BÁO CÁO

KẾT QUẢ NĂM 2024 THỰC HIỆN CHỈ THỊ SỐ 25/CT-TTG NGÀY 10/9/2021 CỦA THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ VỀ VIỆC ĐẨY MẠNH TRIỂN KHAI CHIẾN LƯỢC VĂN HÓA ĐỐI NGOẠI CỦA VIỆT NAM

Kính gửi: Thủ tướng Chính phủ

Thực hiện Chỉ thị số 25/CT-TTg ngày 10 tháng 9 năm 2021 của Thủ tướng Chính phủ về việc đẩy mạnh triển khai Chiến lược văn hóa đối ngoại của Việt Nam (sau đây viết tắt là Chỉ thị 25), Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã chủ động thực hiện các nhiệm vụ được giao chủ trì, đồng thời đề nghị các bộ, ngành, địa phương báo cáo tình hình triển khai Chỉ thị 25 năm 2024 (57/71 bộ, ngành, địa phương gửi báo cáo, có danh sách kèm theo tại Phụ lục 1).

Trên cơ sở chủ trì triển khai Chỉ thị 25 và tổng hợp báo cáo của cac bộ, ngành, địa phương, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trân trọng báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện Chỉ thị 25 trong năm 2024 như sau:

I. BỐI CẢNH THỰC HIỆN

1. Bối cảnh quốc tế

Năm 2024 chứng kiến nhiều biến động địa chính trị trên thế giới, đặt ra nhiều thời cơ đan xen lẫn thách thức. Bất ổn chính trị, xung đột leo thang tại một số quốc gia, khu vực, thiên tai, biến đổi khí hậu tiếp tục tác động nặng nề, tiềm ẩn nhiều rủi ro, đe dọa sự ổn định, phát triển toàn cầu. Tăng trưởng kinh tế toàn cầu dần phục hồi nhưng còn chậm. Các nước đẩy mạnh chuyển đổi số, tăng trưởng xanh, năng lượng sạch. Văn hóa đối ngoại được nhiều quốc gia coi trọng, trở thành công cụ lan tỏa sức mạnh mềm, tăng cường ảnh hưởng, góp phần duy trì an ninh, mở rộng thị trường hàng hóa, dịch vụ, đóng góp vào phát triển bền vững, tăng trưởng bao trùm và ứng phó với các thách thức toàn cầu.

2. Bối cảnh trong nước

Năm 2024 đã kiện toàn các chức danh Lãnh đạo chủ chốt, đồng thời đang trong quá trình tinh gọn bộ máy hệ thống chính trị theo phương châm hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả; là năm thứ 4 thực hiện Kế hoạch 5 năm 2021 - 2025, năm tăng tốc, bứt phá việc thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Tình hình phát triển kinh tế-xã hội trong nước tiếp tục đạt kết quả tích cực, công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế đạt nhiều thành tựu quan trọng, tạo thời cơ, vận hội mới để phát triển đất nước và nâng cao vai trò, vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế. Tuy nhiên, nền kinh tế nước ta vẫn còn đối mặt với những rủi ro như tác động tiêu cực từ xung đột địa chính trị và sự gia tăng cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, đầu tư khu vực tư nhân chưa phục hồi sau đại dịch… ảnh hưởng không thuận đến triển khai các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội đất nước, công tác đối ngoại nói chung trong đó có văn hóa đối ngoại.

II. KẾT QUẢ THỰC HIỆN CHỈ THỊ 25

1. Công tác quán triệt, tuyên truyền

Các bộ, ngành, địa phương không ngừng đề cao tinh thần trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo, phổ biến, quán triệt, theo dõi và kiểm tra việc thực hiện, gắn liền với việc triển khai các Nghị quyết của Đảng, Chính phủ; Chiến lược phát triển văn hóa, Chiến lược ngoại giao văn hóa và các văn bản liên quan. Sự chuyển biến trong nhận thức, tư duy từ “làm văn hóa” sang “quản lý nhà nước về văn hoá” ngày càng được nâng cao và hoàn thiện, tiếp cận theo hướng chiều sâu. Thông qua công tác tuyên truyền, phổ biến, vai trò của văn hóa đối ngoại trong phát triển kinh tế-xã hội ngày càng được quan tâm, chú trọng hơn, được sự tham gia rộng rãi, có hiệu quả của các phương tiện truyền thông, bước đầu thu hút được các nguồn lực trong và ngoài nước.

2. Xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật, chính sách, khung thỏa thuận quốc tế phục vụ công tác văn hóa đối ngoại

Xác định hoàn thiện đồng bộ thể chế là một trong ba khâu đột phá chiến lược, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã chủ động phối hợp với các bộ, ngành, địa phương trình Quốc hội thông qua Nghị quyết về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035 và Luật Di sản văn hóa, trong đó có nhiều điểm mới, tạo thuận lợi cho công tác bảo tồn, phát huy di sản, với mục tiêu “chuyển hóa các giá trị tài sản văn hóa thành nguồn lực, động lực cho sự phát triển”, gắn kết chặt chẽ với phát triển kinh tế-xã hội, đề xuất thành lập mới một số trung tâm văn hóa Việt Nam tại nước ngoài; trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã xây dựng, đàm phán, ký kết và triển khai 11 văn kiện hợp tác quốc tế về văn hóa, thể thao và du lịch với các đối tác nước ngoài (02 thỏa thuận quốc tế nhân danh Chính phủ, 09 thỏa thuận quốc tế nhân danh Bộ, danh sách kèm theo tại Phụ lục 2), nhiều văn bản được ký nhân các chuyến thăm các nước của Lãnh đạo Đảng và Nhà nước, thể hiện mức độ cam kết và sự tin cậy cao[1]. Kế hoạch triển khai các văn kiện quốc tế được đặt ưu tiên lên hàng đầu, ban hành ngay sau khi ký kết, việc thực hiện một số văn kiện đạt hiệu quả cao, điển hình, Chương trình hợp tác văn hóa Việt Nam - Pháp mở ra cơ hội hợp tác thực chất với nhiều dự án cụ thể như dự án hỗ trợ ngành Hoạt hình Việt Nam được phía Pháp tài trợ 160.000 Euro trong giai đoạn 2024-2025, dự án xây dựng cơ sở dữ liệu về bối cảnh quay phim tại Việt Nam để thu hút các đoàn làm phim nước ngoài với ngân sách 52.000 Euro, dự án phát triển hệ sinh thái phát hành và quảng bá dòng phim nghệ thuật Á-Âu tại Việt Nam (ngân sách 100.000 Euro)…

Nhiều địa phương đã ký kết và thực hiện các thỏa thuận quốc tế với chính quyền địa phương các nước[2], trong đó dành ưu tiên tăng cường giao lưu nhân dân, hợp tác văn hóa, du lịch. Việc triển khai các điều ước quốc tế, thỏa thuận quốc tế cũng như những cam kết quốc tế đa phương trong lĩnh vực văn hóa, các chính sách liên quan được thực hiện đồng bộ.

