Kính gửi: Ông Nguyễn Tân Hưng
(Địa chỉ: 12- Nguyễn Thái Học, TP Quy Nhơn, tỉnh Bình Định)

Tổng cục Thuế nhận được đơn thư của Ông đề ngày 15/10/2010 khiếu nại về việc Ông phải nộp thuế thu nhập cá nhân (TNCN) khi Ông nộp hồ sơ tại cơ quan Nhà nước có thẩm quyền để xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (nguồn gốc của thửa đất là do Ông nhận chuyển nhượng của ông Hồ Văn Bãi từ ngày 09/5/2007). Vấn đề này, Tổng cục Thuế trao đổi với Ông về chính sách thuế liên quan đến chuyển nhượng quyền sử dụng đất như sau:

1. Về chính sách thuế liên quan đến chuyển nhượng quyền sử dụng đất:

a) Trước thời điểm ngày 01/01/2009: Theo quy định của Luật thuế chuyển quyền sử dụng đất (thuế CQSDĐ) thì tổ chức, hộ gia đình, cá nhân có quyền sử dụng đất, khi chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai đều phải nộp thuế CQSDĐ. Tại tiết d điểm 2 mục VII Thông tư số 104/2000/TT-BTC ngày 23/10/2000 hướng dẫn thi hành Nghị định số 19/2000/NĐ-CP ngày 8/6/2000 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật thuế CQSDĐ và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế CQSDĐ hướng dẫn: “Các trường hợp đã CQSDĐ trước ngày 1/1/2000 mà có một trong các giấy tờ hợp lệ về quyền sử dụng đất quy định tại Khoản 2, Điều 3, Nghị định số 17/1999/NĐ-CP của Chính phủ bao gồm cả các trường hợp đã chuyển quyền sử dụng đất qua nhiều lần, nhiều chủ khi người sử dụng đất đến làm thủ tục xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất thì chỉ phải nộp thuế CQSDĐ một lần theo quy định của pháp luật”.

Căn cứ hướng dẫn trên, hộ gia đình, cá nhân chuyển nhượng quyền sử dụng đất kể từ ngày 01/01/2000 trở đi thì mỗi lần chuyển nhượng cá nhân có đất chuyển nhượng phải nộp thuế CQSDĐ; các trường hợp đã chuyển quyền sử dụng đất qua nhiều lần, nhiều chủ khi người sử dụng đất đến làm thủ tục xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc giấy chứng nhận quyền sở hữu nhả ở và quyền sử dụng đất thì phải nộp thuế CQSDĐ cho từng lần chuyển nhượng trước đó. Trường hợp của ông Nguyễn Tấn Hưng nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất của ông Hồ Văn Bãi giữa 2 bên mua bán quyền sử dụng đất chưa làm thủ tục chuyển nhượng tại cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, khi ông Hưng nộp hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì ông Hưng phải kê khai nộp thuế CQSDĐ thay cho ông Bãi trong trường hợp trong hợp đồng chuyển nhượng có quy định ông Hưng nộp thuế thay hoặc không tìm lại được người bán (là ông Hồ Văn Bãi).

b) Từ thời điểm ngày 01/01/2009: Tại khoản 1 Điều 1 Thông tư số 161/2009/TT-BTC ngày 12/8/2009 hướng dẫn về thuế thu nhập cá nhân đối với một số trường hợp chuyển nhượng, nhận thừa kế, nhận quà tặng là bất động sản đã nêu: “Đối tượng nộp thuế thu nhập cá nhân đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản là cá nhân chuyển nhượng. Trường hợp trong hợp đồng chuyển nhượng có thoả thuận người nhận chuyển nhượng thực hiện các nghĩa vụ thuế thay thì người nhận chuyển nhượng thực hiện kê khai, nộp thuế thay cho đối tượng nộp thuế.”; Tại khoản 2, Điều 8, Thông tư số 02/2010/TT-BTC ngày 11/01/2010 của Bộ Tài chính hướng dẫn bổ sung Thông tư số 84/2008/TT-BTC ngày 30/9/2008 của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành một số điều của Luật thuế thu nhập cá nhân và hướng dẫn thi hành Nghị định số 100/2008/NĐ-CP ngày 8/9/2008 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật thuế Thu nhập cá nhân quy định thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản có hướng dẫn: “Đối với trường hợp người sử dụng đất do nhận chuyển nhượng trước ngày 01/01/2009 nay nộp hồ sơ hợp lệ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp thuận cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chỉ truy thu 01 lần thuế thu nhập cá nhân của lần chuyển nhượng cuối cùng, các lần chuyển nhượng trước đó không thực hiện truy thu thuế .”

Căn cứ các hướng dẫn trên, trường hợp ông Nguyễn Tấn Hưng nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất của ông Hồ Văn Bãi có Hợp đồng chuyển nhượng ngày 09/5/2007. Ngày 22/04/2010 ông Hưng mới nộp hồ sơ để làm thủ tục sang tên bất động sản tại Văn phòng đăng ký Quyền sử dụng đất thì ông Hưng phải kê khai nộp thuế TNCN thay cho người bán đối với thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản.

2. Về chính sách miễn thuế TNCN đối với thu nhập từ chuyển nhượng nhà ở, đất ở duy nhất: Luật thuế TNCN có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2009, tại điểm 2 Điều 4 Luật thuế TNCN quy định miễn thuế TNCN đối với: “Thu nhập từ chuyển nhượng nhà ở, quyền sử dụng đất ở và tài sản gắn liền với đất ở của cá nhân trong trường hợp cá nhân chỉ có một nhà ở, đất ở duy nhất”.

Căn cứ quy định trên thì:

- Trường hợp ông Hồ Văn Bãi chuyển nhượng bất động sản cho ông NguyễnTấn Hưng vào thời điểm năm 2007 không thuộc đối tượng được miễn thuế TNCN cho nhà ở, đất ở duy nhất.

- Trường hợp chuyển nhượng bất động sản từ ngày 01/01/2009 nếu được xác nhận là nhà ở, đất ở duy nhất thì ông Hồ Văn Bãi. là người được miễn thuế TNCN (người chuyển nhượng bất động sản), ông Hưng không thuộc diện được miễn thuế TNCN (người nhận chuyển nhượng bất động sản).

Tổng cục Thuế thông báo cho ông Nguyễn Tấn Hưng biết./.