Bản án về tội hủy hoại rừng số 78/2022/HS-ST

TOÀ ÁN NHÂN DÂN HUYỆN NP, TỈNH ĐIỆN BIÊN

BẢN ÁN 78/2022/HS-ST NGÀY 23/09/2022 VỀ TỘI HỦY HOẠI RỪNG

Ngày 23 tháng 9 năm 2022, tại trụ sở Tòa án nhân dân huyện NP, tỉnh Điện Biên; mở phiên tòa công khai xét xử sơ thẩm vụ án hình sự thụ lý số: 59/2022/TLST-HS ngày 07/7/2022, theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số: 59/2022/QĐXXST-HS ngày 18/8/2022 và Quyết định hoãn phiên tòa số: 09/2022/QĐXXST-HS ngày 29/8/2022 đối với bị cáo:

Thào A C, Sinh năm: 1985, tại huyện T, tỉnh Điện Biên; Nơi cư trú: Bản HS, xã NH, huyện NP, tỉnh Điện Biên; Nghề nghiệp: Làm nương; Trình độ học vấn: Không; Dân tộc: Mông; Giới tính: Nam; Tôn giáo: Không; Quốc tịch: Việt Nam; con ông: (Bị cáo không có bố) và bà: Cháng Thị M, (đã chết); Bị cáo có vợ là Giàng Thị C, sinh năm 1984 và 04 người con; Tiền sự: Không; Tiền án: Không;

Ngày 06/02/2022 bị khởi tố hình sự về hành vi hủy hoại rừng, đến ngày 10/3/2022 Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện NP ra Quyết định khởi tố bị can và ra Lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú, bị cáo tại ngoại có mặt.

*Người bào chữa cho bị cáo: Bà Lê Thị Thúy An; Sinh năm:1988;

Trợ giúp viên pháp lý thuộc Trung tâm trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Điện Biên, có mặt.

Nguyên đơn dân sự: Ủy ban nhân dân xã NH, huyện NP, tỉnh Điện Biên. Người đại diện, theo quyết định cử người đại diện tham gia tố tụng số 150/QĐ-UBND ngày 25/3/2022 của Ủy ban nhân dân xã NH, huyện NP: Ông Sùng A Sình, chức vụ: Phó chủ tịch UBND xã NH, huyện NP, vắng mặt (có đơn xin vắng mặt).

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Năm 2006 gia đình Thào A C khai hoang được một mảnh đất lâm nghiệp tại bản HS, xã NH, huyện NP, tỉnh Điện Biên và canh tác đến năm 2017 thì bỏ hoang, không canh tác nữa. Đầu năm 2021 khu nương cũ của Thào A C đã mọc cây lên đạt đến trạng thái rừng lá rộng thường xanh nghèo kiệt, chưa có trữ lượng. Để chuẩn bị canh tác cho năm 2022, giữa tháng 7 năm 2021 Thào A C một mình đi lên khu vực nương cũ dùng 01 con dao quắm để phát và chặt hạ cây. Hàng ngày từ 06 giờ sáng C ăn sáng ở nhà và mang cơm trưa lên nương chặt phá cây đến 17 giờ thì về nhà. C đã thực hiện hành vi chặt phá rừng liên tục trong vòng 02 tuần thì chặt phá xong diện tích 7.778m2, tại tiểu khu 473, khoảnh 6 đã được quy hoạch rừng sản suất theo Quyết định 1208/QĐ-UBND ngày 21/12/2018 của Ủy ban nhân dân tỉnh Điện Biên thuộc bản HS, xã NH, huyện NP quản lý.

Đến ngày 06/12/2021, hành vi hủy hoại rừng của Thào A C đã bị Hạt kiểm lâm huyện NP phát hiện, xác minh để xử lý.

Ngày 07/12/2021 Hạt Kiểm lâm huyện NP đã phối hợp với Công an huyện NP, Viện kiểm sát huyện NP tổ chức khám nghiệm, đo đạc hiện trường khu vực rừng bị hủy hoại. Kết quả khám nghiệm hiện trường đã xác định diện tích rừng bị hủy hoại là 7.778 m2. Trong đó diện tích rừng chưa giao là 1.325 m2, diện tích rừng 6.453 m2 đã giao cho cộng đồng bản HS, xã NH, huyện NP quản lý.

