuôi tăng; giảm diện tích nuôi trồng thủy sản, nhà máy sản xuất thức ăn thủy sản giảm công suất, sản lượng tiêu thụ giảm mạnh khi các chợ đầu mối ngừng hoạt động; việc vận chuyển các sản phẩm tươi sống giữa các vùng miền gặp nhiều trở ngại... nên sản lượng và giá trị sản xuất nông lâm ngư nghiệp năm 2021 giảm so với cùng kỳ. Giá trị sản xuất nông lâm ngư nghiệp năm 2021 ước đạt 18.336,3 tỷ đồng, giảm 12,41% so với cùng kỳ (cùng kỳ tăng 1,68%); trong đó, trồng trọt giảm 5,46% so với cùng kỳ (cùng kỳ tăng 0,26%), chăn nuôi giảm 16,45% so với cùng kỳ (cùng kỳ tăng 2,2%), thủy sản giảm 17,48% so với cùng kỳ (cùng kỳ tăng 1,6%).

+ Về trồng trọt, diện tích gieo trồng rau ước đạt 21.150 ha, tăng 0,7% so với cùng kỳ, sản lượng đạt 573.165 tấn, giảm 5,6% so với cùng kỳ. Diện tích hoa, cây kiểng đạt 2.129 ha, giảm 15,2% so với cùng kỳ.

+ Về chăn nuôi, tổng đàn bò đạt 89.779 con, giảm 14,8% so với cùng kỳ. Tổng đàn heo đạt 159.452 con, tăng 22,9% so với cùng kỳ.

+ Tổng sản lượng thủy sản đạt 50.129 tấn, giảm 18,1% so với cùng kỳ. Sản lượng cá cảnh đạt 100 triệu con, giảm 34,2% so với cùng kỳ.

Cơ cấu kinh tế nông nghiệp tiếp tục chuyển dịch theo hướng nông nghiệp đô thị, ứng dụng công nghệ cao, công nghệ sinh học; giảm diện tích trồng cây hiệu quả thấp sang các loại cây trồng, vật nuôi có giá trị kinh tế cao, phù hợp với điều kiện của Thành phố như rau, hoa lan, cây kiểng, cá cảnh, bò thịt lai, chim yến... về chuyển dịch cơ cấu: trồng trọt chiếm tỷ trọng 25,2% (cùng kỳ 22,2%), chăn nuôi 37,2% (cùng kỳ 44,1%), thủy sản 28,9% (cùng kỳ 29,3%)...”.

Tiếp tục thực hiện có hiệu quả Chương trình nông thôn mới, xã Thạnh An (Cần Giờ) được công nhận xã đảo, huyện Cần Giờ được công nhận huyện nông thôn mới. 4 huyện (Củ Chi, Hóc Môn, Nhà Bè và Cần Giờ) đã được Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định công nhận huyện đạt chuẩn nông thôn mới[51]. Thành phố đang chỉ đạo các đơn vị xây dựng Chương trình và Bộ tiêu chí nông thôn mới gắn với đô thị hóa trên địa bàn vùng nông thôn đến năm 2025.

5. Thành lập doanh nghiệp: Năm 2021, vốn đăng ký mới đạt 521.693 tỷ đồng[52], giảm 54,15% so với cùng kỳ; vốn đăng ký bổ sung đạt 549.079 tỷ đồng, giảm 2,04% so với cùng kỳ. Trong đó:

+ Thành phố có 40.777 doanh nghiệp được cấp phép thành lập mới với tổng số vốn đăng ký là 521.693 tỷ đồng (giảm 23,52% về số lượng doanh nghiệp và giảm 54,15% về vốn đăng ký so với cùng kỳ); 79.113 lượt doanh nghiệp đăng ký thay đổi nội dung đăng ký kinh doanh, trong đó vốn điều chỉnh bổ sung tăng 549.079 tỷ đồng, giảm 2,04% so với cùng kỳ.

+ Có 3.783 doanh nghiệp hoàn tất thủ tục giải thể, giảm 34,07% so với cùng kỳ; có 15.375 doanh nghiệp tạm ngưng hoạt động, tăng 12,88% so với cung kỳ; 12.436 doanh nghiệp hoạt động trở lại, tăng 49,42% so với cùng kỳ.

Đầu tư trực tiếp của nước ngoài (FDI)[53]: Năm 2021, tính chung cả vốn thu hút được dưới hình thức cấp giấy chứng nhận đăng kỳ đầu tư và vốn thu hút được qua hình thức góp vốn, mua cổ phần, mua lại phân vốn góp của doanh nghiệp trong nước, Thành phố thu hút được 7,23 tỷ USD[54], tăng 38,48% tổng vốn đầu tư so với cùng kỳ (năm 2020 đạt 5,22 tỷ USD).

6. Tình hình thực hiện vốn đầu tư công

Năm 2021, Ủy ban nhân dân Thành phố đã giao và phân bổ chi tiết kế hoạch vốn đầu tư công của Thành phố tại Quyết định số 4811/QĐ-UBND ngày 30 tháng 12 năm 2020 với tổng số vốn là 35.749 tỷ đồng, trong đó: vốn ngân sách Trung ương là 3.827 tỷ đồng; vốn ngân sách Thành phố là 31.921 tỷ đồng. Thành phố đã thực hiện phân bổ chi tiết kế hoạch vốn năm 2021 đạt 100% kế hoạch vốn đầu tư công nguồn vốn ngân sách Thành phố của Hội đồng nhân dân Thành phố giao và đạt 100% kế hoạch vốn đầu tư công nguồn vốn ngân sách Trung ương của Thủ tướng Chính phủ giao.

Tại kỳ họp lần thứ 3, nhiệm kỳ 2021 - 2026, Hội đồng nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã thông qua Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 của Thành phố và điều chỉnh kế hoạch vốn đầu tư công năm 2021, theo đó sau khi điều chỉnh, tổng vốn Kế hoạch đầu tư công năm 2021 của Thành phố là 33.098 tỷ đồng, trong đó: vốn ngân sách Trung ương là 3.827 tỷ đồng; vốn ngân sách Thành phố là 29.270 tỷ đồng. Nhìn chung, kế hoạch đầu tư năm 2021 đã được Thành phố bố trí phù hợp với Luật Đầu tư công và các Nghị định có liên quan phù hợp đúng nguyên tắc, định hướng đã được Hội đồng nhân dân Thành phố thông qua. Các dự án đầu tư từ nguồn vốn ngân sách Thành phố đều đảm bảo về mặt chủ trương đầu tư, phù hợp với quy hoạch phát triển kinh tế xã hội; đảm bảo phù hợp với quy hoạch xây dựng và có đầy đủ các thủ tục theo quy định.

Lũy kế giải ngân vốn đầu tư công tính đến ngày 31 tháng 12 năm 2021 tại Kho bạc Nhà nước Thành phố là 16.589 tỷ đồng[55], đạt tỷ lệ 51,42% tổng kế hoạch vốn giao (32.262 tỷ đồng). Các đơn vị đang khẩn trương hoàn tất các thủ tục giải ngân trước ngày 31 tháng 01 năm 2022.

Căn cứ Nghị quyết số 29/2021/QH15 ngày 28 tháng 7 năm 2021 của Quốc hội về Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025, Quyết định số 1535/QĐ-TTg ngày 15 tháng 9 năm 2021 của Thủ tướng Chính phủ giao kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 nguồn vốn ngân sách địa phương cho Thành phố, tại kỳ họp tháng 10 năm 2021, Hội đồng nhân dân Thành phố đã biểu quyết thông qua Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 nguồn vốn ngân sách địa phương của Thành phố với tổng số vốn là 142.557 tỷ đồng.

7. Thu - chi ngân sách:

Tổng thu cân đối ngân sách Nhà nước năm 2021 đạt 381.531 tỷ đồng, đạt 104,5% dự toán, tăng 2,73% so với cùng kỳ. Trong đó thu nội địa 263.823 tỷ đồng, đạt 102,7% dự toán; thu từ dầu thô 14.00 tỷ đồng, vượt 63,7% dự toán, tăng 26%; thu từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt 117.666 tỷ đồng, đạt 108,9% dự toán.

Với sự năng động vốn có của cộng đồng doanh nghiệp thành phố, cùng với chính sách hữu hiệu của Chính phủ trong kiểm soát dịch bệnh, duy trì, phục hồi kinh tế, sự chỉ đạo sát sao của Thành ủy, Ủy ban nhân dân Thành phố trong việc tìm kiếm các giải pháp hỗ trợ người dân và doanh nghiệp, hoạt động sản xuất kinh doanh trên địa bàn thành phố đã cơ bản duy trì ổn định và từng bước phục hồi. Các giải pháp linh hoạt, kịp thời của thành phố trong công tác quản lý, điều hành tài chính ngân sách, chính sách nuôi dưỡng nguồn thu đồng thời hạn chế tình trạng thất thu ngân sách đã phát huy tác dụng trong điều kiện hết sức khó khăn của năm 2021, mang lại hiệu quả thiết thực cho ngân sách Thành phố.

Tổng chi ngân sách địa phương là 80.023 tỷ đồng, đạt 82,5% dự toán. Trong đó, chi đầu tư phát triển là 25.325 tỷ đồng; chi thường xuyên là 51.569 tỷ đồng, đạt 107,6% dự toán đầu năm.

Thành phố tiếp tục đảm bảo nhiệm vụ chi đầu tư phát triển, chi thường xuyên và các nhiệm vụ chi xuất phát sinh; điều hành chi ngân sách bám sát dự toán được giao, chặt chẽ, chủ động, tăng cường tiết kiệm, đảm bảo việc sử dụng ngân sách tiết kiệm, hiệu quả; bố trí vốn đầu tư phát triển đảm bảo đúng nguyên tắc, định hướng đã được Hội đồng nhân dân Thành phố thông qua, phù hợp nhu cầu và tình hình thực tế.

Thực hiện Nghị quyết số 58/NQ-CP ngày 08 tháng 6 năm 2021 của Chính phủ và Công văn số 6299/BTC-NSNN ngày 11 tháng 6 năm 2021 của Bộ Tài chính; Ủy ban nhân dân Thành phố đã ban hành các văn bản chỉ đạo các Sở, ban, ngành Thành phố, Ủy ban nhân dân thành phố Thủ Đức và các quận huyện triệt để tiết kiệm chi thường xuyên, thực hiện cắt giảm tối thiểu 50% kinh phí hội nghị, đi công tác trong và ngoài nước còn lại, tiết kiệm thêm 10% chi thường xuyên của năm 2021 và các khoản chi thường xuyên chưa thực sự cần thiết, chậm triển khai, không thể triển khai do tình hình dịch bệnh COVID-19. Qua đó, tổng số tiền ngân sách tiết kiệm được khoảng 1.327 tỷ đồng.

Trước tình hình dịch COVID-19 còn diễn biến hết sức phức tạp, Thành phố đã chủ động rà soát các nguồn lực đã được tích lũy từ nhiều năm trước, kịp thời bố trí kinh phí thực hiện các chế độ, chính sách đặc thù phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19, hỗ trợ người dân bị tác động bởi dịch COVID-19 trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh với tổng số tiền là 17.809,944 tỷ đồng.

Việc bố trí kế hoạch đầu tư xây dựng cơ bản được quan tâm chặt chẽ, đảm bảo đúng nguyên tắc, định hướng đã được Hội đồng nhân dân Thành phố thông qua, tuân thủ đúng các quy định hiện hành của nhà nước về quản lý đầu tư xây dựng băng nguồn vốn nhà nước; các dự án được giao kế hoạch trong năm đều phù hợp với quy hoạch và đầy đủ thủ tục theo quy định. Trong quá trình điều hành kế hoạch đầu tư công, Ủy ban nhân dân Thành phố đã chỉ đạo các Sở, ban, ngành, quận, huyện và chủ đầu tư thường xuyên rà soát tiến độ thực hiện, giải ngân của các dự án và tham mưu Ủy ban nhân dân Thành phố phương án điều chuyển vốn giữa các dự án từ nay đến cuối năm nhằm phù hợp với tiến độ thực tế, góp phần nâng cao tỷ lệ giải ngân và hiệu quả sử dụng vốn.”

8. Công tác quy hoạch và quản lý đô thị

- Về quy hoạch xây dựng:

Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Nhiệm vụ điều chỉnh Quy hoạch chung Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060 và Nhiệm vụ quy hoạch chung thành phố Thủ Đức thuộc Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2040[56]. Ủy ban nhân dân Thành phố đã chấp thuận Kế hoạch tổ chức cuộc thi bình chọn “Ý tưởng quy hoạch chung Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2040, tầm nhìn 2060” và thi tuyển “Ý tưởng quy hoạch không gian xây dựng ngầm đô thị Khu trung tâm hiện hữu mở rộng Thành phố Hồ Chí Minh (930ha) và Khu đô thị mới Thủ Thiêm”. Hiện nay, Thành phố đã hoàn thành việc phủ kín quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 1/5.000 trên phần diện tích đất xây dựng đô thị với khoảng 600 đồ án với tổng diện tích khoảng 88.268,81 ha.

Công tác rà soát, đánh giá quá trình thực hiện các đồ án quy hoạch được chú trọng thực hiện. Số lượng đồ án quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 đã thẩm định điều chỉnh tổng thể 31 đồ án với tổng diện tích 317,1 ha, điều chỉnh cục bộ 223 đồ án với tổng diện tích 1482,21 ha, đang rà soát điều chỉnh 16 đồ án với tổng diện tích 1597,29 ha và lập mới 05 đồ án với tổng diện tích 1202,21 ha góp phần tích cực trong phục vụ công tác quản lý phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn Thành phố.

Ủy ban nhân dân Thành phố đã ban hành Quyết định phê duyệt đối với 04 Đề án gồm: Đề án phát triển hạ tầng dịch vụ Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2020 - 2025, hướng đến năm 2040; Đề án phát triển hạ tầng công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2020 - 2045 và kế hoạch triển khai giai đoạn 2020 - 2025; Đề án hình thành và phát triển Đô thị sáng tạo, tương tác cao phía Đông Thành phố Hồ Chí Minh; Đề án Đề án phát triển bờ kè sông và kinh tế dịch vụ ven sông giai đoạn 2020 - 2045 và kế hoạch triển khai giai đoạn 2020 - 2025. Hiện tại, các Đề án đang trong quá trình xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện.

Công tác lập Quy chế quản lý kiến trúc chung Thành phố theo Luật Kiến trúc đang được khẩn trương triển khai thực hiện, dự kiến cuối năm 2021, Ủy ban nhân dân Thành phố sẽ ban hành để làm cơ sở cấp phép xây dựng theo quy định. Quan tâm chỉ đạo công tác lập quy chế quản lý kiến trúc, thiết kế đô thị tại các khu vực lõi trung tâm, các khu vực có ý nghĩa quan trọng, khu vực cảnh quan đặc thù, thiết kế kiến trúc các công trình mang tính chất quan trọng của Thành phố như: Thiết kế đô thị xung quanh các nhà ga tuyến Metro, trục đường Lê Lợi, nhà ga Bến Thành, Công viên bến Bạch Đằng, phương án thiết kế kiến trúc cầu Thủ Thiêm 4 và cầu đi bộ qua sông Sài Gòn, Trụ sở Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân Thành phố,...Chỉ đạo thực hiện quy hoạch, đầu tư xây dựng, kết nối hạ tầng đồng bộ: lập QHCT tỷ lệ 1/500 các nút giao thông trên địa bàn Thành phố, lập điều chỉnh quy hoạch giao thông kết nối xung quanh Cụm cảng hàng không Tân Sơn Nhất - quận Tân Bình, rà soát điều chỉnh quy hoạch nhằm khai thác quỹ đất dọc tuyến Vành Đai 3, Vành Đai 4...

Ủy ban nhân dân Thành phố đang xem xét chủ trương lập quy hoạch vùng huyện Cần Giờ; đã phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 khu đô thị lấn biển huyện Cần Giờ; phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 Khu liên hợp Thể dục thể thao quốc gia Rạch Chiếc tại phường An Phú, thành phố Thủ Đức; xem xét phê duyệt Đề cương nhiệm vụ đầu bài quy hoạch dự án Khu công viên Sài gòn Safari để phục vụ cho công tác kêu gọi đầu tư thực hiện dự án; xem xét báo cáo Thủ tướng Chính phủ phương án tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho công tác lập điều chỉnh quy hoạch phân khu Khu đô thị Tây Bắc Thành phố.

Đẩy nhanh tiến độ phân loại biệt thự trên địa bàn, đến nay Thành phố đã ban hành Quyết định 6 đợt về phân loại biệt thự trên địa bàn. Thành phố đang chỉ đạo tổ chức lập các đồ án điều chỉnh quy hoạch cấp nước, thoát nước của Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2040 và tầm nhìn đến năm 2060.

- Về Quy hoạch: Thành phố Hồ Chí Minh xác định công tác quy hoạch có ý nghĩa rất lớn trong việc định hình và xây dựng các kế hoạch, chính sách phát triển kinh tế xã hội nói chung và trong từng lĩnh vực nói riêng; do đó, cần phải thực hiện một cách thận trọng, kỹ lưỡng, đáp ứng yêu cầu thực tế, có tính khả thi cao và phản ánh xu hướng phát triển, tầm nhìn, khát vọng vươn lên của Thành phố.

Đối với công tác xây dựng nhiệm vụ lập quy hoạch, Thành phố nhận thấy đây là công tác quan trọng, có tính chất định hướng, quyết định việc thành bại của công tác lập quy hoạch. Qua trao đổi, thảo luận, Ban chỉ đạo dự án quy hoạch Thành phố cũng nhận định việc thuê đơn vị tư vấn thông qua công tác đấu thầu lựa chọn nhà thầu xây dựng nhiệm vụ lập quy hoạch sẽ mất nhiều thời gian, trong khi đó số lượng đơn vị đủ năng lực để lập nhiệm vụ quy hoạch dài hạn cho một đô thị tầm cỡ khu vực là không nhiều. Ủy ban nhân dân Thành phố đã chỉ đạo Viện Nghiên cứu phát triển thành là cơ quan đầu mối, chấp bút xây dựng nhiệm vụ lập quy hoạch Thành phố; Thành phố cũng đã tổ chức thành công Hội thảo khoa học về định hướng phát triển Thành phố vào ngày 05 tháng 5 năm 2021 để tiếp thu các ý kiến; Nhiệm vụ lập quy hoạch Thành phố đến nay đã được xây dựng hoàn chỉnh, bài bản và chất lượng trên cơ sở tiếp thu ý kiến góp ý từ các cấp, các ngành, các nhân sĩ, trí thức của Thành phố và cơ quan trung ương (Vụ Quản lý quy hoạch - Bộ Kế hoạch và Đầu tư); Ban Quản lý dự án đã có Công văn số 9332/BQLDAQHTP ngày 09 tháng 12 năm 2021 trình và được Ủy ban nhân dân Thành phố chấp thuận thông quan hồ sơ trình thẩm định nhiệm vụ lập quy hoạch tại Công văn số 4421/UBND-TH ngày 28 tháng 12 năm 2021, làm cơ sở để có cơ sở cho Ban Quản lý dự án trình Hội đồng thẩm định nhiệm vụ lập Quy hoạch tỉnh (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) để tổ chức thẩm định Nhiệm vụ lập Quy hoạch Thành phố theo quy định.

- Kiểm tra, xử lý vi phạm về hoạt động xây dựng: Thành phố đã kiểm tra, phát hiện số công trình vi phạm trật tự xây dựng 412 trường hợp (giảm 59% so với cùng kỳ), cụ thể: 143/142 trường hợp không phép (chiếm 34,7% tổng số vi phạm, giảm 57,4% so với cùng kỳ); 169/412 trường hợp sai phép (chiếm 41% tổng số vi phạm, giảm 58,6% so với cùng kỳ); 100/412 trường hợp vi phạm khác (chiếm 24,3% tổng số vi phạm, giảm 61,8% so với cùng kỳ).

- Cấp giấy phép xây dựng: Thành phố đã cấp 25.655 Giấy phép xây dựng (giảm 38% so với cùng kỳ) với tổng diện tích sàn xây dựng 8,037 triệu m² (44% so với cùng kỳ).

- Công tác phát triển nhà ở: Thành phố đang xem xét phân bổ cho Ủy ban nhân dân 21 quận - huyện và thành phố Thủ Đức nhà ở, đất ở thuộc sở hữu Nhà nước phục vụ tái định cư cho các dự án chỉnh trang đô thị, công ích trên địa bàn quận - huyện. Thành phố đã đôn đốc, chỉ đạo thành phố Thủ Đức và các quận - huyện thực hiện công tác di dời 95 hộ dân tại 02 chung cư[57]. Đã di dời toàn bộ 6 chung cư[58] với 333 hộ dân, di dời dở dang 5 chung cư[59] với 303/566 hộ dân, lũy kế đã di dời 636/1.023 hộ dân. Tháo dỡ toàn bộ 04 chung cư với quy mô 14.470,4 m² sàn. Đã tìm được chủ đầu tư cho 11 chung cư, 04 chung cư chưa có chủ đầu tư.

- Công tác chống ngập nước:

+ Về giải quyết các tuyến đường ngập do mưa: Thành phố tập trung nguồn lực hoàn thành các dự án xây dựng, cải tạo hệ thống thoát nước để giải quyết 18 tuyến trục chính thường xuyên ngập nước (16 dự án). Đang thi công 07 dự án giải quyết 08 tuyến đường ngập (Quốc Hương, Nguyễn Văn Hưởng, Thảo Điền, Nguyễn Hữu Cảnh, Tân Quý, Ba Vân, Trương Công Định, Bàu Cát); đang thực hiện công tác chuẩn bị đầu tư 09 dự án để giải quyết 10 tuyến đường ngập còn lại.

+ Về giải quyết các tuyến đường ngập do triều: Thành phố chỉ đạo chủ đầu tư phấn đấu hoàn thành Dự án Giải quyết ngập do triều khu vực Thành phố Hồ Chí Minh có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu giai đoạn 1 để giải quyết 04 tuyến đường ngập do triều (Huỳnh Tấn Phát, Lê Văn Lương, Trần Xuân Soạn, Quốc lộ 50), hiện nay dự án đã thi công hoàn thành đạt 93,33% khối lượng.

+ Về xây dựng nhà máy xử lý nước thải: Tiếp tục đẩy nhanh tiến độ nâng cấp nhà máy xử lý nước thải Bình Hưng từ 141.000m³/ngđ lên 469.000m³/ngđ, dự kiến hoàn thành và đưa vào sử dụng vào quý 3 năm 2022. Khởi công xây dựng các hạng mục công trình chính của Nhà máy xử lý nước thải Nhiều Lộc Thị Nghè giai đoạn 2. Hoàn thiện thủ tục mời gọi đầu tư 06 nhà máy xử lý nước thải (Tây Sài Gòn, Bình Tân, Tân Hóa - Lò Gốm, Bắc Sài Gòn 1, Bắc Sài Gòn 2, Suối Nhum).

- Chương trình nước sạch cho sinh hoạt của nhân dân: Thành phố duy trì đảm bảo nước sạch cho 100% hộ dân. Ủy ban nhân dân thành phố Thủ Đức và các quận - huyện thường xuyên thực hiện rà soát cung cấp số liệu các hộ dân phát sinh mới và phối hợp với các đơn vị cấp nước xây dựng giải pháp cấp nước cho các hộ dân phát sinh nếu có và kế hoạch phát triển mạng lưới thay thế các giải pháp cấp nước tạm (bồn chứa nước tập trung, đồng hồ tổng, thiết bị lọc nước hộ gia đình). Kết quả thực hiện chỉ tiêu về cung cấp nước sạch: Tỷ lệ hộ dân trên địa bàn Thành phố được cung cấp nước sạch đạt 100%; tổng công suất cấp nước sạch là 2.400.000 m³/ngày/đêm; tỷ lệ thất thoát - thất thu nước là 18,89%; chỉ tiêu cấp nước sinh hoạt là 152 lít/người/ngày. Trong năm, để đồng hành cùng thành phố chia sẽ khó khăn cho người dân trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19, ngành nước đã hỗ trợ miễn giảm tiền sử dụng nước cho các hộ nghèo, hộ cận nghèo, miễn giảm 10% tiền nước cho các hộ dân trong 1 quãng thời gian nhất định và giãn nợ 03 tháng đối với doanh nghiệp trong khu chế xuất - khu công nghiệp...

- Tình hình cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất ở: Thành phố ước thực hiện cả năm cấp 6.021 giấy chứng nhận lần đầu; cấp 347.504 giấy chứng nhận đăng ký biến động cho các tổ chức và cá nhân trên địa bàn Thành phố trong năm 2021.

- Công tác bảo vệ môi trường: Công tác quản lý, bảo vệ môi trường tiếp tục được duy trì ổn định, thường xuyên. Khối lượng rác được thu gom, vận chuyển và xử lý đạt 100%[60]. Bình quân mỗi ngày thu gom, vận chuyển và xử lý khoảng 8.418 tấn rác sinh hoạt, chủ động chấn chỉnh hoạt động phân loại, lưu giữ, chuyển giao, thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn Thành phố, đồng thời tập trung xử lý cơ bản vấn đề rác thải tại các khu vực cách ly, khu vực điều trị bệnh nhân nhiễm COVID-19. Tiếp tục mời gọi đầu tư dự án xử lý chất thải rắn - chuyển đổi công nghệ xử lý chất thải rắn các nhà máy hiện hữu. Kiểm tra các trạm quan trắc nước thải tự động tại các Khu công nghiệp, Khu chế xuất và Khu công nghệ cao[61]; giám sát công tác kiểm soát hoạt động xử lý chất thải, công tác bảo vệ môi trường tại các công ty xử lý chất thải, các khu liên hợp xử lý chất thải rắn trên địa bàn Thành phố và đưa ra giải pháp cụ thể. Đo đạc, giám sát chất lượng môi trường tại các nhà máy xử lý chất thải rắn theo định kỳ.

Thành phố đã ban hành Quyết định số 1055/QĐ-UBND ngày 29 tháng 3 năm 2021 về phê duyệt Chương trình Giảm ô nhiễm môi trường giai đoạn 2020 - 2030 với 18 chỉ tiêu, 6 nhóm giải pháp và 23 nhiệm vụ cụ thể và Kế hoạch số 877/QĐ-UBND ngày 29 tháng 3 năm 2021 về thực hiện Chương trình Giảm ô nhiễm môi trường giai đoạn 2020 - 2030 trong năm 2021; ban hành Quyết định số 1905/QĐ-UBND ngày 24 tháng 5 năm 2021 về kế hoạch tăng cường quản lý, tái sử dụng, tái chế, xử lý và giảm thiểu chất thải nhựa trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh; thí điểm mô hình quản lý chất thải rắn công nghiệp thông thường.

