Thời gian qua, việc tổ chức thực hiện các chế độ bảo hiểm xã hội (BHXH) theo quy định của Luật BHXH của cơ quan BHXH các cấp đã có nhiều cố gắng, đảm bảo việc giải quyết hưởng các chế độ BHXH cho người lao động kịp thời, đúng chế độ chính sách quy định, từng bước ứng dụng công nghệ thông tin và cải cách thủ tục hành chính phục vụ tốt hơn đối với người lao động. Tuy nhiên, việc giải quyết hưởng các chế độ hưu trí, BHXH một lần, chế độ tai nạn lao động – bệnh nghề nghiệp, chế độ tử tuất, chế độ ốm đau thai sản, dưỡng sức, bảo hiểm thất nghiệp ở một số nơi chưa tốt buông lỏng quản lý, thiếu kiểm tra việc thực hiện nên để xảy ra sai sót, việc lạm dụng quỹ BHXH còn xảy ra ở một số địa phương.

Các sai sót trong việc giải quyết hưởng các chế độ BHXH ở các địa phương trong thời gian qua đều có nguồn gốc từ việc thực hiện chưa đúng quy định ở một số khâu nghiệp vụ sau:

- Thu không đúng đối tượng thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc, truy thu không đúng quy định của pháp luật;

- Cấp sổ BHXH, quản lý sổ BHXH, cấp lại sổ BHXH, bảo lưu sổ BHXH, ghi và xác nhận thời gian đóng BHXH, tiền lương, tiền công, phụ cấp chức vụ, thâm niên, khu vực, chức danh nghề trên sổ BHXH không đúng quy định;

Bên cạnh đó tình trạng làm giả sổ BHXH, làm giả hồ sơ hưởng BHXH, mua, bán, làm giả giấy xác nhận nghỉ việc hưởng BHXH (mẫu số C65-HD) để trục lợi quỹ BHXH diễn ra hết sức phức tạp, khó quản lý và kiểm soát.

Để ngăn chặn việc lạm dụng các quỹ BHXH, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam yêu cầu Giám đốc BHXH các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (sau đây gọi chung là BHXH tỉnh), BHXH Bộ Quốc phòng, BHXH Công an nhân dân, BHXH Ban Cơ yếu Chính phủ khẩn trương thực hiện một số nhiệm vụ như sau:

1. Chấn chỉnh ngay tất cả các khâu nghiệp vụ liên quan đến công tác thu, cấp và quản lý sổ BHXH đảm bảo chặt chẽ, đúng quy định. Tổ chức rà soát, kiểm tra lại toàn bộ các trường hợp truy thu, truy đóng BHXH; cấp lại sổ BHXH; các trường hợp điều chỉnh ghi bổ sung thời gian đóng BHXH; các trường hợp điều chỉnh lại ngày, tháng, năm sinh; giới tính; điều chỉnh về chức danh nghề, chức vụ, tiền lương, tiền công đóng BHXH trên sổ BHXH. Kiểm tra hồ sơ cấp sổ BHXH đối với các trường hợp truy thu, cộng nối thời gian công tác trước ngày 01/01/1995, các trường hợp cấp sổ BHXH theo Công văn số 843/LĐ-TBXH ngày 25/3/1996 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, cấp sổ theo Thông tư số 26/2003/TT-BLĐTBXH ngày 09/12/2003 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội.

Thống kê lại toàn bộ sổ BHXH đã chốt bảo lưu thời gian đóng BHXH từ khi cấp sổ BHXH đến thời điểm 30/6/2012 do BHXH tỉnh, BHXH Bộ Quốc phòng, BHXH Công an nhân dân, BHXH Ban Cơ yếu Chính phủ ký chốt sổ BHXH báo cáo BHXH Việt Nam (Ban Cấp sổ, thẻ) chậm nhất vào ngày 31/12/2012.

2. Khi giải quyết hưởng các chế độ đối với các sổ BHXH có thời gian công tác trước ngày 01/01/1995 bị cách quãng, được cộng nối thời gian công tác trước ngày 01/01/1995, sổ BHXH cấp theo Công văn số 843/LĐ-TBXH, Thông tư số 26/2003/TT-BLĐTBXH, sổ BHXH do BHXH Bộ Quốc phòng, BHXH Công an nhân dân, BHXH Ban Cơ yếu Chính phủ, BHXH tỉnh khác chốt bảo lưu thời gian đóng BHXH chuyển đến thì phải lưu ý kiểm tra kỹ, nếu có dấu hiệu nghi ngờ thì Giám đốc BHXH tỉnh, BHXH Bộ Quốc phòng, BHXH Công an nhân dân, BHXH Ban Cơ yếu Chính phủ chỉ đạo phối hợp với đơn vị sử dụng lao động, các phòng nghiệp vụ thu, cấp sổ, thẻ và BHXH cấp huyện đối chiếu hồ sơ gốc, xác minh làm rõ trước khi giải quyết hưởng các chế độ BHXH. Nếu phát hiện sai sót thì phải giải quyết theo đúng quy định của pháp luật, hồ sơ, quy trình, thẩm quyền giải quyết phải tuân thủ đúng quy định của pháp luật và hướng dẫn của BHXH Việt Nam.

3. Tăng cường công tác kiểm tra sâu theo các nghiệp vụ: công tác thu, cấp quản lý sổ BHXH; công tác giải quyết hưởng các chế độ BHXH tại BHXH tỉnh, BHXH cấp huyện, BHXH Bộ Quốc phòng, BHXH Công an nhân dân, BHXH Ban Cơ yếu Chính phủ. Quản lý lưu trữ hồ sơ cấp sổ BHXH (bao gồm cả hồ sơ cấp lại, điều chỉnh sổ BHXH), hồ sơ chốt sổ bảo lưu thời gian đóng BHXH, kiện toàn hệ thống sổ sách quản lý hồ sơ di chuyển sổ BHXH đi tỉnh khác, sổ BHXH bảo lưu thời gian đóng BHXH.

4. Khẩn trương phối hợp với Trung tâm Thông tin hoàn thiện phần mềm quản lý thu và cấp sổ thẻ theo Quyết định 1111/QĐ-BHXH ngày 25/10/2011 của Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam, rà soát cơ sở dữ liệu thu và cấp sổ BHXH để quản lý chặt chẽ tại địa phương, tại BHXH Bộ Quốc phòng, BHXH Công an nhân dân, BHXH Ban Cơ yếu Chính phủ.

5. Xây dựng kế hoạch phòng, chống lạm dụng quỹ BHXH, báo cáo Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh, thành phố có biện pháp chỉ đạo các cơ quan có thẩm quyền ở địa phương phối hợp với BHXH tỉnh ngăn chặn kịp thời việc lạm dụng quỹ BHXH. Điều tra, kết luận xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm điển hình.

Giám đốc BHXH tỉnh, BHXH Bộ Quốc phòng, BHXH Công an nhân dân, BHXH Ban Cơ yếu Chính phủ khẩn trương tổ chức thực hiện, nếu có vướng mắc báo cáo BHXH Việt Nam để được xem xét, giải quyết./.