3. Kết quả công tác quảng bá văn hóa đối ngoại và truyền thông

3.1. Các hoạt động quảng bá văn hóa đối ngoại

a) Hoạt động văn hóa đối ngoại phục vụ các chuyến thăm nước ngoài của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước

Các hoạt động văn hóa đối ngoại trong các chuyến thăm các nước của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã lan tỏa thông điệp hữu nghị, hòa bình, đồng thời góp phần quảng bá hình ảnh quốc gia, giới thiệu về nguồn cội, sức sống của văn hóa Việt Nam và quyết tâm biến văn hóa thành sức mạnh nội sinh cho kỷ nguyên vươn mình của dân tộc …Giá trị văn hóa, hình ảnh đất nước, con người Việt Nam tiếp tục hiện diện đậm nét trong các chuyến thăm góp phần tăng cường tình hữu nghị giữa các nước anh em.

Các chương trình do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì tổ chức năm 2024 như Ngày Văn hóa Việt Nam lần đầu tiên được tổ chức tại Mông Cổ nhân chuyến thăm chính thức Mông Cổ của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm, chào mừng kỷ niệm 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Mông Cổ, Chương trình biểu diễn nghệ thuật của các nghệ sĩ, giảng viên hàng đầu Việt Nam từng học tập và đào tạo tại Trung Quốc nhân chuyến thăm chính thức của Chủ tịch Quốc hội đến Trung Quốc…là những dấu ấn về tình cảm hữu nghị giữa lãnh đạo và nhân dân Việt Nam với các nước bạn bè truyền thống, góp phần phát triển quan hệ với các nước một cách toàn diện trên nền tảng chia sẻ sự hiểu biết và tin cậy lẫn nhau. Các hoạt động văn hóa đối ngoại phục vụ Thủ tướng Chính phủ được mở rộng, có sự gắn kết với các hoạt động xúc tiến du lịch, đầu tư, thương mại..., tiêu biểu như Diễn đàn Xúc tiến Du lịch và Hợp tác Văn hóa Việt Nam - Hàn Quốc tổ chức trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Hàn Quốc của Thủ tướng Chính phủ được coi là hình mẫu trong việc thực hiện quảng bá, xúc tiến ra thị trường thế giới, chứng kiến việc ký kết 9 văn kiện hợp tác, thiết lập đường bay mới, các dự án du lịch thông minh, chuyển đổi số, hợp tác sản xuất phim, phát triển công nghiệp âm nhạc… tạo xung lực mới trong việc hiện thực hóa quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Hàn Quốc. Lễ hội Du lịch-Văn hóa Việt Nam tại Trung Quốc tại thành phố Côn Minh và thành phố Trùng Khánh đã được tổ chức nhân chuyến thăm Trung Quốc của Thủ tướng Chính phủ, hướng tới kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Trung Quốc và “Năm giao lưu nhân văn Việt - Trung năm 2025” đã góp phần đẩy mạnh hợp tác văn hóa, du lịch Việt Nam và Trung Quốc, mang lại hiệu quả thiết thực với phương châm “liên kết chặt chẽ; phối hợp nhịp nhàng; hợp tác sâu rộng; bao trùm, toàn diện; hiệu quả, phù hợp”.

Chương trình Ngày Việt Nam ở nước ngoài 2024 do Bộ Ngoại giao chủ trì tiếp tục được chú trọng với các hoạt động văn hóa - kinh tế - chính trị mang đậm sắc màu văn hóa Việt. Ngày Việt Nam tại Brazil với sự tham dự của Thủ tướng Chính Phủ Phạm Minh Chính, nhân kỷ niệm 35 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Brazil và đoàn Việt Nam dự hội nghị G20 tại Brazil là sự kiện đầu tiên được tổ chức tại địa bàn Châu Mỹ-Latinh, thu hút hàng ngàn lượt khách đến tham quan và trải nghiệm không gian văn hóa đặc sắc của Việt Nam như múa Rồng, trống hội, biểu diễn võ thuật, múa rối nước..., giúp lan tỏa hình ảnh, văn hóa Việt Nam đến với bạn bè quốc tế. Chương trình Ngày Việt Nam tại Arab Saudi nhân kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ Việt Nam - Arab Saudi giới thiệu một hình ảnh Việt Nam tươi đẹp, văn hóa đặc sắc, giàu tiềm năng phát triển, yêu chuộng hòa bình tới bạn bè quốc tế, góp phần quan trọng vào thúc đẩy giao lưu nhân dân, tăng cường tình hữu nghị và tin cậy lẫn nhau.

b) Công tác văn hóa đối ngoại phục vụ Lãnh đạo Đảng, Nhà nước đón Lãnh đạo các nước thăm Việt Nam

Năm 2024, Việt Nam đón nhiều đoàn Nguyên thủ quốc gia, Lãnh đạo cấp cao các nước đến thăm, trong đó có các chuyến thăm quan trọng, nâng tầm vị thế Việt Nam. Khi đón đoàn Lãnh đạo cấp cao các nước, các chương trình biểu diễn nghệ thuật đặc biệt[3] là hoạt động không thể thiếu trong hoạt động đối ngoại của Việt Nam. Bên cạnh đó, các hoạt động văn hóa đối ngoại (triển lãm, tham quan các địa danh văn hóa, làng nghề văn hóa, giới thiệu sách, ẩm thực Việt Nam...) đã được tổ chức để chào mừng đoàn Lãnh đạo các nước, góp phần quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam thân thiện, mến khách, nêu bật tinh thần chủ động, thể hiện vai trò của Việt Nam là đối tác tin cậy, có trách nhiệm trong hợp tác quốc tế.

