14.3. Thử nghiệm phát nóng balát

Khi balát được thử nghiệm theo các điều kiện của phụ lục H và các thông tin cho trong phụ lục J, nhiệt độ không được vượt quá các giá trị tương ứng cho trong Bảng 2 đối với thử nghiệm trong điều kiện bình thường và không bình thường, nếu thuộc đối tượng áp dụng.

CHÚ THÍCH: Điều kiện mạch điện không bình thường được trình bày chi tiết trong phụ lục D của IEC 60598-1.

Bảng 2 – Nhiệt độ lớn nhất

Bộ phận

Nhiệt độ lớn nhất, ^oC

Làm việc bình thường ở 100% điện áp danh định

Làm việc bình thường ở 106% điện áp danh định

Làm việc không bình thường ở 110% điện áp danh định

...

...

...

Cuộn dây balát có công bố nhiệt độ trong điều kiện không bình thường

_a)

_b)

Vỏ của balát liền kề với tụ điện, nếu có (lắp trong vỏ của balát)

...

...

...

- không công bố nhiệt độ

- có chỉ ra t_c

50

Các bộ phận được làm từ:

t_c

...

...

...

- gỗ ép tẩm nhựa phênol

110

- khoáng vô cơ tẩm phênol và ép

145

- nhựa urê

...

...

...

90

- nhựa melamin

100

- giấy ép tẩm nhựa

110

...

...

...

- cao su

70

- vật liệu nhựa nhiệt dẻo

^c)

^a) Đo độ tăng nhiệt của cuộn dây trong điều kiện bình thường ở 100 % điện áp danh định, nghĩa là kiểm tra giá trị công bố để cung cấp thông tin dùng cho thiết kế đèn điện là không bắt buộc và phép đo này chỉ thực hiện khi có ghi nhãn trên balát hoặc có quy định khác trong catalo.

...

...

...

^c) Đo nhiệt độ của vật liệu nhựa nhiệt dẻo, không phải loại được dùng cho cách điện của cuộn dây, vật liệu này cung cấp bảo vệ chống chạm vào các bộ phận mang điện hoặc đỡ các bộ phận này. Giá trị đo được dùng để thiết lập điều kiện thử nghiệm của 18.1 của TCVN 7590-1 (IEC 61347-1).

Nếu vật liệu hoặc phương pháp chế tạo được sử dụng khác với chỉ dẫn trong bảng thì chúng không được làm việc ở nhiệt độ cao hơn nhiệt độ cho phép đối với vật liệu đó.

Không được vượt quá nhiệt độ trong bảng này khi balát làm việc ở nhiệt độ môi trường công bố lớn nhất, nếu có. Nhiệt độ môi trường lớn nhất đối với balát, nếu không công bố, phải được coi là hiệu giữa nhiệt độ ghi nhãn t_w và độ tăng nhiệt của cuộn dây ∆t đo được ở 100 % điện áp danh định.

Bảng 3 – Nhiệt độ giới hạn của các cuộn dây trong điều kiện làm việc không bình thường và ở 110 % điện áp danh định đối với balát phải chịu thử nghiệm độ bền trong thời gian 30 ngày

Hằng số S

Nhiệt độ giới hạn, ^oC

S4,5

S5

S6

...

...

...

S11

S16

đối với t_w = 90

171

161

147

131

119

110

...

...

...

178

168

154

138

125

115

100

186

176

...

...

...

144

131

121

105

194

183

168

150

137

...

...

...

110

201

190

175

156

143

132

115

209

...

...

...

181

163

149

137

120

217

205

188

169

...

...

...

143

125

224

212

195

175

160

149

130

...

...

...

220

202

182

166

154

135

240

227

209

...

...

...

172

160

140

248

235

216

195

178

166

...

...

...

256

242

223

201

184

171

150

264

250

...

...

...

207

190

177

CHÚ THÍCH: Nếu không có quy định khác được ghi trên balát thì áp dụng nhiệt độ giới hạn quy định trong cột S4,5.

