KẾ HOẠCH

THỰC HIỆN “CHƯƠNG TRÌNH CHĂM SÓC SỨC KHỎE TÂM THẦN TRẺ EM, CHĂM SÓC TRẺ EM MỒ CÔI” TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH GIAI ĐOẠN 2024 - 2030

Thực hiện Quyết định số 1591/QĐ-TTg ngày 08/12/2023 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, chăm sóc trẻ em mồ côi giai đoạn 2023-2030; Văn bản số 23/LĐTBXH-TE ngày 03/01/2024 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội về việc triển khai thực hiện Quyết định số 1591/QĐ-TTg; Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Tĩnh ban hành Kế hoạch thực hiện “Chương trình chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, chăm sóc trẻ em mồ côi” trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2024 - 2030 (sau đây gọi tắt là Kế hoạch), nội dung cụ thể như sau:

I. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu chung

Trẻ em được chăm sóc sức khỏe tâm thần, trẻ em có vấn đề về sức khỏe tâm thần, trẻ em mồ côi được tiếp cận các dịch vụ hỗ trợ phù hợp, chăm sóc phát triển toàn diện trẻ em nhằm thực hiện các quyền của trẻ em.

2. Mục tiêu cụ thể

- Phấn đấu trên 85% trẻ em có vấn đề sức khỏe tâm thần, trẻ em có nguy cơ cao rối loạn sức khỏe tâm thần được tiếp cận các dịch vụ tư vấn, hỗ trợ tâm lý, các dịch vụ xã hội phù hợp tại trường học, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, cơ sở trợ giúp xã hội, cơ sở cung cấp dịch vụ bảo vệ trẻ em và tại cộng đồng.

- Phấn đấu 100% trẻ em mồ côi có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn được chăm sóc thay thế bởi người thân thích, cá nhân, gia đình không phải là người thân thích, được nhận làm con nuôi hoặc được chăm sóc, nuôi dưỡng tạm thời, tại các cơ sở trợ giúp xã hội, được tiếp cận các dịch vụ chăm sóc, hỗ trợ phù hợp.

II. ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI, THỜI GIAN THỰC HIỆN

1. Đối tượng

- Trẻ em có vấn đề về sức khỏe tâm thần; trẻ em có nguy cơ cao rối loạn sức khỏe tâm thần; trẻ em mồ côi.

- Các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.

2. Phạm vi thực hiện: Trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh.

3. Thời gian thực hiện: Từ năm 2024 đến năm 2030.

III. NHIỆM VỤ, GIẢI PHÁP

1. Rà soát, đề nghị cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung và triển khai thực hiện kịp thời các chính sách, pháp luật về chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, chăm sóc trẻ em mồ côi với các hình thức, mô hình đa dạng, linh hoạt, trong đó chú trọng chăm sóc thay thế cho trẻ em mồ côi tại gia đình. Thực hiện tốt các chính sách, dịch vụ chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ em mồ côi tại các cơ sở trợ giúp xã hội, trung tâm bảo trợ xã hội trên địa bàn tỉnh.

2. Tăng cường truyền thông nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành, gia đình, cộng đồng về chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, bảo vệ và chăm sóc trẻ em mồ côi, chú trọng cung cấp các thông tin về quyền trẻ em, kiến thức, kỹ năng cho cha mẹ, người chăm sóc trẻ em, người nhận chăm sóc thay thế trẻ em về chăm sóc sức khỏe tâm thần, chăm sóc, nuôi dưỡng và chăm sóc thay thế trẻ em mồ côi.

3. Đào tạo, nâng cao năng lực về hỗ trợ, cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần, chăm sóc nuôi dưỡng và chăm sóc thay thế trẻ em mồ côi cho đội ngũ cán bộ các cấp, các ngành, nhất là cán bộ làm công tác chăm sóc, giáo dục, bảo vệ trẻ em, giáo viên làm công tác chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, đội ngũ nhân viên y tế phụ trách công tác y tế trường học, cơ sở trợ giúp xã hội, cơ sở cung cấp dịch vụ bảo vệ trẻ em, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh và tại cộng đồng.

4. Phát triển các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần cho trẻ em

Tăng cường các dịch vụ y tế chăm sóc sức khỏe tâm thần cho trẻ em; tăng cường chăm sóc sức khỏe ban đầu trong phòng ngừa và phát hiện sớm các rối loạn sức khỏe tâm thần ở trẻ em; củng cố và phát triển công tác chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.