c) Tuần/Ngày văn hóa, sự kiện văn hóa Việt Nam tại nước ngoài

Cùng với các chương trình phục vụ lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tổ chức 11 các chương trình Tuần/Ngày văn hóa, lễ hội văn hóa du lịch Việt Nam ở nước ngoài, góp phần giới thiệu quảng bá đất nước, con người và nền văn hóa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc, truyền tải thông điệp về các định hướng phát triển và hội nhập quốc tế của Việt Nam, tăng cường gắn kết tình hữu nghị giữa nhân dân Việt Nam và bạn bè các nước, đưa quan hệ của Việt Nam và các nước đi vào chiều sâu. Chương trình Những ngày Văn hóa Việt Nam tại Liên bang Nga với hàng loạt các hoạt động biểu diễn nghệ thuật, triển lãm, chiếu phim, chương trình giới thiệu du lịch Việt Nam... tại Thủ đô Moscow, cố đô St.Petersburg và thành phố Ulyanovsk diễn ra ngay sau chuyến thăm Cấp nhà nước của Tổng thống Liên bang Nga V.V.Putin đến Việt Nam tháng 6 năm 2024, trở thành hoạt động đầu tiên triển khai một cách thiết thực, hiệu quả Tuyên bố chung về việc tiếp tục làm sâu sắc hơn nữa quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Nga, đồng thời có ý nghĩa sâu sắc trong việc kỷ niệm 30 năm ngày ký Hiệp ước về các nguyên tắc cơ bản của quan hệ hữu nghị Việt Nam-Liên bang Nga. Bên cạnh Tuần Văn hóa Việt Nam tại Lào, Tuần Văn hóa Việt Nam tại Campuchia tại Phnom Penh và lần đầu tiên tổ chức tại tỉnh Banteay Meanchey được ghi nhận, đánh giá cao, góp phần thắt chặt hơn nữa tình cảm giữa nhân dân hai nước, kịp thời đánh tan các nghi kỵ hiểu lầm từ tác động tiêu cực của mạng xã hội. Các Lễ hội xúc tiến Du lịch - Văn hóa Việt Nam tại Tokyo, Sapporo và Kanagawa, Nhật Bản được tổ chức thành công, thu hút sự tham gia đông đảo của hàng trăm nghìn lượt khách tham quan, góp phần thu hút du khách Nhật Bản đến khám phá đất nước Việt Nam giàu bản sắc. Tuần Văn hóa Việt Nam tại Thụy Điển và Đan Mạch năm 2024 nhân kỷ niệm 55 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Thụy Điển và 79 năm Quốc khánh Việt Nam đã nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình của quan khách, bạn bè Thụy Điển, Đan Mạch và cộng đồng kiều bào Việt Nam, góp phần giới thiệu tinh hoa văn hóa Việt, tăng cường quan hệ hữu nghị truyền thống và làm sâu sắc hơn sự hiểu biết lẫn nhau giữa nhân dân Việt Nam và Thụy Điển, Đan Mạch.

Các cơ quan, địa phương tăng cường tổ chức các hoạt động văn hóa đối ngoại tại các nước[4] với nhiều đổi mới, sáng tạo cả về nội dung, hình thức, chất lượng nghệ thuật, phù hợp với đặc thù của sở tại, được công chúng đón nhận tích cực. Thông qua gần 1000 hoạt động đối ngoại nhân dân được triển khai trong năm 2024[5], Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam đã giới thiệu đến bạn bè quốc tế về hình ảnh, văn hóa đất nước con người Việt Nam với thông điệp Việt Nam là quốc gia đạt được nhiều thành tựu thời gian qua và giàu tiềm năng phát triển thời gian tới. Công tác văn hóa đối ngoại tại các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài được triển khai chủ động, đồng đều và hiệu quả, mang lại những kết quả tích cực trong quả quảng bá vẻ đẹp, giá trị văn hoá Việt Nam ở nước ngoài.

Các hoạt động văn hóa, nghệ thuật Việt Nam tại nước ngoài tiếp tục được chú trọng ứng dụng công nghệ, góp phần giới thiệu về đất nước, con người và nền văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc, truyền tải thông điệp về các định hướng phát triển và hội nhập quốc tế của Việt Nam, tăng cường gắn kết tình hữu nghị giữa nhân dân Việt Nam và bạn bè các nước, đưa quan hệ của Việt Nam và các nước đi vào chiều sâu và thực chất.

d) Công tác giới thiệu, tôn vinh danh nhân, anh hùng dân tộc Việt Nam

Việc triển khai Đề án “Tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, Anh hùng giải phóng dân tộc Việt Nam, Nhà văn hóa kiệt xuất, ở nước ngoài” không ngừng được đẩy mạnh với các hoạt động có sự tham dự của Lãnh đạo cấp cao: Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm khánh thành đặt biển kỷ niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại thành phố Sainte -Adresse, Pháp; Thủ tướng Chính phủ dự lễ khánh thành công trình biển tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Rio de Janeiro, Brazil và dự lễ tu bổ, phục dựng tượng Bác tại cộng hòa Dominicana; Chủ tịch nước Lương Cường dâng hoa và trồng cây lưu niệm tại tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Chile; triển khai các hoạt động tôn tạo tượng đài Bác Hồ tại Thủ đô Mexico, chuyển tượng Bác Hồ sang Triều Tiên, xây dựng Đề án các công trình tôn vinh Bác Hồ tại Liên bang Nga, Séc, Uruguay và Hà Lan...

Triển khai công tác tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh qua hình thức phi vật thể, nhiều chương trình nghệ thuật được tổ chức tại nước ngoài[6] lồng ghép ca ngợi, tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh; triển lãm tư liệu về Bác Hồ với chủ đề: “Chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh - Góc nhìn từ tranh cổ động 1969-2011” tại Nga; triển lãm "Chủ tịch Hồ Chí Minh - Khát vọng giải phóng dân tộc” tại Pháp; triển lãm “Tấm lòng của họa sĩ Việt kiều với Bác Hồ”..., qua đó giới thiệu với bạn bè quốc tế về cuộc sống đời thường, đạo đức, phong cách và lối sống thanh tao, giản dị của Chủ tịch Hồ Chí Minh - những phẩm chất cao đẹp đã để lại dấu ấn sâu sắc cho các chính khách, nhà nghiên cứu, báo giới và người dân trên toàn thế giới, góp phần ngày càng tạo được thiện cảm của Lãnh đạo các nước, các tổ chức quốc tế và người dân các nước với Việt Nam.

Với sự phối hợp vận động hiệu quả của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Ngoại giao và tỉnh Hà Tĩnh, năm 2024, UNESCO đã vinh danh và cùng kỷ niệm 300 năm ngày sinh của Danh y Hải thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác, thể hiện những đánh giá cao của cộng đồng quốc tế đối với đóng góp của cá nhân Danh y đối với xã hội, cộng đồng, nhất là tư tưởng nhân văn “sống vì mọi người” và tinh thần “học tập suốt đời”, là những giá trị UNESCO đang thúc đẩy.

e) Thu hút nguồn lực để quảng bá văn hóa Việt Nam

Trong bối cảnh điều kiện ngân sách dành cho hoạt động văn hóa đối ngoại còn hạn chế, công tác giới thiệu, quảng bá văn hóa Việt Nam ra thế giới đã được chủ động triển khai trên cơ sở thu hút, kêu gọi công tác xã hội hóa trong và ngoài nước; tranh thủ sự hỗ trợ từ nước ngoài để cử các đoàn nghệ thuật, triển lãm tham gia các liên hoan văn hóa nghệ thuật ở nước ngoài[7]; vận động các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp nước ngoài cấp học bổng hỗ trợ đào tạo sinh viên chuyên ngành văn hóa, nghệ thuật[8]. Việc thu hút các nguồn lực, kinh nghiệm quốc tế đã góp phần tạo điều kiện nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn, kỹ năng tổ chức của đội ngũ các nhà khoa học, chuyên gia, các người hoạt động văn hóa Việt Nam trong văn hóa, nghệ thuật.