Triển khai Kế hoạch tổ chức Giải thưởng Môi trường Thành phố Hồ Chí Minh lần thứ 4 - năm 2021. Về các hoạt động bảo vệ môi trường “Vì Thành phố Xanh - Thân thiện với môi trường trong Tháng sinh hoạt hè của Thành phố”; do tình hình diễn biến dịch bệnh COVID-19, các hoạt động truyền thông chuyên sang hình thức trực tuyến. Triển khai phát động đăng ký nội dung thi đua thực hiện Chỉ thị 19-CT/TU trong đợt thi đua cao điểm lập thành tích chào mừng kỷ niệm 110 năm Ngày Bác Hồ ra đi tìm đường cứu nước, kỷ niệm 45 năm Thành phố Sài Gòn - Gia Định mang tên Thành phố Hồ Chí Minh với mục tiêu cụ thể: phấn đấu 50% phường, xã, thị trấn trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh đạt tiêu chí “Phường, xã, thị trấn sạch, xanh và thân thiện môi trường”[62].

9. Lĩnh vực văn hóa - thể thao

- Lĩnh vực văn hóa: Ngay từ đầu năm 2021, Thành phố đã tập trung nâng cao chất lượng, đổi mới hình thức, đảm bảo phát huy hiệu quả công tác tổ chức lễ hội, sự kiện lịch sử, chính trị quan trọng của đất nước, sự kiện tiêu biểu của Thành phố[63]; hoạt động đối ngoại văn hóa, sự kiện ngoại giao nhân kỷ niệm ngày thiết lập mối quan hệ đối tác chiến lược, quan hệ truyền thông, quan hệ hữu nghị hợp tác giữa Việt Nam và các nước, giữa Thành phố Hồ Chí Minh và các thành phố lớn trên thế giới... đảm bảo yêu cầu nhiệm vụ chính trị của Thành phố. Các hoạt động văn hóa[64] - nghệ thuật[65] đầu năm 2021 đã diễn ra sôi nổi, đặc biệt Thành phố đã tổ chức thành công Nhạc hội Đờn ca tài tử với chủ đề “Báu vật đất phương Nam” năm 2021 trước sảnh Nhà hát Thành phố, hàng trăm nghệ nhân, nghệ sĩ của 94 Câu lạc bộ đội nhóm trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh đã hội tụ về tạo nên một đêm màu sắc ấn tượng của loại hình đờn ca tài tử giữa lòng Thành phố.

Thành phố đã tổ chức thành công Hội nghị Tổng kết 20 năm thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” giai đoạn 2000 - 2020. Thành phố đã có nhiều phong trào, mô hình hay, ý nghĩa quan trọng, như: Phong trào xây dựng “Gia đình văn hóa”, giai đoạn 2000-2020 đã có hơn 20 triệu lượt gia đình được công nhận gia đình văn hóa. Phong trào xây dựng “Người tốt, việc tốt, các điển hình tiên tiến”, qua 20 năm đã tuyên dương hơn 5.400 gương người tốt, việc tốt cấp Thành phố; 600.000 gương người tốt, việc tốt cấp quận, huyện, phường, xã, thị trấn. Thành phố đã triển khai Tiêu chuẩn văn hóa giai đoạn 2021-2025; ban hành Quyết định ủy quyền cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Thủ Đức và quận huyện giải quyết thủ tục công nhận lại “Cơ quan đạt chuẩn văn hóa”, “Đơn vị đạt chuẩn văn hóa”, “Doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa” để vận động, theo dõi, khen thưởng kịp thời

Một số hoạt động văn hóa, nghệ thuật phục vụ nhiệm vụ chính trị chuyển sang hình thức trực tuyến, khai thác thế mạnh của truyền thông để lan tỏa tác phẩm, chương trình nghệ thuật đến với công chúng như chương trình giao lưu trực tuyến “Nối vòng tay lớn - Đồng lòng vượt qua đại dịch Covid-19” với thông điệp kêu gọi cả nước đồng lòng vượt qua đại dịch COVID-19; Cuộc vận động sáng tác và dàn dựng, phổ biến các tác phẩm văn học, nghệ thuật đề tài phòng, chống dịch bệnh COVID-19, đã thu hút trên 500 tác phẩm thuộc các lĩnh vực. Đồng hành cùng cuộc vận động sáng tác, chuỗi livestream “Mỗi người dân là một chiến sĩ” được tổ chức hàng tuần với các nội dung phong phú về giới thiệu tác phẩm mới, giao lưu với các nhân vật tiêu biểu có nhiều đóng góp trong công cuộc phòng chống dịch bệnh COVID-19, kêu gọi quyền góp cho quỹ phòng chống COVID của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố Hồ Chí Minh.

Triển khai thực hiện Kế hoạch về quảng bá, phổ biến tác phẩm của Cuộc vận động sáng tác tác phẩm Âm nhạc và Sân khấu và Kế hoạch quảng bá Cuộc thi Tài năng diễn viên sân khấu Cải lương Trần Hữu Trang đến với công chúng. Mục tiêu quảng bá là giới thiệu các tiết mục, tác phẩm xuất sắc, nghệ sĩ đạt thành tích cao, tôn vinh sự đóng góp của văn nghệ sĩ đối với sự phát triển của nền văn hóa nghệ thuật nước nhà nhằm lan tỏa giá trị nghệ thuật tốt đẹp trong đời sống xã hội

Hướng dẫn Ban quản lý Địa đạo Củ Chi lập hồ sơ di tích lịch sử Địa đạo Củ Chi đề nghị UNESCO ghi vào Danh mục Di sản thế giới; hoàn chỉnh hồ sơ đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa Lễ hội “Khai sơn - khai hạ” tại di tích kiến trúc nghệ thuật Lăng Lê Văn Duyệt vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Thành phố đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền phòng, chống dịch bệnh COVID-19; vận động doanh nghiệp quảng cáo cùng tham gia thực hiện công tác tuyên truyền phòng, chống dịch COVID-19 qua hệ thống màn hình điện tử (Led) ngoài trời, màn hình LCD tại các siêu thị, trung tâm thương mại, tòa nhà, xe Led tuyên truyền.... với nội dung, hình thức phong phú, đáp ứng yêu cầu thông tin, tuyên truyền đến người dân. Thực hiện triển lãm bộ tranh, ảnh tuyên truyền phòng, chống dịch COVID-19 chủ đề “Việt Nam - Niềm tin chiến thắng”; phối hợp Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam phát động tổ chức triển lãm ảnh online dành cho tất cả công dân Việt Nam và người nước ngoài đang sông và làm việc tại Việt Nam với chủ đề “Những khoảnh khắc từ trái tim”... Tiếp tục tuyên truyền vận động cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp thực hiện tốt các Chỉ thị, quy định của Chính phủ, ngành y tế và các quy định Thành phố về thực hiện các biện pháp phòng chống dịch COVID - 19 theo tình hình thực tế.

Thành phố đã phối hợp tổ chức thành công Lễ tưởng niệm đông bào tử vong và cán bộ, chiến sĩ hi sinh trong đại dịch COVID-19. Đây là hoạt động đậy ý nghĩa thể hiện sự chia sẻ, động viên của Đảng, Nhà nước, Mặt trận tổ quốc Việt Nam trước những mất mát, đau thương của các gia đình, người thân và lan tỏa tình nhân ái cộng đồng; khích lệ tinh thần đại đoàn kết, ý chí quật cường của toàn dân tộc để mỗi người cùng đồng lòng vượt qua khó khăn, thách thức, thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19, phục hồi sản xuất, kinh doanh, phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

- Lĩnh vực thể dục thể thao: Cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại” trong nhiều năm qua đã phát huy hiệu quả đặc biệt trong bối cảnh đại dịch COVID-19 ngày càng phức tạp vấn đề sức khỏe càng được xem trọng. Việc tập luyện thể dục thể thao đã dân trở thành thói quen không thể thiếu trong sinh hoạt hàng ngày của nhân dân Thành phố. Trong điều kiện bị ảnh hưởng của dịch bệnh nhưng Thành phố vẫn đảm bảo được việc thực hiện những hoạt động, sự kiện nổi bật của phong trào thể dục thể thao quần chúng như các chuỗi sự kiện chào mừng Ngày thể thao Việt Nam; Lễ phát động Cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại” giai đoạn 2021 - 2030; ngày chạy Olympic vì sức khỏe toàn dân; tổ chức thành công Giải Hội khỏe phù đổng Thành phố năm học 2020 - 2021 với 29 môn thể thao thu hút gần 100 trường của các cấp học trên địa bàn tham dự. Thông qua kết quả của giải sẽ tuyển chọn, tập huấn chuẩn bị lực lượng tham dự Hội khỏe phù đổng cấp khu vực và toàn quốc. Mặc dù các môn thể thao đã rất linh hoạt, chủ động trong việc thay đổi thời gian tổ chức các giải thể thao nhưng việc tổ chức các giải thể thao cấp Thành phố, quốc gia và tham dự giải cấp quốc gia vẫn không đạt theo kế hoạch đề ra, cụ thể như sau: tổ chức giải Thành phố là 35 giải, đạt tỷ lệ 28% kế hoạch cả năm (35/125 giải); tổ chức giải cấp quốc gia là 04 giải, đạt tỷ lệ 18,2% kế hoạch cả năm (04/22 giải).

Hiện nay dịch bệnh COVID-19 trên thế giới vẫn đang diễn biến rất phức tạp, các giải thi đấu, hoạt động thể dục thể thao liên tục bị hủy hoặc lùi thời hạn tổ chức, vì thế các chỉ tiêu năm 2021 về tổ chức, tham dự các giải thể thao quốc tế tiếp tục sẽ không thực hiện được. Bên cạnh đó, các đơn vị sự nghiệp công lập trong lĩnh vực văn hóa và thể thao của Thành phố phải tạm ngưng hoạt động nên nguồn thu sụt giảm, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động thường xuyên của đơn vị; đặc biệt là các đơn vị sự nghiệp công lập tự đảm bảo chi thường xuyên đến nay gặp rất nhiều khó khăn trong việc đảm bảo chế độ tiền lương, bảo hiểm xã hội,... cho viên chức và người lao động.

10. Lĩnh vực giáo dục và đào tạo

Mặc dù năm học 2020 - 2021 kết thúc khi tình hình dịch COVID-19 bắt đầu có những diễn biến phức tạp, nhưng ngành giáo dục Thành phố đã tham mưu điều chỉnh nhanh, linh hoạt phương án tổ chức hoạt động, chỉ đạo các cơ sở giáo dục khẩn trương hoàn thành chương trình và triển khai Công văn số 1415/UBND-VX về tạm ngưng các hoạt động dạy - học trực tiếp trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh từ ngày 10 tháng 5 năm 2021. Nhờ vậy, đã giúp năm học hoàn thành tốt đẹp, đúng tiến độ, đảm bảo công tác phòng, chống dịch COVID-19.

Đã tổ chức thành công các hoạt động chuyên môn cấp Thành phố như các kỳ thi Học sinh giỏi lớp 9 và 12, thi Khoa học kỹ thuật, thi Olympic Truyền thống 30/4 và Olympic tháng 4, thi Hùng biện tiếng Anh, Nét vẽ Xanh, Khéo tay kỹ thuật, Văn hay chữ tốt, Lớn lên cùng sách, Học sinh giỏi máy tính cầm tay,... Đã tham mưu và hoàn thành việc lựa chọn Sách giáo khoa mới; tổ chức hội thi Giáo viên dạy giỏi tiểu học, Giáo viên giỏi mầm non cấp Thành phố năm 2021,... Triển khai kế hoạch thực hiện Đề án “Nâng cao năng lực, kiến thức, kỹ năng ứng dụng Tin học cho học sinh phổ thông Thành phố Hồ Chí Minh theo định hướng chuẩn Quốc tế giai đoạn 2021 - 2030”; Hội thảo tổng kết và lấy ý kiến dự thảo quyết định về mô hình “Trường tiên tiến, theo xu thế hội nhập khu vực và quốc tế tại Thành phố Hồ Chí Minh”; Kế hoạch chuyển đổi số ngành giáo dục và đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2021 - 2030.

Ngành giáo dục đã chỉ đạo tốt các đơn vị, cơ sở giáo dục thực hiện nghiêm các biện pháp phòng, chống dịch, đảm bảo an toàn sức khỏe, tham gia tích cực trong công tác phòng, chống COVID-19 của Thành phố. Chỉ đạo các cơ sở giáo dục chủ động phối hợp khi được trưng dụng cơ sở vật chất để thực hiện các công tác phòng chống dịch COVID-19. Thành phố xây dựng lộ trình hoàn trả các trường học được trưng dụng làm nơi cách ly tập trung, phục vụ công tác phòng, chống dịch để khảo sát sửa chữa, hoàn thiện; căn cứ mức độ dịch của địa bàn để đề xuất thời gian dạy học trực tiếp trở lại đối với học sinh từng cấp học, lớp học, đảm bảo an toàn, phù hợp và hiệu quả trong công tác phòng, chống dịch.

Đã triển khai Chỉ thị số 07/CT-UBND của Ủy ban nhân dân Thành phố, điều chỉnh phương án tuyển sinh vào các lớp đầu cấp năm học 2021 - 2022, tổ chức kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2021 đợt 1 an toàn, nghiêm túc, đúng quy chế; đồng thời, thực hiện công tác xét đặc cách tốt nghiệp trung học phổ thông do không tổ chức thi đợt 2. Đẩy mạnh công tác tuyển sinh đầu cấp hình thức trực tuyến; tổ chức xét tuyển, thay cho thi tuyển, để tuyển sinh vào lớp 10 và lớp 6 Trần Đại Nghĩa. Trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, ngành giáo dục phấn đấu tổ chức nghiêm túc, an toàn, thành công kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2021 với số thí sinh dự thi đạt trung bình hơn 96% tổng số thí sinh đăng ký; công tác chấm thi được tiến hành vợi các giải pháp đảm bảo an toàn phòng dịch COVID-19. Kết quả kỳ thi cũng tiếp tục cho thấy trong hoàn cảnh rất khó khăn, các cơ sở giáo dục trung học đã rất cố gắng thực hiện dạy tốt, học tốt. Cùng với những chủ trương, hướng dẫn kịp thời của ngành giáo dục, học sinh thành phố tiếp tục giữ vững chất lượng giáo dục, một số mặt được tiếp tục nâng cao.

Trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19, ngành giáo dục và đào tạo của Thành phố đã phấn đấu, nỗ lực vượt qua khó khăn hoàn thành tốt nhiệm vụ chuyên môn được giao, góp phần nâng cao trình độ dân trí, dân sinh, tạo nguồn lực phát triển kinh tế - xã hội. Hệ thống trường lớp tiếp tục được đầu tư phát triển mạnh từ nội thành đến ngoại thành, đáp ứng được yêu cầu học tập của con em nhân dân mỗi lúc một cao hơn, công tác phổ cập giáo dục có những lúc bị gián đoạn nhưng vẫn được duy trì ổn định và phát triển, đội ngũ nhà giáo được nâng tầm, đảm bảo về số lượng và không ngừng nâng cao chất lượng, từng bước đáp ứng yêu cầu đổi mới nội dung chương trình và phương pháp dạy học ngày một cao hơn. Mạng lưới trường lớp ở các cấp học, bậc học đã được phủ khắp các phường, xã, thành phố Thủ Đức và các quận, huyện trên toàn địa bàn Thành phố với quy mô phát triển ngày một tăng. Ngoài ra, hệ thống cơ sở dữ liệu phục vụ cho việc dạy và học trực tuyến ngày càng phong phú và đa dạng, các khó khăn ban đầu về giáo trình, thiết bị và phương pháp trong quá trình học trực tuyến từng bước được khắc phục phù hợp với tình hình. Học sinh và giáo viên dần thích nghi với môi trường dạy và học mới thông qua mạng internet, từ đó từng bước nâng cao tinh thần tự học và tự nghiên cứu của học sinh.

11. Lĩnh vực khoa học công nghệ

Thành phố tích cực triển khai các hoạt động khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo hỗ trợ công tác phòng, chống dịch COVID-19, trong đó, đã ưu tiên triển khai công tác đặt hàng, tìm kiếm, đưa vào ứng dụng nhanh các mô hình, giải pháp sản phẩm khoa học và công nghệ. Huy động lực lượng đông đảo các chuyên gia, nhà khoa học và các doanh nghiệp triển khai các nhiệm vụ khoa học và công nghệ nhằm phục vụ công tác quản lý, giám sát dịch bệnh; xây dựng, chia sẻ cơ sở dữ liệu về dịch bệnh COVID-19 và các giải pháp hỗ trợ sinh hoạt của người dân trong thời kỳ dịch bệnh tại thành phố Thủ Đức và các quận, huyện. Tổ chức các Chương trình/cuộc thi/hội thảo trực tuyến nhằm tuyên truyền, phổ biến, tìm kiếm các giải pháp phòng, chống dịch COVID-19[66]. Đồng thời, tiếp tục thực hiện các chương trình khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo trọng điểm với một số kết quả sau:

+ Thực hiện tái cấu trúc các Chương trình nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ với một số hoạt động trọng tâm: (1) Các kết quả nghiên cứu được nghiệm thu trong năm đóng góp tích cực cho các hoạt động trọng điểm của Thành phố như: Chương trình Nghiên cứu phát triển và ứng dụng công nghệ phục vụ bảo vệ và chăm sóc sức khoẻ[67]; Chương trình Nghiên cứu phát triển, ứng dụng công nghệ phục vụ Đô thị thông minh và chuyển đổi số[68]; Chương trình Nghiên cứu phát triển, ứng dụng công nghệ công nghiệp[69]. (2) Triển khai một số hoạt động phát triển tiềm lực nhằm kết nối các thành phần để phát triển hệ sinh thái hợp tác giữa khu vực nghiên cứu với khu vực công nghiệp trong hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ[70].

+ Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa nâng cao năng suất chất lượng, đổi mới sáng tạo và phát triển thị trường khoa học và công nghệ: (1) Hỗ trợ tư vấn về công cụ quản trị năng suất, chất lượng và đổi mới sáng tạo cho khoảng 3.000 doanh nghiệp và phổ biến kiến thức tại https://phobienkienthuc.doimoisangtao.vn (19 khoá học với 05 chủ đề, thu hút 16.000 lượt truy cập và hơn 2.000 người dùng); Hỗ trợ cho 42 dự án/doanh nghiệp nghiên cứu, phát triển công nghệ, đổi mới/chuyển giao công nghệ; (2) Sàn giao dịch công nghệ Thành phố triển khai các hoạt động kết nối cung cầu, hợp tác, chuyển giao công nghệ, thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp thông qua Cổng thông tin đổi mới sáng tạo và Chuyển giao công nghệ Thành phố thu hút 434.002 lượt truy cập (tăng 9,4% so với năm 2020) và 76.643 lượt kết nối giao dịch trực tuyến giữa khách hàng và nhà cung ứng trên hệ thống (tăng 47,6% so với năm 2020)[71] và triển khai 40 hội thảo/sự kiện để tư vấn, kết nối cung - cầu và xúc tiến chuyển giao công nghệ[72].

+ Nâng cao hiệu quả các hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo với một số hoạt động như: (1) Nâng cao năng lực cho các thành phần của hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thông qua việc phối hợp với các tổ chức/đơn vị thực hiện 09 khóa huấn luyện kiến thức, kỹ năng về đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp,... cho hơn 200 doanh nghiệp và các giảng viên đại học, cán bộ công chức, viên chức, doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (startup); (2) Hỗ trợ tổ chức gần 180 sự kiện kết nối, giao thương, khóa huấn luyện nâng cao năng lực... của cộng đồng khởi nghiệp Thành phố tại Không gian khởi nghiệp sáng tạo của Thành phố (Sihub) để kết nối mạng lưới khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; (3) Hỗ trợ các cơ sở ươm tạo, trường đại học phát triển, ươm tạo các ý tưởng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp xã hội giải quyết các vấn đề cộng đồng với hoạt động tiêu biểu là phối hợp với Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Sunwah (Sunwah Innovation Hub) giới thiệu 02 dự án khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tham gia cuộc thi Global Matching 2021 và 05 dự án khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tham gia XnTree.

+ Triển khai có hiệu quả hoạt động khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo tại cơ sở và đẩy mạnh công tác thông tin, truyền thông về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, thể hiện vai trò của khoa học, công nghệ là động lực chính trong việc phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố[73].

12. Lĩnh vực Thông tin và Truyền thông

- Ứng dụng công nghệ thông tin trong hỗ trợ phòng, chống dịch:

Thành phố đã triển khai Hệ thống khai báo y tế điện tử bằng mã QR trên phạm vi toàn Thành phố; triển khai Hệ thống quản lý tiêm chủng và hướng dẫn các đơn vị ứng dụng công nghệ thông tin tổ chức tiêm vắc xin phòng COVID-19[74]; xây dựng Cổng thông tin COVID-19 và hệ thống 3 bản đồ số COVID-19 phục vụ cộng đồng theo dõi trực quan thông tin dịch tễ; thiết lập, vận hành, triển khai kết nối Hội nghị trực tuyến đến cấp phường, xã, thị trấn phục vụ chỉ đạo điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về phòng, chống COVID-19.

Hạ tầng thông tin liên lạc Thành phố được nâng cấp kịp thời phát huy hiệu quả tốt trong phục vụ công tác phòng chống dịch COVID-19. Tổng đài 1022 trong thời điểm chống dịch được mở rộng 7 kênh bao gồm các Kênh tư vấn chăm sóc sức khỏe cho người dân phòng, chống bệnh COVID-19 và các kênh tiếp nhận phản ánh liên quan công tác phòng chống dịch đã tiếp nhận hơn 2 triệu cuộc gọi trong 3 tháng, với hơn 80.000 cuộc gọi/ngày. Hệ thống tổng đài của trung tâm cấp cứu 115 được mở rộng kịp thời tại công viên phần mềm Quang Trung đáp ứng kịp thời nhu cầu hỗ trợ cấp cứu trong tình hình dịch căng thẳng. Các khu vực cách ly y tế tập trung, bệnh viện dã chiến, bệnh viện điều trị COVID-19 được tăng cường chất lượng dịch vụ, đảm bảo các vùng phủ sóng và trang bị hạ tầng thông tin liên lạc (wifi, điện thoại cố định). Các doanh nghiệp bưu chính, viễn thông đã đảm bảo hoạt động cung cấp các dịch vụ thiết yếu, vận chuyển bưu phẩm, bưu kiện, dịch vụ bưu chính KT1, dịch vụ viễn thông,...; không gây gián đoạn mạng lưới truyền thông thông tin cho công tác chỉ đạo điều hành, sản xuất kinh doanh và đời sống của nhân dân.

- Chương trình chuyển đổi số, xây dựng Thành phố trở thành đô thị thông minh:

Thành phố đã triển khai nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu Thành phố kết nối chính thức nền tảng tích hợp, chia sẽ dữ liệu Quốc gia về Kho dữ liệu dùng chung của Thành phố[75]. Trên 900 đơn vị trên địa bàn Thành phố bao gồm cơ quan Nhà nước, các tổng công ty, các đơn vị sự nghiệp đã ứng dụng phần mềm quản lý văn bản và hồ sơ công việc điện tử và cung cấp dịch vụ công liên thông, kết nối qua nền tảng này. Trong các lĩnh vực giao thông, y tế, giáo dục đào tạo, môi trường, quy hoạch đô thị, an ninh trật tự cũng đã hình thành các Trung tâm điều hành thông minh; triển khai nhiều ứng dụng trong thực hiện chuyển đổi số phục vụ công tác chuyên môn và cung cấp nhiều dịch vụ cho người dân.

Để thúc đẩy kinh tế số và xã hội số, thành phố đã triển khai thành lập Trung tâm Tư vấn và Hỗ trợ chuyển đổi số Thành phố (DXCenter), tổ chức Hội thi thử thách Trí tuệ Nhân tạo (AI) Thành phố, Diễn đàn công nghệ số thúc đẩy sự phát triển của Thành phố Hồ Chí Minh, Ngày hội doanh nghiệp công nghệ thông tin và trí tuệ nhân tạo Thành phố Hồ Chí Minh 2021. Đã triển khai thực hiện hỗ trợ đưa hộ sản xuất nông nghiệp lên sàn thương mại điện tử, thúc đẩy kinh tế số nông nghiệp nông thôn và bảo đảm cung cấp hàng hóa thiết yếu trong đại dịch. Trong năm 2021, Thành phố đứng vị trí thứ 05/63 tỉnh, thành phố về chuyển đổi số.

- Về truyền thông:

Thành phố thực hiện cung cấp kịp thời các nội dung thông tin liên quan đến công tác phòng, chống COVID-19 trên địa bàn Thành phố bằng nhiều hình thức truyền thông qua các kênh báo chí, phát thanh truyền hình, cổng thông tin COVID-19, SMS, mạng xã hội Zalo và Fanpage Hoạt động thông tin đối ngoại Thành phố. Từ đầu năm đến nay đã tuyên truyền được trên 900 bài viết với 17.348.275 lượt xem của người dân. Chương trình Livestream “Dân hỏi thành phố trả lời” là chương trình đầu tiên do chính quyền Thành phố trực tiếp kết nối trực tuyến với Người dân trên mạng xã hội để trực tiếp trả lời thắc mắc của người dân đã phát huy hiệu quả tích cực trong thời điểm giãn cách, phòng chống dịch căng thẳng.

Các thông tin trên mạng Internet, mạng xã hội, gồm báo điện tử, mạng xã hội Facebook, Youtube, TikTok; xử lý về mặt kỹ thuật và xử lý theo quy định các tin sai sự thật liên quan đến công tác phòng, chống dịch bệnh COVID-19 của Thành phố[76].

Đến hết năm 2021, Thành phố đã hoàn tất việc sắp xếp đối với 08/12 cơ quan báo chí thuộc diện phải sắp xếp. Các cơ quan báo chí sau sắp xếp đã nhanh chóng đi vào ổn định, hoạt động bình thường, tuân thủ các quy định pháp luật; đảm bảo công tác tổ chức, nhân sự, tài chính không xảy ra vướng mắc; xây dựng kế hoạch hoạt động hướng đến mục tiêu nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động theo yêu cầu mới.

