Bản án số 285/2024/HC-PT ngày 09/05/2024 về khiếu kiện quyết định hành chính trong lĩnh vực quản lí đất đai

TÒA ÁN NHÂN DÂN CẤP CAO TẠI HÀ NỘI

BẢN ÁN 285/2024/HC-PT NGÀY 09/05/2024 VỀ KHIẾU KIỆN QUYẾT ĐỊNH HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC QUẢN LÍ ĐẤT ĐAI

Ngày 09 tháng 5 năm 2024, tại trụ sở Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội xét xử phúc thẩm công K vụ án hành chính thụ lý số 782/2023/TLPT-HC ngày 22 tháng 11 năm 2023 về khiếu kiện quyết định hành chính trong lĩnh vực quản lí đất đai, do có kháng cáo của người khởi kiện đối với Bản án số 08/2023/HC-ST ngày 05-9-2023 của Tòa án nhân dân tỉnh Lạng Sơn.

Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 4954/2024/QĐPT-HC ngày 22-4-2024 của Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội giữa các đương sự:

1. Người khởi kiện: ông Đinh Văn B1 sinh năm 1955 và bà Chu Thị B2 sinh năm 1960; đều trú tại: thôn K, xã M, thành phố L, tỉnh Lạng Sơn; đề nghị xét xử vắng mặt.

Người bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người khởi kiện: Luật sư Hờ A C - Công ty luật T, Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội; có mặt.

2. Người bị kiện: Ủy ban nhân dân và Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn.

Người đại diện hợp pháp: ông Dương Công D - Phó Chủ tịch (theo ủy quyền); đề nghị xét xử vắng mặt.

3. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan:

+ Các anh Đinh Thanh D, Đinh Văn K, Cao Minh C; các chị Đinh Thanh H, Đinh Thị Vân A và Hoàng Thị Â; đều trú tại: thôn K, xã M, thành phố L, tỉnh Lạng Sơn; vắng mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Người khởi kiện trình bày: ngày 29/10/2021, Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Lạng Sơn ban hành Quyết định số 4054/QĐ-UBND về việc thu hồi đất của bà Chu Thị B2 và ông Đinh Văn B1 để thực hiện dự án: Trụ sở làm việc Công an tỉnh Lạng Sơn (đợt 17 + 18) theo quy định tại khoản 1 Điều 61 Luật đất đai năm 2013 (gọi tắt là Quyết định số 4054). Theo Quyết định, hộ ông bà bị thu hồi 687,1 m2 đất, thuộc thửa đất số 286.1, 286.2 tờ bản đồ số 46, bản đồ địa chính xã M, thành phố Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn.

Nhận thấy, diện tích đất nông nghiệp 687,1 m2 thuộc thừa số 286, tờ bản đồ số 46 trên của ông bà không nằm trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của dự án Trụ sở làm việc Công an tỉnh Lạng Sơn đã được UBND thành phố Lạng Sơn phê duyệt nên ông bà đã có đơn khiếu nại đến Chủ tịch UBND thành phố Lạng Sơn. Ngày 24/03/2022, UBND thành phố Lạng Sơn thụ lý theo Thông báo số 290/TB-UBND về việc thụ lý giải quyết khiếu nại (lần đầu) và ban hành Quyết định số 578/QĐ-UBND ngày 23/03/2022 giao cho Phòng Tài nguyên và Môi trường thành phố Lạng Sơn tiến hành xác minh, tham mưu, giải quyết vụ việc của ông bà.

Ngày 18/11/2022, Chủ tịch UBND thành phố Lạng Sơn ban hành Quyết định 3086/QĐ-UBND về việc cưỡng chế thu hồi đất (gọi tắt là Quyết định số 3086). Theo đó, thời gian thực hiện cưỡng chế thu hồi đất trong giờ hành chính từ ngày 21/11/2022 đến ngày 15/12/2022.

Đến 10 giờ 30 phút ngày 12/12/2022 ông bà mới nhận được Quyết định số 3086. Đến 13 giờ 30 phút cùng ngày, Ban thực hiện cưỡng chế đã tổ chức đến phá dỡ toàn bộ tài sản, hoa màu trên thửa đất của ông bà. Ngoài việc thực hiện cưỡng chế theo Quyết định số 4054. Ban thực hiện cưỡng chế đã tự ý san ủi toàn bộ diện tích 236 m2 đất nông nghiệp thuộc các thửa đất số 287.2, 288.1 và 288.3, tờ bản đồ số 46, bản đồ địa chính xã M của gia đình ông bà khi ông bà chưa nhận được văn bản thu hồi đất của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền đối với diện tích đất trên.

Ngày 20/12/2022 gia đình ông bà tiếp tục có đơn khiếu nại đối với Quyết định số 4054 và Quyết định số 3086 của UBND thành phố Lạng Sơn. Tuy nhiên, cho đến nay đã gần 01 năm kể từ ngày UBND thành phố Lạng Sơn thụ lý giải quyết đơn khiếu nại nhưng ông bà chưa nhận được bất kỳ Văn bản/Quyết định giải quyết khiếu nại nào của UBND thành phố Lạng Sơn.

