Bản án 74/2021/HS-ST ngày 21/05/2021 về tội vi phạm quy định bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm

TÒA ÁN NHÂN DÂN HUYỆN HÓC MÔN, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

BẢN ÁN 74/2021/HS-ST NGÀY 21/05/2021 VỀ TỘI VI PHẠM QUY ĐỊNH BẢO VỆ ĐỘNG VẬT NGUY CẤP, QUÝ, HIẾM

Ngày 21 tháng 5 năm 2021 tại Trụ sở Tòa án nhân dân huyện Hóc Môn, Thành phố Hồ Chí Minh xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự sơ thẩm thụ lý số: 59/2021/TLST-HS ngày 08 tháng 4 năm 2021 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số: 81/2021/QĐXXST-HS ngày 27 tháng 4 năm 2021 và Quyết định hoãn phiên tòa số 36/2021/HSST-QĐ ngày 14 tháng 5 năm 2021 đối với bị cáo:

Họ và tên: Dương Văn T. Sinh năm 1976 tại Hà Nội; Giới tính: Nam; Hộ khẩu thường trú : xxx khu phố 11A, phường TP, Tp. BH, tỉnh Đồng Nai; Nghề nghiệp: buôn bán tự do; Trình độ văn hóa: 5/12; Dân tộc: Kinh; Tôn giáo: không; Quốc tịch: Việt Nam; Con ông: Dương Văn T1 và bà: Dương Thị C (chết); Vợ: Hoàng Thị M và 02 con (trẻ nhỏ sinh năm 2006, trẻ lớn sinh năm 1999); Tiền án, tiền sự: không; Bị cáo bị bắt, tạm giữ từ ngày 17/9/2020 đến ngày 23/9/2020 thay thế biện pháp tạm giữ bằng biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú (bị cáo có mặt tại phiên tòa).

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Ngày 14/9/2020, Dương Văn T nhận cuộc gọi từ đối tượng tên T2 (chưa xác định lai lịch) hỏi mua rắn Hổ chúa khoảng 20 kg với giá 1.400.000 đồng/kg. T đồng ý và liên hệ với tên Ng (chưa xác định lai lịch ở Campuchia) hỏi mua 01 con rắn hổ mang khoảng 20 kg với giá 1.000.000đồng/kg, Ng đồng ý và hẹn địa điểm nhận rắn và giao tiền tại khu vực bến xe Miền Đông, quận Bình Thạnh. Đến ngày 15/9/2020, T đến bến xe Miền Đông nhận 01 thùng xốp bên trong có con rắn Hổ chúa rồi đem về nhà tại xxx khu phố 11A, phường TP, Thành phố BH, tỉnh Đồng Nai cất giấu và liên lạc với người mua, hẹn đến ngày 17/9/2020 sẽ giao rắn tại khu vực Cầu Dừa, xã Đông Thạnh, huyện Hóc Môn. Khoảng 06 giờ 30 phút ngày 17/9/2020, T điều khiển xe máy biển số 60F2-568.79, trên xe chở thùng xốp có chứa 01 con rắn Hổ chúa đến địa điểm đã hẹn để giao rắn, khi đến trước nhà số YY Lê Văn Khương, ấp 5, xã Đông Thạnh, huyện Hóc Môn, Tp.HCM thì bị Đội Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế và chức vụ Công an huyện Hóc Môn phát hiện bắt quả tang.

Tại Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Hóc Môn, Dương Văn T khai nhận bắt đầu mua bán rắn hổ từ cuối năm 2016 nhưng không nhớ rõ thời gian cụ thể. Khi có người hỏi mua thì T liên hệ với Ng để đặt hàng. Địa điểm Ng giao rắn cho T là trước cổng bến xe miền Đông, T nhận rắn và đưa tiền cho nhà xe mang về cho Ng. Giá rắn hổ Ng bán là 1.000.000 đồng/1kg, T bán cho người mua 1.400.000 đồng/kg. T mua bán rắn với Ng được 07 lần thì bị bắt.

Tại Kết luận giám định động vật số 1004/STTNSV ngày 31/12/2020 của Viện Hàn lâm khoa học và Công nghệ Việt Nam kết luận: 01 cá thể động vật (đã chết) là loài rắn Hổ chúa có tên khoa học Ophiophagus hannah.

