Bản án 642/2023/HS-PT về tội vi phạm qui định bảo vệ động vật nguy cấp, quý hiếm

TÒA ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HN

BẢN ÁN 642/2023/HS-PT NGÀY 10/08/2023 VỀ TỘI VI PHẠM QUI ĐỊNH BẢO VỆ ĐỘNG VẬT NGUY CẤP, QUÝ HIẾM

Ngày 10.08.2023 tại trụ sở Tòa án, xét xử phúc thẩm công khai vụ án hình sự phúc thẩm thụ lý số: 383/2023/TLPT – HS ngày 22 tháng 05 năm 2023 đối với bị cáo Đào Xuân H do có kháng cáo của bị cáo.Đối với Bản án hình sự sơ thẩm số: 47/2023/HS-ST ngày 14 tháng 04 năm 2023 của Tòa án nhân dân huyện GL, thành phố HN.

Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số: 563/2023/QĐXXPT-HS ngày 29 tháng 05 năm 2023 đối với bị cáo có kháng cáo:

Bị cáo: Đào Xuân H, Giới tính: Nam; Tên gọi khác: Không; Sinh năm: 1996;

Nơi sinh: TB Nơi ĐKHKTT và cư trú: Thôn Ba, xã Song Lãng, huyện Vũ Thư, tỉnh TB. Quốc tịch: Việt Nam; Dân tộc: Kinh; Tôn giáo: Không; Nghề nghiệp: Lao động tự do; trình độ học vấn: 9/12; Họ và tên bố: Đào Xuân Đ, sinh năm: 1969; Họ và tên mẹ: Đinh Thị H1, sinh năm: 1972; Gia đình có 03 chị em, bị cáo là con thứ ba; Họ và tên vợ: Hà Thị Nh, sinh năm: 2002; Có 02 con: con lớn sinh năm 2021, con nhỏ sinh năm 2023; Tiền án, tiền sự: Không.

Bị cáo bị Cơ quan CSĐT - Công quan quận Hoàng Mai, thành phố HN bắt khẩn cấp, tạm giữ từ ngày 23/12/2022 đến ngày 29/12/2022 hủy bỏ tạm giữ. Hiện bị cáo đang bị áp dụng biện pháp ngăn chặn Lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Hồi 6 giờ 30 phút ngày 23/12/2022,Tổ công tác Đội Cảnh sát hình sự Công an quận Hoàng Mai phối hợp với Đội Cảnh sát kinh tế Công an huyện GL và Công an thị trấn Trâu Quỳ đang làm nhiệm vụ tại khu vực ngã tư Kiên Thành hướng từ đường Lý Thánh Tông ra đường quốc lộ 5, thuộc địa phận thị trấn Trâu Quỳ, GL, HN, phát hiện Đào Xuân H - Sinh: 1996, trú tại: thôn Ba, Song Lăng, Vũ Thư, TB điều khiển xe ô tô nhãn hiệu Kia morning BKS: 17A-32786 và anh Hà Sỹ Trung - Sinh: 1994, trú tại: Xóm 4, Tân Hòa, Vũ Thư, TB ngồi vị trí ghế phụ xeđang dừng xe có biểu hiện nghi vấn. Qua kiểm tra sau hàng ghế ngồi phía sau bên phải xe ô tô có 01 hộp giấy bìa carton màu vàng, bên trong có 01 bình thủy tinh màu trắng hình trụ tròn cao 54cm, phần nắp bình và đế bình bằng nhựa màu vàng có đường kính lần lượt là 26cm và 30cm. Bên trong bình thủy tinh chứa 01 cá thể động vật đã chết nghi là loài rắn hổ chúa được ngâm trong dung dịch màu vàng. Tổ công tác đãlập biên bản, đưa các đối tượng Đào Xuân H và Hà Sỹ Trung cùng vật chứng về trụ sở Công an quận Hoàng Mai để làm rõ.

Vật chứng thu giữ của bị cáo Đào Xuân H:

- 01 hộp giấy bìa carton màu nâu vàng, bên trong hộp giấy có 01 bình thủy tinh màu trắng hình trụ tròn, thể tích khoảng 25 lít (kích thước bình: chiều cao khoảng 54cm, phần nắp bình bằng nhựa màu vàng có đường kính khoảng 26cm, phần đế bình bằng nhựa màu vàng có đường kính khoảng 30cm; bên trong bình thủy tinh chứa 01 cá thể động vật đã chết nghi là loài Rắn hổ chúa và dung dịch chất lỏng màu vàng.

