Bản án về khởi kiện quyết định hành chính trong lĩnh vực quản lý đất đai số 224/2022/HC-PT

TÒA ÁN NHÂN DÂN CẤP CAO TẠI HÀ NỘI

BẢN ÁN 224/2022/HC-PT NGÀY 14/06/2022 VỀ KHỞI KIỆN QUYẾT ĐỊNH HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

Ngày 14 tháng 6 năm 2022, tại trụ sở Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội mở phiên tòa xét xử phúc thẩm công khai vụ án hành chính thụ lý số 163/2021/TLPT- HC ngày 01 tháng 4 năm 2021 V/v “Khởi kiện quyết định hành chính trong lĩnh vực quản lý đất đai”, do có kháng cáo của người khởi kiện đối với Bản án hành chính sơ thẩm số 02/2021/HC-ST ngày 29/01/2021 của Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Ninh.

Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 4544/2022/QĐPT-HC ngày 18 tháng 5 năm 2022, giữa các đương sự:

1. Người khởi kiện: Ông Lê Hồng S, sinh năm 1962; địa chỉ: Tổ 8, khu 5, phường HL, thành phố HL, Quảng Ninh (vắng mặt và có đơn đề nghị xét xử vắng mặt).

Người đại diện theo ủy quyền: Ông Đỗ Huy H, Địa chỉ: Tổ 32, khu 3, phường HT, thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh (vắng mặt và có đơn đề nghị xét xử vắng mặt).

2. Người bị kiện: Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố HL.

Ông Nguyễn Hữu Nh- Phó chủ tịch đại diện theo Văn bản ủy quyền số 13313/QĐ-UBND ngày 10/11/2020 (vắng mặt và có đơn đề nghị xét xử vắng mặt).

Người bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho người bị kiện: Ông Trần Quốc H- Giám đốc Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố HL (vắng mặt và có đơn đề nghị xét xử vắng mặt).

3. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan:

3.1. Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố HL.

Người đại diện theo ủy quyền: Ông Nguyễn Hữu Nh- Phó chủ tịch, theo văn bản ủy quyền số 13313/QĐ-UBND ngày 10/11/2020 (vắng mặt và có đơn đề nghị xét xử vắng mặt).

Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho Chủ tịch UBND thành phố HL: Ông Trần Quốc H- Giám đốc Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố HL (vắng mặt và có đơn đề nghị xét xử vắng mặt).

3.2. Ủy ban nhân dân phường HL, thành phố HL.

Người đại diện theo ủy quyền: Ông Hoàng Minh Th- Công chức địa chính - Đô thị, theo văn bản ủy quyền số 07/UQ-UBND ngày 10/11/2020 (vắng mặt và có đơn đề nghị xét xử vắng mặt).

3.3. Bà Hoàng Thị H1, Địa chỉ: Tổ 8, khu 5, phường HL, thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh (vắng mặt).

Người đại diện theo ủy quyền: Ông Đỗ Huy H, Địa chỉ: Tổ 32, khu 3, phường HT, thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh (vắng mặt và có đơn đề nghị xét xử vắng mặt).

NỘI DUNG VỤ ÁN

* Theo đơn khởi kiện ngày 26/12/2019 và các lời khai có trong hồ sơ, người khởi kiện, người đại diện theo ủy quyền của người khởi kiện trình bày:

Ông Lê Hồng S và bà Hoàng Thị H1 có sử dụng diện tích 510,6 m2 đất tại tổ 8, khu 5, phường HL, thành phố HL có nguồn gốc do ông S nhận chuyển nhượng năm 1974 của ông Trần Văn Đ1 đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) có diện tích 396 m2 trên đất có nhà ở, công trình xây dựng khác và diện tích đất còn lại là 23,2 m2 thuộc thửa 11/12/BĐ ĐC mang tên UBND phường quản lý, 29,9 m2 thuộc thửa 25/12/BĐ ĐC nằm trong giấy chứng nhận hộ ông Lê Minh Đ2 (Thỏa thuận đất là của ông S) và thửa 13/12/BĐ ĐC là đất H1ng ghi tên UBND phường do ông S sử dụng năm 2000.