Loài rắn Hổ chúa có tên trong Phụ lục I, Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ (Ban hành kèm theo Nghị định 64/2019/NĐ-CP, ngày 16/7/2019 của Chính phủ) và đồng thời có tên trong nhóm IB, Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm (Ban hành kèm theo Nghị định 06/2019/NĐ-CP, ngày 22/01/2019 của Chính phủ).

Vật chứng thu giữ:

- 01 rắn Hổ chúa nặng khoảng 20kg. Hiện đã bị chết, Cơ quan điều tra đã giao cho cơ quan quản lý chuyên ngành có thẩm quyền là Công ty TNHH MTV Thảo Cầm Viên Sài Gòn bảo quản xử lý theo quy định của pháp luật (BL 37, 51, 54 đến 57);

- 01 xe gắn máy hiệu Honda Lead biển số 60F2-568.79 (số khung 4514FY841647, số máy JF45E0897950) do Dương Văn T đứng tên chủ sở hữu dùng làm phương tiện vận chuyển rắn Hổ chúa.

- 01 điện thoại Samsung, T dùng vào việc liên lạc mua bán rắn Hổ chúa.

Đối với các đối tượng mua bán rắn Hổ chúa với T là Ng và Tèo, Cơ quan điều tra tiếp tục xác minh làm rõ, đề nghị xử lý sau.

Tại bản Cáo trạng số 61/CT-VKS-HS ngày 08/4/2021 của Viện Kiểm sát nhân dân huyện Hóc Môn truy tố bị cáo Dương Văn T về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” theo điểm a khoản 1 Điều 244 Bộ luật hình sự.

Tại phiên tòa, đại diện Viện Kiểm sát giữ quyền công tố luận tội và tranh luận: Ngày 17/9/2020 Dương Văn T có hành vi vận chuyển 01 cá thể rắn Hổ chúa có tên trong Phụ lục I, Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ (Ban hành kèm theo Nghị định 64/2019/NĐ-CP, ngày 16/7/2019 của Chính phủ) và đồng thời có tên trong nhóm IB, Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm (Ban hành kèm theo Nghị định 06/2019/NĐ-CP, ngày 22/01/2019 của Chính phủ) để bán cho người mua thì bị bắt quả tang. Hành vi của T đã xâm phạm đến chính sách của Nhà nước về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm, xâm phạm đến môi trường sinh thái, gây ảnh hưởng xấu đến trật tự trị an tại địa phương. Đối với lời khai của bị cáo về việc trước đó bị cáo có mua bán rắn nhiều lần nhưng bị cáo không xác định được loại rắn trước đây bị cáo mua bán cũng như không xác định được cụ thể thời gian nào, mua bán với những đối tượng nào nên không đủ cơ sở để truy tố theo tình tiết phạm tội nhiều lần. Do đó, Viện Kiểm sát quyết định truy tố đối với bị cáo Dương Văn T về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” theo điểm a khoản 1 Điều 244 Bộ luật hình sự. Bị cáo T có nhân thân tốt thể hiện bị cáo chưa có tiền án tiền sự, bị cáo lần đầu phạm tội, trong quá trình điều tra và tại phiên tòa bị cáo thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải. Ngoài ra, bị cáo có cha ruột là ông Dương Văn Tường là người có công với nước được Nhà nước tặng thưởng Huy chương kháng chiến Hạng Nhất. Tình tiết tăng nặng: không có. Vì vậy, đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng điểm a khoản 1 Điều 244, điểm s khoản 1 và khoản 2 Điều 51, Điều 65 Bộ luật hình sự xử phạt bị cáo Dương Văn T từ 01 năm đến 01 năm 06 tháng tù nhưng cho hưởng án treo với thời gian thử thách từ 02 năm đến 03 năm.

Về xử lý vật chứng:

Đối với vật chứng là 01 cá thể rắn Hổ chúa đã chết, Cơ quan điều tra đã giao cho cơ quan quản lý chuyên ngành có thẩm quyền là Công ty TNHH MTV Thảo Cầm Viên Sài Gòn bảo quản xử lý theo quy định của pháp luật nên không đề nghị xem xét lại.

Đối với 01 xe gắn máy hiệu Honda Lead biển số 60F2-568.79 do Dương Văn T đứng tên chủ sở hữu và 01 điện thoại Samsung thu giữ của T là phương tiện bị cáo dùng để vận chuyển và liên lạc mua bán rắn Hổ chúa nên đề nghị Hội đồng xét xử tịch thu sung quỹ Nhà nước.