Phát triển dịch vụ hỗ trợ phòng ngừa, phát hiện sớm, tư vấn, tham vấn cho trẻ em có vấn đề sức khỏe tâm thần, trẻ em có nguy cơ rối loạn tâm thần tại các cơ sở trợ giúp xã hội, cơ sở cung cấp dịch vụ bảo vệ trẻ em và tại cộng đồng; xây dựng mạng lưới dịch vụ, kết nối, chuyển tuyến dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần cho trẻ em; phát triển chương trình tư vấn, hướng dẫn cho cha mẹ, người chăm sóc trẻ em và trẻ em về các kiến thức, kỹ năng chăm sóc sức khỏe tâm thần.

Phát triển các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần trong trường học; triển khai giáo dục sức khỏe tâm thần cho học sinh; phát triển mạng lưới giáo viên, nhân viên, cộng tác viên có kiến thức, kỹ năng về chăm sóc sức khỏe tâm thần cho học sinh tại các cơ sở giáo dục phổ thông.

5. Phát triển dịch vụ hỗ trợ, chăm sóc thay thế trẻ em mồ côi

Trẻ em mồ côi được chăm sóc nuôi dưỡng, chăm sóc thay thế phù hợp và được tiếp cận các dịch vụ hỗ trợ theo nhu cầu để phát triển toàn diện. Ưu tiên chăm sóc thay thế trẻ em mồ côi tại gia đình bởi người thân thích, người không thân thích, nhận con nuôi.

Phát triển mạng lưới dịch vụ tìm kiếm gia đình chăm sóc thay thế, tư vấn, hỗ trợ các gia đình về chăm sóc thay thế. Tăng cường dịch vụ công tác xã hội trong chăm sóc thay thế trẻ em. Hướng dẫn tiêu chuẩn chăm sóc, nuôi dưỡng, cung cấp dịch vụ cho trẻ em tại các cơ sở trợ giúp xã hội theo quy định pháp luật.

Tuyên truyền, vận động, kết nối để chuyển trẻ em mồ côi, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt tại cơ sở trợ giúp xã hội, cơ sở nuôi dưỡng trẻ em tập trung về các cá nhân, gia đình chăm sóc thay thế, nhận con nuôi.

Phát động, duy trì phong trào xã hội tham gia chăm sóc, hỗ trợ trẻ em mồ côi, gia đình, cá nhân nhận chăm sóc thay thế, nhận đỡ đầu trẻ em mồ côi.

6. Tăng cường phối hợp liên ngành, xây dựng cơ chế phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức trong việc chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, chăm sóc trẻ em mồ côi phù hợp với từng đối tượng.

7. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, theo dõi, đánh giá về tình hình chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, chăm sóc, trợ giúp trẻ em mồ côi.

8. Đẩy mạnh xã hội hóa, tranh thủ sự hỗ trợ, tài trợ nguồn lực và kinh nghiệm, sáng kiến của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước để thực hiện chăm sóc sức khỏe tâm thần cho trẻ em, chăm sóc, trợ giúp trẻ em mồ côi.

IV. KINH PHÍ THỰC HIỆN

1. Ngân sách nhà nước bố trí trong dự toán hằng năm của các sở, ngành, địa phương; lồng ghép các chương trình mục tiêu quốc gia, các chương trình, dự án, đề án liên quan khác theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước.

2. Nguồn tài trợ của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước theo quy định của pháp luật và các nguồn hợp pháp khác.

V. TỔ CHỨC, THỰC HIỆN

1. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội

Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố, thị xã và chịu trách nhiệm tổ chức triển khai, hướng dẫn thực hiện Kế hoạch trên phạm vi toàn tỉnh.

Rà soát, kiến nghị cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung hệ thống chính sách, pháp luật về chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em và chăm sóc, trợ giúp trẻ em mồ côi.

Tăng cường truyền thông về chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, chăm sóc trẻ em mồ côi. Nâng cao năng lực quản lý, cung cấp kiến thức, kỹ năng cho cán bộ làm công tác trẻ em, cộng tác viên, cha mẹ, người chăm sóc trẻ em về chăm sóc sức khỏe tâm thần, chăm sóc thay thế trẻ em mồ côi, trẻ em không nơi nương tựa. Xây dựng, nhân bản, phát hành các tài liệu truyền thông hướng dẫn chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, chăm sóc thay thế trẻ em mồ côi.

