Bản án 269/2022/DS-ST về tranh chấp bồi thường thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm

TÒA ÁN NHÂN DÂN HUYỆN PHÚ TÂN, TỈNH CÀ MAU

BẢN ÁN 269/2022/DS-ST NGÀY 22/09/2022 VỀ TRANH CHẤP BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI DO TÍNH MẠNG BỊ XÂM PHẠM

Trong ngày 22 tháng 9 năm 2022, tại trụ sở Tòa án nhân dân huyện Phú Tân, tiến hành xét xử sơ thẩm công khai vụ án thụ lý số: 44/2022/TLST-DS ngày 19/01/2022 về tranh chấp “Bồi thường thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm” theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 414/2022/QĐST- DS ngày 22 tháng 8 năm 2022 giữa các đương sự:

- Nguyên đơn: Bà Phạm Cẩm T, sinh năm: 1995.

Địa chỉ: Ấp LM, xã PM, huyện PT, tỉnh CM.

- Người đại diện hợp pháp của nguyên đơn: Ông Phan Hoàng B; Sinh năm:

1959; là người đại diện theo uỷ quyền của nguyên đơn (Văn bản ủy quyền ngày 28/02/2022).

Địa chỉ: Đường Hải Thượng Lãng Ông, khóm 6, phường 6, thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau (Có mặt).

2. Bị đơn: Ông Trần Văn H, sinh năm 1953.

Địa chỉ: Khóm 6A, thị trấn SĐ, huyện TVT, tỉnh CM.

- Người đại diện hợp pháp của nguyên đơn: Bà Trần Thị T, sinh năm 1986, là người đại diện theo ủy quyền của bị đơn (Giấy ủy quyền ngày 30/6/2022).

Địa chỉ: Khóm 6A, thị trấn SĐ, huyện TVT, tỉnh CM (Có mặt).

- Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan:

1. Bà Huỳnh Thu S, sinh năm 1972 (có mặt).

2. Ông Trần Văn L, sinh năm 1969 (có mặt).

Cùng địa chỉ: Ấp LM, xã PM, huyện PT, tỉnh CM.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo đơn khởi kiện ngày 17 tháng 11 năm 2021 của nguyên đơn bà Phạm Cẩm T, quá trình giải quyết vụ án và tại phiên tòa ông Phan Hoàng B là người đại diện theo ủy quyền của nguyên đơn trình bày:

Vào khoảng 20 giờ 30 phút, ngày 14 tháng 5 năm 2020 ông Trần Trung T (chồng bà T) điều khiển phương tiện vỏ composite hiệu Thành Tân dài 9,2 mét, máy hoạt động thủy hiệu ISUZU 4JB1-TG chạy về hướng Cửa biển Cái Cám thì va chạm với phương tiện vỏ composite hiệu Phát Tài dài 7,9 mét, máy hoạt động thủy HONDA - GX340 - công suất 11HP do ông Trần Văn H điều khiển. Tai nạn xảy ra, làm ông T rơi xuống biển mất tích. Đến khoảng 06 giờ 30 phút, ngày 15 tháng 5 năm 2020 tìm được tử thi ông T. Đến khoảng 13 giờ 30 phút cùng ngày thì có đoàn pháp y ở tỉnh Cà Mau xuống khám nghiệm và mổ tử thi, nguyên nhân tử vong do ngạt nước. Từ khi ông T chết đến nay ông H không có chịu khoản chi phí nào. Người đại diện theo ủy quyền của nguyên đơn cho rằng ông Trần Văn H làm chủ phương tiện đánh bắt trên biển và cũng là người trực tiếp điều khiển phương tiện xảy ra tai nạn khoảng 20 giờ 30 phút ngày 14/5/2020, hậu quả là Trần Trung T chết, ông H có những vi phạm như sau:

- Không có chứng nhận khả năng chuyên môn, bằng thuyền trưởng, máy trưởng và chứng chỉ chuyên môn lái phương tiện thủy nội địa.