- 01 điện thoại di động nhãn hiệu Iphone Xs màu trắng, cũ đã qua sử dụng, số Imei: 357222095358452, bên trong có 01 sim Viettel mã số 8940 48000 33659 0075, sim có số điện thoại 0869967889.

- 01 xe ô tô BKS 17A-327.86 nhãn hiệu Kia morning màu vàng, số chỗ ngồi:

05, cũ đã qua sử dụng có số khung RNYTB51M5HC104703, số máy G4LAGP137782.

- 01 giấy phép lái xe số 010179086033 mang tên Đào Xuân H, sinh ngày 26/12/1996, nơi cư trú: Song Lãng, Vũ Thư, TB, giấy phép lái xe hạng C.

- 01 giấy chứng nhận đăng ký xe ô tô số 17001096 mang tên Lê Thanh Nghị, BKS: 17A-327.86.

Vật chứng thu giữ của anh Hà Sỹ Trung:

- 01 chiếc điện thoại di động nhãn hiệu Samsung Galaxy A03s màu đen, số Imei1: 351574184090354, số Imei2: 356247274090353, máy cũ đã qua sử dụng, không kiểm tra tình trạng máy bên trong.

Ngày 23/12/2022, Cơ quan CSĐT - Công an quận Hoàng Mai đã ra Lệnh khám xét khẩn cấp tại chỗ ở của Đào Xuân H tại Thôn Ba, Song Lãng, Vũ Thư, TB. Quá trình khám xét không phát hiện, thu giữ đồ vật, tài sản gì.

Tại Kết luận giám định động vật số 1981/STTNSV ngày 23/12/2022 của Viện sinh thái và tài nguyên sinh vật Viện hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam kết luận:

Xác định tên loài động vật: 01 cá thể động vật đã chết đựng trong 01 bình thủy tinh là loài Rắn hổ chúa có tên khoa học là Ophipphagus hannah, lớp Bò sát (Reptilia).

Xác định tình trạng bảo tồn theo quy định của pháp luật:

1. Loài Rắn hổ chúa có tên trong Phụ lục I, Danh mục các loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ, ban hành kèm theo Nghị định số 64/2019/NĐ-CP ngày 16/7/2019 của Chính phủ.

2. Loài rắn hổ chúa cũng có tên trong Nhóm IB, Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm ban hành kèm theo Nghị định số 84/2021/NĐ- CP ngày 22/9/2021 của Chính phủ.

Tại Cơ quan điều tra, bị cáo Đào Xuân H khai nhận: Hoàng sử dụng mạng xã hội Facebook tên “Rượu ngâm Hưng Thịnh” đăng bài bán các loại rượu ngâm. Khoảng cuối tháng 11/2022, một người sử dụng tài khoản Facebook mang tên “Đỗ Phong”, có số điện thoại 0328369979 nhắn tin cho Hoàng sử dụng điện thoại di động nhãn hiệu Iphone Xs màu trắng, bên trong lắp sim 0869967889 hỏi mua 01 bình rượu rắn hổ chúa, Hoàng đồng ý và hẹn khi nào có thì sẽ thông báo lại. Khoảng 16 giờ 30 phút ngày 22/12/2022 tạitrước cửa hàng xăng dầu Petrolimex TB, phố Trần Thái Tông, thành phố TB, tỉnh TB, Đào Xuân H sử dụng mạng xã hội Zalo đăng ký số điện thoại 0869967889 liên lạc với một người đàn ông không rõ nhân thân có tên Zalo “Đam mê”mua một bình rượu thủy tinh màu trắng hình trụ tròn loại 25,8 lít, cao 54cm ngâm cá thể Rắn hổ chúa với giá 7.100.000 đồng. Sau khi mua được bình rượu rắn trên, Hoàng đăng ảnh lên mạng xã hội Facebook để giới thiệu sản phẩm. Sau đó Hoàng liên lạc với người sử dụng tài khoản Facebook “Đỗ Phong” để bán kiếm lờivới giá 9.000.000 đồng thời gian giao hàng trước 11 giờ 00 ngày 23/12/2022tại khu đô thị Đặng Xá, GL, HN. Đến khoảng 3 giờ 30 phút ngày 23/12/2022, Hoàng điều khiểnxe ô tô Kia morning màu vàng, BKS: 17A- 327.86và để sau hàng ghế phía sau 01bình rượu ngâm cá thể Rắn hổ chúa được đặt trong thùng carton bằng giấy màu vàngđi từ nhà đến rủ anh Hà Sỹ Trung (là anh vợ của Hoàng) đi ra HN để bán rượu cho người có Facebook là “Đỗ Phong”, Trung đồng ý. Khoảng 6 giờ 30 phút cùng ngày, khi Hoàng đang dừng đỗ xe tại khu vực ngã tư hướng từ đường Lý Thánh Tông ra đường Quốc lộ 5 thuộc địa phận thị trấn Trâu Quỳ, huyện GL, HN thì bị cơ quan Công an kiểm tra, thu giữ vật chứng như đã nêu trên. Lời khai của bị can phù hợp với lời khai của người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan, người làm chứng, vật chứng thu giữ và các tài liệu chứng cứ khác có trong hồ sơ vụ án.

