Kính gửi: Bộ Giao thông vận tải

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại công văn số 6115/VPCP-KTTH ngày 17/9/2008 của Văn phòng Chính phủ về việc giao Bộ Giao thông vận tải chủ trì triển khai truyền dữ liệu điện tử bản lược khai hàng hóa (Cargo Manifest), Bộ Giao thông vận tải (Cục Hàng hải) đã tiến hành một số cuộc họp, hội thảo bàn về nội dung này nhưng mới chỉ dừng ở định hướng xây dựng cổng giao tiếp điện tử (portal). Hiện nay, Ngành Hải quan đang nỗ lực triển khai công tác hiện đại hóa để đáp ứng được yêu cầu phát triển kinh tế xã hội của cả nước và để đẩy nhanh tốc độ thông quan hàng hóa thì việc tiếp nhận và xử lý thông tin manifest điện tử trước khi tàu đến cảng dỡ hàng đóng một vai trò quan trọng. Để đạt được mục tiêu này cần phải có sự phối hợp chặt chẽ của các Bộ, Ngành có liên quan.

Hiện nay, việc tiếp nhận các thông tin về hàng hóa và tàu nhập cảnh đang thực hiện theo hình thức thủ công, gây lãng phí lớn về nguồn nhân lực cũng như không có hiệu quả trong việc khai thác các thông tin này. Qua làm việc và công tác thực tế tại các Cảng TP Hồ Chí Minh cho thấy nếu cơ quan Hải quan được tiếp nhận các thông tin về manifest (qua mạng) từ các Hãng tàu trước khi tàu đến sẽ hỗ trợ rất hiệu quả trong công tác quản lý hải quan. Tuy nhiên, để triển khai được nội dung này thì một trong những vướng mắc là chưa có cơ sở pháp lý cụ thể để thực hiện. Bộ Tài chính được biết Bộ Giao thông vận tải đang nghiên cứu sửa đổi Nghị định 71/2006/NĐ-CP ngày 25/7/2006 của Chính phủ trong đó có việc cung cấp thông tin manifest điện tử trước khi tàu đến cảng dỡ hàng. Bộ Tài chính xin trao đổi với Quý Bộ Giao thông vận tải một số nội dung sau:

1. Đề nghị Bộ Giao thông vận tải sớm nghiên cứu sửa đổi các văn bản hiện hành hoặc ban hành mới các văn bản quy định về việc các hãng tàu vận tải phải gửi trước 24 giờ Bản lược khai hàng hóa trước khi tàu đến cảng và các Hãng hàng không phải cung cấp thông tin về hành khách, hàng hóa khi máy bay đến sân bay của Việt Nam cho cơ quan Hải quan theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại công văn số 6115/VPCP-KTTH ngày 17/9/2008 của Văn phòng Chính phủ.

2. Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) sẽ thực hiện thí điểm tại Cảng Cát Lái - Thành phố Hồ Chí Minh việc trao đổi thông tin manifest điện tử trước khi tàu đến cảng dỡ hàng để có cơ sở thực tiễn cho việc xây dựng các văn bản pháp lý.

3. Trong giai đoạn thực hiện thí điểm, Bộ Tài chính sẽ ban hành văn bản quy định về việc trao đổi thông tin manifest điện tử trước khi tàu đến cảng dỡ hàng tại cảng Cát Lái, TP Hồ Chí Minh. Trong văn bản sẽ quy định các nội dung:

a. Quy định chung về cung cấp trước thông tin bản lược khai hàng hóa nhập khẩu

- Cung cấp trước thông tin bản lược khai hàng hóa nhập khẩu là việc các công ty vận tải có chuyên chở hàng hóa từ nước ngoài nhập khẩu, quá cảnh, trung chuyển qua lãnh thổ Việt Nam phải cung cấp bản lược khai hàng hóa nhập khẩu (cargo manifest) cho cơ quan hải quan trước khi tàu nhập cảnh.

- Nếu các công ty vận tải không thực hiện việc cung cấp trước bản lược khai thì cơ quan hải quan sẽ tăng cường các biện pháp kiểm tra, giám sát cần thiết đối với phương tiện vận tải nhập cảnh, hàng hóa nhập khẩu.

- Cơ quan hải quan có trách nhiệm bảo mật các thông tin liên quan đến bí mật kinh doanh mà người vận tải đã cung cấp cho cơ quan hải quan.

b. Thời hạn cung cấp bản lược khai

Các công ty vận tải phải cung cấp bản lược khai cho cơ quan hải quan, cảng vụ hàng hải:

- Đối với các chuyến tàu có hành trình từ khu vực Đông Nam Á, Hồng Kông, Đài Loan và thời gian hành trình dưới 5 ngày: 12h trước khi tàu dự kiến cập cảng.

- Đối với các chuyến tàu có hành trình khác: 24h trước khi tàu dự kiến cập cảng.

c. Hình thức cung cấp:

- Bản lược khai hàng hóa được cung cấp thông qua việc truyền dữ liệu điện tử đến cơ quan hải quan.

- Tổng cục Hải quan (Bộ Tài chính) có trách nhiệm phối hợp cùng Công ty Tân Cảng Sài Gòn xây dựng phần mềm để tiếp nhận bản lược khai hàng hóa do các công ty vận tải cung cấp.

- Hãng tàu, công ty giao nhận chỉ phải gửi một lần dữ liệu điện tử về bản lược khai đến hệ thống tiếp nhận bản lược khai điện tử.

d. Xử lý thông tin bản lược khai hàng hóa

- Qua quá trình kiểm tra thông tin bản lược khai, nếu cơ quan hải quan có nghi ngờ hoặc phát hiện có dấu hiệu tàu chở hàng hóa cấm nhập khẩu, hàng hóa có ảnh hưởng đến môi trường thì sẽ thông báo cho đại diện hãng tàu biết để không đưa hàng hóa đó vào lãnh thổ Việt Nam bằng hình thức phản hồi qua hệ thống mạng hoặc có văn bản gửi trực tiếp cho công ty vận tải, đồng thời thông báo, phối hợp với các cơ quan chức năng không làm thủ tục nhập cảnh hoặc áp dụng các biện pháp ngăn chặn, giám sát không cho dỡ hàng xuống cảng.

- Trường hợp sau khi đã cung cấp bản lược khai cho cơ quan hải quan đến trước khi tàu đến phao số 0, nếu không nhận được thông tin phản hồi từ phía cơ quan hải quan thì đại diện hãng tàu được làm thủ tục nhập cảnh cho tàu và liên hệ với cảng vụ hàng hải để tiến hành dỡ hàng xuống các khu vực trong bãi cảng.

- Về phía nội bộ hải quan, Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) sẽ xây dựng quy định cụ thể về việc phân tích thông tin bản lược khai phục vụ cho công tác quản lý rủi ro, thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu và phương tiện vận tải xuất nhập cảnh.

e. Chia sẻ thông tin bản lược khai

Cơ quan hải quan có trách nhiệm chia sẻ thông tin bản lược khai có liên quan đến các lĩnh vực chuyên môn cho các cơ quan quản lý tại cảng như cảng vụ hàng hải, kiểm dịch y tế, kiểm dịch động thực vật… để cùng phối hợp quản lý hàng hóa tại các cảng biển. Các đơn vị liên quan chỉ sử dụng thông tin bản lược khai để phục vụ cho công tác nghiệp vụ và chịu trách nhiệm bảo mật các thông tin này.

Bộ Tài chính xin trao đổi nội dung trên và rất mong được sự phối hợp chặt chẽ của Quý Bộ Giao thông vận tải./.