Hình 8 - Các giới hạn quy ước của các mẫu profin

4.3. Sự phân biệt chiều sâu

Sự phân biệt chiều sâu áp dụng cho profin ban đầu để đánh giá độ nhám bề mặt.

4.3.1. Sự phân biệt dựa trên chiều sâu nhỏ nhất

Chia profin ban đầu thành các đoạn có chiều rộng A/2 và lấy chiều cao của mỗi chữ nhật.

Các đỉnh cục bộ được tính đến là các đỉnh có chiều sâu lớn hơn chiều cao trung bình của các chữ nhật này là 5 % (xem Hình 9).

Hình 9 - Sự phân biệt chiều sâu

4.3.2. Sự phân biệt dựa trên chiều sâu lớn nhất

...

...

...

CHÚ THÍCH 4 Nếu H_j được phân bố theo luật Gauss thì điều kiện này liên quan đến 5 % các đỉnh và đáy. Luật phân bố này tránh được rủi ro các đỉnh cao đơn lẻ giao thoa với đường bao.

Hình 10 - Sự phân biệt dựa trên chiều sâu lớn nhất

4.4. Nhận diện các mẫu profin độ nhám và độ sóng thông qua sự kết hợp các mẫu profin

(Bốn điều kiện này có liên quan với Hình 11). Trong Hình 11, R là chữ viết tắt của độ nhám và W là chữ viết tắt của độ sóng.

I. Điều kiện bao

Điều kiện thứ nhất giữ lại các đỉnh cao hơn một trong số các đỉnh liền kề.

II. Điều kiện chiều dài

Điều kiện thứ hai giới hạn chiều dài của mẫu profin tới giá trị A (giới hạn quy ước giữa độ nhám và độ sóng) hoặc giá trị B (giới hạn quy ước giữa độ sóng và dạng còn lại) như đã quy định trong 4.2 và 5.2.

...

...

...

Điều kiện thứ ba loại bỏ các đỉnh nhỏ nhất bằng cách tìm ra mẫu profin rộng nhất tới mức có thể.

Không cho phép kết hợp hai mẫu profin thành một mẫu profin dài hơn hai mẫu profin nguyên bản, nếu sự kết hợp này dẫn tới một mẫu profin có đặc trưng T nhỏ hơn đặc trưng của hai mẫu profin nguyên bản.

(Cần loại bỏ các đỉnh nhỏ nằm giữa các đỉnh lớn)

IV. Điều kiện chiều sâu tương tự

Điều kiện thứ tư giới hạn sự kết hợp các mẫu profin có các chiều sâu tương tự, đặc biệt là đối với các bề mặt tuần hoàn.

(Cần tránh loại bỏ các đỉnh có chiều sâu tương tự như các đỉnh lân cận)

Phải áp dụng thuật toán kết hợp cho tới khi có sự kết hợp mới.

Hình 11 - Sự kết hợp của các mẫu profin

...

...

...

--------------

¹⁾ Các thông số R và AR được tính toán đối với ít nhất là ba mẫu profin;

²⁾ Các thông số W và AW được tính toán đối với ít nhất là ba mẫu profin;

³⁾ Rx hoặc Wx được tính toán với số mẫu profin nhỏ hơn ba.

Hình 12 - Minh họa quy trình tính toán thông số

5. Điều kiện đo các thông số

...

...

...

Để tính toán các thông số độ sóng, profin ban đầu phải được đo theo hướng dẫn tham chiếu (xem ISO 3274).

5.2. Điều kiện đo

Điều kiện đo nên dùng (xem ISO 3274) được giới thiệu trong Bảng 1.

Bảng 1

A¹⁾

mm

B¹⁾

mm

Chiều dài đường cắt ngang

...

...

...

Chiều dài đánh giá

mm

ls

mm

Bán kính lớn nhất của đầu đo

mm

0,02

0,1

0,64

...

...

...

2,5

2 ± 0,5

0,1

0,5

3,2

3,2

2,5

2 ± 0,5

0,5

...

...

...

16

16

8

5 ± 1

2,5

12,5

80

80

25

...

...

...

¹⁾ Nếu không có quy định nào khác, các giá trị mặc định phải là A = 0,5 mm và B = 25 mm.

5.3. Bậc lượng hóa của profin

Các thông số được quy định trong tiêu chuẩn này chỉ có giá trị nếu profin ban đầu có chứa tối thiểu là 150 bậc lượng hóa theo phương thẳng đứng.

