KẾ HOẠCH

THỰC HIỆN ĐỀ ÁN “TĂNG CƯỜNG PHÒNG, CHỐNG TỘI PHẠM VỀ ĐA DẠNG SINH HỌC ĐẾN NĂM 2030, TẦM NHÌN ĐẾN NĂM 2050”

Thực hiện Quyết định số 1623/QĐ-TTg ngày 27/12/2022 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án “Tăng cường phòng, chống tội phạm về đa dạng sinh học đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050”, UBND tỉnh Bắc Ninh xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện như sau:

I. MỤC TIÊU, YÊU CẦU

1. Mục tiêu chung

- Tổ chức thực hiện có hiệu quả các mục tiêu chung của Đề án đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, ý thức trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc chấp hành pháp luật về đa dạng sinh học, góp phần bảo tồn hệ sinh thái, hệ động vật, thực vật, nguồn gen...

- Bảo vệ và phát triển bền vững các hệ sinh thái tự nhiên hiện có của tỉnh Bắc Ninh bao gồm các loài, các nguồn gen quý hiếm; sử dụng hợp lý tài nguyên đa dạng sinh học theo hướng bền vững phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ môi trường; nâng cao hiệu quả công tác quản lý và nhận thức cộng đồng về đa dạng sinh học; phục hồi và sử dụng bền vững các nguồn tài nguyên thiên nhiên nhằm góp phần phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh theo hướng nền kinh tế xanh, chủ động thích ứng, phòng chống biến đổi khí hậu.

- Kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi phạm tội, vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học, góp phần đảm bảo an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội và phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

- Xây dựng, kiện toàn đội ngũ cán bộ có trình độ, năng lực, trách nhiệm, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới; hiện đại hóa cơ sở vật chất, kỹ thuật đáp ứng yêu cầu công tác phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học.

2. Mục tiêu cụ thể đến năm 2030

- Đổi mới hình thức tuyên truyền để nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân về bảo vệ, bảo tồn các loài động vật, thực vật hoang dã, nhất là các loài động vật, thực vật hoang dã nhóm IA, IIA, IB, IIB và thuộc Phụ lục I Công ước CITES. Đưa chuyên đề bảo vệ đa dạng sinh học thành hoạt động truyền thông thường xuyên trên các phương tiện thông tin đại chúng và giáo dục tại các nhà trường.

- Kiểm soát chặt chẽ hoạt động gây nuôi động vật hoang dã; kiểm soát và ngăn ngừa dịch bệnh, bảo đảm việc nhập khẩu động vật, thực vật hoang dã không ảnh hưởng xấu tới đa dạng sinh học và sức khỏe con người; xử lý nghiêm hành vi khai thác, đánh bắt, vận chuyển, buôn bán trái phép các loài thực vật, động vật hoang dã, nguy cấp, quý hiếm.

- Kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm minh tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến lĩnh vực bảo vệ đa dạng sinh học, góp phần bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội và phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Đảm bảo tỷ lệ thụ lý tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố liên quan đến đa dạng sinh học đạt 100%; tỷ lệ giải quyết đạt trên 90%; 100% các vụ việc có dấu hiệu tội phạm về đa dạng sinh học phải được khởi tố để điều tra theo quy định của pháp luật. Nâng cao tỷ lệ xử lý đối với các hành vi gây tác động xấu tới đa dạng sinh học, đảm bảo tính răn đe, giáo dục phòng ngừa chung. Quan tâm công tác giám định, định giá trong lĩnh vực này, kịp thời kiến nghị tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc đáp ứng yêu cầu phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học.

- Xây dựng, kiện toàn đội ngũ cán bộ có trình độ năng lực, trách nhiệm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Phấn đấu 100% cán bộ chuyên trách trực tiếp thực hiện công tác phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học được đào tạo, tập huấn kiến thức, nghiệp vụ chuyên sâu. Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện, kỹ thuật cần thiết phục vụ công tác phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học.

- Nghiên cứu, kiến nghị hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến đa dạng sinh học, trong đó phân định rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của từng cơ quan thực thi pháp luật, bảo đảm thống nhất trong công tác phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học. Triển khai thực hiện, nhân rộng các mô hình, chương trình, dự án về bảo tồn và phát triển có hiệu quả các nguồn gen có giá trị.

2. Yêu cầu

- Công tác bảo tồn đa dạng sinh học trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh phù hợp với Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, chiến lược quốc gia về đa dạng sinh học, quy hoạch tổng thể bảo tồn đa dạng sinh học của cả nước. Việc bảo tồn đa dạng sinh học không gây ảnh hưởng đến An ninh, Quốc phòng.