Đối với các balát chịu thử nghiệm độ bền trong thời gian nhiều hơn 30 ngày, nhiệt độ giới hạn phải tính theo công thức 2 trong điều 13 của TCVN 7590-1 (IEC 61347-1) nhưng với tuổi thọ thử nghiệm khách quan bằng hai phần ba thời gian thử nghiệm độ bền lý thuyết (tính bằng ngày).

14.4. Sau thử nghiệm phát nóng, balát phải được để nguội đến nhiệt độ phòng và sau đó phải phù hợp với các điều kiện sau:

a) nhãn của balát vẫn phải đọc được rõ ràng;

b) balát không được hỏng khi chịu thử nghiệm điện áp theo điều 12. Tuy nhiên, điện áp thử nghiệm được giảm xuống còn 75 % điện áp trong TCVN 7590-1 (IEC 61347-1) nhưng không nhỏ hơn 500 V.

15. Thử nghiệm xung điện áp cao

...

...

...

Balát kiểu cuộn cảm đơn giản phải chịu được thử nghiệm trong 15.1

Balát không phải balát kiểu cuộn cảm đơn giản phải chịu được thử nghiệm theo 15.2. Nhà chế tạo phải công bố sản phẩm phải chịu thử nghiệm nào.

15.1. Từ sáu balát theo 5.1, ba balát phải chịu thử nghiệm khả năng chịu ẩm và thử nghiệm độ bền điện được quy định trong các điều 11 và 12.

Ba balát còn lại được gia nhiệt trong lò đến khi đạt đến nhiệt độ t_w ghi nhãn trên balát.

Ngay sau các thử nghiệm điều kiện ban đầu này, cả sáu mẫu phải chịu thử nghiệm xung điện áp cao.

Balát được thử nghiệm cùng với một biến trở và một áptômát phù hợp có thời gian đóng trong khoảng từ 3 ms đến 15 ms (không kể thời gian nảy) – ví dụ loại thiết bị đóng cắt chân không H16 hoặc VR 312/412 – được nối tới nguồn điện một chiều, điều chỉnh dòng điện và thao tác áptômát, điện áp xung sẽ cảm ứng trong balát. Dòng điện sau đó được điều chỉnh chậm, tăng lên sao cho điện áp đỉnh đạt giá trị ghi trên nhãn balát. Phép đo điện áp xung được thực hiện trực tiếp ở các đầu nối của balát theo phụ lục I và hình I.1

CHÚ THÍCH 1: Nếu dùng aptômát điện tử có thời gian đóng rất ngắn, cần đề phòng sự xuất hiện điện áp xung cảm ứng rất cao.

Ghi lại giá trị của dòng điện một chiều mà tại đó điện áp khởi động đạt được. Balát sau đó làm việc với dòng điện này trong 1 h, trong thời gian này cứ mỗi phút cho gián đoạn dòng điện mười lần, mỗi lần 3 s.

Ngay sau khi thử nghiệm, cả sáu balát phải chịu được thử nghiệm khả năng chịu ẩm và thử nghiệm cách điện quy định trong các điều 11 và 12.

...

...

...

15.2. Không nối bóng đèn ở phía đầu ra của balát, điều chỉnh điện áp cung cấp để đạt được điện áp xung do tắcte và balát phát ra với giá trị ghi trên nhãn balát. Cuộn dây phát nóng catốt của balát được mang tải với điện trở giả.

Sau đó cho balát làm việc trong các điều kiện này nhưng không có bóng đèn trong thời gian là 30 ngày.

Số lượng balát, xử lý trước thử nghiệm và các điều kiện sau thử nghiệm giống như được mô tả trong 15.1.

Balát được ghi nhãn để không sử dụng với bộ mồi có cơ cấu làm trễ thời gian, cũng phải chịu thử nghiệm này nhưng với thời gian gồm 250 chu kỳ đóng/ngắt, giữ thời gian ngắt ít nhất 2 min.

16. Điều kiện sự cố

Không áp dụng các yêu cầu của điều 14 của TCVN 7590-1 (IEC 61347-1).

17. Kết cấu

Áp dụng các yêu cầu của điều 15  của TCVN 7590-1 (IEC 61347-1).

18. Chiều dài đường rò và khe hở không khí

...

...

...

