Bản án về tội hủy hoại rừng số 10/2022/HS-ST

TÒA ÁN NHÂN DÂN HUYỆN AN LÃO, TỈNH BÌNH ĐỊNH

BẢN ÁN 10/2022/HS-ST NGÀY 24/05/2022 VỀ TỘI HỦY HOẠI RỪNG

Ngày 24 tháng 5 năm 2022, tại trụ sở Tòa án nhân dân huyện An Lão, xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự sơ thẩm thụ lý số: 11/2022/TLST-HS ngày 17/3/2022 theo quyết định đưa vụ án ra xét xử số 80/2022/QĐXXST-HS ngày 10/5/2022, đối với bị cáo:

ĐINH VĂN C, sinh ngày 01 tháng 01 năm 2001, tại Bình Định; nơi cư trú: Thôn 2, xã An Dũng, huyện An Lão, tỉnh Bình Định; nghề nghiệp: nông; trình độ văn hoá: 9/12; dân tộc: H’re; giới tính: nam; tôn giáo: không; quốc tịch: Việt Nam; Con ông Đinh Văn B và bà Đinh Thị L; sống chung như vợ chồng với Đinh Thị N và có 01 con; tiền án: chưa; tiền sự: chưa; về nhân thân: tốt. Bị cáo tại ngoại “Có mặt”.

- Người bào chữa cho bị cáo: Ông Phạm Minh V, trợ giúp viên pháp lý, công tác tại Chi nhánh trợ giúp pháp lý số 4 (huyện An Lão) thuộc Trung tâm trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Bình Định bào chữa cho Đinh Văn Chon “Có mặt”.

- Nguyên đơn dân sự: Ủy ban nhân dân (UBND) thị trấn An Lão, huyện An Lão, tỉnh Bình Định.

Người đại diện hợp pháp của nguyên đơn dân sự: ông Nguyễn Thanh L, 50 tuổi, Chủ tịch UBND thị trấn An Lão, là người đại diện theo pháp luật “Có mặt”.

- Người làm chứng: Bà Đinh Thị D, sinh năm 1975, nơi cư trú: Thôn 2, thị trấn A, huyện An Lão, tỉnh Bình Định “ Có mặt”.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Đinh Văn C sống chung như vợ chồng với chị Định Thị N ở thôn 2, thị trấn A , huyện A. Bà Đinh Thị D, mẹ của Đinh Thị N, cho Đinh Văn C 01 cái rẫy cũ ở khu vực rừng đầu nguồn Hồ Sông vố, trước đây bà D đã trồng Sầu đông và đã khai thác xong.

Đầu tháng 6/2021, trong quá trình phát dọn rẫy cũ của bà Đinh Thị D cho, Đinh Văn C thấy liền kề của rẫy cũ còn một khoảnh rừng tại lô 6.1, khoảnh 5, tiểu khu 19A tọa lạc tại thị trấn An Lão có cây rừng tự nhiên thưa thớt, đất khu rừng này bằng phẳng và ít đá. Đinh Văn C nảy sinh ý định chặt hạ toàn bộ cây rừng tự nhiên để làm rẫy. Sau khi dọn rẫy cũ xong, C một mình dùng rựa phát thực bì và dùng cưa lốc cầm tay cưa hạ toàn bộ khu vực rừng tự nhiên. Sau khi phát hạ cây rừng, C để cho thực bì khô 7 - 8 ngày thì đốt dọn và trồng khoảng 2.500 cây keo.

Ngày 23/7/2021, Hạt kiểm lâm huyện An Lão chủ trì khám nghiệm hiện trường, xác định diện tích rừng bị Đinh Văn C phát tại lô 6.1, khoảnh 5, tiểu khu 19A có diện tích 3.780 m2, cây rừng bị chặt, cưa hạ như thân cây, gốc cây, cành, nhánh bị đốt cháy nham nhỡ còn ở hiện trường, đường kính gốc cây khoảng từ 20 - 25 cm.

Theo kết quả giám định thiệt hại về rừng của Trung tâm quy hoạch nông nghiệp nông thôn thuộc sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Bình Định, tại các thông báo số 80/TB-TTQH, ngày 30/7/2021, thông báo số 47/TB-TTQH, ngày 12/11/2021, xác định: địa điểm rừng bị thiệt hại là lô 6.1, khoảnh 5, tiểu khu 19A thị trấn An Lão, diện tích rừng bị thiệt hại là 3.780 m2, loại rừng bị thiệt hại là rừng gỗ tự nhiên lá rộng thường xanh, trữ lượng rừng nghèo kiệt, mục đích, chức năng rừng phòng hộ; trữ lượng rừng bị thiệt hại 38,8 m3/ha, tổng trữ lượng rừng bị thiệt hại tại lô 6.1 là 18,6 m3.

