Bản án 06/2020/HSST ngày 09/07/2020 về tội vi phạm quy định bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm

TÒA ÁN NHÂN DÂN HUYỆN SA THẦY, TỈNH KON TUM

BẢN ÁN 06/2020/HSST NGÀY 09/07/2020 VỀ TỘI VI PHẠM QUY ĐỊNH BẢO VỆ ĐỘNG VẬT NGUY CẤP, QUÝ, HIẾM

Ngày 09 tháng 7 năm 2020, tại trụ sở Tòa án nhân dân huyện Sa Thầy, tỉnh Kon Tum xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự thụ lý số 06/2020/HSST ngày 11 tháng 5 năm 2020 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 08/2020/QĐXXST-HS ngày 12 tháng 6 năm 2020 đối với bị cáo:

Nguyễn T (Tên gọi khác: Chín), sinh ngày 24 tháng 10 năm 1973 tại Bình Định; Trú tại: Thôn R, xã K, huyện Sa Thầy, tỉnh Kon Tum; Nghề nghiệp: Buôn bán; trình độ văn hóa: 4/12; dân tộc: Kinh; tôn giáo: Cao đài; quốc tịch: Việt Nam; con ông N (Đã chết) và bà Ng, sinh năm 1934; bị cáo là con thứ 8 trong gia đình có 9 anh em; có chồng là Lê T(đã ly hôn) và 03 người con, con lớn nhất sinh năm 1993, con nhỏ nhất sinh năm 1999.

Tiền án, tiền sự: Không.

Bị cáo bị bắt tạm giữ, tạm giam từ ngày 27/12/2019 đến ngày 20/01/2020 thì được áp dụng biện pháp ngăn chặn "Cấm đi khởi nơi cư trú" cho đến nay. Có mặt tại phiên tòa.

- Người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan:Anh Lê Q, sinh năm 1993. Trú tại: Thôn R, xã K, huyện Sa Thầy, tỉnh Kon Tum (Có mặt).

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, vụ án được tóm tắt như sau:

Vào lúc 20 giờ 30 phút ngày 27/12/2019, khi bà Nguyễn T đang ở nhà tại thôn R, xã K, huyện Sa Thầy, tỉnh Kon Tum thì có 01 (một) người đàn ông lạ mặt (bà Nga không biết người này là ai, ở đâu) đến nhà bà Nga và mang theo một cá thể động vật đã chết mà người này nói là “mèo rừng” để hỏi bà Nga có mua hay không. Bà Nga đồng ý mua và trả giá con “mèo rừng” này với giá 1.500.000 đồng (một triệu năm trăm ngàn đồng), người đàn ông đó không đồng ý và đòi bán với giá 1.800.000 đồng (một triệu tám trăm ngàn đồng). Bà Nga đồng ý và nhận con “mèo rừng” trên tay người đàn ông sau đó mang xuống dưới nhà bếp cất, đồng thời lấy 1.800.000 đồng (một triệu tám trăm ngàn đồng) để trả cho người đàn ông lạ măt. Khi người đàn ông này cầm tiền định đi về thì có một người đàn ông lạ mặt khác (bà Nga cũng không biết người này là ai, ở đâu) đến nhà bà Nga và hỏi mua 03 (ba) cá thể Khỉ về nấu cao, người này hỏi bà Nga giá bao nhiêu một kg thì bà Nga nói 120.000 đồng/kg ( một trăm hai mươi ngàn đồng một ki-lo-gam). Đúng lúc này thì Cơ quan Công an ập vào bắt quả tang bà Nga về hành vi mua bán trái phép động vật hoang dã và tạm giữ toàn bộ số cá thể động vật tại nhà bà Nga (01 cá thể Báo lửa, 01 cá thể Voọc chà vá chân đỏ, 01 cá thể Khỉ đuôi lợn). Còn hai người đàn ông lạ mặt lợi dụng đêm tối đã bỏ trốn.

