Bản án về tội gây ô nhiễm môi trường số 135/2024/HS-ST

TÒA ÁN NHÂN DÂN THỊ XÃ DUY TIÊN, TỈNH HÀ NAM
BẢN ÁN 135/2024/HS-ST NGÀY 17/10/2024 VỀ TỘI GÂY Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG

Ngày 17 tháng 10 năm 2024, tại trụ sở Tòa án nhân dân thị xã Duy Tiên xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự thụ lý số: 131/2024/HSST ngày 03 tháng 10 năm 2024, Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 138/2024/QĐXXST - HS ngày 04 tháng 10 năm 2024, đối với:

* Bị cáo: Nguyễn Văn Ng, sinh năm 1980; nơi cư trú: Tổ dân phố Vực V, phường Đồng V, thị xã Duy T, tỉnh Hà N; nghề nghiệp: Lao động tự do; trình độ văn hóa 8/12; dân tộc: Kinh; giới tính: Nam; tôn giáo: Không; quốc tịch: Việt Nam; con ông Nguyễn Văn V và bà Trương Thị G; vợ Bùi Thị Ph; con: 03 con (2006, 2012, 2019); tiền án, tiền sự: Không; tạm giữ, tạm giam: Không. Hiện bị cáo bị áp dụng biện pháp ngăn chặn Cấm đi khỏi nơi cư trú; có mặt.

* Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan:

- Công ty TNHH dịch vụ và thương mại Tuấn D; địa chỉ: Tổ dân phố Vực V, phường Đồng V, thị xã Duy T, tỉnh Hà N. Người đại diện theo pháp luật: Bà Nguyễn Thị N - Giám đốc. Vắng mặt.

- Chị Bùi Thị Ph, sinh năm 1986; nơi cư trú: Tổ dân phố Vực V, phường Đồng V, thị xã Duy T, tỉnh Hà N. Có mặt.

- Anh Bùi Văn H, sinh năm 1989; nơi cư trú: Tổ dân phố số 1, phường Hòa M, thị xã Duy T, tỉnh Hà N. Vắng mặt.

- Ông Trần Văn H, sinh năm 1967; nơi cư trú: Tổ dân phố Vũ X, phường Yên B, thị xã Duy T, tỉnh Hà N. Có mặt.

- Anh Trần Văn Qu sinh năm 1991; nơi cư trú: Tổ dân phố Vũ X, phường Yên B, thị xã Duy T, tỉnh Hà N. Có mặt.

* Người làm chứng: Anh Hoàng Văn D, sinh năm 1982 và anh Nguyễn Văn M, sinh năm 1980; đều vắng mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Ngày 11/01/2017, Nguyễn Văn Ng cùng vợ là chị Bùi Thị Ph thành lập Công ty TNHH thương mại và dịch vụ Tuấn D; địa chỉ tại tổ 6, phố Nguyễn Hữu T (nay là TDP Vực V, phường Đồng V, thị xã Duy T), tại thời điểm đó chị Bùi Thị Ph làm giám đốc là Người đại diện theo pháp luật của Công ty; Nguyễn Văn Ng làm quản lý, điều hành phương tiện vận chuyển, đào xúc... Quá trình chỉ đạo lái xe chở vật liệu xây dựng cho Công ty xây dựng Chuang Xing để thi công dự án của Công ty TNHH khoa học kỹ thuật AVC Việt Nam, tại KCN Đồng Văn 3, phường Đồng Văn, thị xã Duy Tiên, Nguyễn Văn Ng thấy có chất thải xây dựng là các cục, mảng bê tông, trạt xỉ gạch vụn... (gọi tắt là chất thải xây dựng) nên nảy sinh ý định chở số chất thải xây dựng này về để tập kết, mục đích để bán cho cá nhân, tổ chức có nhu cầu mua làm vật liệu san lấp. Sau đó Nguyễn Văn Ng đã tìm thấy 01 bãi đất trống cách bãi dừng, đỗ xe của Công ty Tuấn D khoảng 70m là thửa đất ruộng trồng lúa để hoang, rộng 3636m2 tại thửa đất số 111, tờ bản đồ số 5, địa chỉ tại Đồng Sào, cụm 3.1, thôn Vũ X, xã Yên B, huyện Duy T (nay thuộc TDP Sa L, phường Đồng V, thị xã Duy T) của ông Trần Văn H. Sau đó, Nguyễn Văn Ng đã chỉ đạo lái xe của Công ty Tuấn D là Bùi Văn H điều khiển xe ô tô BKS 90C- 033.xx, nhãn hiệu TMT, màu vàng, loại xe trọng tải 13,5 tấn chở chất thải xây dựng về tập kết tại bãi đất trống nhà ông H.