Ngày 17/12/2021, Hội đồng định giá trong tố tụng hình sự xác định rừng bị phá thuộc lô 6.1, khoảnh 5, tiểu khu 19A tọa lạc tại thị trấn An Lão mà Đinh Văn C hủy hoại có giá trị là 48.988.800 đồng.

Bản cáo trạng số: 05/CT – VKS, ngày 07/3/2022, của Viện kiểm sát nhân dân huyện An Lão đã truy tố Đinh Văn C về tội: “Hủy hoại rừng” theo điểm c khoản 1 Điều 243 của Bộ luật Hình sự năm 2015 (viết tắt là BLHS).

Tại phiên tòa, Kiểm sát viên đại diện Viện kiểm sát giữ nguyên quyết định như cáo trạng đã truy tố, đề nghị Hội đồng xét xử (viết tắt là HĐXX) áp dụng điểm c khoản 1 Điều 243; điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51 và Điều 38 của BLHS, xử phạt bị cáo Đinh Văn C từ 01 năm đến 01 năm 06 tháng tù; Về trách nhiệm dân sự, đề nghị HĐXX chấp nhận yêu cầu của ông Nguyễn Thanh L, buộc bị cáo bồi thường cho Ủy ban nhân dân thị trấn An Lão số tiền 48.988.800 đồng; Về xử lý vật chứng: đề nghị áp dụng điểm a khoản 2 Điều 106 Bộ luật tố tụng Hình sự (viết tắt là BLTTHS) tuyên tịch thu tiêu hủy 01 cái rựa, tịch thu sung quỹ Nhà nước 01 cưa máy cầm tay.

Người bào chữa cho bị cáo trình bày lời bào chữa: Thống nhất về tội danh mà Viện kiểm sát truy tố bị cáo về hành vi phá 3.780 m2 rừng phòng hộ. Mong HĐXX xem xét bị cáo có nhân thân tốt, trong quá trình điều tra và tại phiên tòa bị cáo thành khẩn khai báo, bị cáo có cha là thương binh, tại phiên tòa bị cáo xin nộp tiền bồi thường thiệt hại. Đề nghị HĐXX áp dụng điểm c khoản 1 Điều 243; điểm b, s khoản 1, khoản 2 Điều 51 và Điều 65 BLHS xử phạt bị cáo từ 12 đến 18 tháng tù nhưng cho hưởng án treo.

Ý kiến của người đại diện theo pháp luật của nguyên đơn dân sự, ông Nguyễn Thanh L, Chủ tịch UBND thị trấn An Lão: Bị cáo là người hủy hoại toàn bộ diện tích rừng phòng hộ 3.780 m2 do UBND thị trấn An Lão quản lý, đề nghị nghiêm trị bị cáo để giáo dục, răn đe bị cáo và những đối tượng khác có ý định hủy hoại rừng. UBND thị trấn An Lão đề nghị HĐXX buộc bị cáo phải bồi thường thiệt hại rừng theo giá của Hội đồng định giá tài sản là 48.988.800 đồng và cho bị cáo được hưởng án treo.

Lời nói sau cùng của bị cáo: Bị cáo mong HĐXX giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên toà. Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Về hành vi, quyết định tố tụng của Điều tra viên, Kiểm sát viên trong quá trình điều tra, truy tố đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật tố tụng Hình sự. Quá trình điều tra, truy tố và xét xử, bị cáo không có ý kiến hoặc khiếu nại về hành vi, quyết định của Điều tra viên, Kiểm sát viên. Do đó, hành vi, quyết định tố tụng của Điều tra viên, Kiểm sát viên đã thực hiện đều hợp pháp.