Đối với đối tượng mua bình rượu chứa cá thể rắn hổ chúa có tài khoản Facebook mang tên “Đỗ Phong”, sử dụng số điện thoại 0328369979: Qua xác minh số điện thoại 0328369979 là của anh Nguyễn Thực Khơi - Sinh: 1982, trú tại: Xuân Ổ, Võ Cường, thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh. Anh Khơi khai không đăng ký và sử dụng số điện thoại 0328369979, không liên quan đến Đào Xuân H nên Cơ quan CSĐT - Công an huyện GL không có căn cứ xử lý. Ngày 23/02/2023, Phòng PA05 Công an thành phố HN đã có công văn số 283 trả lời không có thông tin tài khoản mang tên “Đỗ Phong” do mạng xã hội Facebook không có đại diện ở Việt Nam. Cơ quan CSĐT-Công an huyện GL tiếp tục xác minh, khi nào có đủ căn cứ sẽ xem xét xử lý sau.

Đối với đối tượng có tài khoản Zalo mang tên “Đam mê” đã bán bình rượu ngâm rắn hổ chúa cho bị cáo Đào Xuân H. Cơ quan CSĐT - Công an huyện GL đã có công văn gửi Công ty cổ phần tập đoàn Vinagame (VNG) đề nghị cung cấp thông tin tài khoản Zalo trên nhưng đến nay chưa có kết quả trả lời. Cơ quan CSĐT - Công an huyện GL tiếp tục xác minh làm rõ, khi nào có đủ căn cứ sẽ xem xét xử lý sau.

Đối với Hà Sỹ Trung không biết bị cáo Đào Xuân H rủ đi để bán bình rượu ngâm có chứa cá thể rắn hổ chúa nên anh Hà Sỹ Trung không đồng phạm với Đào Xuân H.

Đối với chiếc điện thoại di động nhãn hiệu Samsung Galaxy A03s màu đen thu giữ của anh Hà Sỹ Trung không liên quan đến hành vi phạm tội nên ngày 09/3/2023, Cơ quan CSĐT - Công an huyện GL đã ra quyết định xử lý vật chứng, trao trả chiếc điện thoại trên cho anh Hà Sỹ Trung.

Đối vớichiếc xe ô tô nhãn hiệu Kia morning BKS: 17A-32786 thu giữ của bị cáo Đào Xuân H. Quá trình xác minh anh Lê Thanh Nghị - sinh năm 1984, trú tại: thôn Ba, Song Lãng, Vũ Thư, TB là chủ sở hữu chiếc xe trên. Ngày 23/12/2022, anh Nghị không biết Hoàng mượn xe để chở bình rượu ngâm có chứa cá thể rắn hổ chúa đi bán nên Cơ quan điều tra không có căn cứ xử lý. Ngày 09/01/2023, Cơ quan CSĐT - Công an quận Hoàng Mai đã ra Quyết định xử lý vật chứng, trả lại xe ô tô nhãn hiệu Kia Morning màu vàng BKS: 17A-32786; 01 giấy phép lái xe số 010179086033 mang tên Đào Xuân H; 01 giấy chứng nhận đăng ký xe ô tô số 17001096 mang tên Lê Thanh Nghị, BKS: 17A-327.86 cho anh Lê Thanh Nghị. Anh Nghị đã nhận lại tài sản và không có yêu cầu, đề nghị gì.