5.4. Quy tắc chấp nhận

Áp dụng quy tắc 16 % cho trong ISO 4288 đối với các thông số của mẫu profin.

5.5. Sử dụng phương pháp mẫu profin để phân tích các bề mặt có nhiều trong quá trình gia công

Có thể sử dụng đường bao trên được hiệu chỉnh như là một phương án lựa chọn đối với bộ lọc đã được định nghĩa trong ISO 13565-1, để đánh giá các thông số Rk, Rpk và Rvk quy định trong ISO 13565-2. Trong trường hợp này, các thông số trên có tên gọi Rke, Rpke và Rvke.

5.6. Cách ghi trên bản vẽ

Các thông số của mẫu profin được quy định trên bản vẽ phù hợp với TCVN 5707:2007.

...

...

...

Phụ lục A
(quy định)

Phương pháp tính toán cho sự kết hợp của các mẫu profin

Để có các kết quả tái tạo lại được với các thiết bị hiện có, phải áp dụng phương pháp tính toán cho trong A.1 đến A.3 trong phần mềm (xem Hình A.1).

A.1. Phân profin thành “các đoạn” có chiều dài nhỏ hơn hoặc bằng “A” đối với độ nhám và “B” đối với độ sóng (Các giá trị “A” và “B” trong 5.2)

Tìm hai đỉnh P_i, P_i+1 thỏa mãn các điều kiện sau:

- khoảng cách theo phương nằm ngang giữa hai đỉnh này là lớn nhất;

- khoảng cách nằm ngang nhỏ hơn hoặc bằng A hoặc B (xem Bảng 1);

- không có đỉnh nào giữa chúng, cao hơn hai đỉnh này.

Phần profin nằm giữa hai đỉnh này gọi là “đoạn”.

...

...

...

Trong mỗi đoạn, tiến hành kiểm tra liên tiếp ba điều kiện I, III và IV của 4.4 cho mỗi cặp mẫu profin. Chỉ có thể kết hợp hai mẫu profin riêng nếu đáp ứng được ba điều kiện này.

Đối với điều kiện IV, giá trị tối thiểu (H_j+1, H_j+2) được so sánh với 60 % giá trị chuẩn thẳng đứng T của đoạn (T là giá trị nhỏ nhất của hai chiều cao h₁, h₂ của đoạn) và không phải là chiều cao của mẫu profin có thể được kết hợp.

Khi tất cả các mẫu profin riêng trong đoạn đã được kiểm tra liên tiếp, cần thực hiện lại nguyên công kết hợp từ chỗ bắt đầu của đoạn tới khi không thể có được sự kết hợp trong đoạn này.

Kiểm tra các đoạn tiếp sau theo cùng một cách tương tự.

A.3. Sự kết hợp trên toàn profin

Tất cả các mẫu profin thu được từ bước trên được kết hợp từng cặp một bên cạnh nhau trên toàn bộ profin. Đối với mỗi cặp mẫu profin, cần kiểm tra liên tiếp các điều kiện I, II, III và IV. Chỉ có thể kết hợp được hai mẫu profin nếu đáp ứng được bốn điều kiện này. Đối với điều kiện IV, đặc trưng thẳng đứng T là giá trị nhỏ nhất của hai chiều cao của mẫu profin có thể kết hợp được.

A.4. Tóm tắt phương pháp tính toán cho sự kết hợp của các mẫu profin

...

...

...

Phụ lục B
(tham khảo)

Quan hệ giữa các thông số và chức năng của các bề mặt

Với mục đích tham khảo Bảng B.1 đưa ra các mẫu profin có thể được quy định theo chức năng của bề mặt.

Bảng B.1

Bề mặt

Các chức năng áp dụng cho bề mặt

Các thông số

Profin độ nhám

...

...

...

Profin ban đầu

Tên

Ký hiệu^*)

R

Rx

AR

W

Wx

Wte

...

...

...

Pt

Pdc

Hai bộ phận tiếp xúc

Có dịch chuyển tương đối

Trượt (có bôi trơn)

FG

˜

...

...

...

™

˜

Ma sát khô

FS

˜

...

...

...

˜

™

Lăn

FR

˜

...

...

...

≤ 0,3R

˜

™

™

Chống sự đập búa

RM

...

...

...

™

○

™

˜

Ma sát ướt

...

...

...

˜

™

˜

™

...

...

...

động lực học

Có đệm kín

ED

˜

™

™

≤ 0,6R

...

...

...

Không đệm kín

™

˜

≤ 0,6R

...

...

...