Do đó, ngày 02/3/2023, ông bà đã gửi đơn khởi kiện yêu cầu Tòa án xem xét huỷ Quyết định số 4054; huỷ Quyết định số 3086; yêu cầu xem xét lại giá đất bồi thường, phương án tái định cư, phương án hỗ trợ về đào tạo việc làm cho gia đình ông bà theo quy định của pháp luật và hoàn trả lại toàn bộ diện tích 236 m2 đất nông nghiệp của gia đình ông bà tại các thửa đất số 287.2, 288.1 và 288.3 cùng thuộc tờ bản đồ số 46 bản đồ địa chính xã M tại địa chỉ thôn K, xã M, thành phố Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn.

Tại phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ, người bị kiện nộp bổ sung thêm Quyết định số 1365/QĐ-UBND ngày 05/6/2023 của UBND thành phố Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn về việc thu hồi đất (bổ sung) của bà Chu Thị B2 và ông Đinh Văn B1 để thực hiện dự án: xây dựng trụ sở làm việc Công an tỉnh Lạng Sơn theo quy định tại khoản 1 Điều 61 Luật đất đai năm 2013 (gọi tắt là Quyết định số 1365), thu hồi thêm của hộ ông bà diện tích 138 m3 đất thuộc thửa số 288.3, tờ bản đồ địa chính số 46 xã M và Quyết định số 1373/QĐ-UBND ngày 05/6/2023 của UBND thành phố Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn về việc phê Dệt phương án bồi thường, hỗ trợ bổ sung cho hộ ông Đinh Văn B1 bị ảnh hưởng dự án: trụ sở làm việc Công an tỉnh Lạng Sơn (gọi tắt là Quyết định số 1373), tổng giá trị bồi thường, hỗ trợ 45.480.000 đồng, trong đó: bồi thường đất 8.280.000đồng, hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp và việc làm 22.320.000đồng, hỗ trợ khác 14.880.000đồng. Nhận thấy, Quyết định số 1365 và Quyết định số 1373 đã xâm phạm nghiêm trọng quyền và lợi ích hợp pháp của ông bà nên ngày 03/7/2023 ông bà đã bổ sung yêu cầu khởi kiện, đề nghị Tòa án xem xét hủy 02 quyết định trên.

Những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đề nghị Tòa án xem xét chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Đinh Văn B1 và bà Chu Thị B2.

Người bị kiện trình bày: thực hiện chủ trương của UBND tỉnh Lạng Sơn; trên cơ sở Kế hoạch sử dụng đất năm 2021 thành phố Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn; Quy hoạch chi tiết xây dựng Trụ sở làm việc Công an tỉnh Lạng Sơn, tỷ lệ 1/500, UBND thành phố Lạng Sơn đã ban hành thông báo thu hồi đất, thực hiện đo đạc, kiểm đếm; thực hiện các thủ tục phê Dệt phương án bồi thường, hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất. Ngày 22/9/2017, UBND thành phố Lạng Sơn ban hành Thông báo số 776/TB-UBND về việc thu hồi đất đối với hộ ông Đinh Thái H (bố đẻ ông Đinh Văn B1), dự kiến thu hồi thửa đất số 286.1, diện tích 242,7 m2, tờ bản đồ địa chính số 46 xã M; ngày 08/01/2018 UBND thành phố đã ban hành Công văn số 30/UBND-TNMT về việc điều chỉnh nội dung “Tên và địa chỉ thường trú” của chủ sử dụng đất tại Thông báo thu hồi đất số 776/TB-UBND ngày 22/9/2017. Theo đó, điều chỉnh từ hộ ông Đinh Thái H sang thành “hộ ông Đinh Văn B1” do thửa đất 286 đã được cấp GCNQSDĐ cho hộ ông B1. Ngày 13/5/2019, UBND thành phố ban hành Thông báo số 411/TB-UBND thu hồi đất (bổ sung) để thực hiện dự án: Trụ sở làm việc Công an tỉnh Lạng Sơn đối với hộ bà Chu Thị B2 tổng diện tích dự kiến thu hồi là 500,1 m2 thuộc thửa đất số 286.2, diện tích 444,4 m2 và thửa đất số 288.2, diện tích 55,7 m2, tờ bản đồ địa chính số 46 xã M. Trung tâm phát triển quỹ đất phối hợp với UBND xã M giao các Thông B1 và Công văn trên đến cho hộ ông Đinh Văn B1 nhưng gia đình không nhận. UBND xã M đã thông báo trên phương tiện thông tin đại chúng ngày 09, 10, 11/10/2017 và thực hiện niêm yết công khai theo quy định.