- Phát triển văn hóa đọc:

Thành phố đã tổ chức Lễ hội Đường Sách Tết Tân Sửu với chủ đề “Tri thức kết nối tương lai” với các chủ đề đa dạng, phong phú; tổ chức Ngày sách Việt Nam lần thứ 8 (21/4) trên địa bàn Thành phố; tổ chức các hoạt động, sự kiện phát triển văn hóa đọc của Thành phố tại Đường sách trên đường Nguyễn Văn Bình.

13. Công tác giải quyết việc làm, giảm nghèo đảm bảo an sinh xã hội

- Giải quyết việc làm:

Đến cuối năm 2021, Thành phố dự kiến sẽ giải quyết việc làm cho 300.437 lượt người, đạt 100,1% kế hoạch năm, giảm 2,01% so với cùng kỳ. Tạo ra 140.000 chỗ việc làm mới, đạt 100% kế hoạch năm. Công tác tuyển sinh đào tạo nghề ước đạt 222.700/371.000 học viên, đạt tỷ lệ 60% kế hoạch năm. Số lao động đang làm việc đã qua đào tạo đạt 4.127.389/4.818.901 người, đạt 85,65%, hoàn thành 100% kế hoạch năm. Công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn ước đạt 2.320/5.800 người, đạt 40% kế hoạch năm, giảm 1,26% so với cùng kỳ. Dự kiến tỷ lệ thất nghiệp đô thị năm 2021 là trên 4%.

Do tình hình dịch bệnh COVID-19 bùng phát tại Thành phố ảnh hưởng rất lớn đến sản xuất, kinh doanh và sự phát triển kinh tế. Hàng triệu người lao động của Thành phố bị mất việc, không có việc làm hoặc bị cắt giảm việc làm trọng thời gian thực hiện giãn cách xã hội nên ảnh hưởng đến thu nhập, đến sinh kế và đảm bảo cuộc sống hàng ngày. Tình hình việc làm ngoài nước thông qua hoạt động đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài cũng gặp nhiều khó khăn khi các nước vẫn chưa mở cửa thị trường để tiếp nhận lao động nước ngoài đến làm việc. Dịch bệnh ảnh hưởng đến việc làm, lao động và thu nhập của người dân trong một thời gian dài, nhất là đối tượng lao động tự do, người lao động tỉnh đến Thành phố Hồ Chí Minh làm việc. Từ ngày 01 tháng 10, khi Thành phố thực hiện nới lỏng giãn cách xã hội, các doanh nghiệp từng bước trở lại hoạt động ở trạng thái bình thường mới và có nhu cầu tuyển dụng lao động nhằm khôi phục lại hoạt động sản xuất kinh doanh cũng như bù đắp cho số lao động tỉnh đã về quê tránh dịch chưa quay trở lại Thành phố. Bên cạnh đó, một số hoạt động kinh doanh dịch vụ phục vụ cá nhân tạm thời tiếp tục dừng theo yêu cầu của Thành phố để phục vụ công tác kiểm soát dịch bệnh, người lao động có xu hướng chuyển đổi việc làm để có thu nhập, cải thiện cuộc sống.

- Công tác giảm nghèo bền vững và đảm bảo an sinh xã hội:

Tổ chức hỗ trợ cho hộ nghèo, cận nghèo vay vốn từ nguồn quỹ Ngân hàng Chính sách xã hội[77]. Thực hiện lập danh sách hộ nghèo, hộ cận nghèo Thành phố để cấp, mua thẻ bảo hiểm y tế giai đoạn 2021 - 2025 là 54.477 thẻ. Đã thực hiện chăm lo Tết Nguyên đán Tân Sửu cho 9.527 hộ nghèo, với số tiền 11,908 tỷ đồng và 9.615 hộ cận nghèo với số tiền 9,615 tỷ đồng; hỗ trợ sửa chữa 17 căn nhà tình nghĩa, với số tiền 690,045 triệu đồng, hỗ trợ 100 căn nhà tình thương, với số tiền là 5,488 tỷ đồng; sửa chữa chống dột 113 căn nhà với số tiền 4,002 tỷ đồng cho hộ nghèo, hộ cận nghèo thành phố; thực hiện hỗ trợ chi phí hỏa táng cho 85 người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo với số tiền 170,5 triệu đồng; đã hỗ trợ bù giá điện cho 34.953 hộ nghèo với số tiền 12,316 tỷ đồng. Ước thực hiện đến cuối năm 2021, cấp thẻ bảo hiểm y tế cho hộ nghèo 110.965 thẻ và cho hộ cận nghèo 39.490 thẻ; chi hỗ trợ tiền điện cho 37.772 hộ nghèo.

Tiếp tục công tác bảo trợ xã hội cho 6.851 người[78] tại 16 cơ sở công lập và 3.810 người[79] tại 62 cơ sở ngoài công lập. Thành phố khẩn trương tập trung người xin ăn, lang thang, người sinh sống nơi công cộng trên địa bàn Thành phố; thực hiện hỗ trợ chi phí mai táng phí do dịch bệnh COVID-19; triển khai công tác hỗ trợ gạo cho người dân gặp khó khăn do dịch bệnh COVID-19 trên địa bàn Thành phố. Triển khai thực hiện Nghị định số 20/2021/NĐ-CP ngày 15 tháng 3 năm 2021 của Chính phủ quy định chính sách trợ giúp xã hội đối với đối tượng bảo trợ xã hội; Nghị quyết số 20/2021/NQ-HĐND ngày 19 tháng 10 năm 2021 của Hội đồng nhân dân thành phố về tăng mức chuẩn trợ giúp xã hội đối với đối tượng bảo trợ xã hội trên địa bàn thành phố. Thành phố đã thực hiện trợ cấp xã hội cho 132.426 người với số tiền 69.258.990.000 đồng và hỗ trợ mai táng phí cho 6.145 người với số tiền 46.702.000.000 đồng[80]. Xây dựng dự thảo Hướng dẫn liên Sở về triển khai thí điểm “Mô hình một cửa hỗ trợ, can thiệp và cung cấp dịch vụ hỗ trợ xã hội cho nạn nhân là bệnh nhân của bạo lực xâm hại tình dục trên địa bàn thành phố”; xây dựng kế hoạch các hoạt động Chương trình thành phố an toàn với phụ nữ năm 2021; định hướng chuyên môn xây dựng nội dung hoạt động khảo sát dữ liệu đầu vào “Công việc chăm sóc không lương” thuộc Chương trình thành phố an toàn với phụ nữ và trẻ em năm 2021. Tính đến nay, đã tiếp nhận 1.297 trường hợp người xin ăn, không có nơi cư trú ổn định, chuyển các đối tượng đến các cơ sở bảo trợ xã hội nuôi dưỡng chăm sóc theo quy định. Thực hiện tốt công tác chi trả trợ cấp ưu đãi hàng tháng cho người có công với cách mạng, tổng lượt người là 39.918 người[81] tổng với tổng số tiền là trên 66,961 tỷ đồng.

Tiếp tục tăng cường hiệu lực, hiệu quả việc thực hiện chính sách pháp luật về phòng chống xâm hại trẻ em; trước tình hình diễn biến phức tạp của dịch COVID-19, Thành phố đã tăng cường các biện pháp bảo vệ, chăm sóc, can thiệp, trợ giúp kịp thời cho trẻ em; thực hiện chính sách hỗ trợ cho trẻ em bị nhiễm (F0) và ảnh hưởng (F1) bởi dịch COVID-19 theo Nghị quyết số 68/NQ-CP ngày 01 tháng 7 năm 2021, Quyết định số 23/QĐ-TTg ngày 07 tháng 7 năm 2021 của Thủ tướng Chính phủ và Công văn số 2512/UBND-VX ngày 28 tháng 7 năm 2021 của Ủy ban nhân dân Thành phố. Xây dựng dự thảo đề án chăm lo cho trẻ em mồ côi cha, mẹ tử vong do dịch COVID-19; triển khai các gói hỗ trợ từ Quỹ Bảo trợ trẻ em Việt Nam cho trẻ em là con sản phụ nhiễm COVID-19, trẻ mồ côi cha, mẹ do dịch COVID-19, các hộ gia đình có trẻ em dưới 16 tuổi gặp khó khăn do ảnh hưởng bởi dịch COVID-19... Phối hợp với các Hội, tổ chức thiện nguyện và chính quyền địa phương kết nối nguồn lực, kịp thời hỗ trợ lương thực, thực phẩm, nhu yếu phẩm; dụng cụ học tập, máy tính bảng cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn với tổng kinh phí vận động hỗ trợ 11,4 tỷ đồng; phối hợp với Tổng Công ty điện lực Thành phố tổ chức ký kết biên bản thỏa thuận nhận đỡ đầu và trao hỗ trợ cho 35 cháu thiếu nhi mồ côi cha, mẹ do dịch COVID-19 tại các quận, huyện và Thành phố Thủ Đức với mức hỗ trợ 2 triệu đồng/tháng/cháu, tổng kinh phí hỗ trợ khoảng 7 tỷ đồng; các đơn vị tài trợ thông qua Quỹ Bảo trợ Trẻ em Việt Nam hỗ trợ một lần (đợt 1) cho 911 trẻ em mồ côi với số tiền 5 triệu đồng/em và 29 trẻ em là con sản phụ bị nhiễm COVID-19 vợi số tiền 1 triệu đồng/em, tổng kinh phí hỗ trợ là 4,584 tỷ đồng; đồng thời, kết nối các chuyên gia để tư vấn tâm lý, trị liệu khủng hoảng cho trẻ em, cha, mẹ, người nuôi dưỡng trẻ; kết nối dịch vụ và chuyển ca chăm sóc trẻ em bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19. Tiếp nhận và chuyển gửi hồ sơ mổ tim cho trẻ em gia đình nghèo bị bệnh tim bẩm sinh[82]; phối hợp với các đơn vị tài trợ hỗ trợ chi phí học tập cho trẻ em, bao gồm: học bổng, dụng cụ học tập (tập vở, bút viết), xe đạp[83] cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt; kiểm tra, tư vấn, can thiệp và hỗ trợ kịp thời về những vấn đề có liên quan đến trẻ em, đặc biệt là đảm bảo thực hiện tốt các quyền cơ bản của trẻ em[84].

Trước tình hình dịch bệnh COVID-19 trên địa bàn diễn biến phức tạp, Thành phố đã triển khai thực hiện Nghị quyết số 09/2021/NQ-HĐNĐ về một số chế độ, chính sách đặc thù phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19 và hỗ trợ người dân bị tác động bởi dịch COVID-19 trên địa bàn; Nghị quyết số 97/2021/NQ-HĐNĐ về chính sách hỗ trợ người dân gặp khó khăn do ảnh hưởng của dịch COVID-19 trên địa bàn Thành phố (đợt 3); Công văn số 2512/UBND-VX của Ủy ban nhân dân Thành phố về thực hiện Nghị quyết số 68/NQ-CP ngày 01 tháng 7 năm 2021 của Chính phủ và Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg ngày 07 tháng 7 năm 2021 của Thủ tướng Chính phủ. Tính đến ngày 02 tháng 12 năm 2021, thực hiện theo Nghị quyết số 09/2021/NQ-HĐND của Hội đồng nhân dân Thành phố, đã triển khai hỗ trợ 1.184.894 đối tượng với số tiền hơn 2.161 tỷ đồng; giải quyết hỗ trợ theo Công văn số 2627/UBND-VX của Ủy ban nhân dân Thành phố cho 1.285.386 đối tượng với số tiền hơn 1.928 tỷ đồng; giải quyết hỗ trợ theo Nghị quyết số 68/NQ-CP của Chính phủ cho 162.598 đối tượng với số tiền hơn 1.776 tỷ đồng; giải quyết hỗ trợ theo Nghị quyết số 97/2021/NQ- HĐND của Hội đồng nhân dân Thành phố cho 6.181.758 đối tượng với số tiền hơn 6.181 tỷ đồng.

14. Công tác đảm bảo an toàn thực phẩm

Thành phố đã chỉ đạo Ban Quản lý An toàn thực phẩm triển khai các hoạt động nhằm đảm bảo an toàn thực phẩm: (1) Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục chính sách pháp luật về an toàn thực phẩm, đặc biệt phổ biến các thông tin về hướng dẫn người tiêu dùng nhận biết và lưu ý khi lựa chọn thực phẩm an toàn; qua đó tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn các quy định về cách sử dụng thực phẩm an toàn[85]; (2) Tiếp tục triển khai thực hiện đề án Chuỗi thực phẩm an toàn. Trong năm 2021, đã tổ chức thẩm định và cấp 22 giấy chứng nhận cho 21 cơ sở sản xuất, kinh doanh sản phẩm chuỗi, với sản lượng rau, củ quả, thịt: 5.926 tấn/năm và 186.815.000 quả trứng gà/năm.

Thành phố đã cấp 2.621 giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm, 27.362 hồ sơ tự công bố sản phẩm, 88 hồ sơ đăng ký công bố sản phẩm và đã có 574 cam kết đảm bảo an toàn thực phẩm, 01 giấy xác nhận nội dung quảng cáo thực phẩm. Tiếp tục thực hiện Đề án quản lý, nhận diện và truy xuất nguồn gốc thịt heo, thịt gia cầm và trứng gia cầm. Trong năm, đã tiếp nhận và giải quyết cấp mã code cho 29 hồ sơ.

Tăng cường kiểm tra nguồn thịt heo nhập vào 02 chợ đầu mối nông sản thực phẩm Hóc Môn và Bình Điền. Tiến hành kiểm tra 3.205 cơ sở, phát hiện 109 cơ sở vi phạm, xử phạt 100 cơ sở với tổng số tiền là 1,587 tỷ đồng, đình chỉ hoạt động có thời hạn 01 cơ sở, buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp 03 cơ sở, buộc thu hồi, tịch thu để tái chế hoặc chuyển đổi mục đích sử dụng hoặc tiêu hủy 7.526 kg thực phẩm, nguyên liệu thực phẩm và tiếp tục xử lý xử phạt vi phạm hành chính đối với 07 cơ sở còn lại.

Trong tình hình dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, Thành phố đã chỉ đạo các Ban ngành kiểm tra, giám sát các cơ sở cung cấp suất ăn cho các trung tâm cách ly của Thành phố. Đã thực hiện kiểm tra, giám sát điều kiện đảm bảo an toàn thực phẩm 12 cơ sở với kết quả 05 cơ sở tạm ngưng cung cấp suất ăn chủ yếu là do đơn vị có bệnh nhân bị nhiễm COVID-19 và 07 cơ sở đang cung cấp suất ăn với năng suất 20.122 suất ăn/ngày. Trong năm 2021, trên địa ban Thành phố Hồ Chí Minh xảy ra 03 vụ ngộ độc thực phẩm với 25 người ăn, trong đó 15 người bị ngộ độc và 07 người tử vong.

15. Công tác thanh tra

Với sự quan tâm chỉ đạo của Thủ trưởng cơ quan quản lý nha nước cung cấp, kế hoạch thanh tra năm 2021 đã và đang được triển khai với những phương thức làm việc phù hợp theo chỉ đạo của Ủy ban nhân dân Thành phố trong công tác phòng, chống dịch COVID-19. Thanh tra sở - ngành, thành phố Thủ Đức và các quận - huyện nỗ lực hoàn thành tốt việc triển khai các Đoàn thanh tra, đoàn kiểm tra đột xuất theo chỉ đạo, nhất là việc tăng cường kiểm tra, giám sát công tác phòng, chống dịch bệnh tại một số đơn vị.

- Về công tác tiếp công dân, xử lý đơn, giải quyết khiếu nại, tố cáo:

Trong đợt cao điểm phòng, chống dịch bệnh COVID-19 (quý 3 năm 2021), Thành phố đã kịp thời thay đổi phương thức làm việc như việc chủ động trao đổi thông tin, thu thập hồ sơ, tài liệu các đơn vị, cơ quan có liên quan đến vụ việc khiếu nại, tố cáo; đồng thời, đối với các vụ việc khiếu nại thuộc thẩm quyền đủ điều kiện thụ lý, thực hiện thông tin kịp thời cho người khiếu nại về việc tiếp nhận đơn và sẽ tiếp dân trực tiếp cũng như tiến hành các trình tự khác theo quy định (xác minh, đối thoại...). Đã xử lý 1.480/1.540 đơn khiếu nại, tố cáo, đạt tỷ lệ 96,1%. Thủ trưởng các sở - ngành, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp quan tâm, chỉ đạo thực hiện nghiêm túc, trong đó trọng tâm là nỗ lực hoàn thành dứt điểm các kết luận chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Thanh tra Chính phủ đối với các vụ việc khiếu nại kéo dài, tồn đọng, đông người, nổi cộm.

- Về công tác phòng, chống tham nhũng:

Ủy ban nhân dân Thành phố luôn tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo việc cụ thể hóa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác phòng, chống tham nhũng; các giải pháp phòng ngừa tham nhũng được triển khai thực hiện toàn diện[86]. Với sự quyết tâm nỗ lực của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân Thành phố, công tác phòng, chống tham nhũng đã có những chuyển biến tích cực, nhiều vụ việc, vụ án tham nhũng đã được phát hiện và xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật; các cấp ủy đảng, chính quyền chủ động xây dựng và triển khai các chương trình, kế hoạch về công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí phù hợp đặc điểm, tình hình của địa phương, cơ quan, đơn vị, chú trọng trong việc xác định các ngành, lĩnh vực dễ phát sinh tiêu cực để lãnh đạo, chỉ đạo tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát. Kết quả đạt được đã góp phần ngăn ngừa tham nhũng trên nhiều lĩnh vực, góp phần giữ vững ổn định chính trị, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội Thành phố.

16. Công tác đối ngoại

Trước những diễn biến phức tạp của đại dịch COVID-19 trên toàn thế giới, đặc biệt việc tái bùng phát dịch bệnh trong cộng đồng trên địa bàn, phần lớn các hoạt động đối ngoại của Thành phố đã được điều chỉnh, hoãn hoặc giảm quy mô. Trong bối cảnh đó, công tác đối ngoại được triển khai theo hai trọng điểm, (i) hợp tác về phòng chống dịch và (ii) các hoạt động đối ngoại trực tuyến nhằm giữ đã quan hệ đối ngoại đã có và thúc đẩy hợp tác quốc tế, phục vụ cho sự phục hồi của Thành phố. Các hoạt động đối ngoại tiếp tục tập trung vào công tác hỗ trợ cơ quan đại diện ngoại giao nước ngoài trong việc bảo hộ công dân nước ngoài đang sinh sống, làm việc, học tập tại Thành phố trong thời điểm dịch bệnh COVID-19 bùng phát; huy động sự hỗ trợ của bạn bè quốc tế để giúp Thành phố tiếp cận được các trang thiết bị vật tư y tế, nguồn vắc xin, hỗ trợ tài chính...

Lãnh đạo Thành phố đã có gần 50 cuộc tiếp khách đối ngoại[87]; đón đoàn Thị trưởng Thành phố Franfurt (Đức)[88], đoàn nước ngoài đầu tiên vào Thành phố sau khi Thành phố mở cửa, khôi phục kinh tế; đã ký Bản ghi nhớ về hợp tác giữa Ủy ban nhân dân Thành phố và Chính quyền Thủ đô Viêng Chăn - Lào giai đoạn 2021 - 2025, Thỏa thuận về hỗ trợ chiếu sáng mỹ thuật tòa nhà Kho bạc Nhà nước Thành phố giữa Thành phố Hồ Chí Minh và Thành phố Lyon - Pháp, Bản Ghi nhớ thúc đẩy hợp tác với Học viện Công nghệ Hoàng gia Melboune - Úc (RMIT), Bản ghi nhớ thiết lập quan hệ hợp tác ở lĩnh vực giáo dục giữa Ủy ban nhân dân Thành phố và Bộ Giáo dục Singapore... và nhiều sự kiện đối ngoại quan trọng[89]. Thành phố đã thông qua chủ trương đặt tượng Lãnh tụ Mahatma Gandhi (Ấn Độ) tại Thành phố Hồ Chí Minh, các sở, ban, ngành đang tích cực phối hợp với Tổng Lãnh sự quán Ấn Độ để thống nhất các phương án kỹ thuật liên quan đến việc đặt tượng. Thành phố đã xây dựng Kế hoạch triển khai Đề án thúc đẩy quan hệ với các địa phương trọng điểm thuộc các nước là đối tác chiến lược của Việt Nam phục vụ mục tiêu phát triển nhanh và bền vững Thành phố giai đoạn 2020 - 2025; triển khai Chương trình hoạt động của Tổ công tác Đối ngoại và Hợp tác quốc tế Thành phố Hồ Chí Minh. Tổng kết 05 năm thực hiện Nghị quyết số 27/NQ-CP ngày 05 tháng 4 năm 2016 của Chính phủ ban hành chương trình hành động của Chính phủ tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 36-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa IX về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài giai đoạn 2016 - 2020.

Trao tặng 25 bộ máy vi tính tương đương 590 triệu đồng đến trường Tiểu học Hữu nghị tỉnh Champasak, Lào tại cửa khẩu Quốc tế La Lay, tỉnh Quảng Trị. Đặc biệt, Thành phố đã cam kết hỗ trợ hiện vật và hiện kim cho Thủ đô Viêng Chăn (Lào) và Thủ đô Phnôm Pênh (Campuchia) đối với công tác phòng chống dịch, dự kiến tổ chức chuyến thăm tặng quà cho kiều bào và người dân khó khăn tại Campuchia, Lào tại cửa khẩu quốc tế Thường Phước (Hồng Ngự, Đồng Tháp) vào thời gian sớm nhất.

Tiếp nhận và triển khai hỗ trợ nghĩa tình và kịp thời về trang thiết bị y tế, vắc xin, lương thực thực phẩm... của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước, kiều bào, chung tay cùng cả nước trong công tác phòng, chống COVID-19[90]. Tổ chức Tọa đàm trực tuyến chủ đề: “Chuyên gia kiều bào chung sức cùng Thành phố Hồ Chí Minh chống dịch”; “Chuyên gia kiều bào chung sức vượt đại dịch - vắc xin made in Vietnam”; “Kinh nghiệm triển khai hệ thống bác sĩ gia đình ở Ý trong việc điều trị bệnh nhân COVID-19 - Tham vấn và hỗ trợ cấp cứu 118 Ý”; các buổi tọa đàm trực tuyến về công tác phòng, chống dịch COVID-19 do Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài - Bộ Ngoại giao tổ chức. Ngoài ra, Thành phố cũng đã làm việc với các Hiệp hội doanh nghiệp nước ngoài để tìm kiếm nguồn cung cấp vắc xin cho Thành phố. Trang thông tin điện tử của Ủy ban Người Việt Nam ở nước ngoài đã cập nhật trên 1.975 tin, bài về tình hình kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội trong nước và hoạt động kiều bào ở các nước (trong đó có trên 250 tin, bài bằng tiếng Anh). Đến nay, đã thu hút hơn 11 triệu lượt truy cập.

17. Quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội

- Quốc phòng, an ninh:

Các cơ quan, đơn vị thực hiện nghiêm chế độ trực sẵn sàng chiến đấu, chủ động phối, kết hợp với các lực lượng giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn[91]. Đoàn kết nội bộ, đoàn kết quân dân được phát huy. Các nhiệm vụ trọng tâm về hoạt động công tác Đảng, công tác chính trị, công tác hậu cần, kỹ thuật, thanh tra, đối ngoại quốc phòng, khoa học quân sự được triển khai đồng bộ, đạt kết quả tốt[92].

Quân đội đã chủ động, thực hiện hiệu quả công tác phòng, chống dịch bệnh COVID-19[93]. Duy trì hoạt động hiệu quả 04 sở chỉ huy, kịp thời chỉ đạo, điều hành hoạt động phòng, chống dịch trên địa bàn Thành phố, góp phần bảo đảm hoạt động 16 bệnh viện dã chiến thu dung[94]. Xây dựng, triển khai thực hiện Kế hoạch sử dụng lực lượng phối hợp xử lý thi hài, tro cốt bệnh nhân tử vong do nhiễm COVID-19 trên địa ban Thành phố[95]. Lực lượng quân đội đã tổ chức Lễ xuất quân thực hiện chiến dịch cao điểm giúp Nhân dân có hoàn cảnh khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19. Tổ chức tiếp đón và triển khai lực lượng và phương tiện phòng chống dịch từ các địa phương trong cả nước đến tăng cường cho Thành phố, tham gia hỗ trợ địa phương trong công tác xét nghiệm, công tác chữa trị cho bệnh nhân F0, phân phát lương thực cho người dân. Triển khai nhiệm vụ phối hợp, hỗ trợ thiết thực, kịp thời, hiệu quả, nhân văn, góp phần tích cực vào công tác khám chữa bệnh, giúp giảm tải sức ép với đội ngũ y tế của Thành phố, phát huy phẩm chất truyền thống tốt đẹp “Bộ đội Cụ Hồ” của Lực lượng Vũ trang Thành phố.

- Tình hình, kết quả công tác đảm bảo an ninh trật tự:

Từ đầu năm đến nay, tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, đại dịch COVID-19 tiếp tục ảnh hưởng nặng nề trên tất cả các lĩnh vực. Với sự chỉ đạo quyết liệt của Bộ Công an, Thành ủy, Ủy ban nhân dân Thành phố, Công an Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các biện pháp tấn công, trấn áp mạnh các loại tội phạm; không để tội phạm có điều kiện hoạt động gây phức tạp, ảnh hưởng đến trật tự an toàn xã hội, đảm bảo trật tự an toàn giao thông và phòng, chống cháy, nổ trên địa bàn Thành phố. Triển khai và thực hiện có hiệu quả đợt cao điểm tấn công trấn áp các loại tội phạm đảm bảo an ninh trật tự Đại hội làn thứ XIII của Đảng, bầu cử Quốc hội khóa XV và Hội đồng nhân dân các cấp. Tăng cường kiểm soát việc nhập cảnh trái phép trên địa bàn, đặc biệt khi dịch COVID-19 lần thứ 4 bùng phát trở lại. Thành phố đã thành lập Phòng An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (PA05) thuộc Công an Thành phố nhằm đáp ứng nhu cầu cấp thiết trong bối cảnh hoạt động của tội phạm công nghệ cao. Công an Thành phố đã tổ chức tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm theo chuyên đề “Người điều khiển xe trên đường mà trong cơ thể có chất ma túy, vi phạm nồng độ cồn phát hiện nhiều trường hợp vi phạm nồng độ cồn vượt mức cho phép khi lưu thông. Ngoài ra, lực lượng Công an Thành phố đã triển khai cao điểm tuần tra, kiểm soát và xử lý vi phạm với xe cơ giới không đảm bảo tiêu chuẩn an toàn, kỹ thuật, xe cũ nát, xe tự chế. Do vậy, tình hình an ninh chính trị Thành phố được giữ vững, các sự kiện chính trị, lễ hội trên địa bàn Thành phố được bảo vệ tuyệt đối an toàn, góp phần ổn định tình hình trật tự an toàn xã hội và phát triển kinh tế.