Thực hiện dự án đường dọc mương thoát nước từ cầu nước mặn (Phường HL) đến Cầu Trắng K67 (Phường Hà Khánh) đoạn từ Tỉnh lộ 337 đến khu đô thị Bãi Muối của Cienco 5 (Giai đoạn 2) thành phố HL diện tích đất ông S sử dụng nằm trong phạm vi giải phóng mặt bằng 387,4 m2 thuộc phạm vi dự án trong đó 330,7 m2 đất được cấp GCNQSDĐ, 23,2 m2 đất thuộc thửa 11/12BĐ ĐC mang tên UBND phường quản lý, 29,9 m2 đất thuộc thửa 25/12/BĐ ĐC nằm trong GCNQSDĐ hộ ông Lê Minh Đ2 (thỏa thuận đất là của ông S) và thửa 13/12/BĐ ĐC là đất H1ng ghi tên UBND phường do ông S sử dụng từ năm 2000.

Ngày 05/3/2019, UBND thành phố HL đã ban hành Quyết định số 1090/QĐ- UBND thu hồi đất của 21 hộ gia đình, cá nhân với tổng số 7.499,5 m2 tại phường HL để GPMB thực hiện công trình trong đó hộ ông S bị thu hồi 387,4 m2 còn lại 123,2 m2 và ban hành Quyết định số 1098/QĐ-UBND (được đính chính tại Quyết định số 2249/QĐ-UBND ngày 17/4/2019) phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ cho hộ ông, bà Lê Hồng S - Hoàng Thị H1 số tiền 2.610.316.000đ (giá đất bồi thường cụ thể cho dự án được áp dụng theo Quyết định số 30/QĐ-UBND ngày 09/01/2018 của UBND tỉnh Quảng Ninh).

Ngày 03/7/2019, UBND thành phố HL ban hành Quyết định số 4772/QĐ- UBND phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ bổ sung về chính sách hỗ trợ ổn định đời sống cho hộ ông Lê Hồng S số tiền 74.280.000đ.

Ngày 28/10/2019, UBND thành phố HL ban hành Quyết định số 9049/QĐ- UBND về việc thưởng tiến độ bàn giao mặt bằng cho hộ ông S số tiền 10.000.000đ.

Không đồng ý việc áp dụng giá bồi thường về đất tại phương án bồi thường, hộ ông S khiếu nại Quyết định số 1098/QĐ-UBND và yêu cầu áp dụng đơn giá bồi thường, đất ở theo Quyết định số 1662/QĐ-UBND ngày 23/4/2019 và Quyết định số 4505/QĐ-UBND ngày 25/10/2019 của UBND tỉnh Quảng Ninh.

Ngày 17/3/2020, Chủ tịch UBND thành phố HL ban hành Quyết định giải quyết khiếu nại số 1981/QĐ-UBND không chấp nhận khiếu nại.

Không đồng ý với việc áp dụng đơn giá bồi thường, ông Lê Hồng S khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết:

Hủy phần Quyết định số 1098/QĐ- UBND ngày 05/3/2019 của UBND thành phố HL về việc phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ cho hộ ông, bà Lê Hồng S - Hoàng Thị H1 trú tại tổ 8, khu 5, phường HL để thực hiện GPMB dự án: Đường dọc mương nước từ cầu nước mặn phường HL đến Cầu Trắng K67 phường Hà Khánh (Giai đoạn 2) đoạn từ khu đô thị Cienco 5 đến cầu nước mặn, phường HL, thành phố HL. Yêu cầu UBND thành phố HL thay đổi và bổ sung phần đơn giá đất bồi thường theo Quyết định số 4505/QĐ-UBND của UBND tỉnh Quảng Ninh ngày 25/10/2019.

Người khởi kiện đã nộp Quyết định thu hồi đất, phê duyệt phương án bồi thường, phương án bồi thường và các quyết định về giá…và cho rằng Quyết định 30/QĐ-UBND của UBND tỉnh về giá là áp dụng cho giai đoạn trước, sau khi có sự điều chỉnh quy hoạch dự án giai đoạn 2 thì phải áp dụng giá bồi thường theo Quyết định số 1662/QĐ-UBND ngày 23/4/2019 và Quyết định số 4505/QĐ-UBND ngày 25/10/2019 của UBND tỉnh Quảng Ninh mới đúng quy định vì các quyết định giá này được ban hành để áp giá sau khi được điều chỉnh quy hoạch.