Đối với bình rượu ngâm có chứa cá thể Rắn hổ chúa thu giữ của Đào Xuân H: Ngày 23/12/2022, Cơ quan CSĐT - Công an quận Hoàng Mai đã bàn giao cho Bảo tàng thiên nhiên Việt Nam để quản lý.

Đối với chiếc điện thoại di động nhãn hiệu Iphone Xs màu trắng, cũ đã qua sử dụng, số Imei: 357222095358452, bên trong có 01 sim Viettel mã số 8940 48000 33659 0075, sim có số điện thoại 0869967889 thu giữ của Đào Xuân H có liên quan đến hành vi phạm tội.

Tại bản cáo trạng số 61/CT- VKSGL ngày 29/3/2023, của VKSND huyện GL truy tố bị cáo Đào Xuân H về tội “ Vi phạm qui định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý hiếm” theo điểm b khoản 1 Điều 244 BLHS 2015.

Tại Bản án hình sự sơ thẩm số: 47/2023/HS-ST ngày 14 tháng 04 năm 2023 của Tòa án nhân dân huyện GL, thành phố HN đã xử bị cáo Đào Xuân H 15 (Mười lăm) tháng tù. Thời hạn tù được tính từ ngày bắt thi hành án, được trừ thời gian tạm giữ từ ngày 23/12/2022 đến ngày 29/12/2022.

Ngoài ra bản án còn tuyên về xử lý tang vật, án phí và quyền kháng cáo.

Sau khi xét xử bị cáo có đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt và hưởng án treo.

Tại phiên tòa:

Bị cáo vẫn giữ nguyên yêu cầu kháng cáo, thừa nhận hành vi phạm tội do mình thực hiện đúng như bản án sơ thẩm đã xét xử, không thắc mắc kêu oan chỉ xin được hưởng án treo.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân Thành phố HN phát biểu quan điểm về việc giải quyết vụ án:

Về hình thức: Đơn kháng cáo của bị cáo nộp trong thời hạn Luật định nên đề nghị Hội đồng xét xử cấp phúc thẩm chấp nhận giải quyết yêu cầu kháng cáo của bị cáo theo trình tự phúc thẩm.

Về nội dung: Căn cứ lời khai bị cáo tại phiên tòa đủ cơ sở kết luận bị cáo Đào Xuân H phạm tội “ Vi phạm qui định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý hiếm” theo điểm b khoản 1 Điều 244 BLHS 2015.

Tại cấp sơ thẩm bị cáo không nhận tội và tại cấp phúc thẩm bị cáo thừa nhận hành vi phạm tội nên được hưởng tình tiết giảm nhẹ là thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải theo quy định tại điểm s khoản 1 khoản 2 Điều 51 BLHS.

Ngoài ra, bị cáo còn có tình tiết giảm nhẹ là phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng; bị cáo chưa có tiền án tiền sự là tính tiết giảm nhẹ theo điểm b, s khoản 1 khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự; Căn cứ tính chất mức độ hành vi phạm tội thấy mức án cấp sơ thẩm đã xét xử là phù hợp. Đề nghị Hội đồng xét xử không chấp nhận kháng cáo của bị cáo, giữ nguyên Bản án sơ thẩm và xử bị cáo 15 tháng tù.

Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, không bị kháng nghị giữ nguyên.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Về hình thức:

Đơn kháng cáo của bị cáo Đào Xuân H nộp trong thời hạn Luật định nên hợp lệ, được chấp nhận xem xét, giải quyết yêu cầu kháng cáo theo thủ tục phúc thẩm.

[2] Về nội dung:

Căn cứ lời khai của bị cáo tại cơ quan điều tra, tại phiên toà sơ thẩm, cũng như tại phiên toà phúc thẩm và các tài liệu chứng cứ khác có trong hồ sơ vụ án, có đủ cơ sở kết luận:

Hồi 06 giờ 30 phút ngày 23/12/2022, tại khu vực ngã tư Kiên Thành, thị trấn Trâu Quỳ, huyện GL, thành phố HN, bị cáo Đào Xuân H đã có hành vi vận chuyển trái phép 01 cá thể Rắn hổ chúa có tên khoa học Ophiophagus hannah có tên trong phụ lục I, danh mục các loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ ban hành kèm theo Nghị định số 64/2019/NĐ-CP ngày 16/7/2019 của Chính phủ với mục đích để bán kiếm lời, nhưng chưa kịp bán để kiếm lời thì bị cơ quan Công an kiểm tra, phát hiện, bắt giữ cùng vật chứng. Bị cáo thừa nhận nếu bán trót lọt 01 cá thể rắn hổ chúa được ngâm trong bình rượu thủy tinh khoảng 25 lít thì bị cáo được hưởng lợi 1.900.000 đồng.