Tại phiên tòa, bị cáo T nhất trí với bản cáo trạng và luận tội của đại diện Viện Kiểm sát nhân dân huyện Hóc Môn. Bị cáo có lời sau cùng do trình độ học vấn thấp, không hiểu biết pháp luật, hoàn cảnh gia đình có cha già không người chăm sóc nên xin Hội đồng xét xử xem xét cho bị cáo được hưởng án treo để bị cáo có cơ hội phấn đấu trở thành công dân có ích cho gia đình và xã hội.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Về hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan điều tra Công an huyện Hóc Môn, Điều tra viên, Viện Kiểm sát nhân dân huyện Hóc Môn, Kiểm sát viên trong quá trình điều tra, truy tố đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật tố tụng hình sự. Quá trình điều tra và tại phiên tòa, bị cáo không có ý kiến hoặc khiếu nại về hành vi, quyết định của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Do đó, các hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện đều hợp pháp.

[2] Tại phiên tòa hôm nay qua phần xét hỏi và tranh tụng công khai, bị cáo Dương Văn T đã thừa nhận toàn bộ hành vi phạm tội như nội dung bản cáo trạng đã nêu. Bị cáo T thừa nhận vào lúc 6 giờ 30 phút ngày 17/9/2020 lúc T đang vận chuyển thùng xốp bên trong có 01 cá thể rắn Hổ chúa đến địa điểm hẹn với người mua để bán, khi đến trước nhà số YYY Lê Văn Khương, ấp 5, xã Đông Thạnh, huyện Hóc Môn, Tp.HCM thì bị Công an phát hiện bắt quả tang. Lời khai của bị cáo phù hợp với các tài liệu, chứng cứ đã thu thập tại hồ sơ vụ án, phù hợp với nội dung cáo trạng của Viện Kiểm sát nhân dân huyện Hóc Môn. Do đó, nội dung Cáo trạng truy tố bị cáo Dương Văn T về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” theo điểm a khoản 1 Điều 244 Bộ luật hình sự là có căn cứ và đúng pháp luật.

[3] Hành vi của bị cáo T là nguy hiểm cho xã hội, bị cáo vì mục đích tư lợi muốn kiếm tiền nên đã vận chuyển, buôn bán trái phép rắn Hổ chúa thuộc Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được pháp luật ưu tiên bảo vệ để kiếm lời. Tuy rằng bị cáo không nhận thức rõ rắn Hổ chúa là loài động vật rừng có tên trong Phụ lục I, Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ (Ban hành kèm theo Nghị định 64/2019/NĐ-CP, ngày 16/7/2019 của Chính phủ) và đồng thời có tên trong nhóm IB, Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm (Ban hành kèm theo Nghị định 06/2019/NĐ-CP, ngày 22/01/2019 của Chính phủ) nhưng hành vi vận chuyển, buôn bán rắn Hổ chúa của bị cáo đã xâm phạm đến chính sách của Nhà nước về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm, xâm phạm đến môi trường sinh thái, tiếp tay cho những hành vi phạm tội khác làm ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự tại địa phương và tạo ra một dư luận không tốt trong nhân dân. Do đó bị cáo phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi trái pháp luật do mình gây ra.

[4] Tuy nhiên, khi lượng hình cũng cần xem xét thêm về nhân thân, các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự của bị cáo để có hình phạt tương xứng.

Bị cáo có nhân thân tốt thể hiện việc bị cáo chưa có tiền án, tiền sự, bị cáo lần đầu phạm tội. Tại Cơ quan điều tra và tại phiên tòa bị cáo thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải. Ngoài ra, bị cáo có cha ruột là ông Dương Văn Tường là người có công với nước được Nhà nước tặng thưởng Huy chương kháng chiến Hạng Nhất.

Do đó, cần cho bị cáo hưởng các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại điểm s khoản 1 và khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự. Tình tiết tăng nặng: không có.

Do bị cáo T có nhiều tình tiết giảm nhẹ và không có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự, bị cáo có nơi cư trú rõ ràng để cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giám sát, giáo dục nên Hội đồng xét xử xét thấy không cần phải bắt chấp hành hình phạt tù có thời hạn và việc cho bị cáo hưởng án treo không gây nguy hiểm cho xã hội, không ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội nên không cần thiết cách ly bị cáo ra khỏi xã hội mà giao về cho chính quyền địa phương nơi bị cáo cư trú quản lý giám sát, giáo dục cũng đủ mang tính răn đe, giúp bị cáo có cơ hội làm lại cuộc đời.

