8. Ghi nhãn

8.1. Trên từng tấm chuẩn phải được ghi nhãn với nội dung sau:

a) trị số độ cứng trung bình cộng được xác định khi thử hiệu chuẩn, ví dụ 249 HK1, nếu có thể;

b) tên hoặc nhãn của nhà cung cấp hoặc nhà chế tạo;

c) số loạt;

d) tên hoặc dấu hiệu nhận biết cơ quan hiệu chuẩn;

e) chiều dầy của tấm chuẩn hoặc nhãn nhận biết trên mặt thử (xem 3.7);

f) năm hiệu chuẩn, nếu không được chỉ ra trên số loạt.

8.2. Bất kỳ nhãn nào đặt ở mặt bên của tấm chuẩn thì phải đặt thẳng đứng hướng về bề mặt thử là mặt trên.

...

...

...

a) viện dẫn tiêu chuẩn này, TCVN 5887-3;

b) ký hiệu để nhận biết tấm chuẩn;

c) ngày tháng năm hiệu chuẩn;

d) trị số độ cứng trung bình cộng và trị số đặc trưng cho độ không đồng đều của tấm chuẩn;

e) thông tin về vị trí của vết lõm chuẩn và giá trị của đường chéo dài.

9. Hiệu lực

Tấm chuẩn độ cứng chỉ có hiệu lực đối với thang đo được hiệu chuẩn.

Hiệu lực hiệu chuẩn được giới hạn trong thời gian 5 năm. Cần lưu ý đến thực tế rằng đối với hợp kim nhôm và hợp kim đồng, hiệu lực hiệu chuẩn có thể được giảm xuống 2 năm đến 3 năm.

...

...

...

(tham khảo)

Hiệu chỉnh hệ thống chiếu sáng Kohler

A.1 Quy định chung

Một số hệ thống quang học được lắp cố định, một số khác lại có bộ phận hiệu chỉnh phụ. Để tăng độ phân giải, phải thực hiện các bước hiệu chỉnh sau.

A.2 Chiếu sáng Kohler

Điều chỉnh tiêu cự để đạt được độ rõ nét tốt nhất trên bề mặt của mẫu phẳng đã được đánh bóng.

Chỉnh tâm của nguồn sáng.

Sắp đặt thẳng tâm trường quan sát và khe mở của màn chắn.

Mở màn chắn sao cho nó không xuất hiện trên trường quan sát.

...

...

...

Độ mở toàn bộ của màn chắn được ưu tiên cho độ phân giải lớn nhất. Nếu ánh sáng chói quá thì giảm khe hở xuống; nhưng không được sử dụng dưới 3/4 độ mở, vì rằng độ phân giải có thể giảm và hiện tượng nhiễu xạ có thể dẫn đến sai số của phép đo.

Nếu ánh sáng quá mạnh đối với mắt, làm giảm cường độ bằng cách sử dụng bộ lọc có mật độ trung bình thích hợp hoặc dùng biến trở điều khiển.

Phụ lục B

(tham khảo)

Độ không đảm bảo của giá trị độ cứng trung bình của tấm chuẩn độ cứng

Sơ đồ chuỗi đo cần để xác định và phân chia thang độ cứng theo Hình B.1 trong TCVN 5887-1:2008.

B.1 Kiểm định trực tiếp máy hiệu chuẩn độ cứng

B.1.1 Hiệu chuẩn lực thử

...

...

...

B.1.2 Hiệu chuẩn thiết bị đo quang học

Xem TCVN 5887-2 : 2008, Phụ lục B.

B.1.3 Kiểm định mũi thử

Xem TCVN 5887-2 : 2008, Phụ lục B.

B.1.4 Kiểm định chu trình thử

Xem TCVN 5887-2 : 2008, Phụ lục B.

B.2 Hiệu chuẩn gián tiếp máy hiệu chuẩn độ cứng

Khi kiểm định gián tiếp bằng tấm chuẩn đầu về độ cứng, phải kiểm tra toàn bộ chức năng của máy hiệu chuẩn độ cứng và xác định độ lặp lại cũng như sai lệch của máy hiệu chuẩn độ cứng so với giá trị độ cứng thực.

Độ không đảm bảo đo hiệu chuẩn gián tiếp của máy hiệu chuẩn độ cứng được tính theo công thức

...

...

...

Trong đó:

u_CRM-P là độ không đảm bảo hiệu chuẩn của tấm chuẩn đầu về độ cứng theo chứng chỉ hiệu chuẩn đối với k = 1;

u_xCRM-1 là sai lệch chuẩn của máy hiệu chuẩn độ cứng do khả năng lặp lại;

u_CRM-D là sự thay đổi độ cứng của tấm chuẩn đầu từ lần hiệu chuẩn gần nhất;

u_ms là độ không đảm bảo do độ phân giải của máy hiệu chuẩn độ cứng.