* Tại Văn bản ý kiến và bản tự khai của người bị kiện:

Ông, bà Lê Hồng S - Hoàng Thị H1 quản lý, sử dụng thửa đất số thửa 18 tờ bản đồ số 02 thuộc diện GPMB thực hiện dự án Đường dọc mương thoát nước từ cầu nước Mặn (phường HL) đến cầu trắng K67 (phường Hà Khánh) - Giai đoạn 2: Đoạn từ khu đô thị Cienco 5 đến cầu nước Mặn phường HL, thành phố HL với diện tích quản lý, sử dụng: 510,6 m2, thu hồi 387,4 m2, trong đó có 330,7 m2 thuộc thửa 12 tờ bản đồ địa chính số 12, trong giấy cấp; 23,2 m2 thuộc thửa 11 tờ bản đồ địa chính số 12, ngoài giấy cấp (giao thông); 29,9 m2 thuộc thửa 25 tờ bản đồ địa chính số 12, ngoài giấy cấp (Lê Minh Đ2); 1 m2 thuộc thửa 13 tờ bản đồ địa chính số 13 ngoài giấy cấp (H1ng). Diện tích còn lại: 123,2 m2. Theo bản chứng nhận nhà đất ngày 02/12/2017 của UBND - UBMT Tổ Quốc phường HL: Diện tích đất 330,7 m2 thuộc thửa số 12/12/BĐĐC - Lê Hồng S: Đất do gia đình ông Lê Hồng S bà Hoàng Thị H1 mua lại của ông Trần Văn Đ1 năm 1974, được UBND thành phố HL cấp GCNQSDĐ số AĐ 198615 với diện tích 396 m2, số vào sổ 26483 cấp ngày 5/4/2006 trong đó đất ở 300 m2, đất TCLN là 96 m2. Gia đình ông bà S - H1 quản lý, sử dụng để ở và làm vườn từ đó đến nay ổn định, không có tranh chấp. Phần diện tích 23,2 m2 thuộc thửa số 11/12/BĐĐC-Giao thông-UBND phường: Đất mang tên UBND phường quản lý do gia đình tự sử dụng. Phần diện tích 29,9 m2 số 25/12/BĐĐC-Lê Minh Đ2: Đã cấp GCNQSDĐ cho ông Lê Minh Đ2. Nay hai bên gia đình thống nhất phần diện tích này bồi thường, hỗ trợ cho ông Lê Hồng S (Có biên bản ngày 22/6/2018 thỏa thuận làm việc giữa hai nhà); Phần diện tích 1m2 thuộc thửa số 13/12/BĐĐC-Hoang-UBND phường: Là đất Hoang, ghi tên UBND phường, trên thực tế gia đình ông Lê Hồng S khai phá sử dụng từ những năm 2000. Sử dụng ổn định từ đó đến nay; Thời điểm xây dựng công trình: Nhà G1 xây dựng năm 2003. Năm 2010 sửa chữa, xây dựng lại nhà B2 và các công trình khác. Khi xây dựng không có hồ sơ xử phạt vi phạm (Theo văn bản bổ sung số 233/UBND ngày 29/8/2018 của UBND phường HL).

Phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho gia đình ông S, bà H1 được UBND thành phố phê duyệt tại Quyết định số 1098/QĐ-UBND ngày 05/3/2019, cụ thể: Bồi thường đất ở thu hồi vĩnh viễn (Thửa 12/12/BĐĐC): 244,9 m2 x 4.260.000đ/m2 x 100%; Bồi thường đất trồng cây lâu năm thu hồi vĩnh viễn (Thửa 12/12/BĐĐC): 91,4 m2 x 75.000đ/m2 x 100%; Diện tích 29,9 m2 đất thuộc thửa 25/12/BĐĐC trả lại cho hộ ông, bà Đ2 – T1 theo biên bản thống nhất ngày 22/6/2018; Diện tích 24,2 m2 đất thuộc thửa 11+13/12/BĐĐC - Đất mang tên UBND phường - Không bồi thường, không hỗ trợ theo Điều 82 Luật đất đai số 45 năm 2013; Kiến trúc: Bồi thường 100% công trình kiến trúc xây dựng trên đất đủ điều kiện bồi thường. Hỗ trợ 80% công trình kiến trúc xây dựng trồng lấn sang thửa 25/12/BĐĐC; Chính sách hỗ trợ: Bồi thường chi phí di chuyển; Hỗ trợ ổn định đời sống; Trợ cấp tiền thuê nhà ở tạm - Tạm để lại; Tái định cư: Tạm để lại đề nghị phòng QLĐT kiểm tra phần diện tích còn lại có đủ điều kiện tái định cư tại chỗ không.

Tổng giá trị bồi thường, hỗ trợ theo Quyết định số 1098/QĐ-UBND ngày 05/3/2019 của UBND thành phố HL là 2.610.316.000 đồng (hai tỷ, sáu trăm mười triệu, ba trăm mười sáu nghìn đồng).

