Tổng hợp 05 bản án liên quan đến di chúc không hợp pháp

Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về di chúc hợp pháp như sau:

"1. Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:

a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;

b) Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.

2. Di chúc của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.

3. Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.

4. Di chúc bằng văn bản không có công chứng, chứng thực chỉ được coi là hợp pháp, nếu có đủ các điều kiện được quy định tại khoản 1 Điều này."

Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.

Như vậy, mọi trường hợp lập di chúc không thỏa mãn các điều kiện trên sẽ bị tuyên bố là không hợp pháp.

Dưới đây là tổng hợp 05 bản án liên quan đến tuyên bố di chúc không hợp pháp, mời bạn đọc tham khảo

1. Bản án 210/2020/DS-PT ngày 28/09/2020 về tranh chấp liên quan đến yêu cầu hủy di chúc

- Cấp xét xử: Phúc thẩm

- Cơ quan xét xử: Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng

- Tóm tắt nội dung vụ án: Cha mẹ bà E là cụ Lê Phước Tr (chết năm 2000) và cụ Trần Thị Th (chết năm 2011) không nuôi con nuôi, không ai có con riêng mà có 6 con chung. Năm 2017, bà Lê Thị T ở Mỹ về Việt Nam đã cho bà chị Huỳnh Thị Phương D đến ở tại nhà nên khi các Ông Bà đến thắp hương thì bà D và anh ruột của bà D là Huỳnh Minh A cản trở. Năm 2018 các Ông Bà mới biết nhà đất đã được Sở Tài nguyên Môi trường thành phố Đà Nẵng cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho 02 anh em ông Huỳnh Minh A và bà Huỳnh Thị Phương D, các Ông Bà khiếu nại thì Văn phòng Đăng ký đất đai quận S trả lời khiếu nại nên các Ông Bà mới biết cụ Th có lập Di chúc ngày 14/6/2001 để toàn bộ nhà đất cho bà T. Theo các Ông Bà thời điểm lập di chúc cụ Th không biết chữ và bị bệnh, không nhận thức được hành vi của mình nên Di chúc không hợp pháp, tiếp đó bà T dùng Di chúc không hợp pháp này lập Văn bản khai nhận di sản thừa kế, ký Hợp đồng chuyển nhượng đất cho bà Huỳnh Thị Phương D và ông Huỳnh Minh A là không đúng quy định của pháp luật.

- Quyết định của Tòa án: Tuyên bố Văn bản khai nhận thừa kế ngày 21/7/2017 của bà Lê Thị T do Công chứng viên Phòng Công chứng số Y thành phố Đà Nẵng chứng nhận vô hiệu.

2. Bản án 29/2020/DS-ST ngày 10/09/2020 về tranh chấp yêu cầu tuyên bố di chúc là không hợp pháp

- Cấp xét xử: Sơ thẩm

- Cơ quan xét xử: Tòa án nhân dân quận Thanh Khê, thành phố Đà Nẵng

- Tóm tắt nội dung vụ án: Theo nguyên đơn ông Đ trình bày, em gái ông trước khi mất có để lại di chúc với nội dung: Để lại toàn bộ nhà và đất dùng làm nhà thờ tự, không được bán, chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp, bảo lãnh và giao cho mẹ ông là bà K1 quản lý sử dụng. Ông Đ là người trực tiếp giữ Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất nói trên nhưng ông Trần H đã tự ý dẫn bà K1 làm báo mất sổ để cấp sổ mới đứng tên mẹ theo di chúc của em gái. Đến ngày 01/12/2015, ông H dẫn bà K1 đi lập di chúc với nội dung: Để lại toàn bộ nhà và đất dùng làm nhà thờ tự, không được bán, chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp, bảo lãnh và giao cho ông Trần H quản lý sử dụng. Sâu khi Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai tại quận K chỉnh lý biến động sang tên cho ông Trần H, ông H đã sắm ổ khóa mới, khóa cửa lại và không cho anh em vào nhà để thắp hương cho ông bà tổ tiên.

- Quyết định của Tòa án:  Chấp nhận yêu cầu khởi kiện, Tuyên bố Di chúc do bà Nguyễn Thị K1 lập ngày 01/12/2015 được Phòng Công chứng X thành phố Đ công chứng theo số công chứng 15076 TP/CC- SCC/HĐGD là không hợp pháp.