VÍ DỤ:

Tấm chuẩn đầu về độ cứng

402,1 HK 1

Độ không đảm bảo đo của tấm chuẩn đầu về độ cứng (k = 1)

...

...

...

Sai lệch theo thời gian của tấm chuẩn đầu về độ cứng

u_CMR-D = 0

Độ phân giải của thiết bị đo quang học

R_ms = 0,1 mm

Bảng B.1 - Kết quả kiểm định gián tiếp

Số vết lõm

Đường chéo vết lõm đo được d

mm

Giá trị độ cứng tính được H

...

...

...

1

0,188 0

402,6

2

0,187 5_min

404,7_max

3

0,187 9

403,0

...

...

...

0,188 4

400,9

5

0,188 8_max

399,2_min

Giá trị trung bình

0,188 1

402,1

Độ lệch chuẩn s_xCRM-1

...

...

...

2,1

Độ không đảm bảo đo chuẩn u_xCRM-1

0,000 26

1,08

^a HK: Độ cứng Knoop

                 (B.2)

(t = 1,14 khi n - 5)

Bảng B.2 - Thành phần của độ không đảm bảo đo

Đại lượng

...

...

...

Giá trị ước lượng

x_i

Độ không đảm bảo đo chuẩn

u(x_i)

Kiểu phân bố

Hệ số độ nhạy

c_i

Thành phần độ không đảm bảo u(H)

HK

...

...

...

402,1

6,0 HK

Chuẩn

1,0

6,0

u_xCRM-1

0

1,08 HK

Chuẩn

...

...

...

1,08

u_ms

0

0,000 029 mm

Hình chữ nhật

4275,4 ^a

0,12

u_CRM-D

0

...

...

...

Hình tam giác

1,0

0

Độ không đảm bảo đo tổng hợp u_CM

6,1

HK: Độ cứng Knoop.

^a Hệ số độ nhạy tính theo công thức sau:

                    (B.3)

với H = 402,1 HK, d = 0,1881 mm

...

...

...

Độ không đảm bảo đo của tấm chuẩn độ cứng được tính theo công thức sau:

                        (B.4)

trong đó

u_CRM là độ không đảm bảo hiệu chuẩn của tấm chuẩn độ cứng;

u_xCRM-2 là sai lệch chuẩn do sự phân bố độ cứng không đồng đều của tấm chuẩn độ cứng;

u_CM xem Công thức B.1.

Bảng B.3 - Xác định độ không đồng nhất của tấm chuẩn độ cứng

Lần đo

Đường chéo vết lõm đo được d

...

...

...

Giá trị độ cứng tính được H_CRM

HK

1

0,188 1

402,2

2

0,187 6_min

404,3_max

3

...

...

...

401,7

4

0,188 5_max

400,5_min

5

0,187 6

404,3

Giá trị trung bình

0,188 0

...

...

...

Độ lệch chuẩn s_xCRM-2

0,000 39

1,69

HK: Độ cứng Knoop.

Độ không đảm bảo chuẩn của CRM

               (B.5)

với t = 1,14 và n = 5:

u_xCRM-2 = 0,86 HK

Bảng B.4 - Độ không đảm bảo đo của tấm chuẩn độ cứng

...

...

...

HK

Độ không đồng nhất của tấm chuẩn độ cứng

u_xCRM-2

HK

Độ không đảm bảo đo của máy hiệu chuẩn đầu độ cứng u_CM

HK

Độ không đảm bảo hiệu chuẩn mở rộng của tấm chuẩn độ cứng u_CRM

HK

402,1

...

...

...

6,1

12,3

HK: Độ cứng Knoop.

với

                 (B.6)

THƯ MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1] A. SAWLA: Uncertainty of measurement in the vertification and calibration of the force measuring systems of testing machines, Proceedings of the Asia-Pacific symposium on measurement of force, mass and torque (APMF), Tsukuba, Japan, November 2000 (Độ không đảm bảo đo trong phép kiểm định và hiệu chuẩn hệ thống đo lực của máy thử, biên bản lưu của hội nghị khoa học Châu Á - Thái Bình Dương về đo lực, khối lượng và mômen).

[2] A. WEHRSTEDT, I. PATKOVSZKY: News in the field of standardization about vertification and calibration of materials testing machines, May 2001, EMPA Academy 2001 (Thông tin trong lĩnh vực tiêu chuẩn hóa về kiểm định và hiệu chuẩn máy thử vật liệu).

...

...

...

[4] T. POLZIN, D. SCHWENK: Method for Uncertainty Determination of Hardness Testing; PC File of Determination, Materialprüfung 44 (2002) 3, pp. 64-71 (Phương pháp xác định độ không đảm bảo của phép thử độ cứng).