Từ tháng 10/2023 đến tháng 5/2024, Bùi Văn H đã chở 38 xe (khoảng 460 tấn) chất thải đến đổ tại thửa đất của ông Trần Văn H. Ngày 28/5/2024, Nguyễn Văn Ng đã đến Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Hà Nam đầu thú về hành vi đổ thải trái phép của bản thân.

* Ngày 28/5/2024, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hà Nam đã tiến hành tổ chức khám nghiệm hiện trường xác định: Khu vực đổ thải trên thửa đất số 111, tờ bản đồ số 5, địa chỉ: TDP Sao Lao, phường Đồng Văn, thị xã Duy Tiên, diện tích thửa đất là 3636m2. Khu vực đổ thải có kích thước (76,92x45,95)m, chiều dài nhất 36,6m, phía Bắc giáp trạm bơm, phía Nam giáp đất nhà ông D, chiều rộng nhất 23,4m, chiều cao nhất 9,7m; phía Đông giáp vỉa hè đường Bạch Thái Bưởi, phía Tây giáp đất thuộc quản lý của UBND phường Đồng Văn, thị xã Duy Tiên.

Vật chứng, tài sản thu giữ: Quá trình khám nghiệm hiện trường đã thu giữ, tạm giữ: 463.660kg chất thải rắn tại vị trí bãi đổ chất thải, hiện đang được tập kết gửi tại bãi lưu chứa vật liệu của Công ty Cổ phần môi trường Hà Nam; 01 xe ô tô BKS 90C-033.xx, nhãn hiệu TMT, màu vàng đã qua sử dụng. Đồng thời thu mẫu chất thải để tiến hành giám định như sau: tại góc Đông Bắc đánh số 01, tại góc Tây Bắc đánh số 02, tại góc Tây Nam đánh số 03, tại góc Đông Nam đánh số 04, tại tầng mặt và tầng giữa tại vị trí chính giữa bãi đổ, chôn, lấp thải đánh số 05. Khám xét chỗ ở của Nguyễn Văn Ng: Thu giữ 01 chiếc điện thoại di động Iphone 13 Promax, vỏ màu xanh rêu, IMEI 359308702865449, đã qua sử dụng, bên trong có lắp 01 sim.

* Ngày 21/6/2024 Sở Tài nguyên và môi trường tỉnh Hà Nam có Công văn số 1566/STN&MT-MT xác định: Tại thửa đất số 111, tờ bản đồ số 5, địa chỉ tại Đồng Sào, Cụm 3.1, thôn Vũ Xá, xã Yên Bắc, huyện Duy Tiên (nay thuộc TDP Sa Lao, phường Đồng Văn, thị xã Duy Tiên), chất lượng đất đảm bảo theo QCVN 03:2023/BTNMT- Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về chất lượng đất loại I: Nhóm đất nông nghiệp.

* Kết luận giám định số 4101/KL-KTHS ngày 06/6/2024 của Viện khoa học hình sự - Bộ Công an kết luận: “Các mẫu chất thải ký hiệu từ M1 đến M5 gửi giám định có giá trị các thành phần nguy hại đặc trưng so với ngưỡng chất thải nguy hại tại Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về ngưỡng chất thải nguy hại (QCVN 07:2009/BTNMT). Ngoài ra đều không tìm thấy các thành phần nguy hại hữu cơ khác được quy định tại Bảng 3, QCVN 07:2009/BTNMT; do đó các mẫu ký hiệu từ M1 đến M5 đều không phải là chất thải nguy hại. Căn cứ Khoản 10, Điều 3, Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10/01/2022 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường, các mẫu ký hiệu từ M1 đến M5 đều là chất thải rắn thông thường”.

Kết quả xác minh: Phòng tài nguyên môi trường thị xã Duy Tiên cung cấp: Theo quy hoạch sử dụng đất thị xã Duy Tiên đến năm 2030 vị trí thửa đất số 111 phụ lục 05 diện tích 3636m2 địa chỉ: Đồng Sào, cụm 3.1, thôn Vũ Xá, xã Yên Bắc (nay là tổ dân phố Sa Lao, phường Đồng Văn) không thuộc quy hoạch để quản lý chất thải rắn thông thường. Thửa đất này là đất trồng lúa của gia đình ông Trần Văn H.

Cáo trạng số 133/CT-VKSDT ngày 03/10/2024, Viện kiểm sát nhân dân thị xã Duy Tiên đã truy tố Nguyễn Văn Ng về tội: "Gây ô nhiễm môi trường” theo điểm d khoản 2 Điều 235 Bộ luật hình sự.