[2] Lời khai nhận tội của bị cáo tại phiên toà phù hợp với lời khai tại cơ quan điều tra, phù hợp với lời khai của người làm chứng, người đại diện hợp pháp của nguyên đơn dân sự và các chứng cứ, tài liệu có trong hồ sơ vụ án đã được thẩm tra tại phiên toà thể hiện: Tháng 6/2021, Đinh Văn C phát dọn rẫy cũ của bà Đinh Thị D cho, thấy liền kề của rẫy còn một khoảnh rừng tại lô 6.1, khoảnh 5, tiểu khu 19A tọa lạc tại thị trấn An Lão có cây rừng tự nhiên. Bị cáo C nảy sinh ý định chặt hạ toàn bộ cây rừng tự nhiên để trồng keo. Bị cáo dùng rựa phát thực bì và dùng cưa lốc cầm tay cưa hạ toàn bộ khu vực rừng tự nhiên tại lô 6.1, khoảnh 5, tiểu khu 19A với diện tích là 3.780 m2. Trung tâm quy hoạch nông nghiệp nông thôn thuộc sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Bình Định xác định loại rừng bị thiệt hại là rừng gỗ tự nhiên lá rộng thường xanh, trữ lượng rừng nghèo kiệt, mục đích, chức năng rừng phòng hộ; trữ lượng rừng bị thiệt hại bình quân 38,8 m3/ha, tổng trữ lượng rừng bị thiệt hại tại lô 6.1 là 18,6 m3. Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự cũng đã xác định tổng giá trị thiệt hại rừng tại thời điểm bị chặt phá là 48.988.800đ. Như vậy, Viện kiểm sát nhân dân huyện An Lão truy tố bị cáo Đinh Văn C về tội “Hủy hoại rừng” quy định tại điểm c khoản 1 Điều 243 của Bộ luật Hình sự năm 2015 là có căn cứ.

[3] Xét tính chất hành vi phạm tội do bị cáo thực hiện là nguy hiểm cho xã hội. Hành vi hủy hoại rừng mà bị cáo thực hiện đã xâm phạm đến các quy định của Nhà nước về quản lý, bảo vệ rừng, gây thiệt hại cho tài nguyên rừng, dẫn đến mất cân bằng sinh thái của môi trường, làm giảm tác dụng bảo vệ của rừng đối với cộng đồng dân cư khi có thiên tai. Hành vi phạm tội của bị cáo không những gây ảnh hưởng xấu đến tình hình quản lý, bảo vệ rừng tại địa phương, mà còn gây ra tâm trạng bất bình, lo lắng cho các cơ quan quản lý Nhà nước về rừng và trong quần chúng Nhân dân về tình trạng phá rừng hiện nay trên địa bàn huyện An Lão nói riêng và trên phạm vi cả nước ta nói chung. Đảng và Nhà nước đã chỉ đạo thực hiện nghiêm công tác quản lý, bảo vệ rừng trong toàn dân và trong các cơ quan Nhà nước nhưng bị cáo cố tình trực tiếp dùng rựa và cưa lốc, phát trắng và chặt hạ diện tích rừng phòng hộ đầu nguồn là nơi xung yếu, điều tiết nguồn nước cho các dòng chảy để hạn chế lũ lụt, giảm xói mòn, bảo vệ đất. Hành vi phạm tội của bị cáo cần phải nghiêm trị bằng pháp luật và áp dụng hình phạt thật nghiêm khắc. Căn cứ vào tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội, căn cứ vào nhân thân của người phạm tội, các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự mà bị cáo được hưởng; HĐXX xét thấy để tương xứng với hành vi bị cáo thực hiện và đáp ứng việc đấu tranh phòng, chống tội phạm trên địa bàn huyện nên cần thiết phải cách ly bị cáo khỏi xã hội một thời gian nhất định đủ để giáo dục cải tạo bị cáo trở thành công dân tốt và phòng ngừa chung cho xã hội.

[4] Về nhân thân và các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự của bị cáo:

[4.1] Về nhân thân: Bị cáo phạm tội lần đầu, có nhân thân tốt.

[4.2] Về các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự: Trong quá trình điều tra và tại phiên toà bị cáo thành khẩn khai báo. Xét bị cáo là con thương binh, điều kiện kinh tế gia đình khó khăn thuộc hộ nghèo. Đây là những tình tiết giảm nhẹ được quy định tại các điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51 của BLHS năm 2015 mà bị cáo được hưởng.

[5] Đối với đề nghị của đại diện Viện kiểm sát, Hội đồng xét xử thấy rằng: Kiểm sát viên đề nghị xử phạt bị cáo hình phạt tù có thời hạn là phù hợp với nhận định của Hội đồng xét xử, nên chấp nhận.

[6] Người bào chữa đề nghị áp dụng điểm b khoản 1 Điều 51 và Điều 65 của BLHS năm 2015 đề nghị cho bị cáo được hưởng án treo là không phù hợp. Bởi lẽ, trong hồ sơ vụ án này không có tài liệu, chứng cứ nào thể hiện bị cáo đã bồi thường thiệt hại, vì vậy không có cơ sở để cho bị cáo được hưởng tình tiết giảm nhẹ quy định tại điểm b khoản 1 Điều 51 BLHS. Mặt khác, hiện nay trên địa bàn huyện An Lão tiếp tục xảy ra điểm nóng về nạn phá rừng, nếu cho bị cáo hưởng án treo là không đáp ứng được yêu cầu chính trị của địa phương. Vì vậy, HĐXX không chấp nhận áp dụng điểm b khoản 1 Điều 51 và Điều 65 của BLHS đối với bị cáo là hoàn toàn có cơ sở.