3. Bản án 26/2020/DS-PT ngày 03/06/2020 về tranh chấp thừa kế tài sản và yêu cầu hủy di chúc

- Cấp xét xử: Phúc thẩm

- Cơ quan xét xử: Tòa án nhân dân tỉnh Bình Thuận

- Tóm tắt nội dung vụ án: Cha mẹ nguyên đơn là ông Trần Hồng L có 09 người con. Vào năm 1993 cha mẹ ông già yếu nên có gọi các con về họp giải quyết người nào chăm sóc nuôi dưỡng cha mẹ sẽ được hưởng thừa kế diện tích đất 2.192m2 và 3.200m2 đất ruộng cùng căn nhà tình nghĩa cấp 4 diện tích 120m2 và ông là người trực tiếp nuôi dưỡng chăm sóc cha mẹ từ đó cho đến nay.Cha ông chết vào ngày 28/8/1999, mẹ ông chết vào ngày 03/7/2008. Sau khi cha mẹ qua đời ông S đưa ra Giấy Di chúc ủy quyền thừa kế lập ngày 02/6/1999 và được Chủ tịch xã H chứng nhận vào ngày 03/9/1999.Ông khẳng định Di chúc lập ngày 02/6/1999 do ông S cung cấp là di chúc bất hợp pháp.

- Quyết định của Tòa án: Tuyên bố: Bản “Di chúc ủy quyền thừa kế” đứng tên cụ Trần Q và cụ Nguyễn Thị L lập ngày 02/6/1999 được Ủy ban nhân dân xã H, huyện B, tỉnh Bình Thuận chứng thực ngày 03/9/1999, là Di chúc không hợp pháp.

4. Bản án về tranh chấp yêu cầu tuyên bố di chúc không hợp pháp số 23/2019/DS-PT

- Cấp xét xử: Phúc thẩm

- Cơ quan xét xử: Tòa án nhân dân tỉnh Tiền Giang

- Tóm tắt nội dung vụ án: Ông Ngô Văn C (đã mất) là cha ruột của ông Ngô Văn K. Lúc còn sống, ông C được chia tài sản chung là một phần đất diện tích 717,5 m2. Ngày 13/7/2015, ông C lập di chúc tặng cho thửa đất cho bà Nguyễn Thị M. Theo ông K khai tại thời điểm lập di chúc ông C không minh mẫn do ông C đã cao tuổi, nội dung di chúc không do ông C tự viết mà được đánh máy vi tính sẳn nhưng không có người làm chứng trong khi ông C biết đọc biết viết; thủ tục chứng thực di chúc không đúng quy định pháp luật và giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nêu trong di chúc không có, việc lập di chúc không đúng tâm tư nguyện vọng của ông C. Do đó, ông K yêu cầu Tòa án không công nhận di chúc ngày 13/7/2015 là hợp pháp.

- Quyết định của Tòa án: Không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Ngô Văn K. Di chúc của ông Ngô Văn C là hợp pháp

5. Bản án 04/2019/DS-ST ngày 15/03/2019 về tranh chấp không công nhận di chúc hợp pháp và yêu cầu hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Cấp xét xử: Sơ thẩm

- Cơ quan xét xử: Tòa án nhân dân tỉnh Sóc Trăng

- Tóm tắt nội dung vụ án: Sau khi ông K chết, ông N1 và bà N không cho bà M, bà M1 sử dụng căn nhà nêu trên và ngang nhiên làm mái che sân, cổng rào và khóa cửa không cho bà M, bà M1 vào nhà ở. Ông N1, bà N cho biết ông K lập di chúc tại UBND xã B vào ngày 31/8/2006 để lại căn nhà nêu trên cho ông N1, bà N. Nhưng ngày 31/8/2006 ông K đang nhập viện và điều trị tại bệnh viện J, thành phố Hồ Chí Minh, tình trạng sức khỏe ông K lúc tỉnh, lúc mê và không được bác sĩ điều trị cho xuất viện hoặc chuyển viện, nên tờ di chúc lập ngày 31/8/2006 là không hợp pháp. Nay bà M, bà M1 yêu cầu Tòa án không công nhận tờ di chúc nêu trên là hợp pháp.

- Quyết định của Tòa án: Không chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn về việc không công nhận tờ di chúc lập ngày 31/8/2006 là hợp pháp.

Đây là nội dung tóm tắt, thông báo văn bản mới dành cho khách hàng của LawNet. Nếu quý khách còn vướng mắc vui lòng gửi về Email:info@lawnet.vn

>> Click here to see English version

Từ khóa: di chúc hợp pháp | di chúc không hợp pháp | bộ luật dân sự của Việt Nam | thừa kế theo di chúc và thừa kế theo pháp luật | khái niệm thừa kế | luật thừa kế tài sản có di chúc |

Vui lòng Đăng nhập để có thể tải về