Tại bản Kết luận giám định động vật số: 26/STTNSV, ngày 10/01/2020 của Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam kết luận đối với 03 mẫu vật được cắt từ 03 cá thể động vật và để trong 03 hộp nhựa có kí hiệu Mẫu 01, Mẫu 02 và Mẫu 03 được gửi đi giám định là:

+ 01 mẫu (kí hiệu mẫu 01) là loài Báo lửa (Beo lửa, Beo vàng) có tên khoa học Catopuma temminckii. Loài Báo lửa (Beo lửa, Beo vàng) có tên trong Phụ lục I, Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ (Ban hành kèm theo Nghị định 64/2019/NĐ-CP, ngày 16/07/2019 của Chính phủ) và đồng thời có tên trong nhóm IB, Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm (Ban hành kèm theo Nghị định 06/2019/NĐ-CP, ngày 22/01/2019 của Chính phủ).

+ 01 mẫu (ký hiệu mẫu 02) là loài Vọoc chà vá chân đỏ (Voọc chà vá chân nâu) có tên khoa học Pygathrix nemaeus. Loài Vọoc chà vá chân đỏ (Voọc chà vá chân nâu) có tên trong Phụ lục I, Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ (Ban hành kèm theo Nghị định 64/2019/NĐ-CP, ngày 16/07/2019 của Chính phủ) và đồng thời có tên trong nhóm IB, Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm (Ban hành kèm theo Nghị định 06/2019/NĐ-CP, ngày 22/01/2019 của Chính phủ).

+ 01 mẫu (kí hiệu mẫu 03) là loài Khỉ đuôi lợn có tên khoa học là Macaca leonine. Loài khỉ đuôi lợn có tên trong nhóm IIB, Danh mục thực vật rừng động vật rừng nguy cấp, quý hiếm (Ban hành kèm theo Nghị định 06/2019/NĐ-CP ngày 22/01/2019 của Chính phủ).

Ngày 16/04/2020, Cơ quan CSĐT – Công an huyện Sa Thầy đã ra Yêu cầu định giá tài sản số: 14 đề nghị Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng huyện Sa Thầy xác định giá trị tài sản bằng tiền đối với cá thể Khỉ đuôi lợn thu giữ được tại nhà bà Nga. Kết quả, ngày 17/04/2020 hội đồng định giá tố tụng hình sự huyện Sa Thầy đã ra bản Kết luận định giá tài sản số: 07/ KL-HĐĐG kết luận giá trị của cá thể khỉ đuôi lợn thu giữ được tại nhà bà Nga có giá trị: 360.000 đồng (ba trăm sáu mươi ngàn đồng) Tại Bản cáo trạng số 06/CT-VKS ngày 08 tháng 5 năm 2020 của Viện kiểm sát nhân dân huyện Sa Thầy, tỉnh Kon Tum truy tố bị cáo Nguyễn T về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” theo quy định tại khoản 1 Điều 244 Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017.

Tại phiên tòa, đại diện Viện kiểm sát phát biểu lời luận tội đối với bị cáo và đề nghị: Áp dụng khoản 1 Điều 244; điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51; Điều 65 Bộ luật hình sự.

Tuyên bố: bị cáo phạm tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” theo quy định tại khoản 1 Điều 244 Bộ luật hình sự.

Xử phạt: bị cáo Nguyễn T từ 20 đến 26 tháng tù nhưng cho hưởng án treo thời gian thử thách từ 40 đến 52 tháng. Giao bị cáo Nguyễn T cho UBND xã Rờ Kơi, huyện Sa Thầy, tỉnh Kon Tum giám sát, giáo dục bị cáo trong thời gian thử thách.

Về vật chứng vụ án: Đề nghị xử lý theo quy định pháp luật.

Về án phí: Bị cáo phải chịu án phí hình sự sơ thẩm theo quy định pháp luật.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Về thủ tục tố tụng: Trong quá trình điều tra, truy tố Cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an huyện Sa Thầy và Viện kiểm sát nhân dân huyện Sa Thầy đã thực hiện đầy đủ, đúng trình tự, thủ tục tiến hành tố tụng theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự và không ai có ý kiến hoặc khiếu nại gì.