[7] Theo quy định tại khoản 4 Điều 243 của Bộ luật Hình sự năm 2015, bị cáo còn có thể bị áp dụng hình phạt bổ sung là phạt tiền từ 20 triệu đồng đến 100 triệu đồng. Song xét điều kiện hoàn cảnh của bị cáo khó khăn, gia đình bị cáo là hộ nghèo, bị cáo không có khả năng thi hành hình phạt bổ sung, nên Hội đồng xét xử không áp dụng hình phạt bổ sung đối với Đinh Văn C.

[8] Về trách nhiệm dân sự: UBND thị trấn An Lão yêu cầu bị cáo bồi thường thiệt hại rừng theo giá của Hội đồng định giá với số tiền là 48.988.800 đồng là phù hợp quy định của pháp luật nên được chấp nhận. Buộc bị cáo Đinh Văn C bồi thường cho UBND thị trấn An Lão, huyện An Lão, tỉnh Bình Định số tiền là 48.988.880 đồng.

[9] Về xử lý vật chứng: Tịch thu, tiêu hủy 01 cái rựa là công cụ bị cáo dùng vào việc phá rừng trái pháp luật, không còn giá trị sử dụng. Tịch thu sung quỹ Nhà nước 01 máy cưa cầm tay.

[10] Về án phí HSST, DSST: Bị cáo là cá nhân thuộc hộ nghèo nên được miễn nộp theo quy định theo quy định tại điểm đ khoản 1 Điều 12 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Uỷ ban thường vụ Quốc hội khóa 14 quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ vào điểm c khoản 1 Điều 243; điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51 và Điều 38 của Bộ luật Hình sự;

Căn cứ vào khoản 2 Điều 106 của Bộ luật tố tụng Hình sự;

Căn cứ vào điểm đ, khoản 1 Điều 12 của Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội khóa 14 quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án:

Tuyên xử:

1. Về tội danh: Tuyên bố bị cáo Đinh Văn C phạm tội “Hủy hoại rừng”

2. Về hình phạt: Xử phạt bị cáo Đinh Văn C 12 ( Mười hai) tháng tù. Thời hạn chấp hành hình phạt tù tính từ ngày bắt đi thi hành án.

3. Về trách nhiệm dân sự: Căn cứ các Điều 584, 585, 589 Bộ luật dân sự năm 2015: Buộc bị cáo Đinh Văn C bồi thường cho UBND thị trấn An Lão, huyện An Lão, tỉnh Bình Định số tiền là 48.988.800 đồng (Bốn mươi tám triệu chín trăm tám mươi tám nghìn tám trăm đồng chẵn).

4. Về xử lý vật chứng:

4.1. Tịch thu sung quỹ Nhà nước: 01 (một) máy cưa máy cầm tay màu cam, không có lam cưa và xích cưa.

4.2. Tịch thu, tiêu hủy: 01 (một) cái rựa tổng chiều dài 63 cm, trong đó lưỡi rựa dài 29 cm, bản lưỡi rộng 3,5 cm, cán rựa dài 34 cm.

5. Về án phí: Bị cáo Đinh Văn C được miễn án phí hình sự sơ thẩm và án phí dân sự sơ thẩm.

6. Về quyền kháng cáo bản án: Bị cáo, người đại diện hợp pháp của nguyên đơn dân sự có mặt tại phiên tòa có quyền kháng cáo bản án trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án sơ thẩm (ngày 24/5/2022).

7. Quyền, nghĩa vụ thi hành án:

7.1. Kể từ ngày bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật (đối với các trường hợp cơ quan thi hành án có quyền chủ động ra quyết định thi hành án) hoặc kể từ ngày có đơn yêu cầu thi hành án của người được thi hành án (đối với các khoản tiền phải trả cho người được thi hành án) cho đến khi thi hành án xong, bên phải thi hành án còn phải chịu khoản tiền lãi của số tiền còn phải thi hành án theo mức lãi suất quy định tại khoản 2 Điều 468 của Bộ luật Dân sự.

7.2. Trường hợp bản án được thi hành theo quy định tại Điều 2 Luật Thi hành án dân sự thì người được thi hành án dân sự, người phải thi hành án dân sự có quyền thỏa thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo quy định tại các Điều 6, 7 và 9 luật Thi hành án dân sự; thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 luật Thi hành án dân sự