Nhằm tăng cường thu hút, quản lý và sử dụng có hiệu quả nguồn lao động nước ngoài trong tình hình mới, góp phần phát triển hơn nữa hợp tác quốc tế về văn hóa, các cơ sở đào tạo văn hóa đã mời nhiều đoàn chuyên gia đầu ngành của các nước[9] sang Việt Nam tổ chức các chương trình lên lớp, giảng dạy cho sinh viên chuyên ngành văn hóa, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm cho đội ngũ giảng viên của Việt Nam. Việc thu hút các nguồn lực, kinh nghiệm quốc tế đã góp phần tạo điều kiện nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn, kỹ năng của các chuyên gia, người hoạt động văn hóa, sinh viên chuyên ngành văn hóa, nghệ thuật.

3.2. Công tác truyền thông

Triển khai Chỉ thị 25 đã được gắn liền với công tác truyền thông. Bộ Thông tin và Truyền thông chủ trì triển khai Nghị quyết số 47/NQ-CP ngày 15/4/2024 của Chính phủ về Chương trình hành động đến năm 2030 thực hiện Kết luận số 57-KL/TW ngày 15/6/2023 của Bộ Chính trị về tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thông tin đối ngoại trong tình hình mới; chỉ đạo các cơ quan báo chí mở chuyên trang, chuyên mục, tăng cường các tuyến tin, bài tuyên truyền các hoạt động văn hoá đối ngoại; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò của văn hóa đối ngoại trong xu thế toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế. Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam, các báo đài và các cơ quan thường trú của các báo đài tại nước ngoài triển khai công tác truyền thông bài bản, có chất lượng, các chương trình tuyên truyền với nhiều nội dung và hình thức thể hiện đa dạng trên tất cả các kênh truyền hình và nền tảng số nhằm mục đích giới thiệu rộng rãi đến khán giả, công chúng về ý nghĩa của các hoạt động văn hóa đối ngoại. Nhiều hoạt động văn hóa đối ngoại của Việt Nam được Đài Truyền hình Việt Nam truyền tải qua các kênh truyền hình và nền tảng số, tập trung qua các bản tin thời sự, bản tin ngoại ngữ (tiếng Anh, Pháp, Nga, Trung) phát sóng hàng ngày, các chuyên mục phát sóng định kỳ hàng tuần, các chương trình trọng điểm của năm[10], hay lồng ghép trong nhiều chương trình, chuyên mục khác nhau trên các kênh; thực hiện trao đổi tin, bài với các Đài truyền hình trong khu vực và trên thế giới, triển khai nhiều chuyên mục sâu về văn hóa[11] bằng các ngôn ngữ (Anh, Pháp, Trung, Khmer...).

Hệ thống các cơ quan truyền thông tiếp tục đẩy mạnh triển khai công tác thông tin trên cơ sở áp dụng truyền thông số, sử dụng các công cụ, phương tiện thông tin, mạng xã hội (Facebook, Twitter, Vimeo, Flickr, Instagram, Tiktok,...) để lan tỏa mạnh mẽ các giá trị văn hóa dân tộc ra thế giới, đến với cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài và bạn bè quốc tế một cách sinh động và chân thực nhất. Các sản phẩm truyền thông trở thành người bạn đồng hành không thể thiếu trong việc quảng bá các giá trị văn hóa Việt Nam ra thế giới.

Cùng với công tác truyền thông của các báo chí chuyên ngành, năm 2024, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã đón, hướng dẫn và quản lý 28 đoàn làm phim quốc tế, các hãng thông tấn báo chí quốc tế vào Việt Nam làm phim, đưa tin, viết bài giới thiệu, quảng bá, văn hóa, đất nước, con người Việt Nam trên cơ sở nguồn kinh phí chủ động của các hãng phim quốc tế, hoặc xã hội hóa; thẩm và cấp phép 25 dự án phim sử dụng bối cảnh tại Việt Nam; bổ nhiệm lại 02 Đại sứ Du lịch Việt Nam[12] nhằm tiếp tục quảng bá hình ảnh quốc gia và phát triển du lịch. Bộ Ngoại giao cấp phép cho 172 đoàn với 1.194 phóng viên nước ngoài vào Việt Nam hoạt động báo chí ngắn hạn. Bộ Nội vụ tăng cường triển khai công tác truyền thông qua tổ chức triển lãm, trưng bày các tài liệu lưu trữ ở trong và ngoài nước nhân kỷ niệm sự kiện lớn của đất nước, kỷ niệm năm chẵn thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam với các nước.

Các địa phương chủ động, phối hợp tốt trong việc đón đoàn làm phim quốc tế vào Việt Nam thực hiện chương trình quảng bá văn hóa, du lịch, đất nước, con người và các đặc trưng của từng địa phương, vùng miền, góp phần quảng bá tiềm năng, du lịch, đầu tư của các địa phương.

Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam phát huy thế mạnh truyền thông bằng nhiều ngôn ngữ (tiếng Anh, Nga, Trung Quốc, Lào, Khmer...) và đã đăng khoảng 25.000 tin bài, đồng thời đẩy mạnh vai trò của một số báo, tạp chí[13] trong công tác truyền thông về văn hóa đối ngoại.

4. Xây dựng, phát triển thương hiệu, các sản phẩm văn hóa đối ngoại

Ở cấp độ quốc gia, nhiều sự kiện về văn hóa, nghệ thuật, ẩm thực quốc tế tại Việt Nam có quy mô, uy tín, chất lượng đã được tổ chức[14], tiếp tục khẳng định Việt Nam là nơi giao lưu, chia sẻ giữa các nền văn hóa, văn minh trên thế giới, một điểm đến quốc tế uy tín, chất lượng trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật.

Ở cấp độ địa phương, nhiều sự kiện văn hóa, lễ hội[15] đã được tổ chức, thúc đẩy việc quảng bá hình ảnh địa phương. Một số sự kiện văn hóa, nghệ thuật tại các địa phương đã trở thành những sản phẩm du lịch hấp dẫn và trở thành thương hiệu, thu hút đông đảo khách du lịch trong và ngoài nước[16].

Năm 2024 đánh dấu sự chuyển biến về công nghiệp văn hóa từ chính sách đến thực tiễn, đang trở thành xu hướng và được xác định là phần quan trọng, bền vững, đóng góp vào sự tăng trưởng của đất nước; các cơ chế chính sách liên quan đến thúc đẩy sáng tạo tiếp tục được hoàn thiện; công tác tổ chức thi hành pháp luật về quyền tác giả, quyền liên quan có tiến bộ.

Lĩnh vực điện ảnh Việt Nam năm 2024 đã chứng kiến doanh thu tăng và sự đa dạng trong tiếng nói điện ảnh. Các đạo diễn trẻ tiếp tục có những tác phẩm xuất sắc, được đánh giá cao ở các liên hoan phim quốc tế uy tín[17]. Một số bộ phim có giá trị kinh tế-xã hội đáng ghi nhận, với doanh thu cao[18], góp phần thúc đẩy phát triển công nghiệp văn hóa.