Phương án bổ sung bồi thường, hỗ trợ và tái định cư được UBND Thành phố phê duyệt tại Quyết định số 4772/QĐ-UBND ngày 03/7/2019, cụ thể: Hỗ trợ ổn định đời sống; Trợ cấp tiền thuê nhà ở tạm; Hỗ trợ tái định cư tại chỗ theo quy định. Tổng giá trị bồi thường, hỗ trợ theo Quyết định số 4772/QĐ-UBND ngày 03/7/2020 của UBND thành phố HL là 74.280.000 đồng (bẩy mươi tư triệu, hai trăm tám mươi nghìn đồng).

Phương án bổ sung bồi thường, hỗ trợ được UBND Thành phố phê duyệt tại Quyết định số 9049/QĐ-UBND ngày 28/10/2019, cụ thể: Thưởng tiến độ bàn giao mặt bằng 10.000.000 đồng (mười triệu đồng).

Quan điểm của UBND thành phố HL và Chủ tịch UBND thành phố HL: Không có cơ sở giải quyết yêu cầu khởi kiện của ông, bà Lê Hồng S - Hoàng Thị H1 bởi lẽ:

Thửa đất số 12/12/ĐC do ông bà Lê Hồng S - Hoàng Thị H1 quản lý, sử dụng đã được cấp GCNQSDĐ số AĐ198615 ngày 05/4/2006 có vị trí thuộc mục 4.2 Đường xuống cầu nước mặn đoạn từ hết chợ HL đến giáp Hà Khánh.

Ngày 09/01/2018, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 30/QĐ-UBND về việc phê duyệt giá đất cụ thể làm căn cứ bồi thường hỗ trợ và tái định cư thực hiện dự án: Đầu tư xây dựng đường dọc mương thoát nước từ cầu nước mặn phường HL đến cầu trắng K67 phường Hà Khánh, thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh quy định:

“Đường xuống cầu Nước mặn từ thửa đất số 55, 56 tờ bản đồ địa chính số 20 đến cầu Nước Mặn (thuộc Mục 4.2: Đường xuống cầu Nước mặn đoạn từ hết chợ HL đến giáp Hà Khánh):

- Đơn giá bồi thường đất ở đối với mặt đường chính: 7.170.000 đ - Đơn giá bồi thường đất ở đối với đường nhánh từ 3 m trở lên: 4.260.000đ - Đơn giá bồi thường đất ở đối với đường nhánh nhỏ hơn 2 m: 1.700.000 đ/m2.

- Đất trồng cây hàng năm: 76.000 đ/m2.

- Đất trồng cây lâu năm: 75.000 đ/m2”.

Căn cứ khoản 3, điều 114 Luật đất đai năm 2013 quy định: Ủy ban nhân dân cấp Tỉnh quyết định giá đất cụ thể.

Căn cứ điểm đ, khoản 4, điều 114 Luật đất đai năm 2013 quy định giá đất cụ thể được sử dụng để làm căn cứ trong các trường hợp sau đây:

đ) Tính tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất”.

Căn cứ khoản 2, điều 74 Luật đất đai năm 2013 quy định về nguyên tắc bồi thường về đất khi nhà nước thu hồi đất:

“2. Việc bồi thường được thực hiện bằng việc giao đất có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi, nếu không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể của loại đất thu hồi do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định tại thời điểm quyết định thu hồi đất”.

Mặt khác, tại mục 2 đơn giá bồi thường được UBND tỉnh Quảng Ninh phê duyệt tại Quyết định số 4505/QĐ-UBND ngày 25/10/2019 quy định đơn giá bồi thường đối với các thửa đất có vị trí thuộc mục 4.1. Đường xuống cầu nước mặn đoạn từ đường 336 đến hết chợ HL (bên trái tuyến đến hết thửa 93, 64 tờ bản đồ địa chính 20). Không áp dụng bồi thường cho các thửa đất có vị trí thuộc mục 4.2 Đường xuống cầu Nước mặn đoạn từ hết chợ HL đến giáp Hà Khánh từ thửa đất số 55, 56 tờ bản đồ địa chính số 20 đến cầu Nước Mặn.

Đối chiếu với quy định nêu trên việc UBND thành phố HL áp dụng đơn giá bồi thường về đất theo Quyết định số 30/QĐ-UBND ngày 09/01/2018 của UBND Tỉnh để lập phương án bồi thường, hỗ trợ cho ông bà Lê Hồng S - Hoàng Thị H1 là đúng quy định. Nội dung ông Lê Hồng S yêu cầu hủy một phần Quyết định số 1098/QĐ-UBND ngày 05/3/2020 của UBND thành phố HL V/v phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ cho ông, bà Lê Hồng S - Hoàng Thị H1, trú tai tổ 8, khu 5, phường HL để thực hiện GPMB dự án: Đường dọc mương thoát nước từ cầu nước Mặn (phường HL) đến cầu trắng K67 (phường Hà Khánh) - Giai đoạn 2: đoạn từ khu đô thị Cienco 5 đến cầu nước Mặn phường HL, thành phố HL; Yêu cầu UBND thành phố HL thay đổi và bổ sung phần đơn giá bồi thường theo Quyết định số 4505/QĐ-UBND của Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh không có cơ sở xem xét, giải quyết.