+ Về tội phạm xâm phạm trật tự xã hội: ghi nhận xảy ra 3.971 vụ phạm tội về trật tự xã hội. Thành phố đã tập trung chỉ đạo toàn hệ thống chính trị, trong đó lực lượng Công an Thành phố là nòng cốt, triển khai nhiều giải pháp, tổ chức các đợt cao điểm đấu tranh, trấn áp tội phạm nhằm kéo giảm tội phạm xâm phạm trật tự xã hội, đặc biệt là tội phạm có tổ chức, không để hình thành các băng, ổ nhóm tội phạm và các tụ điểm phức tạp về an ninh, trật tự và tệ nạn xã hội. Qua triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp phòng, chống tội phạm và kiểm soát phòng, chống dịch bệnh COVID-19, tình hình trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn Thành phố được đảm bảo, kéo giảm 438 vụ (tương đương 9,93%) số vụ phạm tội về trật tự xã hội. Công an Thành phố đã điều tra, khám phá 2.848/3.971 vụ phạm tội về trật tự xã hội (đạt 71,72%), bắt 4.227 đối tượng.

+ Về tội phạm ma túy: đã phát hiện, triệt phá 1.297 vụ với 2.375 đối tượng có hành vi mua bán, tàng trữ, vận chuyển và tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy (giảm 498 vụ, giảm 2.631 đối tượng so với cùng kỳ). Khởi tố 1.133 vụ với 1.384 bị can, xử phạt hành chính 160 vụ với 969 đối tượng. Thu giữ 102,346 kg Heroin; 3,388 kg Cocaine; 119,295 kg cần sa; 814,839 kg ma túy tổng hợp; 8,948 kg Chất phức tạp; 03 quả lựu đạn; 14 khẩu súng; 221 viên đạn; 10 ô tô; 740 xe máy; 1.440 điện thoại di động, 78 Cân tiểu ly; hơn 1,3 tỷ đồng cùng nhiều công cụ phương tiện khác có liên quan.

+ Về tội phạm kinh tế và môi trường: đã phát hiện, bắt giữ 725 vụ với 742 đối tượng vi phạm về kinh tế (giảm 541 vụ so với cùng kỳ năm 2020); với tài sản thu giữ ước tính 199 tỷ đồng; đã khởi tố mới 953 vụ án/212 bị can; tham mưu các cấp có thẩm quyền ban hành 506 quyết định xử phạt vi phạm hành chính với tổng số tiền phạt là 13,6 tỷ đồng. Tăng cường các giải pháp phòng ngừa, xử lý vi phạm pháp luật về xả thải tại các khu công nghiệp; vận chuyển buôn bán thực phẩm nhập lậu, không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm... Đã phát hiện 430 vụ vi phạm pháp luật về môi trường, tài nguyên và an toàn thực phẩm; ban hành 388 quyết định xử phạt vi phạm hành chính với tổng số tiền phạt là 29,34 tỷ đồng.

+ Về trật tự an toàn giao thông: công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông tiếp tục đạt được nhiều kết quả tích cực; qua đó tai nạn giao thông được kiềm chế, kéo giảm cả 3 mặt. Xảy ra 1.766 vụ tai nạn giao thông đường bộ kể cả va chạm), làm chết 474 người, bị thương 1.040 người; so với cùng kỳ giảm 1.160 vụ (-40%), giảm 87 người chết (-15,5%), giảm 998 người bị thương (-49%). Tai nạn giao thông đường sắt xảy ra 03 vụ (tăng 01 vụ, 50%), làm chết 01 người (giảm 01 người, 50%), bị thương 02 người (tăng 02 người, 100%).

+ Phòng, chống cháy, nổ và cứu nạn, cứu hộ: Đã chủ động xây dựng và triển khai nhiều phương án đảm bảo an toàn phòng cháy, chữa cháy góp phần hạn chế thiệt hại do cháy, nổ gây ra. Xảy ra 210 vụ cháy, làm chết 26 người, bị thương 36 người, tài sản thiệt hại ước tính thành tiền khoảng 6,2 tỷ đồng; so với cùng kỳ giảm 80 vụ (bằng 27,59%), tăng 14 người chết, tăng 09 người bị thương. Xảy ra 02 vụ nổ, bị thương 02 người, tài sản thiệt hại khoảng 03 triệu đồng, so với năm 2020 tăng 02 vụ, tăng 02 người bị thương.

18. Nhận xét, đánh giá chung

Thành phố đã nỗ lực, chủ động triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, quyết liệt nhằm kiểm soát dịch bệnh COVID-19; khẩn trương điều tra truy vết, xử lý các ca bệnh trong cộng đồng; triển khai áp dụng thực hiện giãn cách xã hội phù hợp với mức độ dịch bệnh tại mỗi địa phương, khu vực, giai đoạn; sáng tạo, chủ động ban hành Chỉ thị về siết chặt và tăng cường các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19 trên địa bàn và Chỉ thị về đẩy mạnh các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm nhằm kiểm soát dịch bệnh COVID-19, quyết tâm thực hiện thắng lợi kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2021. Thành phố cũng thực hiện tốt các giải pháp đảm bảo an sinh xã hội, quốc phòng - an ninh và trật tự an toàn xã hội, nhất là trong thời gian diễn ra Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII; tổ chức thành công cuộc bầu cử Đại biểu Quốc hội khóa XV và Đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp.

Với tinh thần trách nhiệm, nỗ lực quyết tâm của cả hệ thống chính trị từ Thành phố đến cơ sở, của các lực lượng chi viện; sự tham gia xuyên suốt, tích cực, đầy trách nhiệm của các lực lượng tuyến đầu như lực lượng y bác sĩ, công an, quân đội..., ngoài ra còn có sự tham gia của các chức sắc tôn giáo, khẳng định tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc trong công tác phòng, chống dịch, thực hiện đúng phương châm “mỗi xã, phường, thị trấn là một pháo đài phòng chống dịch, góp phần cùng Thành phố đạt được nhiều kết quả quan trọng trong công tác phòng, chống dịch COVID-19; đến nay, tỷ lệ tử vong do COVID-19 trên địa bàn Thành phố có xu hướng giảm mạnh; tỷ lệ tiêm vắc xin (đủ 02 mũi) và mũi tăng cường, mũi bổ sung của người dân đạt tỷ lệ cao; công tác xét nghiệm tiếp tục được thực hiện; các phương pháp cách ly và hướng dẫn điều trị tại nhà phát huy tác dụng; phác đồ điều trị từng bước được chuẩn hóa theo từng cấp độ; cách thức liên lạc hỗ trợ điều trị giữa nhân viên y tế và người dân đã được nâng cấp với nhiều hình thức đa dạng; người dân dần thích nghi với môi trường sống có dịch và đã nâng cao ý thức tự bảo vệ bản thân; mạng lưới y tế, cơ sở vật chất và thuốc phục vụ chữa bệnh đã phát huy hiệu quả; đây là tiền đề và điều kiện tiên quyết cho Thành phố xem xét từng bước mở cửa trở lại các hoạt động kinh tế - xã hội.

Bên cạnh đó, trong điều kiện dịch bệnh, một số ngành vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng khá: kim ngạch nhập khẩu tăng 12,9% so với cùng kỳ; tổng huy động vốn của các tổ chức tín dụng tăng 7,5% tổng dư nợ tín dụng tăng 10,7% so với cùng kỳ giải quyết việc làm cho 300.437 người, đạt 100,1% kế hoạch năm; đầu tư trực tiếp của nước ngoài (FDI) đạt 7,23 tỷ USD, tăng 38,48% tổng vốn đầu tư so với cùng kỳ; lượng kiều hối về Thành phố đạt 6,6 tỷ USD, tăng gân 9% so vơi cùng kỳ. Đặc biệt, tổng thu ngân sách nhà nước đạt 381.531 tỷ đồng, đạt 104 5% dự toán năm 2021, đây là điểm sáng đáng ghi nhận của Thành phố trong bối cảnh vô cùng khó khăn của đại dịch COVID-19.

Do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 cùng với việc áp dụng các biện pháp giãn cách xã hội liên tục trong thời gian dài đã tác động đến toàn bộ các hoạt động kinh tế xã hội, dẫn đến các chỉ tiêu kinh tế năm 2021 giảm sâu; tổng mức bán lẻ hàng hóa trên địa bàn Thành phố năm 2021 đạt 822.592 tỷ đồng, giảm 21,9% so với cùng kỳ (cùng kỳ giảm 1,3%); chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) giảm 14,3% so với cùng kỳ (cùng kỳ giảm 4%). Bốn ngành công nghiệp trọng yếu giảm 10,6% so cùng kỳ (cùng kỳ tăng 0,5%). Có 15.375 doanh nghiệp tạm ngưng hoạt động, tăng 12.58% so với cùng kỳ. Những khó khăn nêu trên trên tác động đến GRDP năm 2021 giảm 6,78% so với cùng kỳ (cùng kỳ tăng 1,39%) và không đạt chỉ tiêu kế hoạch đề ra (kế hoạch năm 2021 là 6%). Công tác kiểm soát dịch bệnh trong cộng đồng còn gặp nhiều khó khăn, dịch bệnh kéo dài ảnh hưởng đến cuộc sống, tâm lý của người dân.

Đối với 20 chỉ tiêu chủ yếu gồm 29 chỉ tiêu thành phần của Nghị quyết số 89/NQ-HĐND ngày 9 tháng 12 năm 2020 của Hội đồng nhân dân Thành phố về nhiệm vụ kinh tế - xã hội năm 2021, Thành phố hoàn thành 14/29 chỉ tiêu, đạt tỷ lệ 48,28%; chưa hoàn thành 13/29 chỉ tiêu, tỷ lệ 44,83%; chưa đủ cơ sở tính toán được 02/29 chỉ tiêu, tỷ lệ 6,89% (Phụ lục).

Phần thứ hai

NHIỆM VỤ, GIẢI PHÁP TRỌNG TÂM NĂM 2022

I. BỐI CẢNH THẾ GIỚI VÀ TRONG NƯỚC

1. Bối cảnh quốc tế

Dịch bệnh COVID-19 còn có thể kéo dài, thế giới có khả năng sẽ phải chấp nhận sống chung lâu dài với dịch bệnh. Tuy nhiên, dịch bệnh dân được kiểm soát, hợp tác quốc tế về vắc xin được đẩy mạnh, nhiều quốc gia thay đổi phương thức phòng, chống dịch bệnh theo hướng linh hoạt hơn. Vắc xin và thuốc đặc trị COVID-19 tiếp tục khan hiếm trên phạm vi toàn cầu, phân hóa về tỷ lệ tiêm chủng và tiến trình phục hồi kinh tế giữa các quốc gia; nguy cơ xuất hiện biến thể mới, phức tạp, nguy hiểm hơn.

Dự báo Kinh tế toàn cầu trong xu hướng phục hồi ổn định hơn, thoát khỏi cuộc khủng hoảng về cung ứng và lưu thông. Kinh tế toàn cầu dự báo tăng 4,3% năm 2022[96], phụ thuộc vào tỷ lệ tiêm chủng và mô hình thích ứng an toàn tại các quốc gia. Khoảng cách chênh lệch phục hồi giữa các quốc gia có thể không lớn như dự báo trước đây, các nền kinh lớn, nhất là Mỹ, EU và Trung Quốc tăng trưởng chậm lại, trong khi các quốc gia đang phát triển có xu hướng phục hồi tốt hơn khi tỷ lệ bao phủ vắc xin tăng lên. Thương mại hàng hóa, giá cả nguyên, nhiên liệu có khả năng sẽ hạ nhiệt; dịch vụ, du lịch và đầu tư nước ngoài phục hồi.

Dịch bệnh COVID-19 làm thay đổi cơ cấu thị trường, mô hình sản xuất, kinh doanh trên phạm vi toàn cầu. Chuỗi cung ứng sản xuất sẽ dần đi vào ổn định và trở nên đa dạng hơn, giảm thiểu rủi ro bị đứt gãy do phụ thuộc nhiều vào một thị trường. Kinh tế xanh, kinh tế số, chuyển đổi số, thương mại điện tử, đổi mới sáng tạo, phát triển khoa học công nghệ được thúc đẩy và có vai trò ngày càng quan trọng hơn đối với tăng trưởng của các quốc gia.

Tuy nhiên, kinh tế thế giới phục hồi không đồng đều và vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro về ổn định tài chính, lạm phát, an ninh mạng, căng thẳng chính trị và thiên tai, biến đổi khí hậu; tiến độ tiêm vắc xin và tình hình dịch COVID-19. Qua đó, có thể ảnh hưởng lớn đến tiến trình phục hồi của kinh tế khu vực và toàn cầu.

2. Bối cảnh trong nước

Trong nước, năng lực, khả năng kiểm soát dịch bệnh tiếp tục được nâng lên; khả năng chủ động sản xuất được vắc xin sẽ sớm đảm bảo mục tiêu tiêm vắc xin cho toàn dân, giúp đất nước trở lại trạng thái bình thường và nền kinh tế mau chóng phục hồi. Sự phục hồi các đối tác quan trọng của Việt Nam sẽ là yếu tố hỗ trợ mạnh mẽ cho việc khôi phục khu vực dịch trong nước, gia tăng sản xuất và hoạt động xuất nhập khẩu.

Bên cạnh đó, việc lựa chọn đầu tư, sắp xếp lại chuỗi cung ứng toàn cầu và mạng lưới sản xuất toàn cầu tạo cơ hội cho Việt Nam có điều kiện tham gia sâu hơn vào cấu trúc đầu tư, trật tự thương mại và chuỗi cung ứng toàn cầu, nhất là chuyển đổi số, thu hút hợp tác về cơ sở hạ tầng, mở rộng thị trường xuất khẩu. Các chương trình, kế hoạch 5 năm 2021 - 2025 về phát triển kinh tế - xã hội, Cơ cấu lại nền kinh tế, đầu tư công, tài chính công, ngân sách nhà nước, chuyển đổi số, kinh tế số, phát triển các ngành, lĩnh vực ưu tiên... đã được ban hành. Kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm 2021 - 2025 là yếu tố tích cực, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, đóng góp trực tiếp vào tăng trưởng kinh tế, gia tăng khả năng huy động nguồn lực cho đầu tư phát triển. Các điểm nghẽn về nguồn lực từng bước được tháo gỡ, thương mại, du lịch, đầu tư nước ngoài, thị trường trong nước và thế giới phục hồi, là điều kiện thuận lợi hỗ trợ cho tăng trưởng của nền kinh tế. Ba đột phá chiến lược về thể chế, hạ tầng và nhân lực được triển khai mạnh mẽ, chuyển đổi số, kinh tế số được đẩy nhanh, tạo đà cho quá trình cải thiện mạnh mẽ hơn năng lực nội tại, củng cố nền tảng kinh tế vĩ mô, nâng cao chất lượng tăng trưởng, chuyển đổi mô hình tăng trưởng, năng suất lao động, sức cạnh tranh của nền kinh tế.

Tuy nhiên, cả nước phải đối mặt với rủi ro lớn nhất là diễn biến phức tạp của dịch bệnh COVID-19. Nền kinh tế cũng đứng trước không ít rủi ro, thách thức về ổn định kinh tế vĩ mô, áp lực lạm phát, nợ xấu của nền kinh tế. Gia tăng cạnh tranh trong thu hút các dòng vốn FDI chất lượng cao, các nhóm hàng xuất khẩu chủ lực do quá trình cơ cấu lại chuỗi cung ứng toàn cầu; cân đối thị trường lao động và việc làm. Sức chống chịu và nguồn lực của doanh nghiệp, người dân, người lao động, các khu vực động lực tăng trưởng, trung tâm kinh tế lớn của cả nước bị bào mòn sau thời gian dài chống dịch. Chiến lược tiêm chủng vắc xin còn gặp nhiều khó khăn, tiềm ẩn nguy cơ lỡ nhịp với kinh tế thế giới. Cùng với đó là thiên tai, dịch bệnh, biến đổi khí hậu, an ninh nguồn nước cũng là những thách thức lớn đối với đà phục hồi của nền kinh tế.

Điều kiện tiên quyết để phục hồi nền kinh tế là kiểm soát tốt dịch bệnh COVID-19, từng bước mở cửa lại, tiến đến trạng thái “bình thường”, có lộ trình, tiêu chí rõ ràng để người dân và doanh nghiệp chủ động chuẩn bị, thích ứng, bảo đảm tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất, kinh doanh, đời sống của người dân; đồng thời bảo đảm an toàn cho phòng, chống dịch bệnh. Tiến độ tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19 trong các tháng cuối năm 2021 và đầu năm 2022 rất khả quan, tạo điều kiện thuận lợi để tiến đến trạng thái “bình thường”. Trên cơ sở các thuận lợi, khó khăn thách thức nêu trên, một số tổ chức dự báo tăng trưởng của Việt Nam năm 2022 khoảng 6,5%. Nghị quyết Quốc hội xác định tổng sản phẩm trong nước GDP năm 2022 từ 6 - 6,5%.

3. Bối cảnh của Thành phố Hồ Chí Minh khi bước vào năm 2022

Thành phố Hồ Chí Minh là đô thị đặc biệt, một trung tâm lớn về kinh tế, văn hóa, giáo dục, đào tạo, khoa học công nghệ, là đầu tàu, động lực có sức thu hút và lan tỏa lớn trong vùng và cả nước. Tuy nhiên, trong năm 2021, Thành phố phải đối mặt với nhiều khó khăn khi dịch bệnh bùng phát. Với quy mô kinh tế lớn, mật độ dân số đông cộng với chủng vi rút Delta gây lây nhiễm mạnh, Thành phố đã phải trải qua nhiều ngày thực hiện giãn cách xã hội nghiêm ngặt, tác động sâu rộng đến đời sống kinh tế - xã hội, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tính mạng và tinh thần người dân Thành phố, tạo ra những thách thức chưa từng có tiền lệ, tiềm ẩn nguy cơ gây xói mòn những thành tựu phát triển kinh tế xã hội mà Thành phố đã nỗ lực đạt được trong suốt nhiều năm qua.

Kể từ ngày 01 tháng 10 năm 2021, Thành phố đã áp dụng Chỉ thị số 18/CT-UBND ngày 30 tháng 9 năm 2021 về tiếp tục kiểm soát, điều chỉnh các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19 và từng bước phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn, Thành phố triển khai thực hiện Kế hoạch số 3066/KH-UBND ngày 15 tháng 9 năm 2021 về phòng chống dịch COVID-19 và phục hồi kinh tế trên địa bàn từ sau ngày 15 tháng 9 năm 2021. Một số hoạt động sản xuất, kinh doanh dịch vụ được phép hoạt động trở lại làm cho kinh tế Thành phố quý IV năm 2021 bắt đầu có những điểm khởi sắc, đưa thành phố dần trở về với tiệm cận trước đây.

Bên cạnh những khó khăn thách thức, tàn dư của năm 2021, bước vào năm 2022, Thành phố có những lợi thế nhất định để tiếp tục đẩy nhanh công cuộc phát triển kinh tế - xã hội, làm mới hình ảnh Thành phố. Thành phố đã trình Hội đồng nhân dân Thành phố thông qua Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 là cơ sở thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, đóng góp trực tiếp vào tăng trưởng kinh tế, gia tăng khả năng huy động nguồn lực cho đầu tư phát triển; khẩn trương xây dựng hoàn thành Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2022 - 2025, cập nhật hoàn thành Chương trình hành động và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố giai đoạn 2021 - 2025 phù hợp với tình hình mới làm định hướng triển khai hiệu quả mục tiêu kép của Thành phố, làm nền tảng để đẩy nhanh quá trình tái thiết, tái cơ cấu kinh tế Thành phố sau dịch. Thành phố đã tăng cường hợp tác trở lại với bạn bè, đối tác quốc tế trong việc thực hiện các Đề án đô thị thông minh, Đề án phát triển trung tâm tài chính, Đề án hình thành và phát triển đô thị sáng tạo, tương tác cao phía Đông Thành phố. Có thể nói, việc ban hành các chương trình, kế hoạch 5 năm giai đoạn 2021 - 2025 về phát triển kinh tế - xã hội, đầu tư công, tiếp tục thực hiện các Đề án, chương trình trọng điểm là nền tảng vững chắc cho quá trình phục hồi kinh tế Thành phố.

Một lợi thế đồng thời là điều kiện then chốt để Thành phố tự tin thực hiện mở cửa, từng bước khôi phục kinh tế trong năm 2022 là tỷ lệ người dân đã tiêm vắc xin cao. Bên cạnh đó, tính đến cuối năm 2021, thành phố Thủ Đức và các quận, huyện đã cơ bản kiểm soát được dịch và phục hồi các hoạt động sản xuất, kinh doanh. Ngoài ra, tỷ lệ phủ vắc xin của các tỉnh, thành phố trong vùng Đông Nam Bộ và vùng Kinh tế trọng điểm phía Nam giáp với Thành phố đã được nâng lên cao, tạo điều kiện cho việc giao thương, phân phối sản phẩm giữa các vùng miền được thông suốt, về ngân sách, Quốc hội cho phép điều chỉnh tỷ lệ phần trăm (%) đối với các khoản thu phân chia của ngân sách Thành phố Hồ Chí Minh là 21% tạo tiền đề, nguồn lực để Thành phố phát triển.

II. CHỦ ĐỀ VÀ CÁC CHỈ TIÊU CHỦ YẾU NĂM 2022

1. Thành phố Hồ Chí Minh xác định chủ đề năm 2022 là: Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19, tiếp tục nâng cao chất lượng xây dựng chính quyền đô thị, cải thiện môi trường đầu tư, đồng hành cùng doanh nghiệp.

Thành phố đề ra mục tiêu tổng quát năm 2022 là: Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19. Ổn định và phát triển kinh tế, nâng cao tính tự chủ, khả năng chống chịu, thích ứng của kinh tế; hỗ trợ hiệu quả doanh nghiệp phục hồi sản xuất, kinh doanh. Đẩy nhanh tiến độ xây dựng, phấn đấu hoàn thành và đưa vào sử dụng các dự án kết cấu hạ tầng quan trọng của Thành phố. Giải quyết việc làm đi đối với chú trọng đào tạo nghề, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực gắn với phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Tăng cường thương mại điện tử, chuyển đổi số, phát triển mạnh mẽ kinh tế số, xây dựng thành phố thông minh. Thực hiện tốt các nhiệm vụ phát triển văn hóa - xã hội, đảm bảo an sinh xã hội. Kiểm soát ô nhiễm, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu. Tiếp tục triển khai hiệu quả Nghị quyết số 54/2017/QH17 của Quốc hội. Đảm bảo quốc phòng - an ninh, giữ vững ổn định chính trị và trật tự an toàn xã hội; nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại theo phương thức mới.

2. Chỉ tiêu chủ yếu của năm 2022 (19 chỉ tiêu)

a) Chỉ tiêu về kinh tế (5 chỉ tiêu)

(1) - Tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm nội địa trên địa bàn Thành phố (GRDP) dự kiến từ 6%-6,5%[97], duy trì tỷ trọng khu vực dịch vụ trong GRDP trên 60%.

(2) - Tổng vốn đầu tư xã hội chiếm bình quân khoảng 35% GRDP.

(3) - Tỷ trọng đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) vào GRDP đạt trên 49%.

(4) - Chi đầu tư cho khoa học và công nghệ của xã hội đạt bình quân 0,75%/GRDP.

(5) - Tốc độ tăng năng suất lao động xã hội bình quân đạt 7%/năm.

b) Chỉ tiêu về xã hội (6 chỉ tiêu)

(6) - Tỷ lệ lao động đang làm việc đã qua đào tạo nghề có chứng chỉ hoặc giấy chứng nhận đạt 86,05% trong tổng số lao động đang làm việc.

(7) - Giải quyết việc làm cho 300.000 lao động (trong đó, tạo việc làm mới cho 140.000 lao động). Tỷ lệ thất nghiệp đô thị dưới 4%.

(8) - Giảm 0,35% tỷ lệ hộ nghèo và 0,2% tỷ lệ hộ cận nghèo theo chuẩn nghèo Thành phố.

(9) - Phấn đấu đạt tỷ lệ 20,4 bác sĩ/vạn dân, 42 giường bệnh/vạn dân.

(10) - Tiếp tục phấn đấu đạt 300 phòng học/vạn dân trong độ tuổi đi học (từ 3 đến 18 tuổi). Đảm bảo 100% trẻ trong độ tuổi đến trường đều được đi học.

(11) - Tổng tỷ suất sinh đạt ít nhất 1,39 con/phụ nữ (tuổi sinh đẻ).

c) Chỉ tiêu về đô thị và môi trường (5 chỉ tiêu)

(12) - Tiếp tục duy trì 100% số hộ dân sử dụng nước sạch.

(13) - Tiếp tục duy trì xử lý chất thải y tế và nước thải công nghiệp đạt 100%.

(14) - Tỷ lệ đất giao thông trên đất xây dựng đô thị đạt 13,32%, mật độ đường giao thông bình quân trên diện tích đất toàn Thành phố đạt 2,32 km/km².

(15) - Tổng diện tích nhà ở xây dựng mới đạt 6,6 triệu m² và diện tích nhà ở bình quân đầu người đạt 21,2 m²/người.

(16) - Diện tích cây xanh đô thị đạt không dưới 0,57 m²/người.

d) Chỉ tiêu về cải cách hành chính (2 chỉ tiêu)

(17) - Phấn đấu Thành phố nằm trong nhóm 5 địa phương dẫn đầu cả nước về chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) và nhóm 15 địa phương dẫn đầu cả nước về chỉ số cải cách hành chính (PAR-index).

(18) - Tỷ lệ người dân hài lòng với sự phục vụ của các cơ quan hành chính nhà nước ở từng lĩnh vực đạt 95 % trở lên.

đ) Chỉ tiêu về trật tự an toàn xã hội (1 chỉ tiêu)

(19) Giữ vững an ninh chính trị, kéo giảm phạm pháp hình sự và tăng tỷ lệ điều tra khám phá án; giải quyết tin báo, tố giác tội phạm trên 90%; kéo giảm ít nhất 5% số người chết do tai nạn giao thông; nâng cao năng lực phòng cháy, chữa cháy và kéo giảm 5% số vụ cháy lớn, cháy gây thiệt hại nghiêm trọng.