Ngày 13/02/2022 Hạt Kiểm lâm huyện NP đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự hủy hoại rừng đối với tin báo về tội phạm như trên và chuyển toàn bộ hồ sơ đến Cơ quan cảnh sát điều ta Công an huyện NP theo thẩm quyền.

Ngày 01/3/2022 Hạt Kiểm lâm huyện NP đã phối hợp với Công an huyện NP, Viện kiểm sát huyện NP và bị cáo C tiến hành xác định lại hiện trường khu vực rừng bị hủy hoại là 7.778 m2, diện tích rừng chưa giao là 1.325 m2, diện tích rừng đã giao là 6.453 m2.

Vị trí rừng bị chặt phá, hủy hoại thuộc tiểu khu 473, khoảnh 6, quy hoạch rừng sản xuất, trạng thái rừng: Lá rộng thường xanh nghèo kiệt. Gây thiệt hại trị giá lâm sản là 13.473.001 đồng.

Vật chứng Cơ quan điều tra đã thu giữ: 01 con dao phát cũ lưỡi bằng thép đã qua sử dụng có cán dao bằng gỗ, tổng chiều dài 96 cm.

Tại bản kết luận định giá tài sản số 26/KL-HĐĐGTS ngày 28/12/2021 của Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự huyện NP, kết luận: Gỗ tròn từ nhóm V đến nhóm VIII có khối lượng 5,927 m3 có giá 11.854.000đồng; củi tận thu 6,401 m3, có giá 960.150đồng; Doanh thu từ dịch vụ môi trường rừng là 658.851 đồng/diện tích phá 6.453 m2. Tổng tài sản đã định giá: 13.473.001 đồng.

Bị cáo C đã tự nguyện nộp tổng số tiền 13.473.001đồng để khắc phục hậu quả do hành vi phạm tội gây ra;

Tại bản cáo trạng số 26/CT-KSNP ngày 05/7/2022 của Viện kiểm sát nhân dân huyện NP, tỉnh Điện Biên truy tố bị can Thào A C về tội hủy hoại rừng theo điểm b khoản 1 Điều 243 Bộ luật hình sự.

Đại diện Viện kiểm sát duy trì công tố tại phiên tòa, giữ nguyên quan điểm truy tố, đồng thời đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng điểm b khoản 1 Điều 243; điểm b, s, t khoản 1 Điều 51, Điều 36 Bộ luật Hình sự; Điều 100 Luật Thi hành án hình sự: Đề nghị xử phạt bị cáo Thào A C mức án từ 30 đến 33 tháng cải tạo không giam giữ về tội Hủy hoại rừng. Không áp dụng hình phạt bổ sung;

miễn khấu trừ thu nhập đối với bị cáo Thào A C.

Về trách nhiệm dân sự: Bị cáo đã nộp đủ số tiền 13.473.001 đồng để khắc phục hậu quả do hành vi phạm tội gây ra nên không đề nghị xem xét phần trách nhiệm dân sự.

Đề nghị tịch thu tiêu hủy vật chứng vụ án và miễn án phí án phí hình sự sơ thẩm cho bị cáo.

Người bào chữa cho bị cáo C nhất trí với luận tội của Viện kiểm sát về tội danh, trách nhiệm bồi thường thiệt hại, xử lý vật chứng và án phí. Về tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, nhất trí với đề nghị của đại diện Viện kiểm sát về các tình tiết giảm nhẹ theo điểm b, s, t khoản 1 Điều 51 Bộ luật hình sự. Bị cáo C phạm tội lần đầu, thực hiện hành vi phạm tội với lỗi cố ý và thuộc trường hợp nghiêm trọng do bản thân thiếu ý thức chấp hành pháp luật. Tại giai đoạn điều tra và giai đoạn chuẩn bị xét xử bị cáo đã tự nguyện nộp tiền bồi thường khắc phục hậu quả do hành vi phạm tội gây ra. Về hình phạt đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng điểm b khoản 1 Điều 243; điểm b, s, t khoản 1 Điều 51, Điều 36 Bộ luật hình sự, xử phạt bị cáo hình phạt cải tạo không giam giữ với mức án thấp nhất theo đề nghị của Viện kiểm sát. Miễn khấu trừ thu nhập cho bị cáo. Không áp dụng hình phạt bổ sung là phạt tiền theo quy định tại khoản 4 Điều 243 Bộ luật Hình sự và miễn án phí hình sự sơ thẩm cho bị cáo.

