Bản án 46/2022/HS-ST về tội vi phạm quy định bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm

TOÀ ÁN NHÂN DÂN HUYỆN HƯƠNG KHÊ, TỈNH HÀ TĨNH

BẢN ÁN 46/2022/HS-ST NGÀY 31/10/2022 VỀ TỘI VI PHẠM QUY ĐỊNH BẢO VỆ ĐỘNG VẬT NGUY CẤP, QUÝ, HIẾM

Vào hồi 13 giờ 30 phút, ngày 31/10/2022 tại trụ sở Tòa án nhân dân huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh mở phiên tòa xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự thụ lý số: 39/2022/HSST, ngày 10/10/2022 theo quyết định đưa vụ án ra xét xử số: 44/2022/QĐXXST-HS, ngày 18/10/2022 đối với bị cáo:

Họ và tên: Nguyễn Song H; Tên gọi khác: Không; sinh ngày: 16/8/1992; Quê quán: Xã H, huyện H, tỉnh H; Nơi ĐKNKTT và cư trú: Xóm 2, xã H, huyện H, tỉnh H; Nghề nghiệp: Lao động tự do; Trình độ học vấn: 12/12; Dân tộc: Kinh; Giới tính: Nam; Tôn giáo: Không; Quốc tịch: Việt Nam; Con ông Nguyễn Văn H1 và bà Đoàn Thị T; Anh chị em ruột có 04 người (bị cáo là con thứ hai); Chức vụ chính quyền, đoàn thể: Không; Vợ, con: Chưa; Tiền án: Tiền sự: Không; Nhân thân: Ngày 27/5/2020 bị Công an huyện Hương Khê xử phạt hành chính hình thức phạt tiền 7.500.000 đồng về hành vi Tàng trữ sử dụng pháo theo quyết định số: 23/QĐ-XPHC, ngày 27/5/2020 thi hành xong. Bị cáo bị áp dụng biện pháp ngăn chặn “Cấm đi khỏi nơi cư trú” từ ngày 13/7/2022 cho đến nay; Có mặt.

- Những người làm chứng:

+ Anh Nguyễn Kim T1, sinh năm 1974; Địa chỉ: Xóm 1, xã P, huyện H, tỉnh H; Vắng mặt.

+ Chị Trần Thị T2, sinh năm 1988; Địa chỉ: Xóm 2, xã H, huyện H, tỉnh H; Vắng mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Vào ngày 15/5/2022, Nguyễn Song H đăng nhập vào tài khoản Facebook “H ka ka” làm quen với một người phụ nữ không rõ tên, tuổi, địa chỉ hỏi mua 0,6kg vảy tê tê với giá 3.600.000 đồng với mục đích chữa bệnh. H thỏa thuận với người phụ nữ giao hàng tại nhà bố mẹ đẻ H ở tại Xóm 2, xã H, huyện H, tỉnh H. Đến khoảng 17 giờ ngày 18/5/2022, một người phụ nữ đeo khẩu trang, đội mũ bảo hiểm xe máy giới thiệu là nhân viên bưu điện đến nhà giao vảy tê tê cho Hào, H trả 3.600.000 đồng cho người phụ nữ rồi lấy số vảy tê tê vừa đưa mua cất dấu phía dưới giường ngủ của mình. Hôm sau H lấy một lượng khoảng 0,15kg vảy tê tê tán bột và đã sử dụng hết. Số vảy tê tê còn lại H tiếp tục cất dấu dưới giường ngủ của mình để sử dụng đồng thời tìm hiểu nếu ai có nhu cầu mua thì bán lại. Ngày 02/6/2022, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Hương Khê tiếp nhận tố giác người dân về việc H có hành vi tàng trữ trái phép sản phẩm động vật thuộc danh mục nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ. Ngày 03/6/2022, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Hương Khê triệu tập Nguyễn Song H đến làm việc thì H khai nhận toàn bộ sự việc đồng thời tự nguyện giao nộp 01 túi ni long đựng 460 mẫu vật, khối lượng 0,45kg mà H khai là vảy tê tê đã mua từ trước đó. Cơ quan điều tra đã tiến hành niêm phong số mẫu vật mà Nguyễn Song H giao nộp và trưng cầu giám định.