Du lịch Việt Nam năm 2024 đã đạt đạt 17,5 triệu lượt khach quốc tế, tăng 38,9% so với năm 2023. Tổng thu từ khách du lịch ước đạt khoảng 840 nghìn tỷ đồng, tăng 23,8% so với năm 2023. Vị thế của du lịch Việt Nam trên bản đồ du lịch châu Á và thế giới càng được khẳng định khi năm 2024 là lần thứ 6 Việt Nam được tôn vinh là “Điểm đến hàng đầu châu Á” và lần thứ 5 được vinh danh “Điểm đến Di sản hàng đầu thế giới”. Tại Lễ trao Giải thưởng Du lịch thế giới (World Travel Awards) khu vực châu Á và châu Đại Dương lần thứ 31 năm 2024 tại Philippines, Việt Nam giành 48 giải thưởng hàng đầu châu Á. Làng rau Trà Quế (Quảng Nam) được nhận Giải thưởng Làng Du lịch tốt nhất của UN Tourism năm 2024.

Công tác xúc tiến, quảng bá du lịch, hình ảnh quốc gia tiếp tục được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chú trọng và có chuyển biến tích cực với nhiều mô hình mới, cách làm sáng tạo, kết hợp được điện ảnh, thể thao, du lịch, góp phần hiệu quả trong phát triển thị trường, điểm nhấn là thành công của Chương trình xúc tiến Du lịch - Điện ảnh Việt Nam tại Hoa Kỳ ngay tại kinh đô điện ảnh Hollywood, lần đầu tiên Việt Nam đăng cai Hội nghị quốc tế về Du lịch Nông thôn của Tổ chức Du lịch Liên Hiệp quốc (UN Tourism) tại Quảng Nam, Chương trình Du lịch, Điện ảnh và Thể thao-Tự hào bản sắc Việt tại Bình Định. Các địa phương, hiệp hội, cộng đồng doanh nghiệp du lịch đã chủ động triển khai nhiều chương trình quảng bá, xúc tiến, kích cầu du lịch tại các sự kiện văn hóa, du lịch, lễ hội.

5. Công tác văn hóa đối ngoại tại khu vực biên giới

Các tỉnh biên giới luôn dành sự quan tâm, chủ động, thường xuyên tổ chức các hoạt động giao lưu với các nước láng giềng[19], tạo thêm sự gắn kết của nhân dân các tỉnh biên giới Việt Nam với các nước, góp phần bảo đảm an ninh biên giới và toàn vẹn lãnh thổ.

Hướng đến kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và Năm Giao lưu nhân văn Việt Nam-Trung Quốc, năm 2024, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, các cơ quan, địa phương không ngừng tăng cường hợp tác với khu vực biên giới Trung Quốc điển hình như đón Dàn nhạc giao hưởng Đại học Nghệ thuật Quảng Tây thăm và biểu diễn tại Việt Nam (02 đợt, 160 người); cử Dàn nhạc giao hưởng Việt Nam và Dàn nhạc dân tộc Việt Nam sang biểu diễn tại Quảng Tây, Trung Quốc nhân dịp Festival Âm nhạc Trung Quốc - ASEAN (02 đợt 180 người); đón đoàn Xe ô tô thể thao tự lái Bằng Tường, Quảng Tây, Trung Quốc vào giao lưu tại Việt Nam; cử đoàn tham dự Liên hoan nhân dân Việt Nam - Trung Quốc; vận hành thí điểm Khu cảnh quan du lịch thác Bản Giốc, đã góp phần đưa Trung Quốc xếp ở vị trí thứ hai, đạt 3,7 triệu lượt (chiếm 23%) trong số các nước có khách du lịch đến Việt Nam.

6. Hoạt động của các Trung tâm Văn hóa Việt Nam tại nước ngoài

Trung tâm Văn hóa Việt Nam tại Lào và Trung tâm Văn hóa Việt Nam tại Pháp trực thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục phát huy hiệu quả, tổ chức nhiều hoạt động văn hóa nghệ thuật[20], góp phần quan trọng vào việc quảng bá văn hóa Việt Nam không chỉ tại Lào, Pháp, mà còn tại nhiều quốc gia lân cận (Trung tâm Văn hóa Việt Nam tại Lào tổ chức các chương trình nghệ thuật tại Đông Bắc Thái Lan; Trung tâm Văn hóa Việt Nam tại Pháp tổ chức chương trình văn hóa-du lịch Việt Nam tại Bỉ, Hy Lạp, Thụy Sỹ...), khẳng định các cơ sở văn hóa tại nước ngoài là ngôi nhà chung, gắn kết kiều bào với quê hương đất nước thông qua các hoạt động văn hóa, nghệ thuật.

7. Phát huy công tác văn hóa đối ngoại trong hội nhập quốc tế đa phương

Tại UNESCO: Sự tham gia của Việt Nam trong UNESCO năm 2024 được đánh giá đã tạo thành “hiện tượng Việt Nam” tại UNESCO với việc lần đầu tiên trong 48 năm gia nhập UNESCO, Việt Nam cùng lúc tham gia và phát huy tốt vai trò thành viên tại 06 vị trí, cơ chế điều hành then chốt nhất của UNESCO[21], góp phần triển khai hiệu quả Chỉ thị 25-CT/TW ngày 08/8/2018 của Ban Bí thư về đẩy mạnh và nâng tầm đối ngoại đa phương, qua đó nâng cao vị thế, uy tín đất nước trên trường quốc tế. Đây là sự ghi nhận, ủng hộ, tin tưởng của cộng đồng quốc tế đối với khả năng đóng góp và năng lực điều hành của Việt Nam tại UNESCO, đồng thời là cơ hội để thể hiện vai trò thành viên tích cực, chia sẻ trách nhiệm của Việt Nam với công việc chung của thế giới. Năm 2024, 04 chuyến thăm chính thức cấp cao giữa Việt Nam và UNESCO[22] đã góp phần đưa quan hệ đối tác hai bên lên tầm cao mới.

Năm 2024, Việt Nam vận động thành công UNESCO ghi danh, công nhận 06 danh hiệu UNESCO[23], góp phần quan trọng quảng bá hình ảnh Việt Nam trên trường quốc tế và phát triển bền vững ở các địa phương. Các di sản, danh hiệu đã và đang góp phần bảo vệ, tôn vinh các giá trị văn hoá đặc sắc địa phương, đóng góp cho việc định vị và xây dựng thương hiệu địa phương, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế từ “nâu” sang “xanh”, từ khai thác thâm canh tài nguyên thiên nhiên sang phát triển dựa vào hệ sinh thái, di sản, kinh tế tuần hoàn, hài hòa với thiên nhiên và bảo vệ bền vững môi trường, tạo sinh kế ổn định cho người dân và đóng góp đáng kể cho phát triển kinh tế - xã hội hài hòa và bền vững.