Chỉ đạo, hướng dẫn các cơ sở trợ giúp xã hội, cơ sở cung cấp dịch vụ bảo vệ trẻ em phát triển dịch vụ tư vấn, tham vấn cho trẻ em có vấn đề sức khỏe tâm thần, trẻ em có nguy cơ rối loạn tâm thần. Chỉ đạo, hướng dẫn các đơn vị, địa phương phát triển mạng lưới dịch vụ và kết nối chuyển tuyến cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em.

Theo dõi, thu thập số liệu, thanh tra, kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện; sơ kết, tổng kết việc thực hiện Kế hoạch; định kỳ, đột xuất, chủ trì, tổng hợp, báo cáo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội và Ủy ban nhân dân tỉnh theo quy định.

2. Sở Y tế

Chủ trì, chỉ đạo hướng dẫn công tác chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh; hướng dẫn chuyên môn về phát hiện sớm, chẩn đoán, điều trị và phục hồi chức năng cho trẻ em có nguy cơ và có rối loạn tâm thần.

Phát triển hệ thống dịch vụ y tế chăm sóc sức khỏe tâm thần cho trẻ em. Nâng cao năng lực cho đội ngũ nhân viên y tế, cộng tác viên y tế về chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em.

3. Sở Giáo dục và Đào tạo

Chủ trì, triển khai công tác chăm sóc sức khỏe tâm thần cho trẻ em, học sinh trong trường học; triển khai giáo dục sức khỏe tâm thần cho trẻ em, học sinh, dịch vụ công tác xã hội trong trường học; hướng dẫn công tác chăm sóc, phục hồi khả năng học tập cho học sinh có vấn đề sức khỏe tâm thần; hỗ trợ về giáo dục đối với trẻ em mồ côi.

Lồng ghép chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em trong các chương trình giáo dục kỹ năng sống cho trẻ em, học sinh tại các cơ sở giáo dục.

4. Sở Tư pháp: Tham mưu hướng dẫn, chỉ đạo thực hiện việc nhận con nuôi đối với trẻ em mồ côi, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt theo quy định của pháp luật.

5. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch: Lồng ghép nội dung chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, chăm sóc trẻ em mồ côi trong xây dựng gia đình ấm no, tiến bộ, hạnh phúc. Chỉ đạo, hướng dẫn kiến thức, kỹ năng về chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em trong gia đình.

6. Sở Tài chính: Tham mưu bố trí kinh phí thực hiện Kế hoạch trong dự toán ngân sách hàng năm của các sở, ngành và địa phương theo quy định của pháp luật về ngân sách Nhà nước.

7. Sở Thông tin và Truyền thông: Chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan báo chí, truyền thông trên địa bàn tỉnh tăng cường thời lượng phát sóng, tin bài, nâng cao chất lượng tuyên truyền về chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, chăm sóc, trợ giúp trẻ em mồ côi.

8. Các sở, ban, ngành liên quan: Căn cứ chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn được giao triển khai tổ chức thực hiện Kế hoạch; lồng ghép các chỉ tiêu, nhiệm vụ, giải pháp vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của cơ quan, đơn vị mình.

9. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh và các tổ chức thành viên: Trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ, tham gia tổ chức triển khai thực hiện Kế hoạch; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, chăm sóc trẻ em mồ côi. Tham gia giám sát thực hiện chính sách, pháp luật về chăm sóc sức khỏe tâm thần, chăm sóc trẻ em mồ côi.

10. Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố, thị xã

Căn cứ các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp tại Kế hoạch này, chủ động triển khai thực hiện chương trình chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, chăm sóc trẻ em mồ côi trên địa bàn phù hợp với điều kiện của địa phương.

Huy động nguồn lực, kinh phí và vận động sự tham gia đóng góp nguồn lực của các tổ chức, doanh nghiệp, gia đình, cá nhân để thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp của Kế hoạch tại địa phương đúng quy định của pháp luật. Phát triển mạng lưới các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, chăm sóc trẻ em mồ côi.

Trên đây là Kế hoạch thực hiện “Chương trình chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, chăm sóc trẻ em mồ côi” trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2024 - 2030. Yêu cầu Giám đốc các sở, Thủ trưởng các ban, ngành, đoàn thể liên quan, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố, thị xã phối hợp tổ chức thực hiện đảm bảo mục tiêu, yêu cầu, hiệu quả./.