Ngày 29/10/2021, UBND thành phố Lạng Sơn ban hành Quyết định số 4054/QĐ-UBND về việc thu hồi đất của hộ bà Chu Thị B2 và ông Đinh Văn B1 để thực hiện dự án (thửa đất 286.1 và 286.2, diện tích 687,1 m2, tờ bản đồ địa chính số 46, xã M), đồng thời cũng đã ban hành Quyết định số 4055/QĐ-UBND về việc phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ đối với các hộ gia đình, cá nhân bị ảnh hưởng bởi dự án, trong đó có hộ bà Chu Thị B2 và ông Đinh Văn B1 được bồi thường tổng số tiền 386.657.300 đồng (bồi thường về đất: 41.226.000 đồng; bồi thường, hỗ trợ cây cối hoa màu: 69.688.300 đồng; chi phí di chuyển mồ mả: 17.500.000 đồng; bồi thường mộ: 31.500.000 đồng; hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp và tạo việc làm: 136.045.800 đồng; hỗ trợ khác ổn định đời sống và sản xuất: 90.697.200 đồng), không có tái định cư do hộ bà Chu Thị B2 và ông Đinh Văn B1 bị thu hồi đất nông nghiệp, không đủ điều kiện được giao đất tái định cư theo quy định.

Do gia đình ông B1 không chấp hành quyết định thu hồi đất, ngày 18/11/2022, Chủ tịch UBND thành phố Lạng Sơn đã ban hành Quyết định số 3086/QĐ-UBND ngày 18/11/2022 về việc cưỡng chế thu hồi đất đối với hộ bà Chu Thị B2 và ông Đinh Văn B1 diện tích 687,1 m2 thuộc thửa đất số 286.1, 286.2 theo mảnh trích đo địa chính số 105 - 2017 do Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai thành phố trích đo và xác nhận ngày 20/4/2017. Đối chiếu sang số liệu bản đồ địa chính xã M thì diện tích đất thu hồi trên thuộc thửa đất số 286, tờ bản đồ số 46 bản đồ địa chính xã M, địa chỉ đất tại thôn Khòn Khuyên, xã M, thành phố Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn.

Sau khi nhận được kiến nghị của ông Đinh Văn B1, Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư dự án đã giao cho UBND xã M phối hợp với các cơ quan kiểm tra, xác minh. Tại Biên bản xác minh ngày 02/3/2023 của xã M thể hiện: trên thửa đất là khu mộ từ xưa của 3 gia đình (ông Đinh Văn T, Đinh Văn L và Đinh Văn B1). Năm 2000, gia đình ông L đã chuyển mộ đi nơi khác sau đó cải tạo, trồng cây đến khi thu hồi. Phần mộ của gia đình ông T cũng di chuyển đi nơi khác từ năm 2006 và cải tạo, trồng cây đến khi Nhà nước thu hồi. Thời điểm kiểm đếm thu hồi trên đất còn có 07 ngôi mộ đất của gia đình ông Đinh Văn B1. Tại Biên bản ngày 28/02/2023, ông Đinh Văn T, ông Đinh Văn L, ông Đinh Văn B1 đã thống nhất diện tích của gia đình ông Đinh Văn B1 là 138 m2, diện tích của gia đình ông Đinh Văn L và ông Đinh Văn T là 154 m2. Trên cơ sở xác minh, Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đã thực hiện các thủ tục phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất đối với phần diện tích 138 m2.

Ngày 05/6/2023, UBND thành phố Lạng Sơn đã ban hành Quyết định số 1365/QĐ-UBND về việc thu hồi đất (bổ sung) của hộ ông Đinh Văn B1 để thực hiện dự án đối với thửa đất số 288.3, theo mảnh trích đo địa chính số 105 - 2017 do Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai thành phố trích đo và xác nhận ngày 20/4/2017; đối chiếu sang số liệu bản đồ địa chính xã M thì diện tích đất thu hồi trên thuộc thửa đất số 288, tờ bản đồ số 46 bản đồ địa chính xã M, đồng thời ban hành Quyết định số 1373/QĐ-UBND về việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ bổ sung cho hộ ông Đinh Văn B1 bị ảnh hưởng dự án: Trụ sở làm việc Công an tỉnh Lạng Sơn, với tổng số tiền là: 45.480.000 đồng, trong đó: giá trị bồi thường đất: 8.280.000 đồng; giá trị hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp và tạo việc làm: 22.320.000 đồng; giá trị hỗ trợ khác để ổn định đời sống và sản xuất 14.880.000 đồng.

UBND thành phố Lạng Sơn và Chủ tịch UBND thành phố Lạng Sơn xác định việc ban hành các quyết định thu hồi đất, quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất và quyết định cưỡng chế thu hồi đất là đúng trình tự, thủ tục, thẩm quyền, nội dung các quyết định có căn cứ, phù hợp quy định của Luật đất đai năm 2013. Do đó, yêu cầu khởi kiện của ông Đinh Văn B1 và bà Chu Thị B2 là không có cơ sở.