III. NHIỆM VỤ, GIẢI PHÁP TRỌNG TÂM NĂM 2022

1. Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19

Thực hiện hiệu quả Chiến lược y tế trong giai đoạn thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19 trên địa bàn Thành phố ban hành kèm theo Quyết định số 4161/QĐ-UBND ngày 09 tháng 12 năm 2021 của Ủy ban nhân dân Thành phố với 06 giải pháp chiến lược, đồng thời tập trung:

- Củng cố năng lực ứng phó với dịch COVID-19: Xây dựng cơ chế kiểm soát, cảnh báo dịch bệnh đặc biệt là trước biến chủng mới Omicron; nâng cao hiệu quả hoạt động của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố. Từng cấp, từng ngành xây dựng kế hoạch phòng chống, kiểm soát, thích ứng với dịch bệnh, thường xuyên kiểm tra, giám sát việc thực hiện; chuẩn bị phương án trong tình huống khẩn cấp và xấu nhất, không để bị động, bất ngờ, ảnh hưởng năng lực đối phó.

Xây dựng kịch bản và phương án bảo đảm công tác y tế phục vụ phòng, chống dịch COVID-19 theo từng cấp độ dịch, tổ chức triển khai khi có dịch xảy ra trên địa bàn; Tăng cường tổ chức đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực truy vết, xét nghiệm, cách ly y tế và điều trị trên địa bàn; tăng cường khả năng thu dung, điều trị và chăm sóc người mắc COVID-19.

- Công tác điều trị: Tiếp tục phát huy hiệu quả của mô hình điều trị 3 tầng, hạn chế tối đa số bệnh nhân trở nặng, kéo giảm tỷ lệ tử vong xuống mức thấp nhất có thể; bố trí đủ số giường hồi sức tích cực theo tiêu chí của Bộ Y tế. Nâng cao năng lực điều trị của hệ thống các bệnh viện, bao gồm cả các bệnh viện tư nhân, chủ động ứng phó với các tình huống diễn biến của dịch bệnh; nghiên cứu thành lập “Khoa COVID” tại các bệnh viện chuyên khoa Nhiễm và bệnh viện đa khoa. Xây dựng hệ thống cảnh báo và xác định ngưỡng năng lực điều trị COVID-19; có lộ trình phục hồi công năng của các bệnh viện đảm bảo thực hiện 2 chức năng trong tình hình mới, vừa sẵn sàng thu dung, điều trị người mắc COVID-19, vừa đảm bảo chức năng khám, chữa bệnh thông thường.

- Chăm sóc và quản lý F0 dựa vào cộng đồng: Ban hành quy trình quản lý và xử lý khi phát hiện F0 trong cộng đồng, trong khu vực sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, trường học và các khu vực khác phù hợp với yêu cầu trong tình hình mới, vừa đảm bảo an toàn, vừa không làm gián đoạn các hoạt động. Đảm bảo 100% các quận, huyện, thành phố Thủ Đức có kế hoạch thiết lập Trạm Y tế lưu động và Tổ chăm sóc người nhiễm COVID-19 tại cộng đồng; đảm bảo 100% các Trạm Y tế có oxy y tế và kịp thời cấp cứu cho người mắc COVID-19 đang cách ly tại nhà, đồng thời phát huy Tổ phản ứng nhanh COVID-19 tại các địa bàn; có phương án thiết lập Trạm Y tế lưu động tại khu, cụm công nghiệp. Huy động mọi nguồn lực tham gia công tác chăm sóc F0 tại nhà, bao gồm: các tổ chức thiện nguyện, các phòng khám và nhà thuốc tư nhân, các bác sĩ gia đình, nhân viên y tế đã nghỉ hưu...; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, kết hợp Đông y - Tây y trong chăm sóc, quản lý F0.

- Củng cố và phục hồi hệ thống y tế: Nâng cao năng lực hệ thống y tế cơ sở, y tế dự phòng, phát huy hiệu quả hoạt động trung tâm kiểm soát dịch bệnh, tổ hỗ trợ COVID-19, tổ COVID-19 cộng đồng bảo đảm đủ năng lực dự báo, giám sát, phát hiện sớm, khống chế kịp thời, hiệu quả dịch bệnh. Nâng cao năng lực quản trị xã hội, quản lý nhà nước và xử lý tình huống của cán bộ các cấp, bảo đảm đủ khả năng ứng phó với mọi tình huống về thiên tai, dịch bệnh, thảm họa có thể xảy ra trong tương lai.

Tái cơ cấu lại hệ thống thu dung điều trị, huy động mọi nguồn lực, kể cả hệ thống ngoài công lập (bệnh viện, phòng khám, nhà thuốc...). Củng cố và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, cơ sở vật chất của hệ thống y tế, từ các bệnh viện đến các Trung tâm Y tế quận, huyện, thành phố Thủ Đức và Trạm Y tế phường, xã, thị trấn. Đề xuất các cơ chế, chính sách để thu hút mọi nguồn lực tham gia công tác phòng, chống dịch và chăm sóc sức khỏe cho nhân dân.

Đổi mới mạnh mẽ tài chính y tế, hướng đến hoạt động tự chủ trong hoạt động khám chữa bệnh, chi phí hợp lý, tiết kiệm chống lãng phí. Tập trung đào tạo nguồn nhân lực y tế chất lượng cao đáp ứng nhu cầu phát triển của ngành y tế.

- Triển khai xét nghiệm giám sát dịch COVID-19 có trọng tâm, trọng điểm: Xét nghiệm tất cả các trường hợp có một trong các biểu hiện triệu chứng sốt, ho, mệt mỏi, đau họng, mất vị giác và khứu giác, khó thở... Xây dựng và triển khai kế hoạch xét nghiệm tầm soát ngẫu nhiên, định kỳ tại các khu vực có nguy cơ cao, tập trung đông người như cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, chợ, bến xe, siêu thị...; đối với các nhóm nguy cơ (các trường hợp di chuyển nhiều nơi, tiếp xúc nhiều người...). Các cơ sở sản xuất kinh doanh, cơ sở kinh doanh dịch vụ, trung tâm thương mại, siêu thị, cơ quan, công sở tự tổ chức xét nghiệm SARS-CoV-2 ngẫu nhiên cho người có nguy cơ lây nhiễm COVID-19 cao (tần suất và tỷ lệ người lao động được xét nghiệm theo hướng dẫn của ngành y tế). Ngành y tế phối hợp với địa phương chỉ định việc xét nghiệm để xử lý ổ dịch (về đối tượng, địa bàn) theo các yếu tố nguy cơ, tình hình dịch bệnh và mức độ của ổ dịch.

- Tổ chức cách ly y tế an toàn, thuận lợi: Căn cứ tình hình dịch và điều kiện thực tế tại địa phương, Ủy ban nhân dân quận, huyện, thành phố Thủ Đức chỉ đạo tổ chức cách ly tại nhà hoặc cách ly tập trung đảm bảo yêu cầu phòng, chống dịch, tạo điều kiện tối đa cho người dân, đồng thời không tạo áp lực, quá tải và có nguy cơ gây lây nhiễm chéo trong các cơ sở cách ly tập trung. Đối với người cao tuổi, người có bệnh nền, phụ nữ mang thai, người dưới 18 tuổi (trẻ em): thực hiện cách ly tại nhà và có người chăm sóc cách ly cùng. Giám sát y tế chặt chẽ người về từ vùng dịch; thực hiện xét nghiệm, cách ly phù hợp điều kiện thực tiễn tại địa phương theo hướng dẫn của Bộ Y tế.

Triển khai áp dụng cơ sở dữ liệu dân cư vào kiểm soát dịch bệnh; tích hợp, kết nối, đồng bộ các cơ sở dữ liệu liên quan đến phòng chống dịch. Tăng cường kết nối mạng lưới cơ sở y tế trên nền tảng hỗ trợ tư vấn khám, chữa bệnh từ xa (Telehealth). Xây dựng cơ chế giãn cách riêng đối với các khu chế xuất - khu công nghiệp và khu công nghệ cao, các khu vực là động lực của tăng trưởng kinh tế không để đứt gãy chuỗi cung ứng, sản xuất quy mô lớn ngay cả trong trường hợp dịch bệnh diễn biến phức tạp.

- Đẩy mạnh tiêm vắc xin phòng COVID-19 hướng đến bao phủ cho người dân trên địa bàn Thành phố: Đa dạng hóa nguồn vắc xin, huy động mọi nguồn lực đáp ứng tỷ lệ tiêm chủng theo tiêu chí của Bộ Y tế, hướng đến bao phủ vắc xin toàn dân sớm nhất. Rà soát những người chưa được tiêm vắc xin, đặc biệt là nhóm người vừa trở lại Thành phố Hồ Chí Minh tham gia lao động, sản xuất để tiêm vắc xin phòng COVID-19 đầy đủ, ưu tiên bao phủ vắc xin cho người từ 50 tuổi trở lên, người có bệnh nền, phụ nữ có thai, người lao động làm việc tại các khu, cụm công nghiệp. Triển khai kế hoạch tiêm mũi 1 và mũi 2 cho trẻ từ 3 tuổi trở lên ngay khi có hướng dẫn của Bộ Y tế; đồng thời Thành phố tiếp tục triển khai tiêm mũi 3 cho người dân nhằm bổ sung hiệu lực vắc xin ngừa COVID-19.

- Đảm bảo các biện pháp phòng, chống dịch trong các hoạt động sản xuất, thương mại, kinh doanh, dịch vụ, văn hóa và thể thao theo các Bộ Tiêu chí đánh giá an toàn phòng, chống dịch COVID-19 của lĩnh vực tương ứng: Ngành Y tế phối hợp các sở ban ngành có liên quan thường xuyên cập nhật các quy định phòng, chống dịch theo các hướng dẫn mới nhất của Bộ Y tế và các Bộ ngành liên quan, cụ thể hóa các hướng dẫn đến từng các cơ sở, loại hình sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và các đơn vị trực thuộc. Tăng cường kiểm tra, xây dựng hệ thống báo cáo trực tuyến để giám sát việc tuân thủ các Bộ Tiêu chí đánh giá an toàn phòng, chống dịch COVID-19 của các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ.

Chăm sóc sức khỏe nhân dân một cách toàn diện theo hướng xây dựng và triển khai kế hoạch chăm sóc sức khỏe thể chất và tinh thần cho các nhóm đối tượng bị tác động hoặc có nguy cơ tác động cao về tâm lý do dịch bệnh COVID-19 gây ra. Xây dựng những cơ chế, chính sách khuyến khích, kết nối các tổ chức, cá nhân từ Hội Khoa học Tâm lý - Giáo dục, các trung tâm tư vấn tâm lý, các trường đại học có đủ nguồn lực về vật chất và con người tham gia hoặc thành lập các dự án hỗ trợ cộng đồng về công tác chăm sóc sức khỏe thể chất và tinh thần. Phát huy các mô hình cung cấp dịch vụ sức khỏe thể chất và tinh thần đang có để có định hướng phù hợp với chính sách chung của Thành phố.

2. Phục hồi kinh tế

2.1. Hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi sản xuất, kinh doanh

a) Hỗ trợ về tín dụng: Tiếp tục thực hiện chính sách hỗ trợ doanh nghiệp về cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ, tháo gỡ khó khăn. Đẩy mạnh thực hiện các chương trình kết nối ngân hàng - doanh nghiệp, chương trình bình ổn giá; nắm bắt thông tin tình hình khó khăn doanh nghiệp và kịp thời tháo gỡ, đặc biệt là các thủ tục về tín dụng, tạo điều kiện hỗ trợ cho doanh nghiệp trong tiếp cận và cập nhật các chính sách hỗ trợ mới của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước. Triển khai chính sách hỗ trợ lãi vay theo Chương trình kích cầu đầu tư của Thành phố; hướng dẫn, hỗ trợ các doanh nghiệp, tổ chức thực hiện các thủ tục hành chính đối với dự án tham gia Chương trình với thời gian nhanh nhất, có thể rút ngắn so với quy định. Chỉ đạo các tổ chức tín dụng tập trung tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên theo định hướng của Thành phố.

b) Hỗ trợ tổ chức sản xuất, kinh doanh, giảm chi phí và chăm lo đời sống người lao động: Triển khai chính sách hỗ trợ về gia hạn thời hạn nộp thuế; thủ tục thực hiện đơn giản, giải quyết nhanh và kịp thời. Phát huy hiệu quả của các Tổ công tác hỗ trợ doanh nghiệp xuất nhập khẩu của Cục Hải quan Thành phố và của các Chi cục Hải quan trực thuộc. Hoàn thiện áp dụng chữ ký số vào việc phát hành văn bản điện tử, tăng cường dịch vụ công trực tuyến hoạt động 24/7. Hỗ trợ hướng dẫn và kịp thời tháo gỡ các vướng mắc thuộc thẩm quyền hoặc báo cáo đề xuất kịp thời với các cấp có thẩm quyền. Đẩy mạnh việc tạo thuận lợi thương mại với các doanh nghiệp ưu tiên về thủ tục hải quan và các doanh nghiệp thuộc diện ưu tiên đối với “Thủ tục hải quan trong hoạt động logistics và chống ùn tắc tại cảng Cát Lái” nhằm rút ngắn thời gian làm thủ tục hải quan. Triển khai chính sách hỗ trợ lãi vay theo Chương trình kích cầu đầu tư của Thành phố.

c) Hỗ trợ mở rộng thị trường: Thường xuyên trao đổi, tiếp nhận ý kiến của các hiệp hội, nhà đầu tư nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI). Tổ chức phố biển các hiệp định thương mại tự do (FTA) cho cộng đồng doanh nghiệp, tạo điều kiện cho doanh nghiệp tận dụng các cơ hội xuất khẩu. Tổ chức các hoạt động xúc tiến đầu tư tại Thành phố và các tỉnh, thành trong nước sau khi dịch bệnh được kiểm soát để hỗ trợ doanh nghiệp tiêu thụ hàng hóa nội địa, kết nối chuỗi giá trị, vùng nguyên liệu, cung cấp các mặt hàng chất lượng cao cho các tỉnh, thành và mở rộng thị trường, kênh phân phối nội địa. Theo dõi tình hình, diễn biến cung - cầu, giá cả hàng hóa, kết hợp triển khai (theo hình thức phù hợp với tình hình dịch bệnh COVID-19) các hội nghị, chương trình kết nối nhằm tăng cường cung ứng hàng hóa thiết yếu cho người dân Thành phố; đồng thời hỗ trợ các tỉnh, thành tiêu thụ sản phẩm, hàng hóa của địa phương. Triển khai các hoạt động xúc tiến hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng thị trường xuất khẩu; thông qua tổ chức xúc tiến thương mại qua thương mại điện tử, tổ chức các hội nghị, triển lãm quốc tế (kết hợp phương thức online và offline), hỗ trợ doanh nghiệp trong nước kết nối với các doanh nghiệp FDI, từng bước tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

d) Hỗ trợ về thông tin, đào tạo nguồn nhân lực: Hướng dẫn, hỗ trợ các doanh nghiệp công nghệ thông tin - điện tử - bưu chính - viễn thông đẩy mạnh chuyển đổi số, phát triển mở rộng mạng lưới, hạ tầng và dịch vụ công nghệ thông tin - truyền thông, bưu chính chuyển phát để phục vụ hoạt động của cơ quan nhà nước, tổ chức, doanh nghiệp và người dân trong điều kiện bình thường mới. Tiếp tục thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế tư nhân nói chung và doanh nghiệp nhỏ và vừa nói riêng trở thành một động lực quan trọng của kinh tế Thành phố. Khuyến khích, hỗ trợ để hình thành các doanh nghiệp có quy mô lớn, tiềm lực mạnh, có khả năng cạnh tranh cao ở khu vực và quốc tế. Rà soát, hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm thực hiện có hiệu quả các cam kết hội nhập quốc tế; nâng cao năng lực nghiên cứu, dự báo các xu hướng thế giới, đặc biệt là các xu hướng của thị trường thế giới nhằm kịp thời điều chỉnh chính sách phù hợp. Có chính sách phù hợp để thu hút nhanh, hiệu quả các doanh nghiệp lớn ở trong nước và nước ngoài đầu tư có trọng tâm, chọn lọc, ưu tiên các dự án có công nghệ tiên tiến, công nghệ mới, công nghệ cao, quản trị hiện đại, năng lực đổi mới sáng tạo, kết nối chuỗi cung ứng toàn cầu. Phát triển kinh tế hợp tác với mô hình hợp tác xã kiểu mới, thu hút ngày càng nhiều nông dân và các hộ kinh doanh tham gia kinh tế hợp tác. Đẩy mạnh thực hiện việc sắp xếp, đổi mới và cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước theo kế hoạch.

2.2. Triển khai các chương trình phát triển kinh tế ở các lĩnh vực

- Về dịch vụ:

+ Triển khai hiệu quả Kế hoạch số 3404/KH-UBND ngày 14 tháng 10 năm 2021 phục hồi ngành du lịch trong điều kiện thích ứng an toàn COVID-19 đến năm 2022 trên nguyên tắc “An toàn tới đâu thì mở cửa tới đó và mở cửa thì phải an toàn”, hướng tới khôi phục tất cả các hoạt động và sản phẩm du lịch trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, không giới hạn loại hình, quy mô và phạm vi. Tổ chức lại các điểm tham quan, các tuyến phố, các cơ sở dịch vụ lưu trú, mua sắm, ăn uống... theo hướng vừa đảm bảo an toàn, vừa đảm bảo chất lượng và lấy sự hài lòng của du khách làm tiêu chí hoàn thiện. Đa dạng hóa và nâng cao chất lượng sản phẩm phù hợp với từng phân đoạn thị trường. Đẩy mạnh công tác nghiên cứu thị trường, chú trọng hỗ trợ doanh nghiệp khảo sát, tuyên truyền quảng bá du lịch đến các thị trường tiềm năng, thị trường mới trong và ngoài nước. Tiếp tục cơ cấu lại thị trường khách du lịch theo hướng bền vững, hiệu quả nhằm vào thị trường khách chất lượng cao, lưu trú dài ngày, chi tiêu cao. Chủ động kết nối các tỉnh thành để phát triển tuyến, điểm an toàn liên vùng; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin để nâng cao hiệu quả hoạt động, đảm bảo an toàn cho du khách, người lao động.

+ Triển khai, phát triển nhiều hơn mô hình kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ phù hợp với xu thế phát triển của kinh tế số và thực tiễn phát triển của Thành phố. Tạo môi trường thuận lợi, cạnh tranh bình đẳng giữa nền kinh tế chia sẻ với mô hình kinh doanh dịch vụ truyền thống.

+ Phát triển dịch vụ (tập trung dịch vụ tài chính, du lịch, ngân hàng, thương mại, logistics,...). Xây dựng và triển khai đề án “Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh trở thành trung tâm tài chính khu vực và quốc tế”. Hoàn thiện chính sách phát triển các sản phẩm chủ lực, có thương hiệu, có lợi thế cạnh tranh làm nền tảng xây dựng thương hiệu sản phẩm, doanh nghiệp Thành phố tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu. Phát triển mạnh thị trường nội địa, thúc đẩy xuất khẩu bền vững, đảm bảo nguồn cung ứng hàng hóa thiết yếu, nguyên, nhiên vật liệu phục vụ cho sản xuất, không để đứt gãy chuỗi cung ứng.

+ Tạo điều kiện cho các nền tảng trực tuyến phục vụ nhu cầu đặt phòng, đặt bàn, mua/bán hàng qua mạng gắn với mô hình kinh doanh vận tải công nghệ. Khuyến khích phát triển mạnh mẽ các hình thức mua sắm hiện đại, thông minh; đẩy mạnh thương mại điện tử trên thiết bị di động theo hướng đáp ứng nhu cầu mua sắm của từng cá nhân; khuyến khích ứng dụng thương mại điện tử theo hướng kết hợp chặt chẽ, đan xen với các loại hình phân phối hiện hữu (có địa điểm bán hàng cụ thể) để tạo thành phương thức phân phối đa kênh; khuyến khích phát triển doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực thương mại điện tử góp phan đẩy mạnh phong trào khởi nghiệp của doanh nghiệp trẻ trên địa bàn Thành phố.

+ Chuyển dịch cơ cấu xuất khẩu theo hướng khuyến khích sản xuất và xuất khẩu sản phẩm công nghệ cao và xuất khẩu phần mềm, sản phẩm nội dung số. Hoàn thiện chính sách phát triển các sản phẩm chủ lực, có thương hiệu, có lợi thế cạnh tranh làm nền tảng xây dựng thương hiệu sản phẩm, doanh nghiệp Thành phố tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.

+ Đẩy mạnh mở rộng thị trường, tận dụng tốt cơ hội mở cửa và lộ trình cắt giảm thuế quan từ hiệp định thương mại tự do với Liên minh Châu Âu để đẩy mạnh xuất khẩu. Từng bước phát triển hệ thống phân phối hàng Việt Nam tại thị trường nước ngoài; khuyến khích phát triển các dịch vụ hỗ trợ xuất khẩu như: tư vấn pháp lý, tài chính, bảo hiểm, hội chợ, triển lãm,... để vừa phục vụ doanh nghiệp trên địa bàn vừa phục vụ doanh nghiệp các tỉnh/thành và thương nhân quốc tế. Triển khai Đề án phát triển ngành logistics, ứng dụng khoa học công nghệ vào lĩnh vực logistis nhằm tiết kiệm tối đa chi phí, tăng cường phối hợp liên ngành. Tiếp tục phát triển xuất khẩu theo mô hình tăng trưởng bền vững, vừa mở rộng quy mô xuất khẩu, vừa chú trọng nâng cao giá trị gia tăng xuất khẩu trên cơ sở tăng cường đầu tư cho hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D)...

+ Phát triển hệ thống phân phối hàng hóa trên địa bàn Thành phố, phân bố phù hợp với nhu cầu của từng khu vực dân cư, vận hành thông suốt, phát huy vai trò trung tâm giao dịch, lưu chuyển hàng hóa giữa các tỉnh, thành phía Nam nói riêng và cả nước nói chung. Đẩy mạnh kết nối cung - cầu hàng hóa, coi trọng phát triển các kênh phân phối hàng hóa sản xuất trong nước, xây dựng sàn giao dịch hàng hóa và các chuỗi cung ứng, phân phối hàng hóa quy mô lớn có sự tham gia của các doanh nghiệp phân phối lớn, doanh nghiệp logistics, các trang trại và doanh nghiệp sản xuất trong nước.

+ Tổ chức nhiều các chương trình khuyến mãi, giảm giá, hội chợ người tiêu dùng để hưởng ứng cuộc vận động “Người Việt Nam dùng hàng Việt Nam”.

+ Xây dựng các nội dung, lập bản đồ số hóa các sản phẩm tham gia chuỗi thực phẩm an toàn. Tiếp tục triển khai các quy định về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật cho các đối tượng là thương nhân, nhân viên ở các chợ đầu mối, chợ truyền thống, siêu thị và các kênh phân phối hiện đại. Tiếp nhận thông tin và xử lý kịp thời các phản ánh về thực phẩm không đảm bảo an toàn ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng.

- Về công nghiệp:

+ Phục hồi sản xuất, chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị bị đứt gãy, hỗ trợ doanh nghiệp tìm kiếm thị trường xuất nhập khẩu nguyên vật liệu, phụ tùng, linh kiện thay thế. Tập trung vào khâu tổ chức kết nối và hỗ trợ các doanh nghiệp trong nước tham gia được vào chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp và các dự án có vốn FDI. Tăng cường tìm kiếm, kết nối các doanh nghiệp sản xuất nguyên vật liệu, linh phụ kiện trong nước đủ khả năng sản xuất thay thế nguồn nhập khẩu, nâng cao tỷ lệ nội địa hóa.

+ Tiếp tục phát triển công nghiệp thời trang ngành dệt may - da giày, công nghiệp thiết kế; chuyển dần từ hoạt động gia công lắp ráp sang hoạt động sản xuất, xuất khẩu và từng bước tham gia vào chuỗi cung ứng trong và ngoài nước. Tập trung các giải pháp thu hút đầu tư vào ngành công nghiệp chế biến, chế tạo, hỗ trợ phát triển nhóm sản phẩm công nghiệp chủ lực và nhóm sản phẩm công nghiệp tiềm năng của Thành phố; tiếp tục phát triển 4 ngành công nghiệp trọng yếu. Tập trung phát triển công nghiệp theo chiều sâu, nhất là những ngành, lĩnh vực, những công đoạn có hàm lượng khoa học - công nghệ, giá trị gia tăng cao dựa trên nền tảng công nghiệp công nghệ cao và kinh tế số.

+ Từng bước chuyển đổi các khu công nghiệp, khu chế xuất theo hướng khu công nghiệp ứng dụng công nghệ cao; nhân rộng mô hình khu công nghệ cao. Chuyển dịch cơ cấu nội ngành công nghiệp theo hướng tự động hóa, quy trình sản xuất thông minh và sử dụng năng lượng sạch, năng lượng tái tạo.

+ Tiếp tục triển khai 03 Chương trình hỗ trợ phát triển doanh nghiệp và sản phẩm các ngành: cơ khí - tự động hóa, cao su - nhựa, chế biến thực phẩm giai đoạn 2021 - 2030. Hình thành Khu công nghiệp hỗ trợ ứng dụng công nghệ cao cho doanh nghiệp sản xuất hợp tác liên kết chế tạo, từng bước tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu trên cơ sở tham khảo kinh nghiệm về mô hình tổ chức, vận hành của các nước trên thế giới.

+ Phát huy hiệu quả hoạt động của các Hội đồng Phát triển ngành công nghiệp Thành phố. Tiếp tục định hướng phát triển công nghiệp Thành phố theo Danh mục nhóm sản phẩm công nghiệp chủ lực và nhóm sản phẩm công nghiệp tiềm năng của Thành phố. Kiến nghị Trung ương điều chỉnh, bổ sung quy hoạch và đưa vào hoạt động khu công nghiệp nhằm tạo quỹ đất công nghiệp sạch để đón nhận làn sóng đầu tư, thu hút các dự án sản xuất công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp có chuỗi cung ứng lớn trong khu vực, góp phần phát triển kinh tế xã hội của Thành phố.

- Về nông nghiệp:

+ Phát triển chuỗi liên kết sản xuất - tiêu thụ nông sản thực phẩm theo hướng đảm bảo an toàn thực phẩm giữa Thành phố Hồ Chí Minh với các tỉnh, thành vùng Kinh tế trọng điểm phía Nam”. Đẩy mạnh các hoạt động tổ chức sản xuất, sơ chế, chế biến, xúc tiến thương mại, phát triển thị trường.