* Tại kết luận giám định động vật số: 874/STTNSV, ngày 30/6/2022 của Viện Sinh thái và Tài nguyên Sinh vật Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam kết luận: Toàn bộ 460 cái vảy đựng trong túi ni long được niên phong trong một chiếc hộp cattong ký hiệu M là sản phẩm động vật. Kết quả giám định ADN của 02 vẩy lấy ngẫu nhiên là vảy của loài Tê tê java có tên khoa học là Manis javanica; Loài Tê tê java có tên trong Phụ lục I, Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ, ban hành kèm teo Nghị định 64/2019/NĐ-CP ngày 16/7/2019 Chính phủ. Loài Tê tê java có tên trong Phụ lục I, Danh mục loài động vật, thực vật hoang dã thuộc Phụ lục Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp (CITES) ban hành kèm theo Thông báo số 296/TB-CTVN-HTQT ngày 27/11/2019 của Cơ quan quản lý CITES Việt Nam; Cơ quan giám định không đủ cơ sở khoa học để xác định toàn bộ số vảy động vật trên là của bao nhiêu cá thể động vật; Vảy Tê tê là sản phẩm của loài Tê tê và có thể tách rời sự sống của loài Tê tê trong điều kiện có kiểm soát.

* Vật chứng vụ án: 460 cái vảy Tê tê sau khi trừ mẫu vật giám định còn 458 cái đựng trong 01 túi ni long được niêm phong trong một thùng cattong đã chuyển đến Chi cục Thi hành án dân sự huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh.

Tại bản Cáo trạng số: 42/CT-VKS-HS, ngày 06/10/2022 của Viện kiểm sát nhân dân huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh truy tố bị cáo Nguyễn Song H về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 244 Bộ luật hình sự.

Tại phiên tòa hôm nay đại diện Viện kiểm sát vẫn giữ nguyên quyết định truy tố và đề nghị Hội đồng xét xử: Căn cứ điểm b khoản 1 Điều 244, điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51, Điều 65 Bộ luật hình sự, xử phạt bị cáo Nguyễn Song H mức án từ 12 tháng đến 18 tháng tù cho hưởng án treo, thời gian thử thách từ 24 tháng đến 36 tháng về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”. Miễn phạt tiền cho bị cáo Nguyễn Song H vì có hoàn cảnh kinh tế gia đình khó khăn. Căn cứ điểm c khoản 1 Điều 47 Bộ luật hình sự; các điểm a, c khoản 2 Điều 106 BLTTHS, để: Tịch thu tiêu hủy 458 chiếc vảy Tê tê, có màu nâu xám, nhiều kích thước hình dạng không đồng đều có tổng khối lượng 0,43kg vì đây là mẫu vật phẩm liên quan đến hành vi phạm tội của bị cáo.

Bị cáo Nguyễn Song H thừa nhận hành vi phạm tội như nội dung bản Cáo trạng Viện kiểm sát đã truy tố, không có ý kiến tranh luận với đại diện Viện kiểm sát, lời nói sau cùng bị cáo xin được giảm nhẹ hình phạt và được cải tạo tại địa phương.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Về hành vi, quyết định tố tụng của cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Hương Khê, Điều tra viên; Viện kiểm sát nhân dân huyện Hương Khê và Kiểm sát viên: Trong quá trình khởi tố, điều tra, truy tố đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật tố tụng hình sự. Quá trình điều tra và tại phiên tòa hôm nay bị cáo, những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan không có ý kiến gì khiếu nại về hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Do đó, có đủ cơ sở khẳng định các hành vi, quyết định tố tụng của các Cơ quan tiến hành tố tụng, những người tiến hành tố tụng đã thực hiện đúng theo quy định của pháp luật.

[2] Về những người tham gia tố tụng: Những người làm chứng anh Nguyễn Kim T1 và chị Trần Thị T2 đều đã được Tòa án triệu tập hợp lệ, nhưng vắng mặt tại phiên tòa hôm nay không có lý do. Bị cáo và Đại diện Viện kiểm sát không yêu cầu Tòa án hoãn phiên tòa. Hội đồng xét xử xét thấy sự vắng mặt của những người này không ảnh hưởng đến quá trình làm sáng tỏ diễn biến trong vụ án nên quyết định tiếp tục xét xử phiên tòa theo thủ tục chung.