[2] Tại phiên tòa, bị cáo Nguyễn T đã khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình. Lời khai nhận tội của bị cáo phù hợp với lời khai trước đây tại Cơ quan điều tra và các tài liệu, chứng cứ khác có trong hồ sơ vụ án. Từ đó có đủ cơ sở để khẳng định:

Khoảng 20 giờ 30 phút ngày 27/12/2019, bị cáo Nguyễn T đã thực hiện hành vi mua bán 01 cá thể Báo lửa, 01 cá thể Voọc chà vá chân đỏ, 01 cá thể Khỉ đuôi lợn trái phép với hai người đàn ông lạ mặt (bà Nga không biết tên, ở đâu) tại nhà riêng của mình ở thôn R, xã K, huyện Sa Thầy, tỉnh Kon Tum. Khi đang mua bán trái phép động vật hoang dã thì Nguyễn T bị Cơ quan công an huyện Sa Thầy bắt quả tang, thu giữ tại nhà của Nguyễn T: 01 cá thể Báo lửa, 01 cá thể Voọc chà vá chân đỏ (cả 2 cá thể này đều đã chết và nằm trong Phụ lục I, Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ - Ban hành kèm theo Nghị định 64/2019/NĐ-CP, ngày 16/07/2019 của Chính phủ và đồng thời có tên trong nhóm IB, Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm - Ban hành kèm theo Nghị định 06/2019/NĐ-CP, ngày 22/01/2019 của Chính phủ), 01 cá thể Khỉ đuôi lợn (cá thể này đã chết và có tên trong nhóm IIB, Danh mục thực vật rừng động vật rừng nguy cấp, quý hiếm - Ban hành kèm theo Nghị định 06/2019/NĐ-CP ngày 22/01/2019 của Chính phủ).

Hành vi của bị cáo Nguyễn T đã đủ yếu tố cấu thành tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” theo khoản 1 Điều 244 BLHS như Bản cáo trạng số 06/CT-VKSST ngày 08 tháng 5 năm 2020 của Viện kiểm sát nhân dân huyện Sa Thầy, tỉnh Kon Tum truy tố là có cơ sở, đúng người, đúng tội và đúng pháp luật.

[3] Đánh giá tính chất, mức độ hành vi phạm tội cũng như tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ đối với bị cáo:

Hành vi của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm vào chính sách quản lý, bảo tồn các loài động vật nguy cấp, quý, hiếm của Nhà nước, gây ảnh hưởng đến sự phát triển tự nhiên của các loài động vật hoang dã đang được bảo vệ. Do đó cần xử phạt bị cáo mức án tương xứng với hành vi của bị cáo gây ra.

Tuy nhiên, quá trình điều tra và tại phiên tòa bị cáo thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải về hành vi phạm tội của mình; bị cáo phạm tội lần đầu và có anh ruột là người có công với cách mạng; ngoài ra, bị cáo đã ly hôn chồng nên là lao động chính trong gia đình. Đây là các tình tiết giảm nhẹ quy định tại điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự đối với bị cáo. Xét thấy, bị cáo có nhân thân tốt , có nơi cư trú rõ ràng. Do đó, không cần cách ly bị cáo mà xử phạt bị cáo một mức án có thời gian thử thách cũng đủ để giáo dục bị cáo trở thành người có ích và tôn trọng pháp luật.

[4] Về vật chứng vụ án: Quá trình điều tra thu giữ được:

- 01 (một) con Báo lửa đã chết; 01 (một) con Voọc chà vá chân đỏi đã chết; 01 (một) con Khỉ đuôi lợn đã chết. Cơ quan CSĐT – Công an huyện Sa Thầy đã ra quyết định xử lý vật chứng bằng hình thức tiêu hủy đối với các cá thể động vật đã thu giữ là đúng quy định pháp luật.

- 01 (một) tủ lạnh nhãn hiệu “NASAKY” đã qua sử dụng là của anh Lê Q . Xét thấy việc trả lại tài sản không ảnh hưởng đến việc điều tra, xử lý vụ án nên Cơ quan CSĐT – Công an huyện Sa Thầy đã trả lại tài sản cho chủ sở hữu hợp pháp là anh Lê Q là phù hợp.