˜

Làm kín tĩnh

Có đệm kín

ES

™

˜

...

...

...

™

™

Không đệm kín

™

˜

...

...

...

˜

Điều chỉnh không dịch chuyển, có ứng suất

AC

™

...

...

...

˜

Bám (nối ghép)

AD

˜

...

...

...

™

Bề

mặt

...

...

...

Có ứng suất

Dụng cụ (bề mặt cắt)

OC

™

™

˜

...

...

...

Độ bền mỏi

EA

™

˜

™

...

...

...

™

Không ứng suất

Chịu ăn mòn

RC

˜

˜

...

...

...

Phủ sơn

RE

...

...

...

™

Mạ điện phân

DE

˜

...

...

...

˜

Đo

ME

...

...

...

≤ R

Bên ngoài

...

...

...

˜

™

™

™

...

...

...

™ Các thông số thứ yếu: được quy định nếu cần theo đúng các chức năng của bộ phận.

Chỉ dẫn, ví dụ ≤ 0,8 R có nghĩa là, nếu ký hiệu FG được cách ghi trên bản vẽ và W không được quy định khác, thì dung sai trên của W bằng dung sai của R nhân với 0,8.

^*) Các ký hiệu (FG, …) là các ký hiệu chữ đầu của tên gọi tiếng Pháp.

Phụ lục C
(tham khảo)

Quan hệ với mô hình ma trận GPS

Để biết được đầy đủ nội dung chi tiết của mô hình ma trận GPS, xem ISO/TR 14638.

C.1. Thông tin và cách sử dụng tiêu chuẩn này

Tiêu chuẩn này xác định các thông số độ nhám và độ sóng, chúng bổ sung cho các thông số của phương pháp profin được xác định trong TCVN 5120:2007. Có thể sử dụng các thông số độ nhám và độ sóng khi các đỉnh của bề mặt là quan trọng đối với chức năng của bề mặt.

...

...

...

C.2. Vị trí trong mô hình ma trận GPS

Tiêu chuẩn này là một tiêu chuẩn chung về GPS có ảnh hưởng tới các mắt xích 2, 3 và 4 của chuỗi các tiêu chuẩn về profin độ nhám và profin độ sóng trong ma trận chung GPS được minh họa bằng biểu trên Hình C.1.

Tiêu chuẩn GPS cơ bản

Các tiêu chuẩn GPS toàn cầu

Ma trận GPS chung

...

...

...

Số mắt xích

1

2

3

4

5

6

Kích thước

...

...

...

Khoảng cách

...

...

...

Bán kính

...

...

...

Góc

...

...

...

Dạng độc lập của chuẩn

Dạng phụ thuộc trên chuẩn

...

...

...

Dạng bề mặt độc lập của chuẩn

...

...

...

Dạng bề mặt phụ thuộc trên chuẩn

...

...

...

Hướng

...

...

...

Vị trí

Độ đảo theo vòng tròn

...

...

...

Độ đảo tổng

...

...

...

Profin chuẩn

...

...

...

Profin độ nhám

...

...

...

Profin độ sóng

Profin ban đầu

...

...

...

Khuyết tật bề mặt

...

...

...

Cạnh

...

...

...

Hình C.1

C.3. Các tiêu chuẩn quốc tế có liên quan

Các tiêu chuẩn quốc tế có liên quan là các tiêu chuẩn trong chuỗi các tiêu chuẩn được cách ghi trên Hình C.1.

Phụ lục D
(tham khảo)

Thư mục tài liệu tham khảo

[1] ISO 13565-1:1996, Geometrical Product Specifications (GPS) - Surface texture: Profile method - Surfaces having stratified functional properties - Part 1: Filtering and general measurement conditions [Đặc tính hình học của sản phẩm (GPS) - Nhám bề mặt: Phương pháp profin - Bề mặt có đặc tính phân lớp - Phần 1: Các điều kiện lọc và đo chung].

[2] ISO 13565-2:1996, Geometrical Product Specifications (GPS) - Surface texture: Profile method - Surfaces having stratified functional properties - Part 2: Height characterization using the linear material ratio curve [Đặc tính hình học của sản phẩm (GPS) - Nhám bề mặt: Phương pháp profin - Bề mặt có đặc tính phân lớp - Phần 2: Mô tả đặc điểm chiều cao bằng đường cong tuyến tính của tỷ số vật liệu].

...

...

...

[4] TCVN 6165:1996 (VIM 1993), Đo lường học - Thuật ngữ chung và cơ bản.