Tại Bản án số 08/2023/HC-ST ngày 05-9-2023, Tòa án nhân dân tỉnh Lạng Sơn đã căn cứ vào khoản 1 Điều 30; khoản 4 Điều 32; điểm a khoản 2 Điều 116; Điều 157; khoản 1 Điều 348; điểm a khoản 2 Điều 193 của Luật tố tụng hành chính năm 2015;

Căn cứ vào Nghị định 47/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; Nghị định 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật đất đai; Quyết định số 07/2021/QĐ-UBND ngày 16/4/2021 của UBND tỉnh Lạng Sơn quy định hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm; quyết định bác yêu cầu khởi kiện của ông Đinh Văn B1 và bà Chu Thị B2 đối với các yêu cầu sau:

- Huỷ Quyết định số 4054/QĐ-UBND ngày 29/10/2021 của UBND thành phố Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn về việc thu hồi đất của bà Chu Thị B2 và ông Đinh Văn B1 để thực hiện dự án: Trụ sở làm việc Công an tỉnh Lạng Sơn (đợt 17+18) theo quy định tại khoản 1 Điều 61 Luật đất đai năm 2013.

- Huỷ Quyết định số 3086/QĐ-UBND ngày 18/11/2022 của Chủ tịch UBND thành phố Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn về việc cưỡng chế thu hồi đất.

- Hủy Quyết định số 1365/QĐ-UBND ngày 05/6/2023 của UBND thành phố Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn về việc thu hồi đất (bổ sung) của bà Chu Thị B2 và ông Đinh Văn B1 để thực hiện dự án: xây dựng trụ sở làm việc Công an tỉnh Lạng Sơn theo quy định tại khoản 1 Điều 61 Luật đất đai năm 2013;

- Hủy Quyết định số 1373/QĐ-UBND ngày 05/6/2023 của UBND thành phố Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn về việc phê Dệt phương án bồi thường, hỗ trợ bổ sung cho hộ ông Đinh Văn B1 bị ảnh hưởng dự án: Trụ sở làm việc Công an tỉnh Lạng Sơn.

- Xem xét lại giá đất bồi thường, phương án tái định cư, phương án hỗ trợ về đào tạo việc làm cho gia đình ông/bà theo quy định của pháp luật.

- Hoàn trả lại mặt bằng toàn bộ diện tích 236 m2 đất nông nghiệp của gia đình ông bà tại thửa đất số 287.2, thửa đất số 288.1 và thửa đất số 288.3 cùng thuộc tờ bản đồ số 46 bản đồ địa chính xã M tại địa chỉ thôn K, xã M, thành phố Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn.

Sau khi xét xử sơ thẩm, ngày 11-9-2023, ông Đinh Văn B1 và bà Chu Thị B2 kháng cáo không đồng ý với quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm.

Tại phiên tòa:

Người khởi kiện đề nghị xét xử vắng mặt chấp nhận kháng cáo chấp nhận yêu cầu khởi kiện.

Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người khởi kiện cho rằng quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm bác yêu cầu khởi kiện là không khách quan, không chính xác, ảnh hưởng đến quyền lợi của đương sự, đề nghị sửa bản án sơ thẩm chấp nhận yêu cầu khởi kiện.

Người bị kiện đề nghị xét xử vắng mặt và giữ nguyên quan điểm trong quá trình giải quyết vụ án. Không chấp nhận yêu cầu khởi kiện.

- Ý kiến Kiểm sát viên: về cơ bản việc Tòa án cấp sơ thẩm quyết định bác các yêu cầu khởi kiện về việc thu hồi đất, xem xét lại giá đất bồi thường, hoàn trả lại mặt bằng diện tích đất bị thu hồi để thực hiện dự án là đúng. Không có căn cứ chấp nhận kháng cáo đối với các yêu cầu trên.

Đối với Quyết định 1373/QĐ-UBND ngày 05-6-2023 của UBND thành phố Lạng Sơn về việc phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ cho hộ ông B1: phương án bồi thường chưa xem xét đầy đủ diện tích đất bị thu hồi trong đó có 14 m2 thuộc thửa 288.3 trên đất có các ngôi mộ bị thu hồi không được hỗ trợ các khoản tái định cư, ổn định đời sống, sản xuất là chưa bảo đảm quyền lợi hợp pháp của ông B1; do đó, đề nghị hủy Quyết định số 1373/QĐ-UBND ngày 05-6-2023 của UBND thành phố Lạng Sơn để giải quyết lại bảo đảm quyền lợi hợp pháp cho ông B1.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án đã được kiểm tra, tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận thấy:

[1]. Về tố tụng: quyết định thu hồi đất, quyết định phê Dệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất và quyết định cưỡng chế thu hồi đất là quyết định hành chính trong lĩnh vực quản lý đất đai.