+ Phát triển sản xuất kết hợp du lịch sinh thái, nâng cao chất lượng tiêu chí xây dựng nông thôn mới, đào tạo nghề cho khu vực nông thôn; hình thành các cơ sở giết mổ công nghiệp hiện đại, bảo vệ môi trường.

+ Rà soát, điều chỉnh các chính sách, chương trình, đề án của ngành nông nghiệp để tháo gỡ khó khăn, đẩy mạnh chuyển dịch nhằm thúc đẩy phát triển sản xuất nông nghiệp. Bảo vệ tốt diện tích rừng hiện có, tiếp tục đẩy mạnh công tác trồng và chăm sóc rừng, nâng cao tỷ lệ che phủ rừng, bảo vệ tài nguyên môi trường rừng.

+ Tập trung vào phát triển giống cây, con và nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch, nông nghiệp đô thị, công nghệ sinh học; thực hiện mạnh mẽ cơ cấu lại và đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp; tập trung nghiên cứu, ứng dụng công nghệ sinh học để sản xuất giống cây, giống con chất lượng và năng suất cao, từng bước hình thành trung tâm giống cây, giống con của khu vực;

+ Chuyển đổi mô hình sản xuất ngành trồng trọt, chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản theo hướng tiếp cận kinh tế tuần hoàn. Khuyến khích tổ chức sản xuất khép kín, liên kết các khâu trong chuỗi giá trị. Kiểm soát tốt dịch bệnh; tăng cường hoạt động kiểm dịch thú y; đẩy mạnh kiểm tra điều kiện vệ sinh thú y.

+ Giảm dần sản lượng khai thác thủy sản ven bờ, đẩy mạnh khai thác thủy sản xa bờ, bảo vệ và phát triển nguồn lợi, gắn khai thác thủy sản với bảo vệ chủ quyền và an ninh quốc phòng trên các vùng biển, đảo. Phát triển các vùng nuôi thủy sản ứng dụng công nghệ cao, nuôi an toàn sinh học và bảo vệ môi trường sinh thái.

+ Đầu tư hoàn chỉnh các công trình thủy lợi đảm bảo năng suất tưới tiêu phục vụ sản xuất nông nghiệp. Tiếp tục đầu tư trung tâm nghề cá, khu neo đậu trú bão phục vụ khai thác thủy sản, hậu cần kiểm ngư.

+ Phát huy vai trò trung tâm của Hợp tác xã giúp sản xuất nông nghiệp phát triển ổn định bền vững, nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn, ngoại thành. Triển khai thực hiện có hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới gắn với đô thị hóa; phát triển nông thôn mới theo hướng đô thị nông nghiệp công nghệ cao.

- Về phát triển khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo thực sự là động lực chủ yếu phát triển kinh tế - xã hội:

Tập trung tái cấu trúc các chương trình nghiên cứu khoa học và công nghệ phục vụ trực tiếp cho các chương trình trọng tâm phát triển kinh tế xã hội của Thành phố. Xây dựng các giải pháp cụ thể để tập trung nguồn lực khoa học và công nghệ để giải quyết các vấn đề cấp thiết của ngành y tế, giáo dục và quản trị trong khu vực công của Thành phố. Thực hiện có hiệu quả “Đề án hỗ trợ phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo giai đoạn 2021 - 2025”, trọng tâm là: hình thành Viện Công nghệ tiên tiến và Đổi mới sáng tạo nhằm chuyển giao công nghệ, thúc đẩy ứng dụng khoa học và công nghệ; đưa vào vận hành Trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, hình thành mạng lưới các trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp làm nền tảng kết nối, phát triển hệ sinh thái Đổi mới sáng tạo của Thành phố. Nghiên cứu ban hành một số cơ chế chính sách đặc thù để tạo sự đột phá, huy động và phát huy tối đa các nguồn lực xã hội trong hoạt động khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển và ứng dụng công nghệ để đề ra các giải pháp phục vụ phòng chống dịch bệnh COVID- 19; trong đó chú trọng đến nghiên cứu, chuyển giao công nghệ phục vụ sản xuất vắc xin. Triển khai có hiệu quả Chương trình nghiên cứu, sản xuất vắc xin cho người đến năm 2030.

Xây dựng các chương trình nghiên cứu, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo nhằm liên kết các trường, viện với doanh nghiệp, trong đó lấy doanh nghiệp là trung tâm. Ưu tiên các lĩnh vực ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ 5G và sau 5G, robot, công nghệ sinh học, vật liệu mới và các công nghệ của cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Phát triển đồng bộ khoa học xã hội và nhân văn, khoa học tự nhiên và công nghệ.

Thực hiện các thủ tục hình thành và tập trung đầu tư, phát triển Viện Công nghệ tiên tiến và đổi mới sáng tạo; từng bước trở thành đơn vị nghiên cứu phát triển, chuyển giao công nghệ ngang tầm khu vực[98]. Đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu triển khai (R&D), trong đó chú trọng nghiên cứu ứng dụng và thương mại hóa kết quả và tập trung các sản phẩm chủ lực công nghệ cao.

Triển khai quy hoạch và xây dựng Khu đô thị sáng tạo tương tác cao phía Đông Thành phố, đồng thời có cơ chế thúc đẩy hình thành các không gian hỗ trợ đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp trong cộng đồng nhằm thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động đổi mới sáng tạo của Nhân dân Thành phố. Thúc đẩy đào tạo và phát huy nguồn nhân lực khoa học và công nghệ phục vụ phát triển Thành phố. Thực hiện tốt việc sử dụng, thu hút, trọng dụng, đãi ngộ, tôn vinh đội ngũ cán bộ khoa học và công nghệ.

Đẩy mạnh hoạt động sàn giao dịch công nghệ hỗ trợ chuyển giao công nghệ và đổi mới sáng tạo, tạo hệ sinh thái kết nối các bên cung, câu và tổ chức trung gian. Thúc đẩy phát triển thị trường khoa học và công nghệ, có chính sách khuyến khích doanh nghiệp quan tâm đổi mới công nghệ, sản phẩm nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, năng lực cạnh tranh và nguồn nhân lực. Đẩy mạnh hội nhập và hợp tác quốc tế về khoa học - công nghệ, thu hút sự tham gia đóng góp của cộng đồng các nhà khoa học người Việt Nam ở nước ngoài, tranh thủ trao đổi, tiếp nhận những thành tựu khoa học công nghệ nhất là những công nghệ mới, tiên tiến của thế giới, tận dụng tối đa cơ hội của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 mang lại để phục vụ phát triển kinh tế xã hội, ứng phó với biến đổi khí hậu và phòng chống dịch bệnh.

3. Nâng cao chất lượng xây dựng chính quyền đô thị

- Triển khai đồng bộ các giải pháp cải cách hành chính trong các lĩnh vực cải cách thể chế, cải cách thủ tục hành chính, cải cách chế độ công vụ, cải cách tài chính công, xây dựng và phát triển chính quyền điện tử và hoạt động chỉ đạo, điều hành về công tác cải cách hành chính.

- Hoàn thành Đề án phân cấp, ủy quyền cho thành phố Thủ Đức và trình cấp có thẩm quyền ban hành Đề án cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Thủ Đức. Đảm bảo tiến độ xây dựng và triển khai Đề án chuyển một số huyện thành quận hoặc thành phố. Triển khai Nghị định thay thế Nghị định số 93/2001/NĐ-CP của Chính phủ về phân cấp quản lý nhà nước trên một số lĩnh vực cho Thành phố Hồ Chí Minh. Rà soát các văn bản quy phạm pháp luật do Hội đồng nhân dân Thành phố, Ủy ban nhân dân Thành phố ban hành liên quan đến công tác sử dụng và quản lý cán bộ, công chức, viên chức để xây dựng Đề án cơ chế, chính sách đặc thù về biên chế, quản lý và sử dụng cán bộ, công, chức, viên chức và người lao động theo mô hình chính quyền đô thị.

- Rà soát, đánh giá, triển khai các giải pháp nâng cao hiệu quả mô hình chính quyền đô thị theo tinh thần Nghị quyết số 1111/NQ-UBTVQH14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Nghị định số 33/2020/NĐ-CP của Chính phủ, Nghị quyết của Ban Thường vụ Thành ủy về phương hướng, nhiệm vụ và một số cơ chế phát triển thành phố Thủ Đức và huyện Cần Giờ, Chỉ thị của Thành ủy và kế hoạch của Ủy ban nhân dân Thành phố,... gắn với các đề án, chương trình xây dựng chính quyền điện tử, chính quyền số để làm động lực thúc đẩy hiệu quả trong phục vụ người dân và doanh nghiệp.

- Thực hiện chuyển đổi số một cách toàn diện, phát triển kinh tế số, xây dựng chính quyền số, xã hội số, nhất là trong lĩnh vực cải cách hành chính, cung cấp dịch vụ công, mang lại các tiện lợi cho người dân và doanh nghiệp; thiết kế đồng bộ, xây dựng và đưa vào vận hành hệ thống tích hợp, kết nối liên thông các cơ sở dữ liệu lớn (big data), nhất là dữ liệu về dân cư, quy hoạch, y tế, giáo dục, bảo hiểm, doanh nghiệp, đất đai, nhà ở - phục vụ hoạt động, vận hành công tác quản trị Thành phố và đời sống Nhân dân. Đưa vào hoạt động Trung tâm hỗ trợ chuyển đổi số.

- Tổ chức tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 16-NQ/TW ngày 10 tháng 8 năm 2012 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2020; Nghị quyết số 54/2017/QH14 năm 2017 của Quốc hội; đề xuất cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn sau năm 2022.

4. Cải thiện môi trường đầu tư, đồng hành cùng doanh nghiệp

- Tổ chức triển khai có hiệu quả Nghị quyết số 105/NQ-CP ngày 09 tháng 9 năm 2021 của Chính phủ về hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 và các chính sách, giải pháp về phòng, chống dịch bệnh COVID-19 với tinh thần hợp tác công tư chặt chẽ để phát huy đồng bộ nguồn lực của nhà nước và doanh nghiệp.

- Tăng cường hoạt động xúc tiến đầu tư trong và ngoài nước bằng các giải pháp thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19. Hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm thực hiện có hiệu quả các cam kết hội nhập quốc tế. Rà soát các chính sách phù hợp để thu hút nhanh, hiệu quả các doanh nghiệp lớn ở trong nước và nước ngoài đầu tư có trọng tâm, chọn lọc, ưu tiên các dự án có công nghệ tiên tiến, công nghệ mới, công nghệ cao, quản trị hiện đại, năng lực đổi mới sáng tạo, kết nối chuỗi cung ứng toàn cầu. Tăng cường chuỗi liên kết giữa các doanh nghiệp nhỏ và vừa, giữa doanh nghiệp nhỏ và vừa với doanh nghiệp FDI, tập đoàn tư nhân lớn dẫn dắt chuỗi giá trị.

- Kiên quyết loại bỏ các quy định và thủ tục mang tính “giấy phép con”. Chuẩn bị sẵn các điều kiện cần thiết (đất đai, thủ tục,...) nhằm mời gọi đầu tư để hình thành các doanh nghiệp có quy mô lớn, tiềm lực mạnh, có khả năng cạnh tranh cao ở khu vực và quốc tế.

- Xây dựng và thực hiện có hiệu quả kế hoạch nâng cao các chỉ số cải cách hành chính, chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh, chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh với các giải pháp thiết thực, cụ thể, đi thẳng vào các khó khăn, vướng mắc, tồn tại, quyết tâm khắc phục. Đặt trọng tâm cải cách thủ tục hành chính liên ngành và số hóa về đầu tư - đất đai - xây dựng - môi trường và xuất nhập khẩu, ưu tiên số hóa một số lĩnh vực người dân và doanh nghiệp có nhu cầu giao dịch lớn để tập trung đầu tư, tạo thay đổi căn bản, như lĩnh vực đất đai, xây dựng, hộ tịch, đăng ký doanh nghiệp, đăng ký đầu tư. Tăng cường trách nhiệm của người đứng đầu trong công tác chỉ đạo, giám sát, kiểm tra việc thực hiện các kế hoạch, chấp hành kỷ luật, kỷ cương hành chính nhằm đảm bảo hiệu quả thực thi, thúc đẩy sự chuyển biến tích cực, thực chất.

- Phấn đấu áp dụng 100% dịch vụ công trực tuyến mức độ 4; chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) vào nhóm các địa phương có chất lượng điều hành kinh tế tốt, chỉ số cải cách hành chính (PAR-index) cao hơn năm 2021 về xếp loại và xếp hạng; chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh (PAPI) được xếp vào nhóm tỉnh, thành phố đạt điểm cao nhất cả nước.

- Nghiên cứu các giải pháp hỗ trợ, thúc đẩy các doanh nghiệp nhỏ và vừa nâng cao năng lực quản trị, kỹ thuật và vốn đủ sức cạnh tranh trên thị trường.

- Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa nâng cao năng suất chất lượng và đổi mới sáng tạo; hình thành mạng lưới trung tâm khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo và hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo phát triển sản phẩm và thị trường. Tăng cường liên kết đổi mới sáng tạo trong và ngoài nước.

- Từng cơ quan, đơn vị rà soát khắc phục ngay các điểm nghẽn trong thủ tục hành chính, lấy sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp làm thước đo đánh giá hiệu quả công tác cải cách hành chính.

- Tập trung thực hiện hiệu quả 10 nhóm giải pháp trọng tâm cải thiện môi trường kinh doanh, năng lực cạnh tranh nhằm cải thiện các tiêu chí của Chỉ số PCI còn hạn chế; trước mắt tập trung tháo gỡ 174 dự án còn vướng mắc về thủ tục đầu tư trên địa bàn Thành phố.

- Hoàn thành và triển khai Đề án Phát triển Thành phố Hồ Chí Minh trở thành trung tâm tài chính quốc tế.

5. Phát huy hiệu quả mọi nguồn lực phát triển hệ thống hạ tầng đô thị đồng bộ

5.1. Tài chính ngân sách và xã hội hóa đầu tư

- Phát triển thị trường tài chính lành mạnh, hiện đại, an toàn, vận hành theo quy định của Trung ương và thông lệ quốc tế. Tiếp tục thực hiện hiệu quả Chương trình kết nối ngân hàng - doanh nghiệp năm 2022. Đẩy mạnh số hóa ứng dụng vào các quy trình nội bộ và quy trình cung cấp sản phẩm dịch vụ cho khách hàng, tạo điều kiện hỗ trợ tối đa cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận thuận lợi các dịch vụ ngân hàng an toàn, hiện đại.

- Huy động và khai thác mạnh mẽ tiềm năng các nguồn lực tài chính trong nước, ngoài nước để đầu tư phát triển Thành phố. Tăng cường các biện pháp để quản lý và bồi dưỡng nguồn thu, đảm bảo thu đúng, thu đủ, thu kịp thời theo quy định của pháp luật; tiếp tục tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin vào các hoạt động giao dịch với người nộp thuế, hướng dẫn kịp thời các chính sách thuế mới, thông tin những vướng mắc doanh nghiệp thường gặp. Triển khai chính sách hỗ trợ về gia hạn thời hạn nộp thuế; thủ tục thực hiện đơn giản, giải quyết nhanh và kịp thời. Đánh giá, phân tích cụ thể từng địa bàn thu, từng khu vực thu, từng sắc thuế, để có phương án chỉ đạo, điều hành thu kịp thời, dự báo thu hàng tháng, hàng quý sát đúng với thực tế phát sinh. Nâng cao hiệu quả sử dụng tài chính công để phát huy nguồn vốn xã hội, nguồn vốn của các tổ chức tài chính quốc tế phát triển đô thị.

Tiếp tục theo dõi chặt chẽ tình hình, tiến độ thu ngân sách nhà nước; kịp thời lập kế hoạch cân đối ngân sách, đảm bảo điều hành ngân sách luôn ở thế chủ động, cân đối, ổn định và tiết kiệm. Rà soát đánh giá tình hình thu chi ngân sách, khả năng cân đối của Thành phố để phát hành trái phiếu chính quyền địa phương tạo nguồn vốn cho chi đầu tư phát triển. Thực hiện các giải pháp để tăng nguồn thu tiền sử dụng đất từ công tác đấu giá quyền sử dụng đất; từ việc xác định giá đất cụ thể của các dự án trên địa bàn Thành phố để đảm bảo hoàn thành chỉ tiêu thu từ nguồn thu tiền sử dụng đất năm 2022.

- Thu hút và phát huy hiệu quả nguồn kiều hối tham gia vào các hoạt động sản xuất, kinh doanh phát triển Thành phố, tạo điều kiện phát triển thuận lợi cho các tổ chức cung cấp dịch vụ kiều hối đồng thời phát triển mạng lưới chi trả và đa dạng hóa, bổ sung các hình thức chi trả mới ứng dụng công nghệ hiện đại. Thực hiện tốt các chính sách thông thoáng, các biện pháp khuyến khích chuyển tiền về nước cũng như bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người Việt Nam ở nước ngoài chuyển tiền về nước và người thụ hưởng.

- Sử dụng vốn đầu tư công có trọng tâm, trọng điểm, tiết kiệm, hiệu quả, đúng quy định. Trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước được giao, chủ động nghiên cứu, rà soát, điều chỉnh các quy định liên quan đến quản lý, đầu tư, xây dựng công trình, dự án sử dụng vốn đầu tư công. Thực hiện tốt Quy định về nhiệm vụ, quyền hạn thực hiện các chương trình, dự án đầu tư công của Thành phố ban hành kèm theo Quyết định số 19/2021/QĐ-UBND ngày 18 tháng 6 năm 2021.

- Nghiên cứu, ban hành quy định đối với dự án đầu tư công và các quy định khác liên quan thuộc thẩm quyền của Thành phố. Đề xuất cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung quy định của pháp luật theo hướng phân cấp, phân quyền, tạo sự chủ động đi kèm với các biện pháp giám sát, kiểm tra chặt chẽ, bảo đảm hiệu quả đầu tư. Lựa chọn, phân loại, sắp xếp thứ tự ưu tiên các dự án đầu tư công trọng điểm, dự án cấp bách, bức xúc dân sinh cần đẩy nhanh tiến độ để tập trung cân đối bố trí vốn thực hiện. Xây dựng tiến độ cụ thể chi tiết từng loại công việc trong quá trình triển khai thực hiện để kiểm soát tiến độ nhằm tối đa hóa hiệu quả việc sử dụng vốn đầu tư.

- Phấn đấu hoàn thành giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công năm 2022. Đối với công tác thực hiện giải ngân vốn đầu tư công, thường xuyên, định kỳ đôn đốc, kiểm tra và giải quyết các vướng mắc trong triển khai thực hiện các dự án đầu tư công, đảm bảo chất lượng, tiến độ được phê duyệt. Tập trung ưu tiên, giải quyết nhanh nhất thủ tục hành chính để đẩy nhanh tiến độ trên cơ sở đảm bảo thực hiện đúng quy định của pháp luật. Tăng cường kiểm tra, giám sát, đánh giá đầu tư, xử lý kịp thời các sai phạm, giải quyết khó khăn vướng mắc để đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án đầu tư công.

- Nâng cao trách nhiệm người đứng đầu trong việc quyết định chủ trương đầu tư, quyết định đầu tư dự án, thực hiện tốt công tác chuẩn bị đầu tư, giải phóng mặt bằng, đền bù, tái định cư của các dự án dự kiến khởi công mới để tạo tiền đề tốt cho việc thực hiện dự án. Tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác giám sát, đánh giá đầu tư, tích hợp các hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu về quản lý đầu tư nhằm bảo đảm công khai, minh bạch thông tin và tăng cường giám sát đối với đầu tư công.

- Các ngành các cấp thực hiện có hiệu quả chủ trương xã hội hóa trong các lĩnh vực, chủ động tìm kiếm và đề xuất nhà đầu tư, hạn chế việc sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước cho các dự án có thể thực hiện xã hội hóa. Thực hiện linh hoạt và đa dạng hóa các hình thức chi trả cho nhà đầu tư theo mô hình đầu tư theo hình thức đối tác công tư. Đồng thời đẩy mạnh kêu gọi đầu tư trên các lĩnh vực mở rộng, khuyến khích các thành phần kinh tế đầu tư vào dịch vụ công.

- Phát huy hiệu quả hoạt động của Công ty Đầu tư tài chính nhà nước trong việc huy động vốn xã hội phục vụ xây dựng các công trình, dự án phát triển kinh tế xã hội Thành phố theo danh mục các lĩnh vực đầu tư kết cấu hạ tầng phát triển kinh tế - xã hội ưu tiên phát triển của Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2021 - 2025 đã được ban hành.

5.2. Đẩy mạnh thiết kế đô thị phục vụ quản lý quy hoạch, đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ

Đẩy nhanh tiến độ xây dựng Quy hoạch Thành phố thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; điều chỉnh quy hoạch chung Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060 gắn với quy hoạch hạ tầng giao thông đô thị.

Tiếp tục thực hiện công tác rà soát quy hoạch, đảm bảo hiệu quả, khả thi để quản lý thực hiện theo quy hoạch được duyệt. Tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho người dân, doanh nghiệp và nhà đầu tư, cải thiện tốt môi trường đầu tư, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố, thực hiện cải tạo chỉnh trang không gian đô thị và nâng cao đời sống của người dân. phối hợp Ủy ban nhân dân thành phố Thủ Đức và các quận, huyện, các Ban Quản lý khu chức năng đô thị tổ chức lập, điều chỉnh quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết trên địa bàn Thành phố; phối hợp Ban chỉ đạo, Ủy ban nhân dân các huyện tổ chức lập quy hoạch vùng huyện, quy hoạch xây dựng nông thôn mới trên địa bàn Thành phố gắn với điều chỉnh quy hoạch chung Thành phố.

Tiếp tục thực hiện các quy hoạch trọng điểm như: điều chỉnh quy hoạch chung Thành phố Hồ Chí Minh; quy hoạch chung thành phố Thủ Đức; triển khai áp dụng quy chế quản lý kiến trúc đô thị thành phố theo Luật Kiến trúc; tổ chức bình chọn “Ý tưởng quy hoạch chung Thành phố đến năm 2040, tầm nhìn 2060” và thi tuyển “Ý tưởng quy hoạch không gian xây dựng ngầm đô thị Khu trung tâm Thành phố hiện hữu 930ha và Khu đô thị mới Thủ Thiêm”; điều chỉnh đồ án quy hoạch 930ha, lập điều chỉnh quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/5000 Khu đô thị Tây bắc; điều chỉnh cục bộ quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 Khu đô thị mới Bình Quới, Thanh Đa; quy hoạch chi tiết khu đô thị du lịch biển Cần Giờ (2.870ha) và quy hoạch xây dựng vùng huyện Cần Giờ; quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 Khu liên hợp Thể dục thể thao quốc gia Rạch Chiếc; Quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 Trung tâm huấn luyện, thi đấu thể dục thể thao Thành phố và không gian ngầm xây dựng đô thị Khu trường đua Phú Thọ; Xây dựng nhiệm vụ đâu bài quy hoạch Khu công viên Thảo Cầm viên Sài Gòn - Safari...

Tập trung triển khai thực hiện các Đề án: Đề án Quản lý đất đai và phương hướng sử dụng đất đai hiệu quả trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh (được Ủy ban nhân dân Thành phố phê duyệt tại Quyết định số 539/QĐ-UBND ngày 17 tháng 02 năm 2021); Đề án hình thành và phát triển Khu đô thị sáng tạo tương tác cao phía Đông Thành phố giai đoạn 2020 - 2035; Đề án phát triển hạ tầng công nghiệp Thành phố 2020 - 2045 và kế hoạch triển khai giai đoạn 2020 - 2025; Đề án phát triển bờ kè sông và kinh tế dịch vụ ven sông giai đoạn 2020 - 2045 và kế hoạch triển khai giai đoạn 2020 - 2025; Đề án phát triển hạ tầng dịch vụ Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2020 - 2025, hướng đến năm 2040; Đề án về xây dựng tiêu chuẩn, tiêu chí thiết kế hạ tầng kỹ thuật thông minh, hạ tầng xã hội tiên tiến, đánh giá chất lượng các đồ án quy hoạch chi tiết 1/500 và thiết kế công trình, quản lý sử dụng công trình trong đô thị sáng tạo phía Đông Thành phố; Xây dựng đề cương Đề án nhánh hạ tầng đô thị của Đề án đầu tư - xây dựng các huyện thành quận.

Xây dựng và quản lý thực hiện tốt các Quy hoạch 1/5.000, 1/2.000 trên địa bàn Thành phố. Lập sa bàn phát triển và hệ thống cơ sở dữ liệu đối với từng khu vực đô thị, bổ sung hoàn thiện cơ chế chính sách làm cơ sở quản lý chặt chẽ, có hiệu quả đối với công tác triển khai thực hiện quy hoạch. Quy hoạch phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (TOD)[99] và đầu tư xây dựng hoàn chỉnh kết cấu hạ tầng đô thị theo hướng hiện đại, kết nối với hạ tầng các tỉnh lân cận và vùng kinh tế gắn với quy hoạch vùng Đông Nam Bộ, Tây Nam Bộ và yêu cầu của một đô thị đầu tàu kinh tế của cả nước.

Vận dụng các quy định pháp luật, các cơ chế chính sách để thu hút mạnh mẽ đầu tư đồng bộ hệ thống kết cấu hạ tầng. Tiếp tục tạo bước đột phá trong xây dựng, chính sách quản lý đất đai và giải pháp tổ chức triển khai các dự án hạ tầng, nhằm nắm bắt giá trị đất đai từ đầu tư hạ tầng, huy động hiệu quả các nguồn lực đầu tư xây dựng và quản lý kết cấu hạ tầng đồng bộ và hiện đại. Quyết liệt triển khai kết nối hạ tầng các tỉnh, Thành phố trong vùng, với sự phối hợp chặt chẽ của các bộ ngành Trung ương.

Huy động các nguồn lực từ các thành phần kinh tế để phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội trên địa bàn Thành phố. Đa dạng hóa nguồn tài chính và thúc đẩy sự tham gia của khu vực tư nhân đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng thông qua hình thức đối tác công - tư (PPP). Phát huy hiệu quả của các loại Quỹ đầu tư tài chính là một kênh huy động vốn hiệu quả phát triển hạ tầng đô thị. Thực hiện đấu giá, đấu thầu quỹ đất công khai, minh bạch nhằm tạo nguồn vốn ngân sách phát triển kết cấu hạ tầng trên địa bàn Thành phố. Huy động tối đa nguồn lực đầu tư trực tiếp nước ngoài, tạo động lực phát triển toàn diện và bền vững Thành phố. Sử dụng hiệu quả nguồn vốn huy động từ nguồn thu từ cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại các doanh nghiệp.