- Khi xảy ra tai nạn thì trên phương tiện của ông Trần Văn H không có phao tròn, phao áo, bình CO2, kèn, đèn báo hiệu, bơm nước, bình điện, - Phương tiện không có giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường.

- Phương tiện không có giấy chứng nhận đăng ký phương tiện thủy nội địa do ông Trần Văn H làm chủ.

- Đặc biệt nghiêm trọng đó là ông Trần Văn H trực tiếp điều khiển phương tiện khi xảy ra tai nạn trong người có uống rượu thể hiện tại phiếu xét nghiệm hóa sinh máu ngày 14/5/2020 của Trung tâm y tế huyện Phú Tân.

- Ông Trần Văn H sử dụng phương tiện bất hợp pháp để xảy ra tai nạn, cụ thể như sau: Ông Trần Văn H điều khiển phương tiện bất hợp pháp không có giấy tờ để xảy ra tai nạn lúc 20 giờ 30 phút ngày 14/5/2020, ông Trần Văn H đang nằm viện thì ngày 16/5/2020 lại có đơn xin xác nhận của ông Huỳnh Văn Sơn, sinh năm 1960 địa chỉ ấp Mũi Tràm, xã Khánh Bình Tây Bắc có bán võ máy cho ông Trần Văn H.

Đối với Trần Trung T khi xảy ra tai nạn:

- Có chứng chỉ thuyền trưởng tàu cá số 2814 do Trường đại học Nha Trang cấp ngày 24/8/2018.

- Ông Trần Trung T là người điều khiển phương tiện khi xảy ra tai nạn không có đánh bắt trên biển.

Từ những căn cứ trên cho thấy ông Trần Văn H làm chủ phương tiện cũng là người trực tiếp điều khiển phương tiện đã vi phạm nghiêm trọng làm cho ông Trần Trung T chết nên phải có trách nhiệm khắc phục hậu quả và bồi thường thiệt hại.

Tại phiên tòa, người đại diện theo ủy quyền của nguyên đơn yêu cầu Tòa án nhân dân huyện Phú Tân giải quyết buộc ông Trần Văn H bồi thường thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm số tiền: Tiền hàng 28.000.000 đồng; tiền tổ chức đám tang 18.000.000 đồng; tiền xây mộ 20.000.000 đồng; tiền tổn thất về tinh thần 149.000.000 đồng, tổng các khoản là 215.000.000 đồng. Đến ngày 25/5/2022 bà Phạm Cẩm T có đơn yêu cầu bổ sung yêu cầu buộc ông Trần Văn H cấp dưỡng cho con của bà là Trần Anh K, sinh ngày 02/01/2016 theo quy định của pháp luật cho đến khi Trần Anh K đủ 18 tuổi.

Quá trình giải quyết vụ án và tại phiên tòa đại diện theo ủy quyền của bị đơn Trần Thị T trình bày:

Vào khoảng 20 giờ 30 phút, ngày 14 tháng 5 năm 2020, ông H điều khiển phương tiện vỏ composite hiệu Phát Tài dài 7,9 mét, máy hoạt động thủy HONDA - GX340 - công suất 11HP (trên phương tiện có chở theo vợ ông là bà Đua cùng ngư lưới cụ), chạy từ kinh số 1, xã Phú Tân, đi ra Cửa biển Mỹ Bình, đi về hướng Cửa biển Cái Cám để đến Cửa biển Cái Đôi Vàm, sáng ngày 15 tháng 5 năm 2020 đánh bắt thủy, hải sản. Ông H điều khiển phương tiện tốc độ khoảng 7km/giờ, có dùng đèn pin (loại đèn đội đầu), chiếu sáng liên tục thì xảy ra va chạm với phương tiện vỏ composite hiệu Thành Tân dài 9,2 mét, máy hoạt động thủy hiệu ISUZU 4JB1-TG do ông Trần Trung T điều khiển, phương tiện. Va chạm xảy ra ông H bị chấn thương bất tỉnh và được đưa đến bệnh viện điều trị. Người đại diện theo ủy quyền của bị đơn xác định vụ va chạm xảy ra giữa phương tiện vỏ, máy do ông Trần Trung T điều khiển với phương tiện vỏ, máy do ông Trần Văn H điều khiển hậu quả ông Trần Trung T tử vong, không phải lỗi của ông H nên không đồng ý bồi thường theo yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn.

