6 Tiến hành thử

6.1 Dùng kính lúp hay kính hiển vi quan sát xác định thành phần thạch học của cốt liệu nhỏ (trong đó có cả các tạp chất) và xác định hình dáng hạt cũng như đặc tính bề mặt của hạt cốt liệu nhỏ đó.

Khi soi kính hiển vi, dùng que nhỏ gạt cốt liệu nhỏ ra thành từng nhóm. Khi cần thiết có thể xác định các loại thạch học bằng thuốc thử (dung dịch axit clohyđric v.v..) hay bằng kính hiển vi phân cực.

6.2 Những hạt cốt liệu nhỏ vỡ ra từ mảnh các loại đá được chia thành các nhóm thạch học theo Bảng 2.

Bảng 2 - Tên loại thạch học của cốt liệu nhỏ

Nhóm thạch học

Tên loại thạch học

1. Đá mácma

Xâm nhập sâu (plutonic rocks)

...

...

...

Phún xuất (volkanic rocks)

granit, gabro, dioxit, sinenit, norit…

diabaz, diorit pocfiarit, aplit, pecmatit…

bazan, spilit, andezit, riolit, daxit…

2. Đá trầm tích (sedimentary)

đá vôi, đôlômit, sa thạch, đá silic, phosphorit

3. Đá biến chất (metaiorphic)

quaczit, đá phiến, đá gneis, migmatit, amphibolit.…

...

...

...

6.4 Những hạt cốt liệu nhỏ là mảnh của đá phiến silic và đất sét đá macno, đá oparit, khoáng chứa quặng và chứa lưu huỳnh, những dạng vi tinh của ôxit silic, mica và các chất lắng hữu cơ được xếp vào các nhóm tạp chất có hại.

6.5 Mô tả, phân nhóm mẫu cốt liệu nhỏ theo hình dáng và đặc tính bề mặt theo Bảng 3.

Bảng 3 - Phân nhóm hạt cốt liệu nhỏ theo hình dáng và đặc tính bề mặt

Nhóm hạt theo hình dáng

Nhóm hạt theo đặc tính bề mặt

Cát thiên nhiên

Cát nghiền

Mòn nhẵn

Gần giống lập phương

...

...

...

Có góc cạnh

Dẹt hoặc dài

Nhám

7 Tính kết quả

7.1 Đếm số lượng hạt của từng loại thạch học trong mỗi lượng mẫu có cùng cỡ hạt. Hàm lượng hạt của từng nhóm thạch học (X_i) trong mỗi lượng mẫu, tính bằng phần trăm, chính xác đến 0,1 %, xác định theo công thức:

                                                                                      … (1)

trong đó:

n          là số lượng hạt cốt liệu nhỏ của từng loại thạch học trong mỗi lượng mẫu;

N          là tổng số hạt đếm được trong lượng mẫu.

...

...

...

       … (2)

trong đó:

X_2,5; X_1,25; X_0,63; X_0,315; X_0,14 là hàm lượng hạt của từng nhóm thạch học theo cỡ hạt xác định theo công thức (1), tính bằng phần trăm (%);

m_2,5 ; m_1,25 ; m_0,63 ; m_0,315 ; m_0,14 là khối lượng từng mẫu theo từng cỡ hạt, tính bằng gam (g).

8 Báo cáo thử nghiệm

Báo cáo thử nghiệm cần có các thông tin sau:

–        loại và nguồn gốc của cốt liệu;

–        tên kho, bãi hoặc công trường;

–        vị trí lấy mẫu;

...

...

...

–        kết quả thử (hàm lượng hạt các loại thạch học);

–        tên người thử và cơ sở thí nghiệm;

–        viện dẫn tiêu chuẩn này.