Trong balát lõi hở, emay hoặc vật liệu tương tự tạo thành cách điện của sợi dây và chịu điện áp thử nghiệm theo mức 1 hoặc mức 2 của IEC 60317-0-1 (điều 13) được coi là thêm 1 mm vào các giá trị ghi trong bảng 3 và bảng 4 của TCVN 7590-1 (IEC 61347-1) giữa sợi dây emay của các cuộn dây khác nhau hoặc từ sợi dây emay tới vỏ, lõi sắt, vv… Tuy nhiên, chỉ áp dụng điều này khi chiều dài đường rò và khe hở không khí từ 2 mm trở lên không kể lớp emay.

19. Vít, bộ phận mang dòng và các mối nối

Áp dụng các yêu cầu của điều 17 của TCVN 7590-1 (IEC 61347-1).

20. Khả năng chịu nhiệt, chịu cháy và chịu phóng điện

Áp dụng các yêu cầu của điều 18  của TCVN 7590-1 (IEC 61347-1) trừ điều 18.5.

21. Khả năng chống gỉ

Áp dụng các yêu cầu của điều 19  của TCVN 7590-1 (IEC 61347-1).

22. Điện áp ra không tải

Áp dụng các yêu cầu của điều 20 của IEC 61347-1.

...

...

...

Phụ lục A

(quy định)

Thử nghiệm để xác định bộ phận dẫn là bộ phận mang điện có thể gây ra điện giật

Áp dụng các yêu cầu của phụ lục A  của TCVN 7590-1 (IEC 61347-1).

Phụ lục B

(quy định)

Yêu cầu cụ thể đối với bộ điều khiển bóng đèn có bảo vệ nhiệt

Áp dụng các yêu cầu của phụ lục B của TCVN 7590-1 (IEC 61347-1).

...

...

...

Phụ lục C

(quy định)

Yêu cầu cụ thể đối với bộ điều khiển bóng đèn điện tử có phương tiện bảo vệ chống quá nhiệt

Không áp dụng các yêu cầu của phụ lục C  của TCVN 7590-1 (IEC 61347-1).

Phụ lục D

(quy định )

Yêu cầu để thực hiện thử nghiệm phát nóng bộ điều khiển bóng đèn có bảo vệ nhiệt

Áp dụng các yêu cầu của phụ lục D của TCVN 7590-1 (IEC 61347-1).

...

...

...

Phụ lục E

(quy định)

Sử dụng hằng số S khác 4 500 trong thử nghiệm t_w

Áp dụng các yêu cầu của phụ lục E của TCVN 7590-1 (IEC 61347-1).

Phụ lục F

(quy định)

Hộp chống gió lùa

Áp dụng các yêu cầu của phụ lục F của TCVN 7590-1 (IEC 61347-1).

...

...

...

Phụ lục G

(quy định)

Giải thích việc rút ra giá trị xung điện áp

Không áp dụng các yêu cầu của phụ lục G của TCVN 7590-1 (IEC 61347-1).

Phụ lục H

(quy định)

Các thử nghiệm

Áp dụng các yêu cầu của phụ lục H của TCVN 7590-1 (IEC 61347-1).

...

...

...

Phụ lục I

(quy định)

Phương pháp lựa chọn điện trở phi tuyến

I.1. Quy định chung

Để tránh thay đổi điện áp trong quá trình đo xung điện áp, một số điện trở phi tuyến trong mạch mắc nối tiếp được nối song song với balát cần thử nghiệm.

Do liên quan năng lượng, loại điện trở phi tuyến nhỏ nhất là đủ cho mục đích này.

Điện áp được tạo ra bên trong balát không chỉ phụ thuộc vào điện cảm của nó, dòng điện một chiều, điện dung C₂ mà còn phụ thuộc vào chất lượng của thiết bị đóng cắt chân không vì một phần năng lượng tích lũy trong balát sẽ giải phóng qua tia lửa điện xuất hiện ở thiết bị đóng cắt.

Bởi vậy cần phải chọn điện trở phi tuyến cùng với thiết bị đóng cắt để dùng cho mạch điện.