Ngày 17/3/2020, Chủ tịch UBND thành phố HL ban hành Quyết định số 1981/QĐ-UBND về việc giải quyết khiếu nại của ông Đỗ Huy H trú tại tổ 32, khu 3, phường HT, thành phố HL (được ông Lê Hồng S trú tại tổ 8, khu 5, phường HL ủy quyền) với nội dung: Không chấp nhận nội dung khiếu nại. Về trình tự, thủ tục, thẩm quyền, thời hạn, thời hiệu ban hành Quyết định giải quyết khiếu nại được thực hiện đúng theo quy định của Luật khiếu nại; nội dung quyết định giải quyết khiếu nại không chấp nhận yêu cầu khiếu nại của ông, bà Lê Hồng S - Hoàng Thị H1 là đúng theo quy định pháp luật.

Ngày 22/9/2020, UBND thành phố HL có Văn bản số 444/TTr-UBND gửi Sở Tài nguyên và Môi trường đề nghị điều chỉnh, bổ sung và sắp xếp lại giá đất cụ thể đã được phê duyệt (đề nghị điều chỉnh lại đơn giá đất ở thuộc Mục 4.2: Đường xuống cầu Nước mặn đoạn từ hết chợ HL đến giáp Hà Khánh - Đường nhánh từ 3m trở lên). Sau khi có quyết định phê duyệt điều chỉnh, bổ sung giá đất của UBND tỉnh Quảng Ninh phê duyệt, UBND thành phố HL sẽ lập phương án bồi thường bổ sung cho hộ dân theo đúng quy định (nếu đủ điều kiện).

Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan: UBND phường HL có quan điểm thống nhất như người bị kiện. Bà Hoàng Thị H1 trình bày thống nhất như người khởi kiện và không có yêu cầu độc lập.

* Tại Bản án Hành chính sơ thẩm số 02/2021/HC-ST ngày 29/01/2021, Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Ninh quyết định: Căn cứ Điều 158, điểm a khoản 2 Điều 193, Điều 194 Luật tố tụng hành chính; Nghị quyết số 326/2016/UBNTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về án phí, lệ phí tòa án.

Tuyên xử: Bác yêu cầu khởi kiện của ông Lê Hồng S về việc yêu cầu tuyên hủy một phần Quyết định số 1098/QĐ - UBND ngày 05/3/2019 (Được đính chính tại Quyết định số 2249/QĐ - UBND ngày 17/4/2019) của Ủy ban nhân dân thành phố HL về việc phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ cho hộ ông, bà Lê Hồng S - Hoàng Thị H1, trú tại tổ 8, khu 5, phường HL để thực hiện GPMB dự án: Đường dọc mương nước từ cầu nước mặn phường HL đến Cầu Trắng K67 phường Hà Khánh (Giai đoạn 2) đoạn từ khu đô thị Cienco 5 đến cầu nước mặn, phường HL, thành phố HL; Bác yêu cầu Ủy ban nhân dân thành phố HL thay đổi và bổ sung phần đơn giá đất bồi thường theo Quyết định số 4505/QĐ - UBND ngày 25/10/2019 của Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh.

Ngoài ra, Bản án sơ thẩm còn quyết định về án phí và thông báo quyền kháng cáo theo quy định.

Ngày 18/2/2021, người đại diện theo ủy quyền của người khởi kiện là ông Đỗ Huy H kháng cáo đối với bản án sơ thẩm.

- Ý kiến của người khởi kiện thể hiện trong hồ sơ vụ án: UBND tỉnh Quảng Ninh có nhiều quyết định quy định về khung giá đất như Quyết định số 1662 năm 2019, số 2251 năm 2019, số 4505 năm 2019 và Quyết định số 30 năm 2018 nhưng khi áp giá bồi thường cho ông Lê Hồng S thì UBND lại áp giá theo quy định tại Quyết định số 30 ban hành từ năm 2018 trong khi quyết định thu hồi đất được ban hành năm 2019 (quyết định bổ sung) là không đúng; GCNQSDĐ của ông Lê Hồng S thể hiện thửa đất của ông Lê Hồng S tại tờ bản đồ số khác nhưng trong quyết định thu hồi đất cũng như quyết định phê duyệt giá đất bồi thường cho ông Lê Hồng S lại thể hiện đất của ông tại tờ thửa bản đồ số khác; sau khi có Công văn số 444 thì UBND lại tính toán bồi thường thêm cho một số hộ dân thêm một số tiền nhưng số tiền được thêm này lại tính toán trên cơ sở giá đất quy định tại Quyết định số 4505 và số 1662, như vậy là cùng 1 thửa đất lại có 2 mức giá khác nhau. Do đó, đề nghị Hội đồng xét xử sửa Bản án sơ thẩm theo hướng chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Lê Hồng S.