Người đại diện theo ủy quyền của ông Trần Văn H không yêu cầu nguyên đơn bồi thường các khoảng chi phí ông H điều trị.

Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan bà Huỳnh Thu S, ông Trần Văn L trình bày:

Bà Huỳnh Thu S, ông Trần Văn L thống nhất như nội dung trình bày của người đại diện theo ủy quyền. Bà Huỳnh Thu S, Trần Văn L xác định vụ va chạm xảy ra giữa phương tiện của ông T với ông H chưa xác định được là do lỗi của ông T hây ông H. Nhưng Trần Văn L, bà Huỳnh Thu S cho rằng khi ông H điều khiển phương tiện vỏ, máy có sử dụng rượu, bia; ông H điều khiển phương tiện đi đánh bắt thủy hải sản không đúng quy định; hậu quả là ông T chết nên yêu cầu Tòa án nhân dân huyện Phú Tân buộc ông Trần Văn H bồi thường cho nguyên đơn tiền hàng 28.000.000 đồng; tiền tổ chức đám tang 18.000.000 đồng; tiền xây mộ 20.000.000 đồng; tiền tổn thất về tinh thần 149.000.000 đồng, tổng các khoản là 215.000.000 đồng và tiền cấp dưỡng cho Trần Anh K (con của ông Trần Trung T) theo quy định của pháp luật đến khi Trần Anh K đủ 18 tuổi.

Đại diện Viện kiểm sát phát biểu việc tuân theo pháp luật trong tố tụng dân sự: Vụ án từ khi thụ lý đến xét xử, Thẩm phán, Hội đồng xét xử, những người tham gia tố tụng đều tuân thủ đúng trình tự, thủ tục do pháp luật quy định. Về nội dung đề nghị Hội đồng xét xử không chấp nhận yêu cầu của nguyên đơn.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Sau khi nghiên cứu các tài liệu có trong hồ sơ vụ án được thẩm tra tại phiên tòa và căn cứ vào kết quả tranh luận tại phiên tòa, Hội đồng xét xử xét thấy:

[1] Về quan hệ tranh chấp, tư cách tham gia tố tụng và thẩm quyền giải quyết vụ án: Theo tài liệu chứng cứ và lời trình bày của các bên đương sự xác định vào khoảng 20 giờ 30 phút, ngày 14/5/2020 ông Trần Trung T điều khiển phương tiện vỏ composite hiệu Thành Tân dài 9,2 mét, máy hoạt động thủy hiệu ISUZU 4JB1-TG chạy về hướng cửa biển Cái Cám thì va chạm với phương tiện vỏ composite hiệu Phát Tài dài 7,9 mét, máy hoạt động thủy HONDA - GX340 - công suất 11HP do ông Trần Văn H điều khiển. Tai nạn xảy ra, làm ông T rơi xuống biển và tử vong do ngạt nước. Vị trí xảy ra tai nạn tại tọa độ 8056’ 44” N; 1040 48’37” E thuộc vùng biển Phú Tân tỉnh Cà Mau. Sau khi sự việc xảy ra bà Phạm Cẩm T có đơn đề nghị khởi tố gửi cơ quan Công an. Cơ quan điều tra Công an huyện Phú Tân đã điều tra, xử lý vụ việc. Đến ngày 14/7/2020, Cơ quan điều tra Công an huyện Phú Tân, tỉnh Cà Mau ra quyết định không khởi tố vụ án và thông báo về việc không khởi tố vụ án số 187; ngày 16/7/2020, Viện kiểm sát nhân dân huyện Phú Tân, tỉnh Cà Mau có Văn bản thống nhất với quan điểm của Cơ quan điều tra Công an huyện Phú Tân về việc không khởi tố vụ án hình sự. Ngày 30/7/2020, bà Phạm Cẩm T có đơn khởi kiện vụ án; ngày 30/3/2021, Tòa án nhân dân huyện Phú Tân mở phiên Tòa xét xử sơ thẩm; ngày 12/4/2021 Bà T kháng cáo, ngày 06/7/2021, Tòa cấp phúc thẩm ra quyết định hủy bản án sơ thẩm, định chỉ giải quyết vụ án do nguyên đơn, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan rút đơn kháng cáo và rút khởi kiện. Ngày 17/11/2021, bà T làm đơn khởi kiện buộc ông Trần Văn H bồi thường 215.000.000 đồng và tiền cấp dưỡng cho Trần Anh K (con của ông Trần Trung T) theo quy định của pháp luật đến khi Trần Anh K đủ 18 tuổi. Vì vậy, Căn cứ khoản 6 Điều 26 Bộ luật tố tụng dân sự xác định quan hệ tranh chấp của vụ án là “Tranh chấp bồi thường thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm”. Bà Phạm Cẩm T là người khởi kiện là nguyên đơn, bà Huỳnh Thu S với ông Trần Văn L là cha mẹ của ông Nguyễn Trung Trực là người liên quan. Bị đơn là ông Trần Văn H, cư trú tại Khóm 6A, thị trấn SĐ, huyện TVT, tỉnh CM. Tuy nhiên, do nguyên đơn có đơn khởi kiện yêu cầu Toà án nhân dân huyện Phú Tân giải quyết nên Toà án nhân dân huyện Phú Tân thụ lý giải quyết là đúng theo quy định tại Điều 35, Điều 40 của Bộ luật tố tụng dân sự.