Đại diện hợp pháp của nguyên đơn dân sự vắng mặt tại phiên tòa, yêu cầu bị cáo phải bồi thường thiệt hại cho Nhà nước với số tiền Hội đồng định giá về tài sản đã xác định. Về hình phạt, đề nghị Hội đồng xét xử giải quyết vụ án theo quy định của pháp luật.

Tại phiên tòa, bị cáo Thào A C thừa nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình như đã nêu trên, nhất trí với luận cứ bào chữa, không tranh luận gì với luận tội của Viện kiểm sát và xin Hội đồng xét xử giảm nhẹ hình phạt.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được thẩm tra, xét hỏi tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận thấy như sau:

[1] Về sự vắng mặt của đại diện nguyên đơn dân sự tại phiên tòa, đã có đơn xin vắng mặt tại phiên tòa và có đơn đề nghị bồi thường và lời khai trong hồ sơ. Hội đồng xét xử thấy sự vắng mặt của đại diện nguyên đơn dân sự không ảnh hưởng đến việc xét xử nên Tòa án tiến hành xét xử vắng mặt theo quy định tại Điều 292 Bộ luật tố tụng hình sự.

[2] Xét hành vi phạm tội của bị cáo: Tại phiên tòa bị cáo Thào A C đã thành khẩn khai nhận hành vi phạm tội. Lời nhận tội của bị cáo tại phiên tòa phù hợp với lời khai tại Cơ quan điều tra, phù hợp với các tài liệu chứng cứ khác có trong hồ sơ vụ án. Thào A C đã có hành vi dùng dao quắm chặt phá rừng sản xuất đã được quy hoạch tại tiểu khu 473, khoảnh 6 với mục đích chặt phá rừng để làm nương trồng lúa mà không xin phép chính quyền địa phương. Diện tích rừng bị hủy hoại 6.453 m2 đã giao cho cộng đồng dân cư bản HS, xã NH huyện NP quản lý theo Quyết định số 1208/QĐ-UBND ngày 21/12/2018 của Ủy ban nhân dân tỉnh Điện Biên. Gây thiệt hại diện tích rừng 6.453 m2, giá trị lâm sản là 13.473.001 đồng. Vì vậy có đủ cơ sở để khẳng định bị cáo Thào A C đã có hành vi phạm tội “Hủy hoại rừng” theo điểm b khoản 1 Điều 243 của Bộ luật hình sự.

[3] Về tính chất, mức độ hành vi phạm tội: Hành vi phạm tội của Thào A C bị cáo thuộc trường hợp nghiêm trọng, gây thiệt hại về lâm sản giá trị 13.473.001 đồng, gây ảnh hưởng đến môi trường sinh thái, công tác quản lý và bảo vệ rừng trên địa bàn huyện NP. Bị cáo là người có đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự, biết rõ phá rừng trái phép là vi phạm pháp luật. Bị cáo nhận thức được việc tự ý chặt phá, hủy hoại rừng là vi phạm pháp luật và bị Nhà nước nghiêm cấm, nhưng vì để có đất canh tác làm nương bị cáo đã thực hiện hành vi phạm tội với lỗi cố ý. Vì vậy hành vi của bị cáo C cần phải được xử lý nghiêm trước pháp luật nhằm giữ vững kỷ cương của pháp luật và răn đe, giáo dục ý thức chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường sinh thái và phòng ngừa chung trong nhân dân.

[4] Về nhân thân và tình tiết giảm nhẹ, tăng nặng trách nhiệm hình sự:

Về nhân thân: Bị cáo C có nhân thân tốt, chưa có tiền án, tiền sự. Từ nhỏ không được đi học, hiểu biết pháp luật hạn chế nên bị cáo C đã có hành vi phạm tội trong vụ án này. Bị cáo không có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự.