Ông Đinh Văn B1 và bà Chu Thị B2 cho rằng Quyết định số 4054/QĐ- UBND ngày 29/10/2021, Quyết định số 3086/QĐ-UBND ngày 18/11/2022, Quyết định số 1365/QĐ-UBND ngày 05/6/2023 và Quyết định số 1373/QĐ- UBND ngày 05/6/2023 được ban hành trái pháp luật, ảnh hưởng đến quyền lợi của ông bà. Ngày 02/3/2023, ông bà nộp đơn khởi kiện và ngày 03/7/2023 nộp đơn khởi kiện bổ sung yêu cầu hủy các quyết định nói trên, là bảo đảm thời hiệu khởi kiện. Tòa án nhân dân tỉnh Lạng Sơn thụ lí, giải quyết vụ án là đúng.

Tại phiên tòa, vắng mặt một số người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan nhưng các đương sự đã được triệu tập hợp lệ lần thứ 2, nên Hội đồng xét xử tiến hành xét xử vắng mặt họ theo quy định.

[2]. Về nội dung Quá trình giải quyết vụ án, ông Đinh Văn B1 và bà Chu Thị B2 yêu cầu hủy Quyết định số 4054/QĐ-UBND ngày 29/10/2021 về việc thu hồi đất của bà Chu Thị B2 và ông Đinh Văn B1 để thực hiện dự án: Trụ sở làm việc Công an tỉnh Lạng Sơn (đợt 17+18) theo quy định tại khoản 1 Điều 61 Luật đất đai năm 2013, Quyết định số 1365/QĐ-UBND ngày 05/6/2023 về việc thu hồi đất (bổ sung) của bà Chu Thị B2 và ông Đinh Văn B1 để thực hiện dự án: xây dựng trụ sở làm việc Công an tỉnh Lạng Sơn theo quy định tại khoản 1 Điều 61 Luật đất đai năm 2013 và Quyết định số 1373/QĐ-UBND ngày 05/6/2023 về việc phê Dệt phương án bồi thường, hỗ trợ bổ sung cho hộ ông Đinh Văn B1 bị ảnh hưởng dự án: Trụ sở làm việc Công an tỉnh Lạng Sơn của UBND thành phố Lạng Sơn và hủy Quyết định số 3086/QĐ-UBND ngày 18/11/2022 về việc cưỡng chế thu hồi đất của Chủ tịch UBND thành phố Lạng Sơn; xem xét lại giá đất bồi thường, phương án tái định cư, phương án hỗ trợ về đào tạo việc làm cho gia đình ông/bà theo quy định của pháp luật; hoàn trả lại mặt bằng toàn bộ diện tích 236 m2 đất nông nghiệp của gia đình ông bà tại thửa đất số 287.2, thửa đất số 288.1 và thửa đất số 288.3 cùng thuộc tờ bản đồ số 46 bản đồ địa chính xã M tại địa chỉ thôn Khòn Khuyên, xã M, thành phố Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn.

Về hình thức của quyết định hành chính bị khiếu kiện: Quyết định số 4054/QĐ-UBND ngày 29/10/2021 về việc thu hồi đất, Quyết định số 1365/QĐ-UBND ngày 05/6/2023 về việc thu hồi đất (bổ sung) và Quyết định số 1373/QĐ-UBND ngày 05/6/2023 về việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ bổ sung của UBND thành phố Lạng Sơn và Quyết định số 3086/QĐ- UBND ngày 18/11/2022 về việc cưỡng chế thu hồi đất của Chủ tịch UBND thành phố Lạng Sơn được ban hành đúng thể thức văn bản, đầy đủ nội dung về căn cứ ban hành quyết định, nội dung quyết định, quyền, nghĩa vụ của các chủ thể có liên quan trong việc thi hành quyết định.

Về thẩm quyền ban hành quyết định: quyết định thu hồi đất, quyết định phê Dệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất do UBND thành phố Lạng Sơn ban hành đúng thẩm quyền quy định tại điểm a khoản 2 Điều 66 và điểm a khoản 3 Điều 69 của Luật đất đai năm 2013. Sau khi hộ ông Đinh Văn B1 và bà Chu Thị B2 không chấp hành quyết định thu hồi đất, Chủ tịch UBND thành phố Lạng Sơn ban hành quyết định cưỡng chế thu hồi đất là đúng thẩm quyền quy định tại khoản 3 Điều 71 của Luật đất đai năm 2013.

