Bản án 215/2023/HC-PT về khiếu kiện quyết định hủy thông báo thu hồi đất

TÒA ÁN NHÂN DÂN CẤP CAO TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

BẢN ÁN 215/2023/HC-PT NGÀY 10/04/2023 VỀ KHIẾU KIỆN QUYẾT ĐỊNH HỦY THÔNG BÁO THU HỒI ĐẤT

Trong ngày 10 tháng 4 năm 2023, tại điểm cầu trung tâm trụ sở Tòa án nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh và điểm cầu Tòa án nhân dân tỉnh Kiên Giang, xét xử trực tuyến phúc thẩm công khai vụ án hành chính thụ lý số 807/2022/TLPT-HC ngày 01 tháng 12 năm 2022, về việc “Khiếu kiện quyết định về việc hủy thông báo thu hồi đất”.

Do Bản án hành chính sơ thẩm số: 61/2022/HC-ST ngày 24 tháng 5 năm 2022 của Tòa án nhân dân tỉnh Kiên Giang bị kháng cáo.

Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm số 541/2023/QĐ-PT ngày 16 tháng 3 năm 2023, giữa:

Người khởi kiện: Ông Nguyễn M, sinh năm 1971. Địa chỉ: Khu phố 9, phường D, thành phố P, tỉnh Kiên Giang (vắng mặt).

Người đại diện hợp pháp theo ủy quyền: Ông Thái Hoàng L, sinh năm 1964. Địa chỉ: Số 48 đường H, phường V, thành phố R, tỉnh Kiên Giang (có mặt).

Người bị kiện: Ủy ban nhân dân thành phố P, tỉnh Kiên Giang. Địa chỉ: Số 04 đường 30/4, khu phố 1, phường D, thành phố P, tỉnh Kiên Giang.

Người đại diện theo pháp luật: Ông Huỳnh Quang H, chức vụ: Chủ tịch (có đơn xin xét xử vắng mặt).

Người kháng cáo: Ông Nguyễn M

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo Đơn khởi kiện của ông Nguyễn M và người đại diện theo ủy quyền ông Thái Hoàng L trình bày:

Nguồn gốc diện tích đất 6.390m2 tọa lạc tại ấp Đường Bào, xã Dương Tơ, huyện Phú Quốc (nay là thành phố P), tỉnh Kiên Giang do ông Nguyễn Văn Xuân khai khai khẩn từ năm 1993, tiến hành trồng Tràm bông vàng và Đào, sau đó giao lại cho con là Nguyễn Thanh Việt tiếp tục canh tác. Tháng 8/2003 ông Việt chuyển nhượng lại cho ông Nguyễn M tiếp tục canh tác đến nay. Thời điểm chuyển nhượng cho ông Mười, trên đất có 5.000 cây Tràm bông vàng, 1.000 cây Đào.

Ngày 28/12/2016 Ủy ban nhân dân huyện Phú Quốc ra Thông báo số 969/TB-UBND về việc thu hồi đất của ông Nguyễn M diện tích 3.223,3m2 tại thửa đất số 45, tờ bản đồ số 01 để thực hiện dự án khu dân cư Phú Quốc Housing tại xã Dương Tơ, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang. Đến ngày 14/4/2020 Ủy ban nhân dân huyện Phú Quốc ban hành Quyết định số 1945/QĐ-UBND hủy Thông báo về việc thu hồi đất số 969/TB-UBND ngày 28/12/2016 với lý do: “Do ông Nguyễn M chiếm đất nhà nước quản lý sử dụng sau ngày 01/7/2014”. Do đó, ông Nguyễn M yêu cầu Tòa án hủy Quyết định số 1945/QĐ-UBND ngày 14/4/2020 của Ủy ban nhân dân huyện Phú Quốc.