Do thực tế là trên điện trở phi tuyến có dung sai mà có thể bổ sung hoặc bù lại cho nhau nên việc lựa chọn riêng biệt là cần thiết đối với mỗi loại balát cần thử nghiệm.

...

...

...

Đầu tiên điều chỉnh dòng điện chạy qua balát thử nghiệm để điện áp trên C₂ cao hơn xấp xỉ 15 % đến 20 % điện áp thử nghiệm dự kiến.

Sau đó điện áp được giảm đến giá trị dự định bằng các điện trở phi tuyến mắc nối tiếp.

Nên chọn hai hoặc ba điện trở phi tuyến điện áp cao để phần lớn điện áp thử nghiệm sẽ đặt lên chúng và một hoặc hai điện trở phi tuyến điện áp thấp hơn để phần điện áp còn lại đặt lên chúng. Sau đó, điều chỉnh điện áp thử nghiệm bằng cách thay đổi dòng điện qua balát.

Giá trị xấp xỉ đối với điện áp của một điện trở phi tuyến có thể được chọn từ đặc tính dòng điện điện áp cho trong tờ dữ liệu điện trở phi tuyến có liên quan (ví dụ giá trị điện áp ở I = 10 mA).

Ký hiệu:

1. Ampemét để đo dòng điện một chiều

2. Volmét tĩnh điện với điện dung riêng không vượt quá 30 pF để đo điện áp xung

3. Thiết bị bảo vệ đối với nguồn cung cấp

...

...

...

C₁ = 0,66 mF

C₂ = 5 000 pF

C₃ = 50 pF

D₁ = Điốt ZD22

D₂ = Điốt IN4004

D₃ = Điốt (6 cái) BYV96E

P Mẫu thử nghiệm

R₁ Điện trở điều chỉnh được (xấp xỉ bằng 100 W)

R₂ Điện trở điều chỉnh được: R 2 ³ điện trở balát x 20

...

...

...

Va Điện trở phi tuyến (để lựa chọn, xem phụ lục I)

Hình I.1 – Mạch thử nghiệm balát, dùng cho bóng đèn có cơ cấu khởi động trong

Phụ lục J

(quy định)

Giải thích nhiệt độ balát

CHÚ THÍCH: Phụ lục này không đưa ra bất kỳ một đề xuất mới nào mà chỉ phản ánh các yêu cầu hiện hành.

Mục đích của các yêu cầu nhiệt độ balát là để xác nhận rằng balát hoạt động an toàn trong suốt tuổi thọ dự kiến của nó.

Tuổi thọ của balát được xác định bởi chất lượng cách điện sợi dây liên quan với kết cấu balát.

...

...

...

a) Độ bền;

b) Phát nóng balát;

c) Bố trí thử nghiệm.

Sự giải thích dưới đây áp dụng cho balát loại dây quấn.

J.1. Độ bền

Trước hết xác lập nhiệt độ công bố t_w của cuộn dây balát biểu thị nhiệt độ tại đó balát có tuổi thọ mong muốn ít nhất là 10 năm làm việc liên tục. Quan hệ giữa cuộn dây và tuổi thọ balát có thể được tính từ công thức sau (xem hình 1):

log L = log L₀ + S(-)

Trong đó:

L – Tuổi thọ thử nghiệm khách quan tính bằng ngày, 30 ngày là tiêu chuẩn nhưng nhà chế tạo có thể yêu cầu thời gian thử nghiệm lâu hơn ở nhiệt độ thấp hơn tương ứng;

...

...

...

T – nhiệt độ thử nghiệm lý thuyết (t + 273) K;

T_w – nhiệt độ làm việc lớn nhất danh định (t_w + 273) K;

S - hằng số phụ thuộc vào thiết kế của balát và cách điện cuộn dây được sử dụng. Nếu không có yêu cầu ngược lại thì hằng số S lấy bằng 4 500 nhưng nhà chế tạo có thể công bố sử dụng giá trị khác nếu điều này được lý giải bằng các thử nghiệm liên quan.

Vì vậy, thử nghiệm độ bền có thể thực hiện trong thời gian ngắn hơn rất nhiều so với 10 năm ở nhiệt độ của cuộn dây cao hơn liên quan. Thời gian thử nghiệm độ bền tiêu chuẩn là 30 ngày nhưng cho phép thời gian thử nghiệm dài hơn, đến 120 ngày.