Tại phiên tòa, đại diện Viện kiểm sát giữ nguyên quan điểm truy tố đề nghị áp dụng điểm d khoản 2 Điều 235; điểm s khoản 1và khoản 2 Điều 51; Điều 65 Bộ luật hình sự. Xử phạt Nguyễn Văn Ng từ 18 đến 24 tháng tù nhưng cho hưởng án treo, ấn định thời gian thử thách đối với bị cáo; phạt bổ sung bị cáo từ 30 đến 40 triệu đồng; tịch thu sung ngân sách nhà nước 01 điện thoại; ½ trị giá xe ô tô 90C-033.xx; trả lại chị Bùi Thị Ph ½ trị giá xe ô tô 90C-033.xx; tịch thu tiêu huỷ: 463.660kg chất thải rắn và tuyên án phí đối với bị cáo.

Bị cáo xin giảm nhẹ hình phạt, ngoài ra không tranh luận gì. Những người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan có mặt không có tranh luận gì.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được thẩm tra, tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Về hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan điều tra Công an thị xã Duy Tiên, Điều tra viên, Viện kiểm sát nhân dân thị xã Duy Tiên, Kiểm sát viên trong quá trình điều tra, truy tố, cơ quan Điều tra, Viện kiểm sát đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật tố tụng hình sự. Quá trình điều tra và tại phiên tòa bị cáo không có ý kiến hoặc khiếu nại về hành vi, quyết định của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Do đó, các hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện đều hợp pháp.

[2] Về tội danh: Xét lời khai của bị cáo tại phiên tòa phù hợp lời khai của bị cáo tại cơ quan điều tra, phù hợp lời khai của người tham gia tố tụng khác, cùng các tài liệu chứng cứ khác, từ đó HĐXX có đủ cơ sở kết luận:

Trong khoảng thời gian từ tháng 10/2023 đến tháng 5/2024, tại tổ dân phố Sa Lao, phường Đồng Văn, thị xã Duy Tiên, Nguyễn Văn Ng đã tự ý chỉ đạo lái xe của công ty Tuấn D là Bùi Văn H đổ trái phép 463.660kg chất thải rắn thông thường ra khu vực diện tích đất trồng lúa của ông Trần Văn H tại thửa đất số 111, tờ bản đồ số 5, địa chỉ tại Đồng Sào, Cụm 3.1, thôn Vũ Xá, xã Yên Bắc, huyện Duy Tiên (nay thuộc TDP Sa Lao, phường Đồng Văn, thị xã Duy Tiên).

Hành vi nêu trên của bị cáo gây nguy hiểm cho xã hội, gây ảnh hưởng xấu đến môi trường sinh thái, gây ô nhiễm môi trường xung quanh, đủ yếu tố cấu thành tội “Gây ô nhiễm môi trường” tội phạm, hình phạt quy định tại điểm d khoản 2 Điều 235 Bộ luật hình sự. Cáo trạng của Viện kiểm sát truy tố bị cáo là đúng.

[3] Về nhân thân, tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự:

Bị cáo có nhân thân tốt; không phải chịu tình tiết tăng nặng. Về tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự: Quá trình điều tra và tại phiên tòa bị cáo thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải về hành vi phạm tội; bị cáo ra đầu thú; bố của bị cáo có công với cách mạng, bản thân bị cáo được Chủ tịch UBND thị xã Duy Tiên tặng giấy khen vì có thành tích trong phong trào toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc nên bị cáo được hưởng tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại điểm s khoản 1 và khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự.

[4] Về hình phạt: Từ nhận định trên xét thấy bị cáo có nhân thân tốt, được hưởng nhiều tình tiết giảm nhẹ, có nơi cư trú rõ ràng xét không cần phải cách ly khỏi xã hội mà cho bị cáo cải tạo tại địa phương dưới sự giám sát của gia đình xã hội, tạo điều kiện cho bị cáo cải sửa mình. Cần áp dụng hình phạt bổ sung đối với bị cáo.

[5] Đối với các đối tượng khác, hành vi khác trong vụ án:

Đối với Bùi Văn H có hành vi điều khiển xe ô tô 90C-033.xx chở 463.660kg chất thải rắn thông thường đổ vào thửa đất của ông Trần Văn H, tuy nhiên Bùi Văn H làm theo chỉ đạo của Nguyễn Văn Ng, H không biết Ng không có Giấy phép môi trường, không biết Nguyên không được phép đổ thải tại thửa đất trên nên Cơ quan điều tra không xem xét, xử lý đối với H là phù hợp.

Đối với ông Trần Văn H là chủ thửa đất số 111, tờ bản đồ số 5, địa chỉ tại Đồng Sào, Cụm 3.1, thôn Vũ Xá, xã Yên Bắc, huyện Duy Tiên (nay thuộc TDP Sao La, phường Đồng Văn, thị xã Duy Tiên): ông Trần Văn H không biết và không bàn bạc thống nhất gì với Nguyễn Văn Ng về việc đổ thải trái phép tại thửa đất của ông nên Cơ quan điều tra không xem xét, xử lý đối với ông Hiện là phù hợp.