[2] Xét về nội dung tranh chấp: Nguyên đơn xác định vào khoảng 20 giờ 30 phút, ngày 14/5/2020 ông Trần Trung T điều khiển phương tiện vỏ composite hiệu Thành Tân dài 9,2 mét, máy hoạt động thủy hiệu ISUZU 4JB1-TG chạy về hướng cửa biển Cái Cám thì va chạm với phương tiện vỏ composite hiệu Phát Tài dài 7,9 mét, máy hoạt động thủy HONDA - GX340 - công suất 11HP do ông Trần Văn H điều khiển. Tai nạn xảy ra, làm ông T rơi xuống biển tử vong do ngạt nước. Tại phiên tòa bà Phạm Cẩm T yêu cầu Tòa án nhân dân huyện Phú Tân giải quyết buộc bị đơn ông Trần Văn H bồi thường thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm số tiền 215.000.000 đồng và tiền cấp dưỡng cho Trần Anh K (con của ông Trần Trung T) theo quy định của pháp luật cho đến khi Trần Anh K đủ 18 tuổi. Bị đơn ông Trần Văn H xác định vụ va chạm xảy ra giữa phương tiện vỏ, máy do ông Trần Trung T điều khiển với phương tiện vỏ, máy do ông Trần Văn H điều khiển hậu quả ông T bị tử vong, ông H bị thương nặng không phải lỗi của ông H nên không đồng ý bồi thường theo yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn.

Hội đồng xét xử xét thấy, vụ tai nạn xảy ra vào khoảng 20 giờ 30 phút, ngày 14/5/2020 giữa phương tiện vỏ, máy do ông Trần Trung T điều khiển đâm va với phương tiện vỏ, máy do ông Trần Văn H điều khiển được xác định là tai nạn đâm va trên biển. Quá trình giải quyết vụ án và tại phiên tòa, người đại diện theo ủy quyền của nguyên đơn, Trần Văn L, bà Huỳnh Thu S đều cho rằng ông T điều khiển võ máy có chứng chỉ thuyền trưởng; bị đơn điều khiển phương tiện không có chứng chỉ chuyên môn, trên phương tiện không có các phương tiện phao tròn, áo phao, bình Co2, đèn báo hiệu, không có giấy chứng nhận kỹ thuật bảo vệ môi trường, không có chứng nhận đăng ký phương tiện thủy nội địa, điều khiển phương tiện khi trong người có rượu. Hội đồng xét xử nhận thấy đây không phải nguyên nhân dẫn đến xảy ra vụ tai nạn đâm va làm cho ông T tử vong.

Xét thấy, tai vụ nạn xảy ra vào ngày 14/5/2020 giữa phương tiện vỏ composite hiệu Thành Tân dài 9,2 mét, máy hiệu ISUZU 4JB1-TG do ông Trần Trung T điều khiển chạy về hướng cửa biển Cái Cám thì va chạm với phương tiện vỏ composite hiệu Phát Tài dài 7,9 mét, máy HONDA - GX340 - công suất 11HP do ông Trần Văn H điều khiển. Tai nạn xảy ra, làm ông T rơi xuống biển bị tử vong do ngạt nước, ông Trần Văn H bị chấn thương. Theo Công văn số: 281/CV-ĐCĐV, ngày 15/5/2020 của Đồn Biên phòng Cái Đôi Vàm, xác định. Vị trí xảy ra tai nạn, tại tọa độ 8o 56’ 44’'N; 104o 48’ 37’'E thuộc vùng biển huyện Phú Tân, tỉnh Cà Mau. Theo công văn số 2804/C09B ngày 10/6/2020 của Phân Viện Khoa học Hình sự (C09B) - Bộ Công an tại thành phố Hồ Chí Minh, có Kết luận giám định như sau: Dấu vết hằn trượt xước, bám thớ sợi tre mặt ngoài mạn bên trái phương tiện 1 (Phương tiện vỏ composite hiệu Thành Tân dài 9,2 mét, máy hoạt động thủy hiệu ISUZU 4JB1-TG, số máy 20022570 - do ông T điều khiển) có chiều từ trước về sau, từ phải sang trái (vị trí gần nhất của dấu vết cách mũi phương tiện khoảng 130cm) phù hợp với dấu vết gẫy cọc tre, dấu vết hằn trượt xước mặt ngoài mạn bên trái phương tiện 2 (Phương tiện vỏ composite hiệu Phát Tài dài 7,9 mét, máy hoạt động thủy hiệu HONDA GX 340, số máy GC05-1006283 - do ông H điều khiển) có chiều hướng từ trước về sau, từ phải sang trái (vị trí gần nhất của dấu vết cách mũi phương tiện khoảng 373cm). Đây là vị trí va chạm đầu tiên giữa hai phương tiện. Dấu vết trượt xước, bám chất màu đen mặt ngoài mạn bên trái phương tiện 1 (Phương tiện vỏ composite hiệu Thành Tân dài 9,2 mét, máy hoạt động thủy hiệu ISUZU 4JB1-TG, số máy 20022570 - do ông T điều khiển) có chiều từ trước về sau, từ phải sang trái (vị trí gần nhất của dấu vết cách mũi phương tiện khoảng 150cm) phù hợp với dấu vết gãy, bung hở, xô lệch, bám chất màu xanh mặt ngoài phía trước bên trái giàn gỗ trên phương tiện 2 (Phương tiện võ composite hiệu Phát Tài dài 7,9 mét, máy hoạt động thủy hiệu HONDA GX 340, số máy GC05-1006283 - do ông H điều khiển) có chiều từ trước về sau, từ phải sang trái. Tại Bản kết luận giám định pháp y về tử thi 115 ngày 12/6/2020 của Phòng Kỹ thuật Hình sự Công an tỉnh Cà Mau kết luận Trần Trung T nguyên nhân chết: Ngạt nước; Tại Công văn 970 ngày 03/6/ 2020 của Sở Giao thông vận tải tỉnh Cà Mau xác định, vị trí xảy ra tai nạn tọa độ 8056’44’’N; 104048’37’’E không thuộc đường thủy nội địa, thuộc vùng biển Việt Nam; Tại Công văn số 218 ngày 26/6/2020 của Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Cà Mau, xét thấy không có căn cứ để xác định dấu hiệu của “Tội điều khiển phương tiện hàng hải vi phạm quy định về hàng hải của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam” theo Điều 284 Bộ luật Hình sự; Tại Công văn số 280 ngày 10/7/2020 của Cảng vụ hàng hải tỉnh Cà Mau xác định vụ tại nạn là “tai nạn đâm va” trên biển không phải là tai nạn hàng hải; Tại Công văn số 60 ngày14/7/2020 của Phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh Cà Mau xác định là vụ “tai nạn đâm va” trên biển. Ngày 14/7/2020, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Phú Tân ban hành quyết định không khởi tố vụ án hình sự với lý do không có sự việc phạm tội; Theo công văn số 13/VKS ngày 16/7/2020 của Viện kiểm sát nhân dân huyện Phú Tân xác định ông Trần Trung T điều khiển vỏ máy đâm vào phương tiện vỏ máy của ông Trần Văn H đang điều khiển làm ông T rơi xuống biển dẫn đến tử vong. Các văn bản, kết luận của các Cơ quan có thẩm quyền đều không xác định được ông H là người có lỗi trong vụ đâm va trên biển làm ông T tử vong. Đồng thời, tại phiên Tòa, người đại diện theo ủy quyền của nguyên đơn, Trần Văn L, bà Huỳnh Thu S đều xác định tai nạn xảy giữa phương tiện của ông T với phương tiện của ông H chưa xác định lỗi của ông T hay ông H và cũng không cung cấp được chứng cứ để chứng minh bị đơn có lỗi trọng vụ tai nạn đâm va này. Quá trình giải quyết vụ án cũng như tại phiên tòa, người đại diện theo ủy quyền của bị đơn không thừa nhận tai nạn xảy ra giữa phương tiện của bị đơn với ông T là lỗi của bị đơn. Do đó, chưa đủ căn cứ để xác định ông Trần Văn H là người có lỗi gây ra tai nạn đâm va làm ông T tử vong.