Về căn cứ, trình tự, thủ tục, thời hạn ban hành quyết định: thực hiện chủ trương của UBND tỉnh Lạng Sơn; trên cơ sở Kế hoạch sử dụng đất năm 2021 thành phố Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn; Quy hoạch chi tiết xây dựng trụ sở Công an tỉnh Lạng Sơn, UBND thành phố Lạng Sơn đã ban hành thông B1 thu hồi đất, thực hiện đo đạc, kiểm đếm; thực hiện các thủ tục phê Dệt phương án bồi thường, hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất. Ngày 29/10/2021, UBND thành phố Lạng Sơn ban hành Quyết định số 4054/QĐ-UBND về việc thu hồi đất; sau khi nhận được kiến nghị của ông Đinh Văn B1, Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và Tái định cư Dự án đã giao cho UBND xã M phối hợp với các cơ quan kiểm tra, xác minh, ban hành thông B1 thu hồi đất bổ sung, thực hiện đo đạc, kiểm đếm; thực hiện các thủ tục phê Dệt bổ sung phương án bồi thường, hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất. Ngày 05/6/2023, UBND thành phố Lạng Sơn đã ban hành Quyết định số 1365/QĐ-UBND về việc thu hồi đất (bổ sung), đồng thời ban hành Quyết định số 1373/QĐ-UBND về việc phê Dệt phương án bồi thường, hỗ trợ bổ sung cho hộ ông Đinh Văn B1. Việc ban hành các quyết định trên được UBND thành phố Lạng Sơn thực hiện đúng quy định tại Điều 63, Điều 69, khoản 1 Điều 75 của Luật đất đai năm 2013; Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật đất đai; Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất.

Sau khi hộ ông Đinh Văn B1 và bà Chu Thị B2 không chấp hành quyết định thu hồi đất, ngày 18/11/2022, Chủ tịch UBND thành phố Lạng Sơn ban hành quyết định cưỡng chế thu hồi đất. Việc ban hành quyết định trên được thực hiện đúng quy định tại điểm d khoản 3 Điều 69 và khoản 1 Điều 71 Luật đất đai năm 2013.

Về nội dung quyết định hành chính bị khiếu kiện: thực hiện chủ trương của UBND tỉnh Lạng Sơn; trên cơ sở Kế hoạch sử dụng đất năm 2021 thành phố Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn; Quy hoạch chi tiết xây dựng Trụ sở làm việc Công an tỉnh Lạng Sơn, tỷ lệ 1/500, UBND thành phố Lạng Sơn đã ban hành thông B1 thu hồi đất, thực hiện đo đạc, kiểm đếm; thực hiện các thủ tục phê Dệt phương án bồi thường, hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất. Ban hành thông báo thu hồi đất đối với hộ bà Chu Thị B2 (vợ ông B1) tổng diện tích dự kiến thu hồi là 500,1 m2 thuộc thửa đất số 286.2, diện tích 444,4 m2 và thửa đất số 288.2, diện tích 55,7 m2, tờ bản đồ địa chính số 46 xã M. Trung tâm phát triển quỹ đất phối hợp với UBND xã M giao các Thông báo và Công văn trên đến cho hộ ông Đinh Văn B1 nhưng gia đình không nhận. UBND xã M đã thông B1 trên phương tiện thông tin đại chúng ngày 09, 10, 11/10/2017 và thực hiện niêm yết công khai theo Thông báo niêm yết số 109/TB-UBND ngày 05/10/2017.

Ngày 29/11/2017 và ngày 27/01/2021, UBND xã M phối hợp với Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố tổ chức họp triển khai công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư dự án. Tại cuộc họp cán bộ Trung tâm phát triển quỹ đất phổ biến các cơ chế chính sách liên quan đến công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư để thực hiện dự án. Ngày 28/01/2021 Trung tâm phát triển quỹ đất phối hợp với các cơ quan liên quan thống kê, kiểm đếm khối lượng bồi thường, hỗ trợ đối với hộ bà Chu Thị B2, tại buổi đo đạc kiểm đếm bà B2 có mặt và ký tên vào biên bản.

Trên cơ sở hồ sơ kiểm đếm và kết quả họp xét của Hội đồng bồi thường hỗ trợ tái định cư dự án, Trung tâm phát triển quỹ đất đã lập phương án dự kiến bồi thường, hỗ trợ và niêm yết tại: Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố, trụ sở UBND xã M và Nhà văn hóa thôn K, xã M. Ngày 20/8/2021, Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố đã phối hợp với UBND xã M họp lấy ý kiến về phương án bồi thường, hỗ trợ đối với 20 hộ dân có đất bị thu hồi, trong đó có hộ bà Chu Thị B2.

Ngày 29/8/2021, kết thúc thời gian niêm yết công khai phương án dự kiến. Hội đồng bồi thường hỗ trợ tái định cư thành phố đã hoàn thiện hồ sơ chuyển phòng Tài nguyên và Môi trường thẩm định trình UBND thành phố Lạng Sơn ban hành các quyết định thu hồi đất và phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho các trường hợp bị ảnh hưởng dự án. Theo đó, hộ bà Chu Thị B2 bị thu hồi thửa đất 286.1 và 286.2, diện tích 687,1 m2, tờ bản đồ địa chính số 46, xã M và được bồi thường tổng số tiền 386.657.300 đồng (bồi thường về đất: 41.226.000 đồng; bồi thường, hỗ trợ cây cối hoa màu:

69.688.300 đồng; chi phí di chuyển mồ mả: 17.500.000 đồng; bồi thường mộ:

31.500.000 đồng; hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp và tạo việc làm: 136.045.800 đồng; hỗ trợ khác ổn định đời sống và sản xuất: 90.697.200 đồng). Hộ bà Chu Thị B2 và ông Đinh Văn B1 bị thu hồi đất nông nghiệp, không đủ điều kiện được giao đất tái định cư theo quy định.

Thực hiện quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ trên của UBND thành phố, ngày 03/11/2021 Trung tâm Phát triển quỹ đất (PTQĐ) thành phố đã ban hành Thông B1 số 1510/TB-HĐBT niêm yết công khai các quyết định tại các địa điểm: Trung tâm PTQĐ thành phố; Trụ sở UBND xã M; Nhà văn hoá thôn Khòn Khuyên, đồng thời gửi trực tiếp cho các hộ bị ảnh hưởng bởi dự án, trong đó có hộ bà Chu Thị B2 (Biên bản giao nhận ngày 04/11/2021), nhưng gia đình ông Đinh Văn B1 không đến nhận tiền bồi thường, hỗ trợ. Ngày 18/01/2022, Trung tâm PTQĐ phối hợp với UBMTTQ, UBND xã M tổ chức tuyên truyền vận động các hộ nhận tiền và bàn giao mặt bằng, nhưng gia đình ông Đinh Văn B1 không nhất trí bàn giao mặt bằng.

Ngày 06/4/2022, Trung tâm PTQĐ ban hành Thông báo số 464/TB-PTQĐ thông báo việc nhận tiền bồi thường, hỗ trợ và bàn giao mặt bằng để thực hiện dự án đối với gia đình ông Đinh Văn B1 và bà Chu Thị B2, đồng thời giao cho gia đình ông Đinh Văn B1, nhưng gia đình ông Đinh Văn B1 không đến nhận tiền và không bàn giao mặt bằng. Ngày 12/4/2022, Trung tâm PTQĐ đã chuyển tiền vào tài khoản tạm giữ tại Kho bạc Nhà nước tỉnh Lạng Sơn theo quy định tại Khoản 3 Điều 93 Luật đất đai năm 2013.

Do gia đình ông B1 không chấp hành quyết định thu hồi đất của UBND thành phố. Ngày 14/4/2022, Hội đồng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đã ban hành văn bản số 517/HĐBT đề nghị cưỡng chế thu hồi đất. Ngày 18/11/2022, Chủ tịch UBND thành phố Lạng Sơn đã ban hành Quyết định số 3086/QĐ- UBND ngày 18/11/2022 về việc cưỡng chế thu hồi đất đối với hộ bà Chu Thị B2 và ông Đinh Văn B1 đúng quy định tại điểm d khoản 3 Điều 69 và khoản 1 Điều 71 Luật đất đai năm 2013.

Đối với yêu cầu hoàn trả lại mặt bằng toàn bộ diện tích 236 m2 đất nông nghiệp của gia đình ông bà tại thửa đất số 287.2, thửa đất số 288.1 và thửa đất số 288.3 cùng thuộc tờ bản đồ số 46 bản đồ địa chính xã M tại địa chỉ thôn K, xã M, thành phố Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn.

Sau khi nhận được kiến nghị của ông Đinh Văn B1, Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư dự án đã giao cho UBND xã M phối hợp với các cơ quan kiểm tra, xác minh. Tại Biên bản xác minh ngày 02/3/2023 của xã M thể hiện: Trên thửa đất là khu mộ từ xưa của 3 gia đình (ông Đinh Văn T, Đinh Văn L và Đinh Văn B1). Năm 2000, gia đình ông Đinh Văn L đã chuyển mộ đi nơi khác sau đó cải tạo, trồng cây đến khi thu hồi. Phần mộ của gia đình ông Đinh Văn T cũng di chuyển đi nơi khác từ năm 2006 và cải tạo, trồng cây đến khi Nhà nước thu hồi. Thời điểm kiếm đếm thu hồi trên đất còn có 07 ngôi mộ đất của gia đình ông Đinh Văn B1. Tại Biên bản ngày 28/02/2023, cả 3 gia đình đã thống nhất diện tích của gia đình ông Đinh Văn B1 là 138 m2, diện tích của gia đình ông Đinh Văn L và ông Đinh Văn T là 154 m2 và đã cắm mốc ranh giới tại thực địa. Trên cơ sở xác minh, Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đã thực hiện các thủ tục phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất đối với phần diện tích 138 m2 thuộc một phần thửa đất số 288 tờ bản đồ địa chính số 46 xã M.

Ngày 05/6/2023, UBND thành phố Lạng Sơn đã ban hành Quyết định số 1365/QĐ-UBND về việc thu hồi đất (bổ sung) của hộ ông Đinh Văn B1 để thực hiện dự án đối với thửa đất số 288.3, theo mảnh trích đo địa chính số 105 - 2017 do Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai thành phố trích đo và xác nhận ngày 20/4/2017; đối chiếu sang số liệu bản đồ địa chính xã M thì diện tích đất thu hồi trên thuộc thửa đất số 288, tờ bản đồ số 46 bản đồ địa chính xã M, đồng thời ban hành Quyết định số 1373/QĐ-UBND về việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ bổ sung cho hộ ông Đinh Văn B1 bị ảnh hưởng dự án: Trụ sở làm việc Công an tỉnh Lạng Sơn, với tổng số tiền là: 45.480.000 đồng, trong đó: giá trị bồi thường đất: 8.280.000 đồng; giá trị hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp và tạo việc làm: 22.320.000 đồng; giá trị hỗ trợ khác để ổn định đời sống và sản xuất. 14.880.000 đồng.

Căn cứ khoản 2, Điều 74 Luật đất đai năm 2013 và thực tế trên địa bàn thành phố Lạng Sơn đang triển khai công tác giải phóng mặt bằng các dự án đều không có quỹ đất để bồi thường cho các hộ gia đình khi bị thu đất. Do vậy, khi triển K thu hồi đất đối với các hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất sẽ được bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể do UBND tỉnh Lạng Sơn quy định cho từng dự án. Cụ thể, tại dự án xây dựng trụ sở Công an tỉnh, UBND tỉnh Lạng Sơn đã ban hành Quyết định số 2098/QĐ-UBND ngày 10/11/2017 về việc phê Dệt giá đất cụ thể dự án, theo đó đơn giá bồi thường đối với đất hàng năm khác của gia đình ông Đinh Văn B1, vị trí 1 có giá là 60.000 đồng/m2. Như vậy việc bồi thường, hỗ trợ cho gia đình ông Đinh Văn B1 đã thực hiện phù hợp với khoản 2 Điều 74 Luật đất đai năm 2013.

Hộ bà Chu Thị B2 và ông Đinh Văn B1 bị thu hồi đất nông nghiệp nên không đủ điều kiện được giao đất tái định cư theo quy định.

Việc hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề nghiệp và tìm kiếm việc làm: UBND thành phố căn cứ Điều 20 Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; khoản 1 Điều 14, Quyết định số 07/2021/QĐ-UBND ngày 16/4/2021 của UBND tỉnh Lạng Sơn quy định hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm. Ngoài việc được bồi thường, hỗ trợ trên, hộ ông B1 còn được hỗ trợ khác để ổn định cuộc sống và sản xuất theo quy định tại khoản 1, Điều 17, Quy định ban hành kèm theo Quyết định số 07/2021/QĐ-UBND ngày 16/4/2021 của UBND tỉnh Lạng Sơn: hỗ trợ khác đối với người sử dụng đất khi Nhà nước thu hồi đất theo quy định tại Điều 25 Nghị định số 47/2014/NĐ-CP. Như vậy việc bồi thường, hỗ trợ cho gia đình ông Đinh Văn B1 đã thực hiện phù hợp với khoản 2 Điều 74 Luật đất đai năm 2013.

Theo các tài liệu có trong hồ sơ thể hiện diện tích 14,0 m2 thuộc thửa 288.3, tờ bản đồ địa chính số 46, do trên đất có 07 ngôi mộ gia đình ông B1 sử dụng đất vào mục đích nghĩa trang, không đúng mục đích sử dụng là đất nông nghiệp nên không được tính hỗ trợ các khoản tái định cư, ổn định đời sống, sản xuất là đúng, nhưng được xem xét bồi thường đối với 07 ngôi mộ có trên đất (31.500.000 đồng) và hỗ trợ di chuyển mồ mả (17.500.000 đồng). Tại phiên tòa, Kiểm sát viên đề nghị hủy quyết định phê duyệt phương án bồi thường để xem xét các khoản hỗ trợ trên là không có căn cứ.

Với các lí do trên, xét thấy việc Tòa án cấp sơ thẩm quyết định bác yêu cầu khởi kiện của ông B1 bà B2 là đúng. Không có căn cứ chấp nhận kháng cáo của người khởi kiện.

[3]. Ông B1, bà B2 là người cao tuổi và có đơn xin miễn án phí nên không phải nộp án phí phúc thẩm.

Bởi các lẽ trên;

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ khoản 1 Điều 241 Luật tố tụng hành chính; Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 ngày 30-12-2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về án phí, lệ phí Tòa án. Bác kháng cáo của ông Đinh Văn B1, bà Chu Thị B2 và giữ nguyên quyết định của Bản án số 08/2023/HC-ST ngày 05-9-2023 của Tòa án nhân dân tỉnh Lạng Sơn.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án.