Trong những năm qua, hoạt động bảo tàng ở Việt Nam đã có một số kết quả tích cực, ngày càng khẳng định vị trí trong hệ thống thiết chế văn hóa của đất nước, góp phần thực hiện nhiệm vụ chính trị của Đảng, Nhà nước giao trong công tác giáo dục truyền thống yêu nước, ý thức giữ gìn, tôn vinh bản sắc văn hóa dân tộc, đồng thời đáp ứng nhu cầu phổ biến kiến thức khoa học và nâng cao đời sống văn hóa tinh thần của công chúng. Một số bảo tàng đã trở thành điểm đến hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước, trực tiếp góp phần phát triển du lịch.

Tuy nhiên, hoạt động bảo tàng vẫn còn một số tồn tại, bất cập, như: nội dung trưng bày chưa thực sự được quan tâm, chú ý đầu tư; nhiều sưu tập hiện vật có giá trị về lịch sử, văn hóa, khoa học vẫn chưa được khai thác, phát huy để đến được với đông đảo công chúng; nhiều bảo tàng còn vắng khách tham quan…

Nhằm khắc phục tình trạng nêu trên, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị các Bộ, ngành, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quan tâm, chỉ đạo, đầu tư và tạo điều kiện cho các bảo tàng thực hiện được đầy đủ chức năng, nhiệm vụ, theo một số định hướng sau:

1. Đối với các dự án xây dựng bảo tàng mới: cần đầu tư kinh phí hợp lý và triển khai trước việc chuẩn bị nội dung, thiết kế mĩ thuật trưng bày để có cơ sở khoa học, thực tiễn cho việc triển khai xây dựng công trình kiến trúc và thực hiện trưng bày bảo tàng.

2. Đối với các trường hợp chưa có điều kiện đầu tư xây dựng bảo tàng mới: cần ưu tiên đầu tư kinh phí cho công tác sưu tầm tài liệu, hiện vật và chuẩn bị nội dung để sẵn sàng cho việc xây dựng bảo tàng vào thời điểm thích hợp.

3. Xây dựng kế hoạch chi tiết thực hiện Đề án “Đổi mới, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động bảo tàng gắn với phát triển du lịch” (theo Quyết định số 4788/QĐ-BVHTTDL ngày 24/12/2018 của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), trong đó, tập trung vào các nhiệm vụ trọng tâm sau:

- Đổi mới nội dung, hình thức trưng bày và giới thiệu di sản văn hóa tại các bảo tàng để khắc phục tình trạng trùng lặp giữa các bảo tàng thuộc loại hình lịch sử xã hội, bảo tàng cấp tỉnh và sự khô cứng, thiếu hấp dẫn của các trưng bày hiện tại.

- Đổi mới, đa dạng hóa các hoạt động, đưa bảo tàng trở thành điểm đến hấp dẫn đối với công chúng, từng bước xây dựng và nâng cao thương hiệu của bảo tàng.

- Đổi mới, mở rộng và nâng cao chất lượng hoạt động dịch vụ, đáp ứng nhu cầu đa dạng của công chúng.

- Đẩy mạnh các hoạt động truyền thông, quảng bá, xúc tiến du lịch.

- Đổi mới chương trình, nội dung và phương thức đào tạo nguồn nhân lực hoạt động trong lĩnh vực bảo tàng.

4. Tạo điều kiện cho các bảo tàng trực thuộc phối hợp và hỗ trợ các bảo tàng khác trong hệ thống bảo tàng Việt Nam (đặc biệt là các bảo tàng ngoài công lập) tổ chức các hoạt động chuyên môn phù hợp với chức năng, nhiệm vụ.

Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch đề nghị các Bộ, ngành, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quan tâm, phối hợp chỉ đạo thực hiện./.