- Bảo tồn đa dạng sinh học, khai thác và sử dụng hợp lý tài nguyên đa dạng sinh học nhằm sử dụng bền vững nguồn lợi này trong tương lai; duy trì và phát triển các dịch vụ sinh thái, bảo vệ và tôn tạo cảnh quan thiên nhiên, đảm bảo sự phát triển của nguồn tài nguyên, giữ cân bằng sinh thái, phục vụ và phát triển bền vững các hệ sinh thái tự nhiên; bảo vệ đa dạng sinh vật, chống ô nhiễm môi trường, thích ứng biến đổi khí hậu gắn kết với bảo vệ rừng và phát triển bền vững.

- Tăng cường công tác quản lý nhà nước, phát huy nội lực, huy động nguồn lực của cá nhân, tổ chức và cộng đồng dân cư vào công tác bảo tồn đa dạng sinh học, hài hòa lợi ích, phù hợp với sự tham gia, đóng góp của các bên có liên quan.

II. NHIỆM VỤ, GIẢI PHÁP TRỌNG TÂM

1. Nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc chấp hành pháp luật về đa dạng sinh học

Tổ chức quán triệt, phổ biến các văn bản quy phạm pháp luật, các văn bản chỉ đạo có liên quan nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong chấp hành pháp luật về đa dạng sinh học; nghiên cứu học tập kinh nghiệm về bảo tồn và quản lý đa dạng sinh học của các địa phương; đề cao trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp trong quản lý, bảo tồn và sử dụng bền vững đa dạng sinh học.

Đổi mới công tác tuyên truyền, phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học, có hình thức phù hợp đấu tranh phê phán mạnh mẽ các hành vi gây tác động xấu đến môi trường, thiên nhiên; bài trừ thói quen, sở thích sử dụng các loài hoang dã làm trang sức, thực phẩm, thuốc chữa bệnh… Công khai thông tin về kết quả xử lý tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học theo quy định pháp luật; tôn vinh các tấm gương, mô hình hoạt động hiệu quả về bảo tồn, sử dụng bền vững đa dạng sinh học, các điển hình tiên tiến trong phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học.

2. Tăng cường công tác phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học

Chủ động nắm chắc tình hình tội phạm và các vi phạm pháp luật có liên quan đến đa dạng sinh học trên các tuyến, địa bàn, lĩnh vực trọng điểm; kịp thời phát hiện, xử lý, làm rõ nguyên nhân và điều kiện phát sinh tội phạm, vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học để áp dụng các biện pháp khắc phục và phòng ngừa. Không để hình thành “điểm nóng” vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học. Bảo đảm tỷ lệ thụ lý tố giác, tin báo về tội phạm về đa dạng sinh học, kiến nghị khởi tố theo đúng mục tiêu của Đề án.

Tập trung lực lượng, phương tiện để điều tra, khám phá các vụ án, đường dây tội phạm liên tỉnh; tổ chức các đoàn thanh tra, kiểm tra và mở các đợt cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm có liên quan đến đa dạng sinh học. Tăng cường hoạt động phối hợp kiểm soát, ngăn chặn, xử lý hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học ở địa bàn liên tỉnh, liên tuyến.

3. Tăng cường tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ, nâng cao ý thức trách nhiệm cho cán bộ thực hiện công tác phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học; bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng sử dụng trang thiết bị, phương tiện, kỹ thuật, quy trình, cách thức lấy mẫu giám định và phương pháp bảo quản, lưu giữ vật chứng.

Ưu tiên bố trí nhân lực, từng bước đầu tư trang thiết bị, phương tiện, kỹ thuật; ứng dụng khoa học trong phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh và xử lý tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học.

4. Triển khai thực hiện các quy định hợp tác quốc tế trong công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học. Tranh thủ các nguồn lực và hỗ trợ của các tổ chức cho công tác phòng, chống tội phạm, các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học theo quy định pháp luật, đặc biệt là những thành tựu khoa học, công nghệ hiện đại; xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu tội phạm về đa dạng sinh học.

III. PHÂN CÔNG NHIỆM VỤ

Các Sở, ngành, địa phương căn cứ chức năng nhiệm vụ tổ chức triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm tại mục II Kế hoạch này, trong đó tập trung thực hiện quyết liệt, có hiệu quả các nhiệm vụ cụ thể:

1. Công an tỉnh

- Chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị, địa phương triển khai thực hiện Đề án “Tăng cường phòng, chống tội phạm về đa dạng sinh học đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050”.