5.3. Tiếp tục phát triển ngành xây dựng, đẩy mạnh chỉnh trang và phát triển đô thị, tạo diện mạo mới cho vùng nông thôn

- Tiếp tục triển khai hiệu quả Nghị định số 69/2021/NĐ-CP ngày 15 tháng 7 năm 2021 của Chính phủ về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư; đẩy nhanh tiến độ xây dựng, triển khai Chương trình phát triển nhà ở Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2021 - 2030; đồng thời nghiên cứu xây dựng cơ chế, chính sách khuyến khích việc xây dựng nhà ở xã hội; cập nhật thường xuyên danh mục các dự án kêu gọi đầu tư của Thành phố Hồ Chí Minh, trong đó chú trọng các dự án nhà ở xã hội phục vụ cho việc thu hút công nhân quay trở lại làm việc, nhà ở cho người có thu nhập thấp, nhà ở tái định cư cho các hộ dân thuộc diện giải tỏa kênh rạch, dự án thay thế chung cư cũ xuống cấp; các dự án trọng điểm của Thành phố, các dự án mang tính chất công ích... Tăng cường thực hiện Chỉ thị số 23-CT/TU về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về trật tự xây dựng trên địa bàn Thành phố.

- Kiến nghị kịp thời với Trung ương các khó khăn vướng mắc về quy định để tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản. Quản lý chặt chẽ thị trường bất động sản. Rà soát, xử lý các dự án chậm triển khai, đảm bảo quyền lợi hợp pháp của người sử dụng đất; đồng thời, đẩy nhanh tiến độ đầu tư dự án nhà ở theo quy hoạch, nhà ở xã hội, tạo lập quỹ nhà ở hợp pháp, đáp ứng đầy đủ hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội. Tăng cường quản lý, giám sát, bảo đảm sự phát triển ổn định, bền vững của thị trường.

- Tiến hành rà soát và điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất, làm cơ sở quy hoạch hạ tầng dịch vụ, công nghiệp, nông nghiệp công nghệ cao và cảng, logistics. Đổi mới phương thức chuẩn bị đất cho nhà đầu tư; ứng dụng thí điểm đổi mới mạnh mẽ trong tổ chức triển khai thực hiện các dự án cải tạo và phát triển đô thị theo định hướng tích hợp, quản lý hiệu quả giá trị nguồn lực từ đất đai và đầu tư cơ sở hạ tầng trên nguyên tắc khuyến khích sự tham gia tích cực của các nguồn lực xã hội để nâng cao chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh, khai thác tiềm năng, huy động nguồn lực phát triển sản xuất kinh doanh, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tích cực, tạo nguồn thu cho ngân sách.

- Chủ động phối hợp với Bộ Tài chính, đánh giá giá trị các công trình xây dựng, nhà, đất của các cơ quan, đơn vị, các doanh nghiệp nhà nước do Trung ương và Thành phố quản lý, khai thác sử dụng chưa đúng mục đích, chưa hiệu quả trên địa bàn, kiến nghị Chính phủ giao lại cho Thành phố để tạo nguồn lực phát triển.

- Thực hiện rà soát quỹ đất công do các cơ quan, đơn vị thuộc thành phố quản lý, trường hợp không có nhu cầu tiếp tục sử dụng, xây dựng phương án bán đấu giá để bổ sung nguồn thu cho ngân sách Thành phố. Triển khai tổ chức bán đấu giá các khu đất để tăng nguồn thu ngân sách, phục vụ đầu tư phát triển kinh tế - xã hội của thành phố Thành phố. Tăng cường quản lý đất đai, đảm bảo việc sử dụng đất đúng mục đích, phù hợp với quy hoạch, trường hợp đất thuê nhà nước mà có vi phạm, xem xét thu hồi theo quy định để tổ chức đấu giá, tránh lãng phí. Thực hiện tốt Đề án Quản lý đất đai và phương hướng sử dụng đất đai hiệu quả trên địa bàn.

- Tập trung phát triển xây dựng theo hướng đô thị xanh, văn minh; nâng cao năng lực thiết kế, thi công xây lắp với kỹ thuật cao, sử dụng công nghệ tiên tiến, hiện đại, vật liệu mới, tiết kiệm năng lượng, thích ứng biến đổi khí hậu, thân thiện môi trường, từng bước mở rộng phát triển ngành xây dựng vươn tầm khu vực và quốc tế. Triển khai các Đề án về phát triển đô thị ứng phó với biến đổi khí hậu, đô thị xanh, đô thị thông minh.

- Rà soát, khai thác quỹ đất dọc các tuyến giao thông quan trọng như các đường vành đai, các tuyến Metro; khai thác quỹ đất và cải tạo cảnh quan đô thị ven sông, rạch; điều chỉnh quy hoạch nhằm phát triển quỹ đất xây dựng nhà ở cho người thu nhập thấp; xây dựng chính sách phù hợp để đẩy mạnh thu hút đầu tư, xây dựng mới các chung cư cũ, triển khai các dự án phát triển nhà ở xã hội; phấn đấu hoàn thành công tác di dời nhà ở ven kênh rạch, tổ chức lại cuộc sống của dân cư.

- Đẩy mạnh chỉnh trang các khu nhà lụp xụp, đồng thời thu hút đầu tư xây dựng các khu đô thị mới: Khu đô thị sáng tạo tương tác cao phía Đông, Khu đô thị mới Thủ Thiêm, Khu đô thị Nam Thành phố, Khu đô thị Tây Bắc, Khu đô thị Bình Quới - Thanh Đa, Khu đô thị lấn biển Cần Giờ. Đẩy nhanh phát triển hạ tầng xã hội (trường học, bệnh viện và các thiết chế văn hóa). Đồng thời đầu tư đồng bộ cơ sở hạ tầng nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới, đáp ứng yêu cầu sản xuất - kinh doanh và cải thiện điều kiện dân sinh.

- Quan tâm chỉ đạo công tác bảo tồn kiến trúc cảnh quan đô thị Thành phố, hoàn thành việc đánh giá, phân loại các biệt thự cũ trên địa bàn thành phố để giải quyết việc hướng dẫn cấp phép xây dựng cho các vị trí có công trình nguồn gốc biệt thự trên địa bàn Thành phố.

- Tiếp tục chỉ đạo, hướng dẫn công tác quy hoạch nông thôn mới đối với các huyện của Thành phố Hồ Chí Minh về lập quy hoạch chi tiết xây dựng điểm dân cư nông thôn và quy chế quản lý kiến trúc điểm dân cư nông thôn theo Luật Kiến trúc năm 2019 và các văn bản hướng dẫn.

- Tăng cường công tác cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất; xác định giá đất. Xây dựng và triển khai kế hoạch sử dụng đất 5 năm 2021 - 2025; Phương án phân bổ và khoanh vùng đất đai thời kỳ 2021 - 2030.

5.4. Nâng cao hiệu quả công tác giảm ngập nước và ứng phó với biến đổi khí hậu

Điều chỉnh quy hoạch tổng thể thoát nước kết hợp quy hoạch thủy lợi chống ngập úng phù hợp với quy hoạch Vùng, quy hoạch xây dựng Thành phố; tổ chức quản lý, bố trí nguồn lực thực hiện quy hoạch. Phát huy hiệu quả dự án giảm ngập do triều sau khi hoàn thành; mời gọi các nguồn lực xã hội tham gia triển khai các giải pháp xóa, giảm ngập; tổ chức quản lý có hiệu quả hệ thống thoát nước hiện hữu; nâng cao ý thức của người dân tham gia bảo vệ hệ thống thoát nước, chung tay xóa, giảm ngập, cùng chính quyền Thành phố giữ gìn, bảo tồn diện tích mặt nước tự nhiên, xử lý triệt để tình trạng khai thác nước ngầm.

Nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế trong lĩnh vực quy hoạch và phát triển sông, kênh, mô phỏng tình trạng ngập nước và thoát nước để có những giải pháp phù hợp, xây dựng mô hình hợp tác giữa nhà nước, người dân và doanh nghiệp trong phát triển vùng đất ven sông đảm bảo yêu cầu thuận tự nhiên, thuận con người, thuận doanh nghiệp và thuận chính quyền.

5.5. Tập trung xây dựng Thành phố sạch và xanh, thân thiện với môi trường

Tổ chức hiệu quả việc thi hành Luật Bảo vệ môi trường. Sàng lọc, không chấp thuận các dự án công nghệ lạc hậu, sử dụng nhiều tài nguyên, tiêu hao năng lượng, có nguy cơ ô nhiễm. Phát hiện kịp thời và xử lý nghiêm các cơ sở gây ô nhiễm môi trường. Phát triển công nghiệp môi trường, dịch vụ bảo vệ môi trường và tái chế chất thải. Thúc đẩy phát triển một số khu công nghiệp, khu chế xuất theo mô hình tuần hoàn, ít phát thải. Đẩy mạnh thực hiện các chương trình, kế hoạch khắc phục ô nhiễm, cải thiện chất lượng môi trường: thực hiện giải pháp cải thiện chất lượng không khí thông qua di dời các nguồn ô nhiễm, nâng cao quy chuẩn khí thải; đảm bảo quy chuẩn quy hoạch cây xanh trong các đô thị. Đẩy nhanh tiến độ triển khai chương trình cải thiện môi trường lưu vực sông,... tiếp tục triển khai hiệu quả Kế hoạch của Ủy ban nhân dân Thành phố thực hiện Chỉ thị số 19-CT/TU ngày 19 tháng 10 năm 2018 của Ban Thường vụ Thành ủy về tiếp tục thực hiện Cuộc vận động “Người dân Thành phố Hồ Chí Minh không xả rác ra đường và kênh rạch, vì Thành phố sạch, xanh và thân thiện môi trường”. Phấn đấu nâng tỷ lệ phường, xã, thị trấn sạch, xanh, thân thiện với môi trường theo hướng năm sau cao hơn năm trước.

Triển khai thực hiện các chương trình đảm bảo vệ sinh môi trường, phát triển mảng xanh đô thị, năng lượng xanh, giao thông xanh, tiến đến xây dựng hoàn thiện hạ tầng xanh, khuyến khích sản xuất và tiêu dùng bền vững. Đẩy nhanh việc chuyển đổi công nghệ xử lý của các nhà máy và công tác đấu thầu các dự án xử lý rác thải sinh hoạt.

Chú trọng giảm thiểu tác động ảnh hưởng biến đổi khí hậu đến sự phát triển của Thành phố. Tham gia thực hiện Nghị quyết số 120/NQ-CP của Chính phủ về phát triển đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu; Chương trình Hỗ trợ thực hiện đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC).

Thực hiện tốt cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin vào công tác quản lý từ cấp Thành phố đến cấp huyện, cấp xã; xây dựng, hoàn chỉnh hệ thống cơ sở dữ liệu về tài nguyên và môi trường nhằm phục vụ hiệu quả cho việc quản lý, khai thác, sử dụng.

Tăng cường việc thanh tra, kiểm tra thực hiện công tác quản lý, sử dụng tài nguyên và bảo vệ môi trường; kiểm tra sau giao đất, cho thuê đất các trường hợp chậm triển khai; ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin và tăng cường sự giám sát của người dân trong công tác quản lý trật tự xây dựng.

5.6. Thực hiện tốt công tác cung cấp nước sạch và điện năng cho người dân

Triển khai các giải pháp bảo vệ khai thác bền vững, đảm bảo an ninh nguồn nước. Đảm bảo nước sạch cho 100% hộ dân theo nhu cầu sinh hoạt và sản xuất - kinh doanh; phát triển mạng lưới thay thế các giải pháp cấp nước tạm (bồn chứa nước tập trung, đồng hồ tổng, thiết bị lọc nước hộ gia đình). Phấn đấu tổng công suất phát nước năm 2022 đảm bảo nhu cầu của người dân, giảm tỷ lệ thất thoát nước xuống còn 18,46%; tỷ lệ cấp nước sinh hoạt bình quân đầu người đạt 152 lít/người/ngày. Tăng cường quản lý, giám sát, đẩy nhanh các dự án phát triển mạng lưới đường ống cấp 1, cấp 2, cấp 3 nhằm đảm bảo tiếp nhận nguồn nước mới và đáp ứng yêu cầu vận hành mạng lưới cấp nước.

Nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền thay đổi thói quen người dân từ sử dụng nước giếng khoan chuyển sang sử dụng nước sạch cho nhu cầu sinh hoạt. Triển khai thực hiện giảm khai thác nước dưới đất và trám lấp giếng khai thác nước dưới đất; khoanh vùng hạn chế sử dụng nước ngầm trên địa bàn. Điều chỉnh quy hoạch tổng thể cấp nước trên địa bàn Thành phố, tổ chức nghiên cứu việc xây dựng hệ thống hồ dự trữ nước thô và các bể chứa nước sạch tại các nhà máy nước; xây dựng phương án xử lý tình huống ảnh hưởng tác động của biến đổi khí hậu, đảm bảo an ninh nguồn nước.

Tiếp tục ngầm hóa lưới điện kết hợp dây thông tin đảm bảo mỹ quan đô thị. Phấn đấu giảm tỷ lệ tổn thất điện năng dưới 3,35%; sản lượng điện thương phẩm tăng 3,5% so với năm trước, sản lượng điện tiết kiệm chiếm từ 2% trở lên so với sản lượng điện thương phẩm. Đảm bảo cung ứng điện đầy đủ, liên tục đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội, an ninh quốc phòng và phục vụ đời sống người dân. Đẩy mạnh phát triển nguồn điện năng lượng tái tạo để bổ sung nguồn điện. Nghiên cứu, phát triển các giải pháp xây dựng hệ thống lưới điện thông minh, hiệu quả.

5.7. Phát triển giao thông, giảm ùn tắc và giảm tai nạn giao thông

Tập trung triển khai thực hiện Đề án phát triển kết cấu hạ tầng giao thông và Đề án tăng cường vận tải hành khách công cộng kết hợp kiểm soát sử dụng phương tiện cơ giới cá nhân tham gia giao thông trên địa bàn Thành phố. Trong đó, chú trọng xây dựng cơ chế, chính sách huy động tối đa các nguồn lực (ngân sách, ngoài ngân sách, xã hội hóa,...), đầu tư các công trình giao thông trọng điểm, đầu tư các dự án giao thông liên vùng, khai thác hiệu quả giao thông đường thủy, phát triển đường sắt đô thị, phát triển đô thị cảng Hiệp Phước, các đường vành đai,... Quan tâm đầu tư hoàn thiện kết cấu hạ tầng giao thông đường thủy để kết nối liên hoàn với hệ thống giao thông đường bộ, trở thành một trong những bộ phận chủ yếu của hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông.

Xây dựng kế hoạch thực hiện giảm ùn tắc giao thông, giảm tai nạn giao thông trên địa bàn Thành phố hàng năm trên cơ sở các giải pháp đã thực hiện, bổ sung các giải pháp mang tính đột phá. Xây dựng cơ chế để thu hút nguồn nhân lực có chất lượng cao cho ngành giao thông vận tải của Thành phố; triển khai đồng bộ, hiệu quả các chính sách thu hút chuyên gia, nhà khoa học (trong và ngoài nước), nguồn nhân lực chất lượng cao tham gia công tác quản lý, điều hành giao thông vận tải Thành phố, gắn với phát triển khoa học - công nghệ theo Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27 tháng 9 năm 2019 của Bộ Chính trị về Cách mạng công nghiệp lần thứ 4.

Phối hợp trong công tác quy hoạch phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng (TOD) tại các khu vực phát triển đô thị mới và các đầu mối giao thông vận tải khối lượng lớn. Xây dựng những giải pháp mang tính đột phá nhằm nâng cao chất lượng vận tải hành khách công cộng, kiểm soát sử dụng phương tiện cơ giới cá nhân.

Khởi công một số công trình trọng điểm. Khánh thành tuyến Metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên trong thời gian sớm nhất. Tiếp tục triển khai các tuyến Metro số 2 và số 3, đồng thời có phương án điều chỉnh quy hoạch cục bộ và khai thác hiệu quả nguồn lực đất đai các khu đất dọc các tuyến Metro. Tập trung triển khai các dự án Nút giao An Phú và các dự án giao thông trọng điểm khác.

Tập trung triển khai Dự án chống ngập do triều cường (giai đoạn 1), Dự án xây dựng hạ tầng và cải thiện môi trường Kênh Tham Lương - Bến Cát - Rạch Nước lên, Dự án cải tạo Rạch Xuyên tâm, Rạch Văn Thánh, dự án thu gom xử lý nước thải giai đoạn 2. Tiếp tục tăng cường các giải pháp công trình và phi công trình đảm bảo công tác chống ngập của thành phố.

5.8. Phát triển mạnh thông tin và truyền thông; xây dựng Thành phố thông minh

Thực hiện chuyển đổi số trong quản trị Thành phố, sản xuất kinh doanh và tổ chức xã hội. Phát triển và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ viễn thông hiện đại (từ thế hệ thứ 5 và các thế hệ sau), ứng dụng trí tuệ nhân tạo, công nghệ robot, công nghệ chuỗi giá trị (blockchain); đẩy mạnh xây dựng Chính quyền điện tử phù hợp với Khung Kiến trúc Chính phủ điện tử và Kiến trúc Chính quyền điện tử Thành phố Hồ Chí Minh.

Tập trung xây dựng chính quyền số, nhất là trong lĩnh vực cải cách hành chính, cung cấp dịch vụ công, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin - truyền thông và các phương pháp khoa học dữ liệu để nâng cao chất lượng hoạt động thống kê, dự báo kinh tế - xã hội trong giai đoạn 2020 - 2025; tích hợp hoàn chỉnh dữ liệu hành chính có liên quan trong các ngành, lĩnh vực. Thành lập Ban chỉ đạo Chuyển đổi số của Thành phố.

Nâng cấp hoàn chỉnh hạ tầng công nghệ thông tin - truyền thông phù hợp với xu thế phát triển công nghệ thông tin - truyền thông của thế giới. Chú trọng việc đào tạo, chuyển đổi nhân lực đáp ứng nhu cầu đổi mới công nghệ và sản xuất của Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Tăng cường công tác đảm bảo an toàn thông tin, nâng cao khả năng cảnh báo sớm, phòng, chống các nguy cơ tấn công, xâm nhập hệ thống công nghệ thông tin và ngăn chặn, khắc phục kịp thời các sự cố an toàn thông tin. Đảm bảo an toàn thông tin cho các hệ thống thông tin, trung tâm dữ liệu của Thành phố, phục vụ hoạt động hiệu quả của các cơ quan nhà nước, phục vụ người dân, doanh nghiệp, nhất là trong các ngày lễ lớn. Xây dựng, phát triển và duy trì hoạt động của lực lượng chuyên trách đảm bảo an toàn thông tin của Thành phố.

Triển khai hiệu quả Quy hoạch báo chí theo kết luận của Bộ Chính trị và quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Chỉ đạo, định hướng thông tin báo chí, thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền, bảo đảm khách quan, chính xác, đầy đủ, kịp thời các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Xây dựng, triển khai các giải pháp hiệu quả để giám sát, quản lý các mạng xã hội. Tăng cường công tác quản lý đối với các nhà xuất bản và hoạt động xuất bản. Thúc đẩy văn hóa đọc trong các tầng lớp Nhân dân Thành phố, nhất là trong thanh thiếu nhi.

6. Phát triển văn hóa, thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội

6.1. Đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, trình độ quốc tế ở các lĩnh vực ưu tiên, phát huy vai trò trung tâm giáo dục - đào tạo của cả nước

Xây dựng và triển khai hiệu quả các Đề án, Chương trình, giải pháp về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.

Tiếp tục thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo. Xây dựng và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt trong 8 lĩnh vực ưu tiên: công nghệ thông tin - truyền thông; cơ khí - tự động hóa; trí tuệ nhân tạo; quản trị doanh nghiệp; tài chính - ngân hàng; y tế; du lịch; quản lý đô thị.

Nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục ở các cấp học. Duy trì và nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục. Hoàn thiện hệ thống cơ sở giáo dục chuyên biệt đối với người khuyết tật và hệ thống trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập tạo điều kiện cho người khuyết tật tiếp cận dịch vụ và giáo dục bình đẳng, có chất lượng và đảm bảo thực hiện công bằng xã hội.

Thực hiện chuyển đổi số trong giáo dục và đào tạo; xây dựng nền tảng dạy và học trực tuyến dùng chung, hệ thống bài giảng chuẩn hóa, kho học liệu điện tử chia sẻ theo hướng tạo môi trường tương tác, tăng tính thích ứng và trải nghiệm đối với người học, tăng cường khả năng tự học cho học sinh. Xây dựng và điều chỉnh kế hoạch thường xuyên để hướng tới đưa học sinh trở lại trường học gắn với đảm bảo an toàn dịch bệnh.

Đa dạng hóa hình thức tổ chức dạy và học, chú trọng đến dạy và học trực tuyến, qua internet, truyền hình theo phương án sẵn sàng khi dịch bệnh có thể bùng phát trở lại; hỗ trợ học sinh trên địa bàn Thành phố bằng nhiều hình thức về thiết bị, kỹ thuật tiếp cận với học tập trực tuyến, đặc biệt là học sinh có hoàn cảnh gia đình khó khăn, con công nhân, lao động nghèo... Kết hợp giữa giáo dục đào tạo với nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ tạo ra sản phẩm trí tuệ, sáng tạo. Khuyến khích giáo viên đổi mới phương pháp giảng dạy và tiếp cận nội dung và chương trình giáo dục theo hướng phát triển năng lực, tư duy sáng tạo và khả năng thích ứng với sự thay đổi liên tục của môi trường công nghệ.

Hoàn thiện hệ thống giáo dục theo hướng giáo dục thông minh, học tập suốt đời và xây dựng xã hội học tập. Phát triển mô hình “Trường tiên tiến, hiện đại theo xu thế hội nhập”. Đào tạo con người theo hướng yếu nước, tự hào dân tộc, có đạo đức, kỷ luật, ý thức trách nhiệm công dân, xã hội; có kỹ năng thực hành xã hội, kỹ năng làm việc, ngoại ngữ, công nghệ thông tin, tư duy sáng tạo, kiến thức pháp luật và hội nhập quốc tế. Thực hiện tốt cơ chế phối hợp giữa ngành giáo dục với chính quyền địa phương, tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát các cơ sở, các loại hình dịch vụ giáo dục.

Hoàn chỉnh quy hoạch đất và hạ tầng dành cho giáo dục đại học, khuyến khích hình thành các ngành đào tạo và các trường đại học đào tạo đạt trình độ quốc tế, nhất là 8 lĩnh vực ưu tiên đào tạo nhân lực trình độ cao của Thành phố; hỗ trợ các đề án đại học chia sẻ, thực hiện đào tạo theo nhu cầu xã hội, tự chủ đại học theo quy định pháp luật nhằm đáp ứng nhu cầu đào tạo nhân lực của Thành phố và cả nước trong quá trình hội nhập. Xây dựng cơ chế hợp tác của các đại học với các doanh nghiệp và chính quyền Khu đô thị sáng tạo tương tác cao phía Đông Thành phố để hình thành vùng động lực mới cho Thành phố và khu vực trong giai đoạn Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Tăng cường đánh giá học sinh, sinh viên theo các chuẩn quốc tế. Đổi mới mạnh mẽ, đồng bộ các yếu tố cơ bản của giáo dục - đào tạo theo hướng phát triển phẩm chất, năng lực của người học. Tập trung nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác giáo dục nghề nghiệp theo hướng linh hoạt, chuẩn hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế; đào tạo nhân lực trình độ cao trong các ngành công nghiệp, dịch vụ chủ yếu, 08 ngành dịch chuyển lao động tự do trong khối ASEAN và các ngành công nghiệp hỗ trợ đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Tăng cường nghiên cứu khoa học giáo dục nghề nghiệp gắn với thực tế sản xuất, góp phần tăng năng suất lao động xã hội của Thành phố.

Phối hợp giữa doanh nghiệp và nhà trường trong quá trình đào tạo, khuyến khích doanh nghiệp tham gia đào tạo nghề và giải quyết việc làm cho lao động sau đào tạo. Tăng cường gắn kết doanh nghiệp phối hợp tổ chức đào tạo với nhu cầu sử dụng lao động của doanh nghiệp. Tổ chức phổ biến, nhân rộng các chương trình tiên tiến, chương trình kỹ sư chất lượng cao, chương trình chất lượng cao...được chuyên gia đánh giá tốt, sinh viên phản hồi tích cực. Triển khai các giải pháp nâng cao năng lực nghiên cứu gắn với hoạt động giảng dạy và hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi nghiệp trong các cơ sở giáo dục đại học.

Đa dạng hóa hình thức tổ chức đào tạo nghề theo định hướng ứng dụng, thực hành. Đẩy mạnh triển khai đào tạo theo hình thức vừa làm vừa học, đào tạo từ xa. Thực hiện đào tạo, đào tạo lại cho người lao động bị thất nghiệp; hỗ trợ người lao động đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề; hỗ trợ đào tạo người lao động trong doanh nghiệp nhỏ và vừa và các đối tượng chính sách khác. Tiếp tục thu hút nguồn lao động có tay nghề quay trở lại Thành phố. Đồng hành cùng doanh nghiệp xây dựng nhiều chính sách thu hút lao động hấp dẫn như: Tăng lương, tạo việc làm, cải tạo nhà trọ, xây nhà ở cho người lao động có thu nhập thấp.

Phát huy hiệu quả hoạt động của Sàn giao dịch việc làm và Trung tâm việc làm Thành phố Hồ Chí Minh và các tổ chức dịch vụ việc làm. Ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số để tăng khả năng kết nối cung cầu lao động. Tổ chức nhiều phiên giao dịch việc làm, trong đó ưu tiên các ngành nghề sử dụng nhiều lao động như dệt, da giày...

Hoàn thiện và nâng cao chất lượng hệ thống thông tin dự báo thị trường lao động và chất lượng dịch vụ việc làm, thực hiện các chính sách về cải cách tiền lương; xây dựng quan hệ lao động hài hòa, tiến bộ.

6.2. Xây dựng môi trường văn hóa, nghệ thuật, thể thao lành mạnh, đáp ứng nhu cầu thụ hưởng của người dân, hình thành không gian văn hóa Hồ Chí Minh, phát huy đặc trưng của con người Thành phố

Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo ngành văn hóa và thể thao Thành phố thực hiện hiệu quả Nghị quyết của Thành ủy về lãnh đạo thực hiện Nghị quyết chuyên đề về văn hóa nghệ thuật Thành phố đến năm 2035 và Nghị quyết chuyên đề về thể dục, thể thao Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2035.