Trong vụ án này, anh Lê Q là chủ sở hữu của Tủ lạnh hiệu “NASAKY” để trong nhà của bà Nga, nơi mà bà Nga cất giữ động vật. Tủ lạnh này bà Nga mượn của Lê Q và khi mượn thì bà Nga chỉ nói là mượn để làm đá, việc bà Nga sử dụng tủ lạnh này để cất giữ các cá thể động vật anh Dũng không biết nên không xem xét trách nhiệm hình sự đối với Lê Q trong vụ án này là có căn cứ Đối với hai người đàn ông lạ mặt đã bán 01 (một) cá thể Báo lửa cho bà Nga và hỏi mua 03 (ba) cá thể khỉ từ bà Nga vào ngày 27/12/2019 thì bà Nga không biết hai người này là ai, ở đâu cũng như việc mô tả về các đặc điểm nhận dạng không khả thi. Do đó, không có căn cứ để làm rõ, xử lý trong vụ án này.

Ngoài ra 01 cá thể Khỉ đuôi lợn đã chết thu giữ được tại nhà của bà Nga thì loài Khỉ đuôi lợn có tên trong nhóm IIB, Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý hiếm (Ban hành kèm theo Nghị định 06/2019/NĐ-CP ngày 22/01/2019 của Chính phủ). Căn cứ Kết luận định giá tài sản số: 07/KL-HĐĐG ngày 17/04/2020 của Hội đồng định giá tố tụng hình sự huyện Sa Thầy thì giá trị của cá thể động vật trên là 360.000 đồng, không đủ căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự bà Nga về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật hoang dã”. Do đó, ngày 20/04/2020 Công an huyện Sa Thầy đã ra Quyết định xử phạt vi phạm hành chính số: 18 đối với bà Nga về hành vi trên theo điểm b, khoản 1 Điều 23 Nghị định số: 35/2019/NĐ-CP ngày 25/04/2019 của Chính phủ về việc quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lâm nghiệp là đúng quy định pháp luật

[6] Về án phí: Buộc bị cáo phải chịu án phí sơ thẩm theo quy định pháp luật.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

Tuyên bố: Bị cáo Nguyễn T phạm tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”.

Áp dụng khoản 1 Điều 244; điểm s khoản 1 và khoản 2 Điều 51; Điều 65 Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017.

Xử phạt bị cáo Nguyễn T 24 (Hai mươi bốn) tháng tù nhưng cho hưởng án treo. Thời gian thử thách là 48 (Bốn mươi tám) tháng tính từ ngày tuyên án (09/7/2020).

Giao bị cáo Nguyễn T cho UBND xã Rờ Kơi, huyện Sa Thầy, tỉnh Kon Tum giám sát, giáo dục bị cáo trong thời gian thử thách.

Trong thời gian thử thách, người được hưởng án treo phải thực hiện các nghĩa vụ theo quy định tại Điều 87 Luật thi hành án hình sự. Trong thời gian thử thách, nếu người thực hiện án treo cố ý vi phạm nghĩa vụ theo quy định của Luật thi hành án hình sự 02 lần trở lên thì Tòa án có thể quyết định buộc người đó phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo. Gia đình người bị kết án có trách nhiệm phồi hợp với chính quyền địa phương trong việc giám sát người đó. Trường hợp, người được hưởng án treo vắng mặt tại nơi cư trú, thay đổi nơi cư trú thì việc giám sát, giáo dục được thực hiện theo Điều 92 Luật thi hành án hình sự.

Về án phí hình sự sơ thẩm: Căn cứ Điều 136 của Bộ luật tố tụng hình sự; Điều 23 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn giảm, thu, nộp quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án.

Buộc bị cáo Nguyễn T phải nộp 200.000 đồng án phí hình sự sơ thẩm.

Về quyền kháng cáo: Căn cứ Điều 331; Điều 332 và Điều 333 của Bộ luật tố tụng hình sự.

Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án (09/7/2020). Bị cáo và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có quyền gửi đơn kháng cáo bản án để yêu cầu xét xử theo trình tự phúc thẩm.