Văn bản số 141/UBND-NCPC ngày 09 tháng 3 năm 2022, người bị kiện Ủy ban nhân dân thành phố P trình bày:

Ngày 05/4/2012, Ủy ban nhân dân tỉnh Kiên Giang ban hành Công văn số 1152/VP-KTCN về việc chấp thuận chủ trương cho Công ty Cổ phần phát triển nhà Phú Quốc đầu tư khu dân cư mật độ thấp tại xã Dương Tơ, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang; Ngày 10/10/2012, Ủy ban nhân dân tỉnh Kiên Giang ban hành Công văn số 4156/VP-KTCN về việc chấp thuận chủ trương lập quy hoạch mở rộng ranh giới lập quy hoạch và đầu tư khu dân cư tại xã Dương Tơ, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang.

Ngày 07/11/2014, Ủy ban nhân dân tỉnh Kiên Giang ban hành Công văn số 4789/VP-KTCN về việc chấp thuận chủ trương thu hồi đất thực hiện dự án khu dân cư Phú Quốc Housing tại xã Dương Tơ, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang. Ngày 28/12/2016, Ủy ban nhân dân huyện Phú Quốc ban hành Thông báo số 969/TB-UBND về việc thu hồi đất để thực hiện dự án khu dân cư Phú Quốc Housing tại xã Dương Tơ, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang đối với ông Nguyễn M, diện tích đất dự kiến thu hồi 3.223,30m2.

Ngày 18/7/2017, Hội đồng thẩm định tiến hành thẩm định ngoại nghiệp công trình Khu dân cư Phú Quốc Housing, theo biên bản thẩm định ngày 18/7/2021 phần diện tích 3.223,30m2 ông Nguyễn M kê khai có 02 cây Tràm bông vàng loại B, 01 cây đào, hạng mục công trình gồm 1.282,40m3 (công đào mương).

Ngày 02/8/2018, Hội đồng tư vấn xã Dương Tơ tiến hành xét duyệt nguồn gốc đất cho các hộ dân trong khu vực quy hoạch dự án khu dân cư Phú Quốc Housing trong đó diện tích 3.223,30m2 do hộ ông Nguyễn M kê khai, theo nội dung biên bản xét duyệt:“Toàn bộ diện tích đất này nằm trong ranh Rừng phòng hộ theo quyết định 2163/QĐ-UBND này 18/6/1998 nay điều chỉnh theo Quyết định 2600/QĐ-UBND ngày 14/12/2012 của UBND tỉnh Kiên Giang giao cho UBND xã Dương Tơ quản lý. Diện tích 3.223,30m2 nguồn gốc trước ngày 01/7/2014 đất nhà nước quản lý đến năm 2016 đo đạc lập phương án hộ ông Mười vào kê khai”. Do đó, việc ông Nguyễn M cho rằng ông có quá trình sử dụng diện tích 3.223,30m2 từ năm 1993 do ông Nguyễn Văn Xuân khai khẩn, tiến hành trồng Tràm bông vàng và Đào sau đó giao lại cho con là Nguyễn Thanh Việt canh tác đến tháng 8/2003 ông Việt sang nhượng thành quả lao động lại cho ông Nguyễn M, trên đất có 5.000 cây Tràm bông vàng và 1.000 cây Đào là không đúng thực tế quá trình sử dụng đất.

Ngày 18/12/2019, Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư huyện Phú Quốc (nay là thành phố P) họp về việc giải quyết vướng mắc trong quá trình lập phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đối với dự án khu dân cư Phú Quốc Housing tại xã Dương Tơ, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang, nội dung “Đối với trường hợp bao chiếm, lấn chiếm đất rừng, đất nhà nước quản lý sau ngày 01/7/2014: Không đưa tên vào phương án”.