[3] Về tình tiết định tội, định khung, tính chất mức độ hành vi phạm tội:

- Tại phiên tòa hôm nay bị cáo Nguyễn Song H đã khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình. Lời khai nhận tội của bị cáo phù hợp với biên bản tiếp nhận nguồn tin về tội phạm, biên bản tạm giữ tài sản đồ vật tài liệu, kết luận giám định, vật chứng thu giữ và các tài liệu chứng cứ khác có tại hồ sơ; phù hợp với Cáo trạng của Viện kiểm truy tố về tội danh và áp dụng Điều luật như đã nêu trên là hoàn toàn đúng. Vì vậy có đủ cơ sở khẳng định vào ngày 18/5/2022 Nguyễn Song H mua 0,6kg vảy Tê tê java với giá 3.600.000 đồng của một người không quen biết rồi cất giấu tại nhà ở Xóm 2, xã H, huyện H, tỉnh H và đã sử dụng một phần, còn lại 460 cái vảy Tê tê đến ngày 03/6/2022 Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Hương Khê triệu tập đến làm việc thì H đã khai nhận toàn bộ, hành vi đó đã phạm vào tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” tội phạm và hình phạt được quy định tại khoản 1 Điều 244 Bộ luật hình sự. Việc truy tố và xét xử bị cáo theo tội danh và Điều luật nêu trên là đúng người, đúng tội, không oan sai.

- Hành vi phạm tội của bị cáo Nguyễn Song H là nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm đến chính sách bảo vệ động vật thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm, xâm phạm đến môi trường sinh thái tự nhiên, nhưng vì mục đích chữa bệnh cho người thân nên bị cáo đã mua các vảy Tê tê là sản phẩm có thể tách rời sự sống của loài Tê tê. Loài Tê tê java có tên khoa học là Manis javanica; Loài Tê tê java có tên trong Phụ lục I, Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ, ban hành kèm teo Nghị định 64/2019/NĐ-CP ngày 16/7/2019 Chính phủ. Loài Tê tê java có tên trong Phụ lục I, Danh mục loài động vật, thực vật hoang dã thuộc Phụ lục Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp (CITES) ban hành kèm theo Thông báo số 296/TB-CTVN-HTQT ngày 27/11/2019 của Cơ quan quản lý CITES Việt Nam. Vì vậy Hội đồng xét xử cần xử phạt bị cáo một mức án tương xứng với tính chất, mức độ, hành vi phạm tội của bị cáo để cải tạo giáo dục và phòng ngừa chung.

[4] Về các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự: Bị cáo không có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự; Tình tiết giảm nhẹ: Quá trình điều tra và tại phiên tòa hôm nay bị cáo thành khẩn khai báo; có chị Nguyễn Thị Nhung bị khuyết tật bẩm sinh hưởng chế độ trợ cấp nhà nước, bố mẹ đều già yếu nên bị cáo lao động chính trong gia đình được UBND xã xác nhận và có bác ruột được Nhà nước tặng thưởng Huy chương kháng chiến, do đó bị cáo được hưởng các tình tiết giảm nhẹ quy định tại các điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự.

[5] Xét bị cáo Nguyễn Song H không có tình tiết tăng nặng, có nhiều tình tiết giảm nhẹ, chưa có tiền án, tiền sự, là lao động chính trong gia đình, có nơi cư trú rõ ràng, có khả năng tự cải tạo, việc không bắt bị cáo chấp hành hình phạt tù không gây ảnh hưởng xấu đến cuộc đấu tranh phòng chống tội phạm nên cần căn cứ vào Nghị quyết số: 02/2018/NQ-HĐTP, ngày 15/5/2018 và Nghị quyết số: 01/2022/NQ-HDTP, ngày 15/4/2022 sửa đổi, bổ sung của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân Tối cao và Điều 65 Bộ luật hình sự, Hội đồng xét xử cần xử phạt tù nhưng cho bị cáo được hưởng án treo cũng đảm bảo đủ nghiêm như lời đề nghị của Kiểm sát viên tại phiên tòa hôm nay là phù hợp.