Về tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự: Quá trình điều tra và tại phiên tòa bị cáo C đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, đã tích cực khắc phục hậu quả do hành vi phạm tội gây ra. Tại giai đoạn điều tra bị cáo đã tích cực hợp tác với cơ quan có trách nhiệm trong việc trong việc phát hiện tội phạm. Đây là những tình tiết để xem xét giảm nhẹ một phần trách nhiệm hình sự cho bị cáo theo quy định tại điểm b, s, t khoản 1 Điều 51 Bộ luật hình sự.

Đối với bị cáo Thào A C có nhân thân tốt, có nhiều tình tiết giảm nhẹ và không có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự, bị cáo có nơi cư trú cụ thể, rõ ràng. Do đó xét thấy không cần phải cách ly bị cáo ra khỏi đời sống xã hội cũng đủ để cải tạo, giáo dục bị cáo trở thành người có ích cho xã hội. Đề nghị xử phạt bị cáo với hình phạt cải tạo không giam giữ của Đại diện Viện kiểm sát và người bào chữa là có căn cứ nên cần chấp nhận, áp dụng mức hình phạt tương xứng với hành vi phạm tội, miễn khấu trừ thu nhập và giao bị cáo cho gia đình và chính quyền địa phương giám sát, giáo dục theo quy định tại Điều 36 Bộ luật hình sự.

Theo quy định tại khoản 3 Điều 36 Bộ luật hình sự bị cáo bị khấu trừ một phần thu nhập từ 05% đến 20% để sung quỹ Nhà nước. Xét bị cáo C có nghề nghiệp là làm ruộng nương, có thu nhập thấp, là người dân tộc thiểu số sinh sống ở vùng có điều kiện đặc biệt khó khăn về kinh tế - xã hội, bị cáo không có tài sản gì có giá trị lớn nên miễn khấu trừ thu nhập cho bị cáo.

[5] Về hình phạt bổ sung: Căn cứ vào khoản 4 Điều 243 Bộ luật tố tụng hình sự, xét quá trình điều tra và thẩm vấn công khai tại phiên tòa Hội đồng xét xử thấy bị cáo Thào A C là nông dân lao động, nguồn thu nhập không có gì ngoài ngô và lúa, không có tài sản gì có giá trị nên không áp dụng hình phạt bổ sung là phạt tiền đối với bị cáo.

[6] Về trách nhiệm dân sự: Bị cáo Thào A C đã gây thiệt hại về rừng thuộc sở hữu Nhà nước, cần căn cứ vào khoản 1 Điều 48 Bộ luật hình sự; Các Điều 584, 585, 586, 589 Bộ luật dân sự, buộc bị cáo phải bồi thường toàn bộ thiệt hại về rừng cho Nhà nước. Tổng giá trị thiệt hại do hành vi phạm tội của bị cáo gây ra là 13.473.001 đồng, bị cáo đã nộp số tiền 13.473.001 đồng để khắc phục hậu quả. Hội đồng xét xử chấp nhận sự tự nguyện của bị cáo.

[7] Về vật chứng vụ án: 01 con dao phát cũ lưỡi bằng thép đã qua sử dụng có cán dao bằng gỗ, tổng chiều dài 96cm là phương tiện phạm tội, không có giá trị sử dụng nên cần tuyên tịch thu để tiêu hủy theo điểm a khoản 1 Điều 47 Bộ luật hình sự và khoản 1, điểm a khoản 2 Điều 106 Bộ luật tố tụng hình sự.

Đối với số lâm sản gồm 5,927 m3 gỗ tròn và 6,401 m3 củi tận thu do hành vi hủy hoại rừng của Thào A C gây ra, sau khi khám nghiệm hiện trường các Cơ quan chức năng không tiến hành thu giữ mà để tại hiện trường và giao cho Ủy ban nhân dân xã NH, huyện NP trông coi, quản lý để số gỗ, củi trên tự phân hủy tái tạo lại môi trường nên không cần xem xét xử lý.

[8] Về hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện NP, Điều tra viên, Viện kiểm sát nhân dân huyện NP, Kiểm sát viên và người bào chữa trong quá trình điều tra, truy tố đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật tố tụng hình sự. Bị cáo và những người tham gia tố tụng không có ý kiến hoặc khiếu nại về hành vi, quyết định của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Do đó, các hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện đều hợp pháp.