Ngày 14/4/2020, Ủy ban nhân dân huyện Phú Quốc (nay là thành phố P) ban hành Quyết định số 1945/QĐ-UBND về việc hủy Thông báo số 969/TB- UBND ngày 28/12/2016 của UBND huyện Phú Quốc về việc thu hồi đất để thực hiện dự án khu dân cư Phú Quốc Housing tại xã Dương Tơ, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang. Việc Ủy ban nhân dân thành phố P ban hành Quyết định số 1945/QĐ-UBND ngày 14/4/2020 về việc hủy Thông báo số 969/TB-UBND ngày 28/12/2016 của UBND huyện Phú Quốc về việc thu hồi đất để thực hiện dự án khu dân cư Phú Quốc Housing tại xã Dương Tơ, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang là đúng quy định pháp luật. Do ông Nguyễn M không có quyền và lợi ích hợp pháp trên phần diện tích đất 3.223,30m2.

Từ cơ sở trên, Ủy ban nhân dân thành phố P đề nghị Tòa án nhân dân tỉnh Kiên Giang không chấp nhận nội dung yêu cầu khởi kiện của ông Nguyễn M.

Tại Bản án hành chính sơ thẩm số 61/2022/HC-ST ngày 24/5/2022 của Tòa án nhân dân tỉnh Kiên Giang quyết định như sau:

Căn cứ Điều 30, 32, 116, 158, 164, 193, 194 của Luật Tố tụng hành chính năm 2015; Căn cứ các Điều 12, 69 Luật Đất đai năm 2013; Nghị định số 43/2014/NĐ- CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai. Căn cứ khoản 1 Điều 32 của Nghị Quyết số 326/2016/NQ-UBTVQH14 ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí của Tòa án.

1. Chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của ông Nguyễn M.

Hủy một phần Quyết định số 1945/QĐ-UBND ngày 14/4/2020 của Ủy ban nhân dân thành phố P về việc hủy Thông báo số 969/TB-UBND ngày 28/12/2016 của Ủy ban nhân dân thành phố P, về việc thu hồi đất để thực hiện dự án Khu dân cư Phú Quốc Housing tại xã Dương Tơ, thành phố P, tỉnh Kiên Giang có nội dung: “Lý do: Do ông Nguyễn M chiếm đất nhà nước quản lý sử dụng sau ngày 01 tháng 7 năm 2014.” Ngoài ra bản án còn tuyên về án phí và quyền kháng cáo theo luật định.

Sau khi xét xử sơ thẩm, ngày 06/6/2022 ông Nguyễn M kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm, yêu cầu sửa bản án sơ thẩm, hủy toàn bộ Quyết định số 1945/QĐ-UBND ngày 14/4/2020 của Ủy ban nhân dân thành phố P.

Tại phiên tòa, người đại diện cho ông Nguyễn M giữ nguyên đơn kháng cáo và tham gia tranh tụng như sau: Quyết định số 1945/QĐ-UBND ngày 14/4/2020 của Ủy ban nhân dân thành phố P về việc hủy Thông báo thu hồi đất là không đúng theo quy định pháp luật. Nếu Thông báo số 969/TB-UBND ngày 28/12/2016 của UBND thành phố P sai thì phải ban hành Thông báo khác để thu hồi lại Thông báo thu hồi đất đó, trong đó phải nói rõ nội dung vì sao phải thu hồi lại Thông báo, để người dân biết và còn khiếu nại. UBND thành phố P ban hành Thông báo số 969/TB-UBND ngày 28/12/2016 đúng trình tự, thủ tục và thẩm quyền. Trong quá trình chuyển nhượng và sử dụng đất từ năm 1993 đến nay, ông Nguyễn M không được thông báo đất quy hoạch làm rừng phòng hộ, cũng không bị Cơ quan nhà nước xử phạt; hiện trên đất có tài sản cây trồng của ông Nguyễn M, nên đề nghị sửa án sơ thẩm, hủy toàn bộ quyết định hành chính.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh phát biểu quan điểm về việc giải quyết vụ án như sau: Về tố tụng, những người tiến hành tố tụng và các đương sự tuân thủ đúng theo quy định của Luật tố tụng hành chính. Về nội dung kháng cáo của ông Nguyễn M, UBND thành phố P ban hành Thông báo số 969/TB-UBND ngày 28/12/2016 chưa đúng trình tự, thủ tục nên Quyết định số 1945/QĐ-UBND ngày 14/4/2020 của Ủy ban nhân dân thành phố P về việc hủy Thông báo thu hồi đất với lý do ông Nguyễn M lấn chiếm đất sau ngày 01/7/2014 là không đúng. Tòa án cấp sơ thẩm xác định 01 phần Quyết định số 1945/QĐ-UBND ngày 14/4/2020 không đúng pháp luật là có căn cứ. Tại phiên tòa, người kháng cáo cung cấp Thông báo thu hồi lại Thông báo số 969/TB-UBND ngày 28/12/2016, là sau khi Tòa án cấp sơ thẩm đã xét xử và không thuộc phạm vi kháng cáo nên đề nghị Hội đồng xét xử không xem xét và bác kháng cáo, giữ y bản án sơ thẩm.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Căn cứ các tài liệu có trong hồ sơ vụ án được thẩm tra tại phiên tòa và căn cứ vào kết quả tranh tụng tại phiên tòa thì thấy:

Đơn kháng cáo của ông Nguyễn M đúng quy định của pháp luật, hợp lệ nên được xem xét theo trình tự phúc thẩm.

[1]. Tại phiên tòa phúc thẩm, ông Huỳnh Quang H là người đại diện theo pháp luật của người bị kiện, có đơn đề nghị xét xử vắng mặt; căn cứ khoản 4 Điều 225 Luật tố tụng hành chính năm 2015, Hội đồng phúc thẩm tiến hành xét xử vắng mặt người bị kiện.

[2]. Theo đơn khởi kiện của ông Nguyễn M, Tòa án cấp sơ thẩm xác định đây là quan hệ hành chính về việc “Khiếu kiện quyết định về việc hủy thông báo thu hồi đất” là đúng; đối tượng bị khởi kiện là Quyết định số 1945/QĐ-UBND ngày 14/4/2020 của UBND thành phố P; thời hiệu khởi kiện vẫn còn và thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân tỉnh Kiên Giang, được quy định tại khoản 1 Điều 30, khoản 4 Điều 32, điểm a khoản 2 Điều 116 Luật Tố tụng hành chính năm 2015.

[3]. Xét đơn kháng cáo của ông Nguyễn M:

[3.1]. Thông báo thu hồi đất số 969/TB-UBND ngày 28/12/2016 của UBND huyện (nay là thành phố) Phú Quốc, đối với ông Nguyễn M để thực hiện Dự án khu dân cư Phú Quốc Housing tại xã Dương Tơ, thành phố P, tỉnh Kiên Giang.

[3.2]. Căn cứ vào nội dung thông báo thu hồi đất, mục đích thu hồi đất là để thực hiện Dự án khu dân cư Phú Quốc Housing tại xã Dương Tơ, thành phố P. Như vậy, đây là dự án xây dựng đô thị mới, dân cư mới; theo quy định tại điểm d khoản 3 Điều 62 Luật Đất đai năm 2013 thì việc thu hồi đất để làm dự án phải được Hội đồng nhân dân cấp tỉnh chấp thuận.

[3.3]. Tại Tòa án cấp sơ thẩm, người đại diện UBND thành phố P cho rằng dự án này chưa được thông qua Hội đồng nhân dân cấp tỉnh. Tại phiên tòa phúc thẩm, người đại diện của ông Nguyễn M cũng thừa nhận đến nay dự án chưa thực hiện, nhưng UBND thành phố P ban hành Thông báo thu hồi đất số 969/TB-UBND ngày 28/12/2016 là chưa phù hợp. Do đó, Quyết định số 1945/QĐ-UBND ngày 14/4/2020 của UBND thành phố P về việc hủy Thông báo thu hồi đất số 969/TB-UBND ngày 28/12/2016 với nội dung trên là phù hợp, để UBND thành phố P ban hành lại Thông báo cho đúng quy định của pháp luật, nội dung khác đã được tòa án cấp sơ thẩm xem xét, giải quyết và hủy một phần Quyết định số 1945/QĐ-UBND ngày 14/4/2020 của UBND thành phố P là có căn cứ.