- Triển khai các chuyên đề đấu tranh, tấn công trấn áp tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học: huỷ hoại các hệ sinh thái rừng; khai thác, mua bán, tiêu thụ, vận chuyển, nuôi trồng các loài hoang dã, nguy cấp, quy, hiếm và quản lý nguồn gen. Thực hiện các biện pháp nghiệp vụ để phát hiện, đấu tranh, xử lý nghiêm, triệt để các vụ án, đường dây tổ chức tội phạm liên tỉnh, xuyên quốc gia tác động xấu đến đa dạng sinh học, không để vi phạm tái diễn, chậm xử lý hoặc xử lý không hiệu quả.

- Phối hợp chặt chẽ với Viện Kiểm sát và Toà án trong điều tra, xử lý tội phạm về đa dạng sinh học theo đúng quy định của pháp luật. Chỉ đạo Công an xã, phường, thị trấn chủ động nắm chắc tình hình, kịp thời phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học ngay từ cơ sở, đặc biệt là các hành vi vi phạm pháp luật về quản lý, khai thác, sử dụng tài nguyên: đất, nước, rừng; các loài nguy cấp quý, hiếm ưu tiên được bảo vệ; các nguồn gen quý và các loài ngoại lai. Có hình thức động viên, khen thưởng kịp thời các cá nhân, tập thể có thành tích trong công tác phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm về bảo vệ đa dạng sinh học.

- Phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng trong việc trao đổi thông tin dữ liệu tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học, đặc biệt chú ý tới loại hình tội phạm mạng, tội phạm sử dụng công nghệ cao; kịp thời phát hiện, đấu tranh, xử lý các đối tượng sử dụng mạng xã hội, các loại hình chuyển phát nhanh, ứng dụng thanh toán điện tử để tổ chức hoạt động tàng trữ, mua bán, vận chuyển trái phép động vật, thực vật hoang dã.

- Phối hợp với Sở Tài Nguyên và Môi trường, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức đào tạo, tập huấn cho cán bộ các quy định của pháp luật về quản lý, bảo vệ tài nguyên rừng; động vật, thực vật hoang dã; nhận dạng loài hoang dã; quy trình cứu hộ, tái thả động vật hoang dã. Phối hợp với các đơn vị đào tạo trong và ngoài ngành tổ chức đào tạo, tập huấn ngoại ngữ, kỹ thuật chuyên môn phục vụ công tác phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học.

- Phối hợp với các đơn vị chức năng, UBND các huyện, thị xã, thành phố, cơ quan truyền thông triển khai hiệu quả các hoạt động phòng ngừa xã hội; thực hiện có hiệu quả các chương trình phối hợp về phòng, chống tội phạm, phong trào toàn dân bảo vệ An ninh Tổ quốc gắn với phòng ngừa tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ đa dạng sinh học; tuyên truyền, vận động để nhân dân hiểu về tầm quan trọng của đa dạng sinh học đối với sự phát triển kinh tế, xã hội, thực hiện các quy định của pháp luật và tham gia giám sát, tố giác kịp thời hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học.

2. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

- Làm tốt công tác quản lý nhà nước trong việc bảo tồn đa dạng sinh học trên địa bàn tỉnh, nhất là tại Khu bảo tồn loài - sinh cảnh vườn chim Đông Xuyên nằm trọn trong địa giới hành chính thôn Đông Xuyên, xã Đông Tiến, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh.

- Tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm theo lĩnh vực được phân công liên quan đến đa dạng sinh học, nhất là đối với các hành vi nuôi, nhốt động vật hoang dã, vận chuyển lâm sản trái phép, hoạt động khai thác tận diệt chim hoang dã di cư, sử dụng hoá chất, chất cấm trong chăn nuôi, trồng trọt nông, lâm, thủy sản gây tác động tiêu cực tới đa dạng sinh học.

- Trao đổi thông tin về xử lý các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học, danh sách được cấp phép CITES… nhằm phục vụ cho công tác tra cứu thông tin của các lực lượng chức năng trong phòng ngừa, xử lý vi phạm.

3. Sở Tài nguyên và Môi trường

- Hướng dẫn danh mục các loài ngoại lai xâm hại và các quy định về quản lý các loài ngoại lai xâm hại để làm căn cứ xử lý các hành vi vi phạm. Hướng dẫn, thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về bảo tồn các loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ, loài chim hoang dã, di cư, bảo vệ môi trường, di sản thiên nhiên.