Hành vi của bị cáo Hoàng đã đủ yếu tố cấu thành tội “ Vi phạm qui định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý hiếm” theo qui định của BLHS 2015. Vì vậy, Viện kiểm sát nhân dân huyện GL truy tố bị cáo về tội “Vi phạm qui định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý hiếm” theo điểm b khoản 1 Điều 244 BLHS 2015 như bản án sơ thẩm đã tuyên là có căn cứ.

[2]. Hành vi của bị cáo là nghiêm trọng đã xâm phạm đến qui định của Nhà nước về quản lý thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm và thực thi công ước quốc tế về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp cần được bảo vệ. Đe dọa nguy cơ sinh tồn, là nguyên nhân gây ra nạn tuyệt chủng của các loài thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm được nhà nước bảo vệ.

[3] Về tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ: Bị cáo đều thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng; bị cáo có thời gian phục vụ trong quân ngũ là các tình tiết giảm nhẹ quy định tại các điểm i,s khoản 1 khoản 2 điều 51 Bộ luật Hình sự.

Gia đình bị cáo có thân nhân là người có công với cách mạng được tặng thưởng (ông nội bị cáo). Xét thấy bị cáo không trực tiếp mua bán đối với cá thể sống mà chỉ tiêu thụ 01 cá thể đã chết nên xem xét mức độ hành vi phạm tội.

Xét thấy bị cáo có nhiều tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, phạm tội lần đầu, có nơi cư trú rõ ràng thì có đủ các điều kiện quy định tại nghị quyết của Hội đồng thẩm phán về án treo như Tòa án sơ thẩm quyết định là phù hợp. Do đó việc áp dụng hình phạt tù giam đối với bị cáo là không cần thiết, cho bị cáo được cải tạo tại xã hội dưới sự giám sát của chính quyền địa phương cũng đủ tác dụng giáo dục riêng và phòng ngừa chung.

Bởi phân tích trên, hội đồng xét xử thấy có căn cứ chấp nhận kháng cáo của bị cáo.

Bị cáo không phải chịu án phí hình sự phúc thẩm theo qui định.

Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, kháng nghị có hiệu lực thi hành kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ điểm b khoản 1 Điều 355 và 357 Bộ luật Tố tụng hình sự.

Áp dụng Điều 23 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Uỷ ban thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, nộp, quản lý và sử dụng án phí, lệ phí Toà án.

Xử:

I. Chấp nhận yêu cầu kháng cáo của bị cáo Đào Xuân H II. Sửa Bản án hình sự sơ thẩm số: 47/2023/HS-ST ngày 14 tháng 04 năm 2023 của Tòa án nhân dân huyện GL, thành phố HN.

Tuyên bố: Đào Xuân H phạm tội “ Vi phạm qui định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý hiếm”.

Áp dụng: điểm b khoản 1 Điều 244; điểm s khoản 1 khoản 2 Điều 51; Điều 65; Điều 47 Bộ luật hình sự 2015.

Xö ph¹t: Đào Xuân H 15 (Mười lăm) tháng tù nhưng cho hưởng án treo. Thời gian thử thách là 30 tháng kể từ ngày tuyên án phúc thẩm.

Giao bị cáo Đào Xuân H cho UBND xã Song Lãng, huyện Vũ Thư, tỉnh TB giám sát, giáo dục trong thời gian thử thách. Trường hợp bị cáo vắng mặt hoặc thay đổi nơi cư trú thì thực hiện theo quy định tại Điều 92 của Luật Thi hành án hình sự. Trong thời gian thử thách nếu người được hưởng án treo cố ý vi phạm nghĩa vụ 02 lần trở lên thì Tòa án có thể quyết định buộc người được hưởng án treo phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo.

III. Về án phí: Bị cáo không phải chịu án phí hình sự phúc thẩm.

IV. Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, không bị kháng nghị có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

V. Bản án phúc thẩm có hiệu lực kể từ ngày tuyên án 10.08.2023.