[9] Về án phí: Căn cứ khoản 2 Điều 136 của Bộ luật Tố tụng hình sự và điểm đ khoản 1 Điều 12 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa 14, xét thấy bị cáo Thào A C là đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống tại vùng kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của Chính phủ nên được miễn án phí hình sự sơ thẩm và án phí dân sự sơ thẩm có giá ngạch.

[10] Về quyền kháng cáo: Bị cáo, đại diện hợp pháp của nguyên đơn dân sự được quyền kháng cáo bản án hình sự sơ thẩm theo quy định tại Điều 331, khoản 1 Điều 333 của Bộ luật tố tụng hình sự.

Vì các lẽ trên;

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ điểm b khoản 1 Điều 243; điểm b, s, t khoản 1 Điều 51; Điều 36, điểm a khoản 1 Điều 47; khoản 1 Điều 48 của Bộ luật hình sự:

Căn cứ Điều 584, 585, 586, 589 của Bộ luật dân sự;

Căn cứ khoản 1, điểm a khoản 2 Điều 106, khoản 2 Điều 136, Điều 331, khoản 1 Điều 333 của Bộ luật tố tụng hình sự;

Căn cứ điểm đ khoản 1 Điều 12 Nghị quyết số: 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa 14 quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án:

1. Tuyên bố bị cáo Thào A C phạm tội: Hủy hoại rừng.

2. Hình phạt: Xử phạt bị cáo Thào A C 30 (ba mươi) tháng cải tạo không giam giữ. Thời hạn chấp hành hình phạt cải tạo không giam giữ tính từ ngày Ủy ban nhân dân xã NH, huyện NP, tỉnh Điện Biên nhận được quyết định thi hành án và bản án. Miễn hình phạt bổ sung và miễn khấu trừ thu nhập cho bị cáo.

Tuyên giao bị cáo Thào A C cho Ủy ban nhân dân xã NH, huyện NP, tỉnh Điện Biên quản lý, giám sát trong thời gian chấp hành hình phạt cải tạo không giam giữ.

Gia đình bị cáo có trách nhiệm phối hợp với Ủy ban nhân dân xã NH, huyện NP, tỉnh Điện Biên trong việc giám sát, giáo dục bị cáo. Bị cáo phải chấp hành các nghĩa vụ theo qui định tại Điều 99 và Điều 100 của Luật thi hành án hình sự đối với người thi hành án cải tạo không giam giữ.

Áp dụng điểm d khoản 1 Điều 125 Bộ luật tố tụng hình sự: Hủy bỏ biện pháp “Cấm đi khỏi nơi cư trú” đối với bị cáo Thào A C.

3. Về trách nhiệm dân sự: Chấp nhận sự tự nguyện của bị cáo Thào A C đã bồi thường thiệt hại về tài sản cho Nhà nước số tiền 13.473.001 đồng (Mười ba triệu bốn trăm bảy mươi ba nghìn không trăm lẻ một đồng) theo biên lai thu số 0002808 ngày 27/4/2022 và số 0002842 ngày 23/9/2022 của Chi cục Thi hành án dân sự huyện NP, tỉnh Điện Biên. Bị cáo đã thi hành xong trách nhiệm bồi thường dân sự.

4. Xử lý vật chứng: Tuyên tịch thu tiêu hủy 01 con dao phát cũ lưỡi bằng thép đã qua sử dụng có cán dao bằng gỗ, tổng chiều dài 96 cm thu giữ của Thào A C theo biên bản giao, nhận vật chứng ngày 05/7/2022 tại Chi cục Thi hành án dân sự huyện NP.

5. Về án phí: Bị cáo Thào A C được miễn án phí hình sự sơ thẩm và án phí dân sự sơ thẩm có giá ngạch.

6. Về quyền kháng cáo: Báo cho bị cáo biết được quyền kháng cáo bản án sơ thẩm trong hạn 15 ngày, kể từ ngày tuyên án.

Đại diện hợp pháp của nguyên đơn dân sự (vắng mặt) được quyền kháng cáo bản án về phần bồi thường thiệt hại trong hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận được bản án.