[3.4]. Ông Nguyễn M có cung cấp Thông báo số1556/TB-UBND ngày 28/7/2022 của UBND thành phố P, về việc thông báo chấm dứt hiệu lực đối với Thông báo số 969/TB-UBND ngày 28/12/2016; sau khi Tòa án cấp sơ thẩm xét xử, không có trong kháng cáo nên Tòa án cấp phúc thẩm không xem xét.

[4]. Ông Nguyễn M kháng cáo yêu cầu hủy toàn bộ Quyết định số 1945/QĐ-UBND ngày 14/4/2020 của UBND thành phố P nhưng không cung cấp được tài liệu, chứng cứ mới để chứng minh cho nội dung kháng cáo. Hội đồng xét xử phúc thẩm thấy lời trình bày của người đại diện cho ông Nguyễn M không phù hợp nên không được chấp nhận; quan điểm của đại diện Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh phù hợp với nhận định của Hội đồng xét xử nên được chấp nhận; giữ y bản án sơ thẩm, ông Nguyễn M phải chịu án phí hành chính phúc thẩm theo quy định tại khoản 1 Điều 34 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc Hội.

Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không bị kháng cáo, kháng nghị đã có hiệu lực, kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

Vì các lẽ trên;

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ khoản 1 Điều 241 Luật Tố tụng hành chính năm 2015.

I. Không chấp nhận đơn kháng cáo của ông Nguyễn M; giữ y Bản án hành chính sơ thẩm số 61/2022/HC-ST ngày 24/5/2022 của Tòa án nhân dân tỉnh Kiên Giang như sau:

Căn cứ khoản 1 Điều 30, khoản 4 Điều 32, điểm a khoản 2 Điều 116, Điều 158 Luật Tố tụng hành chính năm 2015;

Căn cứ điểm d khoản 3 Điều 62 Luật Đất đai năm 2013;

Căn cứ khoản 2 Điều 32, khoản 1 Điều 34 của Nghị Quyết số 326/2016/NQ-UBTVQH14 ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí của Tòa án.

1. Chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của ông Nguyễn M.

Hủy một phần Quyết định số 1945/QĐ-UBND ngày 14/4/2020 của Ủy ban nhân dân thành phố P về việc hủy Thông báo số 969/TB-UBND ngày 28/12/2016 của Ủy ban nhân dân thành phố P, về việc thu hồi đất để thực hiện dự án Khu dân cư Phú Quốc Housing tại xã Dương Tơ, thành phố P, tỉnh Kiên Giang có nội dung: “Lý do: Do ông Nguyễn M chiếm đất nhà nước quản lý sử dụng sau ngày 01 tháng 7 năm 2014.” 2. Về án phí: Ủy ban nhân dân thành phố P phải nộp án phí hành chính sơ thẩm 300.000 đồng (Ba trăm nghìn đồng).

Hoàn trả số tiền tạm ứng án phí 300.000 đồng (Ba trăm nghìn đồng) cho ông Nguyễn M theo lai thu số 0000940 ngày 13/5/2021 của Cục thi hành án dân sự tỉnh Kiên Giang.

II. Về án phí hành chính phúc thẩm: Ông Nguyễn M phải chịu 300.000 đ.

Khấu trừ 300.000đ tạm ứng án phí đã nộp theo Biên lai thu số 0009880 ngày 20/6/2022 của Cục thi hành án dân sự tỉnh Kiên Giang.

III. Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án./.