[6] Về các hành vi khác: Trong vụ án này Nguyễn Song H đã mua vảy Tê tê về cất dấu tại nhà bố mẹ đẻ ông Nguyễn Văn H1 và bà Đoàn Thị Thanh, tuy nhiên kết quả điều tra chứng minh khi H mua và cất dấu, sử dụng thì ông Hiệp, bà Thanh đều không biết. Còn đối với người phụ nữ đã bán vảy Tê tê cho bị cáo H thông qua mạng xã hội Facebook, hiện tài khoản “H ka ka” không đăng nhập được để trích xuất dữ liệu, không có thông tin để xác minh làm rõ, quá trình điều tra Cơ quan CSĐT Công an huyện Hương Khê không xác minh được, không có căn cứ kết luận, Viện kiểm sát không truy tố nên Hội đồng xét xử miễn xét.

[7] Về hình phạt bổ sung: Bị cáo Nguyễn Song H có hoàn cảnh kinh tế gia đình khó khăn đang trực tiếp nuôi dưỡng chị gái tàn tật được hưởng chế độ trợ cấp xã hội hàng tháng nên miễn phạt tiền cho bị cáo.

[8] Về vật chứng vụ án: 458 chiếc vảy Tê tê, có màu nâu xám, nhiều kích thước hình dạng không đồng đều có tổng khối lượng 0,43kg, đựng trong túi nilon trong suốt, được niêm phong trong một chiếc hộp catton có kích thước 20 x 10 x 10cm dán kín tất cả các phía, bên ngoài có chữ ký của các thành phần tham gia niêm phong đây là mẫu vật phẩm liên quan đến hành vi phạm tội của bị cáo, Hội đồng xét xử cần căn cứ điểm c khoản 1 Điều 47 Bộ luật hình sự; các điểm a, c khoản 2 Điều 106 Bộ luật tố tụng hình sự để tịch thu, tiêu hủy [9] Về án phí: Bị cáo phải chịu án phí theo quy định của pháp luật.

[10] Về quyền kháng cáo: Bị cáo được quyền kháng cáo bản án theo quy định của pháp luật.

Quan điểm xử lý vụ án của Đại diện Viện kiển sát tham gia phiên tòa phù hợp với nhận định của Hội đồng xét xử và đúng pháp luật nên được chấp nhận.

Vì các lẽ trên.

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ điểm b khoản 1 Điều 244, điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51, Điều 65, điểm c khoản 1 Điều 47 Bộ luật Hình sự; các điểm a, c khoản 2 Điều 106, khoản 2 Điều 135, khoản 2 Điều 136, Điều 331, Điều 333 Bộ luật tố tụng hình sự; điểm a khoản 1 Điều 3, khoản 1 Điều 21, điểm a khoản 1 Điều 23, Nghị quyết số: 326/2016/UBTVQH14, ngày 30/12/2016 quy định mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án. Tuyên xử:

1. Tội danh: Tuyên bố bị cáo Nguyễn Song H phạm tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”.

2. Hình phạt: Xử phạt bị cáo Nguyễn Song H 18 (mươi tám) tháng tù cho hưởng án treo, thời gian thử thách 36 (ba mươi sáu) tháng tính từ ngày tuyên án sơ thẩm. Giao bị cáo Nguyễn Song H cho Ủy ban nhân dân Xã H, huyện H, tỉnh H giám sát, giáo dục trong thời gian thử thách. Gia đình bị cáo có trách nhiệm phối hợp với chính quyền địa phương trong việc giám sát giáo dục bị cáo trong thời gian thử thách. Trường hợp bị cáo Nguyễn Song H thay đổi nơi cư trú thì thực hiện theo quy định Điều 92 Luật Thi hành án hình sự, trong thời gian thử thách người được hưởng án treo cố ý vi phạm nghĩa vụ 02 lần trở lên thì thực hiện theo Điều 93 luật Thi hành án hình sự.

3. Về vật chứng vụ án: Tịch thu, tiêu hủy 458 chiếc vảy Tê tê, có màu nâu xám, nhiều kích thước hình dạng không đồng đều có tổng khối lượng 0,43kg, đựng trong túi nilon trong suốt, được niêm phong trong một chiếc hộp catton có kích thước 20 x 10 x 10cm dán kín tất cả các phía, bên ngoài có chữ ký của các thành phần tham gia niêm phong (Đặc điểm các vật chứng nói trên như biên bản giao nhận vật chứng ngày 06/10/2022).

4. Về án phí: Buộc bị cáo Nguyễn Song H phải nộp 200.000 đồng án phí hình sự sơ thẩm.

5. Về quyền kháng cáo: Bị cáo được quyền kháng cáo bản án trong hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án sơ thẩm.