Đối với Công ty TNHH thương mại và dịch vụ Tuấn D, tại thời điểm Nguyên thực hiện tội phạm thì bà Bùi Thị Ph là giám đốc. Việc đổ chất thải rắn thông thường vào diện tích đất của ông Trần Văn H là do Nguyễn Văn Ng tự mình chỉ đạo Bùi Văn H thực hiện, không liên quan đến hoạt động của công ty nên Cơ quan điều tra không xem xét, xử lý đối với Công ty TNHH thương mại và dịch vụ Tuấn D và người đại diện của công ty là phù hợp.

[6] Về vật chứng của vụ án:

Đối với 01 xe ô tô BKS 90C- 033.xx và đăng ký của xe mang tên Nguyễn Văn Ng (là tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân giữa Nguyễn Văn Ng và chị Bùi Thị Ph) song Nguyễn Văn Ng đã sử dụng chiếc xe này làm phương tiện phạm tội nên cần tịch thu sung ngân sách nhà nước.

Đối với 01 điện thoại di động Iphone 13 Promax, vỏ màu xanh rêu, IMEI 359308702865449 bên trong có lắp 01 sim Nguyễn Văn Ng đã sử dụng vào việc phạm tội cần tịch thu sung ngân sách nhà nước.

Đối với 463.660kg chất thải rắn không còn giá trị sử dụng cần tịch thu cho tiêu hủy.

[7] Về án phí hình sự sơ thẩm: Bị cáo phải nộp theo quy định.

[8] Về quyền kháng cáo: Bị cáo, đương sự thực hiện theo quy định.

Từ nhận định trên:

QUYẾT ĐỊNH

1. Về hình sự: Căn cứ điểm d khoản 2 Điều 235; điểm s khoản 1và khoản 2 Điều 51; Điều 65 Bộ luật hình sự.

Tuyên bố bị cáo Nguyễn Văn Ng phạm tội “Gây ô nhiễm môi trường”.

Xử phạt Nguyễn Văn Ng 18 (Mười tám) tháng tù nhưng cho hưởng án treo, thời gian thử thách 36 (Ba mươi sáu) tháng tính từ ngày tuyên án sơ thẩm.

Giao bị cáo Nguyễn Văn Ng cho UBND phường Đồng V, thị xã Duy T, tỉnh Hà Ngiám sát, giáo dục trong thời gian thử thách. Trường hợp người được hưởng án treo thay đổi nơi cư trú thì thực hiện theo quy định tại Điều 92 Luật thi hành án hình sự.

Trong thời gian thử thách, nếu người được hưởng án treo cố ý vi phạm nghĩa vụ theo quy định của Luật thi hành án hình sự 02 lần trở lên thì Tòa án có thể quyết định buộc người đó phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo. Trường hợp thực hiện hành vi phạm tội mới thì Tòa án buộc người đó phải chấp hành hình phạt của bản án trước tổng hợp với hình phạt của bản án mới.

* Áp dụng khoản 4 Điều 235 Bộ luật hình sự: Phạt bổ sung bị cáo Nguyễn Văn Ng số tiền: 30.000.000đ (Ba mươi triệu đồng) sung ngân sách nhà nước.

2. Vật chứng vụ án: Áp dụng Điều 47 Bộ luật hình sự; Điều 106 Bộ luật tố tụng hình sự:

Tịch thu sung ngân sách nhà nước: 01 xe ô tô BKS 90C- 033.xx và đăng ký của xe ô tô; 01 điện thoại di động Iphone 13 Promax, vỏ màu xanh rêu, IMEI 359308702865449 bên trong có lắp 01 sim.

Tịch thu cho tiêu hủy: 463.660kg chất thải rắn (hiện đang gửi giữ tại Công ty cổ phần môi trường Hà Nam).

3. Về án phí hình sự sơ thẩm: Áp dụng Điều 136 Bộ luật tố tụng hình sự; Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội: Bị cáo Nguyễn Văn Ng phải nộp: 200.000đ (Hai trăm ngàn đồng).

Án xử công khai sơ thẩm; bị cáo, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan có mặt được quyền kháng cáo trong hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan vắng mặt được quyền kháng cáo trong hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được bản án hoặc từ ngày bản án được niêm yết.

Trường hợp bản án, quyết định được thi hành theo quy định tại Điều 2 Luật Thi hành án dân sự thì người được thi hành án dân sự, người phải thi hành án dân sự có quyền thỏa thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo quy định tại các Điều 6, 7 và 9 Luật Thi hành án dân sự; thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 Luật Thi hành án dân sự./.