Trong khuôn khổ ASEAN, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thực hiện vai trò điều phối hợp tác văn hóa ASEAN-Hàn Quốc giai đoạn 2021-2024, ASEAN-Anh giai đoạn 20242-2027, tích cực nâng cao các giá trị, nhận thức, bản sắc ASEAN và tăng cường kết nối văn hoá, giao lưu nhân dân trong Cộng đồng ASEAN thông qua triển khai Kế hoạch thực hiện các mục tiêu của Cộng đồng Văn hóa - Xã hội ASEAN đến năm 2025, chủ động, sáng kiến tổ chức Triển lãm Tranh đồ họa ASEAN lần thứ IV, Diễn đàn Thanh niên với Sắc màu văn hóa ASEAN, tham gia các liên hoan nghệ thuật ASEAN tại các nước. Bên cạnh việc tham gia Hội nghị Bộ trưởng Văn hóa ASEAN, Hội nghị Bộ trưởng Du lịch ASEAN, Việt Nam chủ trì tổ chức Hội nghị quan chức cấp cao thể thao ASEAN chuẩn bị cho việc tổ chức Hội nghị Bộ trưởng Thể thao ASEAN lần thứ 8 tại Hà Nội năm 2025.

Cùng với các hoạt động văn hóa, các chương trình, giải đấu thể thao khu vực và quốc tế cũng góp phần khẳng định và lan tỏa giá trị văn hóa Việt Nam thông qua những thành tích nổi bật: Đội tuyến bóng đá nam giành chức vô địch ASEAN Cup 2024; Đội tuyển bóng chuyền nữ Việt Nam lần đầu giành HCĐ FIVB Challenger Cup, lần thứ 2 giành HCV Cúp bóng chuyền châu Á; Đội tuyển futsal nữ Việt Nam lần đầu giành chức vô địch Đông Nam Á; Đoàn thể thao người khuyết tật Việt Nam giành HCĐ môn cử tạ tại Paralympic Paris 2024.

Tại các tổ chức quốc tế khác: Trong khuôn khổ IFACCA, với tư cách là thành viên, đại diện Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tích cực tham gia các sự kiện chuyên ngành đa phương của IFACCA, trong đó có Hội nghị thượng đỉnh văn hóa Abu Dhabi 2024. Tại UN Tourism, hướng dẫn các địa phương chuẩn bị hồ sơ đăng ký Làng Du lịch tốt nhất của UN Tourism; tham gia Tuyên bố COP29 về Tăng cường hành động trong lĩnh vực Du lịch. Trong khuôn khổ APEC, tham gia Hội nghị Bộ trưởng Du lịch APEC tại Peru, hoàn tất dự án “Gia tăng triển vọng kết nối doanh nghiệp du lịch thông qua ứng dụng công nghệ thông tin nhằm xây dựng và quảng bá mạng lưới các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa về du lịch cộng đồng tại khu vực nông thôn APEC”.

8. Tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại

Với chủ trương đẩy mạnh giao lưu văn hóa quốc tế, tạo cơ hội cho công chúng Việt Nam tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục tăng cường, phối hợp với Bộ Văn hóa các nước, các cơ quan đại diện ngoại giao tại Việt Nam và Trung tâm văn hóa các nước tại Hà Nội[24] tổ chức nhiều chương trình văn hóa, nghệ thuật nước ngoài tại Việt Nam[25], tạo điều kiện cho khán giả trong nước có cơ hội thưởng thức trực tiếp sản phẩm sáng tạo từ nước ngoài, làm phong phú hơn đời sống tinh thần của người dân, đồng thời, khẳng định Việt Nam là nơi giao lưu, chia sẻ giữa các nền văn hóa, một điểm đến quốc tế uy tín, chất lượng trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật.

Hoạt động phối hợp, hỗ trợ của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch với các địa phương trong tổ chức các hoạt động hợp tác quốc tế về văn hóa, du lịch[26] tiếp tục được đẩy mạnh. Nhiều địa phương dành ưu tiên tổ chức các chương trình văn hóa điển hình (danh sách kèm theo tại Phụ lục 3) để khán giả trong nước có cơ hội thưởng thức trực tiếp sản phẩm sáng tạo từ các nước, làm phong phú hơn đời sống tinh thần của người dân, đồng thời, khẳng định Việt Nam là nơi giao lưu, chia sẻ giữa các nền văn hóa thế giới, một điểm đến quốc tế uy tín, chất lượng trong lĩnh vực văn hóa, từng bước kết nối trong giao lưu, hợp tác quốc tế, quảng bá thế mạnh địa phương, góp phần thúc đẩy phát triển du lịch, thu hút đầu tư tại các địa phương.

9. Công tác văn hóa đối ngoại phục vụ cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài

Các hoạt động văn hóa đối ngoại phục vụ cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài ngày càng được chú trọng, tăng cường với nhiều hình thức. Các chương trình Tuần Văn hóa, Lễ hội Văn hóa Việt Nam ở nước ngoài đã lồng ghép tổ chức nhiều sự kiện văn hóa, nghệ thuật được dàn dựng công phụ, mang đến những giai điệu quê hương thân thương, là món quà đặc biệt dành cho cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài. Các hoạt động hỗ trợ kiều bào được tăng cường thông qua các hoạt động Cuộc thi áo dài phu nhân tại Ba Lan, cuộc thi Hoa hậu Văn hóa-Hữu nghị tại Fukuoka, Nhật Bản, Lễ khánh thành Cổng chào Phố Văn hóa Thái Lan-Việt Nam tại Nakhon Phanom.

Triển khai Đề án “Ngày Tôn vinh tiếng Việt trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài”, các hoạt động tôn vinh tiếng Việt trong năm 2024[27] nhận được sự hưởng ứng rộng rãi ở trong và ngoài nước, góp phần đẩy mạnh phong trào dạy và học tiếng Việt, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của toàn xã hội trong việc tôn vinh, giữ gìn và phát huy sự trong sáng, giá trị ngôn ngữ của tiếng Việt, lan tỏa những giá trị văn hóa Việt Nam đến bạn bè quốc tế.

Cùng với các hoạt động phục vụ kiều bào tại các nước, nhiều chương trình có ý nghĩa đã được tổ chức tại Việt Nam với sự tham gia của đông đảo kiều bào[28]. Các hoạt động phục vụ kiều bào đã đáp ứng phần nào nguyện vọng của đông đảo cộng đồng người Việt Nam ở xa Tổ quốc, thể hiện chính sách đại đoàn kết dân tộc của Nhà nước, góp phần gắn kết bà con trong nỗ lực duy trì và phát huy bản sắc văn hóa và truyền thống tốt đẹp của dân tộc.

III. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ, TỒN TẠI, HẠN CHẾ, NGUYÊN NHÂN VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM

1. Đánh giá

Với phương thức kết hợp chặt chẽ yếu tố văn hóa trong 3 trụ cột đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân, năm 2024, các hoạt động văn hóa đối ngoại đã diễn ra rất sôi động đạt được nhiều kết quả ấn tượng góp phần quan trọng làm nên thành tựu chung trong công tác đối ngoại của đất nước năm 2024. Văn hóa đối ngoại đã trở thành công cụ lan tỏa sứ mạnh mềm giới thiệu với bạn bè quốc tế về truyền thống lịch sử, nét văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc của Việt Nam giúp nâng cao hình ảnh, vị thế đất nước, tăng cường gắn kết tình hữu nghị giữa nhân dân Việt Nam và bạn bè các nước, qua đó phục vụ hiệu quả trong công cuộc xây dựng và phát triển bền vững của nước ta.

Những nỗ lực của khối công và tư đã giới thiệu tinh hoa và giá trị văn hóa dân tộc, góp phần tiếp thu tinh hoa văn hóa thế giới, lan tỏa giá trị văn hóa Việt Nam ra thế giới, đang dần biến Việt Nam trở thành địa chỉ giao lưu văn hóa hấp dẫn của cộng đồng quốc tế, đồng thời hỗ trợ tích cực cho các loại hình đối ngoại khác như chính trị, kinh tế để tăng cường hợp tác và phát triển, qua đó không ngừng nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế, tăng cường mối quan hệ của Việt Nam với các nước.

Đạt được một số kết quả đáng khích lệ như trên, có thể nói, trước hết là do nhận thức của các cấp, các ngành về vai trò của văn hóa nói chung, văn hóa đối ngoại và ngoại giao văn hóa nói riêng đã được nâng lên một bước, đặc biệt sau 2 Hội nghị toàn quốc về văn hóa và đối ngoại do Tổng Bí thư chủ trì vào cuối năm 2021 và sự ra đời của Chỉ thị 25 về tiếp tục triển khai Chiến lược Văn hóa đối ngoại đến năm 2030, Chiến lược Phát triển Văn hóa Việt Nam đến năm 2030 và Chiến lược Ngoại giao Văn hóa đến năm 2030. Các cơ quan đã phát huy tính chủ động và có sự phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng hơn. Nguồn ngân sách dành cho văn hóa đối ngoại còn hạn chế nhưng các bộ, cơ quan, địa phương đã sáng tạo, chủ động và tích cực kêu gọi, tranh thủ sự giúp đỡ, ủng hộ cả nhân lực và tài chính, xã hội hóa trong và ngoài nước khi tổ chức hoạt động văn hóa đối ngoại, hỗ trợ hiệu quả công cuộc phát triển bền vững đất nước.

2. Tồn tại, hạn chế

Việc triển khai công tác văn hóa đối ngoại tại một số cơ quan, địa phương mới được thực hiện theo hướng lồng ghép, chưa có kế hoạch riêng; chưa xây dựng được nhiều sản phẩm văn hóa đối ngoại đặc trưng riêng của địa phương.

Nguồn nhân lực cho văn hóa đối ngoại còn hạn chế cả về số lượng và chất lượng, một số các cơ quan, địa phương chưa có cán bộ chuyên trách về công tác văn hóa đối ngoại; ngân sách bố trí cho văn hóa đối ngoại còn rất khiêm tốn so với yêu cầu trong khi việc xã hội hóa mới bước đầu được triển khai ở một số hoạt động, dẫn đến việc chưa có được kết quả như kỳ vọng.

3. Nguyên nhân

Nguồn lực (tài chính và con người) phân bổ cho công tác văn hóa đối ngoại còn hạn chế, trong khi chưa có cơ chế khuyến khích, động viên để thu hút xã hội hóa từ khu vực tư nhân cho công tác văn hóa đối ngoại.

Nhiều chương trình văn hóa đối ngoại phục vụ nhiệm vụ chính trị của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước được giao triển khai gấp, không được cấp kinh phí riêng nên gặp khó khăn cho công tác chuẩn bị và tổ chức.

4. Bài học kinh nghiệm

Việc triển khai Chỉ thị 25 cần tiếp tục nhận được sự quan tâm, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, sự tham gia, phối hợp của các cấp, các ngành, gắn liền với triển khai Chiến lược Phát triển Văn hóa Việt Nam đến năm 2030, Chiến lược Ngoại giao Văn hóa đến năm 2030, công tác thông tin đối ngoại, bám sát các mục tiêu trong Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội 10 năm (2021-2030) và Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm (2021-2025), tăng cường đầu tư cả về nhân lực và tài chính, huy động được sự tham gia rộng rãi của các địa phương, doanh nghiệp, người dân....

Việc triển khai công tác văn hóa đối ngoại cần được phát huy từ thế mạnh của các Bộ đa ngành, đa lĩnh vực, kết hợp được các lĩnh vực của văn hóa, nghệ thuật với thể thao, du lịch để từ đó lan tỏa rộng hơn giá trị văn hóa Việt Nam ra thế giới.

Thực tiễn trên thế giới cho thấy, các nước thành công trong công tác văn hóa đối ngoại đều có sự đầu tư nguồn lực thích đáng. Trong bối cảnh ngân sách nhà nước còn khó khăn, công tác văn hóa đối ngoại cần có sự sáng tạo, linh hoạt, thu hút xã hội hóa và vận động sự tham gia của các cá nhân, doanh nghiệp, đặc biệt là sự tham gia, hỗ trợ của các đối tác trong và ngoài nước. Do đó, Nhà nước cần có cơ chế, chính sách phù hợp để thu hút xã hội hóa cho công tác văn hóa đối ngoại, các cơ quan, địa phương cần có kế hoạch sớm để triển khai hiệu quả.

Các cán bộ làm công tác đối ngoại cần không ngừng nỗ lực, trở thành “đội quân tiên phong”, kịp thời dự báo được các thời cơ, thách thức, biến nguy thành cơ, đề xuất các giải pháp mạnh mẽ gắn kết đất nước với thế giới, dân tộc với thời đại, chủ động tham gia giải quyết các vấn đề chung của thế giới. Cần tiếp tục kiện toàn, xây dựng bộ máy, lực lượng cán bộ làm công tác đối ngoại, hợp tác quốc tế tinh nhuệ, chuyên nghiệp, vừa giỏi ngoại ngữ, vừa nắm vững chuyên môn, có bản lĩnh chính trị, có khả năng làm việc độc lập trong môi trường quốc tế. Nhà nước cần bảo đảm nguồn lực đầu tư tương xứng để triển khai các hoạt động đối ngoại vươn mình ra thế giới.

