Ban QLDA2 trực thuộc Tổng cục Đường bộ Việt Nam được giao nhiệm vụ quản lý dự án đầu tư xây dựng giao thông trong đó có Dự án nâng cấp cải tạo mạng lưới đường bộ Việt Nam WB4. Các mẫu Hợp đồng xây lắp theo hướng dẫn Hợp đồng của Nhà tài trợ vốn là Ngân hàng Thế giới (WB). Hiện nay ngoài hiện trường các Gói thầu xây lắp đã cơ bản hoàn thành. Tuy nhiên đến nay vẫn còn có nhiều ý kiến, cách hiểu khác nhau trong công thức tính điều chỉnh giá đối với khoản tạm ứng ban đầu theo Hợp đồng, cụ thể là:

Công thức tính hệ số điều chỉnh giá cho các hạng mục công việc có dạng tổng quát:

Trong đó a là hệ số cố định đại diện cho thành phần không điều chỉnh, b, c, d, e … là các hệ số đại diện cho tỉ lệ của mỗi thành phần chi phí có liên quan đến việc thực hiện công trình như chi phí nhân công, nhiên liệu, thiết bị, vật liệu xây dựng… do Nhà thầu lựa chọn khi bỏ thầu với điều kiện tổng: a + b + c + d +… = 1.L_n, M_n, E_n, K_n, G_n… là các chỉ số giá tại thời điểm nghiệm thu n; L_o, M_o, E_o, K_o, G_o… là các chỉ số giá cơ sở tham chiếu tương ứng. Theo đó, giá trị được điều chỉnh, bù giá sẽ là:

Trong đó: G_n^đc là giá trị sẽ được điều chỉnh, G_n^nt là giá trị đã thi công và nghiệm thu được điều chỉnh giá trong giai đoạn n.

Như vậy về mặt phương pháp và kết cấu các thành phần trong công thức tính điều chỉnh giá hoàn toàn phù hợp với các Thông tư hướng dẫn của Bộ Xây dựng. Tuy vậy, khi áp dụng vẫn có nhiều cách hiểu khác nhau về G_n^nt.

- Quan điểm thứ nhất: Khoản tiền bù giá là khoản tiền mà Chủ đầu tư phải trả cho nhà thầu do có những biến động về giá tại thời điểm nghiệm thu thanh toán, được tính toán so sánh giữa thời điểm Chủ đầu tư nghiệm thu thanh toán với thời điểm 28 ngày trước ngày mở thầu. Do đó khoản tiền thanh toán trước (tạm ứng Hợp đồng) cho Nhà thầu để thi công sẽ không được xem xét tính bù giá, hay nói cách khác phần điều chỉnh giá phải được khấu trừ khoản tiền “thanh toán trước” (tạm ứng Hợp đồng).

- Quan điểm thứ hai: Cũng xuất phát từ quan điểm thứ nhất, nhưng khoản tiền tạm ứng Hợp đồng sẽ được tính trượt giá cho giai đoạn từ 28 ngày trước ngày mở thầu đến thời điểm Chủ đầu tư thanh toán tiền tạm ứng cho Nhà thầu.

- Quan điểm thứ ba: Theo Hợp đồng, “Chủ đầu tư phải thanh toán trước một khoản, như một khoản cho vay không tính lãi suất dành cho việc huy động, khi Nhà thầu đệ trình một bảo lãnh phù hợp…”.

Theo quan điểm này, khoản tiền tạm ứng của Chủ đầu tư cho Nhà thầu là khoản tiền mà Chủ đầu tư cho Nhà thầu vay không tính lãi suất, nhằm tạo điều kiện để Nhà thầu có kinh phí huy động máy móc, lán trại công trường… để triển khai công việc và Nhà thầu có trách nhiệm hoàn trả Chủ đầu tư vào thời điểm quy định theo điều khoản Hợp đồng. Đây không phải là khoản tiền mà Chủ đầu tư bỏ ra mua hàng trước hay khoản tiền thanh toán trước của Chủ đầu tư cho Nhà thầu. Vì vậy, toàn bộ khối lượng mà Nhà thầu đã thi công được Chủ đầu tư thanh toán sẽ được tính điều chỉnh giá hay nói cách khác giá trị được tính trượt giá không phải trừ khoản tiền tạm ứng trước này.

Ban QLDA2 đã nghiên cứu nhiều tài liệu, Thông tư của Bộ Xây dựng trong đó có văn bản số 1551/BXD-KTXD ngày 01/8/2008 về việc Hướng dẫn thêm một số nội dung của Thông tư 09/2008/TT-BXD và gần đây nhất là văn bản số 1724/BXD-KTXD ngày 11/9/2010 của Bộ Xây dựng trả lời Công ty CP Đầu tư XDGT (là Nhà thầu xây lắp thi công Gói thầu NIP/CP5 – Dự án WB4 do Ban QLDA2 quản lý), về việc điều chỉnh giá hợp đồng.

Về việc điều chỉnh giá Hợp đồng, hiện nay vẫn còn có nhiều cách hiểu khác nhau. Ban QLDA2 rất mong sớm nhận được sự quan tâm, hướng dẫn thêm của Bộ Xây dựng, Viện Kinh tế XD để Ban có cơ sở triển khai, đáp ứng tiến độ Dự án.

Sự hướng dẫn của Quý Bộ Xây dựng, Viện Kinh tế Xây dựng sẽ giúp Ban QLDA2 sớm hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Xin trân trọng cảm ơn./.