[5] Về hình phạt bổ sung: theo quy định tại khoản 4 Điều 244 Bộ luật hình sự quy định “Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng”, do đó, căn cứ khoản 2 Điều 35 và khoản 4 Điều 244 Bộ luật hình sự Hội đồng xét xử quyết định phạt tiền bị cáo Dương Văn T số tiền 10.000.000 (mười triệu) đồng để sung quỹ Nhà nước.

[6] Về vật chứng: Đối với vật chứng là 01 cá thể rắn Hổ chúa đã chết, Cơ quan điều tra đã giao cho cơ quan quản lý chuyên ngành có thẩm quyền là Công ty TNHH MTV Thảo Cầm Viên Sài Gòn bảo quản xử lý theo quy định của pháp luật nên không xem xét lại.

Cơ quan điều tra đang tạm giữ 01 chiếc xe gắn máy hiệu Honda Lead biển số 60F2-568.79 do Dương Văn T đứng tên chủ sở hữu và 01 điện thoại Samsung thu giữ của T là phương tiện T dùng để vận chuyển và liên lạc mua bán Rắn Hổ chúa, do đó căn cứ điểm a khoản 1 Điều 47 Bộ luật hình sự; điểm a khoản 2 Điều 106 Bộ luật tố tụng hình sự cần tịch thu sung vào ngân sách nhà nước.

[7] Về án phí: bị cáo T phải chịu án phí hình sự theo quy định của pháp luật. Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

Tuyên bố bị cáo Dương Văn T phạm tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”.

1/. Áp dụng điểm a khoản 1 Điều 244, điểm s khoản 1 và khoản 2 Điều 51, Điều 65 Bộ luật hình sự xử phạt bị cáo Dương Văn T 01 (một) năm 06 (sáu) tháng tù nhưng cho hưởng án treo với thời gian thử thách là 03 (ba) năm kể từ ngày tuyên án.

Giao bị cáo Dương Văn T cho chính quyền địa phương nơi bị cáo cư trú (Ủy ban nhân dân phường TP, Thành phố BH, tỉnh Đồng Nai) để giám sát, giáo dục trong thời gian thử thách. Trong trường hợp người được hưởng án treo thay đổi nơi cư trú thì thực hiện theo quy định của pháp luật về thi hành án hình sự.

Trong thời gian thử thách, người được hưởng án treo cố ý vi phạm nghĩa vụ 02 lần trở lên thì Tòa án có thể quyết định buộc người được hưởng án treo phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo.

2/. Áp dụng các Điều 47 Bộ luật hình sự, Điều 106 Bộ luật tố tụng hình sự và Điều 7 của Nghị quyết 05/2018/NQ-HĐTP ngày 05/11/2018 của Tòa án nhân dân Tối cao:

- Tịch thu sung vào ngân sách nhà nước 01 chiếc xe gắn máy hiệu Honda Lead biển số 60F2-568.79 (số khung 4514FY841647, số máy JF45E0897950) và 01 điện thoại di động hiệu Samsung.

(Vật chứng của vụ án do Chi cục Thi hành án dân sự huyện Hóc Môn quản lý theo Lệnh nhập kho vật chứng số: 47/LNK-CSĐT-KT ngày 29/01/2021 của Cơ quan CSĐT Công an huyện Hóc Môn và Biên bản giao, nhận vật chứng ngày 06/4/2021).

3/. Áp dụng khoản 2 Điều 35 và khoản 4 Điều 244 Bộ luật hình sự:

Buộc bị cáo Dương Văn T nộp phạt 10.000.000 (mười triệu) đồng để sung quỹ Nhà nước.

4/. Áp dụng khoản 2 Điều 135, khoản 2 Điều 136 Bộ luật tố tụng hình sự và điểm a khoản 1 Điều 23 Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án:

Bị cáo Dương Văn T phải chịu 200.000 (hai trăm ngàn) đồng án phí hình sự sơ thẩm.

5/. Bị cáo có mặt tại phiên tòa có quyền kháng cáo bản án trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án.

Trường hợp bản án, quyết định được thi hành theo quy định tại Điều 2 Luật Thi hành án dân sự thì người được thi hành án dân sự, người phải thi hành án dân sự có quyền thỏa thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo quy định tại các Điều 6, 7, 7a, 7b và 9 Luật Thi hành án dân sự; thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 Luật thi hành án dân sự.

(Đã giải thích chế định án treo đối với bị cáo).