III. NHIỆM VỤ TRỌNG TÂM NĂM 2025

Để đáp ứng các yêu cầu của thời đại, đặc biệt bước vào năm 2025 khi đất nước ta đang đứng trước khởi điểm lịch sử mới, kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam, đòi hỏi công tác đối ngoại, trong đó có văn hóa đối ngoại cần chủ động hơn nữa, sáng tạo hơn nữa, đóng góp vào việc thực hiện thắng lợi các mục tiêu chiến lược 100 năm dưới sự lãnh đạo của Đảng, 100 năm thành lập nước; nâng tầm, mở rộng đóng góp của Việt Nam cho hòa bình, hợp tác, phát triển và tiến bộ của nhân loại, lan tỏa mạnh mẽ “phiên bản Việt Nam độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác, hữu nghị, phát triển, phồn vinh, hạnh phúc”, “có vị trí, vai trò quan trọng trong nền chính trị thế giới, nền kinh tế toàn cầu và nền văn minh nhân loại”.

Trong năm 2025, cần tập trung tổng kết các bài học kinh nghiệm thành công của 40 năm đổi mới và công tác đối ngoại, hội nhập quốc tế, tích cực chuẩn bị nội dung đóng góp cho việc xây dựng các văn kiện Đại hội XIV của Đảng, các Chiến lược hội nhập quốc tế trong kỷ nguyên mới, tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm:

1. Chủ động xây dựng và triển khai Kế hoạch đối ngoại có trọng tâm, trọng điểm, đẩy mạnh và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ với các nước, nhất là các nước láng giềng, các nước đối tác chiến lược toàn diện, các đối tác chiến lược, đối tác toàn diện, bạn bè truyền thống thông qua các hoạt động văn hóa đối ngoại, gắn với kỷ niệm năm tròn, năm chẵn thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam với các đối tác quan trọng[29].

2. Phát huy mạnh mẽ vai trò, vị thế của Việt Nam tại các diễn đàn đa phương và tổ chức quốc tế quan trọng về văn hóa, thể thao và du lịch như ASEAN, Liên Hợp quốc, UNESCO, IFACCA, BIE... Tập trung triển khai thành công Đề án Việt Nam tham gia Triển lãm Thế giới EXPO 2025 tại Osaka, Nhật Bản. Hoàn thành vai trò chủ trì Hội nghị Bộ trưởng Thể thao ASEAN năm 2025; tham dự Hội nghị thế giới của UNESCO về chính sách văn hóa và phát triển bền vững năm 2025...

3. Tiếp tục đàm phán, ký kết các văn kiện hợp tác quốc tế về lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch trong các hoạt động đối ngoại, từng bước mở rộng các thị trường tiềm năng (Trung Đông, châu Phi, Nam Mỹ,...); tiếp tục phát huy giá trị các di sản, danh hiệu về văn hóa, tranh thủ xu hướng phục hồi và phát triển của du lịch thế giới.

4. Chủ động xây dựng kế hoạch triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa, thành lập Trung tâm Văn hóa Việt Nam tại Trung Quốc.

5. Tích cực vận động xã hội hóa, tìm kiếm các nguồn lực trong và ngoài nước, đẩy mạnh đối tác công - tư, quy tụ, tập hợp sự tham gia của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài để triển khai các nhiệm vụ đối ngoại trong kỷ nguyên mới.

IV. ĐỀ XUẤT

Trên cơ sở kết quả triển khai Chỉ thị 25 trong năm 2024 và để tiếp tục thực hiệu quả hơn nữa trong thời gian tới, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trân trọng báo cáo và kính đề nghị Thủ tướng Chính phủ:

1. Giao Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan xây dựng và triển khai Đề án quốc tế hoá văn hoá Việt Nam, Việt Nam hoá tinh hoa văn hoá thế giới.

2. Các bộ, ngành, địa phương tiếp tục đẩy mạnh triển khai Chỉ thị 25 để văn hóa đối ngoại có những đóng góp hiệu quả hơn nữa trong phát triển kinh tế- xã hội và khẳng định vị thế Việt Nam trên trường quốc tế.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch kính báo cáo Thủ tướng Chính phủ./.

PHỤ LỤC 1

DANH SÁCH CÁC BỘ, NGÀNH, ĐỊA PHƯƠNG GỬI BÁO CÁO KẾT QUẢ NĂM 2024 THỰC HIỆN CHỈ THỊ 25/CT-TTG NGÀY 10/9/2021 CỦA THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ VỀ VIỆC ĐẨY MẠNH TRIỂN KHAI CHIẾN LƯỢC VĂN HÓA ĐỐI NGOẠI CỦA VIỆT NAM
(Kèm theo Báo cáo số 33/BC-BVHTTDL ngày 24 tháng 01 năm 2025 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch)

1. Các bộ, ngành, cơ quan Trung ương

2. Các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương

PHỤ LỤC 2

CÁC VĂN KIỆN HỢP TÁC QUỐC TẾ VỀ VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH KÝ NĂM 2024
(Kèm theo Báo cáo số 33/BC-BVHTTDL ngày 24 tháng 01 năm 2025 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch)

1. Ý định thư giữa Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Chính phủ nước Cộng hòa Ấn Độ về Bảo tồn và phục hồi Khu tháp F tại Mỹ Sơn, Quảng Nam.

2. Bản ghi nhớ hợp tác trong lĩnh vực thể thao giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Qatar.

3. Bản ghi nhớ về hợp tác và phát triển khu phức hợp di sản hàng hải quốc gia giữa Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam và Bộ Cảng, Vận tải và Đường Thủy Ấn Độ.

4. Chương trình hợp tác văn hóa giai đoạn 2024-2028 giữa Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam và Bộ Văn hóa Pháp.

5. Chương trình Hợp tác văn hóa giữa Bộ Văn hóa, Thể thao Du lịch Việt Nam và Bộ Văn hóa và Sáng tạo Hungary giai đoạn 2024 – 2026.

6. Chương trình hợp tác giữa Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam và Bộ Văn hóa Rumani trong lĩnh vực văn hóa.

7. Bản ghi nhớ hợp tác về văn hóa và quan hệ nhân dân giữa Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam và Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ.

8. Chương trình hợp tác về văn hóa giai đoạn 2024-2029 giữa Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam và Ủy ban Quốc gia Philippines về văn hóa và nghệ thuật.

9. Chương trình hợp tác văn hóa giai đoạn 2024-2026 giữa Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam và Bộ Văn hóa nghệ thuật và Di sản Chi lê.

10. Bản ghi nhớ hợp tác thể thao giữa Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam và Bộ Thể thao Liên bang Nga.

11. Bản ghi nhớ về hợp tác du lịch giữa Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam và Bộ Văn hóa, Thể thao, Du lịch và Thanh niên Mông Cổ.

PHỤ LỤC 3

CÁC HOẠT ĐỘNG VĂN HÓA QUỐC TẾ NĂM 2024 TẠI CÁC ĐỊA PHƯƠNG
(Kèm theo Báo cáo số 33/BC-BVHTTDL ngày 24 tháng 01 năm 2025 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch)