Bản án 133/2023/HS-PT về tội vi phạm quy định về khai thác, bảo vệ rừng và lâm sản

TÒA ÁN NHÂN DÂN TỈNH KIÊN GIANG

BẢN ÁN 133/2023/HS-PT NGÀY 12/09/2023 VỀ TỘI VI PHẠM QUY ĐỊNH VỀ KHAI THÁC, BẢO VỆ RỪNG VÀ LÂM SẢN

Ngày 12 tháng 9 năm 2023, tại trụ sở Tòa án nhân dân tỉnh Kiên Giang xét xử phúc thẩm vụ án hình sự thụ lý số: 81/2023/HS-PT ngày 15 tháng 6 năm 2023 đối với bị cáo Đồng Kim V do có kháng nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Kiên Giang đối với Bản án hình sự sơ thẩm số: 51/2023/HS-ST ngày 12 tháng 5 năm 2023 của Tòa án nhân dân thành phố Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang.

- Bị cáo bị kháng nghị:

Đồng Kim V, sinh ngày 10/12/1979 tại huyện Thuỷ Nguyên, thành phố Hải Phòng. Nơi ĐKTT: Thôn Phù Lưu, xã PN, huyện Tn, thành phố Hải Phòng; chỗ ở hiện nay: tổ 7, ấp GD, xã GD, thành phố PQ, tỉnh Kiên Giang; nghề nghiệp: lao động tự do; trình độ học vấn: 12/12; dân tộc: Kinh; giới tính: nam; tôn giao : không; quốc tịch: Việt Nam; con ông Đồng Kim Q và bà Phí Thị V; có vợ là Phạm Thị Hồng T và 02 con sinh năm 2006 và năm 2023; tiền án: không; tiền sự: ngày 22/9/2022 bị UBND thành phố Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang xử phạt vi phạm hành chính 27.500.000đ về hành vi “Chiếm đất nông nghiệp là đất rừng đặc dụng tại khu vực nông thôn” theo Quyết định số 4484/QĐ-XPHC, bị cáo nộp tiền phạt ngày 11/01/2023; bị bắt tạm giữ, tạm giam từ ngày 22/11/2022 đến ngày 06/01/2023 được thay thế bằng biện pháp bảo lĩnh, hiện đang tại ngoại (có mặt).

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Vào khoảng 14 giờ 00 phút, ngày 22/11/2022, Đồng Kim V thuê 01 người (chưa rõ nhân thân) dùng máy cưa cưa hạ 01 cây Bô bô (Vên vên) còn sống thành 08 lóng cây tại Tiểu khu 60, phân khu phục hồi sinh thái, rừng đặc dụng thuộc Vườn Quốc gia Phú Quốc, địa giới hành chính tổ 13, ấp Gành Dầu, xã Gành Dầu, thành phố Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang. Sau đó V thuê Nguyễn Tấn L và Nguyễn Tấn Đ điều khiển xe ô tô tải có gắn cẩu, nhãn hiệu Hyundai, biển kiểm soát 51C-xxxxx vận chuyển 05 lóng gỗ đến trại cưa của ông Quang gần chợ xã Gành Dầu với giá tiền công vận chuyển là 1.000.000 đồng, để gia công làm vật dụng trong gia đình, riêng đối với L và Đ không biết Việt khai thác cây rừng trên diện tích đất rừng. Đến khoảng 15 giờ 30 phút cùng ngày, khi V đang dẫn đường cho xe vận chuyển gỗ đến đoạn đường thuộc Tổ 13, ấp Gành Dầu, xã Gành Dầu thì bị Hạt Kiểm lâm Vườn quốc gia Phú Quốc, phối hợp với Đội quản lý bảo vệ rừng Gành Dầu thuộc Vườn quốc gia Phú Quốc và Công an thành phố Phú Quốc phát hiện bắt quả tang. Qua kiểm tra số gỗ trên phương tiện ô tô tải gồm có 05 lóng gỗ, kích thước dài từ 2,1m đến 06m, với tổng khối lượng gỗ là 3,681m3, tạm giữ tại hiện trường 03 lóng gỗ, kích thước dài từ 2,18m đến 3,09m, với khối lượng gỗ là 0,411m3. Đến ngày 28/11/2022, Hạt Kiểm lâm Vườn quốc gia Phú Quốc khởi tố vụ án chuyển cho Cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an thành phố Phú Quốc để điều tra.

* Vật chứng thu giữ:

- 01 xe ô tô tải có gắn cẩu, nhãn hiệu Huyndai, biển kiểm soát 51C – xxxxx, xe đã qua sử dụng; 01 giấy chứng nhận kiểm định số DA 0126720, cấp ngày 21/01/2022, biển đăng ký 51C – xxxxx; 01 giấy chứng nhận đăng ký xe ô tô số 14xxxxx, cấp ngày 31/3/2016, biển số đăng ký 51C – xxxxx;

- 01 điện thoại di động hiệu Iphone X, đã qua sử dụng (tạm giữ của Nguyễn Tấn L);

- 01 điện thoại di động hiệu Iphone XsMAx, (tạm giữ của Nguyễn Phát Đ); (Tất cả tài sản trên đã trao trả cho chủ sở hữu).

- 05 lóng gỗ tròn, với khối lượng 3,681m3 (tạm giữ khi bắt quả tang);

- 03 lóng gỗ (tạm giữ khi khám nghiệm hiện trường, với khối lượng gỗ 0,411m3).

- 01 điện thoại di động hiệu Galaxy Note8 (tạm giữ của Đồng Kim V).

* Tại Kết luận giám định số 678/CNR-VP ngày 24/11/2022 của Viện nghiên cứu Công nghiệp rừng kết luận như sau: Căn cứ đặc điểm cấu tạo thô đại và hiển vi của 09 mẫu gỗ do Hạt Kiểm lâm Vườn quốc gia Phú Quốc trưng cầu giám định có ghi ký hiệu riêng từ mẫu số 1 đến mẫu số 4 và từ 1 đến 5 được ghi số của đăng ký của Viện nghiên cứu Công nghiệp rừng lần lượt từ 22245-1 đến 22245-9 (biên bản mở niêm phong và giao nhận mẫu giám định ngày 23/11/2022), kiểm tra so sánh với mẫu tham chiếu, cơ sở dữ liệu các loài gỗ và tài liệu kết luận 09 (chín) mẫu gỗ đồng nhất một chủng loại gỗ. Tên và nhóm cụ thể như sau:

Tên Việt Nam: Vên vên nghệ (Sến bo bo, Vên vên vàng) Tên khoa học: Shorea hypochra Hance.

Loài Vên vên nghệ (Shorea hypochra) là loài cây gỗ thuộc chi Sến mủ (Shorea), họ Dầu (Dipterocarpaceae), theo tài liệu hiện có, loài này phân bố tự nhiên tại một số nước thuộc khu vực Đông Nam Á như: Việt Nam, Lào, Thái Lan, Campuchia, Malaysia. Tại Việt Nam loài này chỉ được ghi nhận có phân bố tại Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang.

Loài Vên vên nghệ (Shorea hypochra) không có tên trong “Danh mục, thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm” ban hành kèm theo Nghị định số 84/2021/NĐ-CP ngày 22/9/2021 của Chính phủ và trong “Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm, được ưu tiên bảo vệ” ban hành kèm theo Nghị định số 64/NĐ-CP ngày 16/7/2019 của Chính phủ nên là loài thông thường.

Gỗ Vên vên nghệ (Shorea hypochra) được xếp nhóm III trong “Bản phân loại tạm thời các loại gỗ sử dụng thống nhất trong cả nước” ban hành kèm theo Quyết định số 2198-CNR ngày 26/11/1977 của Bộ Lâm nghiệp – nay là Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

* Tại kết luận định giá về tài sản số: 17/KL-HĐĐGTS ngày 21 tháng 3 năm 2023 của Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự thành phố Phú Quốc kết luận như sau:

- Giá trị 05 lóng gỗ tròn, có tổng khối lượng 3,681m3, gồm các loài cây: Vên vên nghệ, tên khoa học Shorea hypochra Hance (có lý lịch gỗ tròn kèm theo). Tài sản được thu hồi và được quản lý tại kho bãi của Hạt Kiểm lâm Vườn quốc gia Phú Quốc, tại thời điểm tháng 11/2022 có giá trị là 18.405.000 đồng.

- Giá trị 03 lóng gỗ tròn, có tổng khối lượng 0,411m3, gồm các loài cây: Vên vên nghệ, tên khoa học Shorea hypochra Hance (có lý lịch gỗ tròn kèm theo). Tài sản không thu hồi được do địa hình hiểm trở không thể đưa xuống được đường giao thông nên bỏ tại hiện trường, tại thời điểm tháng 11/2022 có giá trị là 41.100 đồng.

Tổng cộng giá trị là 18.446.100đ.

Đối với đối tượng thực hiện hành vi cưa hạ cây rừng thuê chưa rõ nhân thân, Cơ quan Cảnh sát điều tra đang tiếp tục điều tra làm rõ, xử lý sau.

Đối với Nguyễn Tấn L và Nguyễn Tấn Đ không biết Đồng Kim V thuê vận chuyển lâm sản khai thác trong rừng đặc dụng, nên không xử lý.

* Tại Bản án hình sự sơ thẩm số 51/2023/HS-ST ngày 12 tháng 5 năm 2023 của Tòa án nhân dân thành phố Phú Quốc đã quyết định:

Áp dụng điểm e khoản 1 Điều 232; điểm b, i, s khoản 1 Điều 51; Điều 36 của Bộ luật hình sự.

Xử phạt Đồng Kim V 18 (Mười tám) tháng cải tạo không giam giữ về tội “Vi phạm quy định về khai thác, bảo vệ rừng và lâm sản”. Được trừ thời gian bị tạm giữ, tạm giam từ ngày 22/11/2022 đến ngày 06/01/2023 vào thời gian chấp hành hình phạt cải tạo không giam giữ, cứ 01 ngày tạm giữ, tạm giam bằng 03 ngày cải tạo không giam giữ. Thời hạn cải tạo không giam giữ tính từ ngày cơ quan, tổ chức được giao giám sát, giáo dục bị cáo nhận được quyết định thi hành án và bản sao bản án.

Ngoài ra, án sơ thẩm còn tuyên về trách nhiệm dân sự, án phí, xử lý vật chứng và báo quyền kháng cáo trong hạn luật định.

Sau khi xét xử sơ thẩm, ngày 06/6/2023 Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Kiên Giang có Quyết định số 01/QĐ-VKS kháng nghị một phần Bản án hình sự sơ thẩm số 51/2023/HS-ST ngày 12/5/2023 của Tòa án nhân dân thành phố Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang, đề nghị cấp phúc thẩm sửa bản án sơ thẩm theo hướng chuyển từ hình phạt cải tạo không giam giữ sang hình phạt tù có thời hạn đối với bị cáo Đồng Kim V.

Tại phiên tòa phúc thẩm:

- Bị cáo thừa nhận bản án sơ thẩm xét xử về tội “Vi phạm quy định về khai thác, bảo vệ rừng và lâm sản” là đúng hành vi bị cáo đã thực hiện, xin được giữ nguyên hình phạt như bản án sơ thẩm đã tuyên.

- Đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Kiên Giang có ý kiến: Giữ nguyên quyết định kháng nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Kiên Giang và đề nghị áp dụng điểm b khoản 1 Điều 355 và điểm c khoản 2 Điều 357 Bộ luật tố tụng hình sự, chấp nhận kháng nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Kiên Giang, sửa án sơ thẩm theo hướng chuyển từ hình phạt cải tạo không giam giữ sang hình phạt tù có thời hạn từ 6 đến 9 tháng đối với bị cáo V.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Về thủ tục kháng nghị: Kháng nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Kiên Giang về thẩm quyền, nội dung, thời hạn kháng nghị đúng quy định tại các Điều 336, 337 của Bộ luật tố tụng hình sự. Do đó, Hội đồng xét xử chấp nhận xem xét, giải quyết theo trình tự phúc thẩm.

[2] Về quyết định của bản án sơ thẩm:

- Vào khoảng 14 giờ 00 phút, ngày 22/11/2022, Đồng Kim V thuê người cưa hạ 1 cây Bô bô (Vên vên) còn sống thành 08 lóng cây tại Tiểu khu 60, phân khu phục hồi sinh thái, rừng đặc dụng thuộc Vườn Quốc gia Phú Quốc, tọa lạc tại tổ 13, ấp Gành Dầu, xã Gành Dầu, thành phố Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang; sau đó vận chuyển 05 lóng gỗ đến trại cưa thuộc xã Gành Dầu để gia công làm vật dụng trong gia đình thì bị phát hiện bắt giữ. Qua kiểm kê đo đạc, cây Bô bô (Vên vên) bị cáo cưa hạ có tổng khối lượng gỗ là 4,092m3; qua giám định cây Bô bô thuộc loài thực vật thông thường. Tại phiên tòa phúc thẩm, bị cáo cũng đã thừa nhận hành vi phạm tội của mình. Do đó, cấp sơ thẩm xét xử bị cáo về tội “Vi phạm quy định về khai thác, bảo vệ rừng và lâm sản” theo điểm e khoản 1 Điều 232 của Bộ luật hình sự là có căn cứ, đúng quy định pháp luật.