J.2. Phát nóng balát

Balát được thiết kế để lắp đặt bên trong đèn điện phải được kiểm tra để chứng tỏ rằng nhiệt độ ấn định của cuộn dây balát (t_w) trong điều kiện không bị vượt quá trong điều kiện làm việc bình thường theo tiêu chuẩn đèn điện.

Ngoài ra, trong điều kiện làm việc không bình thường như là ngắn mạch tắcte trong mạch bóng đèn huỳnh quang, đèn điện phải được kiểm tra để thấy rằng giới hạn tương ứng được ghi nhãn trên balát không được vượt quá. Giới hạn này được quy định là nhiệt độ ứng với tuổi thọ bằng hai phần ba thời gian thử nghiệm đối với thử nghiệm độ bền balát. Yêu cầu này được dựa trên và rút ra từ các bảng nhiệt độ giới hạn và nhiệt độ thử nghiệm lý thuyết đối với balát phải chịu thời gian thử nghiệm độ bền là 30 ngày và trên cơ sở thừa nhận rằng một balát có t_w 90 là tương đương về yêu cầu cho balát không ghi nhãn nhiệt độ, với các lớp được ngăn cách bằng giấy.

Thông tin trên có nghĩa là nhiệt độ giới hạn trong điều kiện làm việc không bình thường là nhiệt độ, ví dụ, phù hợp với khoảng thời gian tuổi thọ 20 ngày đối với balát phải chịu thử nghiệm độ bền 30 ngày. Sự liên hệ này dựa trên cơ sở giới hạn truyền thống đối với nhiệt độ giới hạn của cuộn dây và nhiệt độ thử nghiệm khách quan đối với thử nghiệm độ bền. Tuy nhiên nhà chế tạo có quyền ghi nhãn nhiệt độ thấp hơn.

Việc kiểm tra trong đèn điện dựa vào giá trị giới hạn ghi trên balát. Điều này ngụ ý rằng, nếu nhà chế tạo chọn thử nghiệm độ bền lâu hơn ở nhiệt độ thấp hơn tương ứng, thì nhiệt độ cho phép lớn nhất trong điều kiện không bình thường được giảm tương ứng.

...

...

...

Trước đây, nhiệt độ balát được kiểm tra trên một balát được bố trí thử nghiệm mô phỏng giá đỡ đèn điện (xem hình J.1), được sửa đổi nhiều lần để có kết quả tái lặp. Bố trí thử nghiệm gần đây có balát đặt trên các khối gỗ (xem hình H.1 của TCVN 7590-1 (IEC 61347-1)). Tuy nhiên, thực tế cho thấy rất ít hoặc không có tương quan giữa nhiệt độ đo được trên balát trong bố trí thử nghiệm này và nhiệt độ thực tế khi balát được lắp đặt trong đèn điện cụ thể. Vì vậy, phép đo độ phát nóng balát theo cách bố trí thử nghiệm này được bỏ qua và thay bằng một phép đo thực tế hơn nhiều dựa trên nhiệt độ cuộn dây cho phép lớn nhất t_w.

Từ đó, thử nghiệm phát nóng balát đã được sửa đổi để thể hiện điều kiện nặng nề nhất trong đèn điện mà nhà chế tạo balát cho phép thông qua giá trị công bố t_w. Sau đó các bộ phận của balát được kiểm tra với balát làm việc trong lò cho đến khi đạt đến nhiệt độ cuộn dây ghi nhãn.

Vì vậy, kiểm tra xem nhiệt độ cuộn dây balát không vượt quá được thực hiện trong đèn điện. Sau đó, đo nhiệt độ cuộn dây balát trong điều kiện bình thường cũng như không bình thường và so sánh với giá trị ghi nhãn.

Balát lắp trong được thiết kế để lắp đặt bên trong vỏ bọc không phải là đèn điện như cột điện, hộp hoặc tương tự cũng phải thử nghiệm trong bố trí thử nghiệm như Hình H.1 của TCVN 7590-1 (IEC 61347-1). Như quy định đối với balát trong. Vì các balát này không được lắp bên trong đèn điện, sự phù hợp với giới hạn nhiệt độ như quy định trong tiêu chuẩn đèn điện cũng phải được kiểm tra trong bố trí thử nghiệm.