- Phối hợp xây dựng, tổ chức nội dung truyền thông về tầm quan trọng của đa dạng sinh học, nâng cao nhận thức về đa dạng sinh học và các chính sách, pháp luật, giải pháp về bảo tồn đa dạng sinh học.

4. Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh

Phối hợp chặt chẽ với lực lượng Công an, Kiểm lâm, chính quyền địa phương, các cơ quan liên quan triển khai công tác phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến bảo vệ đa dạng sinh học trên địa bàn quản lý; tổ chức tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về đa dạng sinh học và tích cực tham gia tố giác tội phạm, các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học tại khu vực đóng quân.

5. Sở Tư pháp

Theo dõi tình hình thi hành pháp luật; kiến nghị, đề xuất sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến công tác xử lý vi phạm pháp luật về bảo vệ động vật, thực vật hoang dã.

6. Sở Thông tin và Truyền thông

Tăng cường tuyên truyền về chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng, Nhà nước về công tác phòng, chống tội phạm vi phạm pháp luật trong lĩnh vực đa dạng sinh học; tuyên truyền nâng cao ý thức, trách nhiệm của tổ chức, cá nhân trong bảo tồn đa dạng sinh học. Phối hợp chặt chẽ với Công an tỉnh và các sở, ngành liên quan tuyên truyền kết quả đấu tranh, xử lý tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học.

7. Sở Tài chính

Căn cứ khả năng ngân sách, tham mưu cho UBND tỉnh bố trí kinh phí thường xuyên để thực hiện kế hoạch theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước và các văn bản hướng dẫn hiện hành.

8. Sở Khoa học và Công nghệ

Thúc đẩy nghiên cứu khoa học, phát triển ứng dụng thành tựu mới của khoa học và công nghệ để phục vụ công tác phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học.

9. Viện kiểm sát nhân dân tỉnh, Toà án nhân dân tỉnh

Phối hợp chặt chẽ với Cơ quan điều tra đẩy mạnh công tác phòng, chống tội phạm về đa dạng sinh học; nhất là giải quyết các vụ án về tội danh theo Điều 234 “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật hoang dã” và Điều 244 “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” của Bộ luật Hình sự.

10. UBND các huyện, thị xã, thành phố

- Chỉ đạo thực hiện các biện pháp quản lý nhà nước tại địa phương, không để hình thành các điểm tập trung buôn bán động vật hoang dã, đặc biệt tại các địa bàn có rừng, chợ đầu mối. Tổ chức rà soát, đánh giá tình hình vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học tại địa phương để chỉ đạo lực lượng Công an và các lực lượng chức năng trên địa bàn chủ động biện pháp xử lý. Kiên quyết xử lý các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học, nhất là hành vi mua bán, vận chuyển, nuôi nhốt, giết mổ, săn bắt, bẫy động vật hoang dã, phá rừng, lấn chiếm rừng, đồng thời công khai thông tin về kết quả xử lý để góp phần răn đe, giáo dục phòng ngừa chung.

- Tăng cường nhân lực, cơ sở vật chất cho lực lượng trực tiếp đấu tranh với tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến đến bảo vệ đa dạng sinh học, nhất là lực lượng Công an cấp xã để kịp thời giải quyết từ đầu, từ sớm các vấn đề phức tạp liên quan đến bảo vệ đa dạng sinh học nảy sinh tại địa bàn cơ sở. Tăng mức đầu tư ngân sách, ưu tiên đầu tư kinh phí, trang thiết bị, phương tiện cho các lực lượng trực tiếp đấu tranh phòng, chống tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học. Phối hợp chặt chẽ với các địa phương giáp ranh chủ động phòng ngừa, ngăn chặn có hiệu quả từ sớm các loại tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học hoạt động có tính chất liên tỉnh, liên huyện.

- Thường xuyên tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước về công tác bảo tồn đa dạng sinh học. Kịp thời biểu dương, khen thưởng các tập thể, cá nhân tiêu biểu, có thành tích xuất sắc trong công tác phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến tội phạm trong bảo vệ đa dạng sinh học.

IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Các cơ quan, đơn vị, UBND các huyện, thị xã, thành phố căn cứ chức năng nhiệm vụ được giao xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện trước ngày 15/10/2023. Định kỳ hằng năm báo cáo kết quả triển khai thực hiện về Công an tỉnh (Phòng Cảnh sát ĐTTP về tham nhũng, kinh tế và môi trường) trước ngày 10/12 để tổng hợp.

2. Giao Công an tỉnh chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan theo dõi, kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn việc triển khai thực hiện Kế hoạch này; tổng hợp báo cáo theo quy định./.