- Về tình tiết giảm nhẹ, án sơ thẩm nhận định bị cáo thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải; phạm tội lần đầu thuộc trường hợp ít nghiêm trọng; đã khắc phục toàn bộ thiệt hại cho Vườn Quốc gia Phú Quốc để áp dụng các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại điểm b, i, s khoản 1 Điều 51 Bộ luật hình sự cho bị cáo là có căn cứ, đúng quy định pháp luật.

[3] Xét nội dung kháng nghị:

Hành vi phạm tội của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, thể hiện sự xem thường pháp luật, bị cáo từng bị xử phạt vi phạm hành chính số tiền 27.500.000đ về hành vi “Chiếm đất nông nghiệp là đất rừng đặc dụng tại khu vực nông thôn”, trong khi chưa chấp hành việc nộp tiền phạt thì đến ngày 22/11/2022 bị cáo lại thực hiện hành vi khai thác trái phép rừng đặc dụng, điều này cho thấy bị cáo chưa có sự ăn năn hối cải. Xét thấy, bị cáo là người có nhân thân xấu (chưa được xóa tiền sự), đối chiếu với hướng dẫn áp dụng Điều 65 BLHS quy định về án treo thì trường hợp bị cáo nếu bị phạt tù không đủ điều kiện để hưởng án treo, nhưng cấp sơ thẩm lại xử phạt bị cáo hình phạt cải tạo không giam giữ, nhẹ hơn hình phạt tù cho hưởng án treo là không hợp lý, không đúng quy định của pháp luật.

Đồng thời, để đảm bảo tính giáo dục, răn đe và phòng ngừa tình trạng thiếu ý thức trong việc bảo vệ, phát triển rừng và giảm thiểu tình trạng lấn chiếm đất rừng, phá rừng, khai thác rừng trái phép…đang xảy ra rất phức tạp trên địa bàn thành phố Phú Quốc, nên cần phải xử lý nghiêm đối với các hành vi vi phạm.

Do đó, kháng nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Kiên Giang là có căn cứ nên chấp nhận, cần sửa bản án sơ thẩm theo hướng chuyển từ hình phạt cải tạo không giam giữ sang hình phạt tù có thời hạn đối với bị cáo.

[5] Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không bị kháng cáo, kháng nghị đã có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết hạn kháng cáo, kháng nghị.

Vì các lẽ trên, 

QUYẾT ĐỊNH

1. Căn cứ vào điểm b khoản 1 Điêu 355, điểm c khoản 2 Điều 357 Bộ luật tố tụng hình sự;

Chấp nhận toàn bộ Quyết định kháng nghị số 01/QĐ-VKS ngày 06/6/2023 của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Kiên Giang.

Sửa Bản án hình sự sơ thẩm số: 51/2023/HS-ST ngày 12 tháng 5 năm 2023 của Tòa án nhân dân thành phố Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang.

2. Áp dụng Điểm e khoản 1 Điều 232; điểm b, i, s khoản 1 Điều 51; Điều 38 của Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 Xử phạt: Bị cáo Đồng Kim V 06 (Sáu) tháng tù về tội “Vi phạm quy định về khai thác, bảo vệ rừng và lâm sản”. Thời điểm chấp hành hình phạt tù tính từ ngày bị cáo vào chấp hành án, được trừ thời gian bị tạm giữ, tạm giam từ ngày 22/11/2022 đến ngày 06/01/2023.

3. Các quyết định khác của B ản án hình sự sơ thẩm sô 51/2023/HS-ST ngày 12 tháng 5 năm 2023 của Tòa án nhân dân thành phố Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang không bị kháng cáo, kháng nghị đã có hiệu lực pháp luât kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo , kháng nghị.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án.