- Người bị kiện có văn bản đề nghị xét xử vắng mặt và thể hiện quan điểm đề nghị Hội đồng xét xử không chấp nhận kháng cáo của ông Lê Hồng S, giữ nguyên quyết định của bản án hành chính sơ thẩm của Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Ninh.

- Đại diện Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội phát biểu ý kiến đánh giá việc tuân theo pháp luật trong quá trình giải quyết vụ án hành chính ở giai đoạn phúc thẩm là đúng. Về nội dung: Qua xem xét toàn bộ tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án và kết quả tranh luận tại phiên tòa thấy thửa đất ông ông Lê Hồng S sử dụng đã được cấp GCNQSDĐ nên khi thu hồi đất cơ quan có thẩm quyền phải có quyết định thu hồi đất cũng như quyết định bồi thường về đất là đúng. Tại phiên tòa, ông S yêu cầu áp dụng các Quyết định số 4505 và số 1662 để bồi thường về đất cho ông là chưa đảm bảo đúng quy định bởi lẽ Quyết định số 30 đang được áp dụng để áp giá bồi thường về đất cho các hộ dân tại thời điểm thu hồi đất, phê duyệt phương án bồi thường, các quyết định áp giá khác của UBND tỉnh là ban hành sau khi có quyết định thu hồi đối với diện tích đất nhà ông S. Do đó, không có căn cứ chấp nhận kháng cáo của ông Lê Hồng S. Đề nghị Hội đồng xét xử căn cứ khoản 1 Điều 241 Luật tố tụng hành chính, giữ nguyên quyết định của Bản án sơ thẩm.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Sau khi nghiên cứu các tài liệu có trong hồ sơ vụ án được thẩm tra công khai tại phiên tòa, sau khi tranh tụng trên cơ sở lời khai của đương sự, ý kiến của đại diện Viện kiểm sát, Hội đồng xét xử phúc thẩm có nhận định sau:

[1] Về tố tụng:

Người khởi kiện yêu cầu hủy một phần Quyết định số 1098/QĐ-UBND ngày 05/3/2019 (được đính chính tại Quyết định số 2249/QĐ-UBND ngày 17/4/2019) của UBND thành phố HL về việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ là đối tượng khởi kiện của vụ án hành chính quy định tại khoản 2 Điều 3 Luật tố tụng hành chính, việc khởi kiện còn trong thời hiệu theo quy định.

Các Quyết định số 1090/QĐ-UBND ngày 05/3/2019 (phần liên quan hộ ông S), Quyết định số 4772/QĐ-UBND ngày 03/7/2019, Quyết định số 1981/QĐ- UBND ngày 17/3/2020, Quyết định số 9049/QĐ-UBND ngày 28/10/2019 là những quyết định không bị khiếu kiện nhưng có liên quan đến quyết định bị khiếu kiện nên được xem xét trong vụ án theo quy định của Luật tố tụng hành chính.

Với những nội dung nêu trên, việc Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Ninh thụ lý giải quyết là đúng theo quy định tại Điều 30, Điều 32 và Điều 116 Luật tố tụng hành chính.

[2] Về nội dung:

Xét yêu cầu khởi kiện về việc yêu cầu tuyên hủy một phần Quyết định số 1098/QĐ-UBND ngày 05/3/2019 của UBND thành phố HL và yêu cầu UBND thành phố HL thay đổi và bổ sung phần đơn giá đất bồi thường theo Quyết định số 4505/QĐ-UBND của UBND tỉnh Quảng Ninh ngày 25/10/2019.

* Tính hợp pháp của Quyết định số 1098/QĐ-UBND ngày 05/3/2019.

Quyết định số 1098/QĐ-UBND ngày 05/3/2019 được ban hành tuân thủ đúng về hình thức và các căn cứ pháp lý được áp dụng đều là văn bản pháp luật hiện hành đang có hiệu lực tại thời điểm ban hành quyết định nên phù hợp với pháp luật.

Thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ dự án đầu tư xây dựng đường dọc mương thoát nước từ cầu nước mặn phường HL đến cầu trắng K67 phường Hà Khánh, thành phố HL, UBND thành phố HL đã trình giá đất để bồi thường và ngày 09/01/2018, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 30/QĐ-UBND về việc phê duyệt giá đất cụ thể làm căn cứ bồi thường hỗ trợ thực hiện dự án: Đầu tư xây dựng đường dọc mương thoát nước từ cầu nước mặn phường HL đến cầu trắng K67 phường Hà Khánh, thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh quy định: “Đường xuống cầu Nước mặn từ thửa đất số 55, 56 tờ bản đồ địa chính số 20 đến cầu Nước Mặn (thuộc Mục 4.2: Đường xuống cầu Nước mặn đoạn từ hết chợ HL đến giáp Hà Khánh): Đơn giá bồi thường đất ở đối với đường nhánh từ 3m trở lên: 4.260.000đ Đất trồng cây hàng năm: 76.000đ/m2 Đất trồng cây lâu năm: 75.000đ/m2” Đây là giá đất cụ thể để thực hiện bồi thường tại thời điểm thu hồi đất, phê duyệt phương án bồi thường nên UBND thành phố HL đã căn cứ vào Quyết định số 30/QĐ-UBND đang có hiệu lực để áp giá bồi thường cho hộ ông S là đúng quy định tại khoản 2 Điều 74 Luật đất đai năm 2013 quy định về nguyên tắc bồi thường về đất khi nhà nước thu hồi đất.

Xét việc người khởi kiện yêu cầu áp giá theo Quyết định số 4505/QĐ-UBND ngày 25/10/2019 thấy đây là quyết định ban hành sau thời điểm có quyết định thu hồi đất và phê duyệt phương án bồi thường và nội dung Quyết định 4505/QĐ- UBND áp giá cho vị trí, đoạn đường khác (Mục 2 đơn giá bồi thường tại Quyết định số 4505/QĐ-UBND ngày 25/10/2019 quy định đơn giá bồi thường đối với các thửa đất có vị trí thuộc mục 4.1. Đường xuống cầu nước mặn đoạn từ đường 336 đến hết chợ HL (bên trái tuyến đến hết thửa 93, 64 tờ bản đồ địa chính 20) không thuộc vị trí đoạn đường hộ ông S có đất bị thu hồi (Đường xuống cầu Nước mặn đoạn từ hết chợ HL đến giáp Hà Khánh từ thửa đất số 55, 56 tờ bản đồ địa chính số 20 đến cầu Nước Mặn) nên không có căn cứ chấp nhận.

Về việc điều chỉnh dự án: Ngày 26/7/2019, UBND thành phố HL ban hành quyết định phê duyệt điều chỉnh dự án đầu tư xây dựng công trình đối với dự án nhưng nội dung điều chỉnh không thuộc vị trí đoạn đường hộ ông S có đất bị thu hồi nên không ảnh hưởng đến quyền lợi của hộ ông S. Các hộ chịu ảnh hưởng của việc điều chỉnh dự án thuộc đoạn Đường xuống cầu nước mặn đoạn từ đường 336 đến hết chợ HL (bên trái tuyến đến hết thửa 93, 64 tờ bản đồ địa chính 20 và được quy định giá cụ thể tại Quyết định số 4505/QĐ-UBND ngày 25/10/2019).

Quyết định số 1662/QĐ-UBND ngày 23/4/2019 của UBND tỉnh Quảng Ninh (quyết định này không phải là quyết định thay thế, bổ sung cho Quyết định số 30/QĐ-UBND) quy định về giá cụ thể có cùng cung đường với đất của hộ ông S nhưng đây là quyết định ban hành sau khi đã thực hiện thu hồi đất và phê duyệt phương án bồi thường đối với hộ ông S nên có giá trị áp dụng cho những hộ thu hồi đất tại thời điểm thu hồi đất sau đó. Do vậy, việc bồi thường cho hộ ông S theo giá đất tại Quyết định số 30/QĐ-UBND là đúng nguyên tắc giá tại thời điểm thu hồi đất quy định tại khoản 2 Điều 74 Luật đất đai năm 2013.

