Bản án 597/2017/HSPT ngày 21/11/2017 về tội vi phạm các quy định bảo vệ động vật thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ

Vào khoảng 11 giờ 00 phút ngày 17/3/2017, tại trước cổng Bệnh viện TN, Phường X, quận Y, Thành phố Hồ Chí Minh, Công an quận Y phát hiện Phạm Văn D điều khiển xe mô tô Honda Airblade, biển số 59T1-607.62 vận chuyển 1 túi nhựa màu trắng, bên trong có 2 cá thể động vật nghi là Cu li nên đã đưa D và vật chứng đến Công an Phường X, quận Y, lập biên bản ghi nhận sự việc và thu giữ của D 1 xe máy, 1 điện thoại di động và 2 cá thể động vật đã nêu.

Theo Kết luận giám định số 54/BB-SHNĐ ngày 24/3/2017 của Viện sinh học nhiệt đới, Viện Hàn lâm khoa học và Công nghệ Việt Nam, xác định được:2 cá thể động vật thu giữ của D là Cu li nhỏ, tên khoa học là Nycticebuspygmaeus Bonhote, 1907, thuộc họ Cu li - Loricidae, bộ Linh trưởng - Primates, giới tính đực, khối lượng mỗi con nặng từ 350 gam đến 400 gam, thuộc nhóm IB theo Nghị định số 160/3013/NĐ-CP ngày 12/11/2013 của Chính phủ về quản lý thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý hiểm được ưu tiên bảo vệ.

Trong quá trình điều tra, D khai nhận: D là nhân viên của cửa hàng bán chó, mèo mang tên “A” tại địa chỉ 367 đường LHP, Phường 2, Quận Z, Thành phố Hồ Chí Minh.  Cửa hàng này của chị Phạm Thị A (chị ruột của D).  Vào15/3/2017, D có mua 2 con Cu li với giá 500.000đ/con của một người bán hàng dạo đến chào hàng trước cửa hàng nơi D làm việc.  Sau đó, D nuôi 2 con Cu li tại cửa hàng với mục đích để bán.  Vào lúc 8 giờ ngày 17/3/2017, có một người phụ  nữ (chưa  rõ  lai  lịch)  điện thoại cho D  đặt  mua  2  con Cu  li  với giá700.000đ/con và hẹn giao vào lúc 11 giờ ở trước cổng Bệnh viện TN.  Khi D mang 2 con Cu li đi đến địa điểm giao nhận thì bị bắt quả tang như đã được nêu ở phần trên.

Tại bản án hình sự sơ thẩm số 142/2017/HSST ngày 23/8/2017 và Quyết định sửa chữa, bổ sung bản án số 35/2017/TB-TA ngày 16/11/2017 của Tòa án nhân dân quận Y, Thành phố Hồ Chí Minh đã quyết định:

Tuyên bố bị cáo Phạm Văn D phạm tội “Vi phạm các quy định về bảo vệ động vật thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ”.

Áp dụng khoản 1 Điều 190; điểm h, p khoản 1 Điều 46 Bộ luật hình sự năm 1999, đã được sửa đổi, bổ sung năm 2009 (Bộ luật hình sự),

Xử phạt Phạm Văn D 1 (một) năm tù, thời hạn tù tính từ ngày bắt bị cáo để chấp hành án.

Ngoài ra, bản án còn tuyên xử lý vật chứng, quyền kháng cáo của bị cáo. Ngày 30/8/2017, bị cáo có đơn kháng cáo với nội dung:  Bị cáo có trìnhđộ học vấn thấp, hiểu biết pháp luật có hạn chế; khi mua bán 2 con Cu li, bị cáokhông biết rõ là động vật quý hiếm, Nhà nước cấm mua bán; trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử, bị cáo nận rõ sai phạm, thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, giúp cơ quan chứng năng nhanh chóng làm sáng tỏ vụ việc; bị cáo phạm tội lần đầu, thuộc trường hợp ít nghiêm trọng, chưa có tiền án, tiền sự, ngoài lần phạm tội này luôn chấp hành tốt chính sách, pháp luật của Nhà nước; phạm tội nhưng chưa gây thiệt hại, 2 con Cu li vẫn còn sống; bản thân là bộ đội xuất ngũ, hoàn cảnh gia đình khó khăn, vợ bị bệnh tai biến mạch máu não không thể tự lo sinh hoạt cho cá nhân.  Với các lý do đã nêu, bị cáo xin được giảm ám và được hưởng án treo.

Tại phiên tòa phúc thẩm,

Bị cáo giữ nguyên nội dung kháng cáo.

Kiểm sát viên đại diện Viện kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh phát biểu quan điểm về việc giải quyết vụ án như sau:  Việc Tòa án nhân dân quận Y kết án bị cáo về tội “Vi phạm các quy định về bảo vệ động vật thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ” là có căn cứ; mức án đã tuyên phạt đối với bị cáo là thỏa đáng. Do vậy, đề nghị Hội đồng xét xử phúc thẩm không chấp nhận kháng cáo.