Nghiên cứu, đề xuất hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật, cơ chế chính sách phát triển lĩnh vực văn học nghệ thuật, mỹ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, đánh giá, thẩm định tác phẩm, tạo môi trường thuận lợi khuyến khích các cá nhân, tổ chức tham gia hoạt động sáng tạo văn hóa, nghệ thuật; tạo điều kiện thuận lợi cho các đơn vị, doanh nghiệp hoạt động hiệu quả; nghiên cứu và kiến nghị cấp có thẩm quyền ban hành chính sách tài chính phù hợp cho sự phát triển văn hóa nghệ thuật, thể dục thể thao Thành phố.

Tập trung tổ chức kỷ niệm những ngày Lễ lớn, các lễ hội, sự kiện lịch sử, chính trị quan trọng của đất nước, sự kiện tiêu biểu của Thành phố với đặc trưng từng loại hình và tình hình của dịch bệnh, góp phần gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp. Đẩy mạnh liên kết, hợp tác phát triển vùng; khai thác các sự kiện văn hóa, thể thao trở thành sản phẩm du lịch hấp dẫn có sức cạnh tranh. Đẩy mạnh quảng bá, xúc tiến thương mại, hợp tác và giao lưu về văn hóa và thể thao; đề ra các chính sách tiếp thị, xúc tiến thương mại quảng bá hình ảnh, văn hóa và thể thao đến với cộng đồng quốc tế.

Xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, hướng đến xây dựng lối sống văn hóa, nếp sống văn minh đô thị. Chú trọng nâng chất phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” gắn với xây dựng gia đình hạnh phúc. Tổ chức triển khai đồng bộ, hiệu quả “Bộ tiêu chí xây dựng gia đình hạnh phúc trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh” Xây dựng các sản phẩm công nghiệp văn hóa chủ lực của Thành phố, khai thác hiệu quả tiềm năng kinh tế của văn hóa, thúc đẩy sự sáng tạo, đổi mới, tăng sức cạnh tranh trong hội nhập kinh tế quốc tế.

Các cơ quan quản lý nhà nước về xuất bản, báo chí, phát thanh, truyền hình phối hợp chặt chẽ với các Hội văn học nghệ thuật công bố, giới thiệu, quảng bá các tác phẩm văn học, nghệ thuật có chất lượng tốt, định hướng thẩm mỹ cho công chúng. Xây dựng cơ chế quản lý và chế tài ngăn chặn, xử lý các hoạt động sáng tác, truyền bá những sản phẩm văn học nghệ thuật có nội dung, tư tưởng nghệ thuật không lành mạnh, không phù hợp với truyền thống lịch sử tốt đẹp của dân tộc, các tác phẩm vi phạm Luật Sở hữu trí tuệ, Luật Xuất bản... Nâng cao trách nhiệm trong việc thẩm định, đánh giá, quyết định công bố, trình diễn, truyền bá các tác phẩm, đặc biệt trên hệ thống thông tin đại chúng, phát thanh, truyền hình, dịch vụ biểu diễn nghệ thuật.

Tập trung xây dựng và phát triển đội ngũ văn nghệ sĩ đáp ứng yêu cầu tiếp tục phát triển mạnh mẽ văn học nghệ thuật trong giai đoạn đẩy mạnh hội nhập quốc tế. Nâng cao chất lượng các trường đào tạo văn học nghệ thuật, xây dựng cơ chế phối hợp về đào tạo nguồn nhân lực văn học nghệ thuật giữa Thành phố và các trường chuyên ngành văn học nghệ thuật tại Thành phố do Trung ương quản lý để có các chính sách phù hợp về đào tạo và sử dụng. Có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng ở nước ngoài các năng khiếu, tài năng văn học, nghệ thuật; đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực, đảm bảo đội ngũ kế thừa tiếp thu và phát triển tinh hoa của nghệ thuật truyền thống, dân gian, cụ thể ở các loại hình âm nhạc dân tộc, múa dân gian, xiếc, rối, hát bội, cải lương...

Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số trong quản lý và phát triển hoạt động sự nghiệp, phát triển mô hình “Nhà hát online”, số hóa thông tin, tư liệu hiện vật, nội dung trưng bày bảo tàng, thư viện, di tích làm cơ sở triển khai các hoạt động trưng bày, giới thiệu, truyền thông trên không gian số. Tăng cường tuyên truyền, quảng bá, phát huy giá trị của Đờn ca tài tử Nam bộ, nghệ thuật cải lương và các loại hình nghệ thuật truyền thống khác bằng nhiều hình thức đa dạng, phong phú, hấp dẫn. Tổ chức Cuộc thi Tài năng diễn viên sân khấu Cải lương Trần Hữu Trang; Chương trình quảng bá âm nhạc truyền thông cách mạng trên địa bàn Thành phố...

Quan tâm trùng tu, tôn tạo các công trình, di tích văn hóa. Tiếp tục nghiên cứu cơ chế, chính sách để thu hút xã hội hóa nhằm phát triển loại hình di sản văn hóa, lễ hội truyền thống. Đề xuất công nhận di sản văn hóa vật thể thế giới đối với Địa đạo Củ Chi. Tập trung tu bổ, phục hồi các di tích lịch sử - văn hóa[100]; đẩy mạnh công tác xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa trên địa bàn Thành phố, đặc biệt là các công trình tiêu biểu[101].

Thực hiện tốt cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”, trong đó tập trung phát triển giáo dục thể chất, thể thao trong nhà trường, trong cộng đồng và thể thao thành tích cao. Ưu tiên đầu tư trọng điểm thể thao thành tích cao, duy trì và phát triển thêm các môn thế mạnh giữ vị trí đứng đầu trong cả nước, đóng góp cho quốc gia nhiều huấn luyện viên, vận động viên đạt thành tích trong khu vực, châu Á và thế giới.

Phối hợp điều hành và tổ chức hệ thống giải thể thao Quốc gia và Quốc tế theo chỉ tiêu đề ra. Tổ chức thành công Đại hội Thể dục thể thao Thành phố; chuẩn bị lực lượng tham dự và đạt thành tích tốt tại Đại hội Thể dục thể thao toàn quốc. Chuẩn bị lực lượng tham dự và đạt thành tích tại Đại hội Thể thao Đông Nam Á - SEA Games 31; chuẩn bị lực lượng tham dự và đạt thành tích tại Đại hội Thể thao người khuyết tật Đông Nam Á - ASEAN Para Games 10.

Nâng cao chất lượng hoạt động của các liên đoàn, hội Thể thao, các tổ chức xã hội hóa thể dục - thể thao Thành phố; phát triển kinh tế thể thao trong quá trình hội nhập; đẩy mạnh quá trình chuyên nghiệp hóa và xã hội hóa thể thao, phát huy vai trò của các tổ chức xã hội, tổ chức xã hội nghề nghiệp về thể thao trong phát triển kinh tế thể thao, tạo lập thị trường và phát triển kinh tế thể thao.

Tổ chức thực hiện hiệu quả các Đề án: Chiến lược phát triển ngành văn hóa Thành phố đến năm 2035; phát triển ngành thể dục thể thao Thành phố đến năm 2035; tổ chức Lễ hội, sự kiện văn hóa và thể thao tiêu biểu Thành phố giai đoạn từ năm 2020 - 2030; nâng cao chất lượng, phát hiện, bồi dưỡng năng khiếu nhân tài lĩnh vực văn hóa - thể thao giai đoạn 2021 - 2030; nghiên cứu xây dựng tiêu chí đánh giá gia đình hạnh phúc ở Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2021 - 2030; nghiên cứu đề xuất giải pháp khuyến khích nguồn lực xã hội hóa trong lĩnh vực nghệ thuật trên địa bàn Thành phố giai đoạn 2021 - 2035; Đề án Phát triển ngành công nghiệp văn hóa Thành phố đến năm 2030; thành lập, ổn định tổ chức bộ máy hoạt động Trung tâm Phát triển Công nghiệp Văn hóa Thành phố Hồ Chí Minh.

Tiếp tục hoàn thiện, củng cố hệ thống thiết chế văn hóa cơ sở đáp ứng yêu cầu, nhu cầu hưởng thụ văn hóa của Nhân dân. Khởi công xây dựng Rạp Xiếc và biểu diễn đa năng Phú Thọ; khánh thành công trình xây dựng Bảo tàng Tôn Đức Thắng và công trình mở rộng Bảo tàng Phụ nữ Nam Bộ; phê duyệt Đồ án Quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 Khu liên hợp Thể dục - Thể thao Rạch Chiếc, Nhiệm vụ quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 Khu trường đua Phú Thọ; đẩy nhanh tiến độ dự án Trung tâm Nghệ thuật truyền thống, Trung tâm đào tạo Vận động viên năng khiếu thể thao, Trung tâm Văn hóa - Thể thao đa năng Thành phố tại huyện Cần Giờ, Trung tâm Thể dục - Thể thao Phan Đình Phùng... Đẩy mạnh thực hiện chủ trương xã hội hóa, có chính sách khuyến khích, kêu gọi các nguồn lực xã hội đầu tư vào lĩnh vực hoạt động và xây dựng cơ sở vật chất văn hóa, thể thao, tạo điều kiện tiếp tục phát triển các cơ sở văn hóa, thể thao ngoài công lập

6.3. Chăm lo người có công, đối tượng chính sách và hỗ trợ người nghèo

Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo trong triển khai thực hiện chính sách đối với người có công. Thực hiện tốt các chế độ, chính sách ưu đãi, các giải pháp nhằm nâng cao đời sống người có công và thân nhân của người có công với cách mạng. Đẩy mạnh phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” và công tác xã hội hóa, huy động nguồn lực xã hội để góp phần cải thiện đời sống cho người có công. Giải quyết kịp thời và không để tồn đọng hồ sơ người có công đủ điều kiện; đảm bảo 100% phường, xã, thị trấn thực hiện tốt chính sách có công không bỏ sót đối tượng và không còn hộ nghèo, hộ cận nghèo trong diện chính sách có công.

Triển khai hiệu quả Chương trình giảm nghèo bền vững Thành phố theo Quyết định số 1291/QĐ-UBND ngày 15 tháng 4 năm 2021. Tập trung rà soát các đối tượng chịu tác động của dịch bệnh COVID-19 để có chính sách hỗ trợ phù hợp. Huy động, sử dụng hiệu quả nguồn vốn ưu đãi và tín dụng nhỏ theo nhu cầu của hộ nghèo, cận nghèo để phát triển kinh tế hộ, hỗ trợ phương tiện làm ăn, giới thiệu việc làm, hỗ trợ kéo giảm các thiếu hụt về dịch vụ xã hội. Tuyên truyền nâng cao nhận thức trách nhiệm của người nghèo, đảm bảo giảm nghèo toàn diện, bền vững. Xây dựng đề án chăm lo cho trẻ em mồ côi cha, mẹ tử vong do dịch COVID-19. Trước mắt, huy động mọi nguồn lực tổ chức chăm lo Tết Nhâm Dần cho Nhân dân thật chu đáo, không để sót đối tượng không có điều kiện đón Tết.

Thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về thanh niên. Tăng cường lãnh đạo về công tác bình đẳng giới; nâng cao vị thế phụ nữ; thực hiện đồng bộ các mục tiêu, chỉ tiêu bình đẳng giới và phòng, chống bạo lực hướng đến Thành phố an toàn, thân thiện với phụ nữ và trẻ em; tăng cường phối hợp trong bảo vệ, chăm sóc trẻ em; chủ động thực hiện các giải pháp phòng ngừa, kiểm soát và giảm thiểu nguy cơ trẻ em bị bạo lực, xâm hại; giảm tai nạn, thương tích và giảm thiểu lao động trẻ em. Đẩy mạnh truyền thông giáo dục chuyển đổi hành vi nhằm giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh.

Duy trì và nâng cao chất lượng các hoạt động chăm lo, quản lý tốt các đối tượng tại các cơ sở bảo trợ xã hội; thu gom đối tượng lang thang không có nơi cư trú sinh sống nơi công cộng; hạn chế không để đối tượng lang thang tụ tập sinh sống tại các cửa ngõ ra vào Thành phố, các bến xe gây mất an ninh trật tự, mỹ quan đô thị.

Chú trọng phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp khu vực chưa có quan hệ lao động, xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ, thực hiện thỏa ước lao động, nội quy lao động và thang, bảng lương tại các doanh nghiệp. Xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ trong bối cảnh mới, góp phần thúc đẩy sản xuất kinh doanh, giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội.

6.4. Đẩy mạnh thông tin tuyên truyền, nâng cao hiệu quả công tác dân vận, tạo đồng thuận xã hội

Tập trung thông tin tuyên truyền về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và các sự kiện lớn. Thông tin chủ động, chính xác, kịp thời, toàn diện, đúng đối tượng về các hoạt động chính trị - kinh tế - xã hội; công tác chỉ đạo, điều hành của Đảng và Nhà nước, các vấn đề dân sinh, xã hội... Chú trọng tuyên truyền, cổ vũ gương người tốt, việc tốt. Nâng cao hiệu quả giám sát, kiểm tra hoạt động báo chí, hoạt động quảng cáo xuyên biên giới, hoạt động của các nền tảng mạng xã hội, ứng dụng công nghệ để có giải pháp xử lý kịp thời. Tập trung đấu tranh, phản bác, chỉnh lý thông tin sai lệch, thông tin sai sự thật, xuyên tạc...; xử lý nghiêm các vi phạm.

7. Nâng cao hiệu quả liên kết vùng, hoạt động đối ngoại và hợp tác quốc tế

7.1. Nâng cao hiệu quả hợp tác, liên kết vùng

Đề xuất cơ chế điều phối, hợp tác Vùng hiệu quả trên nguyên tắc nhận diện đúng lợi thế cạnh tranh từng địa phương, các địa phương cùng chia sẻ lợi ích và hợp tác giữa các địa phương tạo ra lợi thế mới cho các bên. Phát huy vai trò nòng cốt của Thành phố trong thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Kinh tế trọng điểm phía Nam.

Đẩy nhanh tiến độ xây dựng, triển khai các dự án hệ thống hạ tầng giao thông có tính chất kết nối liên vùng: Cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Mộc Bài, Vành đai 3,4; Cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Chơn Thành... Phối hợp với các tỉnh thành và Bộ Giao thông vận tải nghiên cứu, đề xuất điều chỉnh quy hoạch các dự án giao thông mới nhằm phát huy tính kết nối giữa tỉnh thành, thuận lợi cho việc giao thương cũng như đi lại của người dân, thúc đẩy phát triển du lịch nội địa.

Triển khai thực hiện thu phí sử dụng công trình kết cấu hạ tầng, công trình dịch vụ tiện ích công cộng trong khu vực cửa khẩu cảng biển để tạo nguồn thu cho ngân sách Thành phố dành cho đầu tư, nâng cấp kết cấu hạ tầng giao thông kết nối các cảng biển Thành phố Hồ Chí Minh.

Đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án Khu đô thị lấn biển Cần Giờ nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế biển, phù hợp với chiến lược Thành phố Hồ Chí Minh phát triển hướng ra biển. Tiếp tục triển khai nhiều dự án giao thông kết nối cảng Hiệp Phước, phát triển khu đô thị Hiệp Phước thích ứng với biến đổi khí hậu, nước biển dâng, tạo điều kiện mở rộng không gian đô thị, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội Thành phố. Tổ chức thực hiện nạo vét, duy tu luồng hàng hải thường xuyên nhằm đảm bảo an toàn cho hoạt động giao dịch hàng hóa bằng đường thủy tại các cảng biển.

7.2. Đẩy mạnh hiệu quả hoạt động đối ngoại và hợp tác quốc tế

Tổ chức đón tiếp chu đáo và trọng thị các đoàn nguyên thủ và các đoàn khách quốc tế, qua đó, góp phần thắt chặt quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa Thành phố Hồ Chí Minh với các nước trên thế giới. Tổ chức thành công, hiệu quả, tiết kiệm các chuyến thăm của Lãnh đạo Thành phố đi thăm và làm việc tại các nước theo kế hoạch hàng năm.

Tập trung đẩy mạnh hội nhập quốc tế phục vụ phát triển bền vững của Thành phố; đẩy mạnh công tác ngoại giao đa phương theo Đề án tổng thể về đẩy mạnh và nâng tầm ngoại giao đa phương của Bộ Ngoại giao; chủ động tìm hiểu và xác lập quan hệ hợp tác quốc tế có trọng tâm, trọng điểm trong các lĩnh vực mà Thành phố có nhu cầu, theo Đề án thúc đẩy quan hệ với các địa phương trọng điểm thuộc các nước là đối tác chiến lược của Việt Nam phục vụ mục tiêu phát triển nhanh và bền vững của Thành phố, góp phần thực hiện thành công các chương trình, đề án phát triển Thành phố; nâng cao hiệu quả hoạt động của Tổ công tác Đối ngoại và Hợp tác quốc tế Thành phố Hồ Chí Minh. Hoàn thành và triển khai hoạt động Nhóm công tác chung Thành phố Hồ Chí Minh - Ngân hàng Thế giới.

Tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động ngoại giao kinh tế nhằm phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố; cụ thể hóa và làm sâu sắc mối quan hệ với các đối tác; huy động tối đa nguồn lực bên ngoài, tranh thủ cơ hội từ xu hướng phục hồi nhanh của các nền kinh tế lớn. Theo dõi sát tình hình, đặc biệt là diễn biến dịch bệnh COVID-19, xu thế phục hồi kinh tế, kịp thời tham mưu cho Thành ủy, Ủy ban nhân dân Thành phố, Ban Chỉ đạo, Tổ tư vấn kinh tế về các biện pháp của các nước thích ứng với dịch bệnh và mở cửa kinh tế an toàn, hiệu quả; theo dõi, đánh giá xu hướng tái cấu trúc chuỗi cung ứng, dịch chuyển đầu tư. Tích cực phối hợp chặt chẽ và hiệu quả với các Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài và Cơ quan đại diện nước ngoài tại Thành phố để tìm kiếm các đối tác tin cậy, các nguồn vốn đầu tư, giới thiệu các thế mạnh và những dự án ưu tiên của Thành phố.

Tổ chức chu đáo, an toàn và hiệu quả các hoạt động kỷ niệm năm tròn, năm lẻ năm quan hệ ngoại giao với các nước đối tác quan trọng như Lào, Campuchia, Hàn Quốc, Ấn Độ... Triển khai hiệu quả, thiết thực các hoạt động ngoại giao văn hóa, góp phần quảng bá du lịch, văn hóa của Việt Nam và Thành phố đến bạn bè quốc tế. Xây dựng và phát triển nguồn nhân lực làm công tác đối ngoại, đáp ứng yêu cầu phát triển của Thành phố; triển khai tốt Đề án bồi dưỡng nghiệp vụ đối ngoại và ngoại ngữ cho cán bộ công chức viên chức Thành phố.

Phát huy vai trò đối ngoại nhân dân thông qua việc đổi mới và đa dạng hóa hình thức quan hệ với các đối tác, tăng cường giao lưu đối thoại nhằm tranh thủ sự ủng hộ quốc tế. Tiếp tục tăng cường quan hệ với các hiệp hội, tổ chức nhân dân các nước; củng cố, mở rộng quan hệ với các đối tác hiện có, chú trọng lĩnh vực hợp tác phát triển kinh tế, thương mại, khoa học kỹ thuật, giáo dục; đồng thời xây dựng quan hệ với các đối tác mới; đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả công tác phi chính phủ nước ngoài.

Đẩy mạnh công tác người Việt Nam ở nước ngoài, đổi mới phương thức, đa dạng hóa các hoạt động, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý nhằm thu hút và phát huy nguồn lực tri thức, nguồn kiều hối phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước nói chung, Thành phố nói riêng.

8. Đảm bảo quốc phòng - an ninh và trật tự an toàn xã hội; nâng cao hiệu quả công tác tư pháp

Xây dựng lực lượng vũ trang Thành phố có bản lĩnh chính trị vững vàng, lực lượng quân sự, công an chủ lực được xây dựng chính quy, hiện đại; lực lượng dân quân tự vệ vững mạnh, rộng khắp; lực lượng dự bị động viên được xây dựng, quản lý chặt chẽ; xây dựng Thành phố thành khu vực phòng thủ vững chắc, có thể trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân vững mạnh. Thường xuyên rà soát, bổ sung, hoàn thiện văn kiện tác chiến phòng thủ, các phương án, kế hoạch phòng chống gây rối, biểu tình, bạo loạn và khủng bố; xử lý kịp thời, hợp lý những vấn đề an ninh phi truyền thống; tổ chức diễn tập phòng thủ, phòng thủ dân sự kết hợp với diễn tập phòng, chống biểu tình, bạo loạn, khủng bố sát với tình hình thực tế.

Giữ vững ổn định chính trị, đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội, môi trường hòa bình, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố; thực hiện tốt chủ trương kết hợp chặt chẽ kinh tế với quốc phòng - an ninh, quốc phòng - an ninh với kinh tế; tăng cường lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh; xử lý có hiệu quả các nhân tố ảnh hưởng đến an ninh chính trị (tôn giáo, dân tộc, khiếu kiện, đình công, tội phạm,...), không để phát sinh điểm nóng trên địa bàn. Tiếp tục nâng cấp, sửa chữa xây dựng mới trụ sở Ban Chỉ huy quân sự phường, xã, thị trấn. Bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ quân sự cơ sở.

Duy trì nghiêm chế độ trực sẵn sàng chiến đấu. Chủ động nắm tình hình, dư luận xã hội trên không gian mạng liên quan đến dịch bệnh nhằm phát hiện, xử lý các đối tượng đăng tải, chia sẻ tin, bài xuyên tạc sai sự thật, kích động người dân tụ tập, biểu tình gây ảnh hưởng đến an ninh trật tự, không để xả ra bị động, bất ngờ. Tăng cường tuần tra lưu động và kiểm soát theo điểm phù hợp với tình hình mới của Thành phố. Phát huy tối đa hiệu quả hoạt động Trung tâm thông tin chỉ huy Công an Thành phố trong công tác đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội.

Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện nội dung, giải pháp về kỹ thuật để nâng cao hiệu quả công tác quản lý cư trú, quản lý đối tượng, phòng chống các loại tội phạm và phòng chống dịch COVID-19. Chuẩn bị các điều kiện để tiếp tục triển khai thực hiện 02 dự án cơ sở quản lý dữ liệu quốc gia về dân cư và dự án sản xuất, cấp, quản lý căn cước công dân. Triển khai đồng bộ các giải pháp bảo đảm an ninh chính trị nội bộ, an ninh văn hóa tư tưởng, an ninh kinh tế, an ninh mạng, an ninh xã hội, an ninh công nhân. Phấn đấu hoàn thành đề án xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về an ninh trật tự; đấu tranh phòng chống, kiềm chế, kéo giảm, trấn áp các loại tội phạm (tội phạm ma túy, kinh tế, trộm cắp, cướp giật, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, tội phạm cho vay nặng lãi, tín dụng đen, buôn lậu, kinh doanh trái phép, sản xuất thuốc giả...); đảm bảo trật tự an toàn giao thông. Bảo vệ an toàn tuyệt đối các mục tiêu trọng điểm về chính trị kinh tế, văn hóa, xã hội, các lễ hội, các sự kiện chính trị quan trọng, đảm bảo có sự tập trung thống nhất trong lãnh đạo, chỉ đạo, phối hợp giữa các lực lượng.

Nâng cao chất lượng giáo dục quốc phòng - an ninh, huấn luyện quân sự, hội thao quốc phòng. Tiếp tục đầu tư ngân sách mua sắm các phương tiện, trang thiết bị hiện đại cho quốc phòng, an ninh nhằm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ quản lý bảo vệ an ninh chính trị và giữ gìn trật tự an toàn xã hội trên địa bàn Thành phố. Tăng cường sự lãnh đạo về chính trị tư tưởng, bảo vệ nội bộ, bảo vệ bí mật Nhà nước, nâng cao hiệu quả đấu tranh phòng, chống âm mưu diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch. Tiếp tục tăng cường quản lý nhà nước trên lĩnh vực thông tin, báo chí, xuất bản, văn hóa nghệ thuật... Làm tốt công tác bảo vệ an ninh tư tưởng, an ninh mạng.

Quan tâm công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo phức tạp, đông người. Giải quyết dứt điểm khiếu nại tố cáo tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm và các vụ việc khiếu nại phức tạp kéo dài.

Tăng cường công tác phổ biến, giáo dục pháp luật quản lý nhà nước đối với công tác hòa giải ở cơ sở và xây dựng, thực hiện chuẩn tiếp cận pháp luật của người dân trên địa bàn Thành phố. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, ứng dụng trên các thiết bị thông minh trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật.

Triển khai quản lý cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử trên địa bàn Thành phố. Thực hiện có hiệu quả công tác chấp hành pháp luật trong đăng ký, quản lý hộ tịch; công tác bổ trợ tư pháp (quản lý nhà nước về luật sư, tư vấn pháp luật, giám định tư pháp; quản lý nhà nước về đấu giá tài sản; quản lý nhà nước về công chứng, thừa phát lại, giao dịch bảo đảm, trọng tài, hòa giải thương mại, trợ giúp pháp lý...).

Rà soát văn bản quy phạm pháp luật của Trung ương và Thành phố liên quan đến đầu tư, kinh doanh; kiến nghị xử lý khi có dấu hiệu chưa phù hợp hoặc làm cản trở sự phát triển của doanh nghiệp nhằm cải thiện môi trường đầu tư của Thành phố./.

 

Nơi nhận: - Như trên; - Văn phòng Chính phủ; - Bộ Kế hoạch và Đầu tư; Bộ Tài chính; - Tổng cục Thống kê; - Thường trực Thành ủy; - Thường trực HĐND Thành phố; - Thành viên Ủy ban nhân dân Thành phố; - Ủy ban MTTQ Việt Nam TP và các đoàn thể TP; - Văn phòng Thành ủy và các Ban Thành ủy; - Văn phòng, các Ban HĐND Thành phố; - Các sở - ban - ngành, doanh nghiệp TP; - UBND thành phố Thủ Đức và các quận, huyện; - VPUB: CPVP; các phòng NCTH, TH (6b); - Lưu: VT (TH/Tân).

KT. CHỦ TỊCH PHÓ CHỦ TỊCH Lê Hòa Bình