Nội dung Quyết định số 1089/QĐ-UBND ngày 05/3/2019: Từ những căn cứ đã được nhận định ở trên đã xác định được tại thời điểm ngày thu hồi đất và phê duyệt phương án bồi thường đối với hộ ông S được áp dụng giá theo Quyết định số 30/QĐ-UBND về việc phê duyệt giá đất cụ thể làm căn cứ bồi thường hỗ trợ và tái định cư thực hiện dự án: Đầu tư xây dựng đường dọc mương thoát nước từ cầu nước mặn phường HL đến Cầu Trắng K67 phường Hà Khánh, thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh là đúng quy định. Các nội dung bồi thường, hỗ trợ tài sản đúng về khối lượng, đơn giá. Đối với hỗ trợ tái định cư và tái định cư các bên đã thồng nhất để lại để xem xét tái định cư tại chỗ là quyền định đoạt của người bị thu hồi đất nên đảm bảo quyền lợi theo quy định.

Về nội dung thu hồi đất, phê duyệt phương án bồi thường bổ sung, giải quyết khiếu nại đều bảo đảm quyền lợi của người bị thu đất theo đúng quy định.

Ngày 22/9/2020, UBND thành phố HL đã có Văn bản số 444/TTr-UBND gửi Sở Tài nguyên và Môi trường đề nghị điều chỉnh, bổ sung và sắp xếp lại giá đất cụ thể đã được phê duyệt (Trong đó có đề nghị điều chỉnh lại đơn giá đất ở thuộc Mục 4.2: Đường xuống cầu Nước mặn đoạn từ hết chợ HL đến giáp Hà Khánh - Đường nhánh từ 3m trở lên) theo hướng giá bồi thường cao hơn. Trong trường hợp được phê duyệt điều chỉnh, bổ sung giá đất của UBND tỉnh Quảng Ninh, UBND thành phố HL sẽ lập phương án bồi thường bổ sung cho hộ dân theo đúng quy định (nếu đủ điều kiện).

- Xét tính hợp pháp về thẩm quyền, trình tự, thủ tục, thời hạn, thời hiệu: Việc thu hồi đất, phê duyệt phương án bồi thường, bồi thường bổ sung và giải quyết khiếu nại được ban hành đúng quy định tại Điều 62, 66, 67, 69, 71 Luật đất đai và việc giải quyết khiếu nại được thực hiện theo đúng Luật khiếu nại nên không xâm phạm quyền lợi của người bị thu hồi đất.

Từ phân tích trên Hội đồng xét xử có đủ cơ sở xác định: Quyết định số 1098/QĐ-UBND ngày 05/3/2019 (được đính chính tại Quyết định số 2249/QĐ- UBND ngày 17/4/2019) của UBND thành phố HL về việc phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ cho hộ ông, bà Lê Hồng S - Hoàng Thị H1 trú tại tổ 8, khu 5, phường HL để thực hiện GPMB dự án: Đường dọc mương nước từ cầu nước mặn phường HL đến Cầu Trắng K67 phường Hà Khánh (Giai đoạn 2) đoạn từ khu đô thị Cienco 5 đến cầu Nước mặn, phường HL, thành phố HL phù hợp pháp luật; các quyết định có liên quan: Quyết định số 1090/QĐUBND ngày 05/3/2019 (phần liên quan hộ ông S), Quyết định số 4772/QĐ-UBND ngày 03/7/2019, Quyết định số 1981/QĐ- UBND ngày 17/3/2020, Quyết định số 9049/QĐ-UBND ngày 28/10/2019 đảm bảo theo quy định của pháp luật nên không có cơ sở để chấp nhận yêu cầu khởi kiện của người khởi kiện.

Người khởi kiện, người đại diện theo ủy quyền của người khởi kiện đề nghị chấp nhận yêu cầu khởi kiện là không có căn cứ chấp nhận. Quan điểm của đại diện Viện kiểm sát là phù hợp với pháp luật. Tuy không được chấp nhận kháng cáo nhưng ông Lê Hồng S là người cao tuổi nên không phải nộp án phí hành chính phúc thẩm.

Đối với nguyện vọng tái định cư tại chỗ của hộ ông S thì UBND thành phố HL cần có thời gian kiểm tra điều kiện tái định cư tại chỗ đối với diện tích đất còn lại nên đã thống nhất để lại để xem xét sau. Đây là quyền của các bên và sẽ được phê duyệt riêng theo quy định.

Bởi các lẽ trên; căn cứ khoản 1 Điều 241 Luật tố tụng hành chính; Luật phí và lệ phí; Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30-12-2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án.

QUYẾT ĐỊNH

1. Không chấp nhận kháng cáo của ông Lê Hồng S. Giữ nguyên các quyết định của Bản án Hành chính sơ thẩm số 02/2021/HC-ST ngày 29/01/2021 của Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Ninh.

2. Ông Lê Hồng S không phải chịu án phí hành chính phúc thẩm.

Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, kháng nghị có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết hạn kháng cáo, kháng nghị.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án.