Căn cứ vào các chứng cứ, tài liệu đã được thẩm tra tại phiên tòa phúc thẩm; căn cứ vào kết quả tranh luận tại phiên tòa trên cơ sở xem xét đầy đủ, toàn diện ý kiến của kiểm sát viên và bị cáo,

XÉT THẤY

Tại phiên tòa phúc thẩm, bị cáo thừa nhận hành vi phạm tội như nội dung cáo trạng và bản án sơ thẩm đã nhận định.  Lời khai nhận tội của bị cáo là phù hợp với biên bản ghi nhận sự việc do Công an quận Y lập lúc 11 giờ 05 phút ngày 17/3/2017 và các tài liệu chứng cứ có trong hồ sơ.  Do vậy, có cơ sở để xác định rằng:

Nguyễn Văn D đã có hành vi mua bán 2 con Cu li nhỏ có tên khoa học làNycticebus pygmaeus Bonhote, 1907, thuộc họ Cu li - Loricidae, bộ Linh trưởng– Primates.  Đây là động vật thuộc mục 1 Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ (ban hành kèm theo Nghị định số 160/3013/NĐ-CP ngày12/11/2013 của Chính Phủ).  Vào khoảng 11 giờ 00 phút ngày 17/3/2017, ở tạitrước cổng Bệnh viện TN, Phường X, quận Y, Thành phố Hồ Chí Minh, trong lúc D mang 2 con Cu li nhỏ chờ người đến mua thì bị Lực lượng công an bắt quả tang.

Bị cáo nhận thức được việc làm của mình là sai trái, bị luật pháp nghiêm cấm nhưng vì động cơ tư lợi nên vẫn cố ý vi phạm.

Đối chiếu với quy định của pháp luật, có đủ cơ sở để kết luận bị cáo đã phạm tội “Vi phạm các quy định về bảo vệ động vật thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ” theo khoản 1 Điều 190 Bộ luật hình sự.

Bị cáo phạm tội lần đầu thuộc trường hợp ít nghiêm trọng, thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải nên Tòa án cấp sơ thẩm áp dụng điểm h và p khoản 1Điều 46 Bộ luật hình sự để giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho bị cáo là đúngpháp luật.

Bị cáo phạm tội nhưng gây thiệt hại không lớn (2 cá thể Cu li vẫn còn sống và đã được giao cho Trung tâm cứu hộ, bảo tồn và phát triển sinh vật Vườn quốc giá Cát Tiên chăm sóc) nhưng Tòa án cấp sơ thẩm không áp dụng điểm g khoản 1 Điều 46 Bộ luật hình sự để giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho bị cáo là chưa đầy đủ.

Bị cáo thuộc thành phần lao động, hiểu biết pháp luật có hạn chế; bản thân đã từng phục vụ quân đội nhân dân Việt Nam; trong quá trình chuẩn bị xét xử phúc thẩm, bị cáo có cung cấp cho Hội đồng xét xử “Đơn xin xác nhận” ngày01/10/2017 và ngày 17/11/2017, có nội dung khai trình hoàn cảnh gia đình khó khăn, phải chăm sóc vợ bị tai biến mạch máu không thể tự sinh hoạt được; ngoài lần phạm tội này, bị cáo chấp hành tốt chủ trương, chính sách, pháp luật của Nhà nước và các quy định của địa phương (các văn bản có sự xác nhận của Chính quyền địa phương và Ban chấp hành Hội phụ nữ xã TK, Quận X).  Do vậy, cần áp dụng thêm khoản 2 Điều 46 Bộ luật hình sự để giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho bị cáo.  Mặt khác, bị cáo là người có nơi cư trú ổn định, không có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự, có khả năng tự cải tạo.

Với các tình tiết giảm nhẹ và các lý do đã nêu, cần cho bị cáo được hưởng sự khoan hồng.  Hội đồng xét xử chấp nhận kháng cáo của bị cáo.

Vì các lẽ trên,

Căn cứ điểm b khoản 2 Điều 248, điểm đ khoản 1 Điều 249 Bộ luật tố tụng hình sự,

QUYẾT ĐỊNH

1.Chấp  nhận kháng cáo  của  bị cáo,  sửa  bản án hình sự sơ  thẩm số142/2017/HSST ngày 23/8/2017 của Tòa án nhân dân quận Y, Thành phố HồChí Minh.

Tuyên bố bị cáo Phạm Văn D phạm tội “Vi phạm các quy định về bảo vệ động vật thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ”.

Áp dụng khoản 1 Điều 190; điểm g, h, p khoản 1, khoản 2 Điều 46; khoản1 và 2 Điều 60 Bộ luật hình sự năm 1999, đã được sửa đổi, bổ sung năm 2009,