Từ cơ sở nhận định trên, Hội đồng xét xử xét thấy tai nạn xảy ra giữa phương tiện của ông T với phương tiện của ông H làm ông T tử vong không có lỗi của bị đơn. Theo khoản 2 Điều 584 của Bộ luật dân sự quy định: Người gây thiệt hại không phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp là do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác”. Do đó, Đại diện theo ủy quyền của nguyên đơn yêu cầu bị đơn ông Trần Văn H bồi thường thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm số tiền 215.000.000 đồng và tiền cấp dưỡng cho Trần Anh K theo quy định của pháp luật cho đến khi Trần Anh K đủ 18 tuổi có khả năng lao động nuôi sống bản thân là không có căn cứ chấp nhận.

Đại diện Viện kiểm sát tham gia phiên tòa đề nghị không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn là có căn cứ chấp nhận.

Đối với ông H, sau khi xảy ra tai nạn ông có đi điều trị tại bệnh viện, tuy nhiên, tại phiên tòa hôm nay ông không yêu cầu nên Hội đồng xét xử không xem xét.

[3] Về án phí: Căn cứ Điều 12 của Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án. Nguyên đơn được miễm phí theo quy định.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ vào Điều 26, Điều 35, Điều 40 của Bộ luật tố tụng dân sự; Điều 584, Điều 591 Bộ luật dân sự; Nghị quyết số 326/2016/NQ-UBTVQH ngày 30/12/2016 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án.

Tuyên xử: Không chấp nhận yêu cầu của nguyên đơn bà Phạm Cẩm T yêu cầu bị đơn ông Trần Văn H bồi thường thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm số tiền 215.000.000 đồng và tiền cấp dưỡng cho Trần Anh K theo quy định của pháp luật cho đến khi Trần Anh K đủ 18 tuổi có khả năng lao động nuôi sống bản thân.

Về án phí: Nguyên đơn, bị đơn không phải chịu án phí.

Các đương sự có mặt tại phiên tòa có quyền kháng cáo bản án trong hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án. Riêng ông Lâm Hoàng Bi, bà Huỳnh Thu S có mặt tại phiên tòa nhưng vắng mặt khi Hội đồng xét xử tuyên án Trần Văn L do, ông Lâm Hoàng Bi, bà Huỳnh Thu S có quyền kháng cáo bản án trong hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án.