Balát độc lập được thử nghiệm trong góc thử nghiệm. Góc thử nghiệm bao gồm ba tấm gỗ được bố trí mô phỏng hai bức tường và trần của một gian phòng (xem hình J.2).

Tất cả các phép đo được thực hiện trong hộp chống gió lùa như mô tả trong phụ lục F.

Kích thước bằng milimét

Hình J.1 – Nắp đậy thử nghiệm dùng cho thử nghiệm phát nóng balát

...

...

...

Kích thước bằng milimét

Hình J.2 – Góc thử nghiệm dùng cho thử nghiệm phát nóng balát

Phụ lục K

(quy định )

Yêu cầu bổ sung đối với balát điện từ lắp trong đèn điện có cách điện kép hoặc cách điện tăng cường

Áp dụng các yêu cầu trong phụ lục I của TCVN 7590-1 (IEC 61347-1).

TÀI LIỆU THAM KHẢO

...

...

...

IEC 61048, Capacitors for use in tubular fluorescent and other discharge lamp circuits – General and safety requirements (Tụ điện dùng trong mạch điện bóng đèn huỳnh quang dạng ống và các bóng đèn phóng điện khác – Yêu cầu chung và yêu cầu an toàn)

IEC 61049, Capacitors for use in tubular fluorescent and other discharge lamp circuits – Performance requirements (Tụ điện dùng trong mạch điện bóng đèn huỳnh quang dạng ống và các bóng đèn phóng điện khác – Yêu cầu về tính năng)

IEC 61347-2-3, Lamp controlgear – Part 2-3: Particular requirements for a.c supplied electronic ballasts for fluorescent lamps (Bộ điều khiển bóng đèn – Phần 2-3: Yêu cầu cụ thể đối với balát điện tử nguồn điện xoay chiều dùng cho bóng đèn huỳnh quang)

MỤC LỤC

Lời nói đầu

1. Phạm vi áp dụng

2. Tài liệu viện dẫn

3. Định nghĩa

...

...

...

5. Lưu ý chung đối với các thử nghiệm

6. Phân loại

7. Ghi nhãn

8. Bảo vệ chống chạm vào các bộ phận mang điện

9. Đầu nối

10. Yêu cầu đối với nối đất bảo vệ

11. Khả năng chịu ẩm và cách điện

12. Độ bền điện

13. Thử nghiệm đồ bền điện của cuộn dây

...

...

...

15. Thử nghiệm xung điện áp cao

16. Điều kiện sự cố

17. Kết cấu

18. Chiều dài đường rò và khe hở không khí

19. Vít, bộ phận mang dòng và các mối nối

20. Khả năng chịu nhiệt, chịu cháy và chịu phóng điện

21. Khả năng chống gỉ

22. Điện áp ra không tải

Phụ lục A (quy định) – Thử nghiệm để xác định bộ phận dẫn là bộ phận mang điện có thể gây điện giật

...

...

...

Phụ lục C (quy định) – Yêu cầu cụ thể đối với bộ điều khiển bóng đèn điện tử có phương tiện bảo vệ chống quá nhiệt

Phụ lục D (quy định) – Yêu cầu khi tiến hành thử nghiệm phát nóng bộ điều khiển bóng đèn có bảo vệ nhiệt

Phụ lục E (quy định) – Sử dụng hằng số S khác 4 500 trong thử nghiệm t_w

Phụ lục F (quy định) – Hộp chống gió lùa

Phụ lục G (quy định) – Giải thích việc rút ra giá trị xung điện áp

Phụ lục H (quy định) – Các thử nghiệm

Phụ lục I (quy định) – Phương pháp lựa chọn điện trở phi tuyến

Phụ lục J (quy định) – Giải thích nhiệt độ balát

Phụ lục K (quy định) – Yêu cầu bổ sung đối với balát điện từ lắp trong đèn điện có cách điện kép hoặc cách điện tăng cường.

...

...

...